Prof. Bahri Beci
Në një shkrim të botuar para disa ditësh, kryetari i Akademisë së Shkencave të Kosovës, akademik Hivzi Islami, ka botuar shkrimin « 55 pyetje për “Atin” e Kombit Rexhep Qosja » që është bërë objekt diskutimesh e polemikash të gjëra.
Nuk dua të bëhem pjesë e këtij diskutimi të hapur mes dy akademikëve të Kosovës, aq me pak të marrë përsipër ta vlerësoj debatin e nisur mes tyre, po as edhe të vlerësoj dy akademikët për kontributin e tyre.
Ajo që dua të shqyrtoj këtu është pikërisht reagimi a përfshirja e 37 intelektualëve nga Shqipëria në këtë « debat » apo « polemikë».
Dje, pra, 37 intelektualë nga Shqipëria kanë reaguar kundër këtij shkrimi. Pak si e çuditshme, madje ndoshta unike deri tani që 37 intelektualë nga Shqipëria e ndjejnë për detyrë (?!), në rrethana të paqarta, të hartojnë një të ashtuquajtur « kumtesë » për opinionin publik lidhur me këtë shkrim.
Një akademik i Kosovës dhe në këtë rast është z. Hivzi Islami, pra, kryetari i ASH të Kosovës që ngre disa pyetja, pikëpyetje a akuza për kolegun e tij të po asaj akademie, z. R. Qosja dhe do të thosha, krejt papritmas, 37 intelektualë (?!) nga Shqipëria ngrihen dhe shkruajnë një letër a bëjnë një kumtesë proteste kundër shkrimit në fjalë.
Përse kjo ndërhyrje disi e pazakontë në një debat që zhvillohet ndërmjet dy akademikëve të ASH të Kosovës, pra, jo të Shqipërisë dhe për probleme që në thelbin e tyre nuk kanë lidhje as me shkencën, as me Shqipërinë ?
E vërteta është se tek ne në këto 20 vite të tranzicionit ka pasur edhe ka polemika të ashpra me etiketime të papranueshme në të gjitha fushat, duke filluar nga parlamenti e deri tek ato më personalet e më ordineret.
Kësaj fryme nuk i kanë shpëtuar as edhe ato të zhvilluara për problemet shkencore, po kurrë nuk kemi parë që të mblidhen 37 intelektualë dhe të publikojnë një kumtesë që ti kundërvihet këtij qëndrimi a kësaj prirje negative në jetën tonë kulturore aq më pak këtij ose atij individi. Për herë të parë, pra, dje 37 intelektualë nga Shqipëria kanë protestuar gati si me komandë dhe kolektivisht kundër shkrimit të një individi.
Po çfarë shkruajnë 37 intelektualët në kumtesën e tyre për shtyp?
Publiku shqiptar, shkruajnë ata, është bërë këto ditë dëshmitar i një sulmi mediatik të Kryetarit të Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës, akademik Hivzi Islami, kundër akademikut Rexhep Qosja, çka ka provokuar një debat dhe në rrjetet sociale, duke marrë trajta të ekzagjeruara, të papranueshme për kulturën e komunikimit intelektual.
Të krijohet përshtypja se ajo që i shqetëson 37 intelektualët e Shqipërisë është « kultura e komunikimit intelektual », mirëpo që në fillim të kumtesës së tyre 37 intelektualët shqiptarë që pretendojnë të përfaqësojnë « kulturën e komunikimit intelektual » përdorin termat « sulm mediatik kundër akademikut Rexhep Qosja» duke dëshmuar qartë pozicionin e tyre pro akademikut R. Qosja dhe kundër akademikut H. Islami.
Pra 37 intelektualët shqiptarë që pretendojnë të përfaqësojnë « kulturën e komunikimit intelektual » ndërhyjnë në një debat personal të dy akademikëve të Kosovës dhe që në fillim përdorin termin « sulm » duke dëshmuar qartë pozicionin e tyre kundër pikëpamjeve a qëndrimit (dhe jo formës) të njërit prej dy akademikëve (në këtë rast kundër akademik H. Islamit) dhe në favor të tjetrit (në këtë rast në favor të akademik R. Qoses).
Pra 37 intelektualë shqiptarë që normalisht do të duhej të demonstronin « intelektualizmin » dhe « neutralitetin » e tyre duke mos marrë pozicion në një konflikt mes dy akademikëve të Kosovës, mbajnë qëndrim duke e vlerësuar që në fillim shkrimin e akademik H. Islamit si sulm mediatik të Kryetarit të Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës kundër akademikut Rexhep Qosja, pra nuk kërkojnë, siç pretendojnë, të përmirësojnë a të ndreqin kulturën e komunikimit të shkrimit, po të bëjnë vlerësimi e tij duke marrë pozicion në favor të njërit dhe kundër tjetrit.
Si pjesë e komunitetit shkencor dhe kulturor shqiptar, vazhdojnë ata, nuk mund të mos shprehim keqardhjen tonë për degradimin e lirisë së shprehjes në një agresion të hapur verbal, me insinuata dhe akuza personale, që dalin nga korniza e një debati normal shkencor, me një gjuhë dhe fjalor të papajtueshëm me normat e etikës profesionale dhe të moralit akademik.
Pra është e qartë që në një mënyrë ose një tjetër 37 intelektualët shqiptarë, disa prej tyre anëtarë të ASH të Shqipërisë, « të shqetësuar » gjoja për normat e etikës profesionale dhe të moralit akademik në të vërtetë radhitën pa hezitim përkrah njërit dhe kundër tjetrit në një polemikë që nuk ka fare të bëjë me shkencën.
Dhe njeriu shqetësohet kur sheh që 37 intelektualë shqiptarë nga Shqipëria, gjoja në emër të normave e etikës profesionale dhe të moralit akademik, i vërsulen një akademiku tjetër nga Kosova, dhe pikërisht kryetarit të asaj akademie, në fakt për ta goditur atë dhe për të marrë në mbrojtje akademikun R. Qosja.
Unë do ta kuptoja këtë po qe se do të kishim të bënim me një reagim të një individi, po shqetësohem kur shoh se kemi të bëjmë me një reagim kolektiv dhe të koordinuar nga një grup intelektualësh që e heqin veten si zëdhënës të mendimit intelektualë shqiptarë, po që edhe nga këto pak që kanë shkruar bëhet e qartë që nuk janë aspak « neutral », madje me dashje a pa dashje i hedhin benzinë zjarrit.
Tani që 37 « intelektualë » shqiptarë, të cilët i janë kundërvënë akademik H. Islamit, qoftë edhe për arsye, siç thonë ata, të « degradimit të lirisë së shprehjes », ose « të një agresion të hapur verbal, me insinuata dhe akuza personale » ndaj akademikut R. Qosja, mua më lind pyetja se çfarë kërkojnë të demonstrojnë me këtë goditje kolektive ndaj akademik Hivzi Islami ?!.
E vërteta është se debati i ngritur nga akademik H. Islami nuk ka të bëjë me shkencën dhe me vlerësimin e kontributit shkencor të akademik R. Qoses, po me probleme që lidhen me individin a qytetarin R. Qosja, kështu që transferimi i tyre nga 37 intelektualë të Shqipërisë, me ose pa qellim, nga një problem i karakterit kryesish njerëzor e personal në një problem me karakter të përgjithshëm a shoqëror, për të mos shkuar më tej, është i panevojshëm dhe i dëmshëm.
Një qëndrim si ky nuk ndihmon për zgjidhjen e problemeve të tilla me karakter njerëzor e individual, madje, në mënyrë direkte a indirekte i kthen ato në probleme shoqërore a më gjerë.
Në këtë kontekst nuk qëndron as përpjekja për t’i dhënë këtij debati ngjyrimet e një debati shkencor. Pra nuk është e vërtetë si shkruhet në kumtesën e 37 intelektualëve nga Shqipëria se në shkrimin e akademik H. Islamit kemi të bëjmë me një « transferim të gjuhës së urrejtjes e të përbaltjes nga politika në debatin shkencor intelektual, si dhe të frymës konfliktuale, që na përçan, në vend që të na bashkojë në këtë epokë të re integrimesh ».
Konflikti midis dy akademikëve të ASHK nuk është shkencor, po njerëzor dhe personal, prandaj askush nuk ka të drejtë as ta tjetërsojë, as t’i hedh benzinë zjarrit në emër të këtij ose atij grupimi, apo, ç’është edhe më keq, në emër të këtij apo atij paragjykimi.
Në një shkrim të botuar para disa ditësh, kryetari i Akademisë së Shkencave të Kosovës, akademik Hivzi Islami, ka botuar shkrimin « 55 pyetje për “Atin” e Kombit Rexhep Qosja » që është bërë objekt diskutimesh e polemikash të gjëra.
Nuk dua të bëhem pjesë e këtij diskutimi të hapur mes dy akademikëve të Kosovës, aq me pak të marrë përsipër ta vlerësoj debatin e nisur mes tyre, po as edhe të vlerësoj dy akademikët për kontributin e tyre.
Ajo që dua të shqyrtoj këtu është pikërisht reagimi a përfshirja e 37 intelektualëve nga Shqipëria në këtë « debat » apo « polemikë».
Dje, pra, 37 intelektualë nga Shqipëria kanë reaguar kundër këtij shkrimi. Pak si e çuditshme, madje ndoshta unike deri tani që 37 intelektualë nga Shqipëria e ndjejnë për detyrë (?!), në rrethana të paqarta, të hartojnë një të ashtuquajtur « kumtesë » për opinionin publik lidhur me këtë shkrim.
Një akademik i Kosovës dhe në këtë rast është z. Hivzi Islami, pra, kryetari i ASH të Kosovës që ngre disa pyetja, pikëpyetje a akuza për kolegun e tij të po asaj akademie, z. R. Qosja dhe do të thosha, krejt papritmas, 37 intelektualë (?!) nga Shqipëria ngrihen dhe shkruajnë një letër a bëjnë një kumtesë proteste kundër shkrimit në fjalë.
Përse kjo ndërhyrje disi e pazakontë në një debat që zhvillohet ndërmjet dy akademikëve të ASH të Kosovës, pra, jo të Shqipërisë dhe për probleme që në thelbin e tyre nuk kanë lidhje as me shkencën, as me Shqipërinë ?
E vërteta është se tek ne në këto 20 vite të tranzicionit ka pasur edhe ka polemika të ashpra me etiketime të papranueshme në të gjitha fushat, duke filluar nga parlamenti e deri tek ato më personalet e më ordineret.
Kësaj fryme nuk i kanë shpëtuar as edhe ato të zhvilluara për problemet shkencore, po kurrë nuk kemi parë që të mblidhen 37 intelektualë dhe të publikojnë një kumtesë që ti kundërvihet këtij qëndrimi a kësaj prirje negative në jetën tonë kulturore aq më pak këtij ose atij individi. Për herë të parë, pra, dje 37 intelektualë nga Shqipëria kanë protestuar gati si me komandë dhe kolektivisht kundër shkrimit të një individi.
Po çfarë shkruajnë 37 intelektualët në kumtesën e tyre për shtyp?
Publiku shqiptar, shkruajnë ata, është bërë këto ditë dëshmitar i një sulmi mediatik të Kryetarit të Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës, akademik Hivzi Islami, kundër akademikut Rexhep Qosja, çka ka provokuar një debat dhe në rrjetet sociale, duke marrë trajta të ekzagjeruara, të papranueshme për kulturën e komunikimit intelektual.
Të krijohet përshtypja se ajo që i shqetëson 37 intelektualët e Shqipërisë është « kultura e komunikimit intelektual », mirëpo që në fillim të kumtesës së tyre 37 intelektualët shqiptarë që pretendojnë të përfaqësojnë « kulturën e komunikimit intelektual » përdorin termat « sulm mediatik kundër akademikut Rexhep Qosja» duke dëshmuar qartë pozicionin e tyre pro akademikut R. Qosja dhe kundër akademikut H. Islami.
Pra 37 intelektualët shqiptarë që pretendojnë të përfaqësojnë « kulturën e komunikimit intelektual » ndërhyjnë në një debat personal të dy akademikëve të Kosovës dhe që në fillim përdorin termin « sulm » duke dëshmuar qartë pozicionin e tyre kundër pikëpamjeve a qëndrimit (dhe jo formës) të njërit prej dy akademikëve (në këtë rast kundër akademik H. Islamit) dhe në favor të tjetrit (në këtë rast në favor të akademik R. Qoses).
Pra 37 intelektualë shqiptarë që normalisht do të duhej të demonstronin « intelektualizmin » dhe « neutralitetin » e tyre duke mos marrë pozicion në një konflikt mes dy akademikëve të Kosovës, mbajnë qëndrim duke e vlerësuar që në fillim shkrimin e akademik H. Islamit si sulm mediatik të Kryetarit të Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës kundër akademikut Rexhep Qosja, pra nuk kërkojnë, siç pretendojnë, të përmirësojnë a të ndreqin kulturën e komunikimit të shkrimit, po të bëjnë vlerësimi e tij duke marrë pozicion në favor të njërit dhe kundër tjetrit.
Si pjesë e komunitetit shkencor dhe kulturor shqiptar, vazhdojnë ata, nuk mund të mos shprehim keqardhjen tonë për degradimin e lirisë së shprehjes në një agresion të hapur verbal, me insinuata dhe akuza personale, që dalin nga korniza e një debati normal shkencor, me një gjuhë dhe fjalor të papajtueshëm me normat e etikës profesionale dhe të moralit akademik.
Pra është e qartë që në një mënyrë ose një tjetër 37 intelektualët shqiptarë, disa prej tyre anëtarë të ASH të Shqipërisë, « të shqetësuar » gjoja për normat e etikës profesionale dhe të moralit akademik në të vërtetë radhitën pa hezitim përkrah njërit dhe kundër tjetrit në një polemikë që nuk ka fare të bëjë me shkencën.
Dhe njeriu shqetësohet kur sheh që 37 intelektualë shqiptarë nga Shqipëria, gjoja në emër të normave e etikës profesionale dhe të moralit akademik, i vërsulen një akademiku tjetër nga Kosova, dhe pikërisht kryetarit të asaj akademie, në fakt për ta goditur atë dhe për të marrë në mbrojtje akademikun R. Qosja.
Unë do ta kuptoja këtë po qe se do të kishim të bënim me një reagim të një individi, po shqetësohem kur shoh se kemi të bëjmë me një reagim kolektiv dhe të koordinuar nga një grup intelektualësh që e heqin veten si zëdhënës të mendimit intelektualë shqiptarë, po që edhe nga këto pak që kanë shkruar bëhet e qartë që nuk janë aspak « neutral », madje me dashje a pa dashje i hedhin benzinë zjarrit.
Tani që 37 « intelektualë » shqiptarë, të cilët i janë kundërvënë akademik H. Islamit, qoftë edhe për arsye, siç thonë ata, të « degradimit të lirisë së shprehjes », ose « të një agresion të hapur verbal, me insinuata dhe akuza personale » ndaj akademikut R. Qosja, mua më lind pyetja se çfarë kërkojnë të demonstrojnë me këtë goditje kolektive ndaj akademik Hivzi Islami ?!.
E vërteta është se debati i ngritur nga akademik H. Islami nuk ka të bëjë me shkencën dhe me vlerësimin e kontributit shkencor të akademik R. Qoses, po me probleme që lidhen me individin a qytetarin R. Qosja, kështu që transferimi i tyre nga 37 intelektualë të Shqipërisë, me ose pa qellim, nga një problem i karakterit kryesish njerëzor e personal në një problem me karakter të përgjithshëm a shoqëror, për të mos shkuar më tej, është i panevojshëm dhe i dëmshëm.
Një qëndrim si ky nuk ndihmon për zgjidhjen e problemeve të tilla me karakter njerëzor e individual, madje, në mënyrë direkte a indirekte i kthen ato në probleme shoqërore a më gjerë.
Në këtë kontekst nuk qëndron as përpjekja për t’i dhënë këtij debati ngjyrimet e një debati shkencor. Pra nuk është e vërtetë si shkruhet në kumtesën e 37 intelektualëve nga Shqipëria se në shkrimin e akademik H. Islamit kemi të bëjmë me një « transferim të gjuhës së urrejtjes e të përbaltjes nga politika në debatin shkencor intelektual, si dhe të frymës konfliktuale, që na përçan, në vend që të na bashkojë në këtë epokë të re integrimesh ».
Konflikti midis dy akademikëve të ASHK nuk është shkencor, po njerëzor dhe personal, prandaj askush nuk ka të drejtë as ta tjetërsojë, as t’i hedh benzinë zjarrit në emër të këtij ose atij grupimi, apo, ç’është edhe më keq, në emër të këtij apo atij paragjykimi.