Britania e Madhe: Sanksionet kundër Radoiçiqit, Veselinoviçit dhe Teshiqit

 

Kriminelet nga Veriu i Kosovës 

Lexoni çka shkruajnë gazetata(portalet serbe) dhe amerikano -britaneze për Mafinë serbe të Kosovës : Država i mafija – Sankcije iz SAD

https://www.vreme.com/vreme/4577994/

Për shkak të aktiviteteve kriminale, Britania e Madhe vendosi sanksione ndaj nënkryetarit të ish Listës Serbe , biznesmenit Milan Radoiçiq, pronarit të kompanive të ndërtimit Zvonko Veselinoviq dhe tregtarit të armëve Slobodan Teshiq.

Vitin e kaluar, vëllezërit Zharko dhe Zvonko Veselinoviq, Milan Radoiçiq dhe disa serbë të tjerë nga veriu i Kosovës u etiketuan në Washington si anëtarë të rrjeteve korruptive të lidhura me krimin e organizuar ndërkombëtar dhe ju vendosën sanksionet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

 Nën regjimin e këtyre sanksioneve u vendosën edhe kompanitë në pronësi të vëllezërve Veselinoviq, gjë që nuk ishte pengesë për ta për të vazhduar punën e tyre në Serbi.

“Kumbarët nga veriu i Kosovës” tani janë sërish në qendër të vëmendjes së publikut për shkak të dyshimit se në mënyrë të paligjshme kanë përfituar fitim të madh material për kompanitë e tyre ndërtimore, gjegjësisht ryshfet, korrupsion dhe keqpërdorim të ndikimit të tyre .

 

Televizioni N-1 raporton se në faqen e internetit të Ministrisë së Punëve të Jashtme të Britanisë së Madhe, ministri James Cleverly njoftoi një valë të re sanksionesh që synojnë "aktorët e korruptuar dhe ata që shkelin dhe abuzojnë të drejtat e njeriut, si dhe autorët e dhunës seksuale në konflikt. “

Sanksionet zbatohen në koordinim me partnerët ndërkombëtarë, dhe arsyeja e valës së re të sanksioneve është festimi i Ditës Ndërkombëtare Kundër Korrupsionit dhe Ditës së të Drejtave të Njeriut.

 

Sa i përket Serbisë, sanksionet britanike janë të drejtuara kundër Milan Radoiçiqit, një biznesmen i angazhuar në aktivitete ndërtimore dhe ish nënkryetar i Listës Serbe.

 Ai dyshohet se ka siguruar kontrata fitimprurëse me shtetin për kompanitë e tij të ndërtimit nëpërmjet lidhjeve politike dhe abuzimit me ndikimin politikë.

 

Nuk u përmendën politikanët që e bënë të mundur.

 

Në korrik të këtij viti, Radoiçiq, i parruar dhe i veshur me një bluzë ngjyrë gri, në rrjetet sociale ka njoftuar se është kthyer në Kosovë. "Unë jam këtu dhe ju e dini se çfarë do të thotë kjo," tha ish  nënkryetari i Srpska listës  në videon e postuar më  kryqnë kodrën Kamilja.

 

Zvonko Veselinovic 

Në protestën e fundit të serbëve në Mitrovicë, Radoiçiq, në mungesë të tij, mori duartrokitje të mëdha nga të pranishmit si një patriot i vërtetë që lufton për mbijetesën e jetës serbe në vatrat shekullore.

 

Aty ku është Radoiçiq, është edhe Zvonko Veselinoviq, “biznesmen i industrisë së ndërtimit nga Kosova”, i cili sipas Ministrisë së Jashtme britanike, përdor kontrata publike për të përvetësuar fondet shtetërore.

 

Personi i tretë i sanksionuar nga Serbia është tregtari i armëve Slobodan Teshiq, i cili, siç thuhet, akuzohet se ka dhënë ryshfet ndaj kryeprokurorit të shtetit të një shteti tjetër.

 

Faqja e internetit e Ministrisë së Jashtme Britanike thekson se paketa e sanksioneve mbulon individët e përfshirë në "një gamë të gjerë aktivitetesh kriminale - duke përfshirë torturimin e të burgosurve, mobilizimin e trupave për përdhunimin e civilëve dhe mizoritë sistematike".

Këto sanksione, thotë ai, demonstrojnë përkushtimin e MB. për të mbrojtur shoqëritë e lira dhe të drejtat e njeriut të të gjithëve dhe kudo.

https://www.vreme.com/vreme/4577994/

F.B

Kush mund ta parandalojë Vuçiqin, BE-ja apo ShBA-të..?

NGA DEDË PREQI 

Aleksandër Vuçiq

Ngjarjet dramatike dhe kriminale që po ndodhin në veri të Kosovës, janë të natyrës politike dhe skenare të Aleksandër Vuçiqit, të cilit i pëlqen ideja se mund të bëjë çka të dojë me Kosovën, apo sipas ëndjes së tij, dëshiron të luaj me fatin e dy popujve, të serbeve dhe shqiptarëve.Vetëm brenda një jave në veriun e Mitrovicës, shkakëtohen më se gjashtë shpërthime dhe ato shumë të rrezikshme, që bëhët fjalë për mjete të rrezikshme shpërthyese, të cilat do të shkakëtonin vdekjen e shumë njerëzve, si edhe shkatërrimin e gjërave materiale.

Qeveria e Kosovës, në bazë të ligjeve kushtetuese respekton dhe trajton çdo komunitet të saj në mënyrë të barabartë, dhe diçka më shumë se garantia e një bashkëjetese të pa trazuar, ndërsa komuniteti serb, në veçanti në pjesën veriore, sikur është shdërruar një pjesë e tyre në kriminel, të cilët po i përdor Vuçiqi dhe vetëm me një trysni të jashtme, në veçanti e SHBA-ve, ndoshta mund të krijohet një atmosferë paqe.

Duhet ti falenderojmë vendet e Kuint-it në Kosovë, në veçanti ato të SHBA-ve, të Gjermanisë, të Britanisë dhe vendeve tjera mike, të cilat kujdesen në çdo hap të gjendjes së Kosovës, poashtu edhe përkujdesja e tyre ndaj situatës në veriun e vendit, mirëpo, qeveria e Kosovës, në kordinim me presidenten e shtetit, me gjitha përpjekjet e tyre për të mos e përkeqësuar gjendjen, kanë lëshuar pe, për çështjen e targave, tani edhe për zgjedhjet e katër komunave serbe dhe ku do të ndalen tani, kur dalin përpara fakte që nuk mund të vihen nën kontrollë, dhe sikur ato anestizohen dhe bëhën të pa rëndësishme.

Çka po ndodh me politikat dhe imazhin e Evropës, a duhet t’i merr parasysh këto kërcënime të Vuçiqit, ndaj shtetit të Kosovës, apo kjo tregon se këtij krimineli i është lëshuar kërpeshi përsëtepërmi, që rreziku nuk mund të përkufizohet vetëm në Ballkanin perëndimor, por edhe më gjerë, që mund të ia sheh sherrin tërë Evropa.

Padyshim se, përveq SHBA-ve, Evropa i ka nigerencat e saj dhe mundet që t’a parandalojë Vuçiqin, duke ia ngre frenjët Serbisë, që të mos përzihet në çështjet e brendshme të shtetit të Kosovës, për të parandaluar ndonjë shkëndi zjarri apo konflikti, që po e nxit Vuçiqi, përmes krimineleve serbë në veri të Kosovës.

Bandat kriminale të Vuçiqit, në bashkëpunim edhe me grupet tjera për të cilat flitet se janë edhe nga Rusia, janë të organizuara për t’a trazuar dhe për të mos lënë të qetë veriun e këtij vendi, të cilët këto ditë gjuajnë policinë e Kosovës, në detyrat e veta, duke shkakëtuar plagë vdekje prurëse edhe një polici, i cili gjindej në krye të detyrës në ruajtjen e rendit dhe sigurisë qytetare.Në bazë të ligjit kushtetues dhe me urdhër të kryetares së shtetit, duhet të mbahen zgjedhjet në veri të Kosovës, gjegjësisht për të plotësuar zbrazëtinë të cilën e krijuan vetë serbët lokal në pjesën veriore, të cilët pas dorëheqjes së tyre nga Institucionet e Kosovës, ato vende duhen të plotësohen.

Kosova tani për tani nuk është në gjendje lufte, por duhet të mirret parasysh situata dhe gjendja e saj kritike në të cilën gjindet dhe kërkush në rajon nuk e ka gjendjen më të komplikuar dhe më të ndërlikuar për shkak të përballjes me format e ndryshme të kërcënimeve nga bandat serbe, të cilat i urdhëron Serbia dhe Vuçiqi, për të penguar zgjedhjet demokratike dhe mirëvajtjen e tyre.Apo, çfarë rroli po luan tani BE-ja, ku është rroli i saj ndërmjetësues dhe unifikues për një Evropë të Bashkuar, e cila sikur nuk është në gjendje të realizojë një plan paqe dhe të pajtojë këto dy vende armiqësore në gjirin e saj, duke ditur se politikat e Vuçiqit, janë me plot rreziqe.

Sikur Brukseli, do të kishte vullnet dhe përkushtim më të madh, duke ia bërë të qartë Serbisë me kohë, se e ardhmja e shtetit serb nuk ka rrugë tjetër, vetëm përmes BE-së, ky vend nuk do të kishte marrë kahe të kundërt, apo nuk do të kishte anuar sot nga Rusia e Putinit, duke e përkrahur luftën fashiste të saj, dhe në fakt, presidenti serb Aleksandër Vuçiqi, më shumë është duke u ledhatuar se është duke u qortuar nga BE-ja, duke mbetur në një mënyrë si i pa prekshëm.

Kosova, si shtet akoma në konsilidim do të ishte i pa fuqishëm në përballje të një konflikti me agresorin Serbi, por ku është Evropa, si një bashkësi e gjitha komuniteteve dhe garantuese e të drejtave njerëzore, ku brenda këtij organizimi nuk duhet të ketë dallime, por në mënyrë të natyrshme brenda këtij organizmi, të vihët në rrugë të drejtë edhe për vendet që kanë nevojë për ndihmën e saj, siq është Kosova, në këto çaste.

Prandaj, Evropa do të tregohej e pa drejtë përballë kësaj dukurie të cilën po e inskenon Vuçiqi dhe qeveria e tij ndaj shtetit të Kosovës, duke e trajtuar vetëm nga këndvështrimi i thjeshtë apo i humbjes së respektit si vend i pavarur dhe sovran, të cilin titull e ka fituar me gjakun e dëshmoreve të lirisë dhe këtë titull ia ka pranuar edhe Gjykata Ndërkombëtare, që nuk është vetëm një privilegj, por një vullnet dhe e drejtë sublime e një populli, që ka luftuar shekuj me radhë për liri dhe demokraci.

Kush mundet t’a frenojë sot Vuçiqin dhe Serbinë, që nuk ka pikë dyshimi se përveq Ballkanit perëndimor edhe Evropa, do të përballet me rrezikun e saj, që mund të sjell Serbia, përmes hallkave që janë të lidhura me Rusinë, e cila ka marrë një rrugë pa krye në luftën ndaj Ukrainës, prandaj sikur do të ishte vështirë të arrihet optimizmi i një stabiliteti ndërnjerëzor, jo vetëm në rajon, por edhe më gjerë, dhe në këto rrethana nuk mund të hidhen poshtë pretendimet e Vuçiqit, për ta vazhduar imazhin e Millosheviqit, në Ballkan, nëse BE-ja, dhe SHBA-të, nuk e frenojnë dhe parandalojnë me kohë një rrezik të mundshëm.

Kush mundet t’a frenojë sot Vuçiqin dhe Serbinë, që nuk ka pikë dyshimi se përveq Ballkanit perëndimor edhe Evropa, do të përballet me rrezikun e saj, që mund të sjell Serbia, përmes hallkave që janë të lidhura me Rusinë, e cila ka marrë një rrugë pa krye në luftën ndaj Ukrainës, prandaj sikur do të ishte vështirë të arrihet optimizmi i një stabiliteti ndërnjerëzor, jo vetëm në rajon, por edhe më gjerë, dhe në këto rrethana nuk mund të hidhen poshtë pretendimet e Vuçiqit, për ta vazhduar imazhin e Millosheviqit, në Ballkan, nëse BE-ja, dhe SHBA-të, nuk e frenojnë dhe parandalojnë me kohë një rrezik të mundshëm.

Amerikanët “zbarkojnë” në Serbi - skenari që do të sjellë shkatërrimin e Beogradit, nëse Vuçiq nuk plotëson dy kushtet e Perëndimit

Situata në Veri të Kosovës vazhdon të jetë e tensionuar edhe pse ka një ndërhyje të fortë nga ndërkombëtarët, pasi mjafton një shkëndijë e vetme dhe plas lufta e madhe. Amerikanët kanë kthyer vëmendjen më shumë se kurrë në Ballkan. Në fokusin e tyre është pikërisht Serbia e orientuar shumë fort dhe qartë drejt Rusisë, por njërën “këmbë” Beogradi e mban nga Perëndimi. SHBA po kërkon që pikërisht t’i japin fund lojës “me dy karrige” të presidentit serb Aleksandër Vuçiq.Ndërhyrja amerikane ka filluar dhe Serbia është nën alarm, pasi nuk do ketë rrugë tjetër vetëm se të vendosë sanksione ndaj Rusisë si dhe të njohë Kosovën. Ashtu si SHBA dhe BE kanë paralajmëruar se nëse Serbia nuk ndryshon kurs do të përballet me të njëjtët sanksione si Rusia, si edhe çdo investim i Perëndimit në Beograd do të ndërpritet.

Kjo ndërhyrje nga amerikanët vjen në një moment shumë të nxehtë ku lufta në Ukrainë ka ndryshuar situatën gjeopolitike dhe ka rritur rrezikun për konflikte të reja dhe për ndezjen e llogarive të vjetra, siç është situata delikate Kosovë-Serbi.Pas incidenteve të armatosura në komunat në Veri të Kosovës, ambasadori amerikan në Prishtinë, Jeffrey Hovenier, dënoi dhunën dhe tha qartë se nuk duhet të ketë zgjedhje në katër komunat serbe. Po ashtu, po afron 12 dhjetori, vizita e të dërguarit special të SHBA-së për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, me të cilin do të “zbarkojë” në rajon një zyrtar i lartë i qeverisë amerikane, këshilltar i sekretarit amerikan të shtetit, Derek Schole.

“Në 12 dhe 13 dhjetor, Schole do të jetë në Prishtinë, ku do të takohet me zyrtarë qeveritarë dhe liderë të tjerë politikë, për të diskutuar bashkëpunimin e vazhdueshëm për një sërë çështjesh, duke përfshirë përpjekjet e SHBA-së për të avancuar integrimin e Kosovës në strukturat evropiane dhe euroatlantike. duke përfshirë dialogun me ndërmjetësimin e BE-së për arritjen e një marrëveshjeje gjithëpërfshirëse për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, me fokus njohjen reciproke”, thuhet në deklaratën e Departamentit Amerikan të Shtetit.Më 13 dhjetor, Schole do të “zbarkojë në Beograd, ku do të bisedojë me zyrtarë qeveritarë për sigurinë energjetike, integrimin ekonomik rajonal dhe përparimin drejt synimit të Serbisë për anëtarësim në BE. Ai do të diskutojë edhe për rolin e Serbisë në forcimin e paqes dhe sigurisë rajonale dhe angazhimin e saj të vazhdueshëm në dialog me ndërmjetësimin e BE-së për të arritur një normalizim gjithëpërfshirës të marrëdhënieve me Kosovën”, thuhet në njoftim. Disa muaj më parë ishte Escobar ai që i dha një ultimatum të qartë dhe të prerë presidentit serb. 

“Mendoj se duhet të harrojmë narrativën se Kosova është Serbi dhe të kalojmë në atë që Kosova dhe Serbia janë në të vërtetë Evropë”, theksoi ai.Më 8 dhjetor, Dhoma e Përfaqësuesve e Holandës miratoi një rezolutë që i bën thirrje qeverisë së saj të avokojë në Bruksel për pezullimin e përkohshëm të regjimit pa viza për Serbinë, nëse Beogradi nuk respekton politikën e vizave dhe të jashtme të BE-së. Propozimi pati mbështetjen e koalicionit qeverisës dhe deputetëve të opozitës.

Ai u dorëzua nga dy deputetë të dy partive më të mëdha të koalicionit qeverisës, Jeoren van Weinharden nga Partia Popullore për Liri dhe Demokraci (VVD) dhe nga Partia Demokratët 66. Mirëpo, propozimi u mbështet edhe nga përfaqësuesi i opozita Partia Socialiste (PS), Jasper van Dijk.

“Dhoma e Ulët mbështet propozimin tonë për një qasje më të rreptë ndaj Serbisë nëse presidenti Vuçiç nuk i mbështet sanksionet kundër Rusisë. Përfundimi i procesit të pranimit të Serbisë në BE mund të bëhet një opsion. Nuk do të hezitojmë ta përdorim”, tha Van Weinharden.

Rezoluta e Parlamentit holandez bën thirrje për pezullimin e regjimit pa viza për Serbinë përmes mekanizmit të frenimit emergjent më së voni deri në mars të vitit 2023, “duke pasur parasysh se Serbia po minon gjithnjë e më shumë politikën e jashtme të BE-së për shkak të qëndrimit të saj dashamirës ndaj Rusisë."

Njëri i ankohet për gruan një mikut të tij

Njëri i ankohet për gruan një mikut të tij:

“Gruaja ime është një hienë e vërtetë. Ajo më keqtrajton, më shan, unë vetëm e dëgjoj!!”

“Duhet të reagosh – përgjigjet tjetri – trego dhëmbët!”

Dy miqtë takohen sërish pas disa ditësh:

“Pra, a ia tregove dhëmbët?” pyet i dyti.

“Sigurisht, ia tregova.”

“– Si shkoi?”

“– Tani kam dy më pak…”

ABAS FEJZULLAHU IDEAL JETËSOR E PATI EDUKIMIN E BREZAVE DHE BASHKIMIN E TROJEVE TONA TË NDARA-

 Nga ARIF EJUPI

 

Abas Fejzullahu, mësues dhe edukator që vite me radhë përhapi dritë dhe njohuri në fshatrat e thella malore të Sharrit dhe Prizrenit, lindi më 15 prill të vitit 1946 në fshatin Shupkovc të Mitrovicës së Kosovës.

Ai katër klasat e para të fillores i kreu në vendlindje, ndërsa klasën e-V-VI-VII-dhe VIII-të, i përfundoi në shkollën “Meto Bajraktari “të qytetit të Mitrovicës.

Edhe pse pakushte elementare dhe me disa lëndë mësimore në gjuhën serbe Fejzullahu do të jetë në mesin nxënësve të mirë të gjeneratës së tij.

Gjendjen e tij materiale do ta përkeqësojë edhe më tepër përjashtimi nga puna i babait të tij Rrahimit,i cili punonte si xehetar në Minierën e Stantërgut.

Abasi si fëmijë 10 vjeç do t’i shohë edhe tmerret e dhunës dhe terrorit mbi fshatarët e kësaj ane.

Në dimrin e ashpër të vitit 1956 që karakterizohej me temperatura të ulëta dhe mungesë të çdo gjëje, ultra-shovinisti serb Aleksander Rankoviq, gjatë këtyre viteve Ministër i Punëve të Brendshme të Jugosllavisë, trillon vetëm ndër shqiptarë aksionin famëkeq të grumbullimit të armëve.

Nëpërmjet bastisjeve dhe formave të tjera të shpifjes dhe të trillimit banorët e këtij rajoni do të rrahën, burgosen dhe përndjekjen nga trojet e tyre për armët që nuk i kishin fare.

Në mesin e burrave të keqtrajtuar rëndë ishte edhe Rrahim Nuradin Fejzullahu, i ati i Abasit.

Z.Abas Fejzullahu, veteran i Arsimit në Kosovë dhe mërgatë këto sjellje shtazarake të atij regjimi barbar edhe pse kanë kaluar 66-vjet me shumë mllef e indinjatë i kujton edhe sot.

Ato skena tmerri i përfytyrohen sikur të kishin ndodhur dje. Shumë burra të regjionit të Mitrovicës që me punën e mundimshme të minatorit mezi i mbanin fëmijët e tyre me bukë pa arsyen më të vogël përjashtohen edhe nga puna.

Veç kësaj, nën pretekstin e mbajtjes së padeklaruar të armëve rrahën mizorisht nga policia serbe.

Të sakatuar gjymtyrësh lidhen nëpër trungje pemësh, ku nga i ftohti i madh disa edhe vdesin.

Fejzullahu me plotë bindje pohon që ky terror ishte i parapërgatitur me hartim elaboratesh të veçanta nga akademikët serbë si:Vasa Cubriloviq,Jovan Cvejiq,Ivo Andriq; Dobrica Qosiq, dhe kallogjerët zhyllana të Kishës ortodokse serbe.

Ata qëllim kishin vazhdimin e projektit të tyre të lënë në gjysmë të rrugës për shpërnguljen edhe të 400 mijë shqiptarëve në Turqi.

Sipas këtij skenari të kobshëm Kosova do të spastrohej nga shqiptarët. Ata pak shqiptarë të mbetur në trojet e tyre të ballafaquar me dhunë të vazhdueshme do të asimiloheshin ngjashëm me ata të Sanxhakut të Pazarit të Ri,Tutinit, Rozhajës,Plavës dhe Gucisë.

Përkundër kësaj situate të rëndë Fejzullahu në shtator të vitit 1963 do t’i nisë mësimet në gjimnazin “Silvira Tomazini”të Mitrovicës (tani Frang Bardhi)

Ai me vullnet të çeliktë dhe moral të lartë dhe i motivuar nga ish-Arsimtari i tij i Matematikës në tetëvjeçare Veton Gjinaj, edhe në gjimnaz do të tregohet i suksesshëm.

Ndërkohë në këtë gjimnaz do të punojë edhe z. Veton Gjinaj, të cilin Fejzullahu edhe sot e kujton me pietet, duke e cilësuar si pedagog shembullor dhe me merita të veçanta në edukimin e tij.
Gjinaj që pikësynim e kishte suksesin në punën me nxënës pak kohë do të qëndrojë në këtë gjimnaz.
Udhëheqësit e kësaj shkolle që në masë ishin serbë e malazezë dhe që dominonin në jetën publike në marrëveshje me Drejtorinë e Arsimit të Komunës së Mitrovicës e përjashtojnë Gjinajn, nga procesi mësimor si të “papërshtatshëm në edukimin e gjeneratave të reja.”

Gjinaj nga gjimnazi “Silvira Tomazini” përjashtohet vetëm pse ishte i vëllai i mësuesit dhe patriotit të njohur Bedri Gjinaj.

I gjithë pushteti sllavo-komunist Gjinajt i kishte halë në sy ,sepse ata më të gjitha mjetet ishin vënë në mbrojtje të qenies shqiptare.

Veton Gjinaj edhe pse ishte profesor i Matematikes, çdoherë printe në organizimin e aktiviteteve të lira, si në shkollë ashtu edhe jashtë saj.
Serbë e malazezë sikur në të kaluarën ashtu edhe në etapat e mëvonshme synonin administrimin e Kosovës, posaçërisht të Mitrovicës, e cila kudo njihet me pasurit e saj minerare dhe ujore.

Serbia edhe sot bën luftë dreqi dhe mundohet që Kosovës t’ia shkëpusë këtë pjesë të territorit pa menduar asnjëherë që ajo si shtet është krijuar në shtratin e shqiptarëve autokton.

Në mënyrë që fëmijët shqiptarë të irritohen nga vazhdimi i shkollave të Mesme një pjesë e lëndëve mësimore në gjimnazin e Mitrovicës, thotë Fejzullahu mbaheshin në gjuhën serbe dhe ligjërues të tyre ishin serbë, malazezë, rusë e bullgarë.

Fejzullahu dhe 23 nxënës të tjerë të klasës së IV-2, që i takojnë brezit të dymbëdhjetë të maturantëve të gjimnazit “Silvira Tomazini” të Mitrovicës, kujdestar klase e kishin njëfarë Budislav Nikitin, që e jepte lëndën e Bazave të Arsimit teknik.

Abasi thotë edhe pse mbretëronin doke dhe zakone të mbrapshta që e penguan tej mase ecjen tonë përpara gjimnazin e kryen edhe nxënëset Dashurije Hoti dhe Lutfije Morina.

Roli i mësuesit të vërtetë shqiptar në atëkohë shihet tek paralelja e IV-1,e z.Bedri Shukri Deda, arsimtar i gjuhës frënge.

Në klasën e tij përveç 22 djemve gjimnazin e përfundojnë edhe shtatë vajza shqiptare,si:Ajshe Mehmeti,Bahrije Berisha,Hajrije Bajgora,Sabile Mripa,Shqipe Hoxha,Sebahate Raça dhe Myjeser Nici.

Abas Fejzullahu,si ish-nxënës i kësaj vatre të dijes deri në vdekje do ta ruajë respektin për mësimdhënësit e dalluar si: Skënder Skënderi-Zasella, Latif Berisha, Murat Bejta, Shinasi Korenica, Bedri Shukri Deda, Fahri Beqiri, Bejtullah Bejtullahu, Ali Topalli, Lah Nimani, Jakup Abrashi etj, të cilët më punën e tyre të palodhshme lanë gjurmë të pashlyeshme në Shkencë, Kulturë, Art e Sport.

Në vitet në vijim secili nga ish-mësimdhënësit dhe nxënësit e dikurshëm të gjimnazit të Mitrovicës, do të japë kontributin e tij të çmuar edhe në rriten dhe zhvillimin e Universitetit të Kosovës.

Fryt i punës së këtij gjimnazi është edhe Vjosa Raif Osmani, Presidente aktuale e Republikës së Kosovës.

Fill pas kryerjes së gjimnazit Abas Fezullahu shkon në Normalen e Prizrenit, ku kualifikohet si mësues i klasave të ulëta.

Ai në shtator të vitit 1967 pranohet mësues në shkollën fillore “Muharrem Bekteshi” të Hoçës së Qytetit, qendër e fshatrave të Vërrinit.

Me insistimin e tij të vazhdueshëm po këtë vit në fshatin Lubiçevë hapet klasa e V-të, si paralele e ndarë fizike e asaj në Hoçë të Qytetit.

Fejzullahu duke parë mos frekuentimin e vajzave të kësaj zone pas kryerjes së katër klasave të fillores, rend derë me derë për t’i i bindur prindërit që edhe femrat shqiptare duhet vazhduar me shkollimin.

Në të kundërtën thotë ai po u bënim argatin armiqve tanë, të cilët na donin të paarsimuar, të nënshtruar dhe të zhytur në prapambeturi.

Kjo përpjekje e tij në të mirën e popullit shqiptar bëhet shkas dhe Fejzullahu kërkohet nga UDB-a ,jugosllave dhe shërbëtorët e saj.

Ai për të humbur tragë strehohet në fshatin Bresanë të Sharrit. Si djalë 22 vjeç dhe me vrull rinor për punë edhe këtu nuk qëndron duarkryq.

Me përkrahjen e parezervë të fshatarëve përparimtarë të këtij lokaliteti Abasi edhe në Bresanë do të punojë si mësues. Por, papritur ai do të bije në konflikt me të përkëdhelurin e pushtetit jugosllav Nazif Nezeri.

Ai si shef i Zyrës së vendit në fshatin Bresanë, njëkohësisht edhe sekretar i Lidhjes Komuniste të Jugosllavisë, rrethi i Opojës, do të bëjë provokime dhe shantazhe nga më të ndytat ndaj mësuesit të rinj Abas Fejzullahu.

I nxitur nga strukturat më të larta të LKJ-së, Neziri vazhdimisht do t’i cenojë të drejtat elementare të djaloshit mitrovicas Abas Fejzullahu.

Nga Aktgjykimi i cili përpara lexueseve vjen me pëlqimin e Z.Fejzullahu do të shihen shkelje drastike të të drejtave të tij, nga regjimi komunist i ish-Jugosllavisë.

Padrejtësia mbërrin kulmin ku përveç shqetësimeve psikike që i bëhen i kumtohet edhe lajmi për përjashtim nga puna.

Fejzullahu do të mbetet pa të ardhura dhe i kërcënuar çdo ditë që pas largimit nga puna do të pasojë kundër tij edhe dënimi me burgim.

Ai një kohë mbetet i papunë, ku kundër kësaj çmendurie paraqet ankesë në forumet më të larta të Drejtësisë në ish-Jugosllavi.

Në formulimin e ankesës pangurruar fare do ta ndihmojë juristi dhe avokati i njohur kosovar Ali Qosaj.

Ndërkaq, pa rënë në sytë e komunistëve serbë e malazezë dhe veglave të tyre, këshilla dhe udhëzime se si duhet mbrojtur gjatë hetuesisë i ofron z. Rrezak Shala, të cilin regjimi i atëhershëm i ndihmuar edhe nga disa komunistë shqiptarë të Kosovës e largon nga të gjitha pozitat udhëheqëse, me arsyen se Shala po i rrezikon themelet e Jugosllavisë.

Rrezak Shala me përgatitje jurist i diplomuar është nga intelektualët e parë shqiptarë në Kosovë që haptas kërkon avancimin e statusit të Kosovës në Republikë të shtatë të Jugosllavisë.

Fejzullahu si Qosajt ashtu dhe Shalës u është mirënjohës, sepse falë këshillave, udhëzimeve dhe ndihmës së tyre të pahile ai i shpëton dënimit me burgim të rëndë.

Pas kësaj amnistie Abasi edhe pse në kushte të rënda pune dhe terren të përthyer në shtator të vitit 1972 e rifillon punën e mësuesit në Sreckë të Prizrenit.

Disa shokë e miq të tij që e njihnin edhe më herët si në shaka i thonë “paske ikur nga shiu për të përfunduar në breshër”

Ata aludojnë në kolonët serbë të këtij rajoni të cilët të instrumentalizuar nga Beogradi, pengojnë çdo nismë të shqiptarëve si në hapje të shkollave, bibliotekave dhe shoqërive kulturore e sportive.

Në këtë zonë malore me bukuri të rralla dhe me pamje që të bëjnë për vete Abasi e kryen punën e mësuesit me shumë dashuri. Në mungesë të objekteve të banimit ai së bashku me të shoqen po ashtu mësuese dhe tre fëmijët e tyre të vegjël Dardanin, Arbenin dhe Bardhylin banojnë me qira në Mejtepin e xhamisë së fshatit Mushnikovë.

Në ambientet e këtij Mejtepi me familjen e tij banonte edhe Hamit Aliu, nga Caparci i Prezrenit, që në Mushnikovë bënte punën e bariut.

Fejzullahu asnjëherë nuk do ta harrojë kontributin e Hamit Aliut. Ai çdoherë gjakftohtë e i përmbajtur i vrojtonte me vëmendje lëvizjet e njerëzve të UDB-së, jugosllave nëpër Mushnikovë.

Me të hetuar situata me rrezik serioz menjëherë e kontaktonte Abasin dhe i thoshte që të bëjë kujdes.

Derisa kjo shkollë vepronte në kuadër të shkollës tetëvjeçare të Sreckës, provokimet s’ kishin të ndalur.

Përpos, Abasit njerëzit e UDB-ës, e mbanin në shënjestër edhe Mehmet Smajlin,kryeorganizator i hapjes së shkollës shqipe në Mushnikovë.

Mehmeti i njohur nga banorët e zonës së Sharrit më tepër si Mehmet Xhyla, më 1973 nga persona anonim do të kërcënohet edhe nëpërmjet kësaj letre të shkruar në gjuhën serbe.

Sipas Fejzullahut këta individë gjithsesi ishin të njohur për pushtetin sllavo-komunist, i cili vijimisht ndaj shqiptarëve bënte marifete të tilla.

Mehmeti, Abasi , Memshi , Muhameti, Rasimi , Hmiti etj, edhe pse përcillen në çdo hap nga Sigurimi i Fshehtë i Jugosllavisë, dhe veglat e tij , që në këto anë ishin me bollëk, në asnjë mënyrë nuk zmbrapsen nga mbrojtja e Shkollës me Mësim në Gjuhën Shqipe në Mushnikovë të Sharrit.

Banorë e këtij regjioni që nën tehun e shpatës dhe bajonetave u deklaruan nga shqiptarë në goranë e vlerësojnë lartë angazhimin e tyre, sidomos të mësuesit Abas Fejzullahu.

Ata thonë “përveç dëshirës për ta arsimuar popullin e tij Abasi askujt nuk i bënte keq. Ai ishte komunikues dhe i gatshëm për t’i ndihmuar të gjithë njerëzit hallexhinj.”

Fejzullahu ngjashëm me Migjenin që i kishte ndritur zonat e pashkelura të Shqipërisë së Veriut, duke iu mësuar shkrim e lexim fëmijëve shqiptarë do të arrestohet prapë nga UDB-a, jugosllave në fillim të prillit të vitit 1981.

Përveç këtij ndëshkimi Abasi do të mbahet një muaj në burgun e Lipjanit së bashku me kolegët e tij Rexhep Buçaj, Salajdin e Qemail Braha, Eqrem Kryeziu, Azem Mazreku, Eshref Kuki, Sali Bajra, Sabit Kastrati, Jetish Rekaliu, Met Shatri, Hysen Xërxa, Hysni Kallabaku, Agim Paçarizi, Dervish Çadraku, Rexhep Balidemaj , Zekë Berisha, Kadri Halimi e shumë e shumë të tjerë.

Në mesin e të izoluarëve dhe të burgosurve në burgun e Lipjanit kishte edhe nxënës e nxënëse të shkollave të Mesme të Kosovës.

Edhe pse kanë kaluar 41-vjet nga ajo kohë Abas Fejzullahu edhe shokët e tij e kujtojnë edhe rastin kur një polic e godet me shufër gome pamëshirshëm një nxënës të mitur, vetëm pse ai kishte marrë pjesë në demonstratat e mbajtura në Rahovec.

Jetish Rekaliu, njëri nga mësuesit e parë të viteve të pasluftës së Dytë Botërore në Llap, që këtë profesion e kreu deri në vdekje si i izoluar në burgun e Lipjanit, i prekur nga kjo skenë e turpshme kërcen nga dritarja dhe më tërë forcën e godet policin. Me këtë rast nga goditja e fuqishme e Jetishit, polici përplaset përtokë.

Jetish Rekaliu ,vërtetë ishte një burrë trupgjatë dhe i fuqishëm . Pamja e tij t’i kujtonte tregimet mbi kreshnikët shqiptarë.

Fejzullahu krejt vonë e kupton që Jetish Rekaliu ishte babai i Xheladin Rekaliut, njërit nga kryeorganizatorët e demonstratave të vitit 1968.

Abasit që me shpirt u angazhua në organizimin dhe mbarëvajtjen e Mësimit në Gjuhën Shqipe, me Aktvendimin numër 270 /1 të datës 4 shtator 1981,do t’i ndalohet përgjithmonë puna në Arsim.

Meqë, i ishte ndaluar puna me nxënës ai detyrohet që të punojë në Industrinë e Tekstilit “Printeks” të Prizrenit, si llogaritës i normës.

Në këtë fabrikë me mbi 2600 punëtorë ai do të qëndrojë shtatë-tetë vjet. Nga dëshira që t’i mbrojë ashtu siç duhet të drejtat e punëtorëve shqiptarë Fejzullahu në këtë organizatë do ta kryejë me sukses edhe funksionin e Sekretarit të Sindikatës së Pavarur.

Punëtorët duke vërejtur përkushtimin e tij në mbrojtjen e të drejtave të tyre në Kuvendin e ardhshëm zgjedhor ia besojnë edhe detyrën e Kryetarit të Sindikatës

Duke parë dëmet kolosale që ia shkaktonin serbë e malazezë këtij gjiganti të njohur të tekstilit më 5 tetor të vitit 1990,në javoren “Zëri” të Prishtinës, Fejzullahu boton shkrimin “ KUSH JANË VARRËMIHËSIT E “PRINTEKSTIT”?!..

Ai si një sindikalist i vërtetë në këtë shkrim i denoncon me emër e mbiemër të gjithë keqpërdoruesit dhe plaçkitësit e kësaj fabrike të njohur në ish-Jugosllavi dhe jashtë saj.

Në vitet e 90-ta, emërohet Sekretar ekzekutiv i Bashkimit të Sindikatave të Pavarura të komunës së Prizrenit.

I prekur shpirtërisht nga padrejtësitë dhe gjendja e mjerë e minatorëve të Trepçës të ndjekur me dhunë nga vendet e tyre të punës Fejzullahu me një grup aktivistësh jetëson aksionin gjithëkombëtar “Familja ndihmon familjen”.

Edhe sot të gjithë pajtohen që ky Aksion ishte ndër më të frytshmit. Me prani dhe konstatim të drejtpërdrejtë të gjendjes familjet e ndihmonin njëra-tjetrën.

Aksioni dallonte nga të tjerët sepse nuk ekzistonte kurrfarë mundësie e abuzimit apo keqpërdorimit. të mjeteve, qofshin ato në të holla, ushqime apo veshmbathje.

Kishte raste kur familjet edhe miqësoheshin në mes veti. Me shkuarjen në vendet e Perëndimit shumë familje e kujtojnë këtë përkrahje.

Djemtë apo vajzat e tyre gjatë luftës së viteve 1998-1999,në Kosovë, Maqedoni të Veriut dhe Kosovë Lindore, i mbështesin miqtë e tyre të dikurshëm, që në ditë kritike ua kishin zgjatur dorën e ndihmës.

S’duhet harruar që armiqtë i pengonte veprimtaria e gjithanshme e mësuesit të popullit Abas Fejzullahu.

Andaj, më 20 mars të vitit 1989, ai prapë izolohet së bashku me shumë intelektualë të tjerë shqiptarë të viseve të ndryshme të Kosovës.

Me të kthyer nga izolimi Fejzullahu organizohet në Strukturat e Sistemit Paralel të Republikës së Kosovës.

Ai brenda këtyre bërthamave do të veprojë deri më 5 gusht të vitit 1993, kur herët në mëngjes i rrethohet shtëpia e tij në Prizren nga inspektorë e policë serbë.

Duke e parë rrezikun serioz të arrestimit dhe frikën që nga dhuna e shfrenuar serbe mund t’i zbulojë shokët për disa muaji kalon në ilegalitet në Shkup, Kërçovë, Tetovë, Gostivar e Strugë.

Me përkeqësimin e gjendjes në Maqedoninë e Veriut detyrohet të kaloj në Shqipëri, ku qëndron deri në shkurt të vitit 1996.

Si një humanist i rrallë që ishte gjatë qëndrimit në Shqipëri do t’i orientojë shumë të rinj nga Kosova, Maqedonia, Presheva e Medvegja për regjistrim në Fakultete të ndryshme të Universitetit të Tiranës.

Po ashtu interesohet për sistemin e tyre në konvikte e banesa private dhe gjetjen e ndonjë pune, veçmas për ata që i kishin ikur mobilizimit të dhunshëm në Armatën jugosllave.

Meqenëse edhe në Shqipëri nisë vala e pakënaqësive Fejzullahu, duke mos dashur të mbetet barrë e shokëve dhe e miqve më 1996 kalon në Zvicër.

Ai çdoherë në lëvizje dhe kontakte me ish-kolegë e nxënës edhe këtu deri në pension të merituar do ta bëjë punën e mësuesit dhe të përgjegjësit, në disa punkte të Shkollës me Mësim Plotësues në Gjuhën Shqipe, në kantonin e Solothurnit.

Në të njëjtën kohë me shumë përkushtim e kryen edhe detyrën e Sekretarit të LAPSH-it, në Zvicër.

Fejzullahu në qershor të vitit 1997,do të ndihmojë pa u kursyer si në organizim ashtu dhe në rritje të anëtarësisë së shoqatës “Bashkimi i Intelektualëve Shqiptar në Zvicër” themelues të së cilës ishin intelektualët shqiptarë: Dr.Ahmet Xhigoli, Dr. Afrim Krutani, Sinollah Shehu e të tjerë.

Kjo shoqatë jo fitimprurëse do ta ketë si organ të saj edhe revistën “Bashkimi” ku krijues fushash të ndryshme do t’i publikojnë punimet e tyre.

Abasi duke qenë herë në funksionin e sekretarit e herë në atë të kryetarit të kësaj shoqate bën punë të mrekullueshme.

Falë përpjekjeve të tij të pandërprera mblidhen afër 40 mijë euro të cilat shfrytëzohen për botimin e një varg librash dhe monografish të krijuesve tanë në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni të Veriut dhe Diasporë.

Po ashtu nën patronatin e kësaj shoqate promovohen libra me autorë të fushave të ndryshme.

Fejzullahu edhe pse i ka kaluar të 76-tat,ende prezanton në të gjitha Kuvendet vjetore të LAPSH-it, anekënd Zvicrës.

Në këto tubime me arsimtarë, prindër e nxënës përveç këshillave dhe sugjerimeve vazhdimisht thërret për unitet dhe marrëveshje që e avancojnë këtë mësim.

Përvoja e tij e gjatë në mësuesi është vërejtur edhe në seminare e debate të ndryshme të cilat referencë kanë pasur dhe kanë temat mbi Shkollat me Mësim Plotësues në Gjuhën Shqipe në Diasporë.

Duke pasur qëllim të vetëm ngritjen e cilësisë dhe përfshirjen sa më të madhe të nxënëseve në këto shkolla shpeshherë edhe ka qortuar duke thënë ”Ç’do t’ju themi gjyshërve, baballarëve ,nënave e motrave tona, kur fëmijët tanë s’janë në gjendje t’ua shprehinë dashurinë dhe t’i ndërrojnë as dy fjalë me ta dhe moshatarët e tyre, në gjuhën shqipe, të cilën rilindësit tanë e shkruan me gjak”

Ky jetëshkrim do të ishte jo i plotë sikur të mos përmendej edhe miqësia e tij e çiltër dhe e painteres me shkrimtarin e madh e disident Agim Shehu.

Shehu, që vdiq më 27 korrik të vitit 2021 në Gjenevë, si në vizita ashtu edhe në takime me shokë e miq thoshte ”rinia s’kthehet dot, pleqëria shpie kah vdekja, por çfarëdo që të ndodhë s’jam me merakun e veprave të mia.”

“Ato edhe pse erdhën vonë para lexuesit për shkaqe tashmë të njohura falë mikut tim të shtrenjtë Abas Fejzullahu, gjenden në biblioteka e shtëpi të atyre që leximin e ndjejnë ushqim të shpirtit”

 

Vlen të theksohet që edhe më 20 Nëntor të vitit 2004, BISHZ ,me prezencë të kënaqshme të poetëve, historianëve dhe intelektualëve të fushave të tjera e pati bërë promovimin e librit “Loti Alpin” të shkrimtarit tonë të njohur Agim Shehu.

Mësuesi e veprimtari i palodhshëm Abas Fejzullahu u ka prirë edhe dhjetëra aksioneve të tjera me interes për historinë, kulturën dhe traditat tona.

Në saje të punës së tij vetëmohuese dhe të z. Saim Tahiraj, kryetar i shoqatës bamirëse e Atdhetare “Sali Çeku”si dhe mbështetjes së madhe të z.Hamzë Morina, në periudhën prill-maj të vitit 2018 në Zvicër, realizohet me sukses aksioni për ndërtimin e memorialit ”Dr.Ibrahim Rugova” në Malaj të Grykës së Rugovës.

Fejzullahu kontribuon edhe me shkrime të shumta të botuara në gazeta e revista tona me temë nga Historia, Arsimi dhe Kultura jonë.

Prandaj, është koha që altruizmi i tij dhe puna gati 55 vjeçare të shumtën e kohës në baza vullnetare, të njihet nga institucionet e Republikës së Kosovës dhe ato të Shqipërisë.

Në kompletimin e këtij jetëshkrimi na kanë hyrë në shërbim edhe disa të dhëna interesante të shtruara në Monografinë “Gjimnazi i Mitrovicës 1946-2000”,të autorit të mirënjohur Fazli Hajrizi, botuar në vitin 2000 nga “Libri Shkollor” i Kosovës, për çfarë i jemi mirënjohës.

“Fëmijëve të mi u them të ikin nga ky vend, por unë do rri”, Presidenti i “Hysenbelliu Group”: Me një njeri si Edi Rama ky vend nuk mund të shkojë përpara

Pas hedhjes në erë me 70 kg tritol të “Prestige Resort”, Presidenti “Hysenbelliu Group”, Irfan Hysenbelliu, ka dhënë për herë të parë një prononcim për këtë akt, të cilin e quajti hakmarrje mediatike dhe personale ndaj tij nga kryeministri Edi Rama.

Ai u shpreh ndër të tjera se fëmijët e tij i shkolloi në Londër, por i ktheu në Shqipëri për një shembull investimi në vendin e tyre.

Por pas aktit të sotëm ai tha se ky sulm nuk e demoralizon dhe se do të ringrihet sërish, por nga ana tjetër ai tha se tashmë u thotë atyre që të largohen dhe të investojnë në SHBA apo në Londër, ndërsa vetë ai do të qëndrojë këtu.

“Unë do vazhdoj këtu, fëmijët e mi erdhën këtu dhe kanë marrë një vendim që ata duan të investojnë bashkë me mua, por unë u them të ikin nga ky vend dhe të investojnë në vende të tjera. Me një njeri të tillë nuk mund të shkojë vendi para”, u shpreh Hysenbelliu.

Dëshmia e rrallë e Bashkim Shehut: “Më zgjoi kërkëllima e derës së qelisë. Gardianët më hoqën zinxhirët e skafandrën, ndërsa skuadra e pushkatimit…”

Bashkim Mhemet Shehu ka lindur në Tiranë në vitin 1955, ndërsa origjina e familjes së tij, është nga fshati Çorush i Mallakastrës, të rrethit të Fierit. Pasi mbaroi gjimnazin “Petro Nini Luarasi” në Tiranë, ai ndoqi studimet e larta në Universitetin Shtetëror të Tiranës, në Fakultetin Histori-Filologji në degën e Gjuhë-Letërsi. Që në moshë të re ai kishte pasion letërsinë dhe pas diplomimit ai u emërua me punë si skenarist pranë “Kinostudios Shqipëria e Re” dhe në vitin 1980, ai shkroi skenarin e filmit “Skëterë ‘43” që u realizua nga regjisori i njohur Rikard Ljarja. Pas ngjarjes së 18 dhjetorit të vitit 1981, kur i ati, kryeministri Mehmet Shehu, u gjet i vdekur në dhomën e tij të gjumit, dhe Enver Hoxha e shpalli armik të popullit e poli agjent”, në janarin e vitit 1982, ai arrestohet dhe dënohet me 7 vjet heqje lirie, i akuzuar, “për agjitacion e propagandë kundër pushtetit popullor”. Pas kësa, e ëma, dhe vëllai, Skënderi, u internuan fillimisht në Belsh të Elbasanit, nga ku më pas u arrestuan dhe përfunduan në burg, Fiqreti në Zejmen të Lezhës (ku dhe vdiq në rrethana misterioze në vitin 1987), kurse Skënderi, në burgun e Burrelit, prej nga u lirua vetëm në vitin 1991, me të fundit të dënuar politikë. Ndërkohë, vëllai i madh i Bashkimit, Vladimiri, gjeti vdekjen në rrethana misterioze, në shtëpinë e tij në qytetin e Gramshit, (versioni zyrtar, vetëvrasje me korrent), ku ishte internuar menjëherë familjarisht, pas ngjarjes me babanë e tyre në dhjetorin e ’81-it. Me shembjen e regjimit komunist, menjëherë pas viteve ’90-të, Bashkim Shehu, i’u rikthye pasionit të tij, letërsisë, dhe përveçse i pranishëm në shtypin e kohës si publicist e prozator, ai ka botuar edhe shumë libra, ndër të cilët mund të përmendim: “Vjeshta e Ankthit”, “Rrethi”, “Mallkimi ose mosqenia e autorit”, etj. Po kështu veprat e tij janë përkthyer edhe në gjuhë të tjera. Prej vitesh dhe aktualisht Bashkim Shehu jeton në Spanjë me familjen e tij, ku vazhdon të krijojë dhe botojë. Shkrimi që kemi përzgjedhur për botim këtu, është një triptik, që e kemi marrë nga një prej librave të tij, ku ai përshkruan artistikisht periudhën e arrestimit dhe vajtjen në burg, të cilën po e publikojmë në Memorie.al.

I dergjur mbi një shtrojë të fortë gur, gur prej varri, i palëvizur, s’më mbetet veçse të dëgjoj hapat e atyre që janë lart. E çuditshme sesi mund të çapiten e të ecin mbi një siprinë aq të pjerrët, edhe mbi tjetrën po aq të pjerrët, të prirura nga të dyja anët e një kulmi, siç mund të ninëzohet nga trajta e kësaj kubeje që e kam përmbi krye, edhe ndër sytë e mi, pothuaj parreshtur.

E shmang shikimin s’andejmi veç për ndonjë çast të shkurtër, vështroj për vjedhurazi me bisht të syrit, majtas e djathtas, pa guxuar ta kthej kokën, edhe arrij të dalloj, si më të djathtë, edhe më të mëngjër, të njëjtën gjë. Pako gjë, në fund të fundit.

Dikë që dergjet kështu si unë, i palëvizur. Edhe, afërmendsh, aq më pak guxoj t’i flas, mu sikurse as ai nuk më flet. Edhe, ngaqë s’e kthej dot kokën dhe vetëm vështroj me bisht të syrit, herë me të majtin, herë me të djathtin, domosdo që sytë më lodhen shpejt, edhe e tërë kjo po s’mund të zgjasë.

Diçka më gjatë mund ta kundroj murin përballë, po gjithëpoaq pa e ngritur kokën, pa e bërë as edhe një lëvizje sado të vogël të qafës për ta ngritur. Sidoqoftë, këndi i të pamit është i tillë që shkakton më pak lodhje, dhe veç asaj arrij të kap një fushëpamje më të gjerë. Krejt murin jo, muri me sa duket, vazhdon nga të dyja anët më tej e më tej, sikurse kubeja e pjerrët e majuce atje lart, që shikimi im s’ia rrok dot skajet.

Porse ndërkaq kjo shtrirje e tejme në të dy anët më bën të kuptoj ose të marr me mend, që pas çdo gjase matanë atij që dergjet në të djathtën time dhe atij tjetrit në të mëngjër, vijnë rreshta të dergjurisht të tjerë të palëvizshëm, si lipsana të balsamosura, rreshta që zgjaten e zgjaten në të dy kahjet, madje gati-gati ninëzoj se u zgjatkan pafundësisht.

Ndërkaq, në pjesën e murit që është e kapshme prej syve të mi, shoh do hije, që më shëmbëllehen si merimanga të stërmëdha, e që paprerazi ndryshojnë trajta, sikundër, përkundrazi, është i njëtrajtshëm dritësimi me burim të padukshëm diku prapa, një dritësim i mekët e i verdhëmë, prej të cilit këto hije ngjizen.

Zaten, cok prania e tyre më bën të mos guxoj, të çohem nga shtroja ime e fortë gur, gur prej varri, madje as edhe të kuturis ndonjë lëvizje sado të vogël, përveç asaj të syve. E kështu, me sy, ndjek lëvizjet e hijeve të stërmëdha të merimangave, që aq shpesh më ngjajnë si të jenë hieroglife apo nuk di çfarë shkronjash, edhe që ndryshojnë vazhdimisht, porse kurrgjë nuk po arrij të kuptoj syresh.

Ose, në çastin kur filloj të kuptoj, apo më mirë, kur më duket se edhe pak e do t’ia dal mbanë kësaj, sytë më lodhen dhe shkronjat në mur më kryqozen me njëra-tjetrën. Edhe atëbotë i largoj sytë nga muri dhe s’më mbetet veçse të rri e të dëgjoj hapat e atyre që janë lart.

Kam ndjesinë, prapëseprapë, sikur këta hapa, e paskan njëfarë lidhjeje me hijet e merimangave, apo çfarëdo qofshin, ndoshta hije të rojeve, që as unë edhe as të tjerët si unë të dergjur bri meje, rreshterresht nuk po mundemi t’i shohim.

Po nuk e ajgëtoj dot sesi dhe në ç’mënyrë janë të lidhura. Sidoqoftë, nuk se ndërmarr ndonjë përpjekje, teksa mbaj vesh e dëgjoj hapat e atyre lart. Thjesht, e di që nuk mundem, porse gjithëpoaq nuk mund të rri pa i dëgjuar. E të mahnitem me aftësinë e tyre për t’u çapitur e për të ecur mbi ato siprina, aq të pjerrëta në të dy anët e kulmit.

Nga të ecurit, po ndoshta jo vetëm prej kësaj, ndoshta edhe nga do gjëra, që nuk jam në gjendje t’i shkoqis, i përfytyroj me një pamje si e jona, sado që duhet ta kenë diçka tjetër, diç të ndryshme e të tjetërllojtë, që u jep atë aftësi të mahnitshme. Gjithësesi, nuk e them dot si janë, ndoshta edhe kam frikë ta mendoj, kështu që s’më mbetet veçse të rri e të dëgjoj hapat e tyre, hapat e atyre që janë lart.

Dikur, përsëri kthej shikimin për të kapur me bisht të syrit, ndonjë lëvizje sado të vogël të atij që kam nga e djathta ose të atij nga e majta, apo madje edhe një rrëshqitje sado të shkurtër të shikimit të tyre drejt meje me bisht të syrit. Mirëpo kjo nuk ndodh.

Megjithatë, ka të ngjarë që edhe ata të hedhin vështrime, kur e kur, ashtu si unë, veçse gjasa që vështrimet tona të ndeshen mbetet tepër e pakët, përderisa syri lodhet shpejt dhe koha e vështrimit është e papërfillshme, ndërsa tejzgjatja e kësaj gjendjeje me përsëritje të panumërta vështrimesh, nuk ndryshoka gjë në këtë mes. Është një kohë e pambarimtë, ose që ka mbetur e ngrirë. Nuk di se ku jam dhe nuk di si mbërrita këtu, aq sa më bëhet sikur këtu kam qenë qysh në krye të herës.

Tashmë nuk mbaj mend askurrëgjë nga jeta ime e mëparshme. Edhe as ata që kam përbri nuk flasin, më kot pres të dëgjoj prej tyre ndonjë fjalë çfarëdo, e jo më që të më dëftojnë ku jemi e se si erdhëm. Ndërkaq, e vetmja ngjarje që më kujtohet, por që nuk mjafton për të hedhur sadopak dritë në mugun e dendur të së kaluarës, është ajo e udhëtimit të fundit, e udhëtimit që më solli këtu.

Mbaj mend, pra, që troshitesha në brendësirën e errët të një arabaje. Nuk di të them sa zgjati, edhe asgjë nuk mund të shihja, arabaja ishte e mbyllur nga të gjitha anët. Një herë, duke kërkuar me duar përmes territ, sado i kisha të lidhura si edhe këmbët, e kjo s’më lejonte të vërtitesha lirisht e të kthehesha nga të doja, duke kërkuar me duar përmes territ, pra, gjeta një mazgalle të ngushtë, nëpër të cilën e hodha shikimin një çast përjashta.

Ishte një fushnajë shkretane, e zhveshur, nën qiellin e errët me një hënë të ngrënë midis. Edhe pastaj gjithmonë e njëjta pamje, kështu më kujtohet paksëpaku, ndërsa nuk di e nuk jam në gjendje të them, sa herë u ngjesha te mazgalla që të shihja përjashta, apo nëse ka qenë një herë e vetme dhe përsëritja s’ishte veçse ëndërr.

Ose ndoshta e tëra ka qenë ëndërr, një ëndërr që më kthehet e më kthehet vazhdimisht këtu në kriptën ku qëndroj i palëvizur edhe zgjohem me beft, pa e kuptuar ku ndodhem edhe rri e dëgjoj hapat e atyre lart. Sidoqoftë, mazgallja m’u mbyll dikur, ndoshta e zënë me ndonjë cohë të zezë, edhe më të zezë se nata. Ose mundet që tashmë të kisha hyrë në atë tunelin e angësht, ku e pashë veten më së fundi, nëse edhe kjo nuk qe veçse ëndërr.

Diku tej, shquajta një dritëz, e cila sa vinte e zmadhohej, gjersa më verboi krejt. Pastaj nuk pashë më asgjë, të pamët m’u kthye vetëm tek u gjenda i shtrirë përmbi këtë shtrojë të fortë, si përmbi një rrasë varri apo ku di unë më. Sërishmi jam zgjatur me beft nga ëndrra, aty për aty, vetvetishëm vë veshin të dëgjoj hapat e atyre që janë lart, duhet të jem zgjuar pikërisht ngase paskam ndjerë njëfarë boshllëku, që vihem i tëri ta dëgjoj për ta kuptuar se ç’është, që është mungesa e hapave të atyre lart, që nuk po u dëgjokan.

Kthej sytë majtas e djathtas, me bisht të syrit gjithëherë, po askënd nuk shoh bri meje. Guxoj të çohem në bërryla, nga të dy anët shtrojet e njënjëshme janë të zbrazëta, rrjeshterrjesht nga të dyja anët duke u zvogëluar e tretur pamja e tyre diku larg.

Edhe, ashtu i ngritur në bërryla, e çoj vështrimin nga muri, me shpresën se hijet e mëdha në trajtë kandrrash, ato hieroglife që lëvizin e ndryshojnë pareshtur, diçka po do të më shpjegojnë, për sa u rrëfye gjer këtu, të më rrëfejnë fundin e kësaj, që paksëpaku të mund të them se nuk ka qenë ëndërr, edhe se hapat e atyre lart i paskam dëgjuar përnjëmend.

Porse edhe ato, hijet, hieroglifet që ndryshojnë pareshtur, janë zhdukur nga muri. Rrotullohem dhe shikoj në drejtimin e kundërt, aty ku ngjizeshin ato hije përkundrejt dritës së mugët, si të nëndheshme.

Nuk shoh asgjë, madje as edhe burimin e dritës, që mesa duket vërtet vinte nga nëndheu. Gjithësesi, ëndërr apo zhgjëndërr, nuk gabohesha tek mendoja se hijet që përftonin hieroglifet në mur qenë të lidhura njëfarësoj me hapat e atyre lart.

Prandaj, tani që hapat nuk dëgjohen më, edhe hijet po janë zhdukur. Në ëndërr apo në zgjëndërr, çohem nga shtroja ime e fortë, rrasë varri, dhe nis të eci në shtegun midis rreshtit të shtrojave tashmë të zbrazëta dhe murit, ashtu kot, pa ndonjë synim të caktuar. Mbërrij kësisoj te një portë, jo aq larg sa ç’e kisha pandehur, teksa më përhihej gjer pak më parë e pamat kjo fare kripte.

Porta është paksa e hapur, veçse jo aq sa të mund të shohësh përtej. Mirëpo nuk më bëhet ta shtyj portën. Vështroj një grime drangun e saj, që s’është më i tillë, shndërruar në një diçka të lëngët veshtullore që sikur do të bjerë pikë-pikë përdhe.

Edhe kthehem sërishmi atje ku kisha qenë, te shtroja ime e fortë, rrasë varri, ose te ndonjë nga shtrojat e tjera, të gjitha të njëjta dhe të gjitha tashmë të zbrazëta, edhe dergjem aty i palëvizur, duke pritur të dëgjoj sërishmi hapat e atyre lart.

Muri

Duhet të jenë dy, ndërsa unë jam i vetëm në qelinë time, po nuk se ua kam zili, asnjë grimë. Kështu, më mirë i vetëm, gjer të më vijë ora për të vdekur. Çdo natë, në çdo orë, mund t’ia behin e të më marrin. Sa herë bie të fle, nuk më shqitet trush ninëzimi i asaj, që ka për të ndodhur pashmangshëm.

Kërkëllima e drangut të derës së qelisë, disa gardianë që hyjnë brenda, herë më bëhen dy, herë tre, ose më shumë, pastaj mugëtira e korridorit të gjatë me dyer të shumta, të njënjëshme, në të dy anët rreshterresht, pamja e qiellit, pamje fluturake gjithsesi, dhe ndoshta me një hënë të brejtur, shëmbëlltyrë e një zogu të ngurosur në gdhendjet e stërgjyshërve tanë më të lashtë në agun e kohërave, kjo hënë e përjetshme, e para dhe e fundit, teksa zhytem në errësirën e furgonit të mbyllur nga të gjitha anët.

Pastaj, mbas një troshitjeje që kushedi se sa do të zgjasë, ndalemi rrëzë një shkarëzime dhe aty, pasi dikush më heq skafandrën, po jo zinxhirët me të cilët jam i lidhur këmbë e duar, skuadra e pushkatimit, nga fare afër, shkreh një batare të pafundme rruzujsh të vegjël prej zjarri, dhe unë pothuajse e ndjej sesi ma shpërthejnë kafkën e m’i shqyejnë trutë.

Në fillim, fill mbas gjyqit, pamjet më vinin kështu, të njëpasnjëshme e me një renditje e rrjedhshmëri e qartësi të përkryer e të pagabueshme, a thua përnjimend po e jetoja vdekjen time. Ndaj dhe mundohesha e rrekesha ta shqitja mendjen soje duke e davaritur andej-këtej. Kurse tani më vijnë këto pamje copëra-copëra, ashtu përzierazi, edhe vetëm kur më avitet gjumi.

Ditën është tjetër gjë. Ditën më dynden në kujtesë gjithfarë ngjarjesh të jetës sime, e jo veç ngjarje të rëndësishme, po edhe hollësira që nuk përbëjnë ngjarje, e që s’i kisha kujtuar ndonjëherë.

Por kjo nuk se më mbush me dhimbje ose keqardhje për vetveten. Me vdekjen time tashmë u mësova. Ndaj dhe nuk ua kam zili të tjerëve përreth, prej të cilëve më veçojnë muret, sikurse nuk ndjej zili për ata lart pse janë dy, ndërsa unë këtu jam i vetëm.

Më mirë kështu i vetëm, që ta përbluaj në kujtesë jetën time dhe ta jetoj sërish e sërish. Madje qoftë dhe tani, në këtë orë tek më avitet gjumi dhe teksa ma dëbon gjumin herëpashere ajo ëndrra me sy hapur e asaj çka do të më ndodhë pashmangshëm, e që edhe sonte po mund të ndodhë, në çdo orë të natës. Qoftë dhe tani, që trutë i kam të lodhura e shpirtin të molisur e të ligështuar.

Më duhet të bëj përpjekje, pra, që të shqitem s’andejmi, nga ajo ëndrra e para gjumit, ëndërr në sytë e mi të gapërruar, që më kaplon të tërin.

Ja, hapat e atyre lart kanë pushuar dhe s’i numëroj dot, s’kam se ç’të numëroj, kështu që, për të mos i lënë asnjë qoshe për asnjë çast në trutë e mi ëndrrës së kobshme të vdekjes, përpiqem të mendoj se nesër në mëngjes do të merrem me të tjera ëndrra, me ato që do të shoh gjatë natës, e pastaj vetiu do të vijnë kujtime nga më të ndryshmet dhe kam për ta jetuar jetën time sërish e sërish.

Kështu, gjersa të vijë ora e gjumit, e atij gjumi që herëpashere do të ma dëbojë një ëndërr e kobshme, ëndrra e para gjumit në sytë e mi të gapërruar, e atëherë do të duhet të përpiqem, ashtu si tani, të shqitem s’andejmi, duke menduar mëngjesin e së nesërmes me ëndrrat e tjera, që do të kem parë gjatë natës, dhe vazhdimin e ditës me kujtime nga më të ndryshmet për ta jetuar jetën time sërish e sërish, ose t’ua vë veshin, në atë orë teksa gjumi më avitet dhe ninëzimi i së pashmangshmes gjithë më avitet, t’ua vë veshin, pra, për t’u shqitur së këtejmi, hapave të atyre që janë lart.

E t’i numëroj, gjer të më zerë gjumi. Porse jo çdo natë hapat e atyre lart vazhdojnë aq. Ndodh që ato të rreshtin e unë të jem zgjuar, përballë makthit të skuadrës së pushkatimit, copëra përfytyrimesh që m’i përshkojnë trutë ashtu si rruzujt prej zjarri të bataresë së pafundme.

Si tani, në këtë grimë. Hapat e atyre lart kanë reshtur dhe unë gjendem në boshllëkun e errët të brendësirës së një fugoni. Rrekem të dal s’andejmi duke menduar mëngjesin e nesërm, duke u zgjuar nga ëndrra të reja, me të cilat po do të merrem, porse grimën tjetër gjendem nën një qiell të errësuar me zogun e ngrirë të hënës midis, vetëm për një grimë kështu, e pastaj sërishmi brenda fugonit.