NË VEND TË PËRKUJTIMIT/PLEKSJE RRËNJËSH E DEGËSH PËRMIDIS LIRIZMIT NË LETËRSI E FOLKLOR

Nga Jorgo S. TELO

Nga çdo këndvështrim të mund ta kundrojmë artin e të shkruarit, doemos që do gjejmë një mori rrënjësh e degësh lidhëse me rrënjët e degët e krijimtarisë gojore të popullit; e realizuar kjo para shekujsh dhe e përcjellur brez pas brezi…

Pra, nuk kemi të bëjmë me një dukuri të brishtë e kalimtare. Përkndër kjo pleksje ka hershmëri, goxha moshë, duke marrë trajtesat e një ngjizjeje të fortë e domethënëse.

Jo pak studiues e kanë nxjerrë në pah një dukuri të tillë, duke paraqitur faktin e këndshëm e të mirëqenë të përshfaqjes së lirikës në poezi me zë të lartë. Madje është pikërisht lirizmi ai që i jep me të drejtë poezisë fytyrën e rinisë së përjetshme.

Disa poetë e konsiderojnë poezinë lirike si pararendëse të vjershërimit të sotëm modern në Shqipëri.Në dhjetor të vitit 2010, me sa kam lexuar ne internet, në shtëpinë e Miqve të Librit u organizua një diskutim krijues për poezinë lirike shqipe të përzgjedhur në një antologji të autorit Nasho Jorgaqi, ku janë sistemuar lirikat më përfaqësuese të autorëve shqiptarë midis dy luftrave boteërore 1914 – 1944 nga Mjeda e më pas…

Duke shkuar më larg në kohë nuk ka si të anashkalojmë lirizmin që buron natyrshëm e bukurisht të poezitë e Jeronim De Radës, të Gavril Darës, sidomos te kryeveprat “Këngët e Milosaos” dhe “ “Kënga e sprasme e Balës”, ku arbëreshët e nderuar, duke marrë afshin e këngëve të popullit në ceremonialet e bukura të jetës, kanë arritur të lënë gjurmë të thekshme në poezinë lirike shqiptare.

Dihet tashmë që vjershat apo rapsoditë lirike folklorike zakonisht jenë produkte të improvizuara aty për aty përgjatë ritit tradicional, ku pa kurrfartë mëdyshje lirika dashurore del në plan sipëror edhe përballë lirikës pejzazhore, kur dihet që bukuritë e natyrës janë të pamata e të panumërta. Madje ndeshim shpeshërisht një mbështetje të lirikës njerëzore përtej asaj natyrore, ku e dyta përforcon të parën. Këtë dukuri po e shëmbëllzoj me pak fjalë: Besoj të na kujtohen vargjet hyrëse te poema “Këngët e Milosaos”, e njohur në letërsinë sentimentale e romantike dhe e para e më e njohura vepër e De Radës e botuar ne vitin 1836: “Fryjti er’ e malit dhe rrëzoi hijen e lisit.” A nuk paraprijnë këto dy vargje pejzazh gjendjen e rënduar të poetit të malluar, që u lutet ushtarëve të hapin pakës fletën e shatorës për të parë Shkodrën edhe të motrën, paçka se brenda kësaj Shkodre ai ka të tjera rrëfime, që shtjellojnë një dashuri të madhe rioshësh, dashuri e penguar nga diferencimi origjinor e pasuror…

E papritura apo “dues ex macina” si mjet që ndeshet rëndom në krijimtarinë popullore poetike apo në përralla u përdor shumë bukur nga poeti.Gjithashtu do gjejmë në këtë poemë dhe vargje të mrekullueshëm të frymëzuar nga poezia popullore si:

“Duro, zemër e duro,

siç duron mali dëborën!”

Poetët romantikë si De Rada e më pas Naim Frashëri e mjaft të tjerë e kanë pasur më të dukshme mbështetjen te folklori, prej nga kurrë nuk del i zhgënjyer një krijues i mirëfilltë. Porse, siç dihet prej shumëkujt edhe poetë të realizmit si Çajupi ynë i ndritur, i kishin hedhur rrenjët atje ku rrënjët ka kënga e popullit, si gurrë e pashtershme.

Në këto vragë që nuk i shuan askurrë koha kanë ecur me dhjetra poetë shqiptarë edhe ata që kanë qenë brenda vendit edhe të diasporës. Edhe arbëreshët edhe arvanitasit, sikundër edhe kosovarët e të tjerë përbrenda kombit të përbashkët të cilit i përkasim.

Përkundrej një auditori që i njeh shumë mirë autorët lirikë shqiptarë dhe veprat e tyre me lirizëm të spikatur, nuk është vendi të zgjatem me shtjellime e shembuj, se do bëhesha i mërzitshëm.

Është më se normale të theksoj se ashtu siç njihen shkrimtarëet e poetët shqiptarë në Kosovë, po kështu njihen e studiohen edhe autorët kosovarë në Shqipëri.Këtë dukuri e shohim shprehimisht të pasqyruar edhe në tekstet e antologjitë shkollore, ku siç studiohen autorët e shquar të Rilindjes, studiohen edhe autorë të ndryshëm të mëvonshëm e bashkëkohorë, duke nisur nga Migjeni, Asllani, Poradeci (si romantiku më i fundit), Kuteli e deri te Agolli, Vangjush Ziko,Frederik Reshpja, J. Bllaci, XH.Spahiu, Koçi Petriti e me radhë… Po kështu, po të vijoj enumeracionin, patjetër që nuk mund të anashkaloj autorë të nmirënjohur kosovarë si : Rexhep Qosjen, Ibrahim Rugovën, Azem Shkrelin, Ndue Ukcamën, Ali Podrimjen, Anton Pashku, Jeton Kelmendi, Esat Mekuli,Nazmi Rahmani e sa e sa të tjerë.

Sidoqoftë brenda kësaj ushtrie të madhe të armatosur gjer në dhëmbë me letër, penë e kompjutera, e përbashkëta është gjuha shqip, njohja e Rilindjes së përbashkët shqiptare, ndodhi e shumë prej autorëve aktualisht në emigracion, ku për gjithkënd ndjesia e mallit shërben edhe si karburant për të vënë në lëvizje “makinerinë poetike” të pandalshme…

Sapo përmenda konceptin “mall”, një ndjesi e fortë që përlindet nga të qenit larg familjes, larg vendlindjes. A nuk na jepet e drejta të themi se lirikat përmallore mund të renditen për nga forca, bukuria e intesiteti i figuracionit pas lirikave dashurore? Besoj se kështu është e vërteta.

Natyrisht këto dy ndjesi janë të gërshetuara ndërsjelltas, ngase ushqimin e marrin nga shpirt i autorëve me ndjesi të holla e mendje cilësore të fuqishme, që dinë ç’të marrin nga e shkuara, nga tradita, dinë si të krijojnë pleksje të rrënjëve të reja me rrënjët e vjetra e shumë të vjetra, të thella e shumë të thella të traditës e të krijimtarisë gojore popullore, tepër e madhërishme për nga volmi e mjaft e këndshme për nga figuracioni spontan popullor në rrjedhën e viteve. Pema e kësaj trashëgimie qëndron përherë krah për krah me pemën fryteplot të letërsisë së mirëfilltë apo krijimtarisë shpirtërore të kultivuar thënë ndryshe…

Këto dy pemë gjigande i kanë rrënjët në hershmëri, sa s’mbahet mend dhe degët e tyre të hapura si tendë arrijnë e pleksen me njëra – tjetrën aq natyrshëm si dhe rrënjët, për të na dhënë vlera të reja në vijueshmëri të pandërprerë…

Për autorët me energji të pareshtura krijuese ndodh të jetë më lodhës hedhja në letër e refleksioneve për produktet poetike të të tjerëve , se sa ndërtimi i një lirike vetiake. Me sa kam dëgjuar e lexuar, është thënë më parë, kryesisht në periudhën e realizmit socialist se pozicioni, statusi i redaktorit dhe i të bërit kritikë në letërsi përfshin më së terpërmi autorët e dështuar. Nuk mund të pajtohem aspak me këtë mendësi. Doemos të tilla përfolje vijnë nga thashethemnaja e individëve që nuk kanë gjetur rrugëzgjidhje për botime cilësore te vetvetja.

Dhe raste kur autorë të shumtë janë thyer në rrugën e krijimtarisë kanë qenë të pranishëm goxha, por jo vendimtarë…

Vërejmë gjidhashtu edhe lirikën atdhetare e shoqërore, të dyja të lidhura fort me lirikat e mallit e sidomos me rapsoditë popullore të gjithë trevave shqipfolëse…

Shumëkush mund të pranojë se tendencat e unifikimit të gjuhës shqipe i shohim më të dukshme te poezia lirike e sidomos te lirikat popullore. Është një veçori e kapshme kjo në suazën e krijimtarisë së përgjithshme letrare ndër ne…

Nëse do t’u referoheshom sadopak sprovave, introdukteve, analizave e kritikave qe kanë lënë trashëgim idhujt tanë të të shprehurit shqip përmes artit të fjalës, do arrinim natyrshëm e bindshëm në dedusionin se për ta realizuar një akt të tillë fisnik e të dobishëm, lypsen dije të qendrushme, studim i përhershëm për njohjen e përditësisë në krijimtarinë e shumanshme e tejet të shumëfishuar në kohët që jetojmë.

Shembujt më të sipaktur të analitikave letrare e gjejmë jo vetëm te Noli, Kuteli, Konica, Fishta, Qosja, Rugova e Kadarea, por edhe te mjaft të tjerë më të rinj si, Nasho Jorgaqi, Jorgo Bulo, Sami Repishti, Moikom Zeqo, Visar Zhiti, Baki Ymeri, Fatmir Terziu, Kristaq Shabani, Flori Bruqi, Kozeta Zylo, Agron Tufa, e të tjerë.

Për bukurinë e fuqinë e magjishme që rrezaton e shpërndan thesari i folkloristikës gojore e shkrimore shqiptare Ismail Kadare na ka dhënë një ndër studimet e veta të spikatura “Autobiografia e popullit në vargje”, ku brezat e rinj kanë ç’të mësojnë e përkrahin, për të mos i shpërfillur kurrsesi thesaret e papërsëritshme të këtij populli, pjesëtarë të të cilit kemi privilegjin të jemi.

Ne vargjet poetike të shumë poetëve lirikë lirizmin e shoh herë tronditës, herë erotik, herë të përlotur dhe më së shumti, me muzikalitet, e ritëm… gjithaq edhe hermetik. Vetëkuptohet ky i fundit është si më i priruri nga tendenca për t’u distancuar nga lirika tradicionale popullore.

Të prirë për t’u ruajtur nga rënia në folklorizëm mjaft autorë parapëlqejnë vargun e lirë , madje mendimin e fshehur në kostumin e fjalës së figurshme, pra mendimin metaforik, ku edhe shprehja e kryendjenjës njerëzore do thellësi mendimi të kapet e të marrë përgjigjen e duhur.

Si individ në rrafshin e krijimtarisë jam i dashuruar me poezinë e drejpëredrejtë, e cila shpeshmërisht më çel vet shtigje për të vërshuar figura të këndshme të stilistikës poetike, duke mos rendur pas hermetizmit e abstraksionit. Kësisoj lexuesit u përkasin të gjitha niveleve të intelektit e të arsimimit brenda komunitetit real dhe atij virtual internetik…

Lirizmi e gjen veten në poezi edhe pa u shkruar ndoshta asnjë herë fjala dashuri, fakt që e shohim vetë, por që e kemi dëgjuar prej ekranit përmes gojës së lirikut të ëmbël Dritëro Agolli, i cili siç është shprehur dhe vetë rrallë ose asfare e shpërdoron nocionin “dashuri” në poezitë e veta lirike…

Gjithçka që rrëfen praktika në rrafshimin dhe zbehjen e kritikës letrare si shoqëruese e përhershme e krijimtarisë së shumtë, nuk mund të arrihet me ecje nën udhë e mbi udhë apo me lëvizje të tërthorta…Vlerësimet e drejta, opinionet e mirëqena dinë t’i shprehin asish individë me një bagazh të qëndrueshëm dijesh të përftuara nga shkollimi e nga studimi i vijueshëm përditësor…

Duk do shumë mend, për të kuptuar drejt se çdo arritje në lirizmin letrar nuk mund të realizohet, pa përthithur jo në mënyrë zhabllone sadopak nga nektari i litrikës tradsicionale popullore që përmblidhet në termin e gjërë “folklor”…

Duke qëndruar sadopak te thënia mendimthellë: “Grada e qytetërimit dhe e moralit të një populli kuptohet nga këngët dhe lojërat e tij”, mund ta përdornim këtë aforizëm në dobi të gradës së qytetërimit dhe e moralit të krejt krijuesve letrarë dhe artistikë.

 http://pegasiworldalbania.com/2013/02/03/pleksje-rrenjesh-e-degesh-permidis-lirizmit-ne-letersi-e-folklor/

Jam Jugu i Shqipërisë

Makfire Maqedonci – Canolli

Posted on November 24, 2013

0

Makfire Maqedonci – Canolli

http://floripress.blogspot.be/2013/11/makfire-maqedonci-canolli-fluturoj.html

Makfire Maqedonci – Canolli  lindi në Prishtinë. Fëmijërinë dhe rininë e hershme i kaloi në vendlindje. Është shkolluar në fushën e pedagogjisë, që e ka bërë më të ndjeshme e më njerëzore edhe në poezi. Me këtë art të vështirë ka filluar të merret që kur ishte nxënëse e klasës së dytë fillore. ”Gjeli im plak” ka titullin vjershsa e saj e parë. E ka botuar 30 vjet e sa më parë në shtojcën për fëmijë të gazetës ”Rilindja” (1978/79), e cila botohej çdo të martë, në kohën e artë të kësaj të së përdishmeje të shuar shqiptare në Kosovën e pushtimi serb.

Makfire Canolli i përket brezit të rinisë ”së padisiplinuar”, e cila sfidonte pushtetin antipopullor të asaj kohe. Ky pushtet të rinjtë shqiptarë i quante ”irredentistë” e ”seperatistë” dhe me nofkat të tjera më poshtëruese, vetëm e vetëm pse deshi të mbante gjallë gjuhën, traditën e kulturën shqiptare, të qenit shqiptar të shqiptarëve në vendin e tyre.Makfires, si motër e vëllezërve ”irridentistë”, iu mohua çdo e drejtë: të regjistrohej në fakultet, të punojë me nxënës, si dhe e drejta për të botuar. E ka vrragë të pashlyeshme në zemër këtë kohë, aq më parë, pasi krijimet e saj të hershme ia konfiskuan punëtorët e shërbimit sekret serb, gjatë një basrisjeje në shtëpinë e saj.

Në vitet e ‘80-ta, si shumë familje shqiptare, edhe familja e Makfires ishte në shënjestër të UDB-së famëkeqe serbe, e cila në vitin 1982 ia burgosi të tre vëllezërit. Ishte kjo koha kur shiri i saj poetik po kendonte nga brenda, pa u shfaqur për lexues.

Në vitet e ‘90-ta emigron në Gjermani, ku qëndroi deri më 1998. Kthehet në Kosovë bashkë me familjen e saj dhe më pas, më 1999, kalon oqenanin për të vazhduar jetën në New York. Aty jeton ende. 

Zëri i saj dëgjohet çdo të premte në valet e Radio – Diasporës, ku si moderatore e udhëheq rubrikën “Heroizmi i popullit tonë në shekuj”.Poezitë e saj janë prezantuar nëpër disa faqe internetit, të cilat botojnë krijime artistike, si “Teutat shiptare nëpër botë”, “Agjencioni Floart-Press”,”Floripress”,”Floart”, “Tribuna shqiptare”, “Bota e re”, “Stërkala”, si dhe “Qeparoi”,”Prishtina-press” etj.

Gjer tani ka botur përmbledhjen poetike për të rritur “Gjurmë nëpër flakë” (2010) dhe një tjetër për fëmijë “I shes diellit akullore” (2010).

Poezi

Si e bëra Shqipërinë time

Sh-në ia mora shqiponjës në fluturim,

 

që të ndërtoj çerdhe në shpirtin tim.

 

Q-në ia mora në qerdhor qershisë,

që t’i bëj të kuqe faqet e rinisë.

 

I-në ia mora të nesërmen Ilirisë,

që të mësoj rrënjët e Dardanisë.

 

P-në e la herët pranvera mbi lule,

që të bëj nektar për bletë, jo vetëm pekule.

 

Ë-në e piku syri i foshnjës pa gji nëne,

që lumenjtë të sjellin qymësht dhene.

 

R-ja me shi nga retë seç më ra në dorë,

që fëmija të fle gjatë, jo vetëm një orë.

 

I-në tjetër për emrin e atdheut tim,

e gjeta në abetare duke mësuar shkrim-lexim.

 

A-në e gatova mirë nga dheu i mëmëdheut,

që të bëja Shqipërinë me dorë të Skënderbeut.

Jam Jugu i Shqipërisë

Mos më quani vetëm Çamëri
se jam bija e nënës Shqipëri,
jam motër e Preshevës,
Bujanocit e Medvegjës,
Plavës, Gucisë, e Tetovës,
Mitrovicës e tanë Kosovës!

Më dhem zemra e më djeg shpirti
më djeg malli e më përvëlon,
kur Shqipëria e Kosova
pavarsinë po e festojnë.

Mitrovica pa veri,
Plava e Tetova pa liri,
Presheva e Çamëria në robri,
e ju moj shqiptari,
këtë e quani ju pavarsi?!

Thirrni mëndjes e mendoni
njëri tjetrin ta afroni,
mjaft më me përçarje
vrasje, ironi edhe ndarje.

Jeni ndarë si mos më keq
sikur të ishit bukë me kuleq,
keni krijuar njëqind parti
e shtepijën pa çati!

Disa të tjerë bêjnë be e rrfe
ne jemi të lidhur vetëm për fe,
ca krishterë e ca muhamedan
në dorë t’huajve atdheun e keni lën!

Në shumë vende të shpërndarë
disa masakruar e disa të vrarë,
shumë të tjerë i morri gurbeti
vaj vatani e mjer mileti!

Qaj si fëmi mot pas moti
si nuk është gjallë Kastrioti,
t’ja thyej qafën shkaut e grekut
t’ja kthej nderin mëmëdheut,
ta luftonte padrejtësinë
që po bëhet me nënë Shqipërinë!

Prap po vjen i bekuar nëntori
zemra sa s’më del nga krahrori,
do të festohet pavarsia
pa mua e motrat e mija!

Nuk dua të jem mysafir
duarkryq e të bëj sehir,
dua të jem aty prore
në valle dore për dore.

Nëse jeni bijt e shqipes
e stërnipat e Skënderbeut,
bashkohuni rreth flamurit
e lidheni besën e burrit,
mjaft më lat në dorë të huaj
për liri sa shumë po vuaj.

Kur t’bashkohem me motrat e mija
do t’ju them: Me fat Pavarsia!
E ta dijë gjithë bota mbarë
edhe unë jam nga trolli shqiptarë!

Mos më jepni veq premtime
kërkoj ato t’i ktheni në veprime,
mos më quani vetëm Çamëri
se jam jugu i nënës Shqipëri!

UÇK  TË GJITHË DO TË JEMI

Mitrovicë ty të njeh historia
djemt e tu me dy alltia,
një në shokë e një në brez
për ty flakë kemi me ndez!
Me ta prek ty kush kufirin
e tronditim edhe Berlinin!
As në jug e as në veri
toka jonë nuk njeh kufi.
Të lakmojnë ty millosheviçat
drashkoviçat e borkoviçat,
je e “ëmbël” si sheqeri
por je bërë një “mollë sherri”!
Nuk e lëm ne Ibrin plak
t’ja shkurtojnë të bukrin shtat,
nuk je toka e Berlinit
me t’vu murin në vend t’kufirit!
Mos t’mendon kurrë Evropa
që lejojmë më të nda në copa,
nëse prap e kërkonë vendi
UÇK të gjithë do të jemi!

PERËNDIA IME E KA VETËM NJË EMËR 

Tek ti e kam gjithë dashurinë
për ty e thurri unë poezinë,
tek ti unë e gjejë frymëzimin
tek ti e ndiej gjithë gëzimin.
Për ty flijohem nëse do të duhet
për ty tretem edhe bëhem pluhur,
ty të falemnderoj sa të jemë gjallë
që më dhe emrin të quhem shqipëtarë!
Për ty bie në gjunjë dhe ta puthi tokën
për ty jam në gjendjë edhe ta jap kokën,
ty të falem me mishë e shpirtë
për ty lutem natë e ditë.
Për ty do të jemë gjithë jetën fëmi
je dielli im që gjithmonë bënë dritë,
për mua ti je vetë Perëndia
e shtrenjta ime – Nënë Shqipëria!

Dialog me vajzën time, Dalinën

Më trego të lutem
moj e shtrenjta nënë,
pse “Molla e Kuqe”
nuk është për t’u ngrënë?
Bija ime e vogël
moj e bukura bijë,
“Molla e Kuqe”
e ka një histori!
Pse moj nëna ime
ç’far po thua ti,
qysh “Molla e Kuqe”
është në histori?!
Historija e saj moj bijë
është përplot dhimbje
me vrasje e plaçkitje,
masakra e dëbime.
Pra ajo “Mollë” moj nënë
nuk është si mollat tjera?
Gjaku e paska bërë të kuqe,
që të duket sikur nuse?!
Ajo “Mollë” moj bijë
ka një tjetër shije,
ajo dikur sillte
aromë Shqipërie!
Pra sipas teje
moj e dashura nënë,
“Mollën e Kuqe”
nuk duhet me ngrënë?
Jo moj bijë e dashur
atë “Mollë” nuk e hamë,
e kemi si kujtim
nga të parët tanë.
Po sikur t’i bënim nënë
në Amerikë vendin “Mollës”?
Do të na e sillte aromën
të Shqipërisë e të Kosovës!
Ajo e ka vendin moj bijë
në gjirin e Shqipërisë,
por me dhunë e morri
barbarizmi i Sërbisë!
Mjaft moj nënë mos qaj
mos u brengos ti,
se një ditë “Molla e Kuqe”
prap do të jetë në Shqipëri!
Kam besim moj bija ime
se ju brezi i ardhmërisë,
prap “Mollës” do t’i k’theni
aromën e Shqipërisë!

AMANETI PËR MOLLËN E KUQE

Babai im i ndjerë
më pat thënë disa fjalë:
Bija ime e dashur,
kur për mua të kesh mallë,
kujtoje Mollën e Kuqe
ta shuajsh atë zjarrë!
Atje gjyshja jote
dikur u bë nuse,
varret e të parëve tanë
i ke te Molla e Kuqe!
Atje i ndërtoi foletë
dikur vetë shqiponja,
sepse Molla e Kuqe
ishte vetëm e jona.
Që nga Molla e Kuqe
e deri në Çamëri,
quhej toka jonë
me emrin Shqipëri!
Po iku nga kjo jetë
me dhimbje në zemër,
duke e parë Mollën e Kuqe
vetëm nëpër ëndërr.
Kur të vdes një ditë
t’më mbuloj dheu i zi,
ma mbill një mollë te kuqe
te varri im përmbi.
Mos e leni Mollën
ta hajë Milingona,
sepse Molla e Kuqe
është vetëm e jona.
Ky ishte amaneti
i të ndjerit tim eti,
që as dheu vetë
kurrë s’ka për ta tretë!

NËNTËDHJETË E NËNTË PLAGËT E SHQIPES 

Kam nëntëdhjetë e nëntë dhimbje në shpirtë
mbaj nëntëdhjetë e nëntë plagë në krahët e mij,
me kokën e ndarë në dysh padrejtësisht!
Fluturoj përmbi qiellin e trojeve të mija
dhe i kërkoj trimat e dëshmorët
që me gjakun e tyre e skuqën tokën
e mua më është nxirë i tërë trupi,
nga dhimbja e madhe!
Kam nëntëdhjetë e nëntë vite që rënkoj
dhe koka ime më rrinë menjanë,
kur i dëgjoj zërat kah më thërrasin
e trojet dhe bijtë e mi
jan të shpërndarë akoma.
Ishte ai nëntori i dytë i atij viti
që e shpalli Pavarsinë time
të përgjysmuar!
Por në nëntorin e tretë
prap do të fluturoj lart në qiell
dhe me flatrat e mija
do ta shpalli vetë
Mëvetësinë time të vërtetë,
edhe atje ku i ndërtova dikur foletë!
Dhe bota le ta kuptojë,
se durova e prita
përplot një shekull
për Pavarsinë time të plotë!

MISIN BRAHA-“Misioni i Djallit”

“Misioni i Djallit”, risjell përpjekjet dhe sakrificën e mjekëve shqiptarë në shërbim të popullatës civile kosovare të shpërngulur me dhunë nga trojet etnike, si dhe hap tjetër faqe historie për lufën heroike të UÇK.

nga Lulzim   Hajdari

”DUART E PËRGJAKURA: KIRURG LUFTE”,  (Blood On My Hands: A Surgeon At War), botohet  pas dhjetë vitesh në Australi nga Craig Jurisevic, i cili  do të  kishte për mision përbaltjen e Luftës se UCK-se dhe mbi të  gjitha, përbaltjen  dhe veshjen me element krimi të gjithe atij kontributi human të  mjekëve dhe gjithë spitalit të  Kukësit. Madje mbi bazën e këtij libri të shkruar nga Crajg Juriseviç në bashkëpunim me Robert Hillman do të realizohej një film, ku përmendet edhe aktori që do të luante rolin kryesor, Sam Worthington që është bërë i famshëm në filmin “Avatar”, “Clash of the Titous” dhe “Terminador salvation”. Akskush ne trojet shqiptare nuk iu pergjigj këtij libri, asnjë gazetar, shkrimtar apo investigues, por pikërisht një  mjek i thjeshtë  dhe human në spitalin e Kukësit, Misin Braha. Për ironi të fatit, edhe pse i ishte përveshur punës për mbrojtjen e një kauze të shenjtë ndërshqiptare, ai ishte hequr dhe nga puna, dhe gjithë këtë   pune investiguese skrupuloze, do ta bënte me harxhimet e kursimet e veta, pa e kuptuar askush as vetë doktot Misini se po i bënte një shërbim të   madh KOMBIT dhe luftës së drejtë  të  popullit të  Kosovë s dhe mikpritjes së  madhe shqiptare sidomos asaj Kuksjane për vëllezërit e një gjaku, gjatë asaj  periudhe.

Por për ti hyre ne detaj, seriozisht e me imtësi në zbërthimin e librit bazuar në dukumentacion autentik e dëshmi reale është ndalë dr. Misin Braha.

Libri i Juriseviçit vërtet është një “paçavure” shpifjeshe dashakeqe si e quan autori Misin Braha. Ai vërtet është misionari i djallit. Është i tillë se nga faqja e parë deri kur e mbyll këtë libër nuk ka asgjë të vërtëtë. Pra si pas doktor Misinit aty ka shumë keqdashje e ligësi. Për të arritur synimin e vet autori i paçavures është i paskrupullt; nga skutat e errëta të egërsisë njerëzore buron gjithçka e lig. Gënjen, mashtron, fantazon duke e bërë librin e tij një krijim që i përket një gjinie krejt të veçantë e specifike që e ka “shpikur” vetëm Juriseviçi.

Misin Braha

Autori siç apostrofuam më lart aspiron që libri të jetë bazë skenari filmi që ëndërron të luhet prej aktorëve të Holliwudit. Kjo ëndërr e nxit që të jetë i pandalshëm në të pavërtetat që publikon, në shtrembërimin e realitetit, në nxirjen e çdo veprimtarie e përpjekje të popullit shqiptar për të përballuar këtë situatë tragjike dhe për të mbijetuar. Kështu ky libër-skenar që pas leximit të duket sikur je zgjuar pas një ëndrre të keqe, të lë ndjesinë se autori është ashtu si thotë dr. Misin Braha: jo një mjek, por misionari i djallit, jo një mik, por e kundërta e tij për popullit shqiptar e njerëzit e tij të mirë, jo një human, por një sadist që ka dëshirë të shohë vetëm vuajtje, rënkime, klithma, trupa të kalbur, krahë e koka të prera… Shkurt është ndjellës i vdekjes. Sidomos i vdekjeve të fëmijëve! O zot, çfarë mjeku! Juriseviçi vërtet ka për mision të arrijë në një pikë; në atë “që serbët janë më të mirë se shqiptarët!” Pikërisht këtë fjali dr. Misin Braha qëllimisht e kthen në lajmotiv të librit prej fillimit e deri në fund. Ashtu sikurse në lajmotiv e ngre edhe togfjalëshin “misionari i djallit” që e ka vënë edhe për titull të librit. Për Juriseviçin shqiptarët janë njerëz të pacivilizuar kur flet për kulturën, mënyrën e sjelljes, të konceptuarit e jetës, marrëdhëniet me të tjerët etj. Serbët në konceptin e tij janë shumë më të mirë.

Për Juriseviçin të gjithë shqiptarët janë të deformuar psikologjikisht, të dhunshëm, pijanecë, të pakulturuar, vrasës. Serbët edhe nëse veprojnë dhunshëm, sipas tij janë të logjikshëm, i kanë detyruar rrerthanat e afërsisë me shqiptarët prej të cilëve kanë përjetuar masakrime të herëpashershme (!). Ç’farë dashakeqësie prej kësaj fare mostre! Për Juriseviqin shqiptarët janë antihumanë. Jo më kot ai në paçavuren e tij vë në qendër spitalin e Kukësit. Pikërisht istitucionin shëndetësor më të rendësishëm, i cili përballoi me heroizëm këtë situatë tragjike. Spitali i mbushur me vrasës, mjekë mafiozë, infermiere të droguara, njerëz të vdekur në korridore, lopë të ngordhura në oborrin e spitalit që e hanë njerëzit si të jenë kafshë xhungle ku mbisundon I pastër ligji i luftës për ekzistencë…Nuk ka se si të shkruhet me kaq urrejtje patologjike, me kaq mëllef për një popull e komb që vetëm këto prirje nuk e ka demostruar kurrë. Kurrë. Për Juriseviçin shqiptarët nuk janë as luftëtarë. Kujtoni “praninë” e tij brenda rradhëve të UÇK-s se si e pasqyron gjendjen aty. Mbretëron kaosi, mungesa e rregullit, mungesa e respektit për eprorin e njëri-tjetrin, konfliktet janë të pranishme deri në shkallën ekstereme të eleminimit mes luftëtarëve. Kujtoni se si një ushtar i bindet atij aq përulësisht sa që i duket si një kone e vogël që i luan bishtin të zotit. Cili luftëtar i lirisë mund ta mbajë këtë ofendim kaq të rendë?. Mirëpo ja që këtë e bën një mjek kirurg anonim në fakt krejt i parëndësishëm, i panjohur e i pavlerë në atë kohë të rilindjes së shqiptarëve me emrin Juriseviç. Si i tillë ky libër është shumë i vlefshëm, një dokument i rëndësishëm që i bën bllok ndërmarrjes së pistë aventureske të një sharlatani. Nga ana tjetër botimi i “Misionit të djallit” u ndal turrin edhe sharlatanëve të tjerë të këtij soji që guxojnë të ndërmarrin misione të tjera shpifëse e trilluese, kriminale dhe antishqiptare për të hedhur baltë në përpjekjet tona atdhetare si ajo e fundshekullit të kaluar.

Përrallat e Jurisheviçit nuk kanë të mbartuar e bëhet aq qesharak kur flet se në Helshan ka pare një ullishtë (!) të bukur… I bëjmë me dije Jurisheviçit se popujt që luftojnë për liri, dalin fitimtarë ndaj armiqve më të fuqishëm të globit. Nder e respekt për punën e shkëlqyer të personelit shëndetësor të spitalit “Meriman Braha”, dr. Mustafa, Shaqiri, Rexha, Emini, Arbeni, Dukagjini, Sadetja, Keti, Takafudi, Tereza, Lena, Rogeri, kryeinfermierja e urgjencës Beglije Dafku, infermierët Afrim Dogjani, Astrit Tota, Dervish Ferhati, Drita Islami, Bukurije Domi, infermieret e sallës së operacionit Sadetja, Ilmija, Besa, Medinja, Nazmija e Flora. Të gjithë personat e mësipërm janë të një mendimi se Jurisheviçi ka vetëm fjalët dhe i mungon argumenti, fakti, i vetmi dëshmitar që “vërteton” atë mbetet kirurgu Ylber Vata. Besim Riza Cengu shprehet: “Libri i dr. Misin Brahës është një ndërmarrje dinjitoze në mbrojtje të vlerave humane të popullit shqiptar. Është një reagim kundër mohimit të vlerave tona prej njerëzve dashakeq si Crajg Jurisheviç. Jemi të sigurt se ky autor nuk është i vetmi. Djalli ka shumë misionarë. Është akt patriotik që i bën nder popullit të vet, mundit e gjakut të tij. Është respekt i thellë për luftën e popullit shqiptar për të mbrojtur identitetin. Është nderim për luftën e drejtë e heroike që bëri UÇK dhe të gjithë luftëtarët e lirisë, përulje dhe emirënjëhje para dëshmorëve të lirisë.” Jurisheviçi që s’ka tru më shumë se pula e paraqet spitalin e qytetit të Kukësit si një ndërtesë të rrënuar dykatëshe për të “ardhur keq” kur ai është madhështor, trekatësh sipër e një nën tokë me parametra bashkohore sherbimi. Reagime, komentime e vlersime jane bere dhe nga autor te tjere kundrejt ketij libri te autorit Misin Braha si Rustem Braha e Gjergj Marku e te tjere,.. Shpëtimi i fëmijës kosovar Riad Paçarizi, tre muajsh, flet shumë për dr. Misinin e personelin e pediatrisë kur ai e kishte jetën në fijen e perit, ku djalli i arshur nga large e paraqet te vdekur nga neglizhenca e stafit te spitalit, Autori i Librit, dr. Misin Braha me një gazetar të TV Kukësit më 14 korrik 2012 u nis nga Kukësi për të vizituar familjen e Rruzhdi Paçarizit në fshatin Dragobil të komunës së Malishevës në Republikën e Kosovës. Qe një pritje mes vëllezërish, prekëse, emocionuese, shoqëruar me lotë gëzimi nga të gjithë pjesëtarët e familjes Paçarizi. Falenderime pa fund u bënë nga i madh dhe i vogël për dr. Misinin dhe personelin e pediatrisë në spitalin e Kukësit. Misin Braha me modesi u përgjigj: “Kemi bërë vetëm detyrën!” Një djalë i shëndetdhëm futet në dhomën ku ishin misafirët. Nëna i tregoi për sakrificën e bërë nga dr. Misini e që sot është mes gjirit familjar me babe, me vëllezër e motra që e rrethojnë me ngrohtësi. Përqafimi i pastër i Riad Paçarizit me dr. Misinin fiksohet nga aparati i gazetarit kuksian si kujtimi më i çmuar i jetës njerëzore. Dhe autori Misin Braha në fundin e librit shkruan: “Në kthim më shkoi mendja te paçavurja e Jurisheviçit…Sa antinjerëzor dhe i pashpirt! Sa antishqiptar! Misionar i djallit! Në ferr vafsh!”

Si një hulumtues i palodhur që është autori i “Misionit të djallit” nuk ka lënë dokument pa parë e studiuar me kujdes, regjistër pa shfletuar, ditar pa kontrolluar, kartelë pa e qëmtuar. Ka shteruar të gjitha faktet konkrete përmes bisedave me dëshmitarë okularë e faktorë konkretë në ngjarje me emra e mbiemra, me data e ditë, me orë e ngjarje. E jo me ngjarje pa emra, pa data, pa njerëz realë, pa situata të ndodhura siç bën autori i librit “Duart e përgjakura, kirurgu në luftë”. Misin Braha thamë që është një mjek pediatër, por në librin “Misioni i djallit” performon si një polemist racional shumë bindës. Del i tillë se ka në dorë çelësat me të cilin zhvillohet një polemikë e suksesshme: argumentin e faktin. Ai i ka këto, prandaj i rrjedh fjala e bukur dhe e sinçertë, e besueshme dhe mendjembushëse. Edhe emocioni i fjalës (që në libër është e pranishme) në raste të tilla ka funksionin e vet. Si i tillë ky libër është shumë i vlefshëm, një dokument i rëndësishëm që i bën bllok ndërmarrjes së pistë aventureske të një sharlatani.

nga Silvana Berki-A duhen falur librat e autorit gjatë një promovimi?

  nga Silvana Berki
E bëj këtë pyetje sepse kam dëgjuar komente pakënaqësie nga disa miq virtual ( dhe që i njoha nga afër ditën e promovimit) të cilët janë ankuar pse nuk ju fala librin në promovim. E para, unë kam gati 24 vite që jetoj në një kulturë ku c`do punë jo vetëm respektohet por edhe paguhet. Jam edukuar me këtë lloj fryme si e drejtë e cdo kujt.
Kam marrë pjesë në shumë aktivitete letrare këtu ku jetoj dhe ndër të tjera ajo që bie në sy përvec njohjes me autorin është edhe shitja e librave. Pjesëmarrësit e kanë marrë parasysh që për tu njohur më gjerësisht me brendinë e mendimeve të autorit duhet ta blejnë librin dhe si e vetmja mundësi. Por, kjo gjithmonë me një vullnet të lirë.
Që të vijmë deri tek libri i qepur dhe i kompletuar po rikujtoj disa fakte të vogla të procesit të formimit të tij. Asgjë nuk bëhet pa letër sepse vet librat krijohen me letër, por për të ardhur deri tek letra në fillim duhet të kujtojmë që lënda e parë e letrës janë drutë, dhe të mos harrojmë që janë sharrëxhinjtë ata nëpër pyje që i presin ato. Pastaj, druri transportohet me kamionë të mëdhenj nëpër fabrika letre nga mjeshtrat shoferë nëpër fabrika letre. Në fabrika janë shumë procese me punëtorë të shumtë për të ardhur deri tek formimi i letrës. Prej aty letra shpërndahet duke u blerë nga shtëpitë botuese për interesat e tyre. Por, ky proces nuk mbaron aty. Shtëpia botuese, përvec punës së autorit të librit që mund të ketë harxhuar jo vetëm mendimet por kohën në një periudhë të caktuar, punëson edhe redaktorët që i përcojnë c`do mendim të autorit në atë boshtin redaktues, korrektorin që kalon c`do fjalë të shkruar në mëndjen e tij, dezinjatorin i cili përvec dezinjos duhet të harxhojë kohë të njihet me brendinë e librit për t`i përshtatur dezinjon e duhur dhe të mos harrojmë edhe ngjyrat që kanë koston e vet. Dhe së fundi shtypja, dhe nxjerrja në shitje me një kosto tek 600-800 lekë. Atëherë, duke marrë parasysh punën e madhe për të ardhur deri tek një libër i kompletuar, sa kohë është harxhuar që të arrish deri aty, sa kosto është paguar, a mendoni se cmimi i vendosur nuk ka vlerën e duhur dhe a ju duket shumë për ta shitur?

Më jep vetëm 15 ditë  (tregime)

Mbas promovimit dëgjova komente se ”miqve DUHET t`ju dhurohen librat”. Unë nuk e di sesi është mbjellë një koncept i tillë kulture shqiptarëve por ju garantoj që është një koncept i cili nuk tregon asnjë respekt ndaj punës së tjetrit. Madje do të shtoja se tregon nënvleftësim ndaj punës së autorit. Për mua, ai që ndihet vërtet mik, nuk duhet të kërkojë privilegje të tilla por të respektojë punën e mikut dhe ta blejë vet librin e mikut. Harrojini qylet, ryshfetet, sepse ato varfërojnë jo vetëm vëndin por edhe Ju vet si njeri.
Kur populli ynë të arrijë të vlerësojë punën, dhe them punën në tërësi si fenomen atëherë vendi ynë do të eci përpara sepse është pikërisht vlerësimi që do i bëjmë një pune të kryer nga kushdo t`i japi fuqi atij që punon të progresoj.
Nga ana tjetër nëse autori KA DËSHIRË të dhurojë dikujt libërin, ajo është zgjedhja e tij dhe me vullnet të lirë. Por që ta kushtëzosh autorin me konceptin e ” duhet” ? Kjo tregon vetëm varfësi civilizimi.

E di, që do të hidhen komente se njerëzit nuk kanë para për bukë e jo të blejnë një libër. E para, askush që nuk ka mundësi, nuk është i detyruar të marrë pjesë në promovime, por edhe ata që kanë dëshirë të marrin pjesë nuk janë të detyruar të blejnë patjetër librin. Por të kërkojnë privilegje? Jo e drejtë dhe aq më tepër kur komentojnë negativisht mbas shpinës së ”mikut” të tyre.
E dyta, asnjë nga pjesëmarrësit nuk vuan për bukë dhe ky është fakt. Praktikimin e artit dhe letërsisë në tërësi e bëjnë ata që kanë mundësi, sepse ne e dimë që me libra apo piktura apo tjetër të kësaj forme nuk mund të jetosh ( përvec në rastet kur autori është profesional apo ka arritur në profesionalitet dhe jeton me krijimet e veta). Ndaj c`do justifikim i kësaj natyre është paradoksale.
Unë nuk dua të mendoj që disa nga pjesëmarrësit në promovime vijnë vetëm për të përfituar një libër qyl. Kjo do të ishte shumë ofenduese të paktën për mua dhe punën që i kam kushtuar krijimeve. Ne sapo kemi hyrë në një epokë të re, me një frymë të re, drejt civilizimit dhe jo duke u kapur për bishti të anti-vlerave. Lëshojeni bishtin që të ecim përpara dhe respektoni punën si vlerë.

Aspekte nga Promovimi librit të autores Silvana Berki  ” Më jep vetëm 15 ditë”   (tregime) .

Në të njëjtën kohë nuk dua të le pa përmendur disa figura të njohura në shoqërinë shqiptare që jo vetëm nuk pranuan privilegjin e t`ua falja librin por duke e blerë atë më bënë jo vetëm ta ndiej veten të respektuar të paktën për mundimin tim, por edhe për faktin që me gjestin e tyre treguan se ka të ndërgjegjësuar në mes shqiptarëve dhe që kërkojnë po të njëjtat vlera për të ardhmen.

Kjo ishte përgjigja ime ndaj atyre që kanë pretenduar t`ua falja librin ditën e promovimit.

Magjia e rrëfimit-“OBELISK” – URA MODESTE QË LIDH POETËT E SOTËM TË 5 KONTINENTEVE ME SHQIPËRINË

Roland Lushi ka lindur në Korçë, më 15 maj 1955. Ka mbaruar shkollën e lartë dega Gjuhë-Letërsi, në Universitetin "Aleksander Xhuvani", Elbasan. Deri në vitin 1990 ka punuar në RTSH. Pas vitit 1990, drejton Shtëpinë Botuese "ADA" dhe boton revistën e përjavshme letraro-artistike "OBELISK". Është autor i filmit vizatimor për fëmijë "Kampioni", i librit "Lepurushi me nr.9-të dhe bashkautor në librin "Historiku Euro-2008".Bashkëautor në librin "100 poetë për dashurinë " Vëllimi i parë dhe ka përgatitur vëllimin e dytë të librit"100 poetë per dashurinë".

Magjia e rrëfimit

Nga Roland Lushi

Botues i shtëpisë botuese “ADA” dhe Revistës Obelisk”

Duke ju uruar mirënjohjen të gjithë krijuesve brenda vendit, një mirënjohje të veçantë, krijuesve emigrant në Itali, Angli, Greqi, Francë dhe Amerikë, të cilët janë një bosht esencial i revistës “Obelisk” dhe letërsisë shqipe.
Gati tetë muaj më parë me shumë ngurrime nisëm botimet e para të këtij konkursi. Të them të drejtën me një farë skepticizmi nëse ky konkurs do të zgjonte dëshirën e mirë tuajën për të qenë pjesë e kësaj gare. Por vetë pjesëmarrja juaj në të tregoi anën tjetër që pasioni për të shkruar vazhdon të mbetet gjallë dhe dëshira për të nxjerrë në dritë ato që shkruhen është shumë e madhe.
Dhe pikërisht kemi ardhur në një çast shumë domethënës që këto tregime të jenë të përmbledhura në një botim të veçantë. Në çdo faqe të tij janë emrat tuaj, janë krijimet tuaja që sjellin një tërësi tematikash dhe stilesh krijuese. Që përcjellin mesazhe të larmishme dhe pasurojnë denjësisht fondin e krijimtarisë letrare shqiptare dhe në mënyrë të veçantë atë të prozës dhe botës tregimtare.

Për më tepër ajo që më ka mrekulluar si botues dhe njeri i letrave është fakti se stofi dhe lënda brendësore e tregimeve është për t’u vlerësuar. Në këtë kontekst vjen edhe përfundimi se të gjithë ju keni dhënë një ndihmesë të madhe në pasurimin e kësaj krijimtarie.

Në këtë garë kanë marrë pjesë ata që e kanë lëvruar prej vitesh këtë fushë, por edhe autorë të rinj. Në këtë mënyrë bëhet një ndërthurje e brezave, stileve krijuese dhe trajtimit të tematikave.
Këto krijime vijnë tek ne, tek lexuesi ynë, si fryt i talentit dhe pasurisë suaj shpirtërore. Me vlerat që keni krijuar të jeni të bindur se në një mënyrë apo tjetrën keni hyrë për të mbetur në atë rreth tregimtarësh që do të bëheni objekt diskutimesh dhe vlerësimesh krijuese....

----------------------
“OBELISK” – URA MODESTE QË LIDH POETËT E SOTËM TË 5 KONTINENTEVE ME SHQIPËRINË


Nga: Riza Lahi

“Lotë më shkonin në heshtje dhe pa më parë askush, kur gazeta “Drita” nuk doli as edhe atë javë. Më mbuloi një parandjenjë se ajo nuk do të dilte më…E shikoja koleksionin e saj dhe të “Nëntorit” dhe më dukej se shihja një varr kolektiv, me qënie që mbase do të zgjoheshin një ditë…”
Është botuesi i të vetmes revistë kulturore që del në ditët e sotme; pa asnjë kahje politike, pa asnjë mbështetje partiake, pa asnjë suport financiar dhe që nuk ka marrë asnjëherë asnjë donacion nga askush, me gjithë volumin jashtëzakonisht intrigues të punës që kryen ajo kohë pas kohe dhe në këtë lëmsh moral – kulturor që kalojmë.

Roland Lushi

Roland Lushi , ky burrë i gjatë, që ende mund të qeshë menjëherë, ish gazetar i Radio Tiranës, autor i disa botimeve, sot është anëtar i Shoqatës Botërore të Artistëve dhe Shkrimtarëve.
Me një mijë halle, ai ka mundur të shtijë në dorë një shtypshkronjë – kundrejt një kredie – dhe, duke punuar vetë me të, duke kryer faqosjen gratis, ai ka hyrë në fushën e botimeve me një shtëpi botuese, që i ka vënë emrin e së bijës, “ADA”.
Që në ditët e para që po i gëzohej shtypshkronjës së re, ai vendosi të nxirte revistën që folëm; mos gaboj ka katër vite dhe, që atëherë, “Obelisku” ka hapur faqet e saja modeste, të sinqerta dhe ku falen përditë poetë , tregimtarë, që nga të njohurit, shumë të njohurit dhe deri te ata që nuk i njeh askush dhe nga tërë vëndi ku shkon ajo tok me shtypin apo prej diasporës postkomuniste.
“Oh, sigurisht do të dëshëroja ndonjë projekt për revistën; nga Minsitria e Kulturës do ta dëshëroja; sëpaku për këtë, që “Obelisku” është e paanëshme nga partitë dhe nuk ka asnjë mbështetje nga biznesi. Sa për mua, unë edhe pa ngrënë do të rri, por sa të rrahë zemra ime, ajo do të dalë. Është jo vetëm pasioni i vjetër, por, tanimë, janë edhe bukuria e syve të atyre që shkruajnë te revista që më shtyjnë të bëj çfarëdo sakrifice dhe ajo të dalë” – thotë Lushi, ndërsa pijmë një kafe – pauz në njërën nga të dielat e zakonëshme, kur ai punon deri natën vonë, tok me të shoqen, Shpresën.


Mendojmë se çdo popull, edhe ata më të prapambeturit që banojnë në xhunglat e Afrikës apo Amerikës Latine, edhe ata kanë elitën e tyre që merret me letërsi dhe art e që kopeja ku rrojnë i ndihmon me sa mundësi që ka. Kjo “elitë”, megjithë ndonjë huq që ka, që nganjëherë flet keq për njëri-tjetrin e llojit të vet, që thotë kohë pas kohe “Unë e kurrkush”, është, mbase pjesa më e mirë e popullatës. Së paku më paqësorja. Nuk i ka ardhur e keqja vëndit kurrë nga poetët, shkrimtarët a artistët, përkundrazi, është ajo elitë, me të cilët krenohet një popull, një komb.
Por jo vetëm kaq. Në kohën kur dha shpirt edhe “Drita” mbi njëqindveçare e kur, ja, po lindëte “Obelisk” modest i një botuesi që nuk ka talent të bredhë për reklama, sponsorizime dhe projekte, por që punon shtatë ditët e javës, për poetët e shkrimarët u hap një dritare katër kanatashe për të botuar ato pjesë të shpirtiti të tyre. E..nga kjo “bandë” e nëpërkëmbur që nga shoqëria e deri te gruaja”, siç shkruan një nga ata, dollën edhe florinj të paparashikuar nga Rolandi, ambjenti i tij përqark, Ministria e TKRS dhe nga krejt shoqëria.

Nëpër faqet e saj nisën të vijnë poetë nga më të mirët e rruzullit dhe që janë gjallë; gjallë dhe të përfshirë në Shoqatën Botërore të Poetëve, antar i së cilës është edhe vetë botuesi i “Obelisk”, Roland Lushi.
Poetët kudo në botë e në histori kanë qënë njerëz të mirë. Ka patur raste që ndonjëri prej atyre personaliteteve poetike nga më të mirët e popujve të vet, ka kërkuar që të paguajë përkthyesin apo botuesin e “Obelisk” për mundimin e nderin që iu është bërë duke e përkthyer në një gjuhë të panjohur më parë, që i pasuron CV etj dhe përgjigja nga Tirana ka shkuar kështu: “ E kemi për nder që të njihemi me një tjetër universitet, siç është poezia e vëndit tuaj, të cilën e përfqaëson poezia jote”.


Poetesha më e vjetër , që ka marrë “Obelisk”-un në Meksikë, tok me foton e saj dhe poezitë e saja në shqip, është Eloísa Soberanis Acosta. Ajo ka lindur më 25 qershor 1925 në Meksiko.është autore e disa vëllimeve poetike. Ka fituar Medaljen e Artë në Kongresin e 27 të Poetëve të Botës në Chennai (Indi) dhe, në vitin 2008 ka fituar vëndin e parë në një konkurs ndërkombëtar me poezinë “Casta Cubana”. Është antare e shoqatës botërore të poetëve dhe poezitë e saja janë përfshirë në shumë antalogji. Më 11 maj do të mbushë 75 vjet gjiganti rus Adolf Shvedçikov, një nga penat më të mrekullueshme të ditëve të sotme. Ai mban titullin “ Poet i Meritur Ndërkombëtar “ dhe ka dhënë konrubute të çmuara në kërkimet fiziko – kimike në Rusi dhe SHBA (Los Angelos). Ka botuar rreth 500 poezi në revista letrare si Rusi, SHBA, Brazil, Indi, Kinë, Kore, Japoni, Maltë, Spanjë, Francë, Greqi, Angli dhe Australi. Është përkthyer në Italisht, Spanjisht, Portualisht, Greqisht, Kinezçe, Japonisht dhe Hindu. Njihet në atdheun e tij si përkthyes nga anglishtja i “!50 soneta angleze të shek 16-19, “Sonetat e Shekspirit”, si edhe të disa poetëve modernë nga Brazili, India, Italia, Greqia, SHBA, Anglia, Kia, Japonia, etj.


Në faqet e “Obelisk” ka botuar Preseidentia e poetëve të Botës, poetesha portugeze me banim në SHBA Teresinka Pereira, poeti i madh Indian Harish K Thakur, japonezja e famëshme, poetesha Kae Morii…
Profesoresha e Universitetit Shtetëror të Floridas, Julianna Baggott, një poeteshë, autore e 16 librave, përshëndeste nxehtësisht lexuesit shqiptarë me të cilin ajo kishte rastin e parë të njihej përmes “Obelisk”.
“Indiani Ram Krishna Singh, që ka lindur më 31 dhjetor 1950 në Varanasi, Indi dhe atje është profesor universiteti , shef katedre, për shkencat sociale dhe humane. Jep Leksione për poezinë indiane në anglisht.Është recensent i 160 vëllimeve dhe autor i 36 librave të botuar. Është përkthyer në 20 gjuhë të huaja, si në frëngjisht, spanjisht, rumanisht, kinezçe, Siberisht, kroatisht, sllovenisht, japonisht, bullgarisht, gjemnisht, italisht, portugisht, greqisht, esperanto, në gjuhët tamil, penxhab, hindu dhe bangla.Profesor Ram Krishna Singh është antar i “UNESCO ALSED-LSP Netuork”;” All-India PEN”; “English Language Teachers’ Association of India”; “World Cultural Council Circle of Friends”, “International Writers and Artists Association”;“World Poetry Intercontinental” dhe “ Society for International Development”. I ka dedikuar një poezi edhe nënë Terezës.Është hera e parë që vjen në gjuhën shqipe dhe hera e dytë që vjen një cikël i tillë poetik nga India, pas përmbledhjes së të madhit Rabintronath Tagora “, shkruhet te “Obelisku” ynë me rastin e botimit të ciklit poetik të indianit që desh fluturonte nga hareja, kur, më në fund, në shtëpinë e tij troktit postjeri me revistën nga Shqipëria në dorë.

Në “Obelisk” u prezantua për herën e parë në letërisnë shqipe poetesha e famëshme thuajse anembanë në Evropë – rome nga Polonia , “Papusha”, Bronislava Vajs, që vitin që shkoi kishte njëqind vjetorin e lindjes. Ardhja e Papushës në shqip kishte kontributin e drejpërdrejtë të komisarit të çështjes rome, dr. prof. Marcel Courtiades.

Poeteshat e mrekullueshme Patricia Garza Soberanis – México dhe Marily A. Reyes, kubane me banim në USA, tanimë janë bërë mikesha të “Obelisk”. Vitin që kaloi, biles, në panairin e librit, botuesi Ylli Molla, kish varur në stendën e tij një poezi fantastike të Marily me titull “Në Panairin e librit”. E kish varur me gërma të mëdha dhe ishte vërtetë, një poezi që të merrte mendët e të mbushte sytë me lotë.
Ja se çfarë tregon Landi; një gjë të habitëshme rreth reagimti të një ambasade.


“ Ishte botuar një cikël me poezi nga Kryetari i Poetëve dhe Shkrimtarëve sllovakë, Pavol Janik; sigurisht që ishte hera e parë që poezia e këtij poeti modern vinte në vëndin tonë. Kur…te dera na vjen një përqafësues i Ambasadës sllovake. Ai paraqiti përgëzimet për këtë numur të revistës, për revistën në përgjithësi dhe kërkonte disa ekzemplarë të numurit të fundit, se nuk po e gjenin gjëkundi, pasi qe mbaruar. Më bëri shumë përshtypje kjo përkuijdesje e një ambasade të vogël, të një vëndi të vogël, për poetin e saj. Më bëri përshtypje të jashtëzakonëshme. Asnjë ambasadë tjetër, nuk na ka dërguar sëpaku një “selam”; ambasadës ruse, madje, i kemi kërkuar një bashkëpunim për Shvedçikovin e madh të popullit rus, por as në këtë rast ajo nuk po ndjehet më. Kurse, shpresojmë , që këtë vit, në bashkëpunim me ambasadën e vëndit të tij, të organizojmë botimin e poezive të zgjedhura të Pavol Janik. Në heshtjen time shpesh mendoja – kudo ka idealistë. Idealistët i selitë poezia. Siç duhet të jetë edhe ambasadori Sllovak , Shkëlqesia e Tij Ivan Sveda, që kaq u interesua dhe po përpiqet për poetin e mrekullueshëm të atdheut të tij.”.


Roland Lushi psherëtin sa herë që përmend dikush togfjalëshin “Lidhja e Shkrimtarëve”.
“Obelsiku” do të ishte në dispozicion të “Lidhjes së Shkrimtarëve, pa le të organizohen edhe një herë ata. Nuk e di, more, sa mirë janë organizuar shkrimtarët në Korçë, Durrës, Elbasan …E pse të mos organizohen edhe një herë ata?…Na shpëtojnë lotë, Shpresës dhe mua, kur shikojmë togjet me “Drita” dhe “Nëntori” që rrijnë, i tërë koleksioni, që në numurin e parë, një qoshe të shtëpisë sonë. Dhe sulemi për te numuri i ri i “Obelisk” pa llogaritur asgjë”.