ARDITA JATRU: Kёrkomё tek ndonjё varg(Cikël poetik )

Përg.Flori Bruqi

- Ardita Jatru ka lindur më 1972 në Tiranë. Aktualisht, jeton në Selanik ( Greqi ). Pas përmbledhjes poetike ‘I falem jetës’ ajo ka botuar librin e saj të dytë, të titulluar ' Alter - Ego'. Poezia e saj dallohet për ndjenjat e pastra e të vrullshme lirike, intimitetin e ëmbel dhe sensual si dhe një ndjeshmëri prekëse e tepër njerëzore -

Kënga e fundit

Ana

kujdesu për mua

krihmi flokët me gishtërinjtë e hollë

se për ty kam krijuar një himn.

Eja, lámë për të fundit herë

dhe e dashur, falmë,

siç ti fal shiun kur gjethet rrëzon në tokë, padashur.

Në sirtar është një fletore pentagrami,

hape në faqen e fundit dhe këndoje pa zë.

Pranoje si dhuratë,

pastaj thuamë, nëse i mungon diçka

që të jetë e përsosur.

Ana

një mollë pret për ta qëruar. Qëroje ti!

Në vazo, lulja është etur për pak ujë. Ujite ti!

Shallin e bardhë, dy dimra pa u  veshur,vishe ti!

Dhe tani hape dritaren e dashur,

të shijoj melodinë e pyllit teksa zhvishet kësaj stine.

Oh, në kokën time ka veç heshtje.

E ndjen dridhjen e ajrit?

Është fryma e Zotit.

Fytyra jote, shëmbëlltyra e Tij!

Kam qënë i humbur pa ty Ana,

hutaq  si një i verbër,

mjeran si një i shurdhër.

Ana,

qeni po angullin,

paralajmëron shtegëtimin e shpirtit.

Po ç’ka përtej pyllit Ana…?

  

Kurvat e qytetit tim

Kurvat e qytetit tim

ishin vajza të bukura

mbretëresha të ardhura nga lashtësitë.

Brraka kishte mbretëreshën e saj,

Semiramidën, kurvën e Babilonisë.

Tek  Varri i Bamit printe Helena

Trojanët e ruanin natë e ditë.

Çdo lagje kishte nga një mbretëreshë

dhe qëllonte të ishte e bukur kjo kurvë.

Kur prinin bulevardit,

O zot sa të lira.

Prapa shpine ndonjë fishkëllimë a ndonjë gur.

Djemtë e trotuarëve,

ktheheshin papritur në luftëtarë.

Isha e vogël kur mbretëronin kurvat

Dhe një ditë pata dëgjuar tek dera gratë e lagjes,

kur Meremja ja plasi me psherëtima:

Paç fatin e kurvës o gra,

se për ne të ndershmet,

asnjë burrë veten s’e ka vra.

  

Antony

Antony

mos vdis kësaj vjeshte

se ky pikëllim i kuqërremtë i natyrës

duhet ndjerë në asht

dhe muzgun kur ngjit fytyrën qelqeve me brymë.

Eh, dhe liqenin e hirtë e të heshtur pa një shpend.

Por asnjë vjeshtë nuk është njësoj

as dashuritë.

Pa gjak Antony…pa gjak e do kjo jetë.

Në fund të fundit Antony

kjo është jeta,

i njëjti diell që lind

të njëjta dhe perëndimet.

Fati ynë nuk është i njëjtë.

Ndaj kur të zgjohesh mëngjesin tjetër

eja më trego historitë e tua, i kthjellët,

për zhgënjimin tënd me zonjën Mina

e për natën e ndarjes që u rrahët paq.

Për të shtunën që desh vrave veten për pak.

Tregomë gjithçka…

O Zot, më dhimbsesh.

Ta marrë e mira, sa shumë që ngjajmë.

  

Fli i dashur

Fli i dashur

Pranë teje do vij dhe unë.

Gjithë jeta na shkoi në një shtrat

Dëm gjithë jeta.

Borxhe dhe gjumë.

Fli i dashur, shko.

Do vij t’i bashkohem frymëmarrjes tënde

e t’i mbështjellim fyejt  mirë  me çarçafët

për të mos patur ftohtë

gjë tjetër s’kemi ç’bëjmë.

Kush e di,

i është tekur perëndisë e na bën zogj

në jetën e dytë

a na bën ketër.

Kush e di !

Të shohim e ta besojmë

Shkojmë të flemë i dashur

në shtratin tonë të qetë.

Fituam të paktën diçka si trashëgimtarë

por humbëm mendjen.

Ç’rëndësi ka.

Gjithçka e kemi bërë me frymëmarrje të plotë.

Askujt s’i  kërkuam,

ndodh të gjithëve t’u kemi borxh.

Natën e mirë.

Ne fjetëm .

Na ka mbetur dhe një pjesë tjetër

për ta çuar dëm.

At-dheu im

Nuk më ftove njëherë në dasëm
Martove kaq bij’.
As në ditëlindjen tënde nuk më ftove
e nuk u kujtove për pak ëmbëlsirë
por ta rrëmbyen me kova
ta hëngrën e ta grinë, 
të uriturit, bijtë që ke në gji.
Unë prapë s’u ankova.
As për vdekjet nuk kujtohesh të më bësh një zë.
Lajmi më vjen e fundit
kur fytyrën e birit të vdekur e mbërthen dheu
dhe unë prapë s’ankohem.
Ka halle At-dheu them,
se bijtë i mbetën rrugëve 
e të vegjëlit e tyre akoma s’i njeh
se shtëpinë At-dheu e ka të vogël 
dhe nuk na nxë.
Punojnë bijtë e tjerë, në vende të largëta
për një shtëpi të madhe e të re
me shpresën se do bëhet një ditë.
Ka dhimbje koke At-dheu , them.
Nuk ka faj .
Dhe unë kujtohem gjithnjë të shkoj papritur
në kohë të liga 
atëherë kur At-dheu im është i zënë me punë 
e s’ka kohë të flasim.
Dhe une prapë s’ankohem,
se një i rritur i justifikon prindërit 
atë ditë kur kupton
që At-dheu nuk ishte perëndi.

Kënga e plakut Duk për një cigankë

Eja tё tё fsheh nё pyllin mё tё dendur
Ciganka ime, e bukura Dalina
ë nёn bajame tё puth trupin tёnd tё thekur
se je e imja, e imja, e imja…
Ti që më shket nga duart si gjethja
bёmё njё me shpirtin tёnd bredharak.
Nuk ёsht’ e thёnё tё ndihem kёshtu ngahera,
pёr njё grimё lumturie jeta ёshtё pak.


Eja ciganka ime, yll i sapo rёnё
kёmbёzbathura ime, belthyera, trupёpakta.
Gushёs tёnde, do lё shenjё hёnёn e ngrёnё
e gjoksit tёnd perfekt, puthjet mё tё gjakta.

Erdhi  një ditë

Dhe erdhi një ditë, atëherë

që na thanë gënjeshtrën më të madhe

e hëngrëm me bukë

dhe fjetëm të uritur.

Krijuam dhe një zot

e nëna ime jepte gjak

treqind gramë në muaj për tremijë lek

dhe puthja e saj vinte era plumb mëngjeseve

me qumështin në çantë.

Nëna ime e re, anemike, dukej plakë,

babai në burg,

vëllezërit e mi, të rritur parakohe.

Dhe erdhi pastaj një tjetër ditë

perëndinë tonë e shkelëm me këmbë gjith’ urrejtje.

Poetët e oborrit, dogjën poezitë.

Pastaj morëm arratinë e s’pamë nga ikëm

mes katër udhëve të çuditur,

Ne, të varfërit e botës.

Dhe erdhi dita sot,

mbiu e njëjta farë e vjetër, 

fara u bë trung

trungu u bë pemë me rrënjë të forta.

Nga një pikë e tokës,

ndjek udhën e kthimit nëpër qiell.

Me aeroplana letre, i çoj të fala nënës .

Ka patur raste që kam dashur të të mbys

Ka patur raste që kam dashur të të mbys.

Atë mbrëmje, kurvën me gjoksin jashtë

që para meje të joshte e të ndriste sytë

kam dashur ta mbys dhe atë

por jam përmbajtur

pastaj të kam zënë kot për gishtash

i kemi ngatërruar

dhe shihesha pasqyrës që brenda kishe hyrë

e para saj dukesha  o zot  sa shëmti.

Por prapë, veten s’e kam dhënë.

Atë natë, kam qënë ulkonjë në krevat

kemi arritur kulmin

pastaj ti ke fjetur qetë.

Kam pritur pak dhe kam ndezur në ballkon një cigare

një të dytë më pas

një të tretë dhe…. ajo kurva e bukur

që t’i ndriste sytë, shfaqej para meje

dhe gjakun ma bënte ujë

e n’atë çast, kam dashur t’i vija duart në grykë

e të të mbysja në gjumë

dhe të nesërmen kemi thënë “Mirëmëngjes”.

Jemi puthur.

Fjete mirë e dashur?

Qetë, kam thënë. Po ti?

Dhe fshehur kam qeshur me veten

sa shpesh kam dashur të të mbys.

Ky vend ka vdekur prej kohësh

1

Tunden e shkunden çarçafët e botës nëpër tela

i merr era, nga kapëset  i shkul

dhe vjen perëndia me një dorë  i mbledh në ajër

dhe i shpërndan në pole ku s’ka jetë

dhe ngre flamurin “këtu mbërrita i pari Unë”.

I harruan gratë të ngrijnë ballkoneve

ato pak grimca njerëzore që kishin mbetur

i lanë në dorë të fatit.

E kujt i plasi !

Dashuria është për çilimijtë.

Ky vend prej kohësh ka vdekur

2

Troket  Pavlo

dhe hyn me një vrund vetëtimash e thërret

gjithë ai zemërim,

gjithë ajo energji e çuar dëm.

Tetëdhjetë e pesë kilogram i peshon vetmia.

Noton padrejtësia nën dy rrathë të zinj  poshtë syve të tij

fryhet dhe mbytet.

Fajin  e ka qeveria.

Dashurinë s’e zë në gojë

S’ka rrogë për ta mbajtur

Troket Dori,

hyn, ikën

 me njëmijë  shpikje të zeza në kokë.

Shtatëdhjetë e dy kilogram i peshon vetmia,

ankohet, pështyn

Nuk i del rroga as të krihet.

Dashurinë nuk e zë në  gojë.

Fajin e ka qeveria.

3

Dje televizori dha lajmin e fundit

U hodh nga ura dashuria

(se dashuritë nga urat hidhen)

 dhe ra në ujërat e grira.

Mundet ka shpëtuar, u tha, nuk dihet

Mundet është përplasur dhe i ka ngecur shpirti në ndonjë ferrë

Kush vajti dhe e pa?

O të verbër!

Që harruat dashurinë ferrave për politikë.

Na latë fukarenjë

Na mbyti vetmia

Ky vend prej kohësh ka vdekur.

25

Kam ikur

kam matur rrugën me sy deri në qiell dhe

atje kam dashur të shkoj

dhe jam nisur me zhurmë pa ditur rrugën që të çon atje

kam ecur dhe veten e kam gjetur përballë një kishe

kam hyrë brenda

vetëm unë dhe prifti

dhe qirinjtë e ndezur për dëshira, lutje dhe shpirtrat e te vdekurve.

Jam ulur në një qoshe

dhe shihja kuben e kishës që lartësohej

ngrihej, derisa sa u hap, u bë një vrimë qiellore

pastaj shiu ka rënë mbi mua dhe të kam kujtuar.

Prapë jam kthyer

kam hapur derën

nuk kemi arritur të themi një fjalë

por jemi mbytur në puthje deri në ngërthime  thonjsh

më ke ngjeshur fort pas kraharorit

pastaj të dy kemi qarë

dhe me një zë të dalë si nga fundi i detit

të kam thënë: nuk iki më!

Dhe jemi mbështjellë  në guackën tonë, e kemi mbyllur

dhe kemi  kujtuar gjëra të bukura

dhe moti i nesërm, mendonim,  çfarë ngjyrash do kish.

Ke ikur

në heshtje

Ti gjithmonë gjërat i bën në heshtje

rrëmuja jam unë

Ke mbyllur derën lehtë pas shpine

dhe ç’ka ndodhur me ty më pas, nuk di

por di veten time, që mbeta fshehur brënda tymit të cigares 

derisa ti

je kthyer prapë.

Je shfaqur në derë si lajm i bukur në mes të zisë.

Ke shpërndarë tymin me frymë

dhe ka ndodhur e njëjta gjë

jemi mbytur me puthje

jemi shtrënguar fort deri në “oh”

jemi varur krahëve gjersa jemi këputur

pastaj kemi qeshur me të madhe si të qe e gjitha një anekdotë

dhe papritur ke marrë një pamje serioze

e me një shikim të ujshëm si foshnje e të butë , ke thënë:

prej teje nuk dua të ik !

Derisa një ditë,

s’ja mbante  të ikte asnjërit.

Ndërruam bravën e derës

i vumë çelsin.

Nuk ishim më të rinj.

  

Fustani

Nëna ime kishte vetëm një fustan

e lante natën dhe e thante pranë furnelës.

Ditën e vishte me aromë te re

Nuk e pyeta asnjëherë pse nuk blinte një të dytë

Nuk desha të kishte një të dytë

Unë ashtu e njoha

me fustanin me lule rozë,

deri tek gjunjët.

Kur bleu një këmishë  mëndafshi  të verdhë

e preva copash natën me gërsherë

dhe mbusha xhepat.

Nëna heshti dy ditë

e unë gëzohesha nga brenda

që ajo vishte prapë të njëjtin fustan

dhe i përsërisja vetes,

sa dua t’i ngjaj.

Tani kam filluar të kuptoj nënën.

Pikëpyetjet e atëhershme i zgjidha,

 nga dalin ofshamat

kam filluar të kuptoj

dhe vetëm pse copëtohej,

pse luftonte vetëm.

Fundja pse duhej të kishte një fustan.

Për të gjitha  këto, kuptoj një gjë,

rritem dhe i ngjaj asaj

por me fustane të ndryshme

luftoj vetë i dytë

dhe stinët e mija thinjen para pasqyrës.