Mendimet e shëndosha ndikojne ne pamjen , energjine dhe gjendjen tone te pergjithshme shendetesore.

Nga  Xhuli Spahiu 


Ne librin "Dizajno Jeten Tende", kam perfshi mendimet automatike negative te cilat i pershkruaj si "zerat e vegjel qe gjenden ne koken tuaj dhe te gjitha brengat qe ju preukupojn ne jte ju thone qe nuk jeni te mire sa duhet". Fatmiresisht ne ta mund te ndikohet:

Gjithcka ose asgje- kjo perfshin te menduarit bardh e zi, i cili ju ben te besoni se si gjithcka eshte ose absolutisht mire ose absolutisht keq. Kuptoni se si nje deshtim nuk do thote qe duheni te hiqni dore. 

Cdokujt mund ti ndodhe ndonje gabim, por fatmiresisht shume gjera ne jete nuk varen nga nje vendim i gabuar.

Perdorimi i negociatave dhe i pergjithesimeve- nese mendoni ose thoni fjali si "kurre nuk do te kem at qe e deshiroj", viheni ne poziten ku nuk keni kontroll ndaj veprave tuaja. Kurre mos thoni kurre, ndalojani vetes perdorimin e pergjithesimeve.

Fokusimi ne gjerat negative- nese shpesh e lodhni veten me mundesite negative, ne vend qe te mendoni pozitivisht, shume me pare do te hiqni dore se sa te vazhdoni. Perpiquni ne gjithcka te gjeni anen pozitive, dhe ne kete menyre te ngrini disponimin.

Te menduarit me ndjenja- kur supozoni se keni te drejte ne lidhje me dicka, mos e vini ne dyshim vazhdimisht. Perpiquni te mendoni me logjike ne vend te ndjenjave. Kerkoni deshmi qe do ta mbeshtesin qendrimin tuaj.

Faji- perdorimi i fjaleve si "nevojitet" ose "duhet" manifeston ndjenjen e fajit dhe i lejon te kontrolloje sjelljen tuaj. Largojeni ndjenjen e fajit, beni cka duhet por jo me cmimin e shendetit tuaj ose arsyes se shendoshe.
Etiktimi- nese ja ngjisni vetes etiketen (si per shembull "une jam humbes"). Ia merni vetes kontrollin ndaj asaj qe beni, ndersa edhe te filloni tu besoni ketyre mendimeve negative. Ky qendrim do te thote qe keni tendence per te hequr dore lehte.

Parashikimi i se ardhmes- parashikimi i me te keqes edhe nese e dini se cka do te ndodhe sakte keto mendime jane shume te shpeshta dhe mund tju rrembejne shume shpejt. Problemi me keto mendime eshte qe ndikojne fuqishem ne mendje dhe mund te duket qe gjerat jane me te vertete ashtu.nese lejoni qe tju dominoje stresi, kjo mund te ndikoje negativisht ne sistemin e imunitetit dhe te rrite shanset per tu semure. Stresi kronik lidhet me shume semundje.

Leximi i mendjes- kur konsideroni se e dini cka mendojne njerzit e tjere per ju. E verteta eshte qe ne fakt nuk keni lidhje se cfare mendojne njerzit. Nese ju shikon dikush, kjo domosdo nuk do te thote se edhe ju gjykon.

Fajesimi i te tjereve- eshte joproduktive te fajesoni te tjeret dhe ikni nga pergjegjesia per deshtimet ose sukseset tuaja. Kur filloni fjaline me "ky eshte faji yt", menyra e tille e te menduarit mund tua shkaterroje jeten. Mendimet negative ju bejne viktime, por fakti eshte qe ne shumicen e rasteve pikerisht ju jeni ata qe korrni ate qe mbillni ne jete.Pra pse te mos largohemi nga gjerat negative qe na sjellin shkatrrim dhe te fokusohemi ne gjerat pozitive kur edhe mund ta bejme keshtu qe mendoni pozitivisht shkoni gjithmon me mendimet pozitive per nje jete me te mire e me te shendeosh ..

ME FAKTE KUNDER SPEKULIMEVE

(Agim Mehmeti “E vērteta pēr FARK-un” , SHB “Rugova Art” Prishtinē, 2014)



Shkruan: Skēnder Zogaj

Libri “E vērteta pēr FARK-un” ēshtē njē sihariq i mirē, sepse prek njē temē shumē tē pērfolur, qē vazhdon tē pērtypet nga intrigat nēpēr koluare. Oficeri madhor i karrierēs, Agim Mehmeti, pēr tē mos u marr me thashethemet, paraqet librin me tē dhēna qē pasqyrojnē “Fillet e organizimit tē Sistemit tē Mbrojtjes sē Kosovēs 1991-1998, nē prizmin e konfliktit tē imponuar nga okupatori serb dhe pērpjekjeve tē shqiptarēve, pēr organizimin e luftēs clirimtare gjithēpopullore. Nē shērbim tē kētij qēllimi, Agim Mehmetit thot se, ēshtē ideuar dhe ēshtē themeluar FARK-u (Forcat e Armatosura tē Repubikēs sē Kosovēs), substanca ligjore (dhe kushtetuese) e aprovuar nga Qeveria e Republikēs sē Kosovēs. Ky ēshtē fakti thelbēsor historik qē dēshmon se FARK-u ishte institucioni legjitim i vullnetit tē lirē tē shumicēs apsolute tē shqiptarēve tē Kosovēs.


2.

Kapiteni i Klasit tē Parē, Agim Mehmeti, si njēri nga organizatorēt kryesor tē filleve tē Sistemit tē Mbrojtjes sē Kosovēs, ēshtē dēshmitari kyc i zhvillimeve dhe i ngjarjeve tē shumta, qē i kanē paraprirē themelimit tē FARK-ut . Prandaj duke qenē nē rrjedhēn e zhvillimeve, ne sot kemi nē duar librin pēr FARK-un, qē flet pērmes dokumenteve konkrete, dēshmive tē shkruara, shkresave zyrtare, shēnimeve, skicave e komunikatave, vendimeve e urdhēresave, raporteve, procesverbaleve, letērkēmbimeve, etj. me tē cilat autori ndricon tē vērtetēn e FARK-ut, dhe demaskon pērpjekjet cvlerēsuese tē qarqeve anti-farkiste!

3.

E vērteta dhe vetēm e vērteta, ēshtē qēllimi i autorit i cili, krahas artit tē luftēs, po del se ēshtē i zoti edhe pēr artin e shkrimit. Libri qē kemi nē duar, ēshtē njē doracak i mirēfilltē dhe shumē i dobishēm pēr tē gjitha kategoritē e lexuesve, e vecmas, pēr studjuesit e historisē tē cilēve u pērket pērgjegjēsia morale dhe profesionale e pasqyrimit tē sē vērtetēs. Krahas mēnyrēs sē organizimit tē Sistemit tē Mbrojtjes, autori jep tē dhēna tē shumta edhe rreth pērpjekjeve pēr krijimin e fronit unik tē shqiptarēve kundēr okupatorit serb. Mirēpo, pēr fat tē keq, pērpjekjet nuk e japin rezultatin e dēshiruar sepse nē skenē shfaqen dy krah lufte, qē fort e dobēsojnē forcēn luftarake. Dy krahēt vazhdojnē edhe sot ta fajēsojnē njēri-tjetrin, prandaj Agim Mehmeti, pēr tē mos u marrē me spekulime, paraqet fakte pēr ngjarjet, datat, ndodhitē, pēr njerēz me emēr e mbiemēr. Po citojmē:
“...mē 7 shkurt 1989, nē mēngjes, gjatē revistēs ushtarake qē u bēhej kadetēve, nē pistēn e kazermēs, e vērejta ish kadetin tim, Bislim Zyrapi, i cili nē cilēsinē e dēshmitarit kishte dēshmuar rrejshēm pēr mua dhe ... si “dhuratē” pēr atē dēshmi dhe bashkēpunim me organet e UDB-sē dhe tē sigurimit ushtarak, Bislimin dhe disa tē tjerē, i kishin regjistruar nē akademinē njēvjecare!... “ Fatkeqēsisht, thot auori, disa nga kēta persona sot gjenden nē vende tē rēndēsishme tē pushtetit aktual tē Kosovēs, sigurisht, me frikē, por tē kujdesshēm qē tē mos zbulohet ish veprimtaria e tyre e fēlliqur!’

4.

Libri hapet me Parafjalēn autobiografike tē autorit, e cila njēherit ēshtē edhe biografia e brezit tē tij, i gjithē rinisē kosovare qē mēsyen shkollimin ushtarak, mē ēndrrēn e fshehur nē zemēr, pēr t’i dal zot popullit dhe atdheut tē robēruar! Shkollimi pēr kadetēt shqiptarē ēshtē tepēr i vēshtirē, por vullneti i tyre ēshtē mē i fortē se pengest. Ushtarēt dhe oficerēt shqiptarē janē mē tē dalluarit nē pērbērjen e APJ-sē, e cila pas vitit 1991 i bēn ‘mish pēr top”! Shpētimi i vetēm ēshtē dezertimi. Mē 12 gusht 1991 edhe Agim Mehmeti arratiset nē Zvicēr, ku i vazhdon angazhimet profesionale, nē bashkēveprim me spektrin politik dhe organizimet gjithēpopullore qē pērpiqeshin ta mbanin gjall traditēn shekullore tē rrezistencēs clirimtare.
Nē fillimin e viteve tē 90-ta nisen “aktivitetet pēr krijimin e sistemit tē mbrojtjes sē Kosovēs” si “gjysēm ushtarake dhe pjesērisht institucionale”, nga tē cilat krijohet Mbrojtja Territoriale e Kosovēs, nē kuadrin e sē cilēs formohen shtabet e mbrojtjes nē tē gjitha qytetēt e Kosovēs, me Hajzer Hajzerin nē krye. Por, nē marsin 1993, ky organizim zbulohet dhe UDB-a bēn pērndjekje drakonike. Burgoset Hajzer Hajzeri dhe shumē shokē tē tij, ndērsa tē tjerēt braktisin vendin. Aktivitetet nē Kosovē zvogēlohen, por marrin hovē nē mērgatē, ku, eprorēt ushtarakē vetorganizohen dhe kērkojnē pērkrahjen e Qeverisē sē Kosovēs nē Egzil. Personalisht, Agim Mehmeti, nē mars tē vitit 1992, lidhet me kryeministrin Bukoshi dhe zv-kryeministrin Nikē Gjeloshi. Kjo i gēzon ushtarakēt qē i rreken punēs me tē gjitha forcat. Entuziazmi bēhet edhe mē i flaktē, kur Agim Mehmeti me disa shokē tē tij, nē Zvicēr, takohen me Ibrahim Rugovēn, i cili u thot:
“...jam nē dijeni tē vēshtirēsive qē i theksoni..., duhet tē ecim tutje, pandalshēm, nē vazhdimsinē e sistemit tē mbrojtjes..., juve jeni profesionistē dhe e dini se cfarē bēni ... kthim prapa nuk ka...!”

5.

Paralelisht me vlerēsimin e faktorēve tē luftēs, ndērmerren edhe veprimet organizative nga tē cilat kurorēzohet formimi i FARK-ut, mē 7 mars 1998, kur kryeminsitri Bukoshi emēron Ahmet Krasniqin ministēr tē mbrojtjes. Njē ditē mē vonē, ministri Krasniqi therret eprorēt nē Curih dhe i urdhēron qē menjēherē, tē marrin tē gjitha masat pēr dislokim nē Shqipēri. Po atē ditē, pērmes telefonit nga Zvicra, ministri Krasniqi urdhēron Miftar Zibēn nē Tiranē, qē tē sigurojē objektet pēr dislokimin e pjesēs fillestare tē FARK-ut. Ahmet Krasniqi bashkē me Agim Mehmetin zhvillojnē takime intenzive me tē gjitha personalitetet dhe personat me ndikim nē faktorin ushtarak tē Kosovēs, nga Sali Cekaj e deri te Xhavit Haliti, Adem Demaci etj. si dhe me qindra ushtarē e vullnetarē qē duan ta kryejnē obligimin ndaj atdheut. Arrihet edhe konsolidimi i FARK-ut me kuadrot komanduese: rreth 200 eprorēt mē tē zgjdhur ngarkohen me detyrat pērgjegjēse nē Ministrinē e Mbrojtjes dhe nē shtabin e pērgjithshēm tē FARK-ut. Kēta nē afat rekord realizojnē formimin e njēsive taktiko operative, hapjen e qendrave stērvitore, furnizimin me armatime, formojnē bērthamat e brigadave, programojnē hyrjet dhe aksionet luftarake nē Kosovē...
Kolonel Krasniqi po e krijonte me shumē sukses forcēn e armatosur profesioniste qē i duhej Kosovēs, mirēpo, nē prapaskenē zhvillohen verprime tē fshehta. Mē 16 maj 1998, papritmas shfaqet eprori Xhafer Jashari me njē letēr kundēr caktimit tē Ahmet Krasniqit ministēr i mbrojtjes. Autori nē libēr konstaton: po citojmē “Nē kuadēr tē luftēs speciale kundēr popullit dhe ushtrisē nē formim, armiqēt dhe tradhētarēt e kombit pērdorin mjete dhe metoda nga mē tē ndryshmet! Ekzekutivi i atēhershēm i Kosovēs ngurronte t’u dilte pērballē. Ky ngurrim kushtoi shumē nē planin ushtarak...”, aq sa, pas takimit nē Osllo, nē mesnatēn e 21 shtatorit 1998, shkrepen plumba nē trupin e Ministrit Krasniqi, qē ia kēpusin udhēn e nisur pēr nē Kosovē...
Kēto e shumēcka tjetēr e bējnē kētē libēr shumē tē vecantē, prandaj, duke e pērgēzuar autorin, Agim Mehmeti, e them bindshēm: kemi shumē nevojē pēr libra tē kētillē.

Liber qe hedh drite mbi shume çeshtje dhe te verteta te patjteresueshme?!!!...

NGA NAIM KELMENDI



Duke dashur te ju pershendes po ashtu per prezencen tuaj, qe ne fillim dua te theksoj se libri i Agim Mehmetit“E verteta per FARK-un”, hedh drite mbi nje sere çeshtjesh, per here te pare per opninionin, mbase te verteta te patjetersueshme, per dhe rreth organizimit te Sistemit te Mbrojtjes se Republikes se Kosoves, pra me thekse te vecanta per t’i sqaruar dhe vertetuar aspektet e ketij organizimi ushtarak e ne funksion te clirimit te Kosoves.

Per ta kuptuar me mire qellimin dhe metimin e autorit per kete liber, po sherbehemi me vete thenien e tij, derisa autori,(ish zv minister i mbrojtjes se Republikes se Kosoves) shprehet se,”qe nga fillimi i vitit 1998 e deri ne mbarimin e luftes ne Kosove ne vitin 1999,ne mjetet e informimit,ne ambiente te ndryshme ne Shqiperi,Kosove dhe mergate,eshte spekuluar se gjoja na qenkan dy ushtri,UÇK dhe FARK,gje qe nuk ishte dhe as sot nuk eshte e vertete...

Vepra “E vërteta për FARK-un apo (fillet e sitemit te mbrojtjes se Republikes se Kosoves(1991-1998)”, eshte libër i shkruar nga njeriu më kompetent,që ishte në krye të të gjitha ngjarjeve të atëhershme,pra pergjate tere ketij organizimi ushtarak institucional per nje dekade rresht. Ne kete liber te autorit Agim Mehmetit shtjellohen shume aspekte e rrethana pergjate ecurise se ketij organizimi ushtarak me tere veprimtarine e tij dhe gjithashtu edhe me tere pengesat dhe kurthat qe i jane bere ketij organizimi ne tere ecjen e tij, por ky liber tashme u jep pergjigje para se gjithash edhe shume nga pikepyetjet qe jane me interes per publikun sic jane ato se çka ishte FARK-u, kur dhe si u themelua ai, si u ndertua FARK-u, cilat ishin detyrat e tij, kush e themeloi FARK-un etj. Me interes te vecante per t’u ditur per opinionin e gjere, mbetet gjithashtu e vërteta e takimit të Osllos në maj të vitit 1998?,e qe autori dhe personazhi i ketij takimi ndriqon aspekte te ketij takimi me domethenie per rrjedhat e atehershme rreth unifikimit te faktorit ushtarak. Vlen te theksohet se autori Agim Mehmeti,atehere zv.minister i mbrotjes,na sqaron edhe nje fakt shume domethenes ne takimin e tij me presidentin Ibrahim Rugova,ne Berne te Zvicres me 1994, kur ai ishte per vizite tek ministri i puneve te jashtme te Zvicres z.Flavoi Koti, pra duke u shprehur ne pyetjen e atehershme te zv.ministrit te mbrotjes drejtuar presidentit se:”Perkunder te gjitha veshtiresive qe po i kemi ne kete organizim,duam mendimin tend se si te ecim tutje”,ndersa presidenti Rugova ia thote kete: “duke qene ne dijeni te ketyre veshtiresive,qe juve zoti epror i theksoni,ne duhet te ecim tutje,pandalshem ne vazhdimesine e sistemit te mbrojtjes,ngase juve jeni profesioniste dhe e dini se çfare beni e kthim prapa nuk ka”.
Janë sjellë në këtë libër, pra për herë të parë publikohen edhe mjaft faksimile që ndriqojnë shumë rrethana tjera në vazhdën e këtyre proceseve, e që kanë një rëndësi për opinionin, sidomos për ta njohur me mire të vërtetën e këtyre zhvillimeve të atëhershme,sic ishte edhe krijimi i qendrave te para stervitore ne Vicidol, Banine e Papaj. Me nje fjale libri “E verteta per FARK-un” mbetet jo vetem nje liber dokumentariteti historik, por gjithashtu dhe nje liber faktografik e me rendesi te vecante per ngjarjet, proceset dhe zhvillimet e organizimit institucional ushtarak ne drejtim te clirimit te Kosoves...

Xhuli Spahiu - “Dizajno jetën tënde”

 Është ky një libër qe lidhet me shkencat e psikologjisë e që për autoren është një nektar diturie që ka dashtë të ndajë me të tjerët.

“Ajo çfarë është e rëndësishme është se të gjithë ne duhet te largohemi nga gjerat negative dhe te marrim pozitivitetin ne duart e në mendjet tona”,thotë psikologja shqiptare  Xhuli Spahiu .

Sipas saj, këtë mund ta bëjë gjithkush ngase siç thotë ajo, çfarë do lloj mendimi, na regjistrohet në ndërdijen tonë dhe vetes ja imponojmë gjërat si ato pozitive ashtu edhe negative, si te mirën ashtu dhe të keqën.

“E pse te shkojmë kah ana negative kur mundemi të bëjmë më të mirën për vetveten tonë të mendojmë pozitivisht dhe te arrijmë atë çfarë e dëshirojmë, të kem durimin, të falim, të jemi real ne çdo pikëpamje, për të pas një shpirt të pastër”, shprehet Spahiu.

Ajo synon nxitjen të menduarit pozitivisht andaj mendon se ka trajtuar tema në këtë libër që mund t’i shërbej lexuesit të interesuar. Ajo kërkon që njeriu të mos dorëzohet kurrë por t’i tejkalojmë sfidat, duke rrezatuar pozitivitet. Spahiu thotë se njerëzit duhet të japin sa më shumë dashuri sepse sa më shumë fal dashuri aq edhe i sjellë vetit.

Sipas saj, çdo fjalë e këtij libri ka një kuptim të plotë për çdo person qe e merr ne duar e lexon, për të zbutur mendjen e njeriut dhe për t’u futur në shpirtin e tij paqja, hareja e lumturia, në çdo pikëpamje.

E në para-hyrje autorja e nis këtë libër me këto vargje

E ujis shpirtin çdo ditë me lumturi
dhe e ushqej me qetësi!
Trishtimin e këpus me gërshërët
e buzëqeshjes!
Mos mendoni se jam egoiste...
E bëj për prindërit e mi,
për të shtrenjtit e mi, që më rrethojnë!
Dua t’i infektojë me dashurinë time!
Dua që kur të jenë nën ndikimin e shoqërisë sime,
të ndihen si pranë një burimi qetësie!

Përndryshe, ndër tema që ka trajtuar autorja në këtë libër janë edhe: Ndryshoni të menduarit tuaj, ndryshoni jetën tuaj, Zgjidh rrugën e drejt, Çfarë kërkoni më shumë nga jeta, Jeto, Mos fajëso, Rreziko, Roli i paqes në shpirt, Vetëm dashuria është e vërtetë, Gjithçka ka një zgjidhje, Buzëqeshja, një ilaç shumë i dobishëm, Burimet e stresit, Si funksionon mendimi pozitiv, Sekreti i suksesit në jetë dhe mendimi pozitiv, Përse jetojmë, I miri gjithmonë duhet të dëshmohet, Momentet fluturojnë, Jepi energji jetës, Guximi, Zgjohu, Dizajno jetën tënde, e shumë tema të tjera të kësaj natyre.

Ndryshe, kjo autore thotë se do të vazhdoj edhe me tutje në këtë rrugëtim për të sjellë libra të tjerë ngase siç thotë ajo ja vlen sepse është rrugë e ndriçimit, rrugë e suksesit.

Pak psikologji,mos t'ju ardhtë mërzi :Interviste me psikologen dhe hulumtuesen e “Mendimit pozitiv”, Zonjen Xhuli Spahiu

Intervistoi Qamil Gjyrezi

1.Cili është roli i mendimit pozitiv?

Mendimi pozitiv luan një rol të rëndësishëm në jetën e njeriut. Duke qene se shëndeti dhe buzëqeshja varen prej tij roli i tij padyshim që është i madh.

2. Sa ndikon mendimi pozitiv në fazën e depresionit?

Depresioni meqë paraqet një fazë të errët te njeriu, mendimi pozitiv ndikon në atë mënyre sa sa sjell dritën brenda errësirrës së depresionit. Është vetë personi ai i cili vendos në do të ketë drite me mendimin pozitiv apo të vazhdoj në errësirë me depresionin.

3. Përse thuhet se me mendimin pozitiv ne përqafojmë jetën?

Sepse ne vërtet e përqafojme. Hapim krahet dhe i hidhemi në përqafim. Të zgjoheni në mëngjes me mendimin se nje ditë e bukur erdhi tek ju, apo të zgjoheni dhe fytyrën tuaj të gezoni me buzëqeshje, kjo quhet një përqafim jete që në mengjes,dhe e gjitha kjo falë mendimit pozitiv.

4. Po mendimi pozitiv sa rol luan në jetën e një jeten e njeriut, pershembull ne jeten e perditshme?

Si qdo njeri si qdo individ dhe qenie njerzore, me plot gojën them që mendimi pozitiv luan një rol te madh. Eshte vetë mendja jone ajo që na kordinon. Nëse në vend të stresit do fillojme me një mendim pozitiv, gjithçka do vejë mbarë, ajo që na duhet është vetëm një frymëmarrje e thellë.

5. Sa i dobishëm është mendimi pozitiv para një trishtimi të madh?

Kur flasim për një trishtim të madh i referohemi vetë përplasjeve të jetës, ndodhive të këqijave që ne i quajme trishtim. Gjithnjë nëse duam ne me mendjen pra me mendimin pozitiv mund t’ia arrijmë që vetveten ta shpetojmë nga ai trishtim.

6. A e kane të gjithe aftësin për të menduar pozitivisht, mendimi juaj?

Mendoj që secili njeri nëse do ta ketë këtë aftesi e ka. Mendimi pozitiv vie ashtu siç ne e ftojmë. Mbyll porten e negativitetin dhe i hap rrugë pozitivitetit.

7. Si mund t’ia arrijmë të mendojmë pozitivisht atëhere kur pesimizmi mbretëron në ne?

Zakonisht pesimizmin e lejojmë të veproj gjate. Gjithnjë mund t’ia arrijmë të mendojmë pozitvisht, gjithmonë, kjo varet nga vet ne. Duam pozitivitetin apo jo.

8. Ballafaqimi i te rinjëve me thyerjet shpirtërore të sferave sentimemntale sa vjen dhe rritet, shpesh janë këto thyerje që dërgojnë gjer tek depresioni, na thoni si mund të shërojë mendimi pozitiv këto thyerje në mënyrë që mos të arrihet gjer tek depresioni?

Keni të drejtë, sfera sentimentale shpesh dërgon në thyerje shpirterore që zakonisht prek të rrinjt. Edhe këtu si në çdo pjesë të jetës sone mendimi pozitiv mund të depërtoj. Personi duhet të ngris nivelin e vetëbesimit tek vetja, ta dojë veten e tij dhe ti parashtroj vetes ca pyetje se në vlen të qendroj strukur, kur atje jashtë ka Jetë.

9. Po,vetëbesimi a lidhet me të menduarit pozitiv?

Eshte nje prej elementeve kyce. Nese kemi nje vetebesim te mire, çmojme veten e duam ate mendimi pozitiv vie vete madje edhe i paftuar.

10. Cilat janë gjërat që ndalojnë depertimin deri tek mendimi pozitiv?

Ka shume gjëra që ndalojnë mendimin pozitiv, duke u nisur nga fakti nga vete Ne. Vetë ne mund ta ndalojme atë. Dëshira për të qënë depresiv, dëshira për të qenë i vetem e shumë faktor të tjerë janë që dërgojnë në ndalimin e mendimit pozitiv.

11. Si mund të mendojmë pozitivisht kur shpresat vdesin?

Shpresat asnjëherë nuk vdesin, përderisa jashtë dritares tuaj Jetohet aty shprese ka. Andaj,kur ju mendoni që shpresat vdiqën ngritni kokën larte dhe shihni se jashtë dhomës suaj ka Jetë. 12. Na shpjegoni pak sa e bukur duket jeta në këndin e mendimit pozitiv? Dhe për fund cili është mesazhi juaj për lexuesit tanë? 12. Mesazhi im do ishte kështu: “Jetoni jetën tuaj është e juaja, çmoni veten duajeni atë dhe mbi të gjitha “Mendoni pozitivisht” ja vlen.

13. Ku dhe kur i moret hapat e par dhe kush ju dha keto rruge qe ju te drejtoheni ne Mendime pozitive dhe te jepni mesazhe per te tjeret?

Hapat e pat mora ne “Institutin Hipnomed ne Prishtine” me drejtues Hidajet Byticin i cili me mesoi qe un te marr ket rrugtim me aq vler per te gjithe dhe i jam falenderuese per gjithe jeten sepse ai njeri din se si te ndriqoj rruget e gjithesecilit!


*******

Që prej shekujsh rron e thëna: "Qengj’ i urtë pi dy nëna". (Cikël poetik dhe fabula nga Ferit Lamaj)

Ferit Lamaj u lind në Korçë më 6 janar 1955. Kreu studimet e larta për gjuhë-letërsi shqipe në Tiranë. Lamaj është nje nga fabulistet me te mire shqipetare. Ka publikuar 60 libra, në faqet e të cilëve renditen mbi 3500 fabula. Disa nga titujt e librave: “Në verë dhe në dimër”; “Në kopshtin zoologjik”; “Tosi me fustan”; “Kush e hëngri mjaltin?”; “Gjelkokoshi zgjon derrkucin”; “Bilbili dhe gjinkalla”; “201 fabula”; “Dhelpra doganiere”; “Dhelpra e Trojës”; “Kafshët flasin”; “Bubi, beci dhe kaleci”; “1111 fabula”; “Papagalli pinguin”; “Një deve pranë Eifelit”; “Derri me tri këmbë”; “Fabula erotike”; “Gërvisht e gërvisht”; “Mikrofabula”; “Lakuriqi lakuriq”; “Miss Dhia”; “Mbreti xhuxh”; “Gici dhe polici”; etj.

Fabulat e Ferit Lamajt janë përkthyer e botuar në disa gjuhë: anglisht, frëngjisht, spanjisht, italisht, greqisht e rumanisht. Krijimtaria e tij është ekranizuar në albume fabuleske nga TV shqiptar, nën interpretimin e aktorëve Kadri Roshi, Margarita Xhepa, Lazër Filipi e Roland Trebicka.

Është hartues i përmbledhjes antologjike të fabulës shqiptare si dhe fitues i mjaft çmimeve kombëtare e ndërkombëtare, ku spikatin: çmimi i parë në konkursin kombëtar të 45-vjetorit të Çlirimit (1989); çmimi "La Fonten" nga Ambasada Franceze në Tiranë (1995); çmimi “Libri më i mirë për fëmijë në gjuhën shqipe” (Maqedoni, 1996); çmimi i Karrierës (1996); medalja e argjendtë në konkursin ndërkombëtar "Il faro d'Argento" (Itali, 1998); medalja e argjendtë nga Biblioteka Ndërkombëtare e Poezisë (SHBA, 2002); medalja “Naim Frashëri i argjendtë” akorduar nga Presidenti i Republikës (2005); lista e Nderit e IBBY-t (Kinë, 2006).

Ka studiuar e hulumtuar në fushë të fabulës në Greqi, Itali, Francë, Gjermani, SHBA, Bullgari, Rumani, Zvicër, Austri, Egjipt, Maqedoni, Kosovë, Mali i Zi, Çeki, Kinë.

Është anëtar i Shoqatës Botërore të Fabulistëve si dhe i Shoqatës Ndërkombëtare të Shkrimtarëve për Fëmijë e të Rinj.

Ujku

Ç’e zu halli derrkucgjorin:
nuk hap dot televizorin,
te ekrani futur thellë
Ujku gojën çel si shpellë.

Radion Gici ndez pas pak,
nis zëçirret Ujku plak.

Te gazeta, mu në ballë,
Ujku shqyen gjënë e gjallë.

Gici sot te magazina
blen një qeskë me patatina;
tek e gris, shfryn: - Uf, ç’u çmenda!
Po sikur të jetë brenda…

Kandidati

Nis fushata politike
me premtime bombastike.
Kandidati shet parime
me premtim - këmbim - shkëmbime.
“Gegë, çamë e lalucë:
pesë vota …një derrkuc!
Malësorë, katundarë:
dhjetë vota …një gomar!
Toskë, labë, ju flas copë:
njëzet vota …baras lopë!”

Parlament krejt për së mbari:
Gici, Lopa dhe Gomari…


Titujt


- Në kujtim të Nonda Bulkës -

I thosh Zonja një behar:
- E ç’më hiqesh si shkrimtar,
kur një titull s’e ke marrë?!

- Ç’i do titujt, moj e gjorë,
kur të gjithë ma bëjnë me dorë:
“Tungjatjeta, Profesor!”


Përroi psikik

Një Kërriç psikopatik
i shkon Frojdit në klinikë
për konsultë, merret vesh.
Profesori qesh e ngjesh:
- Ti notoke, dëgjomë mua,
bash në …lumë, jo në përrua!


Kolltukofagut

Mos ultë bythën në kolltuk
Ai copëmish:
para uljes …pulë kllukë,
prapa bëhet bishë

Derrit …Dajë!

Dosa sosi Drejtoreshë;
boll e zonja veç për peshë.
Më lugate, çfarë lubie!
Që të gjithë u bënë me hije,
dyllë fytyrat – e verdhë veze:
s’i thonë “Dosë”, por i thonë …“Teze”!

Tabelat…

Te qyteti, mbi motor,
me njëqind e ca në orë
fluturonte Majmun “trimi”:
s’njeh tabelë qarkullimi.

Mirë o mirë, po Polic Çimi
s’njeh tabelë …shumëzimi.


Këshilltarët

Mbret Luani në Pyllshtet
këshilltarë ka plot tridhjetë.
Plot tridhjetë këshilltarë?!
Jo Luan, qenka …Gomar.

Koha e hekurit

Lindi tre mijë vjet më parë
dhe pushtoi botën mbarë.
Sot më del, sipas hesapit,
po jetojmë Kohën e …skrapit.


Farefis

Farefis e nga një …Pis.

Engjëlli

Mu në xhungël, në Afrikë,
zgjidhet Engjëlli Mbret,
që të zbusë çdo egërsirë
e t’u bëjë Shtet.
Nëpër pyje, nëpër fshatra,
Engjëlli zemërmirë
jo që kafshëve s’u vu flatra,
por i ngjitën brirë…


Viçi

Ç’ves të poshtër paska Viçi,
zhvat në arë e vidh në stallë.
Punë hajduti, punë dobiçi;
damka pullë mu në ballë.
Ta flas shkoqur, ta them copë,
se merak të madh e kam:
s’u bë Viçi kokëlopë,
porse kokëhipopotam…


Kryepijaniku

Derri rrumbull, gojëshkumë,
djersët det e lotët lumë.

S’është shkumë, dhallë a hirrë,
porse …birrë, deli birrë!

S’i ka djersë Derr zavalli,
por …raki ç’i buron balli!

Jo, jo, shok nuk ka të dytë:
Verë, verë i del nga sytë!

Dhe nga veshët, vrik përpjetë:
njëri …ponç, tjetri …fërnet!

Ju rrëfeva aq sa munda:
kushedi ç’do qesë nga hunda!


Qerosi

Për një post në Dikaster
konkurrojnë këtë herë
sharlatanë, aventurierë…

Marrka pjesë dhe Qerosi.
“Qysh t’ia fusim? - pyet Bosi. -
Mençurinë ka në gjen;
s’i gjejmë dot as ves, as cen!”

Diç Urithi nakatos:
“Shef, ia gjeta, është …qeros!”



Kapteri te Berberi

Kapter Zefi, tek u rrua,
fët Berberit: “Nuk më thua,
ç’punë bën ti, byrazer?”

Ia pret ky: “Punoj …Kapter!”

Gjueti

Dy qen gjahu kësaj radhe
në kurth kapën një kunadhe.
Njëri s’priti doemos,
fët e fët ç’ia …rrumbullos.

Dhelprën zunë në fund të fshatit,
“Don Zhuani” vu zanatit…
Ç’i leh shoku gjithë oreks:
- Del për gjah apo për …seks?!



Pas fitores

Pas fitores në betejë
nis mësymja gjithandej
për të mbythur ndonjë punë,
kacavarur si majmunë.

Flamurtarit s’ia var kush;
sa s’e pshurrin, me nder jush!
Tek troket zyrë më zyrë,
nuk po njeh asnjë fytyrë.
Njëri fjalën shket si ngjalë:
- Jemi …trimat ilegalë!


Dënimi i Peshkaqenit

Dha vendim gjyqtari,
aq sa bëri bujë:
“Dënohet vrastari
me mbytje në ujë.”

Një i marrë
- Përrallë ndryshe -

Një i marrë s’e zgjat shumë,
fët hedh gurin thellë në lumë.
Një i mençur pa hiç bujë
shtyn marrokun mu në ujë;
thirri fjalët e argjendta:
“Ja nxirr gurin, ja rri brenda!”



Shfryn Veriu

Në një shtet gjetiu
na u çmend Veriu,
ç’rron mbi tokë, ngriu;
tok flenë macja, miu.

Tek ne më dreq fati,
treshe shtrirë te shtrati:
macja, miu, djathi…



Zhvirgjërim

Njoh, për turp, ca tipa,
pa pikën e burrit.
U ka plasur cipa,
virgjëri e trurit…



Celulari me dy karta

Dhelpra zuri post të ri,
Drejtoreshë në Qeveri.
Celularin, dale, dale,
me dy karta personale.
Bëri provën shpejt e shpejt,
tak i ra numrit të vet;
thirrja zgjatej pa hesap:
- A t’ia hap a mos t’ia hap!

Telenovelë

Katër Zonja gjerbin kafe,
për Ezelin* tjerrin llafe;
porsi pulat në oborr
kakarisin katër orë…
Në fund tonet janë të buta,
flasin fiks katër minuta
për papunësinë e shkretë,
që jetojnë tash katër vjet!
_________________________
*Personazh i një teleseriali turk.


Komedia

Ndrit reklama në vitrinë,
dihet, pas avazit:
“Bli biletë për komedinë,
që të dhitesh gazit!”

Nga reklama ç’u marrosa,
s’shkruhet dot me laps.
Jo që hiç s’u menderosa,
porse ngela kaps…



“Invalidi”

Invalid nuk je nga sytë;
veshët pipëz, s’gjej të dytë;
edhe këmbët i ke top,
pas partive me galop…
Gjer më sot ndërrove shtatë,
porsi Mbreti këmben gratë.

Ç’diagnozë Mjeku të vuri?
“Invalid, me gjysmë truri.”


Adresë elektronike

Ujq e dhelpra të pabesë
kanë së toku një adresë,
një adresë si paradhomë:
“zhvateshqyej@.com”


Shkallë gjyqësori

Për ca prona të tim gjyshi
shkuma po më del.
Njëzet vite gjyq pas gjyqi
me rrënjë, me themel.

Nëpër shkallë zbrit e hip,
rrahur si këlysh:
kur ia nisa isha nip,
sot jam …babagjysh!



Vitamina

Mbret Luani Pyllin - Shtet
e kërdisi, e la shkretë.
Mjerë kafshët, ç’pikëllim!
Pa një strofkë, pa ushqim…
S’këndon bilbil e thëllëzë,
pemët prerë gjer në rrëzë,
bimët mbetur pa kërcej,
dhimbje koke gjithandej.

Lepurushi flet nën zë:
- Po marr vitaminë B 1!

Derri noçkën çon përpjetë:
- Me këtë palaço shtet
futi ca B 12!…


Fërkimi

Njëherë në një klub,
tek pinin kafe grup,
Dikush Njërës iu qep,
nën tavolinë si grep
shtrin dorën allasoj,
Zonjushën ta fërkojë.

Pas kafes, me një Shok
shkëmbeu dialog:
- Ajo, more jahu,
nuk kishte kofshë, por dru!

Kolegu zgjidhi tezën:
- Do kesh bërë copë tryezën!

Relativiteti

Ajnshtajni disi tinëz
i binte violinës.
Thërret me aq dëshirë:
“Si dukem, luaj mirë?!”
Ç’ia bën vetes me gisht:
“Eh, mirë …relativisht.”

Aleksandri dhe Diogjeni

Aleksandri kohë më parë
ç’ia mbush vezët plot me ar.

Diogjeni fitilndezës:
- Më bën keq e verdh’ e vezës!


Pritje populli

Dhelpra pritje paska sot,
ç’u mbush lista, mos o Zot!
Plot treqind, nxitojnë të tjerë:
Dash e Cjap, Kërriç e Derr,
Pulë, Patë e Gjeldet,
halli hallit nuk i ngjet.

Dhelpra fët shkel njërin sy:
“Le të futen dy nga dy!”

“Ç’dy nga dy, - Ketri Maçokut: -
T’i qajmë hallet shoku – shokut?!”


Shtetrrethim

Në pyllshtet plas anarkia,
s’mbahet shpezë – kafshëria…

Mbret Luanit një Çakall:
- Shtetrrethimin pse s’e shpall?

Madhëria: - More trim,
me dajak e shtetrrethim,
e kanë thënë sak të parët,
qeverisin dhe Gomarët…

Dumas (Ati), Dumas (Biri)*

Te një dramë me dy pjesë
Dumas (Biri) korr sukses.

Dumas (Ati) urtë e butë:
- Kam dhe unë kontribut!

- Po, po, je, - i thanë të gjorit, -
Auor i autorit…

_________________________
*Shkrimtarë të shquar francezë.


Peshkatari …politikan

Lë liqen, e lumë, e det,
var në gozhdë grep e rrjetë;
bëhet bash politikan:
peshq e ngjala, more xhan,
i vijnë vetë në tigan…

Gjilpëra me kokë

Gjilpërën me kokë
ç’ma mburrte një shok
përherë jashtë radhe:
“Është kokë e madhe!”




Vizitë

Derri qe aq i sëmurë:
ethe, kollë, temperaturë.

Dosa llafet fët i tori:
- Shpirti im, po vjen Doktori!

Porse Derri ka vënë prita:
- Jam pa qejf, nuk pres vizita!

Lao Tze*

Në të gdhirë, një mëngjes
ç’i thotë Laos një kinez:
- Donin të më bënin puç,
por nja tre i hodha tuç!

Filozofi fluturim
qet prej goje një qortim:
- Ç’bën me botën shuhen, treten.
Je një hiç, po s’munde veten!

__________________
*Filozof i lashtë kinez.


Dhelpra, Ujku…

Dhelpra, Ujku bënë kërdinë:
Njëra griu pularinë,
Tjetri rropi bagëtinë…

Në fund Dhelpra ra në lak;
epo burgun e ka hak!
Te biruca bishtin – fshesë
seç heq zvarrë dyshemesë.

Hidhen Dhentë: - Ç’ditë e mbarë!
E tërheqtë dhe këmbën zvarrë…


“Përrallat”

Ç'u gdhi Derri Deputet,
mori laps e nxiu fletë,
shkroi libër me “përralla”:
sesi koqe paska Halla,
sesi qumështi del nga dhalla,
sesi dardha pjell gorrica,
sesi Derri paska cica…

Noçkën Derri tund krenar:
- M’u shit krejt tirazh’ i parë!
Si shkrimtar i madh, i vjetër,
tash do shtyp tirazhin tjetër.
Kësaj radhe, more burrë,
them, ta vesh dhe me lëkurë!

Dashi fjalët pjek në furrë:
- Kur të sosë legjislatura,
shih sesa të vlen lëkura......



D-U-R-I-M!

Kam një dert, një shqetësim;
po më çmend, hej, miku im,
ky refreni: “Pak DURIM!”

Prit e prit, prita aq shumë;
më del “D”ja dhe në gjumë.

Ja, i shtyva disa ditë,
porse “U”ja më zë pritë
si Ujkonjë me Ulërimë:
“Pak DURIM, bëj pak DURIM!”

Shkuan javë, erdhën muaj;
nga lajthitja, Zot, më ruaj!
Ta marr “R”më fort për dore
tok me “I”në Iluzore
dhe t’i flak përtej, përtej,
se pak prehje nuk po gjej…

Ç’më thotë “M”ja: - Zotëri,
çdo D-U-R-I-M ka një kufi!


Ndryshim ore

Milingonat punëtore,
jo, nuk njohin ndryshim ore;
porsi lumë vërshojnë tek ara:
- Ora pas, por ne përpara!


Kufje celulari

Gici me kufje në vesh,
në noçkë mikrofon,
Bulevardit qesh a s’qesh,
llap a s’llap me ton!

Hidhet Dashi: - Marifete!
Iku ky, po flet me vete...


Kryekusareshë me vulë

Zonja Dhelpër nuk la pulë,
Kryekusareshë me vulë.

Zoti Ujk gjithë grigjën grin,
Kryehajn me vulë e firmë…


Pa u lagur…

Dhelpra mbrëmë te qymezi,
si përlau nja dy pata,
fët “motorin” seç e ndezi
e ia mbathi me të katra…

Teksa hodhi një përrua,
ç’u bë qull këmbë edhe bisht.
Bishti kokës iu drejtua:
- Pa u lagur …ti sërish!

Fotot

Në album fotografik
kafshë të kopshtit zoologjik.
Shih, shih, Qelbësi! Ky, për nder,
dhe në foto vika erë…


Derri me tri këmbë

Kthehet Beni prej mësimit:
- Mami, ia kalova Çimit! -
Pastaj shtoi nëpër dhëmbë: -
Thashë, derri ka tri këmbë.
- Ty mësuesja të mban hatër,
S’ka tri këmbë, por ka katër.

Beni mamin sheh në sy:
- Epo, Çimi tha, ka dy!




Disa Fabula:

Një thënie e re
Që prej shekujsh rron e thëna: "Qengj’ i urtë pi dy nëna". Por nuk dini më të renë: "Pi servili gjithë kopenë"...

Kanarina

Engjëllorja kanarinë Në kafaz rri e trishtuar. Sheh një ujk që ulërin, Ulërin si i tërbuar.
Eh, moj botë, botë e mbrapshtë, Kë mban brenda, kë lë jashtë!...

Pasfjalë

Më ka rrëmbyer fabula që herët. Humbisja pas Ezopit e Fedrit, La Fontenit e Krillovit, Trilusës, Naimit, Santorit e Çajupit. Fabula është magjike. Të ngjizet në shpirt. Të pushton. Të josh me përjetësinë e saj. Fabula nuk do të ketë kurrë vdekje. Ajo ka gjalluar njëzet e pesë shekuj më parë, do të gjallojë edhe njëzet e pesë të tjerë, edhe dyqind e pesë, edhe... Le të më falë lexuesi, nëse pasionin dhe dashurinë ndaj fabulës do ta shprehja përmes vargjeve: "Rrëmbemini të gjitha:/ Mish, e kockë, e gjak./ Larg kthetrat nga fabula!/ Larg!" Fabula bën çudira. Të ledhaton, por edhe ta ngul. Fabula është e tillë. Disi "e pabesë", ngaqë e tillë është vetë jeta. Fabula ndjek jetën. E lufton me armët e saj të fuqishme: me humorin, sarkazmën, ironinë, groteskun, alegorinë, paradoksin, lakonizmin, befasinë, e mbi të gjitha, me filozofinë e saj. Fabula është filozofike. Siç shprehet Dritëroi në parafjalë të këtij vëllimi, fabula shpejt bëhet pronë e të gjitha moshave dhe profesioneve. Është pikërisht kjo ndër arsyet që i jam përkushtuar i tëri fabulës. Fabulisti lumturohet kur krijesat e tij shëtisin te sa më shumë duar e sy.
Ferit Lamaj
Globi - Kokë
Globi - Kokë glob më vete, Supershtete, minishtete.
Shtetet - Buzë buzabuzë... Shteti - Gjuhë pjell akuzë.
Shteti - Gojë, shteti - Gojë Po u hap, diç do kafshojë.
Shteti - Hundë Shfryn ku mund.
Shtetet - Faqe Lypin paqe.
Shteti - Ballë Rrudhat palë.
Thellë ç'fsheh pyllshteti - Flok: Derra, ujqër a maçokë?
Shtetet - Veshë vesh më vesh: "Koka ...glob apo përshesh!"
Shtete - Sy na qenkan dy, Kanë sy a s'kanë sy?!
Globi - Kokë djeg si furrë. ...Deri kur? Deri kur?


33

Çohet gici në tabelë.

- Shkruaj numrin 33!
Gici rri si torovel.
I thotë pata: - Shkruaj, ç'ke?
- Nuk e di, si është e mbara: Cilin tresh të vë përpara!

Përgatiti Flori Bruqi