Ibrahim Rugova Cultivator Modernity

Mr. sci. Flori Bruqi: Ibrahim Rugova Cultivator Modernity

January 29, 2014   Home, Janary 2006   No comments

The first writings on literature Ibrahim Rugova began with poetry, as all writers do, when they begin to deal with literature. He published about twenty poems, which were at the level of the poems that were published at that time. But soon he abandoned that genre and he devoted to the study of literature, literary criticism mostly. Even early in his first compilation of writings in this area, in the “lyrical touch” at 1971, he showed an inclination towards western advanced literature by avoiding the socialist realism, which had included a part of  literature the so-called socialist camp whose territory  belonged to Albania and Kosovo as part of Yugoslavia at that time.

Lets add that the proceedings of this book were first published in the temporary ”word” newspaper with the superscript “Literary zeniths”, where his orientation was seen to deal with roofs of literature, mainly with the universal one. In this context, we should also overview the efforts of the creator to be released from the dogma of socialist realism that had gripped the literature that was created at that time, particularly the one that was created in Albania and that somehow influenced the literary creativity created into territories of former Yugoslavia, where Albanians lived and acted. It has been said and written that Ibrahim Rugova was among the first who opposed this direction of literary qith his writings published in newspapers of that time. Actually since in the writings of his book he was warning his orienting that aimed the roofs of literature world, the most progressive part of this literature. This orientation of his would be perfected after his several months residence in Paris, France. One could freely say that his creativity was linked to the modernity in Albanian culture, with modernity of scientific and literary criticism, not only of that created in the territories of former Yugoslavia, where Albanians lived, but in all the world lands, where Albanian language is spoke and written. In this way, his works became lighthouse that illuminate different aspects of literature, overviewed from different aspects that until then had not been cultivated in Albanian letters.

In the meantime Ibrahim Rugova also published other books: “Towards Theory” – 1972,  “The strategy of understanding” – 1980, “The book of Bogdan 1675-1685″ -  1982,  ” Directions and premises of Albanian literary criticism 1504-1983″ -1983,  “Aesthetic rejection” – 1987, and is co-author of two other books “Literary Criticism” (together with Sabri Hamiti) – 1979, and also “Bibliography of Albanian literary criticism, ’44-’74″ (together with Isak Shema) – 1976.

“Faik Konica” the publishing house of Pristine published the set of his books to prove the indisputable values which this creativity possesses and that have not lost actuality even today. In all these books it is easily noticed his keenness to seize things, to explore with rare skill and ability that raises issues in these works. In all these books is apparent his trend to better illuminate issues that writes, by sticking to its primary orientation, to analyze the book in the aspects of art and its role in the development of knowledge. Ibrahim Rugova has made selecting and preparing for the release of selected poems by contemporary poets, as Din Mehmeti, Ali Podrimja, Bekir Musliu etc, which accompanied with introductions, which in reality are concise analysis of the value of these books.

Two are the most precious books of this creator, which seems to be the masterpieces of Ibrahim Rugova and those are “Bogdani’s book 1675-1685” and ”Directions and premises of Albanian literary criticism 1504-1983″.  While at first he deals with the study of the work of this versatile humanist and writer, in the second Rugova will deal with the ways of development of literary criticism in Albanian literature. In his critic opinion for the art of the written word in Albanian literature is very early, it even begins with the presentation of the first writings of Albanian writers. Thus, for example, he wrote the following lines:” Also in the line of humanity we have the poet and philosopher Mikel Maruli (1453-1500), who wrote poetry in the spirit of the elegies of Katuli and made the poetic interpretation of world according to Lukreci. In 1497 he published two popular books “quip” and “hymns of nature”, and left in manuscript the book “On the princely education.” In doing so he prove his commitment to track and find elements of critical thinking to literary works, even in other countries and among other peoples, which were published earlier.

In the continuation of this study Ibrahim Rugova would focus on assessments that are given to literature and literary books on different times and spaces. An important place in his work takes the critical opinion of Renaissance writers and the important contribution of this period, who had published numerous works in poetry, prose or even other genres of artistic creativity, but they had given assessments of published works, among whom he mentions Jeronim De Rada, then Faik Konica, which list the  among the most valued critics in the aesthetic thought in Albanian letters, which in his writing “The timeline Albanian letters” testifying a higher awareness of the need for Albanian literary criticism, as part of the literature, which also helps in its development. We can freely say that Faik Konica is valued as one of the most astute critics and one of those who helped in the development of critical thought in Albanian literature.

In this sequence should also be mention many other contemporaries of Konica, among whom we are mentioning Fan S. Nolin, who accompanied by introductions translated books from different languages into Albanian, hence his calls his criticism introduction criticism. No doubt that these interpretations are Noli’s precious treasure in the development and growth of critical  and aesthetic thought in Albanian letters.

However the consolidation of Albanian literary criticism starts quite late. It begins to develop and cultivate after the start of the publication of many literary magazines in Albanian, whether in Albania or in the Diaspora. In these newspapers and magazines many dams begin to publish their writings that would later become known, thus helping cultivate literary criticism as an integral part of literature. This happens in the ’20s and ’30s of the last century when the magazines “Boyhood”, ” New Albania”, ”Minerva”, ” Illyria”, ” Light Star”etc begn to publish. At their sites will find writings of Eqrem Çabej, Justin Rrota, Mitrush Kuteli, Krist Maloki, but also those of Dhimiter Shuteriqi, Gjergj Fishta and many famous names of Albanian literature. A good part of the Ibrahim Rugova’s study is devoted to contemporary criticism, separately what was created in Albania and separately what was created in Kosovo, namely in the former Yugoslavia. The author of the work under review has brought depth analysis of orientations and values of contemporary critics, whether their published works in the press of Albania or Kosovo, together with their orientations in this field of creativity.

Ibrahim Rugova has followed its work with scientific apparatus, citing footnotes for the used sources, as well as he acted with the count of the utilized literature, historical index of terms, index of names and similar. In two other books, one he has published collections of poetry list with brief assessment of each separately, and on the other, to the latest “Aesthetic rejection” where he counted novels published since 1949 until 1986,  just a year before the publication of the book in question. All of which makes his work with high values not only aesthetic, but also scientific.

Albanian and European middle Ages

The study of Ibrahim Rugova, “Bogdani’s book”, where are integrally studied the works of one of the biggest creators of Albanian Middle Ages, Pjeter Bogdani, he is part of those cultural achievements in general, particularly scientific, that among others, inspire respect for the object of study. The man of our time, of this rush and confusion as it has no time to deal with cultural heritage, scientific, philosophical and literary of ancestors. This may be the consequence of our mentality that allegedly everything starts with us or at least reached the enviable development with us. Thus, viewed from this angle, Ibrahim Rugova study opens new windows of knowledge, and thus points out the dark centuries, especially the Middle Ages, where as factuality, is not known for all the treasure of our spiritual heritage. Further, “Bogdani’s Book” removes, among other things, the disposal of heritage cheesecloth, which is a source of the right recognition towards the present, which makes it possible to find ways for prospects of future. The study of Ibrahim Rugova adamantly insists on this issue.

Issues that he has made efforts to raise in interest level and interpretation, to analyze and to solve are major issues that arise before the researchers, and at the same time are part of our spiritual heritage, but also spiritual good things, in the fond of cultural achievements in Europe. Dealing with the work of Pjeter Bogdani, the author of the study a major has investigated its great values in different fields of knowledge, in different plans of knowledge and different plans of achievements of the human mind. Bogdani’s book “Cuneus Prophetarum”, published for the first time in 1685, in Padua, in the Cardinal Barbarigos printing, is the best evidence of the development of art, science and philosophy in the middle age Albanian. Seeing this issue, the author has investigated the forerunners Albanian and European predecessors, to create links of continuity of this development. In the European plan this development is a contemporary of elevated minds of Descartes, Malebranche, Spinoza, Pascal. In the national development plan, it is the brainchild of achievements and efforts of Barleti, Buzuku, Budi and Bardhi.

In the study “Bogdani’s book” is followed a scientific methodology, which was limited by the scope of the study. Multiple historic-graphical data offered to readers today, it may seem that they burden the study, but it is necessary for works of height, because only in this way can be achieved the potential continuity between the offered level to the facility, which is examined in the level of achievement of scientific opinion at the present time.

The study “Bogdani’s book”, pull “annexes”, is divided into two parts. In the first part the author has dealt with the genesis of the book, while in the second part with the analytics of the book of Pjeter Bogdani. These main divisions are followed with numerous subsequent subdivisions, highlighting numerous issues of the book’s plans. The first part are addressed issues that are conditional on the arduous road to the creation of first original national book “Cuneus Prophetarum”. The author of the study has had to deal with the issues of the definition of old Albanian literature, this means with problems of systematization of literature. Furthermore, with the classification of genres and forms that are developed within the old literature, the biography of the author, whose work is the subject of study. To investigate his time, social and cultural circumstances of the time, is also dealed with other sides, outside side of the book nature, to complete this way not only scientific curiosity, but also the demand of cultural opinion of our time. Because, as Shakespeare said, that the author has quoted, “lets get back to the old (antiquity) because it will be progress.”

Below the author has given the six publications that had Bogdani’s books starting from 1685 until 1977. Until today we know that not many people have tried to study the book of Bogdani, even though the book has not ceased to be the subject of different interests since its publishing, in 1685, to the present day. Special book known until today about Bogdani and his work is that of Matteto Sciambra titled “Bogdanica” II, published in Bologna in 1965, which provided many new documents for Bogdani, and analyzes the linguistic and philosophical aspects of the book the Bogdani. However, as the object of various interests, Bogdani’s book was always in the spotlight. According to the author of the study “Bogdani’s book”, among many researchers some of them may be singled out: Mark Harapi, who transcribes and annotates the first part of Cunesit, which publishes in Shkodra in 1940-43. Should mention the contribution of proff.Alberto Sratogonit, Anton Santori, Zef Jubani, Sami Frasheri, Faik Konica, Gaetano Potrotta, Eqrem Çabej, Justin Rrota, Injac Zamputit, the Serbian researchers Radoniq, where is interesting the picture about Bogdani and his family. The study of Jovan Radoniq, most likely, is a result of the controversy that he had with Chedomir Mijatoviqi about the origin of Bogdani and his family, which Mijatoviqi attpempted to proclaim with Serbian origin.

In the second part are addressed issues that emanate from the structure of the book. This structure, as it comes from the study of Ibrahim Rugova, departs with the outside and formal organization of the book “Cuneus Prophetarum” (The Band of the Prophets) that resembles the organization of a library, going till the spearation in scales and circles, to interpret, analyze and evaluate then the book of Bogdani.

To investigate all these aspects of the values of Pjeter Bogdani’s book, the author has determined rightly the extension within the time context, when it is created. This context has two directions: European Middle Ages and national tradition. Obviously, comparative plan was inevitable, because he has made it possible to be understood right, and not just the issue of creation of the book, but also the scientific, philosophical and artistic level. These and other issues, analyzed and interpreted with knowledge of Ibrahim Rugova, make his study among those works that put the fundamentals bases of the study of our spiritual heritage. While exploring the stratification of the book values, the author has dealt with issues of aesthetics and poetry, rhetoric and semiotics, the semantics and poetics, rhetoric and semiotics, semantics and ethics. All these are associated with arguments supported, primarily in resource values that offered Bogdani’s work.

In the tradition of writing and publication of the Middle Ages, it is known that within the publishing of different nature have been introduced the poetry writings too. The author of the study call the poetry that is published in Cuneus, poetic practice. In this context, the author talked about the style, the figures, and the entirety of the work for the types of discourse which, according to him, are two: scientific discourse and artistic discourse. These and other plans observed in the work of Pjeter Bogdani made possible the unfolding of different angles of values that have conditioned its revival from the Middle Ages to the present day. The author of the study, convinced that he hasn’t touched all the contexts of Ceneus, brings an essay at the end. With this book, the author has attempted to review the creative presence of Bogdani’s book in the subsequent creativity of our artist. This interest starts with De Rada and Naim and continues with Nol and Lasgush, coming up in the late days, with Sabri Hamiti and others. Although this presence he calls as a job that should be investigated, comes out tha fact that the greatness of the Bogdani’s book, with its presence wasn’t fictitious but creative.

(Published in the book of the author Engjël lKoliqi “Dr.Ibrahim Rugova architect of The New Dardania-Republic of Kosovo”, Publisher “Rugova Art”, Pristina, May 2011, pg.55 to pg. 60).

 http://rugova-namungon.com/en/?p=39

Ibrahim Rugova: Kompromis për Kosovën është vetëm pavarësia

Sot shënohet 9 vjetori i vdekjes së ish-presidentit të Kosovës Ibrahim Rugova. Ai ka vdekur më 21 janar të vitit 2006 ku u varros me nderime të larta shtetërore dhe ushtarake.

Në përvjetorin e nëntë të vdekjes së tij do të bëhen homazhe tek varri i tij në Velani dhe tek familja Rugova, ndërkaq në orët e pasdites në hotelin “Emerald” do të mbahet edhe një akademi përkujtimore.

Në përvjetorin e parë të vdekjes së Ibrahim Rugovës, më 21 janar 2007, ish-presidenti i Kosovës, Fatmir Sejdiu, dekoroi Rugovën me Urdhrin “Hero i Kosovës”, titulli më i lartë në vendin tonë që u jepet figurave historike shqiptare dhe të Kosovës.



Dr. Ibrahim Rugova lindi më 2 dhjetor të vitit 1944 në fshatin Cerrcë, komuna e Istogut. Më 10 janar 1945 komunistët jugosllavë ia pushkatuan të atin, Ukën dhe gjyshin Rrustë Rugova, që kishte qenë luftëtar i njohur kundër çetave çetnike që po depërtonin në Kosovë gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Ibrahim Rugova u zgjodh, më 23 dhjetor 1989, kryetar i Lidhjes Demokratike të Kosovës, partisë së parë politike në Kosovë që sfidoi drejtpërdrejt regjimin komunist në fuqi

Ibrahim Rugova was buried in the martyrs' cemetery

---------------------------------

Papa Gjon Pali II ishte gjithashtu edhe shumë afër Kosovës gjatë kalvarit të saj, dhe jo vetëm shpirtërisht. Nga pozita e tij si një udhëheqës botëror dhe fetar, ai përpiqej që të zgjonte ndërgjegjen e botës mbi krimet që po ndodhnin në Kosovë.   Në një deklaratë "Urbi at Orbi", dmth. drejtuar Romës dhe botës, udhëheqsi i Kishës Katolike, prononcoi uratën e tij para botës, "Për tokën e martirizur të Kosovës, ku lotë e gjak vazhdojnë të përzihen në një skenar dramatik urrejtjeje dhe dhune. Mendoj për ata që janë vrarë, për ata që kanë mbetur pa shtëpi, për ata që janë larguar me forcë nga familjet e tyre, për ata që janë detyrua të ikin larg...Të mobilozohet solidariteti i të gjithëve anë e mbanë botës," vazhdoi Gjon Pali i II, "që më në fund të flitet serish për vëllazërim e paqë.



Si mund të qëndrojmë pasiv para lumit të dhimbshëm të burrave e grave të Kosovës që trokasin në derën tonë duke kërkuar ndihmë"?, sfidoi botën Papa Gjon Pali, për të bërë diçka për Kosovën martire.  Si një shëmbëll i seriozitetit të Papës për të sensibilizuar  botën mbi gjëndjen tragjike në Kosovë, dhe për thirrjet e tija për aktivizim ndërkombëtar në mbështetje të Kosovës, ish-presdienti amerikan Bill Klinton shënon në biografinë e tij, telefonatën që ai shkruan se mori nga Papa Gjon Pali II, me të cilën, Papa i drejtohet atij me kërkesën: “Zotëri President. Duhet të bëni diçka për Kosovën. Këjo gjëndje nuk mund të tolerohet më.”


Njëri ndër këta burra të Kosovës që trokiti në derë të Papës Gjon Palit II për t'i kërkuar ndihmë për Dradaninë e tij të vuajtur, ishte Presidenti Ibrahim Rugova, i cili ka patur disa takime me Gjon Palin II.  Pas vdekjes së Papës, Presidenti Rugova ka thënë se, "Papa Gjon Pali ishte një mik dhe At për Kosovën.  Ai ka merita të mëdha për lirinë, pavarësinë dhe demokracinë e vendit tonë, Kosovës.  Mund të them se isha mik i një Pape dhe njeriu të Madh.  Kosova dhe shqiptarët në përgjithësi, do ta kujtojnë si At të shënjtë të Madh, i cili ka bërë shumë për kombin tonë", ka thënë Ibrahim Rugova.

Xhorxh Bush, President i SHBA’ve:

Presidenti Rugova për shumë vite udhëhoqi fushatën për paqe dhe demokraci në Kosovë dhe fitoi respektin e botës për qëndrimin e tij parimor kundër dhunës. Shtetet e Bashkuara kanë humbur një mik të vërtetë. Gjatë viteve të konfliktit, Ibrahim Rugova ishte zëri i arsyes dhe maturisë që i ndihmoi popullit të Kosovës për të vënë bazat për një të ardhme paqësore. Humbja e këtij zëri, në këtë kohë vendimtare, është posaçërisht tragjike për Kosovën. Më lejoni t'ju siguroj se Shtetet e Bashkuara mbesin të përkushtuara për të punuar me gjithë njerëzit e Kosovës për ndërtimin e një ardhmërie që është stabile, demokratike dhe përparimtare.



* * *

Zhak Shirak, ish President i Francës:

Sot, Franca i jep homazhe rolit historik dhe kurajës politike që animuan Ibrahim Rugovën për të mbrojtur gjatë viteve 1990 të drejtat demokratike të popullit kosovar dhe për të punuar në kthimin e paqes dhe pajtimit në regjionin tuaj. Mungesa e bashkëshortit tuaj, tani kur kanë filluar bisedimet për çështjen e statusit final, bëhet tani edhe më tragjike. Përgjegjësia tani i takon të gjithë përgjegjësve politik për të marrë përsipër amanetin e tij dhe të shpien në të mirë procesin e negociatave me një shpirt realizmi, tolerance dhe dialogu siç e kishte ai. Franca shpreh urimin që Kosova do i tregohet besnike këtij zhvillimi të thellësimit të pajtimit, provë kjo që Kosova do i tregohet besnike këtij zhvillimi të thellësimit të pajtimiy, provë kjo që Kosova duhet të kaloj për t'ju afruar Bashkimit Europian.

* * *

Toni Bler, ish Kryeminsitër britanik

Presidenti Rugova ishte një forcë e rëndësishme në jetën e Kosovës, për shumë vjet. Popullariteti i tij në mesin e popullit të Kosovës dëshmon për mbështetje të gjerë për përpjekjet e tij joviolente për të ardhmen e Kosovës. Jam shumë i lumtur që kam pasur rastin të takohem me të.

* * *

Sali Berisha, ish president  i Shqipërisë

Sot, me dhimbje të thellë, zi të rëndë, pikëllim të madh, çdo shqiptar mësoi lajmin e hidhur të ndarjes nga jeta të Presidentit të Kosovës, Ibrahim Rugova, prijësit dhe legjendës së qëndresës qytetare, misionarit të madh të paqes, pavarësisë së Kosovës, mikut të madh, të çmuar të perëndimit në Ballkan. Doktor Ibrahim Rugova për 18 vjet udhëhoqi qëndresën legjendare të qytetarëve të Kosovës për liri, pavarësi, dinjitet. Ai u shndërrua në mishërimin e aspiratave, shpresave, idealeve më fisnike të qytetarëve të Kosovës, të cilat i mbrojti me një përkushtim të jashtëzakonshëm, me një qendresë epike, me sukses të madh. Sot, ai ndahet nga qytetarët e tij që aq shumë e deshën dhe e respektuan, ndahet nga familja, ndahet nga miqtë e tij, por jeta, shpirti, vepra e Ibrahim Rugovës shndërrohet në dritë, në frymëzim për të gjithë qytetarët e Kosovës, që me përkushtim, tolerancë, të çojnë përpara Kosovën, si një shoqëri demokratike të qytetarëve të barabartë përpara ligjit, si një vend të pavarur, i sigurtë në të ardhmen e tij europiane, integrimin në NATO dhe në BE.



Alfred Moisiu,ish  President i Shqipërisë

Ibrahim Rugova i dha trajtë politikës në Evropën Juglindore me personalitetin e tij të fuqishëm. Ai promovoi zgjidhje paqësore për konfliktin në Kosovë dhe punoi për të ardhmen e Kosovës pa menduar as për shëndetin e vet. "Austria do të vazhdojë me gjithë fuqinë e saj t'i mbështesë përpjekjet për arritjen e stabilitetit dhe paqes së qëndrueshme në Kosovë. (Volfgang Shysel, Kancelar i Austrisë) * * * Humbja e Presidentit Rugova është një humbje e madhe dhe e rëndë, jo vetëm për Kosovën, por për cilindo që flet shqip dhe aq më tepër në një moment kaq delikat, kur Kosova po hyn në fazën e negociatave për të fituar Pavarësinë e saj. Presidenti Rugova prej mëse 20 vjetësh ka luftuar, është përpjekur dhe ka bërë çmos që problemi i Kosovës të dalë në rend ndërkombëtar... Gjithë populli shqiptar, gjithë shqiptarët ndjekin me dhimbje të dyfishtë dhe humbjen e Presidentit, e njeriut simbol për Kosovën, e njeriut flamur për Kosovën, e njeriut, i cili shkriu jetën, por fatkeqësisht nuk e arriti deri në fund të realizojë ëndrën e tij të shohë me sytë e tij Kosovën e lirë. Kujtimi i tij do mbetet i paharruar.

* * *

Stjepan Mesiq, Presidenti i Kroacisë:

Shqiptarët e Kosovës më vdekjen e Ibrahim Rugovës, kanë humbur udhëheqësin e tyre, politika e matur e të cilit ishte kruciale në momentin kyç politik në të cilin po futet Kosova. Shpresoj dhe besoj së përfaqësuesit legjitim të shqiptarëve të Kosovës do të dinë ta vazhdojnë rrugën e nisur nga ai, duke marrë vendime të qarta për popullin e Kosovës por, duke i ikur ekstremizmit të mundshëm i cili do të ndalonte arritjen e qëllimeve të nisura.


* * *

Pervez Musharaf,ish  Presidentit të Pakistanit

Lufta e Presidentit Rugova për popullin e Kosovës do të mbahet mend për një kohë shumë të gjatë. Besoj se populli i Kosovës, edhepse i veshur në zi, do të gjejë forcë dhe do ta vazhdojë punën dhe për ta forcuar paqen dhe përparimin e Kosovës.

* * *








Ismail Kadare, shkrimtar

Ibrahim Rugova, tash dihet jo më në hapësirën shqiptare, por edhe në atë evropiane dhe botërore është pranuar si një lider i shquar i Kosovës, si një nga liderët më të shquar të kombit shqiptar një njeri që u gjend në kohën e duhur në një moment të historisë shumë, shumë të rëndësishme për Kosovën dhe për gjithë kombin shqiptar. Kjo dashuri e popullit shqiptar, ky nderim që i bëhet sot, kjo jehonë e tij e dëshmon më së miri këtë që thashë. (Ismail Kadare, shkrimtar) * * * Ibrahim Rugova, kryetar pa pallat e pa komb, luftëtar idesh, luftëtar i paqes, një burrë këmbëngulës dhe i vetmuar që e dërgoi popullin e vet drejt një të ardhmeje që nuk do të jete veçse e mirë, na përkujton angazhimin tonë dhe premtimet tona. Pa të, pa këmbënguljen e tij, pa rezistencën e refuzimit të tij, nuk do të kishte sot as Kosovë as shpresë së lirisë për të. Ai ishte një erudit, më me dëshirë autokrat, i paparashikueshëm dhe fleksibël njëkohësisht, njeri i dialogut, luftëtar këmbëngulës, shumë popullor dhe megjithatë i izoluar, gjithnjë i sjellshëm, aq sa druajtja e tij, kultura e tij e thellë dhe maturia e bënin ndonjëherë krenar. Dhe afër tij kaloi Historia.

* * *


Shlomo Avinier, profesor i Shkencave Politike në Universitetin e Jerusalemit

E takova Rugovën për herë të parë më 1990 në Cavtat, afër Dubrovnikut, kur Instituti Kombëtar Demokratik, me seli në Uashington, bëri njërën nga përpjekjet e fundit për të sjellë bashkë politikanët, shkrimtarët dhe intelektualët nga grupet e ndryshme etnike në Jugosllavinë që asokohe shpërbëhej me shpejtësi. U largova nga konferenca i bindur se treni tashmë ishte larguar nga stacioni dhe se grupet e ndryshme po shkonin secili në drejtimin e vet dhe të përkushtuar që këtë ta bënin me dhunë. Megjithatë, duke i dëgjuar zërat e ashpër të serbëve dhe të kroatëve, isha i befasuar nga butësia e Rugovës: ja ku ishte një udhëheqës i një grupi që është viktimizuar më shumë se të tjerët e megjithatë aty nuk kishte aspak hidhërim, asnjë sharje, aspak urrejtje. Rugova po ashtu kishe arsye të mjaftueshme personale për të mos falur: edhe babai edhe gjyshi i tij ishin vrarë nga komunistët e Titos në konfliktet civile pas vitit 1945. Duke reflektuar rreth këtij personi të pazakonshëm, patriotik dhe jo të dhunshëm, njeriu nuk mund të përmbahet nga mendimi se sa e ndryshme do të ishte skena jonë në Lindjen e Mesme po të kishin palestinezët një lider si ai. Rruga e Kosovës drejt pavarësisë ende është e shtruar me gurë, por me disa përjashtime të pakëndshme ajo nuk ka qenë e hapur me terrorizëm, dhunë dhe bombahedhës vetëvrasës. Populli i tij dhe bota duhet t'i falënderohen Ibrahim Rugovës për këtë: në butësinë e tij kishte çelik.

* * *



Dritëro Agolli, shkrimtar

Ibrahim Rugova ka qenë një udhëheqës i veçantë i popullit shqiptar në Kosovë, një udhëheqës që ndryshonte nga shumë udhëheqës shqiptarë, por edhe nga shumë udhëheqës në rajonin e Ballkanit.
Udhëheqës të tillë të një forme të afërt ka pasur në botë, siç ishte Gandi, që shumë e krahasojnë Rugovën me Gandin, por siç ishte edhe Martin Luter, por edhe siç ishte Alende i Kilit. Këta lloj udhëheqësish i bindën popujt me arsyet e tyre, që si mund të arrihet një liri dhe një fitore pa gjakderdhje dhe konflike të mëdha.

Edhe Ibrahim Rugova këtë rrugë ndiqte, edhe duke për-gatitur këtë fazë të pavarësisë së Kosovës, dhe më tej, për të zgjedhur përfundimisht çështjen shqiptare, pasi nuk mbaron çështja shqiptare vetëm me pavarësinë e Kosovës.

Ibrahim Rugova e përgatiti terrenin mbi të cilin duhet të ngrihet pavarësia, dhe më vonë, me ato lëvizjet e një grade tjetër, jo me dialog dhe me anë paqësore, siç ishte lufta e UÇK-së, por kjo nuk do të thotë që nuk kishte lidhje lufta që bëri UÇK-ja me terrenin e përgatitur nga Rugova. Ai e përgatiti këtë luftë ku më pas ndërhynë edhe forcat e huaja, siç dihet, por kjo gjë erdhi nga shtytja e luftës së UÇK-së.

Por lufta është e lidhur me terrenin që krijoi Rugova. Merita e madhe e Ibrahim Rugovës është që e bashkoi popullin në një popull të vetëm që të luftonte për pavarës-inë. Edhe ata që ishin për luftë në fund u bashkuan me Ibrahim Rugovën pasi ai ishte një burrë i mençur, dinte t'i zbuste gjakrat, dhe formoi një koalicion edhe me ato forca që kishin një drejtim tjetër për çlirimin dhe pavarësinë e Kosovës.

 Ibrahim Rugova ka qene një kritik dhe estet i njohur në të dyja anët e Drinit, që është Shqipëria. Ai ka qenë mjaft i njohur me veprat e tij në lëmin e kritikës dhe estetikës. Ai ishte një njeri tepër i kujdesshëm në analizat kritike të letërsisë shqiptare.
Gjithnjë ka ditur të mbajë një ekuilibër në kritikë ashtu si edhe në politikë. Ai ka folur shumë për poetë të njohur si Ali Podrimja, Azem Shkreli, Din Mehmeti por edhe për kritikë, ka folur për Ali Aliun, që e kishte mik në fillim, që është një ndër kritikët më të shquar, por ka qenë edhe nxënës i Rexhep Qosjes, pavarësisht nga kontradiktat që ka pasur më vonë, por unë flas për gjenezën.
Ndërsa për letërsinë shqiptare ka folur për Lasgushin, për Fishtën për Mjedën, për Ismail Kadarenë, Jakov Xoxën, etj. Ishte një njeri që shihte arritjet e kësaj letërsie por mendonte edhe për të ardhmen e kësaj letërsie se si do të ishte ajo.

Në përgjithësi ishte një njeri i arsyeshëm me zemër të butë. Unë e kam takuar në fund të viteve 60 dhe fillim të viteve 70, deri në 79-80 dhe kam bërë biseda me të në lëmin e letërsisë dhe politikës. Kam qenë në '92-shin në Kosovë ku kam hyrë dhe ilegalisht, i ftuar nga Azem Shkreli në një darkë, ku ndodhej dhe Ibrahim Rugova.

Ai e çmonte shumë Azemin, pasi e kishte edhe mik. Unë isha bashkë me time shoqe. Në atë drekë më shumë folëm për letërsinë sesa për politikën, Madje gjatë tryezës më tha me të qeshur se "nuk ishte një udhëheqës i rreptë". "Nuk jam si të tjerët", më tha.

Ai kishte një adhurim për letërsinë shqipe, e çmonte atë, dhe e fuste në vlerat e letërsisë botërore, ishte një njeri që donte të përparonte Shqipëria jo vetëm në kuptimin politik. por edhe në atë kulturor e letrar. Është një fat i madh që ai vinte nga letërsi; udhëheqës, e nuk vinte nga politika të bënte më pas vjersha.

* * *



Akademik Prof.Dr. Mark Krasniqi, shkrimtar 

Dr.Ibrahim Rugova është personaliteti më i madh i kohës së re, ai është autor i shkrimit dhe i bërjes së historisë së lavdishme të Kosovës në këto dy decenie të fundit. Presidenti Ibrahim Rugova ishte burrështetasi i parë e më imadhi i Kosovës i cili krijoi miqësi të përhershme me vendet demokratike të Evropës e botës, e në veçanti me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Dr.Ibrahim Rugova është lideri i parë i shqiptarëve u cili vuri themelet e shtetit të Pavarur të Kosovës. Ai është i pari Kryetar i Shtetit të Kosovës, i Kosovës së lirë e demokratike, i Kosovës së Pavarur. Burrat e mëdhenj e shkruajnë vetë historinë! Burrat e mëdhenj nuk vdesin kurrë! Presidenti Ibrahim Rugova, ishte një burrë i madh i Pavarësisë së Kosovës!

* * *



Akademik Prof.dr.Rexhep Ismajli

Intelektual që bëri emër qysh në vitet '70 të sh. 20 në fushën e studimeve letrare e të kulturës shqiptare, por njëherësh i angazhuar për të çuar përpara proceset e përgjithshme emancipuese në Kosovë dhe ndër shqiptarë, veprimtar i shquar në lëvizjen kulturore të studentëve me drejtimin e gazetës Bota e re, por edhe me botimin e revistës Dituria dhe të botimeve të veçanta, Dr. Ibrahim Rugova natyrshëm hyri në qarkun e elitës intelektuale të asaj kohe. Veprimtaria studimore në fushë të letrave dhe të kulturës shqiptare që Dr. Rugova ndërmori pas fazës studentore në Institutin Albanologjik solli si rezultat veprën e tij të gjerë që shënoi rritje të cilësisë së atyre studimeve dhe njëherësh ndikoi ndjeshëm në çlirimin e opinionit dhe të këndvështrimeve në ato fusha nga shtrëngesa të ndryshme ideologjike të kohës. Rrezatimet e tij butësisht çliruese intelektuale u përhapën jo vetëm përmes veprave të tij, po edhe përmes projekteve të shumta hulumtuese, udhëheqjes së revistave shkencore e kulturore dhe të Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës. Me veprën e tij studimet shqiptare në fushat me të cilat ai u mor shënuan një hap cilësisht të ri. Në vitet '80 të sh. 20 në kohën e shtypjes së përgjithshme të shqiptarëve të Kosovës dr. Rugova bashkë me intelektualët e tjerë u ndodh në trysninë e përgjithshme të Serbisë, për çka u përdorën dhe mjetet e shtrëngimit të shtetit jugosllav. Qëndresa shqiptare shtypej egërsisht, ndërsa intelektualëve u binte barra që të hapnin rrugë për të shqyrtuar seriozisht kërkesat popullore për liri, barazi dhe emancipim. Në kohën e përshkallëzimit të trysnive mbi intelektualët në vitet 1988 9, Dr. Ibrahim Rugova, përmes Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës qe ndër zërat që arrinin të artikuloheshin publikisht në mbrojtje të interesave kombëtare, kulturore e të tjera shqiptare dhe fare natyrshëm u bë bashkëbiseduesi më i parapëlqyer i opinionit publik evropian në këtë fushë. Në tërë dekadën e fundit të sh. 20 dr. Ibrahim Rugova u njoh ndërkombëtarisht si lideri i lëvizjes më të madhe paqësore në Evropë, lideri i lëvizjes së gjerë për emancipim, për çlirim kombëtar e për pavarësi të Kosovës. Personaliteti i tij u çmua lart për shpalosjen dhe begatimin e vlerave evropiane të kohës. Në vitet '90 dr. Ibrahim Rugova me Lidhjen Demokratike të Kosovës, së cilës i priu deri në çastet e fundit, u bë një nga figurat e shquara të lëvizjes politike në Ballkan drejt daljes nga shtrëngesat e përgjithshme të regjimeve komuniste, e në të njëjtën kohë drejt çlirimit kombëtar. Në këtë dekadë të rëndësishme për Kosovën Dr. Rugova dhe lëvizja demokratike së cilës i printe arriti ta ndërlidhte lëvizjen e Kosovës me përpjekjet për demokratizim në Shqipëri. Dr. Rugova ishte një nga bashkëbiseduesit substancialë në kontaktet e Perëndimit lidhur me Ballkanin. Përmes figurës së tij Kosova dhe lëvizja e saj për emancipim të përgjithshëm kombëtar, shoqëror e demokratik gjetën artikuluesin dhe zëdhënësin, u bënë të njohura dhe të pranishme në botën diplomatike të kohës në Evropë dhe SHBA.

* * *



Bob Doll, senator shumëvjeçar amerikan

Kur e kam takuar Ibrahim Rugovën për herë të parë, ai dukej si një zë i vetmuar, në betejë të vetmuar, duke bartur një shall që thoshte se do ta varte, vetëm kur ta sheh vendin e lirë. E shikoja duke ndjekur ëndrrën e popullit të vet nën kushte të jashtëzakonshme me urtësi dhe këmbëngulësi, dhe u bëra admirues dhe shok i tij. Çfarë kënaqësie ishte ta shoh më në fund në Prishtinë pa shallin e tij! Mbaj zi për ndërrimin e jetës, së bashku me tërë popullin e Kosovës. Derisa Kosova e fitoi lirinë nën udhëheqësinë e tij, tani përjetoi një humbje të tmerrshme në një pike kritike, kur shumë punë mbeten për tu bërë. (Riçrad Hollbruk, diplomat i njohur amerikan) * * * Dr. Rugova ishte një njeri i madh dhe heroik që personifikonte shpresat dhe aspiratat fisnike të popullit të Kosovës për një shtetet sovran, të pavarur dhe të njohur nga komuniteti ndërkombëtar. Ka qenë privilegj për mua të punoja në aspektin profesional me Dr. Rugovën dhe ta konsideroja atë një nga miqtë e mi më të ngushtë gjatë rreth dy dekadave që kur u njoha me të. Përpjekja e madhe e Presidentit Rugova për lirinë, demokracinë dhe pavarësinë e Kosovës ka të njejtat përmasa me fushatat e ngjashme paqësore dhe historike të Mahatma Gandidit, Nelson Mandelës dhe Martin Luther Kingut.

* * *

Dejvid Filips, ish  drejtor Ekzekutiv i Fondacionit "Eli Vizel për Njerëzimin"

Jam shumë i pikëlluar me rastin e vdekjes së presidentit Rugova. Kam pasur nder ta mbështes luftën e tij për paqe dhe liri. E kam dashur dhe e kam admiruar shumë. Rezistenca e tij e padhunshme ndaj shtypjes së Millosheviqit inspiroi botën. Me Presidentin Rugova jam takur shumë herë në Shtëpinë e Bardhë. Ka qenë kënaqësi, sa herë e kam takuar, sepse çdo herë më impresiononte me devotshmërinë dhe pasionin e tij për paqe, liri dhe për një të ardhme më të mirë për popullin e tij. Vdekja e Presidentit Rugova është humbje e madhe për Kosovën, por unë shpresoj se vdekja e Dr. Rugovës do t'i inspirojë të gjithë kosovarët që të vazhdojnë të punojnë më me ngulm për paqe dhe liri". (Bill Klinton, President amerikan 1992-2000) * * * Eshtë një realitet tragjik që të kujton Moisiun në Bibël, i cili për 40 vjet u end në shkretëtirë, por nuk u lejua të futet në tokën e shenjtë. Lëvizja për pavarësi në Kosovë është udhëhequr nga Dr. Rugova, por tani që po fillojnë negociatat ai nuk do të jetë në tryezën e bisedimeve. Eshtë e rëndësishme që trashëgimia e tij të çohet përpara.

* * *

Irene Sokolgarsky, ish presidente e Universitetit të Parisit VIII, 1996

Dr.Ibrahim Rugova, teoricien dhe kritik letrar para se shqiptarët të goditeshin përsëri nga gjëmat e errëta të historisë evropiane, është përcaktuar për aksion politik në mbrojtjen e 'ekzistencës'. Po ky nxënës i vjetër i Roland Bartit, i cili ka medituar dhe shkruar shumë mbi relacionet forcë-dije, nuk është angazhuar në një rrugë të çfarëdoshme, por universalizmi i tij është vullneti absolut për të luftuar për të drejtat e njeriut dhe për demokracinë. Kjo e ka shtyrë të praktikojë dhe të bëjë të ndiqet një politikë e mosdhunës, absolute, e cila dukej e parealizueshme në kontekstin e luftës dhe të vlimeve nacionaliste. I etshëm për tolerancë dhe hapje ndaj Evropës, Universiteti Parisi 8 është shumë i nderuar me pranimin në cilësinë e doktorit të nderit të Ibrahim Rugovës, shkrimtar pacifist dhe i guximshëm në rrugën e tij. Të mos pyesim ne sot 'se ç'presim nga Ibrahim Rugova', por më mirë të pyesim "se ç'pret një njeri i tillë nga ne".

* * *

Mari Fransua Alen, profesoreshë universiteti dhe koautore e librit "Çështja e Kosovës" 1996

Rugova erdhi në politikë në rrethana të veçanta dhe pasi që këtë e kërkonte nevoja e që mund ta krahasojmë me V. Havelin, i cili në vitin '86 thoshte: 'Për shkaqe të ndryshme të interesit të shkrimtarit, i cili mund të shkruajë për dashurinë, xhelozinë, për dështimin... për Zotin, ka një gjë të vërtetë që shkrimtari nuk mund ta evitojë kurrë, që është historia-situata sociale, epoka e tij që njëkohësisht do të thotë vetë politika'. Rugova është ky lloj shkrimtari që ka pranuar të mbajë mbi supe fatin e popullit të vet; është figurë e jashtëzakonshme, figurë e rrallë pacifisti jo vetëm në fjalë, por edhe në veprime. Këtë e ka vërtetuar tash shtatë vjet me gjithë pengesat dhe grackat e provokimet që ka. Rugova mban ekuilibrin mu nga ajo se si shkrimtar ka shkruar për përgjegjësinë dhe raportet e të mundshmes dhe pushtetit... Në vitin 1981 Kosova u bë pikë e kuqe e Evropës me manifestimet për liri e pavarësi që u shtypën me gjak. Procese politike, dënime të rënda. Në atë kohë Rugova ishte duke shkruar monografinë e Pjetër Bogdanit, shkrimtar i shekullit XVII, në Prizren, humanist dhe liberator i një pjese të Kosovës. Esetë e tij (1980) në 'Strategjinë e kuptimit', ishin shenja që nënkuptonin më vonë edhe në 'Refuzimi estetik', ku dëshmoi se letërsia është sipërore ndaj pushtetit, dhe se vetëm literatura ishte në formë të së mundshmes në veprimet e pushtetit. Rugova ishte i njohur me miqtë e tij Eqrem Basha e Rexhep Ismaili, të formuar në Francë, edhe pse në vitin 1985 mori qëndrim të guximshëm në mesin e shkrimtarëve, por edhe kur ishte në aksion të të shprehurit. Këtë e shpjegon në librin 'Çështja e Kosovës'. Denoncimi i terrorit së pari kaloi nga të shprehurit e letërsisë. Prej aty erdhi edhe miqësia për Francën, për studimet e tij nën disertacionin e dr. Roland Barthes (1976-1977). Semiologjia dhe strukturalizmi ishin arma e tij më e fortë. Ai ka deklaruar në libër se ka dy rrugë për intelektualin: të qëndrohet me librin dhe të merret me veprimin. Në vitin 1988 ishte kryetar i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës, kur në 'Refuzimi estetik' thekson: 'Refuzim do të thotë të mos pranohet ajo që imponohet'. Më 1989 ai diferencohet, i larguar nga e drejta, i zhgënjyer; çdo i dyti shqiptar i ndaluar nga policia - do të thotë mbi 700.000 veta." ...E gjithë biografia e dr. Rugovës del nga angazhimi i literaturës që prodhoi tipin e veprimit që ai udhëheq sot: lirinë dhe demokracinë. Dr.Rugova është një çelës që hap një rrugë nga literatura në aksion politik. Rugova është përcaktuar të shkojë deri në fund të lojalitetit të tij. Politika për të është një shërbim (service), por u mbetet besnik angazhimeve të tij si shkrimtar. Kështu, sistemi i tij politik është fryt i elaborimit me situatën... E shohim atë në pozicion intermediar midis intelektualëve të Perëndimit dhe të Lindjes, duke u inspiruar, po e citoj, nga të parët për atë çka i takon teorisë, por duke e pasur të njëjtin fat me të dytët" Ai do të preferonte pa dyshim të mbetej pranë librave: në mënyrë modeste thotë: 'Nëse mbetet diçka prej meje në historinë shqiptare, ky do të jetë emri im intelektual".




Prof.Dr.Eqrem Kryeziu thotë se e kishte parë vetëm një herë të mërzitur ish-presidentin e Kosovës, Akademik Prof.Dr.Ibrahim Rugova.


Tha se atëherë Rugova kishte dhënë edhe mesazhin të cilin Kryeziu e quan 'Amaneti i Madh' por i cili, siç thotë ai, nuk u kuptua asnjëherë nga askush. E ai është brengosja për skamjen në vend.

Shkrimi i plotë i Kryeziut në Facebook:

Amaneti i Madh

Vetëm një herë e kam parë Presidentin Rugova të shqetësuar. "A e keni vërejtur se si njerëzit ecin rrugëve kokulur dhe të brengosur? Të mërzitur nga skamja, të zymtë e të pashpresë?"

Ja, kjo ishte.

Kur u kthye nga ekzaminimi në Gjermani, ishte fare i qetë dhe tha: "Doli se kam kancer të lokalizuar në mushkëri..."

Vetëm një herë e pata parë të tronditur. Ai ka qenë Amaneti i tij i Madh.

Për fat të keq, nuk pati njeri dhe nuk ka as tani që ta kuptojë.




Kryeministri në detyrë Hashim Thaçi ka përkujtuar punën e ish presidentit të ndjerë Ibrahim Rugova.

Në ditëlindjen e 70-të të Presidentit të ndjerë Rugova, Thaçi ka thënë se populli i Kosovës është krenar me punën e tij të palodhshme për liri dhe pavarësi.


“Sot shënojmë ditëlindjen e Presidentit të ndjerë Dr Ibrahim Rugova. Kosova Republikë, e pavarur dhe demokratike, e orientuar thellësisht kah komuniteti euro-atlantik, ka qenë synim i Presidentit të parë me të cilin kam pasur bashkëpunim në momentet pivotale të historisë sonë të re. Familja e tij dhe populli i Kosovës sot janë krenarë për punën e tij e tij të palodhshme për liri dhe pavarësi”, ka shkruar Thaçi në Facebook.




Lideri i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), Ramush Haradinaj ka thënë se të gjithë shqiptarët do ta kujtojnë përjetë veprën e presidentit të ndjerë Ibrahim Rugova.

Në përvjetorin e 70-të të lindjes së presidentit Rugova, Haradinaj ka thënë se do ta kujtojë atë si udhëheqës të papërsëritshëm.

“Populli i Kosovës dhe të gjithë shqiptarët përjetë do ta kujtojnë Presidentin Rugova dhe veprën e tij”.

“Sot, në 70-vjetorin e lindjes, e përkujtoj si udhëheqës të papërsëritshëm të popullit tim dhe si mik”, ka shkruar Haradinaj në Facebook.


Vepra politike e Ibrahim Rugovës përfaqëson një trashëgimi të madhe jo thjesht për LDK-në, ka shkruar  Behgjet Pacolli në FB


Kryetari i Aleancës Kosova e Re, Behgjet Pacoli ka kujtuar 70 vjetorin e lindjes së ish-presidentit të ndjerë, dr. Ibrahim Rugova, duke thënë se LDK-ja e Rugovës sillej me dinjitet me partitë e tjera kundërshtare dhe mu për këtë, sot kur ai s’është më, rivalët e tij më të fortë i referohen trashëgimisë së tij politike si një monumenti të përbashkët kombëtar.

Pacolli ka shkruar në Facebook se Rugova ishte një mit i dobishëm për shtetndërtimin e Kosovës.

“Ibrahim Rugova, ditëlindjen e të cilit kujtojmë sot, kishte meritën historike se ishte i pari që e bëri botën të njohë Kosovën, të kuptojë genocidin mbi popullin e Kosovës, të vlerësojë luftën e Kosovës, t’i krijohet respekt për popullin dhe kombin tonë.

Pa këtë njohje, a ndërkombëtarizim siç e quajmë, s’do të kishte ardhur faza e ndërgjegjësimit të qendrave të mëdha të vendosjes për zgjidhjen përfundimtare të çështjes së Kosovës. Ishte më pastaj lufta çlirimtare që i përshpejtoi cilësisht proceset, mbështetur dhe mbi këtë trashëgimi të vyer të Ibrahim Rugovës.

Vepra politike e Ibrahim Rugovës përfaqëson një trashëgimi të madhe jo thjesht për LDK-në, e cila falë drejtimit të tij ishte parti udhëheqëse e skenës politike të Kosovës. LDK-ja e drejtuar prej Rugovës mishëronte një kuadër të gjerë interesash të qytetarit duke i harmonizuar ato më së miri, çka i garantonte dhe rezultate të larta zgjedhore. LDK-ja e Rugovës sillej me dinjitet me partitë e tjera kundërshtare dhe mu prej kësaj, sot kur ai s’është më, rivalët e tij më të fortë i referohen trashëgimisë së tij politike si një monumenti të përbashkët kombëtar. Vepra e tij bashkoi shumë para vdekjes, por akoma dhe më shumë pas vdekjes.

Popujt e vegjël kanë nevojë për mite, mbi të cilat themelojnë konceptin e tyre shtetëror të mëpastajmë. Rugova ishte dhe mbetet një mit i dobishëm për shtetformimin dhe shtetndërtimin e Kosovës, me idetë e veta për aleancat ndërkombëtare të Kosovës, me sjelljen e vet të moderuar politike, me paqen që përcillte me sjelljet dhe fjalët e tij. Ja pse unë e kam quajtur atë themelues të pavarësisë së Kosovës, dhe një nga figurat më të mëdha shqiptare të fundshekullit të 20-të. Nderim të përjetshëm figurës së tij!”, përfundon postimi i Pacollit në FB.



Reagimi i akademikut Rexhep Qosja, njërit prej nënshkruesve të Marrëveshjes në Ramboulliet, që bëri rreth postimit të një fotografie të kryeministrit Hashim Thaçi në profilin e tij në Facebook, është vlerësuar si “non sesns” nga PDK.


Sipas një zyrtari të lartë të PDK-së, fotoja e publikuar në profilin e kryeministrit në Facebook nuk është prerë dhe as falsifikuar, siç pretendon akademik Qosja, por është marrë me kërkim në “google image”.

“Me postimin e kësaj fotografie nuk është bërë kurrfarë falsifikimi dhe as mashtrimi. Është përzgjedhur një foto që mund ta shohë secili me kërkim në ‘google image’. Aty ka edhe fotografi të tjera të nënshkrimit të kësaj marrëveshje, fotografi ku shihet edhe akademiku Rexhep Qosja dhe publicisti Veton Surroi, por është përzgjedhur ajo që është postuar me ish-presidentin, si ilustrim për 70-vjetorin e tij të lindjes”, ka thënë ky zyrtar i PDK-së.

Ky zyrtar ka thënë për lajmi.net me kusht anonimiteti se reagimi “non sens” i Qosjes nuk është marrë me seriozitet prej tyre, dhe se nuk dëshirojnë ta komentojnë “shijen” e akademikut Qosja.

“Ndoshta përzgjedhja e fotos nuk është bërë sipas shijes që do të dëshironte akademiku, por ne vërtetë nuk dëshirrojmë të polemizojmë rreth kësaj çështje, pasi bëhet fjalë për një reagim ‘non sens’ nga ana e tij”.

Fotoja e publikuar në “timeline” të faqes së kryeministrit në Facebook , e ka irrituar akademikun, duke e vlerësuar “këtë veprim” edhe si “vepër staliniste”, qëndrim ky i ashpër, por që është vërejtur tek Qosja edhe ditë më parë, në vlerësimit që ai i bëri arritjes së marrëveshjes për koalicion mes Partisë Demokratike të Kosovës dhe Lidhjes Demokratike të Kosovës.

“Vetëkuptohet se nuk do ta bëja këtë reagim për urimin e Kryeministrit në detyrë Hashim Thaçi me rastin e përvjetorit të lindjes së Ibrahim Rugovës sikur ky urim të mos ishte përcjellë me një falsifikat: me shkurtimin e fotografisë nga nënshkrimi i Marrëveshjes Shqiptaro-Serbe në Rambuje prej së cilës në mënyrë staliniste, jo vetëm në këtë rast, janë hequr fotografia e Rexhep Qosjes dhe e Veton Surroit”, ka shkruar qosja në profilin e tij në Facebook.

“A e këtillë duhet të jetë demokracia jonë? A e këtillë duhet të jetë historia jonë? Le të gjykojnë lexuesit. Mua s’më duhen fotografitë! Mua dhe krejt popullit shqiptar i duhen sot më tepër se kurrë përgjegjshmëri shtetërore dhe ndershmëri politike, demokratike dhe historike, që aq tmerrshëm po i mungojnë Kosovës në këtë kohë”, ka shkruar Qosja.



Adnan Merovci thotë se Ibrahim Rugova nuk ka qenë profet, por ka pasur profetizëm.

"Janë të pashmangshme edhe krejt kohërat dhe ecuritë, krejt çka përmendëm deri tash: Ka Kuti të Pandorës te Rugova rreth Rugovës dhe në LDK dhe ato do t'i hap historia, koha ngadalë-dalë", tha Merovci.

Në emisionin "Click" të TV21, analistë dhe ish-bashkëpunëtorë të Rugovës, vlerësuan figurën e Rugovës.

Adnan Mervovci ka deklaruar se ai nuk ishte profet, por kishte profetizëm.

"Profet nuk ka qenë, por profetizëm ka pasë", ka thënë Merovci.

Ndërkaq, Jusuf Buxhovi ka deklaruar se Rugova nuk ka qenë përjashtues ndaj UÇK-së.

"Rugova për gjithçka ka qenë i konsultuar me amerikanët. Rugova nuk ka qenë përjashtues ndaj UÇK-së. Ai ka punuar për rezistencën e armatosur në vend. Gjysma e Shtabit të UÇK-së ka qenë prej Kryesisë së LDK-së", ka thënë Buxhovi.

Ndërkaq Halil Matoshi ka thënë se Rugova ideoi shtetin me lëvizje paqësore.

"Rugova shtetin e ideoi me lëvizje paqësore dhe nuk rrezikonte dot para faktorit perëndimor të involvohej në lëvizje të dhunshme", ka thënë veç tjerash Matoshi.


Adnan Merovci, një nga bashkëpunëtorët më të afërt të Presidentit të parë të Kosovës, ka deklaruar se Ibrahim Rugova i ka pasur dy data të lindjes, këtë që sot ia kujtuan i madh e i vogël, dhe një tjetër më datën 2 shkurt të vitit 1944.

“E kam parë shpesh kur i ka mbushur dokumentet kur planifikonte ndonjë udhëtim jashtë vendit. AI shpesh e shkruante 02 – 02 – 1944”, i ka thënë Klan Kosovës Merovci, pa e sqaruar pse ka vepruar kështu ish Presidenti Rugova..

Ibrahim Rugova ditëlindjen zyrtare e ka 2 dhjetor 1944. Ai ka lindur në fshatin Cercë të Istogut, fshat ky që shumë shpesh e ka vizituar, sidomos kur e ka festuar ditëlindjen.





Si u bë Prof.dr.Ibrahim Rugova kryetari i LDK-së



Gjatë diskutimeve të gjata dhe të shumta dikush kishte provuar t’i propozoj Ibrahim Rugovës që të bëhej kryetar i LDK-së, aso kohe kryetar i Shoqatës së Shkrimtarëve.

Në një ditë dhjetori të vitit 1989, tre gazetarët e faqeve të kulturës në gazetën Rilindja, Mehmet Kraja, Xhemail Mustafa dhe Ibrahim Berisha, në kafe Elida të Prishtinë, më përfshinë në një bisedë të hershme të tyre: mendonin rreth themelimit të një partie alternative shqiptare në Kosovë.

Gjatë vjeshtës të atij viti në hapësirën Jugosllave, e sidomos në Slloveni dhe Kroaci, ishin themeluar disa parti të tilla. Natyrisht, ideja e këtij grupi iniciues për të bërë një parti e tillë, kishte përballë disa nga vështirësitë dhe sfidat jo të lehta. Edhe për arsyen e njohur se demokracia në Lubjanë dhe Zagreb bënte firë deri sa mbërrinte në Prishtinë. Aq më shumë kur dihej se Kosova ishte thuaja në një gjendje të jashtëzakonshme ushtarako-policore.

Pra, një nga dilemat ishte kjo: e para, a do të mund të kalonin pa ndëshkim nxitësit dhe nismëtarët e themelimit të një partie që do ta sfidonte partinë komuniste dhe e dyta, edhe po të kalonte pa ndëshkim dhe burgosje, a do të kalonte filtrin e administratës federale, ku duhej të bëhej regjistrimi?

Një problem dhe hamendësim i këtij grupi ishte edhe problemi i kryetarit të partisë. Gjatë diskutimeve të gjata dhe të shumta mes katërshes inicuese, dëgjova se njëri nga grupi paskësh provuar t’i propozojë një rol të tillë Ibrahim Rugovës, aso kohe kryetar i Shoqatës së Shkrimtarëve, i cili paskësh refuzuar.

Këto dhe biseda tjera gati parapërgatitore zhvilloheshin me ditë, javë, kryesisht në lokalet e ëmbëltores Elida. Gjatë një debati të tillë, tani më i katërshes, në tavolinën tonë u drejtua Jusuf Buxhovi, edhe ai gazetar në Rilindje.

Kolegët e tij nuk e ndërprenë bisedën dhe u duk sikur u inkuadrua edhe i pesti në këtë nismë.

Për më shumë, gjatë ditëve më vonë, Buxhovi filloi të na pajisë me tërë dokumentacionin e duhur për themelimin dhe regjistrimin e partisë. Dhe, një ditë u caktua data e themelimit – 23 Dhjetori.

Njëra nga kërkesat e Ministrisë të Drejtësisë Federative në Beograd për themelimin e partive të reja ishte edhe firma e të paktën tridhjetë anëtarëve. Grupi në fjalë i mori të gjitha masat që të sigurohet prania e numrit të duhur për tridhjetë firmat e domosdoshme… Dhe deri ditën e fundit, ditën e themelimit të partisë, ne nuk kishim një kryetar të mundshëm të sigurt.

Dikush nga ne përmendi emrin e Rexhep Qosjes. Jusuf Buxhovi u paraqit vullnetarisht të bisedojë me të.

Takimi në Institutin e Albanologjisë ai e bëri ditën e themelimit të partisë, ora 9, meqë në orën 11 ishte caktuar tubimi themelues.

Gjithnjë tek Elida, Buxhovi kthehet nga ai takim duke thënë se as Qosja nuk pranoi.

Kur u nisëm drejt lokalit të Shoqatës së Shkrimtarëve, Mehmet Kraja, ashtu siç e ka thënë edhe në librin e tij, u nda nga tre të tjerët dhe më tha: Jusuf Buxhovi shfaqi dëshirën që të bëhet kryetar.

Do të ishte mirë që të provojmë edhe një herë, edhe ti edhe unë, të bëjmë presion mbi Ibrahim Rugovën që të pranojë. Nëse nuk do të mundemi, unë nuk do të hyj në kryesi me kryetar Buxhovin.

Me këtë synim hymë në lokalet ku numri i të pranishmëve ishte më i madh nga sa duheshin firma. Dhe kur u hap mbledhja u sqaruan idetë, synimet, forma e organizimit, prioritare u shtrua zgjedhja e kryetarit.

Insistimi këmbëngulës i Krajës dhe imi, duke bërë presion, më në fund Ibra pranoi postin e Kryetarit të LDK-së…( Akademik Prof.dr.Ali Aliut )

Shtatorja e Presidentit Ibrahim Rugova u inaugurua në Sheshin e Tij në Prishtinë, me ceremoni shtetërore dhe me prezencë të shumtë qytetare. Ky moment u quajt historik, ashtu siç konsiderohet edhe vetë Presidenti i Parë i Kosovës.

Shtatorja e Presidentit Ibrahim Rugova është vendosur sot në sheshin kryesor të Prishtinës, i cili mban emrin e tij.

Ky moment u quajt historik.

Qytetarë të shumtë kanë marrë pjesë në përurimin e shtatores mbi 4 metra të lartë në Prishtinë, të njeriut për të cilin u tha se “ishte zëri i vetëm human në atë egërsi” në kohën kur Rugova bënte thirrje për zgjidhje paqësore përderisa Kosova ishte e rrethuar nga luftërat.

Kryetari i Komunës së Prishtinës dhe i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Isa Mustafa, tha se sot Prishtina po e nderon njeriun që e krijoi idenë e pavarësisë së Kosovës, njeriun që këtë ide e shndërroi në besim dhe që e përjetësoi këtë besim suprem me themelimin e shtetit të ri.

"Rugova bënte thirrje për zgjidhje paqësore të mosmarrëveshjeve shekullore në mes popujve përherë të hasmuar të Ballkanit Perëndimor. Ai ishte zëri i vetëm human në tërë atë egërsi, zëri që e tregonte rrugën e jetës e të paqes për të gjithë".

“Prishtina sot po e inauguron shtatoren e ikonës së pavarësisë, Presidentit të Parë të Republikës së Kosovës, themeluesit dhe liderit të Lidhjes Demokratike të Kosovës, njeriut që i priu Kosovës në rrethana të jashtëzakonshme në ditët më të rënda të historisë së saj”.

“Rugova ishte prijës largpamës, një politikan që betejën politike e bënte duke shpalosur pikëpamjet e tij. Ai ishte nismëtar i simboleve tona kombëtare. Ai propozoi flamurin e Dardanisë si shenjë e pranisë iliro-arbërore në këto treva. Ai natyrshëm afirmonte vetë shpirtin e Kosovës”, tha Mustafa

Presidentja Atifete Jahjaga tha se sot është ditë historike për Kosovën.

Jahjaga tha se Kosova e kishte fatin dhe është krenare që konceptin e lirisë dhe të pavarësisë së saj e ndërtoi intelektuali i përmasave europiane, Dr. Ibrahim Rugova.

“Nga sot, përjetësisht në këtë vend, në sheshin kryesor të Prishtinës, do të qëndrojë shtatorja e Presidentit, Dr. Ibrahim Rugova si përmendore që na kujton gjithë veprimtarinë e këtij intelektuali, këtij veprimtari, këtij burrështetasi, këtij vizionari i cili besoi dhe ndërtoi platformën politike dhe shtetin tonë, Republikën e Kosovës”.

“Ne që sot po e ndërtojmë shtetin dhe shoqërinë demokratike, e kemi shumë më lehtë sepse po e vazhdojmë rrugën që e ndërtuan të parët tanë, po e vazhdojmë programin që u bë themel i fortë i shtetit tonë”.


Përgatiti :Flori Bruqi