Dallimet midis MI6 dhe CIA

 

Shërbimi Sekret i Inteligjencës (SIS), i njohur zakonisht si MI6, është shërbimi i jashtëm i inteligjencës i qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar, i ngarkuar kryesisht me mbledhjen dhe analizën e fshehtë të huaj të inteligjencës njerëzore (HUMINT) në mbështetje të sigurisë kombëtare të Mbretërisë së Bashkuar. SIS është një anëtar i komunitetit të inteligjencës së vendit dhe Shefi i tij është përgjegjës para Sekretarit të Jashtëm të vendit. Emri MI6 (që do të thotë Inteligjencë Ushtarake, Seksioni 6) filloi si një flamur komoditeti gjatë Luftës së Dytë Botërore, kur SIS njihej me shumë emra.

Agjensia Qendrore e Inteligjencës (CIA) është një shërbim civil i huaj i inteligjencës i qeverisë federale të Shteteve të Bashkuara, i ngarkuar me mbledhjen, përpunimin dhe analizimin e informacionit të sigurisë kombëtare nga e gjithë bota, kryesisht përmes përdorimit të inteligjencës njerëzore (HUMINT). Si një nga anëtarët kryesorë të Komunitetit të Inteligjencës së Shteteve të Bashkuara (CIA), CIA i raporton Drejtorit të Inteligjencës Kombëtare dhe kryesisht është përqendruar në sigurimin e inteligjencës për Presidentin dhe Kabinetin e Shteteve të Bashkuara.

The SIS Building at Vauxhall Cross, south London, seen from Vauxhall Bridge

Është e rëndësishme të theksohet ndryshimi midis MI5 dhe MI6. MI5 punon në Mbretërinë e Bashkuar duke kapur spiunë të huaj, ndërsa MI6 është në thelb spiun i MB jashtë vendit. MI6, ose Shërbimi Informativ Sekret (SIS), arsyeja e ekzistencës së saj është mbrojtja e sigurisë kombëtare të Mbretërisë së Bashkuar. Rolet prioritare të MI6 janë kundër-terrorizmi, kundërpërhapja, sigurimi i inteligjencës në mbështetje të sigurisë kibernetike dhe mbështetja e stabilitetit jashtë shtetit për të penguar terrorizmin dhe aktivitetet e tjera kriminale.

                             Operation Gold: the Berlin tunnel in 1956

Ndryshe nga agjencitë e saj kryesore simotra, Shërbimi i Sigurisë (MI5) dhe Shtabi i Komunikimeve Qeveritare (GCHQ), MI6 punon ekskluzivisht në mbledhjen e inteligjencës së huaj. CIA u krijua në interes të sigurisë kombëtare të SHBA. Kjo me të vërtetë mund të nënkuptojë spiunimin e vendeve të tjera, apo edhe mbajtjen nën kontroll të qytetarëve amerikanë – megjithëse se sa ndodh në të vërtetë kjo është një çështje debati.

Agjencia është e përfshirë me terrorizmin, armët e shkatërrimit në masë, inteligjencën kibernetike dhe përgjithësisht duke mbajtur një sy mbi atë që po ndodh politikisht në mbarë botën dhe duke u përpjekur të sigurojë që ajo të mos ndikojë negativisht në Amerikë. Gjatë gjithë viteve, CIA e ka zgjeruar gjithnjë e më shumë rolin e saj, duke përfshirë operacionet e fshehta paraushtarake.

A young Englishman, member of the Secret Intelligence Service, in Yatung, Tibet, photographed by Ernst Schäfer in 1939

Krijimi

Në fillim të viteve 1900, qeveria britanike ishte gjithnjë e më e shqetësuar për kërcënimin ndaj Perandorisë së saj nga ambiciet perandorake të Gjermanisë. Britanikët gjithashtu donin të ruanin dominimin dhe pasurinë e tyre globale, kështu që ata duhej të mbanin gjermanët që të mos bëheshin shumë të fuqishëm. Në atë kohë besohej se Gjermania kishte spiunët e saj që enden nëpër rrugët e Anglisë, kështu që në vitin 1909 kryeministri Herbert Asquith krijoi Byronë e Shërbimit Sekret. 

Nuk ishte vetëm Gjermania që shqetësoi Britaninë e Madhe, por edhe Bashkimin Sovjetik dhe ambiciet e tij komuniste. Kjo është arsyeja pse spiuni më i mirë i byrosë u takua me Grim Reaper përballë mjeshtrit të masakrave, Jozef Stalinit, të lumtur nga këmbëza. CIA u krijua më 26 korrik 1947, kur Harry S. Truman nënshkroi Aktin e Sigurisë Kombëtare. Ishte sulmi në Pearl Harbor ai që doli të ishte shtysa më e madhe për të krijuar një agjenci të tillë të fshehtë.

Etikë

Disa nga veprimet e MI6 që nga vitet 2000 kanë tërhequr polemika të rëndësishme, të tilla si aktet e supozuara të torturës dhe dorëzimit të jashtëzakonshëm. MI6 në fakt punoi me policinë sekrete naziste, Gestapo, për të penguar ngritjen e komunizmit. U zbulua gjithashtu se agjentët e MI6 në fakt po i kalonin sekretet Rusisë, madje dy politikanë u zbuluan se punonin për KGB-në. Byroja mund të jetë më e famshme për Kriptanalizën e saj, e cila po thyente kodet duke përdorur algoritme kriptografike.

MI6 ishte me të vërtetë hakeri i parë kompjuterik në një shkallë të gjerë, duke krijuar themelet për informatikë moderne. Më vonë, MI6 kishte duart plot me IRA, dhe gjatë viteve 70 dhe 80 u përqendrua në terrorizmin ndërkombëtar. Inteligjenca e saj nuk ishte gjithmonë aq inteligjente, gjë që u demonstrua kur i tha botës se kishte armë të shkatërrimit në masë në Irak. Një nga programet më të fundit të MI6 është spiunimi i Koresë së Veriut. Pas formimit të saj, CIA kishte gisht në çështjet e shumë vendeve. Operacionet e tij nganjëherë mund të thuhet se janë të dyshimta.

Disa nga operacionet më të famshme përfshijnë në fakt përpjekjen për të zbuluar se kush në Britani punonte për rusët. Po punonte nën tokë në Xhamajka në vitet '70 - dhe jo, nuk ka asnjë provë që CIA vrau Bob Marley-n - duke rregulluar grusht shteti në Iran dhe Indonezi dhe në përgjithësi duke u siguruar që komunizmi të mos merrte shumë tërheqje pasi ishte një kërcënim ndaj demokracisë globale dhe dominimit të Amerikës. Ky është pozicioni që CIA mban në botë, megjithëse shumë njerëz besojnë se CIA-s i mungon etika.

Punonjësit

MI6 është i vendosur në Londër, dhe ka agjentë në të gjithë globin. Shtë shumë më e vogël se CIA, që punëson rreth njerëz 2,479. CIA ka selinë e saj në Langley, Virginia, por agjentët e saj sekret punojnë në të gjithë botën. Ka një numër punëtorësh të rregullt natyrisht, dhe shumë prej tyre mund të gjenden në Washington DC. Mendohet se agjensia punëson rreth njerëz 21,575.

Buxhet

Mendohet se buxheti i MI6 është rreth $ 3.5 $ (miliardë 2.7). Buxheti i CIA është afërsisht miliardë dollarë 14. Ky është vetëm një pjesë e 'Buxhetit të Zi' të SH.B.A.-së, një lloj buxheti sekret që u zbulua kur Edward Snowden lëshoi ​​skedarët e klasifikuar të CIA. Mendohet se buxheti i zi është shumë më shumë se $ 50 $.

Rekrutimi

Për t'u bërë agjent i inteligjencës për MI6, do të duhet të jesh të paktën 22 vjeç. Të duhet një diplomë universitare, por çdo diplomë që duket se do të bëjë. Më pas ju duhet të merrni një kurs trajnimi hetimor të Fondacionit gjashtë-javor dhe më pas do të stërviteni për dy vjet përpara se të bëheni një agjent i duhur. Në faqen e saj të internetit, MI6 shpjegon se do të kaloni nëpër kontrolle të plota të sfondit, teste mjekësore dhe nëse keni marrë ndonjë drogë të paligjshme, ju jeni larguar.

Intervista dhe shfaqja janë stresuese, theksojnë ata, duke thënë: “Është një proces i gjatë, deri në tre muaj në shumicën e rasteve, dhe kërkon një vështrim shumë të drejtë, të thellë dhe mjaft ndërhyrës në jetën tuaj, duke përfshirë financat tuaja. Është e rëndësishme të jeni të vetëdijshëm për këtë angazhim përpara se të aplikoni.” Ju gjithashtu supozohet t'i thoni asgjë askujt në lidhje me aplikimin tuaj, pasi byroja e ndan pothuajse jetën tuaj.

Ju mund të bëni të gjitha llojet e gjërave në CIA, por le të përqendrohemi te agjentët dhe jo te kontabilistët. Shumica e punonjësve të saj të fshehtë janë të moshës nga 26 deri në 35 vjeç. Ata të gjithë kalojnë nëpër kontrolle të plota mjekësore dhe të sfondit, për të mos përmendur poligrafët, të cilët janë gjithashtu pjesë e procesit të intervistimit. Ata kanë nevojë për një diplomë universitare, njohuri për çështjet ndërkombëtare dhe aftësi të mira të gjuhëve të huaja. Asete të tjera përfshijnë aftësi të forta negociuese, diskrecion, diplomaci dhe përvojë në hetimin penal.

Idealisht, diploma juaj do të jetë në kriminologji, sigurinë e vendit ose menaxhimin e urgjencës. Të gjithë agjentët e pranishëm i janë nënshtruar një programi trajnimi 56-ditor për hetimin kriminal dhe ata do të jenë trajnuar për 18 muaj të tjerë në selinë e CIA-s. Në faqen e CIA-s, nuk thuhet se agjentëve u kërkohet të bëjnë ndonjë lloj testi fizik, por thotë se ata duhet të jenë në "shëndet të shkëlqyer fizik dhe psikologjik".

Përvoja intelegjente 

Ish-oficeri i inteligjencës MI6, Harry Ferguson, i tha The Guardian se si ishte të punoje për organizatën. Ai në fakt tha se gjithçka filloi paksa si një film, me dikë që iu afrua kur ai ishte student në Oksford dhe e pyeti në heshtje: "A keni menduar ndonjëherë të punoni për vendin tuaj?" Pasi tundi kokën, më vonë mori një zarf anonim që përmbante një përshkrim se ku të shkonte për një intervistë.

Ai tha se ata janë duke kërkuar për "njerëz të pavarur, të vetë-drejtuar", sepse sapo të gjeni vendin e punës, ai thotë se mund të jetë shumë i vetmuar. Nuk është domosdoshmërisht aq e rrezikshme sa mendojnë njerëzit, dhe mund të jetë e zakonshme, por dobësia më e madhe është: "Të dish se dikush tjetër është burgosur, torturuar ose vrarë sepse nuk e ke bërë punën tënde siç duhet." Kjo mund të jetë një barrë mjaft e tmerrshme. Mund të jetë e vetmuar, nëse fshiheni thellë si agjent i CIA-s. Ju nuk mund t'i tregoni askujt se çfarë bëni saktësisht, madje do të mbani sekrete nga familja juaj.

Në faqen e CIA-s, ai jep 10 arsye pse duhet të punoni atje, që përfshin punën me njerëz shumë të zgjuar, të kesh një punë emocionuese, të jesh në ballë të politikës globale dhe gjithashtu të marrësh përfitime të mëdha. Një agjent i CIA-s prej 15 vitesh tha se e pëlqente punën ndonjëherë, duke thënë për Business Insider: “Shumë punë në terren dha momente të pabesueshme si në aspektin e kënaqësisë personale në punën time ashtu edhe në frikën për të kapur një paraqitje të shkurtër të gjerësisë së diversitetit në kjo botë." Ai tha gjithashtu se nuk është asgjë si ajo që përshkruan Hollywood-i.

Rrezikshmeria 

Oficerët e MI6 në thelb e kalojnë pjesën më të madhe të kohës duke u përpjekur të rekrutojnë njerëz për t'u dhënë atyre informacion, kështu që ata kryesisht qëndrojnë larg rrezikut. CIA është më e rrezikshme, pasi oficerët e tyre janë gjysmë ushtarakë.

Rrogat

Për MI6, do të filloni me një pagë prej $ 40,000 (£ 30,937). Kjo do të rritet pas shërbimit rreth viteve të 5 në $ 53,000 (£ 40,992). Agjentët e rinj të CIA marrin rreth $ 47,000, por një agjent i vjetër mund të fitojë më shumë se $ 130,000 në vit. Sa më i vjetër të bëheni, aq më shumë fitohesh.

Shifni : 

https://en.wikipedia.org/wiki/MI6

Manjati mediatik 86-vjeçar Silvio Berlusconi beson se ai është personi që mund të bindë mikun e tij të vjetër Vladimir Putin në tryezën e bisedimeve dhe t'i japë fund luftës në Ukrainë dhe synon ta bëjë këtë para Krishtlindjeve, sipas Spectator.

Flori Bruqi 

Ish-kryeministri italian Silvio Berlusconi beson se ai është personi që mund të bindë mikun e tij të vjetër Vladimir Putin në tryezën e bisedimeve dhe t'i japë fund luftës në Ukrainë dhe synon ta bëjë këtë para Krishtlindjeve, sipas Spectator.

Manjati mediatik 86-vjeçar dëshiron një marrëveshje paqeje, të ndërmjetësuar nga ai vetë, dhe avioni i tij privat tashmë është në gatishmëri, raporton news.sky.

Vittorio Sgarbi, i besuari i Berlusconit dhe tani nënsekretari për kulturën në qeverinë e re të Giorgia Melonit, ka thënë se Berlusconi po mendon veten e tij si ndërmjetësuesin e vetëm të mundshëm.

Ai i tha botimit: “Berlusconi e do bukurinë. Dhe ky është gjesti që ai ka në mendje. Ai beson se mund ta arrijë atë dhe nëse e bën, pa cenuar pozicionin e NATO-s, ai do të hyjë në librat e historisë si një hero global”.

Berlusconi ka luajtur më parë rolin e ndërmjetësit në bisedimet midis

Perëndimit dhe Rusisë më parë, veçanërisht në samitin e Romës në 2002, i cili çoi në krijimin e një këshilli të përhershëm NATO-Rusi.

 Perëndimit dhe Rusisë më parë, veçanërisht në samitin e Romës në 2002, i cili çoi në krijimin e një këshilli të përhershëm NATO-Rusi

Shqipja midis gjuhës së një kombi dhe rrezikut

 

Përderisa kryetari i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Skënder Gjinushi, ka folur për të ardhmen ku sipas tij, gjuha shqipe do të kthehet në gjuhën e integrimit të shqiptarëve, kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka folur për mungesë të personaliteteve të gjuhës shqipe sot. “Shqiptarët në BE jo si toskë e gegë, por si një komb”, ka thënë Gjinushi në shënimin e jubileut të 50-vjetorit të Kongresit të Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe. Kryetari i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës ka thënë se shtetet nuk kanë nevojë të bëjnë politika të mbrojtjes së gjuhës nga folësit e saj, por politika të mbrojtjes së gjuhës nga braktisja e folësve të saj

Akademia e Shkencave e Shqipërisë dhe Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës kanë shënuar të enjten në Tiranë, 50-vjetorin e Kongresit të Drejtshkrimit, i cili mundësoi standardizimin e gjuhës shqipe. Të ftuar ishin akademikë nga Shqipëria, Kosova dhe Maqedonia e Veriut, pjesëmarrës të Kongresit të Drejtshkrimit para një gjysmë shekulli dhe drejtues shtetërorë, përfshirë kryeministrin e Shqipërisë, Edi Rama dhe presidentin e këtij vendi, Bajram Begaj.

 

Rama: Fjalori i gjuhës shqipe në pikëpyetje të madhe

Por kryeministri Edi Rama ka folur për lëngimin që po has gjuha shqipe në kohët e sotme, ndërsa ka kujtuar veprën e atyre që mundësuan krijimin e gjuhës standarde 50 vjet më parë. Rama ka thënë se në fakt gjuha e njësuar është e rrezikuar sot edhe për shkak të mungesës së personaliteteve, që nuk kanë të krahasuar me ato të pesë dekadave më parë. Rama ka thënë se kritikat se ky Kongres është bërë në kohën e komunizmit janë qesharake. Unanimiteti për drejtshkrimin 50 vjet më parë sipas tij, qe mahnitës, “po të kesh parasysh se në ç‘konflikte të përgjakshme e procese rraskapitëse kanë ecur gjuhë të tjera për t’u njehsuar e për t’u bërë palca e skeletit të paqes sociale”.

“Historia na mëson se drejtshkrimi e gjuha e shkruar janë proces konsolidimi i frymës i germës së një kombi i qenies së një kombi. Misionarët e Kongresit të Manastirit dhanë mesazhin se kombi është një përmes një alfabeti të përbashkët. Drejtshkrimi dhe gjuha e njësuar bëri të njëjtën gjë në vazhdimësi. Është nga të paktët procese që në historinë tona në njëson për nga struktura dhe metoda me vendet e tjera evropiane. Kemi pasur fatin që ndonëse pa një shtet tonin, të kemi mendjen e ndritur të njerëzve të dalluar të këtij kombi. Burime njerëzore dhe karaktere të hatashme të këtij vendi, personalitete shumë më të mëdha se gjeografia e Shqipërisë. Kush janë të ngjashmit e Eqrem Çabejt, Mahir Domit, Aleks Budës e kështu me radhë, apo profesor Emilit(Lafe)?”, ka thënë Rama. Kryeministri Rama ka apeluar për një punë më të madhe për një fjalor të plotë të gjuhës shqipe. Ai ka thënë se shqipja nuk e ka një fjalor të tillë.

“Albanologu i famshëm, Robert Elsie, thoshte: ‘Mua më vjen shumë keq që kur lexoj në shqip dhe nuk e kuptoj një fjalë, nuk e gjej dot në një fjalor’. Fjalori i shqipes zyrtare është vetëm gjysma e shqipes së vërtetë. Unë shpresoj që ne do t’ia dalim të kemi një fjalor të ri. Edhe një histori të shqiptarëve, dhe pastaj edhe një enciklopedi që edhe për këtë ka filluar puna”, ka thënë Rama. Ai u shpreh se është i shqetësuar për shqipen e folur përditë, e cila përdoret më së shumti në rrjetet sociale”, ka thënë kryeministri Rama.

Kraja: Gjuha letrare shqipe nuk më ka zhgënjyer asnjëherë

Kryetari i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës, Mehmet Kraja, në fillim të fjalës së tij, ka kujtuar se i takon asaj gjenerate, “e cila e ka njohur dhe e ka përjetuar gjuhën letrare shqipe në të gjithë përbërësit e saj: idealizmin, entuziazmin, ndonjëherë dilemat, dhe spektizimin, më pas, përpjekjet agresive për ta reviduar standardin, për ta përdorur paskajoren si ‘mea culpa’ për të gjitha dështimet”.

“Sot, duke qenë shkrimtar që i përkulet gjuhës shqipe si më të madhes vlerë që kemi, ju them pa asnjë mëdyshje se gjuha letrare shqipe nuk më ka zhgënjyer asnjëherë”, ka thënë akademik Kraja.

Gjuha sipas tij, u ka shërbyer mrekullisht të gjithë shkrimtarëve të mirë, “më pak u ka shërbyer shkrimtarëve mesatarë dhe pak ose aspak s’u ka shërbyer shkrimtarëve të pazotë, të cilët edhe sot vazhdojnë ta fajësojnë gjuhën letrare për dështimet eventuale në fushë të krijimtarisë dhe të dijes”.

“Skepticizmi i tyre nuk ka të bëjë me mundësitë e gjuhës, por me mungesat e tyre në fushën e dijes dhe të njohjes”, ka thënë ai në ato që i ka cilësuar observime personale. Sipas tij, në Kosovë gjuha letrare shqipe dhe standardi, gjatë këtyre njëzet vjetëve kanë njohur zhvillime pozitive.

“Tashmë ka ndodhur dhe po vazhdon një proces i gjatë dhe i vështirë i desllavizimit, si dhe i kthimit të gjuhës shqipe nga gjuhë e dytë në gjuhë të përdorimit të gjerë shtetëror dhe institucional”, ka thënë kryetari i ASHAK-ut, teksa ka shtuar se ka ende punë për t’u bërë. Por shtetet sipas akademik Krajës, nuk kanë nevojë të bëjë politika të mbrojtjes së gjuhës nga folësit e saj.

“Madje edhe nëse ata ndonjëherë ndodh të abuzojnë me gjuhën dhe nuk janë në të drejtën e Zotit për me e përdorë gjuhën me dinjitet dhe nder, por shteti ka nevojë të bëjë politika të mbrojtjes së gjuhës nga braktisja e folësve të saj”, ka thënë ai.

Begaj: Ngjyrimet dialektore janë pasuri, pjesë e trungut të shqipes

Edhe presidenti Bajram Begaj ka folur në Konferencën e 50-vjetorit të standardit të gjuhës shqipe. Ka theksuar rëndësinë e madhe që duhet t’i jepet gjuhës e letërsisë në shkolla dhe mbrojtjen e saj nga padija gjuhësore.

“Në një botë, ku kulturat e mëdha po ngushtojnë gjithnjë e më shumë hapësirat për kombe e kultura të vogla, nevoja për pasurimin e gjuhës dhe mbrojtjen e saj nga huazimet e panevojshme është e madhe. Lëndës së gjuhës dhe letërsisë shqipe duhet t’i jepet përparësi në shkolla, në mënyrë që brezi i ri, jo vetëm të marrë njohuri të thella të gjuhës amtare, por të edukohet me krenari për gjuhën dhe kulturën, së cilës i përket. Veçanërisht diaspora duhet mbështetur me politika e programe të posaçme. Edhe pse larg atdheut të të parëve, brezat e rinj duhet të rriten me vetëdijen se i përkasin të njëjtës botë shqiptare. Puna për pasurimin e fjalorit të shqipes dhe përpilimin e fjalorëve, që pasqyrojnë ndërveprimin e saj me gjuhë të tjera, duhet të jetë parësore për akademikët dhe gjuhëtarët. Ngjyrimet dialektore janë pasuri dhe pjesë e trungut origjinal të shqipes, të cilat i bëjnë nder gjuhës dhe e mbrojnë nga huazimet e panevojshme. Jo më pak e rëndësishme është nevoja për mbrojtjen e shqipes nga padija gjuhësore dhe mosrespektimi i rregullave të saj”, ka thënë ai. Sipas tij shqipja është bota jonë - një botë që pret ta eksplorojmë dhe pasurojmë bashkërisht, deri në kufijtë e skajshëm të saj. “Një komb një gjuhë”, ka thënë presidenti Bajram Begaj.

Këtë vit shënohet 50-vjetori i standardizimit të gjuhës shqipe, ku prej 20 deri në 25 nëntor të vitit 1972 në Tiranë zhvilloi punimet Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe, i cili shënoi dhe standardizimin e gjuhës shqipe. Në të këtë përvjetor, institucionet albanologjike në Shkup, Tiranë e Prishtinë po zhvillojnë një sërë aktivitetesh.

Ismail Kadare një mesazh plot dhimbje e krenari për Fatos Arapin

 Një mesazh plot dhimbje e krenari e ka përcjellë edhe shkrimtari i shquar shqiptar, Ismail Kadare. Ai ka vlerësuar jetën dhe veprën e Fatos Arapit si “një jetë dhe krijimtari dramatike të shtrirë në dy epoka” e cila sipas tij “do të jetë e veçantë dhe e çmuar në kroniken e gjatë të letërsisë shqipe”.

“Pas ikjes së Dritëro Agollit, letërsia shqipe i ka gjithmonë e më të vështira humbjet e tjera, të dhimbshme si kjo e Fatos Arapit. Shkrimtar i rëndësishëm, me një jetë dhe krijimtari dramatike të shtrirë në dy epoka, Fatos Arapi, mik dhe koleg i dashur, u bë pjesë e pandarë e kalendarit letrar shqiptar të shekujve XX e XXI. Dëshmia e tij artistike do të jetë e veçantë dhe e çmuar në kronikën e gjatë të letërsisë shqipe”, thotë Kadare.

Fatos Arapi u nda sot nga jeta në moshën 89 vjeçare. Ai i përket brezit të shkrimtarëve të shquar të shekullit të 20, një poet dhe prozator i thellë, që ka lënë gjurmë të pashlyeshme në letërsinë shqiptare.

VEPRAT DHE AUTORËT SHQIPTARË NË JAPONISHT falë përkushtimit të albanologut japonez dr. ICHIRO IURA / Nga: Irena Toçi

 

0

VEPRAT DHE AUTORËT SHQIPTARË NË JAPONISHT falë përkushtimit të albanologut japonez dr. ICHIRO IURA

Kemi kënaqësinë që këtë fundjavë, t’ju njohim dhe t’ju prezantojmë me studiuesin dhe albanologun e mirënjohur japonez, dr. Ichiro Iura, i cili, që pas hapjes së katedrës së gjuhës dhe letërsisë shqipe në Universitetin e Hiroshimës, ka arritur që falë një pune shumëvjeçare të përkthejë e të botojë një sërë veprash dhe shkrimtarësh më në zë të letrave shqipe dhe t’i bëj të njohur falë përpjekjeve të vazhdueshme për publikun japonez. Kjo përbën jo vetëm një sukses, por edhe një tregues të pakundërshtueshëm për vlerat dhe rëndësinë që bart kjo letërsi në mozaikun dhe zhvillimet e letërsisë së gjithmbarshme. Tashmë, kultura e shkruar shqipe, po shfaqet gjithmonë e më e plotë edhe në gjuhën japoneze.

Veprat e përkthyera dhe të publikuara nga dr. Ichiro Iura, janë si më poshtë:

Ismail Kadare, Dimri i vetmisë së madhe

Ismail Kadare, Gjenerali i ushtrisë së vdekur

Ismail Kadare, Ëndrra mashtruese

Ismail Kadare, Përbindëshi

Ismail Kadare, Nga një dhjetor në tjetrin

Dritëro Agolli, Kalorësi lakuriq

Xhevahir Spahiu, Pezull

Fatos Kongoli, I humburi

Ylljet Aliçka, Parullat me gurë

Betim Muço, Karusel

Betim Muço, L & M

Ermir Nika, Net mëkatarësh

Viktor Canosinaj, Meriyll

Vlen të përmendet fakti se pas përkthimit të një fjalori japonisht-shqip, me rreth 1000 fjalë, apo përkthimit dhe botimit të romanit “Qyteti i fundit”, të shkrimtarit të shquar shqiptar Petro Marko, si dhe botimi në japonisht i veprës së shkrimtarit të shquar shqiptar Ismail Kadare, veçanërisht romani Gjenerali i ushtrisë së vdekur, ka shënuar një sukses të jashtëzakonshëm për lexuesin japonez dhe, për më tepër, u vu re se kjo vepër kishte tërhequr interesin dhe vëmendjen kryesisht të  gjeneratës së re, të përbërë nga nxënës e studentë dhe intelektualë të spikatur.

Shpresojmë që edhe veprat e lartpërmendura të kenë po të njëjtin sukses dhe t’u hapin rrugën veprave dhe autorëve të tjerë shqiptarë. Pasi kjo nismë është një mbështetje për kulturën e shkruar shqipe, e cila tashmë po shfaqet gjithmonë e më e plotë edhe në gjuhën japoneze.

Burimi : https://atunispoetry.com/2018/10/18/veprat-dhe-autoret-shqiptare-ne-japonisht-fale-perkushtimit-te-albanologut-japonez-dr-ichiro-iura-nga-irena-toci/