Lideri Dardann, Akademik Prof.Dr.'Ibrahim Rugova, ndërtoi një lidhje të ngushtë me Perëndimin dhe me SHBA'

 

Kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj, ka marrë pjesë në manifestimin tradicional “Takimet e Dom Mikelit” në Stubëll të Vitisë.

Gjenerali Ramush Haradinaj ka thënë se ky manifestim organizohet në kujtim të klerikut dhe mësuesit shqiptar, Dom Mikel Tarabulluzit.

“Sot në Stubëll të Vitisë, në djepin e arsimit shqip në Kosovë, në manifestimin tradicional “Takimet e Dom Mikelit”, i cili organizohet për 35 vjet me radhë në kujtim të klerikut dhe mësuesit shqiptar, Dom Mikel Tarabulluzit”, ka thënë Haradinaj.

Haradinaj ka njoftuar se edicioni i sivjetmë i dedikohet presidentit Ibrahim Rugova për të cilin pati disa lëvdata.

“Në edicionin e sivjetmë, i cili i dedikohet Presidentit Ibrahim Rugova, theksova vizionin e tij për Kosovën, që me drejtësinë dhe vendosmërinë e palëkundur, ndërtoi një lidhje të ngushtë me Perëndimin, veçmas duke shfaqur kujdesin në forcimin e miqësisë së përjetshme me SHBA”, është shprehur Ramush  Haradinaj, duke shtuar se “mes fjalëve dhe veprave të tij s’ka pasë ndryshim”.

TAKIM ME DY KRIJUES SHQIPTAR NGA KOSOVA

 

18/09/2024

Prof. dr. Šuklri Galica, prof. Flori Brući i Božidar Proročić

SUSRET SA DVA ALBANSKA STVARAOCA SA KOSOVA

Nga e majta në të djathtë Prof. Ph.D. Shyqri Galica, Prof. Flori Bruqi dhe Bozidar Proroçiq

 Shkruan: Bozhidar Proroçiq, shkrimtar dhe publicist

nga Mali i Zi

 

Gjatë manifestimit të vjeshtës kulturore të Plavës dhe të takimeve të 47-ta letrare në Plavë, pata nderin dhe privilegjin të takohem me dy krijues të jashtëzakonshëm shqiptarë nga Kosova - Flori Bruqin (Alb. Flori Bruqi) dhe prof. Dr Shukri Galica (Alb. Shyqri Galica).

Të dy intelektualët më lanë mbresa të thella me veprat, njohuritë dhe përkushtimin e tyre. Ata njihen jo vetëm në Kosovë por edhe në rajon si intelektualë dhe punëtorë të shquar të kulturës, kontributi i të cilëve në fushën e letërsisë, shkencës dhe arsimit ka vlerë të paçmuar.

 

Flori Bruqi, me përvojën e tij të pasur në botën e letërsisë, shkencës dhe farmacisë, është një shembull i vërtetë i punës së përkushtuar krijuese.

Emri i tij jehon në shumë vepra letrare e shkencore, ndërsa përkushtimi për avancimin e shkencave fiziologjike ia forcoi edhe më shumë peshën intelektuale. Nga ana tjetër, prof. Dr. Shukri Galica, si profesor dhe studiues i njohur, lë gjurmë të pashlyeshme në fushën e arsimit dhe kulturës, duke ia kushtuar punën e tij përmirësimit të komunitetit akademik të Kosovës dhe lidhjes së tij me hapësirën e gjerë ballkanike.

 

Kosova, si zonë e pasur me trashëgimi kulturore dhe intelektuale, lindi disa nga poetët dhe krijuesit më të rëndësishëm gjatë dekadave të kaluara.

 Nuk duhet harruar se ky vend ishte një terren pjellor për zhvillimin e shumë artistëve, fjalët dhe mendimet e të cilëve i kalojnë kufijtë e gjuhëve dhe të kombeve. Bruqi dhe Galica janë vetëm një pjesë e atij fener krijimtarie, e cila pavarësisht sfidave vazhdoi të ndriçojë rrugët e brezave të ardhshëm.

Nëpërmjet punës së tyre, intelektualët kosovarë janë dëshmitarë të një aspirate të përhershme drejt arsimit, kulturës dhe artit, dhe trashëgimia e tyre mbetet e gdhendur në mënyrë të pashlyeshme në themelet e historisë kulturore të rajonit.

Njohja me të mëdhenj të tillë jo vetëm që më thellon respektin për skenën letrare dhe kulturore të Kosovës, por edhe konfirmon se urat ndërmjet popujve dhe kulturave të Ballkanit janë të forta dhe të pashkatërrueshme, njësoj si veprat e pathyeshme të Bruqit, Galicës dhe shumë kosovarëve të tjerë.

 Krijuesit,Flori Bruqi, një intelektual dhe shkrimtar i shquar nga Kosova, është autor i shumë romaneve dhe një përmbledhjeje poetike që hedhin dritë mbi fatet njerëzore, dilemat shoqërore dhe përmbysjet historike përmes prozës dhe poezisë së fortë dhe autentike.

Veprat e tij, të përkthyera dhe të lexuara në të gjithë rajonin, pasqyrojnë një kuptim të thellë si të betejave të brendshme individuale ashtu edhe të sfidave kolektive nëpër të cilat po kalojnë shoqëritë e Ballkanit.

 

Këtu janë disa nga veprat e tij të shquara:

 

"Zjarri i diellit "poezi, Prishtinë, 1995 - Kjo përmbledhje poetike sjell imazhe të forta dhe emocionale të natyrës dhe lidhjes së njeriut me të, ndërsa dielli është simboli qendror i pasionit, fuqisë dhe ekzistencës.

 

"Ndërgegjja" , roman, Prishtinë, 1995 - Ky roman eksploron botën e brendshme të një njeriu të përballur me vendime të vështira morale, ku ndërgjegjja luan një rol të rëndësishëm në procesin e vetëreflektimit dhe të transformimit shpirtëror.

 

"Vrasësit e liridonëve", roman, Prishtinë, Tiranë, 1996 - Një rrëfim dramatik për dashurinë, tradhtinë dhe luftën për liri, i vendosur në kontekstin e ngjarjeve të trazuara historike.

 

"Ringjallja", roman, Tiranë, Prishtinë, 1996. - Romani trajton temën e rilindjes, si në kuptimin metaforik ashtu edhe në atë real, ku personazhet kalojnë në ripërtëritjen fizike dhe shpirtërore.

 

"Gjarpërinjtë e pallatit", roman, Tiranë, Prishtinë, 1996. - Roman që përshkruan në mënyrë simbolike intrigat dhe korrupsionin në shoqëri, përmes marrëdhënieve komplekse midis individëve të fuqishëm.

 

"Dorëzeza", roman, Tiranë, Prishtinë, 1997.

- Rrëfim për sfidat dhe luftën për drejtësi, ku simbolika e dorezëzes paraqet ftesë për dyluftim, por edhe luftë për moral e etikë.

 

"Tokë e djegur", roman, Shkodër, Tiranë, Prishtinë, 1998. - Ky roman trajton temat e luftës, shkatërrimin dhe humbjen, por edhe fuqinë e pathyeshme të vullnetit njerëzor për të mbijetuar dhe rindërtuar pas një tragjedie.

 

“Burri dhe gruaja”, libër shkencor, Tiranë, Prishtinë, 2000.

 - Një vepër shkencore që hulumton marrëdhëniet midis burrave dhe grave nga këndvështrimi i fiziologjisë dhe psikologjisë, me një analizë të thellë të roleve gjinore dhe evolucioni i tyre gjatë historisë.

 

“Pallati dhe Akhereoniti” , roman, Tiranë, Prishtinë, Nju Jork, 2000.

- Një vepër e errët dhe mistike e frymëzuar nga mitologjia, ku Akeroni, lumi i dhimbjes dhe pikëllimit në mitologjinë greke, bëhet vendtakim mes jetës  dhe vdekjës , e shkuara dhe e tashmja.

 

Literatura e tij mjekësore, në të cilën ndërthuren shkenca, kërkimi dhe humanizmi, ka një rëndësi të veçantë në veprën e Flora Bruqit. Puna e tij në fushën e fiziologjisë dhe kineziologjisë kontribuoi jo vetëm në kuptimin e proceseve fizike në trupin e njeriut, por edhe në përmirësimin e shëndetit nëpërmjet një qasjeje multidisiplinare.

Nëpërmjet punimeve të tij shkencore Flori Bruqi lë gjurmë të pashlyeshme në fushën e shkencave mjekësore, duke ndërthurur njohuritë teorike me zbatimin praktik, çka e bënë atë një autor jashtëzakonisht të rëndësishëm në botën letrae dhe shkencore.

Një intelektual dhe shkencëtar shumë i çmuar është edhe  prof. Dr Shyqri i Galica ,I  lindur në vitin 1951. Ai është një nga ekspertët kosovarë më pjellorë dhe me ndikim në fushën e letërsisë, gazetarisë dhe arsimit akademik. Veprimtaria e tij e gjithanshme mbulon një gamë të gjerë fushash - nga poezia dhe proza, përmes studimeve letrare, kritikës dhe esesë, deri te ligjëratat publike dhe veprat shkencore.

Si autor, kritik dhe profesor, Galica ndërtoi një reputacion si një mendimtar i palëkundur, një punëtor intelektual i përkushtuar dhe një profesor i respektuar.

Punimet e tij, janë të botuara në që  mbulojnë aspektet krijuese dhe shkencore të fjalës së shkruar.

Galica merret me analiza të thella letrare, si dhe me tema të kritikës dhe eseistikës bashkëkohore, dhe me krijimtarinë e tij të larmishme kontribuon jo vetëm për Kosovën, por edhe për hapësirën më të gjerë kulturore ballkanike.

Aftësia e tij për të kombinuar kërkimin shkencor dhe artistik tregon gjerësinë e tij të jashtëzakonshme intelektuale.

 

Ndër veprat më të rëndësishme të Prof. Dr. Shyqri Galices , shquhen :

 

"Koha flet me brezni", poezi, 1979 .

- Kjo përmbledhje poezish pasqyron lidhjen thelbësore midis së shkuarës, së tashmes dhe së ardhmes, ku koha si koncept bëhet motiv qendror në krijimin e një ndjenje të vazhdimësisë midis të ndryshmeve. brezave.

 

"Poezia e Fatos Arapit" ,studim monografik, 1990 .

- Një analizë e thelluar e poezisë së një prej poetëve më të rëndësishëm shqiptarë, Fatos Arapit, në të cilën Galica eksploron motivet komplekse dhe risitë stilistike që shënuan. krijimtarinë e tij.

 

"Amësia", tregime, 1991.

 - Përmbledhje tregimesh që trajtojnë temat universale të dashurisë, sakrificës dhe amësisë, duke eksploruar forma të ndryshme të marrëdhënieve dhe emocioneve njerëzore përmes personazheve dhe fateve të tyre.

 

"Simbolika e sundimit" kritikë dhe ese, 1995 .

- Kjo përmbledhje esesh dhe kritikash analizon simbolet politike dhe shoqërore përmes thjerrëzës së letërsisë, duke ndriçuar mënyrat se si qeveria ndikon në krijimtarinë dhe shprehjen artistike.

 

"Konica - modernitete, ese, kritikë", studim monografik, 1997.

 - Monografi kushtuar njërit prej figurave kryesore të modernizmit shqiptar, Faik Konicës, në të cilën Galica eksploron rolin e tij në zhvillimin e Letërsia shqipe dhe mendimi kritik.

 

"Mesazhi kritik" , ese dhe kritikë, 1999 .

- Një përmbledhje esesh në të cilat Galica reflekton në mënyrë kritike mbi aspekte të ndryshme të letërsisë dhe artit, duke ofruar një pasqyrë të qasjeve kryesore teorike të kritikës bashkëkohore.

 

“Dashuria deri në vdekje”, roman, 2003.

 - Një roman që eksploron marrëdhënien komplekse midis dashurisë dhe vdekjes, ku personazhet vënë në dyshim kufijtë e emocioneve njerëzore dhe natyrën tragjike të ekzistencës njerëzore.

 

"Identiteti artistik", kumtesa shkencore dhe recensione kritike, 2005.

 - Ky koleksion i punimeve shkencore dhe reflektimeve kritike eksploron nocionet e identitetit artistik, shprehjes krijuese dhe dinamikës kulturore.

 

"Bota magjike e fëmijëve", 2007.

 - Një libër që trajton fëmijërinë dhe BOTËN E FËMIJËVE, duke analizuar mënyrën magjike në të cilën fëmijët përjetojnë realitetin dhe botën përreth tyre.

 

"Mesazhi intelektual", 2012.

 - Ese dhe reflektime publike që trajtojnë rolin e intelektualit në shoqërinë bashkëkohore, përgjegjësinë dhe kontributin e tij në formësimin e opinionit dhe kulturës publike.

 

Krahas karrierës së pasur autoriale, prof. Dr.Shyqri  Galica ka ligjëruar  për historinë e letërsisë në Fakultetin e Arteve, Universiteti i Prishtinës, si dhe për tema të tilla si bazat e gazetarisë, media dhe komunikimi publik, shkrimi akademik dhe kultura gjuhësore në Fakultetin e Edukimit, Universiteti i Prishtinës, Kosovë.

 Leksionet e tij vlerësohen shumë për thellësinë e tyre të depërtimit, qasjen inovative dhe aftësinë për të motivuar studentët në fushat e letërsisë, medias dhe të folurit publik.

Shyqri Galica është një figurë e pazëvendësueshme në peizazhin intelektual dhe kulturor të Kosovës, kontributi i të cilit në fushën e letërsisë, kritikës dhe arsimit lë gjurmë të thella në mendimin akademik dhe kulturor bashkëkohor.

Biseda me të dy profesorët, Flori Bruqi dhe prof. Dr. Shyqri Galicën , ishin jashtëzakonisht frymëzues dhe plot peshë intelektuale.

Jam munduar të përthith sa më shumë në çdo moment të njohjes për gjendjen e letërsisë në Kosovë, punën e Lidhjës  së Shkrimtarëve të Kosovës dhe veprimtarinë e tyre në fushën e kulturës.

Historitë e tyre për përfshirjen në skenën kulturore, përkushtimin ndaj letërsisë, si dhe dëshirën për të lidhur njerëzit përmes artit dhe letërsisë, ishin të jashtëzakonshme.

 Përmes fjalëve të tyre, imazhi i Republikës së Kosovës u përvijua qartë si zonë e trashëgimisë së pasur kulturore, por edhe vend ku sfidat në kulturë dhe art janë të pashmangshme, por jo të pakapërcyeshme.

 

Moti thjesht lindi dhe para se të gjenim veten, na gjeti gjysma e natës. U ndamë plot mbresa, të mbushur me një dëshirë të sinqertë për t'u takuar sërish në Prishtinë, ku do të isha i lumtur të vazhdoja këtë dialog të çmuar për urat kulturore që po ndërtojmë. Përzemërsia dhe çiltërsia e këtyre intelektualëve më lanë gjurmë të pashlyeshme.

 

Përktheu dhe përshtati në shqip:Flori Bruqi

Burimi i materialit  është botuar në medium të shkruara dhe elektronike ,  këto ditë në B.H dhe Malin e Zi :

1.https://bosnjaci.net/prilog.php?pid=82166

2.https://radioskala.me/susret-sa-dva-albanska-stvaraoca-sa-kosova/

 

Rusia dhe Kina larg Ballkanit Perëndimor

 

Në një opinion të publikuar në Bloomberg, ish-komandanti suprem i NATO-s për Evropën, James Stavridis, analizon rëndësinë strategjike të Ballkanit dhe mënyrat për të mbajtur larg ndikimin e Rusisë dhe Kinës nga rajoni.

Stavridis fillon duke përshkruar historinë e tensioneve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, duke e cilësuar Ballkanin si një rajon me një histori të ndërlikuar dhe shpërthime të shpeshta të dhunës.

Ai rikujton se kur ishte komandanti suprem i NATO-s, kishte nën urdhër 15,000 trupa nga 20 vende, të cilët kontribuuan në ruajtjen e paqes mes dy vendeve në fillim të viteve 2010.

Sipas tij, urrejtja mes serbëve të krishterë dhe kosovarëve myslimanë ka rrënjë të thella historike që datojnë që nga rënia e Perandorisë Bizantine dhe ngritja e Perandorisë Osmane.

“Në fillim të viteve 2010, kur unë isha komandanti suprem i NATO-s, ne kishim 15,000 trupa nga 20 vende që ndihmonin për ta mbajtur një paqe të pakëndshme midis Serbisë dhe Kosovës – kjo e fundit një rajon i shkëputur nga i pari që SHBA e njeh si shtet sovran. Armiqësia buronte nga konflikti shekullor midis të krishterëve serbë dhe kosovarëve myslimanë – që daton që nga rënia e Perandorisë Bizantine dhe ngritja e Turqisë Osmane. Ndjeja urrejtjen e rrënjosur thellë sa herë që e vizitoja rajonin, gjë që e bëra dhjetëra herë. “Shumë histori”, më tha një udhëheqës kosovar”, shkruan Stavridis.

Këto tensione mbeten të larta edhe sot, veçanërisht në kufirin Serbi-Kosovë dhe në Bosnjë, pavarësisht një pranie më të vogël të forcave paqeruajtëse të NATO-s.

Ish-komandanti i NATO-s thekson rritjen e ndikimit të Kinës në rajon përkrah Rusisë, duke e përshkruar Serbinë si një pikë hyrëse strategjike për Pekinin.

Marrëveshjet tregtare mes Serbisë dhe Kinës, si dhe lidhjet e ngushta të Serbisë me Rusinë përmes fesë dhe tregtisë, janë arsye për shqetësim për botën demokratike, thotë Stavridis.

“Serbia është vendi më konfliktual në rajon. Nga njëra anë, serbët kanë afinitete të rëndësishme kulturore dhe historike me Rusinë e Vladimir Putinit. Ata ndajnë një lidhje të fuqishme fetare përmes kishave ortodokse ruse dhe serbe dhe janë partnerë të rëndësishëm tregtarë. Dhe në maj, Presidenti Xi Jinping i Kinës bëri një udhëtim të profilit të lartë për ta nënshkruar një marrëveshje tregtare me Beogradin”, tregon ai.

Stavridis vlerëson edhe vizitën e presidentit francez, Emmanuel Macron në Serbi dhe shitjen e avionëve luftarakë “Rafale”, duke e parë këtë si një hap drejt afrimit të Serbisë me Perëndimin.

Ai nënvizon se presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, ka një rol kyç në këto zhvillime dhe se ai është një lider pragmatist që mund të udhëheqë vendin drejt NATO-s dhe BE-së në të ardhmen.

“Serbët kanë parë gjithashtu disa vende të Ballkanit që kanë arritur anëtarësimin në NATO (Shqipëria, Maqedonia e Veriut, Kroacia, Sllovenia dhe Mali i Zi) dhe BE (Kroacia dhe Sllovenia). Kjo i jep shtysë idesë që Serbia, në thelb trashëgimtare e Jugosllavisë së vjetër, të vijë drejt Perëndimit”, shkruan ai.

Në përfundim, Stavridis sugjeron një angazhim më të madh të NATO-s në Ballkan për të forcuar lidhjet me Serbinë dhe për të penguar planet e Putinit dhe Xi-së në këtë rajon strategjik të Europës.

Përfunduan takimet nderkombëtare të poezisë në Vuthaj të Malit të Zi.

 Në manifestimin letrar ndërkombëtar të poezisë që u mbajtë në Plavë    të Malit të Zi”Kultura vjeshtore e Plavës” (Takimet  e XLVII   letrare të Plavës si dhe  "Kolonia  vizatimore e XX e piktorëve pjesëmarrës në këtë manifestim ndërkombëtar.

Më dinjitet kombëtar dhe letrar Kosovën e përfaqësojë Prof.Dr.Shyqri Galica i cili dendësht  e përfaqësojë Kosovën gjegjsisht LSHK, në arenë kombëtare dhe ndërkombëtare  si  dhe  shkrimtari Prof.dr.Flori Bruqi.

 Në  Këtë manifestim letrar ndërkombëtar të poezisë që u mbajtë në Plavë të Malit të Zi”Kultura vjeshtore e Plavës” XLVII Takimet     letrare të Plavë dhe XX Kolonia  vizatimore, morrën pjesë shumë shkrimtar dhe piktor nga mbarë bota.

 

Mbremë në Plavë u mbajtë  "ora letrare qendrore" ku poezitë e tyre i lexuan shumë poetë  të njohur kombëtar të Malit të Zi si dhe të Kosovës, nga LSHK(Shyqri Galica dhe Flori Bruqi) ndërsa muarrën pjesë në këtë aktivitet letrar mbi 100  poetë  dhe piktor nga marë bota , në mesin e tyre pate malazez, boshnjak,kroat,musliman, serb , shqiptar etj.

Ky aktivitet letrra u mbajt nën patrotanin e Ministrisë së Kulturës së Malit të Zi si dhe Qendrës  kulturore “Husein Bashiq” nga Plava.

Ky manifestim kuturor dhe letrar mbahet tashj e disa vjetë   nga data 10. deri më dt 17.09.2024.

Vlenë të theksohët  që Kosova u përfaqsua ngrohtsisht nga Publiku

i Malit të Zi, I cili u përcjell nga shtypi dhe RTV   lokale si dhe Radio TV shtetëror i Malit të Zi, Podgorica.

U bënë vizita në disa shkola si dhe u vizitua, Gusija, Vuthaj dhe Ujvarja e VUthajve"Fyti , që është ujvarja më e thellë në Evropë si dhe u vizituan Burimet mahnit╒se në Vuthaj"Krojet e Ali Pashës" si dhe varrezat e disa intelektualëve në Vuthaj.

https://espona.me/index.php/kultura/15794-xlvii-plavska-kulturna-jesen-i-plavski-knjizevni-susreti-sa-xxii-likovnom-kolonijom

F.B