Asgjë e re, por e vjetër sa vetë njerëzimi...

Vilhelme Vranari Haxhiraj

Asgjë e re, por e vjetër sa vetë njerëzimi...

Rreth shkrimit të Prof.Dr.Eshref Ymerit   "Nuk ka asgjë për t'u habitur?!"

  Me interesin që ka ngjallur autoktonia e shqiptarëve dhe lashtësia e gjuhës shqipe ndër studiuesit e huaj( sepse për studiuesit vendas kam rezerva), me hir apo me pahir, studiues nga fusha të ndryshme, si: historianë, gjuhëtarë, arkeologë, etimologë etje kanë mbyllur gojën para së vërtetës rreth lashtësisë ilire. Historia botërore nuk mund të jetë e plotë nëse mungon, apo pranohen si të qena shpifjet e shovinistëve serbo-grekë të nxitur nga kleri ortodoks Rus, përkrahur nga Franca e "Internacionales komuniste", se mohohet me dashje e vërteta mbi Shqipërinë dhe shqiptarët. Dashakeqët kanë sjellë mjaft polemika.      

   Me të drejtë Prof.Eshref Ymeri nuk e quan diçka të re publikimin e zbulimit të një dokumenti me vlera atdhetare që i përket shek XIV , ku shkruhet një shqipe me gërma latine, (ilire) ku ai citon:

“Profesorët Stefan Schumacher dhe Joachim Matzinger nga Akademia e Shkencave Austriake kanë arritur të zbulojnë një dokument që mendohet t’i përkasë shekullit të XIV, ku shkruhet një shqipe me gërma latine”.

   Këtë e argumenton me dokumenta Personaliteti i Shquar i Labërisë dhe i Kombit, Prof.Dr.Eshref Ymeri, i cili me të drejtë përgjigjet: "Nuk ka asgjë për t'u habitur?! Vetë titulli i shkrimit të Profesor Eshrefit duket si vazhdimësi e një argumenti historik të vërtetuar prej shekujsh. Sipas profesorit të nderuar, kemi të bëjmë me një argument të pakundërshtueshëm që nuk ka nevojë të diskutohet.

   E quaj personalitet kombëtar, sepse mungojnë burrat apo "gratë" me kurajo, që mbrojnë me arsye, sipas logjikës historike, mbështetur në historiografinë kombëtare dhe botërore, në studimet e autorëve vendas dhe të huaj, ku gjithmonë ka pasur dhe ka nga fqinjët dashakeq debat dhe divers mendimi lidhur me lashtësinë e Shqipërisë, si kombi më i hershëm i kontinentit plak. Ndaj Prof.Eshrefi meriton një vëmendje të veçantë nga poliika dhe shteti shqiptar. Në publicistikën e tij të vyer dhe të ngjeshur me fakte historike, ku mbron me autoritet shkencor, dinjitetin kombëtar gjithë këto vite ku u përbaltë dhe u mohua Kisha Autoqefale shqiptare e Nolit, gjuha dhe lashtësia, madje edhe territori kombëtar, nga kisha shoviniste helene me Janullatosin në krye, i cili gjithçka mund të jetë por kurrën e kurrës, s'mund të jetë "njeri i Zotit",

  Fillimisht duhet theksuar se dokumenti i zbuluar prej profesorëve austriakë është shkruar me shkronja ilirike, jo me shkronja latine, gjë të cilën prof. Eshrefi e argumenton me : "Në këtë mes nuk ka asgjë për t’u habitur. Gaius Plinius Secundus, i njohur si Plini Plaku (23-79 e.r.), një natyralist i famshëm romak ky, që botoi në vitin 77 serinë madhështore prej 37 vëllimesh për historinë natyrore, të titulluar “Naturalis Historiae” (Historia e Natyrës) , në vëllimin VII, shkruan : “Ilirët (arbërit) kanë krijuar të parin alfabet dhe romakët shkrimin e tyre e morën nga ilirët”.

  Duke mbrojtur këtë të vërtetë historike, kujtoj me bindje se jo më kot Jul Qesari e ka quajtur Ilirinë :"Perandoria Ilire", që ka një domethënie të madhe. Së pari është nisur nga flota ilire që ishte më e madhja në ujërat e Mesdheut, e cila paraqeste rrezik për fqinjët. Epërsia e saj në Mesdhe tregon se në kohën e lulëzimit të Perandorisë Romake, ekzistenca e kësaj flote tregon më së miri se kemi të bëjmë jo me një popullsi dhe qytetërim të sapolindur, por shumë të hershëm.

  Lidhur me argumenta të autorëve të huaj po jap një dokument të rëndësishëm të publikuar në inetrnet( E Martë, 05.06.2012), me titull "SHQIPËRIA, DEKANIA E RACAVE DHE MË E VOGLA MES SHTETEVE", ngaVictor Frobin (Artikull i ilustruar, botuar në revistën franceze “Je sais tout”, 15 qershor 1913, ku Frobin shkruan:

"Pas shekujsh harrese, Shqipëria zë befas vendin e parë në aktualitetin botëror. Dhe siç do ta shohim, sa çështje e ndërlikuar dhe e ngatërruar që qenka kjo çështja shqiptare!

“Ne jemi të gjithë të barabartë përpara Shqipërisë!” - më deklaroi në veçanti e mirëkuptim një diplomat, gjë që e çoi Frobin në mendimin se:“Historianë, gjeografë, etnologë, diplomatë, arkeologë, etimologë, ne futemi të gjithë brenda së njëjtës kategori: sepse ne nuk njohim asgjë - asgjë fare - rreth këtij vendi dhe rreth banorëve të tij!” Kjo bisedë bëri që ai të kërkojë dhe ta përfundonte hulumtimin, ku vazhdon:

"Mjaft të kujtojmë se mitologjia greke e kishte vendosur portën e Ferrit në kërthizën e po kësaj Shqipërie, ku Akeroni dhe Kokitosi rrapëllenin valët e ujërave të tyre gjithë turbullimë e zezonë! Tokë errësirash dhe misteresh për popujt e lashtësisë, asaj i është dashur të përshkojë shekuj të tërë për të ruajtur gjithë ngadhënjim të fshehtat e veta.

  Sipas tij, Misteri i parë për t’u ndriçuar : "cila është origjina e kësaj race, për të cilën diplomacia synon të bëjë shtetin më të ri të botës? Përgjigja na vë në prani të një kontrasti të çuditshëm: ky popull, i lindur rishtas në jetën politike, na është dekani i racave evropiane.Në këtë pikë, punimet e fundit të antropologjisë përputhen me traditat më të lasa httë popujve të Evropës.

Një fakt tjetër i qytetërimit ilir sipas Frobin: "Skutari, themeluar një shekull apo dy përpara Romës, mbron ngadhënjyeshëm pavarësinë e vet ndaj ambicieve joniane....veçse fiset për të cilat ai ishte kryeqyteti, nuk do vononin ta rimerrnin që përpara se të copëtohej vetë ajo perandori e përkohshme."

  Qysh më 20 gusht 2012 është botuar një shkrim me titull, pikërisht për atë që ka lindur diskutimi:

 "Zbulohet Ebciklopedia më e hershme shqiptare , 300 vjeçare "Iliricum Sacrum" e Daniele Farlatit.      
Duhet theksuar se “Illyricum Sacrum” ka vlera të veçanta , të cilat duhet tua kujtojmë klikave shoviniste që vjellin vrerë duke mos na quajtur autoktonë, por të ardhur në këto troje, aty ku gjenden ende varret e të parëve. "Illyricum Sacrum" është një vepër enciklopedike me 5500 faqe, e ndarë në nëntë vëllime, që i errëson shikimin Janullatosit dhe e nxit për çkombatrizimin e Shqipërisë Jugore. 

Sepse në të flitet për historinë e ilirëve, domethënë për historinë e shqiptarëve që kanë jetuar në faqen perëndimore të Ballkanit, ku shtriheshin fiset ilire. “Illyricum Sacrum” përmban gjithashtu harta, skica dhe ilustrime të shumta për të parët tanë, të cilat nuk gjenden askund veç në këtë vepër të madhe. 

Sipas Aleksandër Stipçeviç, vepra “Illyricum Sacrum” është një arritje kapitale e historisë evropiane. Vëllimi i parë ka dalë në vitin 1751, pas një pune studimore të D. Farlatit(1712- 1751) i nxitur nga Papa Klementi XI. Kurse i fundit në vitin 1909. Shtatë vëllimet e para janë përgatitur nga Daniele Farlati, kurse dy vëllimet e fundit nga Jakobo Coleti.

  Sipas Farlatit, në vitin 1702, Papa Klementi XI që quhej Papa Albani, për shkak të origjinës shqiptare, kërkonte gjallërimin e jetës katolike në Shqipëri, si dhe ruajtjen e gjuhës së këtij vendi të lashtë .... "...rimëkëmbja e Arbnisë, domethënë ringritja e ndërgjegjes kombëtare mund të vinte duke ruajtur gjuhën e lashtë, fenë dhe historinë e të parëve "(Papa Klementi XI) Në këtë rast pra kemi të bëjmë me një rilindje të një kulture të lashtë, asaj ilire, dëshmi e së cilës është trashëgimia e gjuhës, e cila sipas lingiuistit Giuzepe Catapano ( Xhuzepe Katapano) ka lindur para 12000 vitesh.  

 Nuk ka ilirolog tjetër që konkurron Farlatin për periudhën antike, deri në Mesjetë. Me dokumente e fakte ai argumenton prejardhjen e ilirëve shumë e shumë kohë para se të vinin helenët e sllavët në Ballkan. Ai shpërndan mjegullat shekullore e saktëson kohën ilire, helene, romake dhe bizantine. 

Në “Illyricum Sacrum”, shkruhet se 1/3 e Greqisë është e banuar nga iliro- shqiptarët dhe gjuha greke deshifrohet përmes gjuhës shqipe, ose shumë fjalë si Ze(us), Nem(fis), Re(a), Aleksandër(A-le- si-andërr) kanë origjinë shqiptare. 

Ose Homeri(Iliada dhe Odisea) nuk deshifrohen përmes greqishtes, por përmes shqipes. Prandaj Ministria e Kulturës së Greqisë, nuk pranon të japë kontributin e saj financiar për botimin e 6 volumeve të tjerë të Enciklopedisë, sepse del në dritë mashtrimi i historisë dhe gënjeshtrat mbi lashtësinë e saj. 

Duhet të falenderojmë Prof.Dr. Eshref Ymerin që lidhur me Historinë tonë kombëtare i vendos pikat mbi *i/. Gjithashtu më vjen keq me ndonjë politikan që reagon me akuzën për shfaqje Nacionalizmi. 

Të mbrosh çështjen kombëtare në opinion përmes mediave, kur të cënojnë integritetin territorin të kombit, të mohojnë gjuhën apo historinë dhe kulturëne të parëve, është atdhetari dhe asnjëherë nacionalizëm.

Ps: Tre volumet e parë të Farlatit ndodhen në A.QSh. 

http://floripress.blogspot.com/2011/04/dokumentet-e-hershme-te-shqipes_22.html

 http://floripress.blogspot.com/2013/08/nuk-ka-asgje-per-tu-habitur.html