Edhe një mundësi bashkëpunimi me Listën tonë modeste (Info)

Përshëndetje, një seksion i ri i është shtuar faqes Ars Poetica (http://www.letrat.eu/p-artikujt_index.php - tani për tani është titulluar "Blogosfera") - edhe pse akoma nën modusin "demo" aplikacioni ua mundëson të regjistruarve që t'i postojnë direkt artikujt apo shkrimet e tyre, dhe të cilat postime do të renditen në kuadër të faqes. Ata që kanë dëshirë të postojnë diç thjesht duhet të identifikohen me fjalëkalimin + emrin përdorues, pastaj majtas shfaqen funksionet për postimin e artikujve [paneli i admin njihet përherë sipas grafikes  ] Eventualisht, materialet e postuara gjatë një intervali dhjetëditor apo dyjavor do të shpërndahen dhe me masëpostën e Listës Ars Poetica. Më poshtë disa "screenshots" të aplikacionit, për ta patur sadopak idenë... për lehtësinë e postimit nga aparati juaj (uroj të shihen fotot dhe atje tek ju, në emailin tuaj!) një fundjavë të këndshme, sguraziu

"Kushtetuta" e Blogosferës Letrare në Ars Poetica (Info +)

Publiko artikujt dhe / ose shkrimet tuaja në Blogosferën Letrare, merr pjesë dhe ti, regjistrohu... (Blogosfera Letrare - Më afër njëri-tjetrit, më afër vetvetes!) - Faleminderit për bashkëpunimin tuaj! Faqen tonë Ars Poetica (seksionin e Blogosferës Letrare dhe Listën modeste në kuadër të saj) eventualisht, më shumë do ta "ndihmonit" me shkrime origjinale ose krijimtari artistike-imagjinative (si vjersha, poezi, tregime, mini-tregime etj etj), si dhe aso diskursive letrare-artistike (psh. analiza, reçensa, vështrime eseistike, opinione letrare dhe diskusione, studime të mirëfillta, kritika etj), pastaj me përkthime të ndryshme nga gjuhë të tjera, bie fjala të materialeve të dobishme eseistike dhe të krijimtarisë nga autorë të huaj! Ndonëse Ars Poetica nuk "merret" aspak ose asfare me politikat, kjo s'do të thotë që t'mos jemi të informuar (si gjithë të tjerët) për pikat thelbësore të çështjeve tona politike, mbase ne dhe jemi të informuar! Mirëpo thjesht aktiviteti ynë dhe faqja si faqe nuk është e "orientuar" kah qasja gazetareske dhe "spektakularitetet" mediatike, Ars Poetica nuk merret me "nuancash" politike, me artikuj, vështrime, intervista lidhur me pikëpamjet politike, me opinione dhe preferencash partiake, religjioze, ideologjike... dhe të ngjashme! Faleminderit dhe 1 x për bashkëpunimin tuaj, Senad Guraziu - Administrator ( Ars Poetica - http://www.letrat.eu )

Lamtumirë !

Nga Përparim Hysi


Lamtumirë !


Lamtumirë, shtëpi e dashur !
Lamtumirë, o fshat!
Unë po iki me buzëplasur
Si, mbushur inat !


Nuk po iki unë nga qejfi
Po më shumë nga halli
Mu në shpirt lexohet derti
Siç lexohet malli.


Sado jetoj në Tiranë
Kam një vit tani
Malli veç për ju më bluan
Për fshat dhe shtëpi.


Se kam ikur me kokë prapa
( Ç' është vallë ky "mister?!!!")
Veç nga malli më zë data
Për të dashurin Fier.


Mua për Fierin më grin malli
Dhe për ty Mbrostar *
Petovë s'të harroj, unë,mallpashuari **
Je "përsheshi" i parë.

* kam lindur dhe jam rritur në Petovë. 25-vjet kam qenë mësues aty.

** Në Mbrostar ( Ura) kam jetuar mbi 50-vjet


6 maj 2013



Këmbët

Sa i lehtë kam qenë nga këmbët
Sikur shkelja përmbi thua
Edhe po t'më vije qënët
Zor se më kapje mua ?!


Ato këmbë që në zarare
(Këmbtë e lehta faqebardhë !!!)
Nuk ma nxinë faqen fare
Mua që qeshë me "yll në ballë?!!!"


Tash unë këmbët i heq zvarrë
Ku vanë çapat si atlet ?!!!
Pleqëri, dreqi të marrë!
Që nga këmbët fillon "vret".



5 maj 2013



Sitat *

- Blije këtë "sitë" ! - më thotë arixheshka **
Se si sita ime as do gjesh kund.
Sot se si m'u kujtuan ca që kanë "licenca"
Për të shitur "sita" ( i shesin pa mund )


Sado nga këto "sita" kemi blerë më parë
Dhe e dimë mirë se të cilës "lloj"
Shkojmë dhe i "blemë" (mëndjen hiç pa vrarë )
Se këtë herë "sita" do ndryshojë.


Jo. Gënjejmë veten. Është i njëjti "mall"
Veç këtë herë ka "llustër" më shumë.
Sikur s'kemi mënd; as sytë në ballë
"Blejmë" të njëjtat "sita", skur po flemë gjumë.

* aluzioni është i lexueshëm

** pa tendencë fyerjeje



13 maj 2013

Rezoluta Çame u tradhёtua pёr tё dytёn herё.

Ndal!  Zotёrinj deputetё tё PDIU-sё, Keni deklaruar, nёqoftёse nuk do tё aprovohet Rezoluta Çame,  Ju do tё largoheshit nga Parlamenti.  Do tё vinit kusht  pёr Rezolutёn Çame nё shkёmbim tё votave dhe nёse Qeveria dhe parlamenti heziton nga presioni qё i bёn qeveria dhe Kisha greke,  atёhere do braktisni Parlamentin, nё qoftё se nuk doni tё jeni tё mallkuar pёr gjithё jetёn si tradhetar.                                                                 


Prof. Repishti shkruan: “Unё e shoh kёtё akt (Rezoluta Çame shёn im) si njё nevojё ekzistenciale pёr dinjitetin e Kombit shqiptar, dhe e pёrkrah pa hezitim. ... aty ku dёshton “shteti” “shoqёria” civile e kulturueme ngren zanin dhe mbushё zbrastinё e pajustifikueshme.

 1              
 Ndёrsa Pof. Dr. Eshref Ymeri shkruan: “Pёr fatkeqёsin tonё kombёtare, kombi shqiptar  nё Europёn  Jugёlindore ёshtё komb pa zot. Turpi e mbuloftё nё jetё tё jetёve klasёn politike shqiptare nё tre-kёndёshin Tiranё – Prishtinё – Shkup, kёtё klasё mercenare tё grekosllavёve.  

Me kёtё qёndrim tё turpshёm qё mbajtёn ndaj vёllezёrve tanё  tё Luginёs sё Preshevёs, kjo klase politike i vuri njё njollё tё rёndё mbarё kombit shqiptar dhe u bё palё me shovenizmin sёrbomadh, i cili, me shkuljen e lapidarit kushtuar dёshmorёve tё Preshёvёs, tregoi faqe botёs se ёshtё vazhduese  dhe mbrojtёs i veprёs gjakatare tё Milosheviçit  nё raport me kombin shqiptar. (2).   

                                                                                                                                                     Pёr Çamёrinё,  qё tallen pёr shtatё dekada dhe Parlamenti shqiptar tradhёtoi dy herё rezolutёn çame, njollё e rёndё  pёr kombin. Sa qё brezat e ardhshёm  zor se do ta besojnё, qё Tirana ёshtё Athina sot.        
                                                                                                                

 Koço Dano, kryetari i listёs pёr çёshtjen kombёtare, ka shprehur domosdoshmёrinё e miratimit tё Rezolutёs pёr Çamёrinё nga Parlamenti i Shqipёrisё. Duke i bёrё thirrje PD dhe PS pёr tё votuar kёtё projekt tё rendёsishёm, Danaj u shpreh se mos aprovimi i rezolutёs, do tё thotё tё ringjallish Napolon Zervёn. 

Ёshtё rezolutё,  thjeshtё tregon dinjitet. Nё radhё tё parё, Çamёria ёshtё çёshtje territori, nuk ёshtё çёshtje pronash, pronat janё tё individёve, territori ёshtё i shqiptarёve, ёshtё pjesё e kombit shqiptar.   

                                                                              

Ligji i Luftёs, Shqipёri dhe Greqi jo tё dija nё NATO.  Kёto tё dyja nё NATO, pasi janё  nё gjёndje lufte ... Dy janё mundёsitё, o ne nё NATO, o Greqia nё NATO, tё dy nё NATO nuk mund te jemi se jemi nё gjendje lufte! A e di shtabi i NATO-s nё Bruksel njё gjё tё tyllё?

 Sigurisht  e di, por nuk bёn zё sepse nuk e ngrenё politikanёt shqiptarё.  Si mund te jemi ne edhe nё NATO edhe nё gjёndje lufte me Greqin?!  Sepse lidhet edhe me çёshtjen e territoreve shqiptare tё Çamёrisё. (3).                           

E tradhёtuan Çamёrinё tё parёt janё drejtuesit e partive Çame, tё ngritur edhe nё pasuri nga agjentёt grekё si Fatos Nano dhe Sali Berisha. Nuk e ka pёr turp Topalli qё mashtron Çamёt, nuk e boton rezolutёn e 2004 nё Fletoren Zyrtare pas presioneve tё Athinёs.

 Mes presionit nё rritje tё Athinёs zyrtare dhe provёs sё patriotizmit. Kryeministri Sali Berisha pёr tё mbajtur PDIU nё koalicion  rriktheu rezolutёn e vitit 2004, e cila asokohe u rrёzua, po Berisha e konsideron tё miratuar. PDIU, partia e themeluar pёr çёshtjen çame, e mirёpriti kёtё zgjidhje, ndёrsa kёrkoi botimin e rezolutёs nё Fletoren Zyrtare, meqёnёse qёnka miratuar. Por, kjo manovёr, e Berishёs po kthehet nё bumerang. 

Ndёrsa Jozefina Topalli, nuk guzon ta botojё rezolutёn e pa miratuar  nё Fletoren Zyrtare, sikundёr edhe premtoi, pasi do tё acaroheshin marёdhёniet me Greqinё. Berisha urdhёroi kryeparlamentaren Topalli qё rezolutёn çame tё 2004 ta shpalle si tё miratuar dhe tё bindte çamёt se do te botohet sё shpejti nё Fletoren Zyrtare. 

Po Topalli po mashtron çamёt  pasi ka kaluar afati “15 ditor” pёr ta hedhur nё Fletoren  Zyrtare, nga dita kur PDIU morri konfirmimin  se rezoluta e 2004 ёshtё miratuar. Ёshtё thjeshtё njё mashtrim i radhёs, tё cilin edhe vete Shpёtim Idrizi e ka tё qartё, por interesat e pushtetit tё lejojnё qё tё bёsh “njё sy qorr dhe njё vesh  shurdh”. 

 Kryeministri i vendit do ta kishte tё pa mundur qё tё miratonte rezolutёn pasi interesat e ngushta me Athinёn zyrtare nuk do ta lejonin. Berisha pёr hir tё interesave tё tij me shtetin helen dhe pёr tё siguruar njё mandat tё tretё, mashtroi sёrish çamёt. Kёshtu rezoluta ka dёshtuar pёr herё tё dytё.                                                                             

    Votimi nё 2004.     
                                                                                          

 Eneida Jaçaj shkruan:  “Nga proçes verbali i votimit rezulton se Rezoluta Çame fatkeqёsisht ёshtё rrёzuar nё 2004 me kontributin e drejtё pёr drejtё tё Sali Berishёs dhe Josepina Topallit, qё braktisёn seancёn. Rezoluta ka marrё 53 vota pro, 44 vota tё deputetёve PS tё larguar me urdhёr telefonik nga nga zyra e partisё sё kryetarit tё tyre Fatos Nano, 4 kundra dhe shtatё deputetё kanё qёnё tё pranishёm nё seance, por nuk kanё marrё pjesё nё votim. 

(Ne parlament  ishin 108 deputetё, votuan pro Rezolutёs Çame 53 dhe kundra 57 deputetё). Kёshtu rezoluta nuk morri mё shumё se gjysma e deputetёve qё kanё qёnё tё pranishёm nё seance. Kanё votuar pro edhe deputetёt  Dedja, Brokaj, Pepa dhe Prifti. Kundёr kёsaj rezolute kanё votuar Dule, Goxhi, Karamelo dhe Vangjel Tavo. Socialistёt e larguar para votimit , ndёrsa Berisha me tё vetёt janё larguar. (4).       

                                                               

 Kryetari i Komisionit tё Jashtёm, Fatos Beja, kishte nxjerrё nga arkivi i Kuvendit votimin e datёs 8 prill 2004, duke bёrё diversion para deputetёve tё kёtij komisioni se, kjo rezolutё ёshtё miratuar, por nuk ёshtё botuar nё Fletoren Zyrtare, pasi kreu i parlamentit nё atё kohё, Servet Pёllumbi kishte deklaruar  se kjo rezolutё nuk ishte miratuar. 

Rezoluta e 2004.                                                                                                Rezoluta Çame e 2004 parashikonte forcimin e marёdhёnieve me Greqinё si dhe zgjidhjen nё mёnyrё pёrfundimtare tё çёshtjes Çame, ngarkon qeverinё e Repeblikёs sё Shipёrisё qё kёtё rezolutё  t’ua  bёjё tё njohur qeverive dhe istitucioneve ndёrkombёtare qё mund tё kontribuojnё nё zgjidhjen e problemit  tё Çamёrisё.                                       

  Kjo Rezolutё , do tё ishte kundёrshtarja e fortё e rezolutёs greke dёrguar nё atё kohё O.K.B. dhe E.B. se Çamёria nuk ekziston. Ne do tё kishim portat tё hapta nё arenёn ndёrkombёtare dhe çamet do tё ishin nё trojet e tyre. Kjo ёshtё fatkeqёsia e jonё e madhe kur kemi njё qeveri armike tё kombit shqiptar.  

                                                        
  Prof.  Dr. Ymeri thotё:  “Ky fakt dёshmon pёrsёri e pёrsёri se ngjarjet e vitit 1999, me sa duket , janё prapa derёs.

Pak  histori .  Prej kohёsh ёshtё ndjerё nevoja  qё opinioni botёror tё njohё tё vёrtetёn e dekomentuar mbi çёshtjen e Çamёrisё dhe banorёve tё saj. Libёri “The Çam Albanians of greece – A Documentary Story”  (Shqiptarёt Çamё tё greqisё – tregim i dokumentuar ), i cili edhe nga titulli shihet qartazi se shpalos tё dokumentuar tragjedinё çame, ёshtё pёrgjigje adekuate. 

Pёrmbajtja e librit e informon opinionin ndёrkombёtar mbi krimet qё ushtroi Greqia ndaj shqiptarёve tё Çamёrisё, mbi nj shekull mё parё dhe nё vazhdim. Libri mbart njё vlerё tё madhe edhe pёr vetё opinionin shqiptar, pasi shёrben pёr t’iu kujtuar tё shkuarёn e hidhur  tё kombit shqiptar dhe pёrcjell porosinё pёr tё mos e harruar kёtё tragjedi e cila nuk ёshtё mbyllur akoma, paçka asaj qё pretendon Greqia. 

 Duke folur mbi tematikёn e librit,  historiani i njohur dhe antari i Akademis Mbretёrore Britanike, Dr. Noel Malcolm thekson se: “fati i shqiptarёve çamё ёshtё njё nga sekretet mё tё errёta tё historisё bshkёkohore europiane”.  Malcolm bёn me dije se libri ёshtё njё koleksion i dokumentave tё rёndёsishme, qё hedhin  dritёn e nevojshme mbi temёn e trajtuar.       


                                                     

Libri ndahet nё tre kapituj kryesorё, qё pёrfshijnё periudhёn e kohёs sё sundimit otoman, periudhёn e marёveshjes sё Lozanёs dhe periudhёn pas Luftёs sё Dytё Botёrore. 

Libri ilustrohet me harta tё ndryshme dhe me fotografi tё tragjedisё çame, tё nxjerra nga arkivi i UNRRA-s.     
                                                                                                                   

  Rrёfimi i tragjedisё fillon me kalimin e Çamёrisё nё anёn greke tё kufirit, veprim ky qё u realizua sipas vendimit tё Komisionit tё Kufijve dhe protokollit tё Firences nё vitin 1913. 

Territori i Çamёrisё, me madhёsi pёrafёrsisht tё ngjajshme me territorin qё ka sot Kosova, u bё poligon i ushtrimit tё dhunёs sё egёr greke kundёr shqiptarёve tё Çamёrisё. ... Plani grek ishte qё shqiptarёt ortodoksё tё asimiloheshin ndёrsa ata myslimanё tё dёboheshin jashtё Greqisё ose tё shfaroseshin nё çfarёdo forme.  (5).   

                                                             
    Me kёtё artikull dua tё dal para lezuesit, me figurёn e ndritur tё Dr. Noel Malcolm antari i Akademisё Mbretёrore Britanike, qё shkruan me respekt pёr Çamёrinё dhe per qeverin shqiptare qё po pёrpiqet ta varrosё Çamёrinё. Ta dine kёta mohues tё kombit shqiptar, se Zgalemi po lajmёron afrimin e fortuns.

          Referenca:                    
                                                                                
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  

1. Sami Repishti, “Pёrse e pёrkrah...”. “Illyria”, 24-12-2012, f. 28. 2. Eshref Ymeri, “Pёrfaqesin kombёtare, ...”, intenet 20- 1- 2013.
3. Koço Dano, “Tё mos votosh rezolutёn...”, intern. 30-3-2013.
4. Eneida Jaçaj, “Topalli mashtron çamёt...”, internet,
5. Daut Dauti, “Noel Malcolm , Çamё...”, Illyria, 22-4-2013, f. 26
Rasim Bebo Addison Çikago maj 2013.

Rrugën e Arbërit ose e ndërton Berisha ose nuk ndërtohet edhe për dy dekada

Rexhep Shahu



Rrugën e Arbërit ose e ndërton Berisha ose nuk ndërtohet edhe për dy dekada

Intelektuali i njohur Gëzim Alpion, për të cilin kam admirim, në një letër të hapur drejtuar presidentit të vendit z. Nishani, i kërkon ndihmë për ndërtimin e Rrugës së Arbërit nga qeveria e pas 23 qershorit.

GËZIM ALPION

 Letra më ngjan si kërkesat e mjaft njerzve që në fushatë zgjedhore u bëjnë partive dhe kandidatëve, duke ju thënë më plotëso këtë kërkesë nëse don votën time.

Presidenti Nishani nuk ia zgjidh dot këtë problem askujt megjithë deshirën e mirë të tij. Ky është problem kryeministrash, kryeminsitrash të fortë, problem për burra shteti, problem për qeveri kombetare që mendon kombëtarisht e jo qeveri patriotësh lokalë, jo dhe jo problem presidencial.

Edhe unë jam nënshkrues me shumë deshirë i peticionit për ndërtimin e Rrugës së Arbërit, në plotësim të kërkesës së mikut tim Nexhip Troci dhe të bindjes time të thellë se Rruga e Arbërit kompleton bashkimin fizik të kombit shqiptar, projekt ky që po plotësohet me sukses nga kryeministri Berisha, të cilit i duhet edhe pak kohë që kombin ta bashkojë plotësisht me rrugë.

Kembengulja në kohën e paduhur për ndërtimin e Rrugës së Arbërit, është me të zënë ngushtë sot dhe me ngjan me kerkesën e atij femijës që i thotë babait të tij se dua të martohem pikërisht tani dhe e dua nusen pikërisht njëlloj si tëndën

Duke ngulmuar për ndërtimin e Rrugës së Arbërit, dhe duke stërthënë avantazhet që sjell për gjithë shqiptarët ajo udhë, avantazhe që i din edhe qorri edhe budalla, druaj se po nxjerr krye një farë kërcënimi tani në zgjedhje, druaj se po ftohet PS ta premtojë ndërtimin e kësaj rruge (gjë që e majta nuk e ka kurrë në plan). Po nxjerr gjithashtu krye një inferioriteti që duan ta injektojnë për popullin e Dibrës dhe për shqiptarët përtej Dibrës.




Dibranët nuk kanë qenë e nuk kanë shanse të jenë inferiorë në asnjë rrethanë. Inferiorë nuk i bëri as lufta civile që ua imponoi komunizmi, luftë nga e cila për inat të dibranëve komunizmi shpalli katër heronj populli vetëm pse u vranë nga dibranët, për tu bërë presion gjithmonë dibranëve.

Ështe e njejta shkallë inferioriteti që injektuan disa individë në Vlorë, për interesat e tyre meskine, në kremtimin e 100 vjetorit të shtetit, kur këmbëngulej se në Vlorë duhej festuar dhe jo në Tiranë se Vlora është Meka...



 Kur flamuri kombëtar as nuk u ngrit vetëm nga vlonjatët e as nuk u mbrojt vetëm nga vlonjatët por u ngrit nga gjithë shqiptarët dhe u mbrojt nga gjithë shqiptarët.




Ndërkohë historia e din mirë se çfarë është Dibra e çfarë është Vlora e çfarë është çdo rajon i këtij kombi.
Edhe dibrani më i madh të ishte kryeministër në këto kohë, nuk do ta ndërtonte Rrugën e Arbërit para tunelit të Elbasanit, nëse shtrohej çeshtja cilin të ndërtonte më parë për nga rëndësia e investimit.


Një gjë veç nuk duhet harruar kurrë, nga asnjë shqiptar. Rrugën e Arbërit ose e ndërton Sali Berisha ose ajo nuk ka për tu ndërtuar edhe për 20 vjet të tjera më së paku, sikur të bëhet kryeministër i pas 23 qershorit cilido dibran.

Sepse historia shqiptare pohoi me forcë se veprat e mëdha për këtë komb si Udha e Kombit që bashkoi Kosovën me Shqipërinë dhe që mallkohet nga antishqiptarët që hanë bukë me ne, se pse duhej ta ndërtonte Berisha Udhën e Kosovës, si dhe Tuneli i Elbasanit, që janë vepra qe ndertohen vetem nje here dhe nuk ka privilegj askush më në historinë tonë ti ndërtojë, i ndertoi Sali Berisha.

Edhe Rrugën e Arbërit, ose e ndërton Sali Berisha ose ka për të mbetë aty ku është edhe për 20 vjet të tjera së paku.

Ukshin Hoti apo:Por çfarë bënë shokët e burgut ,apo shteti i tashëm i Kosovës ,për të zbardhur fatin dhe eshtrat e tij kanë mbetë në mëshirën e kohës! …

Ukshin Hoti ka lindur më 1943 në Krushë të Madhe të Rahovecit. Shkollën fillore dhe atë të mesme i kreu në Prizren dhe Prishtinë. Shkencat politike i kreu në Zagreb, kurse 2 vite pasuniversitare i kreu në Beograd në seksionin për marrëdhënie ndërkombëtare politike dhe ekonomike. Pastaj specializoi një vit edhe në Universitetet amerikane: në Chicago, në Universitetin e Harvardit në Boston si dhe në Washington D.C..

Në vitet e ’70-ta ushtroi detyra të ndryshme në pozita të ndryshme të jetës politike dhe arsimore të Kosovës.

Pas një diskutimi në një mbledhje në Fakultetin Filozofik në Prishtinë më 19 Nëntor 1981, ku ai haptas i mbrojti kërkesat e studentëve shqiptar për Republikë të Kosovës në kuadër të Jugosllavisë, ai u dënua me 9 vjet burg, të cilat nga gjyqi suprem u reduktuan në 3,5 vjet. Pas lirimit nga burgu u kthye në vendlindje ku u izolua.

Më 1990 punoi në Lubjanë (Slloveni) në revistat shqiptare “Alternativa”, Republika" dhe "Demokracia Autentike - DEA" si redaktor deri më 1991, kur u mbyllën ato. Pastaj u kthye në Prishtinë ku punoi për një kohë në Universitetin e Prishtinës.

Në mars të 1993 u burgos për herë të dytë pasi që një vit më parë kishte organizuar homazh për martirët e demokracisë në Brestovc. Në të njëjtin vit u rrah keq nga forcat speciale serbe pasi që kishte vizituar pjesëmarrësit e grevës së urisë në pallatin e shtypit në Prishtinë.

Po ashtu më 1993 pasi e lëshoi Lidhjen demokratike (LDK) Hoti mori pjesë në tubimin mbarëkombëtar të organizuar nga përfaqësuesit politik në Tetovë (Maqedoni) ku u theksua nevoja e bashkimit kombëtar të shqiptarëve në një shtet të vetëm.

Më 17 maj 1994 e dënuan me 5 vjet burg për arsyen se ishte pjesëmarrës i lëvizjes për Republikën e Kosovës.

Në Burgun e Dubravës u pa për here të fundit, kur u zhduk nga forcat paramilitare dhe çetmike serbe dhe deri sot (janar 2011) nuk dihet asgjë për fatin e tij.


http://www.youtube.com/watch?v=TS3vk8o_mnc

Të tjerët për Ukshin Hotin

Rexhep Qosja: "Ukshin Hoti - ky sot është simbol i vetëdijes historike, i ndërgjegjes dhe i qëndresës së pamposhtur shqiptare. Nuk është e çuditshme pse ky është emri më i kuptimshëm, më domethënës, më frymëzues në jetën tonë politike sot. Dhe, kjo tregon se populli ynë e çmon, ashtu siç duhet, njeriun e gatshëm për sakrifica. Dua të besoj se Ukshin Hoti do të dijë ta mbajë si duhet domethënien gjithëkombëtare, që rrezaton sot emri i tij."

Ismail Kadare: “Kam frikë se pikërisht ky nivel i lartë ka qenë edhe burim i fatkeqësisë, që e ka ndjekur hap pas hapi këtë martir... Është e papranueshme që një personalitet i një populli, pavarësisht se ç'partie i përket, ose nuk i përket, të mbahet në zinxhirë. Është fyerje për krejt atë popull. Më fort se kurrë, kombi shqiptar ka nevojë për njerëz të aftë e me nivel të lartë. Njerëzit e zotë janë princat e vërtetë të një kombi. Për fat të keq, princat goditen shpesh në mënyrë të vdekshme."

NGA FLORI BRUQI: EMRI I UKSHIN HOTIT RREZATON DOMETHËNIEN GJITHEKOMBËTARE ...

http://floripress.blogspot.com/2012/07/nga-flori-bruqi-emri-i-ukshin-hotit.html

Flori Bruqi: Po ku je o Ukshin

 Hoti,se pa ty nuk vjen liria?

http://albemigrant2011.wordpress.com/2009/06/26/flori-bruqi-po-ku-je-o-ukshin-hotise-pa-ty-nuk-vjen-liria/


http://flori-press.blogspot.com/2006/07/nj-letr-e-pnajohur-e-mrukshin-hotit.html

Një letër e pnajohur e Mr.Ukshin Hotit nga burgu
http://floart.blogspot.com/2006/07/nj-letr-e-pnajohur-e-mrukshin-hotit.html


Në vend të përkujtimit:

Një letër e pnajohur e Mr.Ukshin Hotit nga burgu

Publicisti dhe shkrimtari gjakovarë Mr.sci.Kadrush radogoshi ruan me dashuri të madhe një letër të politologut tone të ndjerë Mr.sci. Ukshin Hotit,të shkruar në Burgun e Qarkut në Prizren,më 7 gusht 1994,qelia numër 20(vetmi).
Letra është shkruar në faqën e fundit të zbrazët,të romanit “Jeta artistike e Ilir Shkretës” të Magjistrit tone të mirënjohur Kadrush Radogoshi.Letra i dërgohet një të burgosuri politik,i cili i kishte dërguar romanin për ta lexuar.Ky i burgosur ishte Deli Haxhosaj nga Gjakova(Kosovë),i cili pas daljes nga burgu,e kryen porosinë e Mr.sci.Ukshin Hotit duke ia dhënë letrën shkrimtarit dhe publicistit të romanit Mr.sci.Kadrush Radogoshi.
Teksti i letrës së panjohur për lexuesin është ky:
“Deli,
Më pare nuk e njihja këtë shkrimtar.Ky libër i tij-më bëri përshtypje për pjekurinë me të cilën e ka kuptuar thelbin e një procesi.
Do të dalësh më herët se unë nga burgu.Do të kesh mundësi ta takosh shkrimtarin.Të lutëm,përcjellja përgëzimet e mia dhe lutjet që t’i thellojë edhe më tutje shkrimet e veta rreth procesit në fjalë.Përdorimi i figures së Laokontit është madhëshjtore,por nuk duhet të mbetët më aq.Le të vazhdojë.Besoj se do të behët shkrimtar i madh, po qe se do të dijë t’i shmangët kurthës se zëvendësimit të një urrejtjeje(ndaj komunizmit p.sh)me një dashuri të tëpruar(ndaj demokracisë formale p.sh).
I shpëtuar nga kjo kurthë,një shkrimtar si ky,do të dijë ta begatojë demokracinë me vlera që i përkasin kombit.Të lutem uroje në emrin tim,duke ia transmetuar këto fjalë pike për pike.
Ukshini
Burgu i QWarkut
PZ.7.08.’94
çelia 20(vetmi)

Kjo letër e Mr.sci.Ukshin Hotit është më interes për disa arsye,të cilat do të përpiqemi t’i vemë në spikamë sot(28 korrik 2006).

Është letër e panjohur për lexuesit e forumeve virtuale(art-café;floart,flori-press) e të ndjerit Ukshin Hoti,njerit prej intelektualëve më të ndritur të kombit tonë,të cilin pa asnjë ngurrim se mund të gabojmë,mund ta quajmë Promethe shqiptar.

Gjykimi i tij,2300 vjet pas atij të Sokratit,u bë në Prishtinë,në Gjykatën e Qarkut.Largësia kohore dhe vendore e gjykimit nuk mund të zbehë ngjajshmërinë e çuditshme me gjykimin e Sokratit,thotë shkrimtari dhe publicisti i njohur prishtinas
Abdullah Konushevci.

Gjykimi i Ukshin Hotit e ka edhe një përmasë të veçantë,sepse fati i tij është i trishtë,sublime,vuajtje dhe mjerim…

Romani “Jeta artistike e Ilir Shkretës” i Kadrush radogoshit është lexuar në burg,në vetmi,në çelinë numër 20 të Burgut të Qarkut të Prizrenit,prandaj edhe letra-nxitur nga ky lexim u shkrua në rrethana,të cilat i dijnë vetëm ata që kanë kaluar në për istikamet e burgjeve mesjetare në bastilën serbosllave.

Lexuesi i romanit dhe shkruesi i letrës,e cila nuk shpreh vetëm mbresa,por ka edhe vlerësime interesante,nga Mr.sci.Ukshin Hoti,i cili nuk ishte letrar,por politolog,megjithatë e këshillon shkrimtarin Radogoshi,për një çështje më rendësi siç është urrejtja dhe dashuria,të cilat nëse nuk shprehen nga largësia e domosdoshme e vlerësimit objektiv krijojnë një kurth për shkrimtarët,publicistët dhe gazetarët shqiptarë.

Vlerësimi i lartë i romanit nga Ukshin Hot ii bashkohet kritikës sonë letrare në mënyrë dinjitoze.
Vlerësimi i tillë ndesh me fushatën e organizuar ku këtij romani dhe autorit të tij Kadrush Radogoshit nga ithtarët dhe kritikët policor të djeshëm dhe të sotëm si tutorë kulturorë sulmojnë dhe përsekutojnë edhe sot e kësaj dite Mr.Kadrush Radogoshin.

Letra e Ukshin Hotit dëshmon se sa ishte gjallë ky martir i kombit,ishte më të vërtetë intelektual i madh …

Por çfarë bënë shokët e burgut ,apo shteti i tashëm i Kosovës ,për të zbardhur fatin dhe eshtrat e tij kanë mbetë në mëshirën e kohës! …

Flori Bruqi

Nga Flori Bruqi: Deri kur Doruntina duhet kërkuar Ukshin Hotin?!

http://floripress.blogspot.com/2012/11/nga-flori-bruqi-deri-kur-doruntina.html

Mr. Ukshin HOTI - FILOZOFIA POLITIKE E ÇËSHTJES SHQIPTARE

http://www.slideshare.net/madopol/mr-ukshin-hoti-filozofia-politike-e-ceshtjes-shqiptare

. Për një qasje shkencore të Politikës në Kosovë

Në qoftë se përdorimi i nocioneve në jetën e përditshme është lidhur me dukuri të një rëndësie të caktuar shoqërore, atëherë nuk është krejt njësoj se ç'do të nënkuptohet realisht me to. Për shumicën e tyre supozohet se janë terësisht të njohura, por një analizë pak më e thelluar e përmbrajtjes së tyre nuk e përjashton mundësinë e kostatimit të kundërt, vetëm pjesërisht të saktë, ose edhe të manipulimit të qëllimshëm me përmbajtjen e tyre. Për këtë shkak, por edhe për shkaqe të tjera të lidhura me temën në shqyrtim, nuk do të ishte i tepërt precizimi i vetëm disa tyre, si, p.sh. i termave "politikë", "politikë e jashtme/ e mbrendshme", "politikë ndërkombëtare", "Evropë" etj, të cilat në kontekst të rrethanave ekzistuese apo të ndryshuara, në kontekst të qëllimit të zhvillimit të proceseve dhe të paraqitjes së dukurive të caktuara, nuk mund të kenë domethënie të njëjtë, statike.Në të vërtetë, analiza e përdorimit të tyre në kontekstin e dhënë shoqëror do të ishte me rëndësi të shumëfishtë, por për shkak të qëllimit të parashtruar të temës, vetëm pjesërisht mund të përqëndrohemi në të, duke filluar nga supozimi se është në dobi të shtjellimit të saj (d.m.th. të temës) dhe jo me qëllim të shkoqitjes së kuptimeve dhe të nënteksteve që do ta dilnin nga një analizë e tillë.
Nga ana tjetër vështirësitë në precezimin e termave politikë janë të lidhura me faktin se ligjshmëritë e zhvillimit shoqëror, dhe dukuritë që i përcjellin ato, kurnjëherë nuk manifestohen ddrejtpërsëdrejti, por tërthorazi. Për disa nga këto dukuri nuk egzistojnë terma adekuatë, jo vetëm në gjuhen shqipe, por ehde në gjuhët e tjera, m të cilat shërbehemi më së shpeshti. Ndërkaq, për dukuritë e tjera që nuk egzistojnë tek ne kemi huazuar fjalë të huaja, por shumë erë pa we precizuar kuptimin e tyre. Dukuria e ndarjes së shoqërisë hinduse e kastave të ndryshme, p.sh., nuk guxojnë as të preken në mes tyre. Kësaj fjale tek ne më së shpeshti i jepet kuptimi i shtresës, fjalë së cilës megjithatë i mungon rigoroziteti i fiskimit të raporteve, të cilat i nënkupton shprehja "kastë" e Indisë. Mirëpo, vështirësitë më të mëdha lidhen me faktin se subjektet politike, gjatë fazave të ndryshme të zhvillimit të ndponjë dukurie, duke e synuar kontrollimin e tyre me metoda të mndryshme dhe përmes mjeteve të komunikimit, qëllimisht ua ndryshojnë kuptimin fjalëve dhe ua japin përmbajtjen që u përshtatet interesave të tyre në momente të caktuara politike. Shembuj të këtillë ka mjaft. e Tërë historia politike e cilit do vend në botë është e mbushur me fakte të tilla. Mirëpo është detyrë e linguistëve që të gjejnë në gjuhën shqipe fjalët adekuate për të shënuar dukuri të veçanta politike. Për ketë shkak këtu do të përqendrohemi në nocionet e më me interes për temën tonë në shqyrtim. "Zoon-politikon"- Politika- strukturë e qenies së njeriut Termi i shquar i Aristotelit "zoon" (gr.:kafshë) e nënkuptonte pjesëtarin e polisit (qytetit antik grek). Ky pjesëtar kishte të drejtë të merrte pjesë në rregullimin e punëve të polisit- shtet. Rregullimi i punëve në polisin antik ishte i gjithëmbarshëm dhe gjithë-përfshirës. Prandaj një gjë e tillë nënkuptonte që etika, politika dhe ekonomia të shkonin bashkë, d.m.th. të ishin një. Njeriu, natyrshëm, ishte qenie shtetërore për të cilin konvergimi me shtetin ishte gjithmonë karakteristik si një "strukturë me rëndësi e qenies" (shih: Vilfred Rührich- W.D. Narra, Politika kao znanost, Zagreb, 1989, f28). Me fjalë të tjera, njeriu antik i kohës së Aristotelit në polisin (qytet-shtetin) e tij e gjente formën e ekzistimit të mundshëm, më të sigurt, formën e realizmit të tij si njeri. Mirëpo ai këtë e bënte spontanisht. Në këtë mënyrë ai e kishte ndjekur karakterin e tij, një veti natyrale njerëzore. Shumë më vonë, Hegeli, një spontanitet të tillë të konvergimit të njeriut me shtetin do ta ngrejë në nivelin e aktit të vetëdijshëm dhe njeriu (d.m.th ai i Hegelit) do ta realizojë veten në organizimin e shtetit ideal borgjez. Ndërkaq te Marksi shteti i tillë do të shuhet në "perandorinë e lirisë", të "çliruar nga detyrimi i punës ("mbretëria e domosdosë") dhe njeriu i realizuar në këtë mënyrë nuk do të ketë nevojë për politikë, sepse ai vetë do të jetë politikë. Kjo pikë e botëkuptimit të Marksit do të tregohet në praktikë si utopi dhe do të cilësohet si e tillë. Mirëpo realizimi i plotë i njeriut në shtet për të gjithë teorikët, pavarësisht nga synimet e tyre, akoma mbetet utopi. Konvergimi i njeriut me shtetin te Aristoteli, p.sh., nuk e nënkuptone kategorinë e shkllevërve, sikundër që tek Hegeli, liberalizmi borgjez mbetet i kufizuar. Megjithatë, politika dhe ekonomia edhe më tutje do të shkojnë së bashku. Një sociolog gjerman kësaj do t'i japë kuptim praktik: "Autoriteti, fama ose prestigji i shtetit, - thekson ai, -ndikojnë ekonomisht në mënyrë produktive" (shih Alfred von Martin, Sociolog gjerman der Renaissance...Frankfurt am Wein, 1949). Njëherit kjo e shpjegon edhe dukurinë negative të pranishme në shoqëritë bashkëkohore në zhvillim, kur politika vihet në funksion të pasurimet privat të bartësve të saj dhe konsiderohet si rrugë e lehtë për "t'u bërë i famshëm!"

Politika- intelekt llogaritës dhe talent profesional

Në kohën e Rilindjes (Renesancës), mbisundonte nindja se aftësia e njeriut konsiston në superioritetin e arsyes mbi ekzistencën, besim i cili pastaj e përcaktonte edhe luftën si shkencë dhe si mjeshtri (Makiaveli, p.sh., herë-herë kishte qenë strateg ushtarak në qytetin e tij të lindjes). Besimi i tillë e karakterizonte epokën borgjezo-tregtare, e cila politikën e konsideronte si çështje të intelektit llogaritës dhe të talentit profesional (Rürrich-Narra, vep.cit.f.29). Intelekti i këtillë llogaritës duhej të vihej në shërbim të pasurimit të tregtarëve q2ë e përbënin bërthamën e borgjezisë së ardhme. Ndërkaq, talenti profesionalduhej të vihej në funksion të zgjerimit të qyteteve tregtare. Kjo e presupozonte kuptimin e politikës si shkencë, mjeshtri dhe aftësi në funksion të forcimit të pozitës së qyteteve tregtare dhe të treg4tarëve si klasë në forcim e sipër.
Pragmatizimi i tillë politik dhe të kuptuarit pragmatik të politikës të Hobsi, në sek. XVII e merr formën e pushtetit, si kategori qendrore politikës. Meqenëse të drejtën natyrale e definon si shumë të të drejtave të pakufizuara të individit, atëherë, sipas Hobsit, është e ntyrshme që individët të bien në konflikt me njëri-tjetrin ("Homo homini lupus est"). Për shkak se nje gjendje e tillë do të rezulonte në kaos, individët e lidhur me kontratë heqin dorë vullnetarisht nga të drejtat e tyre (së paku nga një pjesë e tyre) në favor të shtetit. Në këtë mënyrë, subjektet i nënshtrohen pushtetit të vetëformuar qendror. Kështu më në fund shteti mund të shndërrohej në një "lidhje politike" (verband). Që prej këndej, nocioni i politikës lidhet me pushtetin, i cili për Maks veberin do të thotë "shans që personat e caktuar t'i binden urdhërit me përmbajtje, të caktuar". Ndërkaq, "pushteti" për Veberin, "është fuqi legjitime në harmoni me të drejtën". Ai mbështetet mbi "pajtushmërinë mbi legjitimitetin". Për ndryshhim nga kjo, fuqinë ose forcën e pastër e definon si" çdo shans osse mundësi që brenda një raporti social të imponohet vullneti i njeriut edhe përkundër rezistencës" (M. Weber Wirtschaft und Gessellschaft". T bingen, 1976,f.556).

E Vërteta e kohshme (kohësisht e përcaktuar) e shkencës

Botëkuptimi i tillë i politikës si intelekt apo shkencë në funksion të interesave të caktuara mbështetet mbi funksionin e politikës si shkencë që në fillim të konstituimit të saj. Ishte e lidhur me rraportin e njeriut ndaj natyrës, ose me përpjekjet e tij që ta kontrollojë natyrën. Mirëpo, në këtë funksion, d.m.th të mbizotërimit të natyrës nga ana e shoqërisë, vetë zhvillimi i shkencës dhe i teknologjisë e ka rrezikuar natyrën: e ardhmja tani paraqitet si "obligim i sjelljes kolektive dhe politikës moderne". "Nuk është e mundur as të paramendohet,- konstatojnë Rührih dhe Narra,- se çfarë vdekje masovike dhe vrasje masovike do të shkonte me një situatë të tillë pas thirrjes: le të shpëtojë kush të mundet" (Rührich-Narra, vep.cit.f.6). Ajo që e ka mundësuar një zhvillim të tillë negativ të gjërave, që e ka reduktuar politikën në intelekt të ftohtë llogaritës e pa ndjenja, sipas disaa teorikëve dhe filozofëve, është vetë funksioni i pavarësuar i zhvillimit tekniko-shkencor. Këtë pavarësim të funksionit të shkencës, gjatë procesit të zhvillimit të saj, e ve re sidomos Maks Horkhaimer. Atij i duket se është me rëndësi vetëm kompleksi funksional i shkencës për të konstatuar se *ajo që zakonisht merret si qëllim- lumturia e individit, shëndeti dhe pasuria, domëthënjen e vet e fiton ekskluzivisht nga mundësia që të bëhet funksionale". Funksionalitetin e tillë të dijes megjithatë e vë në funksion të prodhimit material dhe shpirtëror (shih Maks Horkhaimer, zur Kritik der instrumentellen Vernunft, Frankfurt a/M. 1967.f.94). Këtë e kishte bërë më parë edhe Marksi: "Ai vetë (d.m.th njeriu) përkundrejt materies në natyrë paraqitet si fuqi natyrale" (Kapitali-I). Mirëpo, pa marrë parasysh shkakun, mbetet fakti se zotërimi me sendet, me natyrën, që njëkohësisht është edhe zotërim me njerëzit, në kohën moderne, "godet prapa mbi qenien dhe mbi vetëdijen e njerëzve" (Max Horkheimer und Theodor Adorno, Dialektik der Autkl'rung, Amsterdam 1947, f.56, dhe në përkthimin serbokroat: Dijalektika prosvetitelsjtva, Sarajevo, 1974, f54). Goditja e tillë prapa, në kohën e sotme manifestohet si frikë nga "vdekja masovike" dhe nga "vrasja masovike", të cilat rezultojnë nga fakti se, në njëren anë, është plaçkitur planeti, për shkak të tedencës së vazhdueshme për ndërtimin e shoqërisë së mirëqenies, dhe nga ana tjetër, për shkak se shumica e njerëzimit është reduktuar në nivel të ekzistencës. Andaj, njerëzimit në tërësi, i kanoset edhe natyra (që ajo të mos e diktojë urdhrin e saj dhe t'i kundërshtojë kërkesat e tepruara) d.m.th duke "komanduar" ndonjë katastrofë ekologjike, por edhe eksplozionidemografik, si përgjigje ndaj së cilës do të rezulonte lufta totale ,ose "vrasja masovike". Politika si shkencë (intelekt) është dashur të vërë drejtpeshimin, por, me një "mendje instrumentale" duke e ndarë fatin e shkencës në tërësi në funksion të profitit, sepse racionaliteti teknik është tretur në racionalitetin e vetë zotërimit me natyrën dhe me njerëzit. Ky aspekt i politikës dhe i shkencës në tërësi do të mund të quhej cinizëm i intelektit, po të jetë i detyruar që në plan të gjerë të instrumentalizohet në funksion të domminimit me njeriun e jo në funksion të çlirimit të tij. Lufta e tanishme në Gjirin Presik mund ta ilustrojë mjaft mirë kompleksitetin e çështjes. Këtu,. aspekti i pollitikës si intelekt, shkencë, është materializuar në disa drejtime: 1. si mundësi e programimit të luftës për srritjen e qëllimeve të caktuara nga ana e të dy palëve. Për amerikanët dhe aleatët e tyre, detyrimi i Irakut që të tërhiqet nga Kuvajti, esencialisht do të thotë mënjanim e rrezikut potencial për humbjen e kontrollit mbi burimet e naftës, por edhe për shndërrimin e arabëve dhe islamizmit në tërësi, në faktor të politikës botërore. Për Irakun, detyrimi i amerikanëve dhe i aleatëve të tjerë që ta akceptojnë si të tillë, do të thotë pikërisht atë që ata më së shumti i druhen; 2. si teknikë dhe teknologji e avancuar ushtarake, duke përfshirë edhe strategjitë e avancuara për arritjen e qëllimeve të theksuara; dhe . aspekti cinik i çështjes konsiston pikërisht në faktin se që të dy palët janë të vetëdijshme për rrjedhimet eventuale globale edhe në plan të natyrës, edhe të njerëzimit: në plan të natyrës, vënia e zjarrit burimeve të naftës, qoftë nga ana e Irakut (me qëllim të pamundësimit të invadimit), qoftë aksidentalisht, nga ana e amerikanëve (për shkak të bombardimeve), doemos do të rezultonte në çrregullime ekologjike të natyrës përmasash të tilla eventuale që do të mund t'i ndjente gjithë njerëzimi. Mirëpo një cinizëm akoma më i madh është programimi i përllogaritur i viktimave në ushtarë. Qysh nga fillimi i luftës amerikanët i kanë porositur 16000 thasë najloni për transportin e kufomave. Irakianët nuk kanë bërë një gjë të tillë, por, megjithatë, zgjedhja e alternativës së luftës prej tyre do të thotë se edhe ata që në fillim kanë kalkuluar me numra të kufizuar apo të pakufizuar viktimash për arritjen e qëllimeve të caktuara politike. Në këtë mënyrë, politika si intelekt llogaritës ka ardhur në shprehje si intelekt llogaritës i luftës, dhe pikërisht ky është aspekti cinik i çështjes. Mirëpoo ky shembull njëherit tregon edhe se politika, si intelekt llogaritës e si shkencë, është në funksion të qëllimeve të forcave dominante në shoqëri, bile edhe në funksion të krijimit të së vërtetës si e vërtetë e dhënë, sepse e vërteta mbi luftën në Gjirin Presik "do të varet" nga zhvillimi i proceseve pas përfundimit të saj. Duke e spikatur këtë veti të politikës si shkencë e angazhuar, Theodor Adomo do të konstatojë se e vërteta në përgjithësi është "e kohshme", d.m.th., kohësisht e përcaktuar.
Me fjalë të tjera, sipas botëkuptimeve të theksuara më lart, e vërteta shkencore është ajo që, jo vetëm zbulohet, por edhe që krijohet gjatë procesit të njohjes. Maks Horkhaimeri dhe Theodor Adorno në "Dialektikën e Iluminizmit" e bëjnë përshkrimin e historisë si luftë midis njeriut dhe natyrës, por në lidhje me të njohurit, shkencën: "Njeriu i shkencës i njeh gjërat për aq sa mund t'i ndërtojë". Gjatë ndërtimit të tyre, qenësia e gjërave shkencëtarit i zbulohet si substrat i sundimit: "Çdo tentativë që me thyrjen e natyrës të thyhet edhe detyrimi (dhuna) vetëm sa e detyron të bjerë edhe më thellë në të. Kështu kaloi udhëtimi i qytetërimit europian. Abstaksioni, vegël e ilunizmit, përkundrejt objekteve të veta qëndron si fat, nocionin e të cilit e ka fshirë: si "likuidim". Qytetërimi në këtë mënyrë u shndërrua në "fitore të shoqërisë mbi natyrën e cila gjithçka e shndërroi në natyrë të thjeshtë" (shih Horkhaimer-Adorno, vep.cit..përkthimi sebokroat. f.54). Për ndryshim nga Kanti, për të cilin iluminizmi e kishte kuptimin e çlirimit të njeriut nga frika dhe të shndërrimit të tij në zotërues të sendeve, për Adornon, mendimi në rrugë e sipër prej mitologjisë në logjikë "e ka humbur elementin e refleksionit mbi veten". Për këtë shkak ai manifestohet në formë të makinës, si logjikë e makinës... në procesin automatik, i cili zhvillohet në mënyrë vetëvepruese". Andaj iluminizmi, në mungesë të refleksionit, tregohet si iluminizëm i pavetëdijëshem.