Giuseppe Cacozza (i njohur artistikisht si Pino Cacozza dhe në shqip Zef Kakoca) u le Shën Mitër, katund arbëresh i Kalabrisë në Itali, tek i njëjti vend ku jetoi poeti i madh Jeronim De Rada, në daten 27 shtator 1957.
Bëri studimet klasike te Kollegji i Shën Adrianit dhe mori llauren në Gjuhë dhe Letërsi të Huaj në vitin 1980 tek Universiteti i Kalabrisë me profesorin Francesco Solano (poeti Dushko Vetmo) me një tezë mbi vepren të shkrimtarit F. S. Noli.
Punon si profesor i gjuhës franceze në Rossano, qytet ku banon.
Është linguist, letrar, shkrimtar, poet, aktor dhe kantautor i Arbërisë.
Si autor, kompozitor dhe këngëtar fitoi gjashtë hërë Festivalin e Këngës Arbëreshe (në të cilin ka qenë drejtor artistik për katër vjet), herë të tjera ka marr vendin e dytë ose e tretë dhe shumë herë çmimin e kritikës kushtuar ideatorit e festivalit “Giuseppe D’Amico”.
Ndër performancat artistike përmendojmë recitalet muziko-teatrale“De Rada dhe Milosao” me Grupin Artistik Zjarri i Ri, “Rrënjat e Arbërisë” (Le radici dell’ Arbëria), “Udhëtimet e Arbërisë” (I percorsi dell’ Arbëria) dhe “Omazh De Radës”, në gjithë të cilët është autor dhe interpretues.
Bëri aktivitete kulturore, artistike, këngëtare e teatrale në të gjitha komunitetet arbëreshe, në Shqipëri (Festivali i Gjirokastrës që në vitin 1978, Festivali i Këngës së RTSH në 1992), në Kosovë (Prishtinë), në Maqedoni (Shkupë, Tetovë dhe Strugë), në Malëzi (Ulqin).
Nga publiku dhe nga kritika është konsideruar personaliteti më i njohur dhe përfaqësues i këngës poetike arbëreshe, rapsodi i traditavet dhe historisë arbërore.
Ka qenë ideatori i Festivalit të Fëmijevet Arbëreshë në vitin 1985.
Eshtë President i Shoqatës Arbitalia, e para gazetë arbëreshe on line (www.arbitalia.it).
Në vitin 2009 morri në Napoli “Çmimin Mesdhetar për Artin dhe Kreativitetin”, mirënjohie që i jipet çdo vit personalitetevet që me vepren e tyre kanë punuar për paqen ne vendet e arees mesdhetare, me këtë motivacjon: “Sepse ka dhënë shprehje shpirtit kollektif të popullit arbëresh. Në të madhën prodhim poezie dhe kënge bëri për të mbijetuar me invencjon dhe gust legjende kujtimet i një komuniteti që u ka shtuar me kombin italian pa humbur idenditetin dhe traditën historike dhe gjuhësore.
Duke preferuar teatrin e sheshit, në recitalet e tij shtron vargjet dhe muziken eksaltimit të gjithë një popull, ringjall rrënjët, forcon ndjenjën dhe sjell uditorin në rrethin e vallës korale me të cilën mbyll gjithmon shfaqen.”
Në vitin 2010, si përfaqësues i letërsisë arbëreshe, merr pjesë në eventin “Struga Poetry Evenings” në Maqedoni, ku mban me sukses recitalin e tij “Rrënjat e Arbërisë”.
Është antar i Komitetit Shkencor për Vlerësimin e Komunitetevet Arbëreshë në Zyrën Rajonale e Shkollës në Kalabri (Ministria e Arsimit).
Ka qenë antar i Komitetit Shkencor i Institutit Rregjonale të Kalabrisë për Komunitetin Arbëresh.
Është president I Shoqates “Arbëreshë në Corigliano-Rossano.
Drejton kollanen e librit digjital “Le Perle di Arber” dhe ka botuar 11 libra e-book (www.arberia.info).
Në vitin 2015 Presidenti i Republikës së Shqipërisë Bujar Nishani në rastin e vizitës së tij në komunitetet arbëreshë, me një cerimoni madhështore në sallen e Këshillës Komunale të Shën Mitrit e dekoron me Titullin “Naim Frashëri” me këtë motivacjon: “Për vlerat dhe kontributin si shkrimtar dhe kompozitor në dobi të bashkëkombasve të tij të përtejdetit, duke mbajtur gjallë një traditë të madhe të letërsisë dhe kulturës arbëreshe në përgjithësi, kur kohët moderne ushtrojnë trysni ndaj këtyre lloj kulturave të shkëputura nga areali i tyre, siç është ajo arbëreshe”.
Është antar i Lidhjes së Shkrimëtareve të Kosovës.
Në muajn e korrikut 2017 boton romanin e parë “La Terra di Yll”, Ferrari Editore.
Është në dalje romani i dytë.
Të tjera dhëna mbi aktivitetin e tij gjënden në webin www.pinocacozza.it.
PROFIL FACEBOOK: https://www.facebook.com/pino.cacozza
BIBLIOGRAFI
1. Coopertativa Musicale Arbëreshe, Valle Valle, musicassetta con 10 canti arbëreshë, 1984, CMA, Palmi (RC)
2. AA. VV., Këngë popullore nga Shën Benedhiti, 1984, Bisignano (CS)
3. Elmo Italo (a cura di), S. Benedetto Ullano – La storia attraverso le immagini, 1985, Rubbettino Editore, Soveria M. (CZ)
4. AA. VV., La presenza nella cultura italiana della minoranza albanese di Calabria, 1986, Lega Italiana di Difesa della Minoranza Albanese, Cosenza
5. AA. VV., Chi dona tramanda,1988, Calabria Letteraria Editrice, Soveria Mannelli (CZ)
6. Grupi Folkloristik i Arbëreshëve të Kalabrisë, Program për Gjirokastrën ’88, 1988, Lega Italiana di Difesa della Minoranza Albanese, Trimograf, Spezzano Albanese (CS)
7. Kakoca Zef, Jemi një kulturë çë ngë mënd vdes, 1989, Edizioni Vatra, Spezzano Albanese (CS)
8. Elmo Italo e De Marco Pasquale (a cura di), Këngë popullore, 1989, Edizioni El.Dema, City Record, Milano
9. Berisha Anton Nikë, Antologji e poezisë bashkëkohore arbëreshe, 1999, Centro Editoriale e Librario Università degli Studi della Calabria, Rende (CS)
10. Berisha Anton Nikë, Antologji e poezisë bashkëkohore të arbëreshëve të Italisë, 2001, Mësonjëtorja, Tirana
11. Fusca Francesco (a cura di), Poeti per Kodra, Grafosud, 2002, Rossano (CS)
12. Cacozza Giuseppe, Dheu mbrënda – “Il mondo dentro”, 2003, Corbec Edizioni, Plataci (CS)
13. AA. VV., La Diversità Arbëreshe, Vol III, (la letteratura, il canto, il libro), 2003, Amministrazione Provinciale di Cosenza, Assessorato alla Cultura, Cosenza
14. Università della Calabria, Omaggio a De Rada – Homazh për De Radën, 2004, Rende (CS)
15. AA. VV., Spigolature, II ed. recital di poesie, 2007, Associazione Apeiron, Isola di Capo Rizzuto (KR)
16. Cacozza Pino, Historia - Kënga poezi – La canzone poesia, CD con 17 canzoni in lingua arbëreshe, 2007, Arbitalia, San Demetrio Corone (CS)
17. Cacozza Pino, Rrënjat e Arbërisë - Le radici dell’Arberia, 2008, Arbitalia, Castrovillari (CS)
18. Cacozza Pino, Rrënjat e Arbërisë - Le radici dell’Arberia, 2009, seconda edizione, Arbitalia, Castrovillari (CS)
19. Cacozza Pino, Rrënjat e Arbërisë - Le radici dell’Arberia, 2009, CD audio con l’opera integrale in lingua arbëreshe, Arbitalia, San Demetrio Corone (CS)
20. Siciliano Giuseppe Carlo, Pano Pirro, Guagliardi Damiano, La Diversità Arbëreshe, opera in 4 volumi, Volume III (La letteratura, il canto, il libro), Amministrazione Provinciale di Cosenza, 2009, Falco Editore, Castrovillari
21. Altimari Francesco, Berisha Anton Nikë, De Rosa Fiorella, Belmonte Vincenzo (a cura di), Antologia della letteratura degli Albanesi di Calabria – Antologji e letërsisë së Arbëreshëvet të Kalabrisë, Università della Calabria, 2009, T & P Editoriale, Cosenza
22. AA. VV., Frammenti di-versi, a cura di Coriolano Martirano, 2011, Comune di San Demetrio Corone (CS)
23. Cacozza Pino, Rrënjat e Arbërisë (Le radici dell'Arbëria), III Edizione, Le Perle di Arber 1, Arbitalia E-book Edition, San Demetrio Corone, 2013
24. Cacozza Pino, Udhëtimet e Arbërisë (I percorsi dell'Arbëria), Le Perle di Arber 2, Arbitalia E-book Edition, San Demetrio Corone, 2013
25. Cacozza Pino, Një fjetë jete – Un foglio di vita, Arbitalia, San Demetrio Corone, 2016
26. Cacozza Pino, Udhëtimet e Arbërisë (I percorsi dell'Arbëria), CD, Arbitalia Edition, San Demetrio Corone, 2017
27. Cacozza Pino, La Terra di Yll, romanzo, Ferrari Editore, 2017.
28. Cacozza Pino, Rrënjat e Arbërisë (Le radici dell'Arbëria), IV Edizione, Arbitalia Edition, San Demetrio Corone, 2019
29. Cacozza Pino, I percorsi dell’Arbëria (Udhëtimet e Arbërisë), Infinity Books Ltd, Malta, 2019