Siria fajëson fuqitë e huaja për sulmet vdekjeprurëse

Qeveria e Sirisë ka thënë se Turqia, Katari dhe Arabia Saudite qëndrojnë prapa sulmeve vdekjeprurëse që kanë ndodhur të hënën në qytetet bregdetare Tartous dhe Xhableh.

Agjencia shtetërore e lajmeve Sana ka thënë se sulmet janë “përshkallëzim serioz” dhe kanë qëllim të pengojnë përpjekjet për paqe.

Media shtetërore ka thënë se së paku 78 njerëz janë vrarë, ndërsa një grup monitorues ka thënë se bëhet fjalë për më shumë se 145 të vrarë.

Grupi militant Shteti Islamik ka marrë përgjegjësinë për sulmet, transmeton Rel.

Dy qytetet, që ndodhen në bregdetin e Mesdheut, janë bastione të regjimit të presidentit sirian, Bashar al-Assad, dhe deri më tash kanë qenë të izoluara nga lufta civile.

Presidenti sirian Bashar Assad: E refuzuam Turqinë kur na kërkonte ndihmë për Kosovën

Presidenti sirian Bashar Assad drejton një nga shtetet më të përfolura për shkak të luftës dhe rrezikut nga ISIS, por në një intervistë për gazetën “Politika” të Serbisë, ai ka folur edhe për Kosovën, pavarësinë e të cilës ka thënë se nuk do ta njoh kurrë dhe se për këtë i ofron mbështetje Serbisë.

Madje Assad ka thënë se për Kosovën janë prishur edhe me Turqinë.

“Në mbështesim Serbinë përkundër faktit se Turqia ka dashur të përdorë influencën për të ndihmuar Kosovën, por që e kemi refuzuar. Kjo ka ndodhur përpara luftës në Siri, 7 apo 8 vite më parë dhe ne refuzuam përkundër marrëdhënieve të mira me Turqinë në atë kohë. Ne mbështetëm Serbinë”, ka thënë Assad.

Por Assad, vendi i të cilit në vitin 2011 u përballë me luftë nga opozitës që më vonë e përdorën grupet terroriste si ISIS, ka thënë se lufta në Siri e cila ende po vazhdon është pak e shumë e njëjta me atë të viteve ’90 në Jugosllavi kur NATO intervenoi kundër forcave serbe.

“Lufta në vendin tuaj ishte prezantuar si akt humanitar i luftës, ku perëndimi intervenoi të mbroj një grup të njerëzve nga një tjetër. Shumë njerëz e besuan këtë tregim. Në Siri, perëndimi është duke e përdorur të njëjtën maskë humanitare. Në fakt, Perëndimit nuk i intereson as për njerëzit tuaj e as për tonët e madje as për kurrkënd në botë përpos interesave të tyre”, ka thënë Assad në intervistë për gazetën “Politika”, transmeton Insajderi.

Për këtë arsye, Assad ka thënë se Siria gjithmonë e ka mbështetur Serbinë në refuzimin e saj për të njohur pavarësinë e Kosovës.

Dhjetë momentet e Muammar Muhammad Abu Minyar al-Gaddafit, që çuditën botën

Lideri i dikurshëm i Libisë, Muammar Muhammad Abu Minyar al-Gaddafi, u vra në tetor 2011, në qytetin e tij të lindjes, në Sirte. Pushtetin e Libisë e mori më 1 shtator 1969. Sundimi i tij i hekurt nisi të dobësohej në pranverë 2011, kur forcat rebele filluan të kontrollonin gradualisht vendin. Diktatori kishte dekada që cilësohej si armik i Perëndimit, pasi mbështeste terrorizmin. Por, ai nuk pëlqehej edhe për sjelljen e tij të çuditshme. Ditorja britanike Mirror sjellë 10 nga veset më të çuditshme të Gaddafit.

1. Kur udhëtonte jashtë shtetit, ai merrte një eskortë prej 300 vetash, ku përfshiheshin edhe 40 truproja femra për të cilat këmbëngulte se duhet të ishin të virgjëra.

2. Në vitin 2009, i ftuar në Romë në një samit ushqimi, Gaddafi kërkoi 500 femra nga një kompani eskortash, duke specifikuar kërkesat e tij. Ato duhej të ishin mbi 1.70 të gjata dhe 18-35 vjeçe. Gaddafi, i mbështjellë me veshjen e tij të bardhë, u kërkoi vajzave që të konvertoheshin në fenë islame, para se t’u ofronte atyre një Kuran dhe një kopje të firmosur të Librit të Gjelbër të tij.

3. Takimi i parë i kolonelit Gaddafi me Tony Blairin ishte i çuditshëm. Lideri libian e ofendoi kryeministrin e atëhershëm të Britanisë, duke i treguar atij shollën e këpucës, një veprim mjaft përbuzës për kulturën arabe.

4. Ai e merrte çadrën e tij beduine në udhëtimet e tij dhe në vitin 2007 e hapi atë në ambientet e një hoteli me pesë yje në Paris, ku lejoi edhe devenë e tij që të vinte vërdallë në hotel.

5. I është drejtuar vetëm një herë OKB-së, ku në formë të një përçartjeje insistonte që George W. Bush dhe Tony Blair të dënoheshin për krime lufte.

6. Njëherë paraqiti një kërkesë në OKB për të përjashtuar Zvicrën! Ai i kishte mbyllur ndërkohë të gjitha firmat zvicerane në Libi, kishte ndaluar të gjitha importet, kishte anuluar fluturimet dhe kishte konfiskuar biznesmenët zviceranë. Kjo urrejtje ndaj Zvicrës i lindi pasi djali i tij 33-vjeçar, Motassim – i njohur si Hannibal – ishte arrestuar në Gjenevë nën akuzën e ofendimit të një kameriereje hoteli.

7. Gaddafi bëri më shumë miq gjatë një udhëtimi në Itali, edhe pse ai sipërfaqësisht “adoptoi” qytetin e vogël Antrodoco. Lideri libian e kishte vizituar një herë aksidentalisht, kur gjeti kurajën të ndiqte rrugën nga mali dhe të mos rrezikonte tunelin, pas tërmetit të L’Aquila. Qyteti njihet për pishat e shumta të tij.

8. Si një diktator që ishte, kur të donte i fuste brenda shtetasit dhe po ashtu, mund të urdhëronte lirimin e tyre. Por, Gaddafi vendosi t’i bënte gjërat më të ekzagjeruara. Kështu, në vitin 1988 ai dërgoi një buldozer në portat e burgut të Tripolit, duke liruar 400 të burgosur.

9. Edhe pse drejtonte vendin, Gaddafi gjente kohë të lirë për pasionet e tij, siç ishte dizajnimi i makinave. Në vitin 2009 u zbulua Saroukh el-Jamahiriya – “raketa libiane”. Libia pretendoi se ishte makina më e sigurt në botë dhe mund të përshkojë qindra milje me një gomë të shfryrë.

10. Gjatë përpjekjes së tij për të larguar vendin nga influenca perëndimore, Gaddafi filloi të zëvendësonte të gjitha fjalët angleze me ekuivalentet arabe, madje edhe brand names. Kështu, Johnny Walker u bë Hanah Mashi dhe 7 Up u zëvendësua me Saba’a Fauq.

Libri i Gjelbërt drejt harresës

Pesë vite, që përkon ditë më ditë me vdekjen e diktatorit libian, Muamar Gedafi, Libri i tij i Gjelbërt, një pamflet i shenjtë i pranishëm përgjatë tre dekadash është kthyer në një objekt tabu ku posedimi i kësaj broshure të paraqet të ekspozuar ndaj ndonjë forme shpagimi.

I publikuar 40 vite më parë, teksti ka shërbyer në rolin e Kushtetutës nga viti 1976 deri në 2011, duke i dhënë formë jetës politike, ekonomike dhe sociale të Jamahiriya” (Shtetit të masave) të Gedafit.

I renditur pas një rafti ku mbizotërojnë ende disa kartolina stolisur me sloganet e Librit të Gjelbërt, Abdessalam, pronar i një librarie në Tripoli pohoi se nuk kishte ruajtur asnjë kopje.

“Libraria ime do të ishte djegur menjëherë nëse do të ekspozoja këtë libër në vitrinën e librave për shitje”, rrëfen ai me zë të ulët për median, duke hedhur një vështrim përreth.

“Askush këtu nuk është simpatizant i regjimit të Kadafit, por thjesht fakti i të pasurit një libri të tillë të mallkuar do të kishte vënë nën shënjestrën e pasojave shkatërruese”, shtoi ai.

Para 5 viteve është vrarë një nga diktatorët që ka sunduar më së shumti në botë, libiani Muammar Gaddafi. Ai u vra nga kryengritësit libianë, pasi për disa ditë u fsheh në tunelet nëntokësorë dhe në shkretëtirë.

Protestat në vend zgjatën me muaj, ndërsa konflikti më vonë u shndërrua në luftë civile. Pas vrasjes së diktatorit, në sipërfaqe dolën krimet e tmerrshme të sundimit të tij 42 vjeçar, për persekutime dhe vrasje të kundërshtarëve politikë.

Në një dokumentar të publikuar më parë, Gaddafi ka përdhunuar gra të panumërta gjatë 40 viteve të sundimit të tij. Sipas realizueses së dokumentarit, Antonia Rados, shumë gra libiane ishin të magjepsura nga Gaddafi, ndaj donin ta takonin. Ndërsa, kur takoheshin, Gaddafi i dhunonte ato.

Ajo thotë se truprojat e tij femra, për të cilat thuhej se do ta jepnin jetën për ta mbrojtur atë, ishin po ashtu viktima. Sipas një raporti, psikologu i shquar libian, Seham Sergewa, thotë se di se së paku katër nga truprojat e tilla “amazone” janë dhunuar nga ai.

Rados thotë se Gaddafi ka abuzuar shumë gra gjatë momenteve të takimit, dhe se ai i falte elementet rebele të shoqërisë së tij fisnore, nëse atij i “dhuroheshin” femrat e reja.

Në dokumentar thuhet se infermieret ukrainase që punonin në spitalet e Libisë, në fakt përfundonin duke abortuar fëmijët e tij, si viktima të dhunimit që ishin.

Ndër të tjera, Presidenti libian i Partisë Republikane për Demokraci dhe Drejtësi ka thënë më parë se ka informata se Muammar Gaddafi e ka financuar regjimin e Slobodan Milosevicit. Pos Milosevicit, lideri i dikurshëm libian e ka financuar edhe kampanjën zgjedhore të ish-presidentit kroat Stipe Mesic, presidentit francez Nicolas Sarcozy, kryeministrit italian Silvio Berlusconi, diplomatit amerikan David Welch, dhe shumë emra të tjerë të njohur të politikës perëndimore.

Ndërkaq, Human Rights Watch këtë javë ka publikuar raportin prej 50 faqeve, “Vdekja e diktatorit: Hakmarrje e përgjakshme në qytetin Sirte", ku në detaje përshkruhen orët e fundit të jetës së tij dhe rrethanat e vrasjes, si dhe të vrasjes së djalit dhe të eskortës së tij, duke u bazuar në dëshmi dhe fotot e bëra nga celularët.

Aty zbulohet se ai nuk është vrarë nga një shkëmbim zjarri me rebelët, por nga vuajtjet pasi është arrestuar. Gaddafi fillimisht u plagos nga një shpërthim i një bombe dore, e cila eksplodoi disa metra larg tij, teksa ai përpiqej të ikte. Pas kësaj ai u kap nga kryengritës, ndërsa vdiq pasi në shpinë e shpuan me bajonetë, që ishte arsyeja e vdekjes së tij.

Sipas raportit të HRW, Ish-diktatori ishte ndoshta i vdekur kur u qëllua nga një kryengritës i ri me plumb në kokë.

Mjeku i cili zhvilloi autopsinë ishte nën presione të rënda dhe kërcënime me vdekje për të mbuluar shkakun e vërtetë të vdekjes së diktatorit 69-vjeçar. Ai ka shkruar në raportin e tij se Gaddafi vdiq pas shkëmbit të zjarrit me kryengritësit.(Telegraf)

Dodona pellazge duhet të bëhet pjesë e një debati shkencor

Xhafer Sadiku, studiues

Botimi i një libri është ngjarje jo vetëm për autorin, por edhe për lexuesin dhe, kur është fjala për libra studimorë, do të ishte me interes edhe për institucionet shkencore dhe akademike. Për më tepër, kur në Shqipëri studiuesit numërohen me gishtat e dorës.

Në fakt, nuk ndodh kështu me institucionet shkencore e akademike, të cilat janë përfolur si të politizuara, për të mos thënë të fosilizuara. Ato e konsiderojnë fushën e studimeve si domen të tyre, madje përfundimet që arrijnë sikur të ishin fjala “e Zotit”.

Ndryshe nga institucionet, studiues të pavarur, me shumë sakrifica, arrijnë të botojnë libra studimorë që nuk duhen lënë të kalojnë pa u vënë re. Atyre u duhet kushtuar vëmendja e duhur, pasi mbushin boshllëkun e krijuar nga institucionet, boshllëqe që më pas krijojnë humnera të mëdha në formimin intelektual të brezave të rinj. Është e tepërt të themi se periudha të tëra të historisë nuk njihen mirë nga nxënësit dhe studentët, për të mos thënë nuk njihen fare.

Njëri prej librave që i shërben këtij qëllimi dhe që duhet të hapte debat shkencor për sa thamë është libri në dy vëllime “Dodona ndodhet në Dëshnicë të Përmetit” e autorit Kujtim Mateli, i cili meriton respekt për punën e kryer.

Ç’farë përmban libri?

Pa folur për konkluzionin përfundimtar të autorit, duhet theksuar se lënda është mjaft e pasur, ndërsa libri i strukturuar mirë.

Vëllimi i dytë është i ndarë në tre pjesë dhe i konceptuar si oponencë ndaj librit “Dodonë e ses ruins” të Kostandin Karapanos. Autori i vë përballë faktet nga veprat e autorëve të antikitetit, të bashkëkohësve të Karapanos dhe pas Karapanos.

Në pjesën e parë, “Dëshmi të deformuara” njihemi me fakte të shumta të autorëve të antikitetit, ku tërheqin vëmendjen elementët distancë dhe kohë.

Pjesa e dytë, “Karapanos dhe gjetjet arkeologjike” përmban mbishkrimet e gjetjeve arkeologjike, format dhe elemente të tjerë.

Në pjesën e tretë, “Autorë e studiues pas Karapanos”, sillen shumë fakte nga autorë të ndryshëm, përkthime dhe komente.

Mënyra se si i ka parashtruar faktet, analiza dhe komentet mbi to, e kanë sjellë autorin në përfundime për të gjitha çështjet që trajton. Shumë prej tyre janë me të vërtetë bindëse dhe domethënëse, që e bën lexuesin të mendojë, madje pse jo, të ndajë të njëjtin mendim me autorin. Interesante është shtojca (ese) “Si sfidohen nga fqinjët institucionet tona shkencore”, ku autori konsulton një bibliografi të pasur nga autorë të njohur.

Pse duhet diskutuar?

Po të hedhim një vështrim prapa, në histori, do të vërejmë se:

Së pari, gjuha shqipe është ndër më të vjetrat në Evropë, gjuhë e një populli të vjetër gjithashtu dhe autokton, që shtrihej deri në Ballkanin qendror. Ky popull i lashtë, që ka jetuar përkrah helenëve dhe romakëve ka krijuar padyshim qytetërimin e vet, krahas atij greko-romak. Atëherë pyetja që kërkon përgjigje nga institucionet shkencore është:

-Cilat janë punimet e tyre për të hulumtuar e nxjerrë në dritë tërë qytetërimin e këtij populli në trevat ku ka jetuar e jeton?

-A ka patur shtrembërime të qëllimta të të vërtetave historike nga institucionet shkencore të vendeve fqinj, të cilat akademia jonë i merr si referenca?

Së dyti, libri “Dodonë e ses ruins” i Kostandin Karapanos dhe botime të tjera që u botuan në vitin 1878, ishin në funksion të vendimeve që do të merrte Kongresi i Berlinit për copëtimin e territoreve shqiptare. Libri i Karapanos apo edhe i të tjerëve, shërbeu si “provë” për të vendosur copëtimin e tyre. Nisur edhe nga ky fakt, a nuk meriton një qasje më serioze nga Akademia e Shkencave, libri i z. Kujtim Mateli?

Së treti, debatet shkencore për libra studimorë do t`u shërbenin edhe studentëve duke i nxitur drejt arkivave dhe bibliotekave.

Dhe së fundi, vlera e studimeve nuk matet me titujt që jepen nga autoriteti i pushtetit dhe nderet që përfitojnë nga këta tituj, por nga puna shkencore dhe përkushtimi atdhetar. Janë këto vlera që e bëjnë librin e z. Kujtim Mateli shumë të dobishëm dhe autorin të respektuar.

REXHEP SHAHU : Pse u botua libri i Hermann Frankut: Lufta e çetave në Shqipëri

Në shtëpinë ku jam lindë, kullë dy katëshe me gurë të mëdhej, me mur të trashë një metër, mes dy dritareve të vogla, është një rrasë e madhe guri e goditme me predhë mortaje, “sa kanë knue gjelat, te dalë drita me 5 shtator 1944”.

“Shtëpia nuk u dridh as u lëkund por zhurma e krisma na tuti se ke hala natë e na në gjumë”, më tregonte baba.

“Brenda ditës u muar vesh se shpia jonë është gjujtë pahiri prej gjermanëve se nuk ka asgjë askush as me ne as me katundin”.

Predha e mortajes a e topit, që s’e dinin atëhere se çfarë predhe ishte, kishte ardhë “nga Hani i Laçit, poshtë Polinit, nër Bajatin tonë, kah Rrasa e Samarit”, më rrëfente qindra herë baba.

Atë ditë, si ka dalë mirë drita, tre gra të hijshme dhe disa gjermanë e partizanë, na fëmijët e të rijtë nuk e dinim kush janë gjermanë a partizanë se s’kishim pa kurrë, tregonte baba, kanë ardhë nga Hani i Laçit, nëpër Polina, te vorrzet e Shaheve e Ademve, janë ndalë te kroi i Shaheve dhe kanë ecë përpjetë për Amlen.

Në fund të Arës së Rustës, sa kalon Furzën, djathtas, kanë vra me pistoletë një gjerman të plagosën se nuk mundi me ecë, tregonte baba im, xhaxhai e plot të tjerë që i kishin parë me sytë e tyre dhe i kishin shoqërue robërit apo pengjet gjermane.

Gjermanët e partizanët e parë që u panë në fshatin tim, u ndoqën prej fëmijëve e të rijve të fshatit deri në Kodër të Amlenit, përmbi Shahe. Vonë e morën vesh se ato gjermanë kishin qenë rob apo pengje.

Baba tregonte se pas tre ditëve, jo ma shpejt, kanë shkue mileti te Hani i Laçit për me gjetë llamarina për koftorra prej makinave të djegme apo gomerdare makinash për llastike.

Për herë të parë kam shkue me shkollën te Hani i Laçit, te lapidari kushtuar kësaj beteje, në shtator 1967, në klasën e parë dhe na kanë folë për këtë beteje veteranë që s’kanë luftuar aty në atë betejë.

Gjithmonë i ngatërronin dy betejat, atë të Hanit të Laçit të 5 shtatorit 1944, që e bënë partizanët vendas, dhe atë të 16 shtatorit 1944 poshtë Kroit të Kusarëve kundër gjermanëve të sëmurë që po iknin në Gjermani, që e bënë partizanët e brigadës së pestë, të cilët e zhveshën gjyshin tim plak te Kroi i Shaheve, ia hoqën pallton dhe çallmën e hoxhës dhe e lanë në këmishë e në done të bardha, për arsye se ai nuk pranoi që komunistët të flinin në shtëpinë e tij edhe pse u dha bukë, ushqim e çorape të leshta.

Kaq shumë është folë në fshatin tim për këto dy beteja, sa rrenat e të vërtetat kanë krijue shtresa të trasha.

Portreti i tri grave gjermane, por veçmas i njërës, që në sytë e njerzve kishte mbetë shumë e bukur, që i kishin marrë peng te Hani i Laçit, ka marrë mijëra forma në sytë e mi të mendjes.

Vonë mësova se ato tri gra që u morën peng prej partizanëve e komunistëve te Hani i Laçit në fshatin tim, në natën e 4-5 shtatorit 1944, u kalbën në burgjet komuniste e në kampe internimi në Shqipëri deri në vitin 1956, kur kanë ikë për në Gjermani.

Vonë, para dy viteve kam mësuar se beteja e zhvilluar te Hani i Laçit është e shkruar nga komandanti gjerman Hermann Frank dhe fshehtas e hapur ky libër është cituar.

Male harrimi e fallsifikimi janë hedhë e hidhen por ja që historia nuk rri dot në varr pa folë, pa u rrëfye, pa i shërbye të vërtetës.

E ndjeva për detyrë që ta botoja këtë libër.

Historitë e mëdha të luftës e qëndresës shqiptare kundër pushtuesve, duket se kanë qenë të “dënuara” të ndodhnin në Lumë e në fshatin tim Bardhoc.

Askush sot në fshatin tim nuk di asgjë për këto beteja, për këtë luftë.

Duket se urrjetja është e destinuar të ketë jetë të shkurtë, të myket nëpër arkiva e libra historie e dashuria mes njerzve e popujve të fitojë e të jetë jetëgjatë.

Sot ka në Gjermani shumë më shumë shqiptarë se sa ka patur gjermanë në Shqipëri

Ministria e Kulturës ka hartuar së fundmi katalogun "Albanian Books", i cili përbëhet nga 32 autorë.

Lajmin e bën të ditur vetë MK-ja në adresën e saj zyrtare në internet ku thekson se shpresohet që ky katalog të pasohet nga katalogët e përvitshëm që do të përmbajnë titujt më të mirë të vitit të sugjeruar për përkthimin dhe botimin jashtë vendit.

"Janë përzgjedhur autorë me krijimtari të pasur pas viteve '90 vepra e të cilëve është vlerësuar nga kritika, janë nderuar me çmime apo janë ndjekur nga lexuesi vendas si Luljeta Lleshanaku, Arian Leka, Agron Tufa, Ardian Kyçyku, Ridvan Dibra, Arben Dedja, etj.

Po kështu janë përzgjedhur edhe autorë të afirmuar që para viteve '90, të cilët janë ende aktivë në fushën e letrave si: Zija Çela, Besnik Mustafaj, Preç Zogaj etj" sqaron MK.

Në mungesë të agjencive letrare që mbulojnë këtë veprimtari, Ministria e Kulturës vendosi të hartojë këtë katalog (me të njëjtin titull me faqen e re të internetit kushtuar letërsisë shqipe "Albanian Books").