Aleko LIKAJ
6 Prill 97
Kishte ardhur nga fshatrat e Korçës, por ishte martuar në një fshat të Elbasanit. Filloreta K ishte e paditur nga i shoqi në gjykatën e rrethit, i cili kërkonte zgjidhjen e martesës. Ndoshta ishte padia e parë e kësaj pranvere me gjëmime armësh, kaos, e terror të gjithanshëm fizik, e psikologjik. Por në institucion nuk i a kishin pranuar padinë ende. Që prej tre ditësh Myftar K, nga një fshat i periferisë së qytetit, vinte në mëngjez herët duke shpresuar se, “ do të mund që ta ndante bashkshorten ” , që sipas tij, i a kishte ulur nderin përtokë. Avokati i vetëm që ishte në një prej kioskave aty pranë gjykatës, një meso burrë i heshtur dhe i hollë, i a kishte bërë kërkesën, por nuk mendonte se çështja do të shkonte shumë shpejt në gjykatë, pasi ajo nuk po funksiononte që prej fillimit të Marsit.
Gjyqtarët vinin e paraqiteshin në mëngjez. Mbylleshin në zyra e pastaj, aty afër mesditës, largoheshin një nga një në heshtje. Tek dera gjithmonë përveç rojes civile të institucionit, Shabanit, ishin edhe dy policë të shërbimit. Të armatosur dhe me jelekë antiplumb, duke ekspozuar në gjoks, edhe nje koleksion karrikatoresh rezervë. Thuhej se po aq policë ndodheshin gjatë natës brenda ambjenteve të këtij institucioni, në roje të të gjithë dosjeve që kishte gjykuar kjo gjykatë ndër vite, në këtë rreth.
E njihja prej kohësh këtë avokat. Që kur punonte si jurist, në një ish ndërmarje në periferi të qytetit, dy dekada më parë. Atë mëngjez e kishim lënë që të pinim një kafe në klubin përballë, i cili rinte hapur deri në mesditë. Kërkoja një asistencë juridike për një copë tokë të një të afërmi tim. Problem shitje.
- Ulu e më prit, sa të mbaroj me këtë klient – më tha. – Eshtë një miku im – i u drejtua njeriut që kishte përballë, si për ti dhënë një lloj garancie. – Do të vazhdojmë.
- Çfarë të vazhdojmë. Eshtë dita e tretë që vij nga fshati dhe nuk po bëhet asgjë – tha burri që kishte hall.
Ishte bërë spec në fytyrë
- Ke zgjedhur kohë të vështirë për gjyq – foli qetësisht avokati për klientin e tij.
Por ai ishte gjithë mllef. Nuk mund që të duronte më.
- A e mban në dyshek gruan që shkon me të tjerët? – tha Myftar K
- Natyrisht. Ti ke të drejtë. Po sot nuk funksionon shteti ligjor. – i u përgjigj mendueshëm avokati, duke ngritur kërkesë padinë që ende nuk ishte rregjistruar në gjykatë. - Pritet një urdhër i dytë për paditë civile.
Tjetri u duk se shfryu. Rrudhi ballin e gjërë e të sheshtë
- Nuk mund që ta fal më. E kam bërë një herë këtë gafë. Më kishte rënë në kokë. Kjo punë ishte parë që nga divorci i parë i ish sime shoqeje. Por unë kaqoli…Ai tjetri për këtë punë e la. E kapi gafil me një shofer në metalurgji, se atje punonte disa vite më parë. Por hajde të më mbushje mëndjen mua në atë kohë. Si ata që i zë rakia. E mora dhe e çova në shtëpi. Më tha që do të më bënte të lumtur, por jo që nuk më bëri, por më la në vatër një djalë e një vajzë dhe pa qejfet e veta. Shkoi me burra të tjerë. Në fillim nuk kam dyshuar. I besova. Verbërisht.
Tundi kokën sikur donte të shkundëte diçka prej saj. Ndoshta ato, që i konsideronte si kujtime të hidhura gjatë jetës bashkshortore, me gruan që gjeti në metalurgjik. Heshti për një çast, e pastaj në një fragment sekonde, rrudhi buzët në një mënyre krejtësisht të pavullnetëshme, dhe uli sytë në dysheme.
- Ish shoferi i kooperativës i vinte vërdallë. - Tha me një zë të mekur e të ngadaltë, sikur ta peshonte fjalën. Dukej i dyzuar në çast, dhe heshti përsëri. Avokati ishte i pavëmëndshëm. Mbase bënte kinse ashtu. Klienti i tij kaloi vështrimin nga unë. Ndoshta edhe unë i u duka indiferent. Pastaj sikur të kishte marrë zemër, vendosi që të vazhdojë rrëfimin. Do të thoshte diçka delikate, nga ato të rrallat, që burrat i mbajnë fshehur brenda vehtes për shoqen e jetës. Madje i kyçin për të mos dalë më që andej. Kjo në fakt, është bota sekrete. Misteri. E pathëna. Sa herë që dyshimet, por edhe provat e çojnë atë në pusin, ku gatuhet pabesia femërore. Por Myftar K donte që të bënte burin ndryshe. Këtë herë në ball dukej se i rrihte një tik. I a dallova në cepin e djathtë të tij. Pulsonte.
- I gjeta një herë në buzëmbrëmje duke u fjalosur pranë ledhit. Nuk kam gjë, më tha në shtëpi. Thjesht muhabet. Të një fshati jemi. Por unë e di që ai është problematik dhe qejflli femrash. Beqar i stazhionuar, por parapëlqen gratë e martuar. E zura një ditë nga jaka. Jo më tha, nuk e bëj atë unë me ty. Pastaj ti shiko gruan. E thotë populli ; po nuk e luajti bishtin…nuk i vete mbrapa asnjë. Filloreta qante e derdhte lot. Me thosh se ishte e pafajshme. Vura dorën në zemër. E fala. Njerëz jemi. Prej mishi dhe gjaku jemi gatuar. Por kjo e këtyre ditëve nuk durohet. Gjyqi le të më ndajë. Të shikojë edhe fëmijët. Gjithmonë sipas ligjit.
Myftar K lëviste çadrën sa në një dorë tek tjetra. Ishte nervoz. Nuk përqëndrohej. Kuptova se këtë pjesë të historisë së tij me Filloretën, nuk i a kishte thënë as edhe avokatit. Ky e ndiqte me indiferencë. Ndoshta nga që, histori të tilla kishte takuar shumë gjatë eksperiencës gjyqsore, afro dy dekada.
- Sidoqoftë ne e kemi bërë kërkesën. Në rastin më të pare, që do të filloj puna këtu në gjykatë, do ta depozitoj. Ti e ke paguar edhe taksën. Mbase duhet që të vish ndoshta nga java që vjen. Nuk ka asnjë pengesë tjetër - tha avokati me zë të ulët, sikur donte që ta qetësonte klientin e tij, e pastaj u kthye nga kompjutri i tij i ndezur, ku në ekran dallohej një tekst i lënë përgjysëm
Tjetri doli jasht. Qëndoi një çast në prag të derës, dhe hapi çadrën. Pastaj u vu në udhë. E dallova që shkoi në fund të rrugës e u kthye poshtë, në segmentin që të nxjerr në bulevardin e vetëm të qytetit.
- Mbase i bën mirë – thashë unë ashtu kot, duke patur parasysh të ftohtin e këtij fillim prilli, që duhej ta freskonte atë, e ta qetësonte klientin e shokut tim..
- Histori që nuk mbarojnë.
Avokati tentoi që të hedhë përsëri disa rradhë në kompjutër, e pastaj sikur të ishte kujtuar për prezencën time aty, më hodhi një vështrim si një i fajshëm.
- Më fal. Gati të harova fare. Mund që edhe ta pijmë kafen tani, se pas pak e mbyll klubin ai përballë. Tre a katër orë në ditë e mban hapur. Ç’farë të bëj i ziu njeri.
U ngrit në këmbë, dhe pastaj stivosi një dosje, dhe e futi pas pak në sirtar. E kyçi. E kuptova që duhej të ngrihesha për kafenë. Duhej që të flisja për një pronë, e cila do të shitej ato ditë « me pare në dorë ». Nuk mund që ta mbaje, sepse nga çasti në çast aty, mund që të vinte dikush, e të hidhte themele shtëpie për gjithë natën. Hajde pastaj që të merreshe vesh më, përveçse me kallashnikov. Këta të mite, nuk i a thonin kallashit. Dukeshin që të gjithë me « namuz » e të urtë, si një shqerrë.
- Ti i ngeshëm je. I papunë. Gazetën u a dogjën, prandaj bëj ç’të bësh, hidhu edhe këndej nga unë këto ditë. I vetëm jam. Asnjë nga kolegët nuk e merr rrezikun në sy.
Kafet erdhën shpejt. Ishim të vetëm në mes të sallës që ndodhej në katin e dytë. Përballë kishim shkallët.
Jashtë nuk lëviste asnjë. Ndonjë që na shfaqej në syprinën e xhamtë, nxitonte për tu mbyllur brenda në shtëpi. Avokati filloi e të më tregojë që të gjithë rrugën, që duhej të bënim ne me blerësin e pare, që na ishte paraqitur. Na propozoi pastaj edhe noterin, ku do të hartohej akti noterial i « dhurimit », por edhe një rrugë tjetër pak më të gjatë, por, që ishte e « sigurtë fare ».
Nuk e di pse, por mua më rinte mëndja tek fshatari, që kërkonte ndarje nga bashkshortja. Shoku im i tavolinës e kuptoi .
- Mik i dashur, mbase nuk e njeh, por ajo vite më parë çante skenat kur ndërtohej metalurgjiku. E kam parasysh si tani. Kishte ardhur nga fshatrat e Korçës e punonte në një kantier. Atje njohu edhe djalin e zemrës. Më duket se ishte myzeqar. Nga ata që kishte sjellë ai gjigandi, që ka mbetur sot atje në fushë, lakuriq. Por me sa duket, nuk ishte e prerë vetëm për një mashkull. Si pelë e hasdisur. Hajt e ta mbaje. Kishte zot? Ç’ne. E la ai qyqari. Ky i tanishmi thotë se e kishte zënë me një tjetër. Kush i di mirë këto punë. Korçaria e la këngën, dhe pranoi që të jetoj në fshat. Ja këtu afër qytetit. As katër kilometër. Në kohën e metalurgjikut kishin autobuz, por tani i janë rrikthyer punëve të fshatit. E kam parë këto vitet e fundit që shet qumësht. Edhe tek mua sillte para ca kohësh, por tani preferoj qumësht që vjen nga Llixha. Ma sjell një mesoburë. Bajrami. Në akt padi, Myftari thotë se e ka kapur në flagrancë, të djelën në mesditë. Ka dyshuar fillimisht. Filloreta ndante qumësht në lagjen jugore të Elbasanit. Aty buzë rrugës që të çon për në Librazhd. Ishte një i moshuar. Më duket se ka qenë oficer. Familjen e ka të gjithë në Greqi. Vetë rri këtu e ruan shtëpinë. Po çfarë do të bëj qyqari. E ndjen vetminë dhe e zëvëndëson me dashurinë. Në ditët që plumbat binin nga qielli si pikat e shiut, ajo nisej herët që pa gdhirë mirë, pa patur frikë. Kthehej pasditeve vonë. I ishte vënë pas. E kishte ruajtur në distancë. Pastaj tek shtëpia e ushtarakut, që nga ora nëntë e deri në mesditë. Kishte hyrë brenda…
- Po mirë, ky Myftari ka ndonjë fakt? - pyeta unë e qesha nga e gjithë kjo romance, që më kujtuan novelat e Cvajgut, të cilat po i rilexoja ato ditë, kushedi për të satën herë.
Avokati heshti. Dukej si i lodhur. Shtrëngoi fort sytë e pastaj vendosi dy gishtrij sipër qerpikëve të mbyllur. Mbase ndjente ndonjë dhimbje në kokë. E tundi atë dhe heshti përsëri. U duk se nuk merrte as frymë. Por ky për mua ishte vetëm një iluzion.
- Ka sjellë një letër. Tip deklarate e bërë nga korçarja dhe e firmosur në fund. Ajo pranon që të ketë shkuar me ashikun plak. Këtë e ka bërë se e donte prej disa kohësh. Kështu thuhet në tekst. Hajde që ta gjesh të vërtetën. Gjykata duhet që ta provojë me thëniet e saj.
- Paska sakrifikuar – thashë unë e vura përsëri buzën në gaz. – ka shkuar çdo ditë rregullisht përmes plumbave, tek dashuria e saj e re.
- Preteksin e ka patur. Atë të shitjes së qumështit, se me atë e mbajnë shtëpinë këto fshatra përreth. Një rrugë e dy punë - tha avokati që në çast i u hap goja. – Jam pa gjumë. E ku të zë ai. Gjithë natën e kam mëndjen këtu tek zyra. Ime shoqe më thotë se jam bërë depresiv. Si thua ti? Të mos bëhesh në këto kohë? Por gruaja ka merak shëndetin tim. A po nuk kam edhe diabet.
- Sidoqoftë, ka guxuar në qoftëse ka patur dashuri të sinqertë.
- Llaf e ke atë ti? - më tha avokati, e nuk m’i ndau sytë, si për të hetuar në se e kisha me të vërtetë. - Po kjo është poshtërsi. Madje e pastërt. Ngrihet gruaja nga dysheku dhe shkon të ngroh dyshekun e tjetrit. Kohë e poshtër për pushllëqe.
Dukej se tjetri përballë meje ishte nxehur tashmë. Ishte shkundur nga ajo përhumbje që e kishte kapluar një çast më parë.
- Ti mendon se gjyqi do ti divorcojë këtë Myftarin dhe shitësen e qumështit? – pyeta këtë herë seriozisht
- E kërkojnë që të dy, përderisa në deklaratë pranon se ka shkuar me tjetrin. Por nuk ka qenë dashuria ajo, që e bëri korçaren që të braktisë burrin dhe fëmijët e saj, për një të moshuar, a pensionist që rri vetëm në shtëpi. Më duket se i a ka thënë mirë ai shoferi i kooperativës. Si ajo shprehja e Mirush Kabashit tek një film. Bisht qeni mbetet bisht qeni. Nuk drejtohet asnjëherë.
Një gjysëm ore më vonë kisha marrë rrugën për në shtëpi. Nxitoja. Të rrallë ishin ata me të cilët shkëmbehesha përballë. Këtë herë e kisha harruar fare shitësen e qumështit, dhe aventurën e saj si për të sfiduar këto ditë makthi, terrori e pasigurie, që na kishin pllakosur të gjithëve, duke dhënë e marrë dashuri, qoftë edhe për një çast të vetëm.
Ajo kishte bërë zgjidhjen e saj.