Ish-policët e Ministrisë së Punëve të Brendshme të Serbisë (MUP) të cilët e kanë sfiduar për vite të tëra shtetin e Kosovës, kanë filluar një trajnim dyjavor në Shkollën e Policisë në Vushtrri. Edhe pse ky proces për lidershipin kosovar konsiderohet historik, transformimi i tyre nga MUP-i në MPB konsiderohet shumë konfuz, madje një enigmë që nuk po zbërthehet.
Opozita kosovare, por edhe analistë politikë, këtë proces vazhdojnë ta shikojnë me dyshim rreth verifikimit të së kaluarës së këtyre ish-pjesëtarëve.
Edhe pse në qeveri thonë se të gjithë këta pjesëtarë kanë kaluar nëpër filtrat e Agjencisë Kosovare të Inteligjencës (AKI), prapë ka dyshime nëse kjo është e vërtetë, apo është frazeologji demagogjike politike.
Tashmë 17 ish-pjesëtarët e MUP-it kanë nënshkruar kontratat me Policinë e Kosovës dhe nga e hëna (dje) kanë nisur trajnimin në Akademinë e Kosovës për Siguri Publike në Vushtrri për siç është thënë, që të pajisen me njohuri lidhur me legjislacionin e Republikës së Kosovës, organizimin e brendshëm të PK-së, parimet dhe procedurat etj.
Por, më shumë se kaq, asnjë zyrtar i Kosovës nuk jep detaje lidhur me atë se si janë siguruar ata që këta policë me të vërtetë kanë të kaluar të pastër, dhe nëse të dhënat e tyre janë të sakta.
Agjencia Kosovare e Inteligjencës është përgjegjësi kryesor për verifikimin e të kaluarës së tyre. Edhe pse ditë më parë kreu i saj, Bashkim Smakaj, ka raportuar në Komisionin që bën Mbikëqyrjen e këtyre Policëve, duke thënë se çdo gjë e kanë nën kontroll, anëtarët e Komisionit vazhdojnë të mos jenë të sigurt për atë që është deklaruar.
Haki Demolli, anëtar i Komisionit Parlamentar për Mbikëqyrjen e AKI-së, thotë se në bazë të informatave që disponon, struktura e MUP-it serb do të kyçet në Policinë e Kosovës, pa kurrfarë verifikimi paraprak të tyre.
Proces i ngutshëm dhe i turbullt
“Kemi informata se ata do të kyçen pa kurrfarë verifikimi dhe pa procedurën e konkursit”, tha ai. Demolli shton se sipas informatave që ka, policët serbë të MUP-it pasi që të pensionohen në MUP-in serb, menjëherë me lista zyrtarët pas një trajnimi disaditor do të jenë pjesë e policisë kosovare.
“Kjo është shumë shqetësuese dhe lë vend për dilema se në radhët e PK-së do të kyçen njerëz të paverifikuar që eventualisht dyshohet se kanë kryer krime, dhe aq më parë që kanë punuar dhe do të punojnë kundër shtetit të Kosovës”, tha Demolli.
I pasigurt për këtë proces, shprehet edhe zëvendëskryetari i komisionit, Fadil Demaku.
“Duke marrë parasysh ndjeshmërinë e çështjes, ne nuk duhet të lejojmë që në institucionet tona për asnjë lloj pazari të përfshihen njerëz të cilët kanë të kaluar të dyshimit”, ka thënë ai, duke rikujtuar se është në përgjegjësinë e AKI-së që të bëjë verifikimin e pjesëtarëve serbë në PK.
Por, Bekim Haxhiu, po ashtu anëtar i këtij Komisioni nga radhët e PDK-së, thotë se opinioni po dezinformohet me deklarata jo të sakta, pasi që, sipas tij, AKI-ja është përgjegjëse vetëm për verifikimin e zyrtarëve të lartë, të atyre menaxherialë, që kanë qasje në dokumente sekrete të shtetit. “E për policët e thjeshtë përgjegjës për verifikimin e të kaluarës së tyre është Policia e Kosovës”, tha Haxhiu.
Ministri i Punëve të Brendshme, Bajram Rexhepi, i kontaktuar nga “Zëri”, thotë shkurt se verifikimi u është bërë, por për detaje të mëtutjeshme është Policia e Kosovës ajo që jep informatat.
E zëdhënësi i Policisë së Kosovës, Baki Kelani, e konfirmon duke thënë se “17 pjesëtarët e ish-MUP-it serb, para nënshkrimit të kontratave me Policinë e Kosovës, i kanë parapri procesit të verifikimit të identitetit nga Agjencia e Regjistrimit Civil të MPB-së dhe të verifikimit të së kaluarës së tyre nga Policia e Kosovës dhe e EULEX-it”.
Por, njësoj si pjesëtarët e opozitës, edhe analistët nuk janë të prirë për t’iu besuar deklaratave të zyrtarëve shtetërorë. Ata shfaqin dyshime për të kaluarën e këtyre policëve serbë.
Përgjegjësit po i mbyllin sytë
Eksperti i sigurisë, Nuredin Ibishi, thotë se në çfarëdo forme duhet bërë verifikimi i secilit pjesëtar që synon të bëhet pjesë e Policisë së Kosovës. Megjithatë, sipas tij, ashtu sikurse po shkojnë gjërat, institucionet e sigurisë që janë përgjegjëse për verifikimin e secilit qytetar, po i mbyllin sytë karshi përfshirjes së pjesëtarëve të MUP-it në Policinë e Kosovës.
“Është e domosdoshme çështja e verifikimit të pjesëtarëve serbë në Policinë e Kosovës dhe të dihet e kaluara e tyre. Me nënshkrimin e kontratave u pa se institucionet tona po i mbyllin sytë karshi një procesi të tillë dhe se po i shkelin parimet kryesore të policisë që ka të bëjë me verifikimin e së kaluarës”, ka thënë ai.
Edhe analisti politik, Muhamet Kelmendi, shfaq drojën se inkuadrimi i serbëve në Policinë e Kosovës do të bëhet “bllanko” pa pasur verifikim të tyre.
“Në Policinë e Kosovës do të shohim çetnikë, shovinistë, njerëz të dhunës dhe terrorit, me njerëz që kanë vrarë civilë të pafajshëm gjatë luftës në Kosovë, me njerëz që kanë kryer veprimtari antishtetërore kundër Kosovës. Pra kemi të bëjmë me njerëz që duhet të ndiqen penalisht për krimet e kryera, kurse në anën tjetër vetë institucionet tona me vetëdije të plotë lejojnë inkuadrimin e tyre”, thotë ai.
Sipas Kelmendit, edhe kontingjenti i parë, por edhe në të ardhmen do të shohim inkuadrim tërësisht të pjesëtarëve të MUP-it serb në Policinë e Kosovës. Mosverifikimi i pjesëtarëve serbë në Policinë e Kosovës, ai thotë se është rrjedhojë e marrëveshjes së dëmshme që ka arritur kryeministri Thaçi me homologun e tij serb, Daçiq, më 19 prill të këtij viti.
Nga ana tjetër, politikanë serbë të Kosovës thonë se gjatë verifikimit të këtyre policëve duhet pasur parasysh Ligjin për Amnisti. Oliver Ivanoviq, politikan në veri të Mitrovicës, thotë se është Ligji për Amnisti që duhet të merret parasysh nga Prishtina zyrtare, edhe pse, sipas tij, verifikimi është i domosdoshëm.
“Normalisht që nëse këta pjesëtarë duhet shikuar nëse kanë qenë pjesë e krimeve të ndryshme, por është Ligji për Amnisti po ashtu që duhet të merret parasysh”, tha Ivanoviq për “Zërin”. Sidoqoftë, ai shton se procesi i integrimit të këtyre policëve në Policinë e Kosovës është duke shkuar shumë ngadalë. Ai merr shembull komunat në veri që kanë shumë pak policë, dhe se kjo krijon pasiguri në popull.
“Në Zubin Potok dhe Zveçan janë gjithsej nga 3, 4 policë. Çfarë sigurie mund të ofrojnë një numër kaq i vogël I tyre. Pra mendoj se ky proces duhet të shpejtohet”, tha Ivanoviq.
Ai po ashtu e sheh të panevojshëm dhe humbje kohe trajnimin që po u bëhet atyre.
“Duke pasur parasysh që ata kanë qenë policë, me përvojë të gjatë nuk po e shoh të arsyeshme tani një trajnim 2-javor, nuk e di sa mund të përfitojnë prej saj”, tha Ivanoviq.
Ligjin për Amnisti, Qeverisë së Kosovës ia ka kujtuar edhe kryeministri serb, Ivica Daçiq. Ai ka deklaruar se derisa është ligji që fal të kaluarën e tyre, pse duhet nënshtruar verifikimit të tyre.
Në anën tjetër, thuhet se do të jenë rreth 300 pjesëtarë të MUP-it serb që do të inkuadrohen në Policinë e Kosovës, sipas deklaratave të zyrtarëve serbë.
Por Qeveria e Kosovës ende nuk ka dalë me shifra të tilla. Inkuadrimi i ish-pjesëtarëve të MUP-it serb në Policinë e Kosovës është rezultat i marrëveshjes së 19 prillit mes Prishtinës e Beogradit për normalizimin e marrëdhënieve mes këtyre dy shteteve.
Opozita kosovare, por edhe analistë politikë, këtë proces vazhdojnë ta shikojnë me dyshim rreth verifikimit të së kaluarës së këtyre ish-pjesëtarëve.
Edhe pse në qeveri thonë se të gjithë këta pjesëtarë kanë kaluar nëpër filtrat e Agjencisë Kosovare të Inteligjencës (AKI), prapë ka dyshime nëse kjo është e vërtetë, apo është frazeologji demagogjike politike.
Tashmë 17 ish-pjesëtarët e MUP-it kanë nënshkruar kontratat me Policinë e Kosovës dhe nga e hëna (dje) kanë nisur trajnimin në Akademinë e Kosovës për Siguri Publike në Vushtrri për siç është thënë, që të pajisen me njohuri lidhur me legjislacionin e Republikës së Kosovës, organizimin e brendshëm të PK-së, parimet dhe procedurat etj.
Por, më shumë se kaq, asnjë zyrtar i Kosovës nuk jep detaje lidhur me atë se si janë siguruar ata që këta policë me të vërtetë kanë të kaluar të pastër, dhe nëse të dhënat e tyre janë të sakta.
Agjencia Kosovare e Inteligjencës është përgjegjësi kryesor për verifikimin e të kaluarës së tyre. Edhe pse ditë më parë kreu i saj, Bashkim Smakaj, ka raportuar në Komisionin që bën Mbikëqyrjen e këtyre Policëve, duke thënë se çdo gjë e kanë nën kontroll, anëtarët e Komisionit vazhdojnë të mos jenë të sigurt për atë që është deklaruar.
Haki Demolli, anëtar i Komisionit Parlamentar për Mbikëqyrjen e AKI-së, thotë se në bazë të informatave që disponon, struktura e MUP-it serb do të kyçet në Policinë e Kosovës, pa kurrfarë verifikimi paraprak të tyre.
Proces i ngutshëm dhe i turbullt
“Kemi informata se ata do të kyçen pa kurrfarë verifikimi dhe pa procedurën e konkursit”, tha ai. Demolli shton se sipas informatave që ka, policët serbë të MUP-it pasi që të pensionohen në MUP-in serb, menjëherë me lista zyrtarët pas një trajnimi disaditor do të jenë pjesë e policisë kosovare.
“Kjo është shumë shqetësuese dhe lë vend për dilema se në radhët e PK-së do të kyçen njerëz të paverifikuar që eventualisht dyshohet se kanë kryer krime, dhe aq më parë që kanë punuar dhe do të punojnë kundër shtetit të Kosovës”, tha Demolli.
I pasigurt për këtë proces, shprehet edhe zëvendëskryetari i komisionit, Fadil Demaku.
“Duke marrë parasysh ndjeshmërinë e çështjes, ne nuk duhet të lejojmë që në institucionet tona për asnjë lloj pazari të përfshihen njerëz të cilët kanë të kaluar të dyshimit”, ka thënë ai, duke rikujtuar se është në përgjegjësinë e AKI-së që të bëjë verifikimin e pjesëtarëve serbë në PK.
Por, Bekim Haxhiu, po ashtu anëtar i këtij Komisioni nga radhët e PDK-së, thotë se opinioni po dezinformohet me deklarata jo të sakta, pasi që, sipas tij, AKI-ja është përgjegjëse vetëm për verifikimin e zyrtarëve të lartë, të atyre menaxherialë, që kanë qasje në dokumente sekrete të shtetit. “E për policët e thjeshtë përgjegjës për verifikimin e të kaluarës së tyre është Policia e Kosovës”, tha Haxhiu.
Ministri i Punëve të Brendshme, Bajram Rexhepi, i kontaktuar nga “Zëri”, thotë shkurt se verifikimi u është bërë, por për detaje të mëtutjeshme është Policia e Kosovës ajo që jep informatat.
E zëdhënësi i Policisë së Kosovës, Baki Kelani, e konfirmon duke thënë se “17 pjesëtarët e ish-MUP-it serb, para nënshkrimit të kontratave me Policinë e Kosovës, i kanë parapri procesit të verifikimit të identitetit nga Agjencia e Regjistrimit Civil të MPB-së dhe të verifikimit të së kaluarës së tyre nga Policia e Kosovës dhe e EULEX-it”.
Por, njësoj si pjesëtarët e opozitës, edhe analistët nuk janë të prirë për t’iu besuar deklaratave të zyrtarëve shtetërorë. Ata shfaqin dyshime për të kaluarën e këtyre policëve serbë.
Përgjegjësit po i mbyllin sytë
Eksperti i sigurisë, Nuredin Ibishi, thotë se në çfarëdo forme duhet bërë verifikimi i secilit pjesëtar që synon të bëhet pjesë e Policisë së Kosovës. Megjithatë, sipas tij, ashtu sikurse po shkojnë gjërat, institucionet e sigurisë që janë përgjegjëse për verifikimin e secilit qytetar, po i mbyllin sytë karshi përfshirjes së pjesëtarëve të MUP-it në Policinë e Kosovës.
“Është e domosdoshme çështja e verifikimit të pjesëtarëve serbë në Policinë e Kosovës dhe të dihet e kaluara e tyre. Me nënshkrimin e kontratave u pa se institucionet tona po i mbyllin sytë karshi një procesi të tillë dhe se po i shkelin parimet kryesore të policisë që ka të bëjë me verifikimin e së kaluarës”, ka thënë ai.
Edhe analisti politik, Muhamet Kelmendi, shfaq drojën se inkuadrimi i serbëve në Policinë e Kosovës do të bëhet “bllanko” pa pasur verifikim të tyre.
“Në Policinë e Kosovës do të shohim çetnikë, shovinistë, njerëz të dhunës dhe terrorit, me njerëz që kanë vrarë civilë të pafajshëm gjatë luftës në Kosovë, me njerëz që kanë kryer veprimtari antishtetërore kundër Kosovës. Pra kemi të bëjmë me njerëz që duhet të ndiqen penalisht për krimet e kryera, kurse në anën tjetër vetë institucionet tona me vetëdije të plotë lejojnë inkuadrimin e tyre”, thotë ai.
Sipas Kelmendit, edhe kontingjenti i parë, por edhe në të ardhmen do të shohim inkuadrim tërësisht të pjesëtarëve të MUP-it serb në Policinë e Kosovës. Mosverifikimi i pjesëtarëve serbë në Policinë e Kosovës, ai thotë se është rrjedhojë e marrëveshjes së dëmshme që ka arritur kryeministri Thaçi me homologun e tij serb, Daçiq, më 19 prill të këtij viti.
Nga ana tjetër, politikanë serbë të Kosovës thonë se gjatë verifikimit të këtyre policëve duhet pasur parasysh Ligjin për Amnisti. Oliver Ivanoviq, politikan në veri të Mitrovicës, thotë se është Ligji për Amnisti që duhet të merret parasysh nga Prishtina zyrtare, edhe pse, sipas tij, verifikimi është i domosdoshëm.
“Normalisht që nëse këta pjesëtarë duhet shikuar nëse kanë qenë pjesë e krimeve të ndryshme, por është Ligji për Amnisti po ashtu që duhet të merret parasysh”, tha Ivanoviq për “Zërin”. Sidoqoftë, ai shton se procesi i integrimit të këtyre policëve në Policinë e Kosovës është duke shkuar shumë ngadalë. Ai merr shembull komunat në veri që kanë shumë pak policë, dhe se kjo krijon pasiguri në popull.
“Në Zubin Potok dhe Zveçan janë gjithsej nga 3, 4 policë. Çfarë sigurie mund të ofrojnë një numër kaq i vogël I tyre. Pra mendoj se ky proces duhet të shpejtohet”, tha Ivanoviq.
Ai po ashtu e sheh të panevojshëm dhe humbje kohe trajnimin që po u bëhet atyre.
“Duke pasur parasysh që ata kanë qenë policë, me përvojë të gjatë nuk po e shoh të arsyeshme tani një trajnim 2-javor, nuk e di sa mund të përfitojnë prej saj”, tha Ivanoviq.
Ligjin për Amnisti, Qeverisë së Kosovës ia ka kujtuar edhe kryeministri serb, Ivica Daçiq. Ai ka deklaruar se derisa është ligji që fal të kaluarën e tyre, pse duhet nënshtruar verifikimit të tyre.
Në anën tjetër, thuhet se do të jenë rreth 300 pjesëtarë të MUP-it serb që do të inkuadrohen në Policinë e Kosovës, sipas deklaratave të zyrtarëve serbë.
Por Qeveria e Kosovës ende nuk ka dalë me shifra të tilla. Inkuadrimi i ish-pjesëtarëve të MUP-it serb në Policinë e Kosovës është rezultat i marrëveshjes së 19 prillit mes Prishtinës e Beogradit për normalizimin e marrëdhënieve mes këtyre dy shteteve.