Mos kontrolli i kufijve nga Shqipëria dhe eksportimi i kriminalitetit prej saj janë shëndërruar në një barrë për Kosovën. Ky është së paku argumenti i përdorur nga presidenti francez Makron gjatë samitit të Berlinit për të mos i hapur dritën jeshile liberalizimit të vizave më Kosovën. Sipas burimeve të radios publike gjermane Deutsche ëelle nga bisedimet me dyer të mbyllura shefi francez i shtetit ka argumentuar “mosmiratimin e heqjes së regjimit të vizave me përvojën e keqe të Francës pas liberalizimit të vizave me Shqipërinë (dhe Gjeorgjinë), ku u shtua si numri i migrantëve të parregullt ashtu edhe i kriminalitetit nga këto vende.
Pak a shumë një qëndrim të njëjtë mbajti pak ditë më parë edhe parlamenti holandez që me një votim gati plebishitar i kërkoi qeverisë së tij heqjen e rregjimit të vizave me vendin tonë. në vend që të pritje si një sinjal shqetësues, ky votim u karikaturizua nga qeveria e rilindjes si një akt i ndërmrrë nga ekstremistët ksenofobë që donin të zgjidhnin përmes shqiptarëve llogaritë e tyre të brendëshme politike.
Por fakti që e njëjta tezë është rimarë edhe nga Emmanuel Macron një politikan i njohur për luftën që i bën ekstremit të djathtë dhe frymës ksnenofobe në Europë, tregon se propaganda e Tiranës është sa dritëshkurtër po aq edhe mendjelehtë.
E vërteta është se ka një problem me kriminalitetin shqiptar dhe lidhjet e tij me sferat më të larta të pushtetit, që ka shqetësuar kancelaritë europiane. Madje mënyra amatoreske se si veproi qeveri shqiptare duke mos marrë përgjegjësitë që i takojnë por duke manipuluar realitetin shkoi deri në atë pikë sa ky shqetësim të përdoret qoftë si e vërtetë, apo qoftë edhe si justifikim, për të penguar liberalizimin e vizave për pjesën tjetër të kombit.
Me sa duket ky kërcënim është për BE tejet më i fortë, sesa shantazhet meskine të politikanëve shqiptarë, të tipit ‘nje pilot nje komb’ (udhetimi me avionin e Behgjet Pacollit te dy delegacioneve të Shqiperisë e Kosoves), sesa kërcenimi për heqjen e kufirit të dy shteteve në Morinë, apo propozimet për një president të vetëm të kombit.
E kështu fakti se Shqipëria eksporton kriminalitet për fat të keq po penalizon qytetarët kosovarë.
Kur presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, erdhi te Porta e Brandenburgut për të dhënë deklaratën pas samitit, gazetarët kishin dy orë që po prisnin duke u dridhur në temperaturat dimërore të kryeqytetit gjerman. Vonesa prej gati dy orësh kishte të bënte kryesisht edhe me përpjekjet e pasuksesshme të kryesisë gjermano-franceze të samitit për të bindur liderët kosovarë për të hequr dorë nga tarifat doganore ndaj Serbisë. Nga pjesëmarrësit në takim mësohet se këmbëngulja e kryeministrit Ramush Haradinajt për të mos e bërë këtë hap, të cilin Serbia e ka vënë si parakusht për të rifilluar bisedimet e ngecura në vend, ishte pak zhgënjyese.
Zhgënjyes kishte qenë për delegacionin kosovar edhe këmbëngulja e Francës për të mos liberalizuar regjimin e vizave ndaj Kosovës. Thaçi e shprehu këtë zhgënjim edhe para gazetarëve: “Edhe sonte kishte paqartësi rreth këtij procesi. Është diskriminim dhe ndëshkim për Kosovën”.
Në takim, presidenti Macron e kishte argumentuar mosmiratimin e heqjes së regjimit të vizave me përvojën e keqe të Francës pas liberalizimit të vizave me Shqipërinë dhe Gjeorgjinë, ku u shtua si numri i migrantëve të parregullt ashtu edhe i kriminalitetit nga këto vende. Nisur nga fushata elektorale aktuale për zgjedhjet e parlamentit evropian, Macron kishte argumentuar se nëse ai do të hiqte vizat edhe për Kosovën, kjo do të ishte në favor të partisë djathtiste të Frontit Nacional.
Për Thaçin samiti – konfrontim i “rëndë”
Takimi i Berlinit, që u bë nën kryesinë franko-gjermane, sipas presidentit të Kosovës, Hashim Thaçi, nuk arriti të gjente një emërues të përbashkët. Së paku në dy pikat që i interesonin Kosovës: liberalizimin e vizave dhe vijimin pa kushte të dialogut me Serbinë. Thaçi tha para gazetarëve në fund të samitit të vogël në Berlin se konfrontimi me palën serbe kishte qenë “i rëndë” për delegacionin e Kosovës, i cili përbëhej, veç tij edhe nga kryeministri Ramush Haradinaj dhe ministi i Jashtëm Behgjet Pacolli.
Sipas Thaçit, megjithë ndërhyrjen e kancelares Merkel, pala serbe, nuk kishte dashur të pranonte në asnjë mënyrë njohjen e Kosovës, parakusht ky i vënë nga Kosova për të hequr tarifat doganore. Po ashtu edhe Kosova kishte qëndruar në pozicionin e saj për të mos hequr dorë nga taksat doganore prej 100 për qind të vendosura ndaj Serbisë pas fushatës së saj kundër anëtarësimit të Kosovës në Interpol. Kancelarja Angela Merkel, para takimit, e kishte quajtur vënien e taksave “një zhvillim jo në drejtimin e duhur”.
Deutschland Westbalkan-Gipfel Merkel und Macron (Reuters/M. Sohn)
Për Vuçiç – samiti nuk solli asgjë të re
Edhe presidenti i Serbisë Alexandar Vucic kishte thënë para medias se samiti nuk solli asgjë të re. “Fjala e fundit e këtij samiti ishte që të vazhdojnë bisedimet në një format të ngushtë me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian, Gjermanisë dhe Francës, në mënyrë që të gjendet një zgjidhje për të vazhduar dialogun”, ka deklaruar Vuçiq.
Në samitin e zhvilluar të hënën në mbrëmje në Berlin, Franca dhe Gjermania kishin ftuar liderë nga Ballkani Perëndimor, Sllovenia dhe Kroacia, për të shkëmbyer mendime për zgjidhjen e konflikteve të hapura. Fillimisht ishte parashikuar nënshkrimi i një dokumenti nga të gjithë pjesëmarrësit, por në fund të takimit zyra e shtypit e kancelares gjermane bëri publik vetëm konkluzionet e kryesisë së përbashkët franko-gjermane.
Deutschland, Westbalkan-Gipfel in Berlin (Getty Images/C. Koall)
Fryma e dokumentit të publikuar gjatë natës është pozitive dhe përmban një gjuhë të përgjithshme. Sipas dokumentit në fjalë “Serbia dhe Kosova ranë dakord të vazhdojnë përpjekjet e tyre për të realizuar marrëveshjet ekzistuese dhe për t’u angazhuar konstruktivisht në dialogun e normalizimit të marrëdhënieve të ndërmjetësuar nga BE, me synim për të arritur një marrëveshje përfundimtare gjithëpërfshirëse”. Në dokument nuk përmenden as tarifat doganore ndaj Serbisë, e as propozimi për ndryshim kufijsh.
Në fillim të takimit kancelarja gjermane Angela Merkel dhe presidenti francez Emmanuel Macron ishin shprehur se nuk donin të impononin një zgjidhje, por zgjidhja do të duhet të sillte stabilitet në të gjithë rajonin: “Nuk mund të ketë marrëveshje, pasojat e të cilës mund t’i vuajnë vendet e tjera”, tha Merkel. Që të dy përmendën zgjidhjen e konfliktit të Maqedonisë së Veriut si shembull pozitiv. Sipas presidentit të Kosovës, Hashim Thaçi, megjithëse takimi i një formati të tillë nuk pati ndonjë sukses, ai do të vijojë ndoshta në format më të ngushtë, edhe në të ardhmen. Takimi i ardhshëm është parashikuar të bëhet në Paris në muajin korrik. Thaçi vetë ishte shprehur skeptik për zgjidhjen e konfliktit pa ndërmjetësimin e SHBA-ve. Qysh para takimit ai kishte thënë se “BE-ja është e dobët dhe se prej saj nuk mund të priten mrekulli”.
