Katër dragojtë e epokës së re të Kosovës

 

Vjosa Osmani, Albin Kurti, Glauk Konjufca dhe Donika Gërvalla , përkatësisht Kryetarja e Shtetit, Kryeministri, Kryeparlamentari dhe Kryediplomatja e Kosovës janë katër Dragojt e Epokës së Re të Kosovës të cilët do të përballen me kulshendrën dhe vampirin Serbi, e cila është dhe mbetet agresive,kriminale dhe shoviniste antishqiptare në gen edhe sikur qoftë edhe një dhëmb po t’i mbetet në gojë. Serbisë, Rusisë dhe tentakulave e zgjatimeve të tyre Rama-Thaçi-Haxhiu në Tiranë e Prishrinë do t’u shkatërrohen planet e marrëveshjeve antiKosovë, do t’u dështojë plan idea e tyre për ndarjen e Kosovës, ajo e minishengenit antishqiptar dhe marrëveshjet ekonomike dhe ajo e Bashkësisë së Komunave serbe të cilat e rikthenin Serbinë në Kosovë. Osmani, Kurti, Konjufca e Gërvalla do të “përleshen” guximshëm kundër edhe të gjitha të këqijave, për ta çliruar Kosovën dhe shoqërinë kosovare, pasi ata do të përballen e do të sfidojnë edhe një kulshedër tjetër e cila është ajo e krimit, e korrupsionit, e hajnisë, e tradhtisë dhe me politikën inatqore, egoiste me vizon ligësie shpirtërore, me diapazon politik katundaresk dritëshkurtësie, politikë të cilën e ndëshkoi dhe i shfronësoi nga pushteti forca, vullneti, guximi, mençuria dhe patriotizmi i popullit heroik të Kosovës, toka e së cilës lindi e rriti heroj e burra të mëdhenj patriotë e kombëtarë si: Sylejman Vokshi, Ymer Prizreni , Haxhi Zeka, Hasan Prishtina, Isa Boletini, Bajram Curri, Idriz Seferi, Azem Galica, Shaban Polluzha; Kosova dardane e betejave të mëdha luftarake te Lidhjes Shqiptare të Prizrenit; Kosova dardane e kryengritjeve të mësha që çuan në Pavarësinë e Shqipërisë; Kosova e Demonstratave të viteve 1968 dhe 1981 dhe e Lëvizjes politike, demokratike e paqësore e I. Rugovës për Republikën dhe shtetin e Kosovës; Kosova e Epopesë Legjendare të Familjes Jashari dhe e Luftës së Lavdishme të UÇK-së. Lufta dhe përpjekja e popullit të Kosovës në këto 150 vite u kurorëzua me sukses me 12 Qershor 1999, kur Kosova fitoi lirinë duke e mundur dhe dëbuar njëherë e përgjithmonë Serbinë kolonizatore, kriminale e genocidiste nga trojet e Dardanisë. Mirëpo fatkeqësisht në këto 20 vite Kosovën e mbërtheu një tjetër kulshedër, ajo e krimit, hajnisë, korrupsionit , tradhtisë dhe e injorancës politike prej të cilave Kosovës i erdhën dëme dhe të këqija të tjera, duke u bërë kështu rrezik dhe kërcënim për sovranitetin e shtetit. Prandaj si detyrë populli i Kosovës ia ngarkoi dhe ia besoi LVV, Albinit dhe Glaukut dhe “Guxo”, Vjosës e Donikës, me besimin dhe shpresën si me ta në krye, Kosova dhe populli i saj do ta fitojnë paqen dhe triumfin mbi shtetin, politikën dhe mbi diplomacinë agresive dhe antishqiptare të Serbisë dhe të aleateve të saj; shqiptarët ia besuan LVV dhe “Guxo” pushtetin me shpresën dhe besimin për ndëshkimin dhe çmontimin e krimit, korrupsionit dhe të hajnisë nga sistemi, ia besuan çkapjen e shtetit prej tyre në mënyrë që t’i hapet rruga Kosovës për zhvillimin, progresin, për sundimin e ligjit dhe të drejtësisë si dhe për integrimin në BE duke realizuar e kororëzuar kështu përpjekjet, sakrificat dhe amanetin e herojve dhe të popullit martir të Kosovës për lirinë dhe për shtetin kombëtar e demokratik të zhvilluar e të mirëqënë.

Krimet serbe kundër shqiptarëve në luftërat ballkanike

Ragip Guraziu Krimet ndaj shqiptarëve gjatë Luftërave Ballkanike, të kryer nga ushtria serbo-malazeze, përfshijnë ekzekutime masive, masakrime të popullatës civile, pastrime etnike, konvertime me dhunë në fenë ortodokse dhe persekutime. “Që qeveria serbe të ketë mendimin se Kosova është pjesë e Serbisë, në vetvete nuk është befasi. Kjo është ajo që thotë kushtetuta serbe. Sa i përket Vuçiqit, do të ishte e përshtatshme që një hetim ndërkombëtar të shqyrtonte rolin e tij në kohën e luftës. Mbi të gjitha, ai ishte Ministër i Informacionit nën Millosheviçin nga viti 1998 deri në 2000”, ka deklaruar Christian Hoferer Për krimet e ushtrisë serbo-malazeze gjatë pushtimit të tokave shqiptare më 1912 e 1913 kanë raportuar shtypi evropian, amerikan dhe shtypi opozitar serb. Për hulumtimin e krimeve Shoqata për paqe në botë Karnegie më 1913 kishte formuar një komision të posaçëm dhe e kishte dërguar në Ballkan.[1] Pas vështrimit të gjendjes në trevat shqiptare, anëtarët e komisionit kishin konstatuar: Shtëpitë dhe fshatra të tëra ishin shndërrua në hi, popullata e pafajshme dhe e paarmatosur është masakruar masovikisht, akte të pabesueshme të dhunës, plaçkitje dhe krime të çdo lloji-ishin mjete të cilat i kishte përdorur dhe ende i përdor ushtria serbo-malazeze, me qëllim të asgjësimit të plotë etnik të trevave të banuar tërësisht me shqiptarë. Raport i komisionit ndërkombëtar për Luftërat Ballkanike Numri i viktimave në Vilajetin e Kosovës nën kontrollin serb vetëm në muajt e parë llogaritet të jetë rreth 25.000 njerëz.[3] Numri i përgjithshëm i të vrarëve gjatë viteve 1912 dhe 1913 në të gjtha trevat shqiptare nën kontrollin serb Kosta Novakoviq llogarit të jenë rreth 120.000 të dy gjinive dhe të moshave të ndryshme. Qëllimi i krimit ishte që kërkesat serbe të ndihmuara me "spastrimin etnik" dhe me manipulim statistikor para konferencës së fuqive të mëdha e cila do të konfirmojnë kufijtë e rinj.[5], Qeveria serbe shumicën e raporteve për krimet e luftës i ka pritur duke i mohuar zyrtarisht.[6] Edhe disa autorë të më vonshëm serbë të dhëna e përmendura për krimet e luftës i reduktojnë në "propagandën austro-hungareze" e cila kishte "përhapë thashethemet për mizoritë e ushtrisë serbe në Shqipëri dhe Maqedoni ndaj popullsisë myslimane." Ngjarjet e luftërave ballkanike kanë kontribuar në masë të madhe në rritjen e konfliktit serbo-shqiptar. Raport i komisionit ndërkombëtar për Laftërat Ballkanike Për krimet e ushtrisë serbe dhe të njësive paraushtarake ndaj popullatës shqiptare ka raportuar shtypi evropian (frëng, austriak, italian, gjerman, anglez, danez, rumun, rus,), amerikan dhe ai i opozitës serbe. Raporte të shumta flasin për ekzekutimet masive të popullatës shqiptare, shkatërrimi i rëndë i qyteteve shqiptare, djegien e fshatrave, grabitjen e shtëpive, therjen e anëtarëve të familjes, përdhunimin e grave dhe vajzave dhe mizorive kundër popullatës civile. Krerët e familjeve shqiptare u masakruan gjatë kontrollit të shtëpisë, madje edhe kur nuk u gjetën armë.[8] Të burgosur shqiptarë dhe turq u detyruan të marshonin qindra kilometra, dhe në qoftë se dikush nuk qëndronte nga lodhje, binte për tokë, ai do there me bajoneta dhe lihet të kalbet në rrugë.[8] Për vrasjen e ushtarit serbë u kryen hakmarrje të pa kursyeshme ndaj popullatës civile.[8] Në shumë treva shqiptare autoritetet serbe kanë ngritur trekëmbësh për vrarje.[9] shumë shkolla në gjuhën shqipe u mbyllën. Publicisti vjenez Leo Freundlich (Freundlich Leo), i cili ka mbledhur deklarata në lidhje me krimet serbe të luftës nga shtypi evropian ka publikuar librin Golgota shqiptare, ku paraqet se masakrat janë kryer njëri pas tjetrit që kur ushtria serbe kaloi kufirin dhe pushtoi tokat e banuar nga shqiptarët.[8] Ai përfundon se krimet e Ushtrisë së Serbisë dhe repartet çetnike kryesisht ishin të drejtuara kundër myslimanëve dhe katolikëve të zonave të sapo pushtuara.[8] The New York Times më 31 dhjetor, 1912, vlerëson se këto "mizori të tmerrshme" janë rezultat i politikës së qëllimshme për zhdukjen e myslimanëve. L'Humanité parisien publikoi një raport zyrtar të Konsullit francez në Selanik, në të cilin aktivitetet serbe në Shqipëri përshkruhen si plaçkitje, shkatërrime dhe masakra[8] Fritz Magnussen, korrespondent lufte i gazetës daneze Riget raporton :. "Aktivitetet e ushtrisë serbe në Maqedoni morën karakter të një shfarosje të popullsisë shqiptare." Mjeku rumun, Dr. Leonte në gazetën e Bukuresht Adevarul të 6 janarit 1913 vlerëson se tmerret të cilat i kishte parë, të kryera nga ushtria serbe, ka tejkaluar frikën e tij më të keqe. Leon Trocki, një korrespondent lufte në Ballkan (më vonë udhëheqës i famshëm i Ushtrisë së Kuqe), në gazetën ruse Luch në janar 1913, shkruan se "serbët në Serbi e vjetër, në përpjekjet e tyre kombëtare për të korrigjuar të dhënat në statistikat etnologjike që nuk janë në favor të tyre, thjesht kanë shfarosën popullsinë myslimane në fshatra, qytete dhe në rrethe të tëra. " Kosta Novakoviç, politikan i opozitës serbe i cili ishte anëtar i Trupave të ekspeditës serb në Shqipëri, thotë se" Qeveria imperialist e Serbisë nuk la asgjë pa bërë ndaj shqiptarëve gjatë pushtimit." Novakovic konstaton se shfarosja e shqiptarëve të Kosovës është kryer me qëllim të kolonizimit të Kosovës me serb , në të vërtetë për serbizimin e Kosovës. Dimitrije Tucoviqi opinionit serb ia ka tërheqë vërejtjen se "është bërë përpjekje për vrasje me paramendim të një kombi të tërë," e cila është "vepër kriminale", për të cilën me doemos ka për të vuajtur". Komisioni ndërkombëtar, bisedon me refugjatët Sipas disa raporteve, pas fitores serbe në betejën e Kumanovës, të cilin propaganda serbe portretizuar si "hakmarrje" ndaj myslimane për humbjen në Betejën e Kosovës në vitin 1389[14] turqit dhe shqiptarët e vrarë së bashku janë varrosur në një varrezë të përbashkët. Kryepeshkopi i Shkupit Lazër Mjeda raporton se pas hyrjes së ushtrisë serbe në fshatrat e Kumanovës, shumë banorë të fshatrave janë fshehur tavanet e shtëpive të tyre. Ushtria pastaj dogjën shtëpitë, duke vrarë të burgosur të cilët kishin tentuar të dilnin nga dyert e përparme të cilët ishin duke u përpjekur për të shpëtuar nga zjarri. I njëjti burim thotë se fëmijët janë vrarë me bajoneta, sepse nuk ishte një nevojë për të përdorur municione me ta. Korrespondenti i Luftës i gazetës së Kievës (Kievskaya Mysl ) nga Ballkani, Leon Trocki, transmeton dëshminë e ushtarit serb që shumë fshatra përreth Kumanovës janë djegur dhe se kjo skenë është përsëritur përgjatë gjithë rrugës deri në Shkup. The New York Times, mbi masakrën serbe ndaj shqiptarëve. The New York Times thekson se midis Kumanovës dhe Shkupit janë vrarë 3,000 persona. Shkupi ishte selia administrative e Vilajetit të Kosovës para luftës, sipas disa vlerësimeve, kishte rreth 60.000 banorë, nga të cilat gjysma shqiptarë dhe turq. Edhe pse ushtria serbe hyri pa rezistencës në Shkup, raportohet se repartet serbe në periudhën vijuese çdo natë hodhën në lumin Vardar nga 20-30 shqiptarë.[8] Sipas raporteve të ndryshme, krimet më të rënda kryenin grupet paraushtarak, komitet serbe, të cilët kanë kryer terror ndaj popullsisë myslimane. , Grupet e ushtarëve të dehur gjatë natës thyen dyert dhe hyrën bë shtëpitë grabitën, masakruan, therën, dhe janë regjistruar raste të shumta të dhunimit të grave dhe vajzave. Ka ndodh se çetnikët serbë vranë shqiptarët në rrugë, pa i dhënë askujt kurrfarë llogarie. Shqiptarët e vrarë shpesh nuk janë varrosur, sepse toka ishte ngrirë gjatë dimrit, dhe kufomat u hodhën në puse. Me sa duket janë numëruar 38 puse në rrethinën e Shkupit plot me kufoma shqiptare. Kryepeshkopi Lazër Mjeda raporton se prapa kalasë së qytetit ishte një hendek i madh, në të cilën u hodh mbi njëqind kufomave shqiptare dhe se në vendin Kisella Vodë është një varr masiv i 80 shqiptarëve. Rajhpost (Reichspost) citon rastin e pacientëve shqiptarë në një spital në Shkup, në të cilin gjatë vizitës së parë ishin 132 ndërsa në ditën tjetër ishin 80 dhe një ditë pas vetëm 30. Pacientëve shqiptare iu është hequr ushqimi dhe uji , dhe disa vdiqën nga uria. Shumë u hodhën të gjallë në Vardari. Dëshmitarët okularë raportuan se ushtarët mes veti kanë biseduar në lidhje me vrasjen dhe plaçkitjen shqiptarëve, sikur të ishte diçka normale. Masa e njerëzve erdhën madje edhe nga Shumadia për të plaçkitur fshatrat shqiptare përreth. Disa merrnin kuaj dhe bagëti, madje disa kanë hequr dritaret dhe dyert shtëpive të shqiptarëve. Raporti i komisionit ndërkombëtar citon deklaratën e Vasil Smilev, mësuesit nga Shkupi, i cili ishte dëshmitar kur trupat serbe masakruan refugjatët shqiptarë , gjashtëdhjetë burra dhe gra, në afërsi të fshatit e Butel. Smilev këtë krim e kishte raportuar në konsullatën ruse. Konsulli austro-hungarez në Shkup fon Hajmrot raporton se i gjithë Shkupi ka parë duke u djegur fshatrat. Është vlerësuar se rreth 2,000 shqiptarë mysliman janë masakruar në trevën e Shkupit. Zyrtari gjerman kërkon hetim ndërkombëtar ndaj Vuçiqit Kryetari i Rinisë Paneuropiane në landin e Bavarisë dhe nënkryetari federal i Rinisë Paneuropiane në Gjermani, Christian Hoferer, ka thënë se nuk është i befasuar që president serb Aleksandar Vuçiq, e sheh Kosovën si pjesë të Serbisë. Në një intervistë ekskluzive për gazetën “Bota sot”, Hoferer ka thënë se veprimet si ai i Vuçiqit, që e publikoi hartën e Kosovës të mbuluar me flamurin serb, janë jo produktive për dialogun Kosovë-Serbi. Ai shtron pyetjen se a është Serbia e interesuar vërtetë për dialog serioz me Kosovën. “Veprime të tilla janë joproduktive për dialogun Kosovë-Serbi. Ato ngrenë pyetjen nëse qeveria serbe është vërtet e interesuar për një dialog serioz me Kosovën”, ka thënë Hoferer. Sipas tij, nuk është befasi që Serbia e sheh Kosovën si pjesë të saj. Ndërsa, sa i përket presidentit serb Aleksandar Vuçiq, zyrtari gjerman ka kërkuar hetim ndërkombëtar, i cili do ta shqyrtonte rolin e tij në kohën e luftës në Kosovë. “Që qeveria serbe të ketë mendimin se Kosova është pjesë e Serbisë, në vetvete nuk është befasi. Kjo është ajo që thotë kushtetuta serbe. Sa i përket Vuçiqit, do të ishte e përshtatshme që një hetim ndërkombëtar të shqyrtonte rolin e tij në kohën e luftës. Mbi të gjitha, ai ishte Ministër i Informacionit nën Millosheviçin nga viti 1998 deri në 2000”, ka deklaruar Christian Hoferer

Çmenden në Beograd. Mediat serbo-ruso shkruajnë se lobi i diasporës e sollën në krye te CIA-s proshqiptarin John Ratcliffe

Përkundër disa mendimeve qe po dalin nga Prishtina (qofshin analiste apo politikan) per diasporën shqiptare here duke kritikuar e here duke fyer, diaspora shqiptare nuk ndalet, ajo po e bën punën dhe detyrat e veta kombëtare. Si rezultat i saj është edhe zgjidhje e shefit te ri te CIA-s mikut te madh te shqiptareve John Ratcliffe, pas largimit Grenellit i cili ditëve te fundit ishte ne shënjestër te kritikave deh akuzave te shumuar nga shqiptaret ne Kosove, Ballkan deh Amerike çka këta te fundit u deshten t'i shkruajnë presidentit SHBA-ve Danald Trump. Gazetat në Beogradit: John Ratcliffe, sot shef i CIA-s avokat i njohjes së pavarësisë së Kosovës! Derisa dikush është gëzuar apo e ka mirëpritur zgjedhjen e z.John Ratcliffe ne krye te CIA-s kjo jo vetëm se nuk është mirëpritur por edhe ka bere nervoz dhe ka çmendur serbet, sidomos lobin serbe ne Amerike apo serbet ne Ballkan. Se është kështu mjafton te shfletojmë shtypin serbe te djeshëm dhe te sotëm dhe lexuam këta tituj si: B92: Lobi i madh shqiptar u bë njeriu i djathtë i Trump" (B92: Veliki albanski lobista postao Trampova desna ruka); "Sputnik: Lobisti i madh shqiptar, dorë e djathte e Trumpit (Sputnik: Veliki albanski lobista nova Trampova desna ruka) etj.. Kurse B92 ne shkrimin e saj te titulluar "Senati konfirmoi emërimin e Ratcliffe" (Senat potverdio nominaciju Retklifa) ka shkruar se "Senati amerikan konfirmon emërimin e Kongresmenit republikan të Teksasit John Ratcliffe si drejtor i ri i inteligjencës kombëtare" Sipas kësaj gazete, Senati mbështeti nominimin me 49 vota pro dhe 44 kundër, me kundërshtim të fortë nga Demokratët", transmeton gazeta Bota sot. Sipas e mdiave serbe Trump fillimisht emëroi Ratcliffe vitin e kaluar, dhe më pas papritmas vendosi të tërhiqte kandidaturën e tij. Ai e mori vendimin pas kritikave nga senatorë nga të dy palët që Ratcliffe, i cili mbronte ashpër Trump gjatë hetimit në Rusi, nuk ishte i kualifikuar për të mbikëqyrur 17 shërbimet e inteligjencës amerikane. Në një seancë që konfirmoi emërimin e tij në Senat në fillim të këtij muaji, Ratcliffe tha se ai do të sigurojë inteligjencë pa paragjykime, paragjykime ose ndikim politik, dhe se ai besonte se Rusia kishte ndërhyrë në zgjedhjet e mëparshme presidenciale dhe mund të provonte përsëri. Portalet tjera serbe kane shkuar "Lobimi i fortë i diasporës, berio qe shqiptaret te fitojnë ne Amerike, sjellin një njeri te vetin ne krye te CIA-s Ai është një lobist i shkëlqyer shqiptar". Sipas mediave te Beogradit, pas largimit te Grenell, Presidenti amerikan Donald Trump emëroi Kongresmenin e Teksasit John Ratcliffe në pozicionin e drejtorit kombëtar të inteligjencës. Ratcliffe ndryshe është i bashkangjitur fort me komunitetin shqiptar në Shtetet e Bashkuara dhe njihet si një avokat i njohjes së pavarësisë së Kosovës. Në vitin 2016, Ratcliffe mori pjesë në Forumin Ekonomik Kombëtar të Diasporës Shqiptare, ku mbajti një fjalim dhe tregoi shenjën e Shqiponjës Etnike. Ratcliffe gjithashtu u shfaq në takime me Pandeli Mike, ministrin e diasporës në Shqipëri dhe Fatmir Mediu, një ish-ministër i mbrojtjes i Shqipërisë. Ratcliffe ndryshe është i bashkangjitur fort me komunitetin shqiptar në Shtetet e Bashkuara dhe njihet si një avokat i njohjes së pavarësisë së Kosovës.

Ish-zv/drejtori i CIA-s: Pa ndryshim të kufijve, nuk do të ketë paqe në Ballkan

Steven MeyerCIA nuk është prapa “non-paper” Edhe kur punonte si zëvendësdrejtor i Agjencisë Qendrore të Inteligjencës Amerikane (CIA) për Ballkanin për një çerek shekulli, Steven Meyer këmbënguli në pretendimet e tij se pa ndryshimin e kufijve në këtë pjesë të Evropës, nuk do të ketë përparim ose paqe të qëndrueshme , shkruan mediumi serb, Novosti. Këto pretendime, të cilat janë kuptuar prej kohësh si herezi, u aktualizuan papritmas në një dokument jozyrtar rreth rivendosjes së kufijve ballkanikë, të cilin e publikuan disa media sllovene. Tani një konsulent politik dhe ekonomik, Meyer thotë se po trishtohet me faktin se po akuzohet se qëndron pas dokumentit në të cilin çështja në rajonin tonë “zgjidhet” me kufij të rinj. CIA nuk është prapa “non-paper” “Në Bosnje e Hercegovinë, unë u akuzova menjëherë si autor, por nuk kam asgjë me të. Unë gjithashtu mendoj se CIA nuk qëndron pas të ashtuquajturës non-paper, sepse unë e di që kjo agjenci nuk e bën atë. Mirëpo, e vërteta është që unë jam kam parë shumë dokumente të ngjashme në dekadat e kaluara, kryesisht nga përfaqësues të komunitetit akademik. Unë me të vërtetë nuk e di kush është autori i këtij dokumenti. Por është e vërtetë që kam shkruar për nevojën për të korrigjuar kufijtë në Ballkan për 15 vjet”, tha Meyer. Ai kujtoi se gjithmonë kishte thënë se udhëheqësit në rajon duhet të ngrinin hapur çështjen e ndryshimit, por që Shtetet e Bashkuara dhe Rusia, si dhe fuqitë e tjera të mëdha, duhet të mbahen larg këtij procesi. Meyer thotë se sa herë që Shtetet e Bashkuara ndërhyjnë me zgjidhjet e tyre, gjërat përkeqësohen, sepse, siç shprehet ai, “Amerika nuk e kupton mirë kulturën lokale, as nuk kujdeset për nevojat e njerëzve që jetojnë në Ballkan, por përqendrohet vetëm te interesat e saj”. “Në CIA, unë gjithmonë thoja që ne nuk e dinim se çfarë po bënim në Ballkan, dhe unë kisha probleme për shkak të kësaj, por tani është e qartë se kisha të drejtë. Këto zgjidhje nuk çuan në ndonjë rezultat, në në të kundërtpor përkundrazi”, tha ai. Meyer tha se liderët në Ballkan duhet të përpiqen së bashku të merren vesh për marrëdhënie më të mira dhe rregullimin e situatës në zonën e tyre. “Është logjike të organizosh një referendum në Republika Srpska për të parë nëse njerëzit duan të qëndrojnë në BeH, të jenë të pavarur ose të bashkohen me Serbinë. Kjo është krejtësisht e mirë dhe pse duhet të shqetësohen Shtetet e Bashkuara për këtë? Kthehem kur isha duke punuar për CIA në vitet 1990. Unë bëra pyetjen “Cili është interesi aktual i Shteteve të Bashkuara në Ballkan?”. Sot, Ballkani është fusha e betejës së Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë, por udhëheqësit lokalë duhet ta vendosin veten ndryshe, ta marrin fatin e tyre duart”, tha ai. Brukseli nuk është aq i fuqishëm sa më parë Meyer kujton se Amerika ka pasur të njëjtën politikë për 25 vjet, megjithëse, siç thotë ai, ka bërë gabime të mëdha në Ballkan. “Udhëheqja e BE-së është ezauruar, Brukseli nuk është aq i fuqishëm sa më parë. Ekziston rreziku i konfliktit. Por nëse Beogradi dhe Prishtina ngrenë çështje thelbësore dhe bëjnë lëshime, dhe e njëjta gjë bëhet në BeH, përmes përpjekjeve të përbashkëta të të gjithë udhëheqësve lokalë dhe pa ndërhyrje nga fuqitë e mëdha, një marrëveshje arrihet. Nëse Uashingtoni respekton vendimin, Moska do të bëjë të njëjtën gjë, dhe anasjelltas. Por në atë proces, roli i OKB-së është shumë i rëndësishëm, si garantues i qëndrueshmërisë së këtyre marrëveshjeve”, theksoi ai. I pyetur për të komentuar mbi faktin se BE-ja dhe NATO-ja nuk miratojnë ndryshimin e kufijve, Meyer u përgjigj se “BE-ja është një organizatë që lëkundet dhe ka kaluar prej ditësh ditët e saj më të mira, dhe NATO, për pjesën më të madhe, është një organizatë e vdekur”.

“VENDBANIMET E KOSOVËS ME RRËNJË PELLASDE-ILIRE-THRAKE-SHQIPE…”

 

Prof. Dr. Rexhep Doçi

KISHA ILIRE-SHQIPTARE E BAJËS SË MITROVICËS

Prej të gjitha 14 bajave (banjave) të Kosovës këtë vendbanim të Mitrovicës po e rrokim në vështrim më gjerësisht, sepse është me interes si për nga  pozita gjeografike ku gjendet, ashtu edhe për nga roli mesjetar që e ka luajtur për çështje kombëtare shqipare dhe për gjuhën shqipe. Prej 4 vendbanimeve të Mitrovicës me emrin Bâja-Banja, për të cilën e kemi fjalën, sipas “Buletinit 37” për “Ekonomitë shtëpiake sipas vendbanimeve të KSA të Kosovës” në vitin 1981, Banjska ka qenë dhe mbase është banja me më së shumti banorë, që atëherë kishte më shumë banorë serbë se shqiptarë. Ndërsa sot, pas luftës së fundit çlirimtare të përgjakshme në Kosovë më 1989-1990, si duket, fare nuk ka tashmë banorë shqiptarë në Bâjë të Mitrovicës, të cilët fatkeqsisht me dhunë dhe krime vrastare shumë prej tyre u përzunë nga fashistët ushtarakë e policorë (milicët) serbë (të ndihmuar nga ushtarët ndërkombëtarë francezë e  të ndikuar nga politika ruse, ku gjatë sundimit turk një asqer turk, me prejardhje shqiptare e kishte vrarë konzullin-kangjallozin rus, sepse ky kishte vrarë fëmijë e pleq shqiptarë). Porse, siç do të shohim në vijim, me dëshmi bukur bindëse, vërtetohet se banorët e parë të Bajës së Mitrovicës ishin iliro-shqiptarë të mirëfilltë, po me kohë nën ndikimin e kishës krishtere katolike-orthodokse në Bajë u asimiluan pjesa më e madhe në serbë. Prandaj, për Kishën e Banjskës si kishë e zanafillës historikisht katolike-shqiptare flasin disa fakte të pamohuara onomastike-gjuhësore dhe historike të pakontestuara.
Si hyrje për historikun e Kishës së Banjskës së Mitrovicës, po e citoj shkurtimisht autorin V. Jagiq, i cili në Parathënie të Krisobulës së Shën Shtjefnit të Parë të kurorëzuar ose Krisobulës së Kishës së Banjskës të vitit 1318 (e zbuluar në Carigrad - Stamboll e e botuar në Vjenë), shkruan: “Në krisobulë përmenden më shumë se  pesdhjetë katunde, male dhe katune vllehe. Kisha e Banjskës e Shën Shtjefnit (serb. Svetostefanskog-R. D.) të parë të kurorëzuar ka filluar të ndërtohet sa ka qenë gjallë e ëma e mbretit, por nuk është kryer derisa ka vdekut (më 1314)…Mirëpo, Krisobula e Banjskës nuk ka mundur të shkruhet as më 1316, dhe as më 1317 po në vitin 1318. Kisha ishte aq e përkryer dhe e pasur, saqë kronistët e përshkruajnë me përkushtim, sidomos se ka qenë e mveshur me ar, dhe se te kisha ka mundur të varroset vetë mbreti, mandej se ishte si dhuratë e trashëguar me emrin Banjskë…”. Gjasët janë se Kisha e Banjskës së Mitrovicës është zbukuruar me ar pikërisht nga bashkëshortja e Shtjefnit, Martja Shqiptare, që mendoj se ka lindur mu në Kishën e Banjskës. Kjo kishë ka qenë dhe është afër Trepçës, ku përherë është nxjerrë me shumicë plumb, po edhe xehja e arit dhe xehe të tjera, dhe kështu Martja këtë kishë ia ka përkushtuar pikërisht Zojës së Bekur dhe Krishtit, figura këto krishtere katolike shqiptare, që kanë qenë të skalitura  në muret e kishës në fjalë, e cila me pushtimin turk është kamufluar nga kishë katolike shqiptare në xhami shqiptare.
Së pari, sipas Gaspër Gjinit katundin Kopiriq “Mbreti Millutin rreth vitit 1314 ia bashkangjet manastirit të Banjskës. Kisha katolike përmendet në të së pari më 1346, që katundi Kopiriq sot gjendet te Mitrovica”. Pra, sipas kësaj të dhëne, më 1346 Kisha e Banjskës së Mitrovicës ishte ende kishë katolike, dhe banorët e Banjskës ishin shqiptarë të besimit katolik. Si kishë të hershme katolike shqiptare që nga periudha romake parasllave, dëshmon edhe rrënoja e një kështjelle ilire në katundin e Banjskës, ku gjendej apo gjendet edhe sot Kisha e Banjskës me rëndësi historike.
Së dyti, pra, për Manastirin apo Kishën e Banjskës së Mitrovicës, ekziston dokumenti mesjetar me rëndësi të madhe “Krisobula e Banjskës” e vitit 1318, që e ka botuar jo vetëm V. Jagiqi në Vjenë, po dhe Luba Kovaçeviqi në Beograd. Me këtë krisobulë të vitit 1318, si akt normativ kishtar, gjasët janë se gruaja e Shtjefnit të Parë të Kurorëzuar, përkatësisht e ëma e mbretit Dushan – Martja shqiptare e lindur pikërisht në Banjskë të Mitrovicës zotëronte prona të shumta apo më tepër se 50 katunde të krahinave të Kosovës, si të Krahinës së Shalës së Bajgores, të Krahinës së Drenicës, të Podgurit (Istogut) e të Klinës, si dhe në Mal të Zi ku gjendej vendlindja e Nemanjidëve mbase në Ribnice afër Shkodrës. Prandaj, banorët e katundeve të këtyre krahinave detyroheshin që me anë të organizimit të Kishës së Banjskës t’i paguajnë tagra kësaj kishe,  sipas  krisobulës së vitit 1318, që në këtë  krisobulë përmenden përplot katunde, toponime e oronime, p. sh.: në anën e Shalës – Katundi Fusha e Bajës, katundi Bistrica, katundi Orahovo (Rahova-R.D.), Rudari i Madh si Rudarije, Selaci si Selçanica, Boletini si Boletino, Koshtova si Koshutovo, Mitrovica si Kisha e Shën Dimitrisë, Trepça si Trebça, Stantergu si Treg, Zveçani si Zveçaniem, Lumi Ibër si Ibr; në anën e Llapushës katundet Rigjevë e Gllarevë, po shfaqen edhe toponimet e tjera, si Udha e Prishtinës, Udha e Llapit, katundet e Vushtrrisë – Brusniku, Gllavotini, Gumnishta, Mihaliqi, Plemetini, Prilluzha, Lumi Sitnica, mikrotoponimi Shtëpitë e Muzakajve; në anën e Klinës dhe të Istogut – Berkova si Bekovo, Koshi si Koci, Përroi i Kujavçit, Katundi Osojani në Kujavç, Katundi Polca, Poterçi (Pjetërçi) si Petreç, Katundi Suhagërllë  si Toka e Suhagërllës, një katund i Istogut si Suti, Katundi Shalinovicë, Katundi Tuçep, Katundi Valç, Katundi Zherovicë si Zhrenovica, pjesa malore e Drêthit  si Dren; katundet e Drenicës – Baja e Skënderajt, Radisheva si Radobradi, Çikatova si Çigotovo, Prekazi si Preki Llaz, Dobrashevci si Debrejevshtic, Morina si Moriani, Plluzhina si Plluzhin, Polaci si Poljance, Rakinica si Rakitu, Runiku si Rudniki, Tushila si Tushimlja, Verbov’c, Malet e Çiçavicës si Çiçaviqsko, lumi Klina  si Knin dhe një vend  si Tinçan (mbase kemi të bëjmë me katundin e sotëm Ticë), dhe Drenica Veriore ndoshta është shënuar si Drenovik, etj.   
Së treti, derisa Martja përmes Banjskës si vendlindje të saj apo si qendër kishtare krishtere, në organizim me anë të Krisobulës (v. 1318) kishte si prona katundet e krahinave të lartcekura, pronat në Mal të Zi (ku ishte vendlindja e Nemanjidëve) dhe  përreth Perzerenit e Deçanit, sipas Krisobulave të Deçanit (të v. 1330) më tepër i zotëronte burri i Martës, Shtjefni i Parë i Kurorëzuar (sundoi gjatë v. 1331-1355), si dhe pasardhësi apo djali i tyre  Mbreti Dushan. Mirëpo, si duket,  mbretëresha shqiptare Martja sundoi e i shfrytëzoi pronat e veta, po mbase pas vdekjes së burrit i zotëronte edhe disa prona të burrit të saj, sepse Martja vdiq 30 vjet pas burrit, siç kuptojmë nga mendimi i R. Grujiqit, që: “…e ëma e mbretit Dushan, si murgesha Marta ka vdekur në vitin 1385 të erës sonë”.
Së katërti, për Kishën ose Manastirin si tempull mesjetar shqiptar i Banjskës së Mitrovicës, monument apo qendër organizuese krishtere katolike shqiptare në zanafillë, e më vonë si kishë orthodokse, dhe më në fund si xhami islamike shqiptare, kuptojmë nga udhëpërshkruesi M. Gjurgjeviq, i cili niset nga Sarajeva dhe i përshkruan disa vendbanime edhe me shqiptarë në gjysmën e dytë të shek. XIX (v.1857-1878). Çështje shqiptare në monografinë e M. Gjurgjeviqit për disa qytete, pos tjerash, janë: theksohet një gjykatës shqiptar në një proces gjyqësor në gjykatën e Srebrenicës së Bosnjës (d.m. th. deri vonë kishte shqiptarë edhe në Srebrenicë dhe rrethinë); një kishë në Banjskë të Mitrovicës e shndërruar në xhami (ndoshta kemi të bëjmë me Kishën me rëndësi në fjalë); përshkruhet një aheng kafeneje me përfaqësues turq, që është mbajtur në kafenënë e Taukbashqes në Prishtinë, të ruajtur prej ushtarëve (asqerëve) turq, për t’u mbrojtur prej shqiptarëve; bëhet fjalë edhe për një meshë e mbajtur në Kishën e Janjevës nga një klerik në gjuhën shqipe, etj. Dhe, ja si e përshkruan M. Gjurgjeviq Banjskën e Mitrovicës dhe Kishën e Banjskës e shndërruar në xhami: “Atë ditë mbërrimë në mesditë në fshatin turk Banjskë. Edhe këtu ishte banjë me ujë të nxehtë. Në Skaj të fshatit gjendej një xhami e  prishur, me minaret të rrëxuar dhe të thyer në gjysmë. U habita kur e pashë në pjesën e sipërme të xhamisë murin, ku ndodhej fotografia (figura-R.D.) e Zojës së Bekuar me të birin (Krishtin-R. D.) në duar. Ishte një skalitje e bukur e bërë në mur nga dora e një mjeshtri të mirë. Zoja e bekuar kishte një shami të bardhë në kokë, një fustan ngjyrë të kuqe të dheztë dhe një qafore, kurse Jezu Krishti i Vogël kishte një këmishë të bardhë deri në gjunj dhe kurorën në kokë. Shihej qartë se këtu turqit dikur kishën e kishin shndërruar në xhami dhe i kishin gelqerosur e fshehur figurat (të Zojës së Bekuar e Krishtit-R. D.), e kur është vjetëruar dhe shkatërruar xhamia, koha dhe shiu e kishin hequr gelqeren dhe ka dalur në dritë fotografia e së ëmës së Zotit. Të njëjtën ditë ramë në konak në Mitrovicë”. Siç po shihet është një pasqyrim real, mbreslënës dhe kuptimplotë i M. Gjurgjeviqit për Kishën në Banjskë ashtu siç e kishte parë, për ne kishë shqiptare, që me mendimin e autorit fshati turk Banjskë kuptojmë Banjskën të banuar me banorë shqiptarë islamikë të islamizuar, e jo turq të ardhur prej Turqisë. Po pushtuesi i pamshirshëm dhe shkatrrimtar turk e shndërron kishën shqiptare katolike në xhami shqiptare, përmes së cilës banorët shqiptarë të Banjskës i islamizon nga krishterë katolikë shqiptarë në banorë myslimanë shqiptarë, kurse disa banorë të tjerë shqiptarë, si duket, mbetën krishterë orthodoksë dhe me kohë u përcaktuan dhe asimiluan etnikisht në serbë.  Katundi Banjskë, që kishte bajë me ujë të nxehtë për larje, ne mendojmë se vetë Mretëresha Shqiptare Martja të ketë urdhëruar, si grua e madhërishme dhe e respektuar shqiptare, si dhe sundimtare e plotëfuqishme, të ndërtohet kjo Kishë e Banjskës e skalitur dhe pikturuar me freska ngjyrërash të bukura prej ari të Trepçës, dhe që t’i përkushtohet kryekëput Zojës së Bekuar dhe të birit të saj Zotit Krisht. Pastaj, me të dhënën për katundin turk Banjskë, siç thotë autori, duhet kuptuar për katundin me banorë shqiptarë, sepse atëherë shqiptarët ishin islamizuar, dhe kishte filluar të përvetësohet fjala turk për shqiptar, ngase edhe sot aty-këtu dëgjohet ndër shqiptarë të moshuaer thënia “n’kofsha turk!”, betim për në qofsha mysliman i përkushtuar fetarisht e jo kombëtarisht.
Së pesti, për Martën, të emën e Mbretit Dushan, se vendlindja e saj ka qenë Baja e Mitrovicës, flet tërthorazi edhe një dasmë e përshkruar nga studiuesi M. Slipçeviqi në “Kongresin e XIV të Folkloristëve të Jugosllavisë në Perzeren”. Kjo mbase ishte martesa e Martës shqiptare nga Banjska me Shtjefnin e Parë të Kurorëzuar, për të cilin supozojmë se sikur ishte i lindur shqiptar në Ribnice të Malit të Zit e Shkodra. Po i shkëpusim disa të dhëna origjinale që na i ofron studiuesi nga Beogradi M. Gjurgjeviqi për këtë dasëm, martesë që bashkshortet nga dy anë shqiptare bukur të largëta njëra prej tjetrës, njëri bashkshort Shtjefni nga ana e Shkodrës, dhe tjetra Martja nga Banjska e veriut të sotëm të Kosovës. Për këtë dasëm (për ne dasëm me tipare tilpike shqiptare-R.D.) studiuesi shkruan: “Më duket se këngën popullore Martesa e mbretit Dushan, qyteti Legjan është Shkodra, kurse mbreti i Zetës është Mihajli…Përmenden edhe emra gjeografikë përreth rrugës Shkodër-Prizren, kah kanë shkuar krushqit, që kalojnë mandej pranë Vushtrrisë. Nëpër të njëjtën rrugë dasmorët kthehen në qytetin Legjan kah Prizreni, duke kaluar nëpër  Kosovë…, por ata nuk kanë qenë krushqit e mbretit Dushan, sepse ai gruan e ka pasur nga Bullgaria”. Autori nga kënga popullore e sqaron fortë mirë dëshminë, që Shtjefni i Nemanjidëve është i lindur në rrethin e qytetint Legjan, dhe me të drejtë e identifikon me Shkodrën, sepse tek emri Legjan unë shoh fj. il. shq. me zhvillimet fonetike: lad>led>ledh>legj “mur”, që gjasët janë se ka të bëjë me murin e kështjellës mijëvjeçare të Shkodrës (Vendlindja e Nemanjidëve ishte mbase Ribnice te Shkodra). Më tutje autori tregon qartë se kënga nuk bën fjalë për dasmën e mbretit Dushan, se e ka pasur gruan bullgare, po për dasmën e Stefan Nemanjës, të atit të Dushanit. Krushqit nga Shkodra kalojnë kah Perzereni e Vushtrria, si duket e marrin nusen, Marten e Banjskës së Mitrovicës, e, nëpër të njëjtën udhë të Kosovës dasmorët kthehen kah Perzereni në qytetin Legjan (Shkodër), ku është martuar Shtjefni(?).
Se gjashti, për Martën, si grua e Shtjefën Nemanjidit, se ka lindur në Banjskë të Mitrovicës, na bëjnë me dije studiuesit, të cilët shkruajnë se që të dy, grua e burrë janë varrosur në Banjskë të Mitrovicës, mbase në varret katolike të Kishës së Banjskës, e shndërruar më vonë në xhami shqiptare, e pastaj përsëri  dhe sot në kishë (manastir) (!). Kështu, V. Jagiqi, botuesi i Krisobulës së Shtjefnit apo Banjskës (v. 1318), në Parathënien e saj shkruan: “Këtu vet mbreti ka qenë varrosur, prandaj si pronë e tillë është quajtur e Banjskës”. Sidomos autori malazez Radosllav Grujiqi bën të ditur saktësisht për mbretëreshën me emrin Marte dhe Shtjefen Deçanin, burrin e saj, që janë varrosur të dytë në varret e Banjskës, i cili këtë njoftim e nxjerr nga mbishkrimi i epitafit apo gurit mbivarror të Martës, i ndërtuar prej mermerit të bardhë e të bukur, siç shkruan: “Se e ëma e mbretit Dushan, si murgesha Marte ka vdekur në vitin 6983 të formimit të botës, ose në vitin 1385 të erës sonë”, ose se “përmendet menjëherë pas emrit të mbretit Stefanit Deçanit si murgeshë mbretëresha Marte (Origjinal: I EGO KRALJICA MONAHINJA)…”. Pastaj, R. Grujiqi vlerëson edhe që nga varret e Kishës së Banjskës (më vonë e kamufluar dhe shndërruar në xhami) është marrë “guri mbivarror në fjalë dhe, që të mos bjerë në duar të turqve, për t’u ruajtur është dërguar në Shkup”.
            Porse, për të ëmën e mbretit Dushan, se ka qenë shqiptare na bën me dije sidomos autori kroat Branko Horvat, i cili duke e cituar “Enciklopedinë jugosllave (I 154)” thotë troç: “E ëma e mbretit Dushan mbase ka qenë shqiptare”. Për Martën e lindur dhe e varrosur në Banjskën e Mitrovicës si banore shqiptare, kujtoj se dëshmohet bindshëm se edhe sot shqiptarët, sidomos shqiptarët e konfesionit katolik në Kosovë dhe kudo, e përdorin emrin Marte si emër të zakonshëm krishter shqiptar. Ndërkaq, Prof. E. Çabej e shpjegon si latinizëm në gjuhën shipe, kurse Palok Daka e cilëson emër kaledarik në shqipe, i marrë nga emri i kësaj dite: “Martë-a (nga e martë)”.
Jo vetëm e ëma e mbretit Dushan Martja, ose bashkëshortja e Shtjefën Nemanjidit (Nemanjiqit) nga Banjska e Mitrovicë, që ka qenë e besimit katolik shqiptar, po, sipas G. Gjinit, edhe Nemanjidët kanë qenë që nga fillimi me tepër me përkatësi fetare katolike se orthodokse, për të cilën çështje G. Gjini shkruan: “Kisha e Shën Pjetrit e Palit në Rashkë është ndërtuar nga romakët para krishtërimit të serbëve. Krahinari Nemanja ka qenë i krishter sipas ritit perëndimor në Ribnicë në Dukël, ku ka pasur vetëm klerikë (priftërinj) latinë…, e më vonë, në bazë të disa studiuesve, është bërë krishter edhe sipas ritit të lindjes në qytetin Ras”, e, edhe fëmijët e Nemanjës, Shtjefni, Vukani, Rastku apo Sava “mbetën në lidhje të përhershme me fenë katolike deri në vdekje, sepse serbët e kanë pranuar krishtërimin prej shek. 9 e këndej, pra, prej vitit 867-874”.
Për lidhshmërinë e rrastë të tokave ilire-shqiptare dhe të iliro-shqiptarëve ardianë të anës së Shkodrës, ku sundoi mbreti ilir Diokleciani në shek. III-IV, viti 284-305 (“Dioklea e kishte marrë emrin prej tij”), përkatësisht Duklës me iliro-shqiparët dardanë të anës së Dardanisë veriore edhe gjatë mesjetës krishtere, me qendrën latine kishtare në Banjë të Mitrovicës, flet vendlindja e Nemanjidëve në Ribnice te Shkodra. Pra, u tha se, pas G. Gjinit, në Ribnicë të Duklës e ritit perëndimor, që në një mënyrë a tjetër edhe Nemanjidët ishin shqiptarë ashtu siç ishin atëherë edhe bashkëvendesit e Martës shqiptare në Kosovë. Pastaj, se në krahun e Shkodrës Nemanjidët ishin iliro-shqiptarë, sikur flasin të dhënat: “Në gjysmën e parë të shek. XIV qenë Balshët, zotërit e fshatit Balëz, në lindje të liqenit të Shkodrës. Një pinjoll i kësaj familje me emrin Balshë u shqua rreth mezit të shek. XIV si zhupan i ushtrisë serbe të car Dushanit…Balsha i ndihmuar nga tre djemtë, Strazimiri, Gjergji i I dhe Balsha i II, u ngritën mbi bujarët e tjerë arbëreshë e sllavë dhe formuan një principatë me vehte, kryqendër e së cilës u bë Shkodra”.
Për prejardhjen e Nemanjidëve nga iliro-shqiptarët ndihmon jo vetëm krishtërimi mesjetar, siç u pa më sipër edhe lidhshmëria miqësore e martesës së Martës me Shtjefnin e parë të kurorëzuar, po kjo origjinë ilire-shqiptare e Nemanjidëve përforcohet gjithashtu edhe me anë të onomastikës pellasde-ilire-shqiptare në gjenealogjinë e Nemanjidëve. Pra, emrat e të parëve të Nemanjidëve janë pellasdë-ilirë-shqiptarë, për të cilët emra kam shkruar gjerësisht, e këta janë: “Anna, gruaja e Shtjefen Nemanjës”, emër iliro-shqiptar; Lik-Likije stërgjyshi i Nemaninjidëve gjithashtu emër ilir; Martja gruaja e Shtjefën Nemanjës etj.
Duke përfunduar çështjen e këtyre  14 vendbanimeve të Kosovës të formuara nga fjala latine balnea – balneum, siç u pa që e shpjegojnë gjuhëtarët e njohur E. Çabej e P. Skoku si fjalë e periudhës romake parasllave, kur nuk kishte gjurmë sllavae në Kosovë, po e shpreh mendimin tim hipotetik, se fjala e shqipes bajë mbase mund të jetë përzier edhe me ndonjë fjalë tjetër, nga shqipja baltë (?), kur dihet se një -l- e hershme në shqipe në shumë shembuj ka dhënë –j-, si p. sh. il. shq. *bil>bijë; *balgë>bajgë “bagël”, etj., dhe se dihet që uji përherë krijon baltë, pavarësisht a është ujë i thjeshtë apo termik. Po për një zhvillim të tillë fonetik të mundshëm të brendshëm të shqipes kërkohet studim më i thellë dhe i gjithanshëm. Prandaj, sidomos është histori e bujshme e Banjskës së Mitrovicës dhe banorëve të saj, siç ka qenë edhe bashkëfshatarja e tyre - Mbretëresha Martja Shqiptare, përmes së cilës histori hidhet rreze në një mënyrë a tjetër edhe në një mënyrë a tjetër edhe për historinë e popullit shqiptar dhe të gjuhës shqipe kronologjikisht, me origjinë nga populli pellasdo-iliro-shqiptar dhe bëhet e ditur për gjuhën kozmike të protoshqipes.
Po përfundoj se këto 14 vendbanime të lartpërmendura me rrënjën bâj- (banj-) kanë prejardhje nga apelativi i gjuhës latine banja, të cilën iliro-shqiptarët e morën në kohën romake, kur nuk kishte serbë në Kosovë, dhe i krijuan kronologjikisht emrat e këtyre katundeve. Kështu, banorët shqiptarë të këtyre banjave (po edhe banorët serbë të asimiluar nga iliro-dardano-shqiptarë në serbë) e morën këtë fjalë banjë-bajë për këto vendbanime, siç thotë P. Skoku se u perhap në kohën e latinitetit, apo si bën me dije Prof. E. Çabej në kohën antike. Kjo fjalë, pra, po përsëris, u perhap atëherë kur s’kishte gjurmë sllave në Dardani (Kosovë) e as në Siujdhesën ilire. Dhe, për fjalën latine bâjë (bânjë) se s’ka të bëjë fare me serbishten (sllavishten) në Kosovë, po me shqipen parasllave, bën me dije sinonimi kuptimor i fjalës sllave vrella, që janë Vrella e Istokut dhe e Lypijanit të krijuara si kalke nga fjala paraprirëse bânjë -bâjë, të cilat gjithashtu këto katunde kanë të bëjnë me burime me ujë të nxehtë termik.     
(Pjesë e shkëputur nga Vëllimi II i veprës së dytë në dorëshkrim:  “VENDBANIMET E KOSOVËS ME RRËNJË PELLASDE-ILIRE-THRAKE-SHQIPE…”.Fusnotat janë hequr nga ky fragment i librit në fjalë).

-Prishtinë -24. 04. 2021
 

Detaje nga ngjarja që tronditi Elbasanin ku u vra Pjerin Xhuvani, autori është një ish efektiv i RENEA

Zbardhen emrat e personave të plagosur gjatë përplasjes me armë në Elbasan. 

 Pavlo Vuksani është personi i katërt që mbeti i plagosur në ngjarjen tronditëse të Elbasanit, ku mbeti i vrarë Pjerin Xhuvani.

 Emiljano Prenga është personi i tretë që mbeti i plagosur ditën e sotme në qytetin e Elbasanit pas përplasjes me armë mes mbështetësve PD-PS. 

 Mësohet se Prenga është dhëndrri i viktimës Pjerin Xhuvani që u ekzekutua ditën e sotme në qytetin e Elbasanit. 

 Janë plagosur:

 Emiljan Prenga, 39 vjeç 

 Pavlo Vuksani, 50 vjeç 

 Eltjon Bodinaku, 32 vjeç

 Xhensila Sota, 27 vjeçe ( punonjëse e policisë). 

 Ka mbetur i vrarë, Pjerin Xhuvani

 Policia e Elbasanit jep të dhënat e para: Pati një konflikt me armë dhe u vra Pjerin Xhuvani 

 Më datë 21.04.2021, rreth orës 14:00, në lagjen ‘5 Maji’, Elbasan, gjatë një konflikti është vrarë me armë zjarri shtetasi P. XH., si dhe janë plagosur shtetasit E. P., P. V. dhe E. B. 

 Gjithashtu, në përpjekje për të parandaluar krimin është plagosur edhe punonjësja e Policisë e forcës së posaçme ‘Shqiponjat’, XH. S. Menjëherë në ndihmë të patrullës kanë shkuar shërbime të tjera të Drejtorisë Vendore dhe të Komisariatit të Policisë Elbasan, si dhe janë ngritur pika kontrolli në të gjitha akset rrugore në hyrje dhe dalje të qytetit të Elbasanit.

 Gjithashtu, menjëherë është ngritur një grup i posaçëm hetimor i përbërë nga specialistë të hetimit të krimeve kundër personit në Drejtorinë Vendore të Policisë Elbasan, të Drejtorisë së Krimeve Kundër Personit e Pasurisë në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë së Shtetit dhe nën drejtimin e Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Elbasan po vijon intensivisht puna për fiksimin dhe administrimin e çdo prove materiale që do t’i shërbejë zbardhjes dhe dokumentimit të ngjarjes. Ndërkohë janë shoqëruar në Drejtoritë Vendore të Policisë Elbasan dhe Tiranë, disa persona të dyshuar se kanë dijeni apo lidhje me ngjarjen, si dhe është bërë e mundur vënia në pranga e autorit të vrasjes, shtetasi A. P., ish punonjës police. 

 Vijon puna për kapjen dhe arrestimin e personave të tjerë të përfshirë në ngjarje. - Dalin fotot kur autori i vrasjes së Pjerin Xhuvanit me armën në dorë qëllon ndaj Pjerin Xhuvanit. 

Arbër Paplekaj ka qëlluar me armën e tij, duke lënë të vdekur Pjerin Xhuvanit, duke plagosur dy personal, si dhe një police që ndodhej rastësisht afër vendit të ngjarjes. 

 Papleka, një nga shoqëruesit e demokratit Gazmend Bardhi, i cili është konfliktuar me policët dhe ka qëlluar në turmë. Ai ka qenë i efektiv i RENEA-s, me origjinë nga Tropoja. 

 Informacionet paraprake thonë se ngjarja ka ndodhur pranë zyrave të PD në Elbasan. 

Ndërkohë që vetëm pak më parë është larguar nga vendngjarja Gazmend Bardhi i PD. 

Mësohet se ka nisur një debat për një makinë që po blinte vota me para dhe kjo mendohet se ka qenë edhe shkaku i ndonjë konlfikti që ka përfunduar me shkëmbim zjarri.

 Autori ka zbritur nga furgoni me logon e PD-së dhe ka qëlluar në drejtim të Xhuvanit.

 Atentati dyshohet se ka qenë i mirëmenduar.

 Ka kamera dhe pritet të hapen këto kamera për të zbardhur ngjarjen. Katër persona kanë mbetur të plagosur.

 Në ditën e verës, PD akuzonte Pjerin Xhuvanin se bëri rrëmuja në Ditën e Verës, kur në Elbasan ishte Edi Rama. 

 Papleka është shoqëruesi i Bardhit, ai mësohet se ka disa persona ka qenë i angazhuar këto kohë duke i qëndruar pranë. 

 Ngjarja e ndodhur në lagjen 5 Maji, një nga më të mëdhata e kësaj ngjarje. Vrasja që tronditi Elbasanin, shoqërohet në polici Gazment Bardhi 

 Për ngjarjen në Elbasan mësohet se policia ka shoqëruar edhe edhe sekretarin e Përgjithshëm të PD-së, Gazment Bardhin. 

 Sipas ABC NEWS, drejtuesi politik i PD-së në qarkun e Elbasanit, Gazmend Bardhi është shoqëruar në polici pas vrasjes së Pjerin Xhuvanit. 

 Numri dy i PD-së, Bardhi pak pas vrasje është parë në vendin e krimit ndërkohë së bashku me të ka qenë edhe Luçiano Boçi. 

 Autori i ngjarjes është Arber Paplekaj një shoqërues i Bardhit, si bodigard i i tij në këtë periudhë zgjedhjesh. 

 Ai pikërisht ka zbritur nga furgoni i PD-së, ku ka zbrazur armën kallash në drejtim të Xhuvanit, duke e lënë në vend. 

 Vrasja në Elbasan, Meta: Policia palë mes grupeve rivale, por gjithmonë të lidhura me Taulantin 

 Gjatë prononcimit për mediat ngaa Fieri, Presidenti Ilir Meta foli edhe për vrasjen e ditës së sotme në Elbasan. 

 Sipas kreut të shtetit, Elbasani dhe Durrësi janë dy qarqet më problematike sa i përket kriminalitetit, ndërsa shtoi se Prokuroria në Elbasan është e njëanshme, teksa i bëri thirrje organeve ligjzbatuese të shkëpusin çdo kontakt partiak.

 “Nuk mund të them asgjë për çështjen e Elbasanit. Nuk mund të flas pa pasur të qartë panoramën apo dinamikën e ngjarjeve. 

Dihet që Elbasani ka qenë dhe mbetet së bashku me Durrësin dy nga qarqet më problematike. Kandidatë të dosjes së Shijakut dhe të Dibrës janë përsëri kandidatë.

 Ajo që është shqetësuese në Elbasan është se shumica e krimeve zgjedhore që janë denoncuar i takojnë këtij qarku. Prokuroria është tërësisht e njëanshme dhe po kështu kam kërkuar nga kreu i SHISH vëmendje të veçantë. 

Dihet që policia në Elbasan bëhet palë midis grupimeve rivale por gjithmonë të lidhura me Taulantin. Ftoj organet ligjzbatuese të shkëpusin çdo kontakt apo preferencë partiake. 

 Do mbajnë përgjegjësi. Vendi mbi të gjitha nuk ka nevojë për asnjë lloj cenimi të standardeve zgjedhore. 

Dhe kaq sa kanë ndodhur janë cenuar mjaft. Të nisen të gjithë drejt 25 prillit, votat e tyre do numërohen pikë për pikë. 

Çdo njeri në administratë që përfshihet në krim zgjedhor, përjetësisht nuk do ketë më vend në administratën publike. 

 Nuk ka gjë më të shenjtë se vota e lirë dhe e barabartë. Administrata është aty për t’i shërbyer qytetarëve”, tha Meta. Identifikohet autori i dyshuar i vrasjes së Pjerin Xhuvanit, një ish efektiv i RENEA-s, vetëdorëzohet 

 Ora News mëson se autori i vrasjes së Pjerin Xhuvanit është një ish polic i RENEA-s, i identifikuar si Arbër Paplekaj nga Tropoja i cili është vetëdorëzuar.

 Vrasja e Pjerin Xhuvanit ndodhi sot rreth orës 14: 20 minuta në lagjen 5 Maj në Elbasan. 

Paplekaj kishte dy vite që ishte larguar nga policia. 

Ishte i angazhuar me Gazmend Bardhin gjatë fushatë elektorale. 

Eshte vetëdorëzuar dhe po jep deklaratat. 

Eshte shoqëruar edhe Gazmend Bardhi, informon gazetari i Ora News, Edison Vatnikaj. 

 Vrasja e Pjerin Xhuvanit, pasi kreu krimin autori vodhi makinën një qytetari dhe u largua 

 Mësohet se autori i krimit është identifikuar por policia nukjep detaj por sqarojnë se autori është larguar me një makinë të një qytetari tjetër të cilin e ka vjedhur dhe e ka detyruar të zbresë nga makina dhe është larguar në drejtim të paditur. 

 Ora News zbardh dinamikën e krimit në Elbasan Pjerin Xhuvani ka qenë së bashku me disa anëtarë të grup seksioneve të PS-së që po zhvillonin një takim elektoral, kur dy makina I janë afruar pranë këtij takimi dhe kanë nisur të debatojnë dhe të përplasen fizikisht me njëri tjetrin. Xhuvani dhe dhëndri i tij kanë njoftuar sallën operative dhe menjëherë kanë shkuar efektivë të policisë dhe nëndrejtori I policisë. Edhe pse kanë pasur prani të policisë, njëri prej personave ka nxjerrë pistoletën dhe ka qëlluar. Goditja në drejtim të Pjerin Xhuvanit ka qenë në sy të policisë. Nga të shtënat ka mbetur i plagosur dhe efektivja e policisë, Xhensila Sota. *** Një person është vrarë në Elbasan. Viktima është Pjerin Xhuvani ish anëtar i LSI ndërkohë së fundmi kishte kaluar me PS. Ndërkohë janë edhe dy të plagosur, një prej tyre efektive policie, Xhensila Sota. ImageFOTO GALERI Informacionet paraprake thonë se ngjarja ka ndodhur pranë zyrave të PD në Elbasan. Ndërkohë që sipas PD një mjet kishte nisur të qarkullonte në zonë dhe ofronte para në këmbim të votave. Ky dyshohet të ketë qenë edhe shkaku i ekzekutimit të tij. Ndërkohë që nga ngjarja është plagosur dhe policja e cila ishte rastësisht në zonë. ImageFOTO GALERI Viktima nuk është një emër i panjohur, ai është përfolur edhe në sherrin e ditës së verës. Kjo ngjarje e rëndë ndodh vetëm pak ditë para zgjedhjeve. (14:52) -

 Ngjarja ka ndodhur në rrugicën mes dy pallateve. Policia ka bërë rrethimin e zonës. Gazetarja e Ora News, Edisona Skenderi informon se ka qenë dëshmitare e një shkëmbimi zjarri. Një person është shoqëruar. Pjerin Xhuvani ka mbetur i vrarë në lagjen “5 Maj” të qytetit të Elbasanit.

 Ngjarja është regjistruar rreth orës 14: 20 minuta. Gazetari i Ora News, Elton Qyno, informon se nga shkëmbimi i zjarrit ka mbetur i plagosur edhe një efektiv polici. Një vrasje me armë ka ndodhur pak minuta më parë në lagjen 5 Maji të qytetit të Elbasanit.

 Burime bëjnë me dije se është vrarë me armë zjarri Pjerin Xhuvani, personazh i njohur në Elbasan, i cili ka qenë dhe drejtues i LSI-së për Elbasanin. Së fundi Xhuvani kishte kaluar me PS-në dhe u akuzua si një nga nxitësit e dhunës që ndodhi ditën e verës në Elbasan, ku pati përplasje mes mbështetësve të forcave politike, pas takimeve në të njëjtin orar të Ramës dhe Bashës.

 Burime jozyrtare bëjnë me dije se në vendin ku ka ndodhur vrasja janë dëgjuar më shumë se 20 të shtëna. Burimet bënë me dije fillimisht për Faxweb.al se në vendin ku u vra Xhuvani ishte konstatuar një mjet që po shpërndante para, në kuadër të blerjes së votave për 25 Prillin. 

 Në vendngjarje janë mbledhur forca të shumta policie dhe 4 autoambulanca, pasi raportohet se ka mbetur i plagosur edhe një efektiv policie. *** 

 Pak minuta më parë ka ndodhur një vrasje në lagjen “5 Maji” në Elbasan. Burime për Euronews Albania bëjnë me dije se viktima është identifikuar si Pjerin Xhuvani.

 Ndërkohë, raportohet edhe për dy persona të plagosur. Nuk dihen detaje të tjera për ngjarjen.

Publikimi i një dokumenti joformal, i njohur si “non-paper”, në Slloveni, ku përmendet ricaktimi i kufijve në Ballkanin Perëndimor, ka ngjallur reagime ndaj strukturave udhëheqëse të Bashkimit Evropian dhe më gjerë.

Publikimi i një dokumenti joformal, i njohur si  “non-paper”, në Slloveni, ku përmendet ricaktimi i kufijve në Ballkanin Perëndimor, ka ngjallur reagime ndaj strukturave udhëheqëse të Bashkimit Evropian dhe më gjerë.

Me këtë rast, tema e kufijve është rikthyer në diskursin politik të Kosovës dhe Serbisë, në kohën kur është paralajmëruar rinisja e dialogut për normalizimin e marrëdhënieve mes të dyja vendeve.

Një media në Slloveni ka raportuar se kryeministri slloven Janez Jansha, dokumentin në fjalë e ka dërguar në Këshillin Evropian. Kurse Qeveria e Sllovenisë nuk ka pranuar të komentojë këtë çështje, duke fajësuar partitë opzitare në këtë shtet. As Bashkimi Evropian dhe Këshilli Evropian nuk e kanë komentuar përmbajtjen e dokumentit në fjalë.

Zëdhënësi i BE-së për politikë të jashtme dhe siguri, Peter Stano, në një përgjigje për KALLXO.com ka bërë të ditur se një dokument të tillë as nuk e ka pranuar Komisioni Evropian.

“Ne kurrë nuk komentojmë për dokumente të ndryshme të botuara nga mediat. Për më tepër, në këtë rast specifik nuk i takon Komisionit Evropian ose Shërbimit Evropian të Veprimit të Jashtëm të shprehemi në lidhje me çështjen e pretenduar non-paper, pasi Komisioni nuk ka pranuar asgjë dhe nuk është në dijeni për përmbajtjen e pretenduar të një dokumenti të tillë”, thuhet në përgjigjen e tij,

Sipas Stanos, pyetjet në lidhje me të “duhet t’i drejtohen dërguesit të pretenduar (kryeministrit slloven) ose marrësit të supozuar (presidentit të Këshillit Evropian)”.Ndërkaq, Simos Piperidis zyrtar për shtyp në Këshillin Evropian, në një përgjigje me shkrim për KALLXO.com ka theksuar se nuk mund të japin ndonjë koment, duke mos treguar nëse kanë pranuar një dokument të tillë. 

“Fatkeqësisht, nuk kemi asnjë koment për të ndarë në lidhje me këtë”, thuhet në përgjigjen e tij.

Kurse, Qeveria e Sllovenisë në një përgjigje për KALLXO.com ka deklaruar se kryeministri i këtij shteti nuk komenton çështje që nuk ekzistojnë.

“Ne ju informojmë se Kryeministri i Republikës së Sllovenisë Janez Jansha nuk komenton non-paper dhe çështjet e tjera që nuk ekzistojnë. I gjithë mbulimi mediatik i dokumenteve të pretenduara nuk kanë asnjë lidhje me Qeverinë e Republikës së Sllovenisë. Ne gjithashtu besojmë se komenti më i përshtatshëm për këtë çështje do të ishte nga partitë e opozitës së majtë sllovene, të cilat për mendimin tonë janë burimi i kësaj çështjeje”, thuhet në përgjigjen e tyre.Sipas përmbajtjes së publikuar të non-paper-it, bëhet fjalë për ricaktimin e kufirit të Kosovës dhe Serbisë, si dhe parashikohet mundësia e shkëputjes së entitetit të Republikës Serbe nga Bosnje e Hercegovina, bashkimi i pjesëve me shumicë shqiptare të Malit të Zi dhe Maqedonisë së Veriut me Shqipërinë, si dhe bashkimi i një pjese të Bosnje e Hercegovinës, pra, Hercegovinës perëndimore me Kroacinë, raportoi Radio Evropa e Lirë.(REL).

Çështja e ndryshimit të kufijve ka qenë aktuale në verën e vitit 2018, kur ish-presidenti i Kosovës Hashim Thaçi pas takimeve me presidentin serb Aleksandar Vuçiq, proklamonte idenë për “korrigjimin e kufirit” në kuadër të marrëveshjes mes të dyja vendeve. Pas një viti kjo ide u zbeh pas kundërshtimeve të mëdha.