Tekste dhe dokumenta të historisë shqiptare

Si njësi gjeografike dhe kulturore dhe si shtet, Shqipëria u shfaqet historianëve si enigmë dhe shpeshherë injorohet. Në shekullin tetëmbëdhjetë historiani anglez Eduard Gibon (Edward Gibbon, 1737-1794) e përshkroi si një vend "në fushëpamje të Italisë, por më pak të njohur se brendësitë e Amerikës."

Ky koleksion tekstesh synon të hedhë më shumë dritë mbi këtë kënd të Evropës Juglindore i cili shpeshherë keqkuptohet nga historianët dhe shkencëtarët. Kjo faqe interneti nuk është një histori e Shqipërisë dhe as një histori e shqiptarëve, por thjesht një përmbledhje tekstesh historike - disa me shumë rëndësi dhe disa me më pak rëndësi - nga shekulli i njëmbëdhjetë deri në shekullin e njëzetenjë, të cilat do të shërbejnë për të kuptuar më mirë historinë dhe zhvillimin e Shqipërisë dhe të popullit të saj. Shumë prej këtyre teksteve paraqiten këtu në përkthim, kryesisht në anglisht, për herë të parë.

Populli shqiptar ishte në fillim një komunitet i vogël baritor në malet e thyera të Ballkanit jugor. Ishin fise nomade në brendësitë e rajonit, të cilat, në dukje, rrallë kanë zbritur në fushë dhe në bregdetin kënetor me mushkonja të Adriatikut. Kështu, kanë qëndruar për një kohë të gjatë pa u vërejtur nga jashtë, dhe historia e hershme e tyre ka mbetur në mjegull. Është shkruar dhe hamendësuar shumë për prejardhjen e shqiptarëve, në mënyrë të veçantë nga shqiptarët vetë, të cilët janë tepër të interesuar për rrënjët e tyre dhe për konfirmimin e autoktonisë së tyre në rajon. Për fat të keq, nuk disponojmë dokumente thelbësore nga mijëvjeçari i parë pas Krishtit të cilat mund të na ndihmonin në gjurmimin e shqiptarëve deri në antikitet. Megjithëse gjëndja përmirësohet dukshëm në mijëvjeçarin e dytë, prapë mund të pohohet se mungojnë informacione të detajuara për shqiptarët deri në gjysmën e dytë të shekullit të nëntëmbëdhjetë.

Dokumentet e ofruara në këtë faqe interneti përfshijnë tekste jo vetëm mbi daljen e parë në dritë të shqiptarëve, pra mbi përmendjet e para të tyre, por edhe tekste të mëvonshme të cilat e japin një pamje më të gjerë të historisë dhe të gjeografisë së Shqipërisë, dhe në veçanti të jetës së shqiptarëve gjatë shekujve. Ndër to janë edhe raporte udhëtarësh dhe kronistësh të cilët tregojnë haptaz atë që e kanë parë dhe përjetuar gjatë udhëtimeve të tyre.

Mbetet për t'u shpresuar që ky koleksion tekstesh historike do të nxisë një interes të shtuar botëror për hulumtime shkencore në fushën e historisë së Shqipërisë dhe të Ballkanit jugor.

Është thënë shpeshherë që "të kuptosh të tashmen, duhet të kuptosh të kaluarën." Ky pohim, duket se vlen në mënyrë të theksuar për Ballkanin.

Dr.Robert Elsie lindi më 29 qershor 1950 në Vankuvër (Vancouver) të Kanadasë më 29 qershor 1950. Ai ndoqi Universitetin e Kolumbisë Britanike (University of British Columbia), ku studioi për filologjinë klasike dhe gjuhësinë dhe u diplomua më 1972. Po në atë vit, erdhi në Evropë me një bursë studimesh. Robert Elsie vazhdoi studimet e larta në Universitetin e Lirë të Berlinit Perëndimor (Freie Universität Berlin), pastaj në Shkollën Praktike të Studimeve të Larta (Ecole Pratique des Hautes Etudes) në Paris, në Institutin e Dublinit për Studime të Larta (Dublin Institute for Advanced Studies) në Irlandë, dhe në Universitetin e Bonit (Universität Bonn), ku mbrojti doktoraturën për gjuhësi krahasimtare dhe keltologji më 1978. Në atë kohë Instituti i Gjuhësisë i Universitetit të Bon-it kishte kontakte të rralla me studiues nga “Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë” dhe nëpërmjet këtyre kontakteve, ai dhe disa studentë dhe studiues të tjerë patën mundësi të vizitonin Shqipërinë disa herë në kuadër të 'takimeve shkencore' midis Institutit gjerman dhe Akademisë së Shkencave të Shqipërisë. Ai ka marrë pjesë gjithashtu në Seminarin Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare në Kosovë për disa vite me radhë. Këto udhëtime në fund të viteve 70-të dhe në fillim të viteve 80-të i gjallën një interes të veçantë për Shqipërinë e mbyllur dhe për kulturën e saj të panjohur në botë. Pasi mësoi shqip dhe i thelloi njohuritë e tij në këtë gjuhë, Robert Elsie vendosi t’i kushtohej albanologjisë, fushë në të cilën ai më vonë do të bëhej një ndër ekspertët më të njohur. Elsie është tani autor i më shumë se gjashtëdhjetë librave si dhe të artikujve të panumërt, kryesisht në fushën e albanologjisë.



Në mes të viteve 80-të, Robert Elsie punoi si përkthyes dhe interpret për Ministrinë e Punëve të Jashtme gjermane në Bon. Qysh nga vitet 90-të deri ne fillim të shekullit të 21-të ai ka punuar me profesion të lirë si interpret i shqipes dhe ka marrë pjesë në negociata të nivelit të lartë për qeverinë gjermane, Bashkimin Evropian, Kombet e Bashkuara, NATO-n, Këshillin e Evropës, etj. Që nga viti 2002, ai ka punuar kryesisht për Tribunalin e Hagës ku, ndër të tjera, ka qenë interpret simultan në procesin gjyqësor të Sllobodan Millosheviqit. Robert Elsie është anëtar i Shoqatës së Evropës Juglindore (Südosteuropa-Gesellschaft), anëtar i jashtëm i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës, si dhe anëtar nderi i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës.

Përmbledhje për Veprat e tij Shkencore

Në fushën e albanologjisë, Robert Elsie i është kushtuar fillimisht letërsisë shqiptare. Ndër botime të hershme të tij janë: Dictionary of Albanian Literature (Fjalor i letërsisë shqiptare), Uestport (Westport), Konektikat 1986, dhe History of Albanian Literature (Histori e letërsisë shqiptare), Boulder, Colorado 1995, në dy vëllime. Kjo vepër e fundit doli në shqip me titullin Histori e letërsisë shqiptare, Pejë 1997, dhe polonisht me titullin Zarys historii literatury albanskiej (Pasqyra e historisë së letërsisë shqiptare), Torunj 2004. Ai ka botuar gjithashtu përkthime letrare në anglisht dhe gjermanisht, siç janë për shembull në vëllimin e UNESCO-s An Elusive Eagle Soars: Anthology of Modern Albanian Poetry (Një shqiponje e arratisur fluturon: antologji e poezisë bashkëkohore shqiptare), Londër 1993; Albanian Folktales and Legends (Përralla dhe legjenda shqiptare), Tiranë 1994; veprat poetike të poetit Migjeni (1911-1938) përkthyer në anglisht në vëllimin Free Verse (Vargjet e lira), Tiranë 1991, dhe në gjermanisht në vëllimin Freie Verse (Vargjet e lira), Idshtajn (Idstein) 1987; një antologji gjermanisht e poezisë shqiptare në Einem Adler gleich: Anthologie albanischer Lyrik vom 16. Jahrhundert bis zur Gegenwart (Si një shqiponjë: antologji e poezisë shqiptare nga shek. 16 deri me sot), Hildës’hajm (Hildesheim) 1988; dhe veprat e poetëve kosovarë Ali Podrimja (l. 1942) në Who Will Slay the Wolf: Selected Poetry (Kush do të vrasë ujkun: poezi të zgjedhur), Nju Jork 2000; Flora Brovina (l. 1949) në vëllimin Call Me by My Name: Poetry from Kosova (Verma emrin tim: poezi nga Kosova), Nju Jork 2001; dhe Eqrem Basha (l. 1948)në vëllimin Neither a Wound nor a Song: Poetry from Kosova (S’është plagë s’është as këngë: poezi nga Kosova), Nju Jork 2003. Këto përkthime janë bërë në bashkëpunim me shkrimtaren kanadeze, Janice Mathie-Heck (Kalgari).

Kritika e tij e letërsisë shqiptare u mblodh dhe u botua në vëllimin Studies in Modern Albanian Literature and Culture (Studime për letërsinë dhe kulturën bashkëkohore shqiptare), Boulder, Colorado 1996, i cili doli në shqip me titullin Një fund dhe një fillim, Tiranë & Prishtinë 1995.

Duke marrë parasysh gjendjen jashtëzakonisht të rëndë në Kosovë, gjendje kryesisht të panjohur në botën e jashtme, ai përpiloi antologjinë e parë të madhe me shkrime për temën e Kosovës në vëllimin 600-faqesh Kosovo: In the Heart of the Powder Keg (Kosovë: në qendrën e fuçisë së barutit), Boulder, Colorado 1997. Pas kësaj botoi edhe një përmbledhje tekstesh historike për Kosovën me titullin Gathering Clouds: The Roots of Ethnic Cleansing in Kosovo and Macedonia, Early Twentieth-Century Documents (Stuhi në horizont: Rrënjët e spastrimit etnik në Kosovë dhe Maqedoni, dokumente të fillimit të shekullit të njëzetë), Pejë 2002.

Në vitet e mëpasshme, Robert Elsie u përqendrua më shumë në fushat e tjera të albanologjisë, si kultura popullore dhe historia. Një ndihmesë e madhe për antropologjinë shqiptare ishte libri i tij Dictionary of Albanian Religion, Mythology and Folk Culture (Fjalor i fejës, mitologjisë dhe kulturës popullore shqiptare), Londër 2001, i cili doli në gjermanisht në vëllimin Handbuch zur albanischen Volkskultur (Doracak i kulturës popullore shqiptare), Visbadën (Wiesbaden) 2002, dhe në shqip në vëllimin Leksiku i kulturës popullore shqiptare, Tiranë 2005. Ai botoi gjithashtu Kanunin në gjermanisht, Der Kanun: das albanische Gewohnheitsrecht nach dem sogenannten Kanun des Lekë Dukagjini (Kanuni: E drejta zakonore shqiptare sipas të ashtuquajturit Kanuni i Lekë Dukagjinit), Pejë 2001; dhe në bashkëpunim me Antonia Young (Bradford) dhe Ann Christine Eek (Oslo) botoi studimin antropologjik të fshatit kosovar nga antropologia norvegjeze Berit Backer (1947-1993), Behind Stone Walls: Changing Household Organization among the Albanians of Kosova (Prapa mureve të gurta: ndryshime në organizimin familjar ndër shqiptarët e Kosovës), Pejë 2003. Pas kësaj ai botoi dorëshkrimin e hershëm në gjermanisht të shqiptarit Bajazid Elmaz Doda (rreth 1888-1933), Albanisches Bauernleben im oberen Rekatal bei Dibra, Makedonien (Jeta fshatare shqiptare në Rekën e Epërme pranë Dibrës së Maqedonisë), Vjenë 2007.

Në fushën e historisë, me të cilën është marrë më shumë gjatë dhjetëvjeçarit të parë të shekullit të njëzetë, Elsie ka botuar – në bashkëpunim me Robert Dankoff (Universiteti i Çikagos) – dhe ka përkthyer nga osmanishtja pjesët e veprës Sejahatname të udhëtarit osman Evlija Çelebi (1611-1683) që flasin për trevat shqiptare: Evliya Çelebi in Albania and Adjacent Regions (Evlija Çelebi në Shqipëri dhe në viset fqinje), Lajdën (Leiden) 2000, libër që doli edhe në shqip në vëllimin Evlija Çelebiu në Shqipëri dhe në viset fqinje, Tiranë 2008. Përveç kësaj, ai zbuloi dhe botoi dorëshkrimin e historisë së parë të Shqipërisë, të shkruar prej priftit llazarist francez, Jean-Claude Faveyrial (1817-1893), Histoire de l’Albanie (Histori e Shqipërisë), Pejë 2001, që doli në shqip në vëllimin Historia - më e vjetër - e Shqipërisë, Tiranë 2004. Elsie zbuloi dhe botoi gjithashtu dorëshkrimin në gjermanisht të albanologut hungarez, baronit Franc Nopça (Franz Nopcsa, 1877-1933) në Reisen in den Balkan (Udhëtime në Ballkan), Pejë 2001, që doli shqip në vëllimin Udhëtime nëpër Ballkan, Tiranë 2007. Në bashkëpunim me Bejtullah Destanin (Londër), ai botoi ditarin e poetit dhe piktorit të njohur anglez, Edward Lear (1812-1888), në vëllimin Edward Lear in Albania: Journals of a Landscape Painter in the Balkans (Edward Lear në Shqipëri, ditari i një piktori pejsazhesh), Londër 2008, që doli shqip në vëllimin Edward Lear në Shqipëri: ditar udhëtimesh, 1848-1849, Tiranë 2008. Gjithashtu u botua një përmbledhje tekstesh të hershme historike për Shqipërinë, përkthyer nga gjuhë të ndryshme, Early Albania: A Reader of Historical Texts, 11th-17th Centuries (Shqipëria e hershme: antologji e teksteve historike, shek. 11-17), Visbadën (Wiesbaden) 2003.

Duke qenë se Shqipëria dhe Kosova vazhdonin të ishin relativisht të panjohura nga masat e lexuesve perëndimorë, Elsie botoi dy manualë informativ për këto vende: Historical Dictionary of Albania (Fjalor historik i Shqipërisë), Lanham, Maryland 2004; dhe Historical Dictionary of Kosova (Fjalor historik i Kosovës), Lanham, Maryland, 2004, të cilët, me gjithë titullin ‘historik’, janë vepra informative të përgjithshme.

Përsëri në fushën e letërsisë, Elsie botoi një vëllim të ri të historisë së letërsisë, më të përmbledhur dhe më të shkurtër, në vëllimin Albanian Literature: A Short History, Londër 2005, që doli në shqip në vëllimin Letërsia shqipe: një histori e shkurtër, Tiranë 2006. Ai ka bërë edhe përkthime të tjera letrare, prapë me Janice Mathie-Heck: vepra të zgjedhura të këngës epike të veriut në vëllimin Songs of the Frontier Warriors: Këngë Kreshnikësh, Albanian Epic Verse (Këngë kreshnikësh, poezia epike shqiptare), Uaukonda (Wauconda), Illinois 2004; tregime të shkrimtarëve të veriut, Ernest Koliqi (1903-1975) dhe Migjeni, në vëllimin Tales from Old Shkodra: Early Albanian Short Stories (Rrëfime nga Shkodra e vjetër: tregime të hershme shqiptare), Pejë 2004; vepra të përmbledhura poetike të Visar Zhitit (l. 1952) në The Condemned Apple (Molla e dënimit), Los Anxheles 2005; antologjinë e parë në anglisht të prozës bashkëkohore shqiptare në vëllimin Balkan Beauty, Balkan Blood: Modern Albanian Short Stories (Bukuria e Ballkanit, gjaku i Ballkanit: tregime bashkëkohore shqiptare), Evanston, Illinois 2006; romanin e Fatos Kongolit (l. 1944) The Loser (I Humburi), Brixhend (Bridgend), Uells 2007; veprat poetike të Azem Shkrelit (1938-1997) në vëllimin Blood of the Quill: Selected Poetry from Kosovo (Gjaku i penës: poezi të zgjedhur nga Kosova), Los Anxheles 2008; një antologji të plotë historike të poezisë shqipe Lightning from the Depths: An Anthology of Albanian Poetry (Se fund’i ujit vetëti: antologji e poezisë shqipe), Evanston, Illinois 2008; romanin e Ornela Vorpsit (l. 1968) The Country Where No One Ever Dies (Vendi ku nuk vdes askush), Shampejn (Champaign), Illinois 2009; dhe përkthime të mëtejshme të poezisë gojore në librin e Anna Di Lellio-s The Battle of Kosovo, 1389, An Albanian Epic, (Beteja e Kosovës, 1389, një epos shqiptar), Londër 2009.

Projekti më ambicioz letrar i Robert Elsie-t është sigurisht përkthimi në anglisht (në bashkëpunim me Janice Mathie-Heck) nga gegnishtja i eposit të madh letrar të Atit Gjergj Fishta (1871-1940), The Highland Lute: The Albanian National Epic (Lahuta e Malcis: eposi kombëtar shqiptar), Londër 2005, një vepër me 30 këngë dhe 15,613 rreshta. Rishfaqja në dritë e këtij eposi, të ndaluar për vite me radhë nga regjimi komunist në Shqipëri, u prit me gëzim, sidomos në veriun e vendit.

Robert Elsie e ka mrekulluar edhe bota e fotografisë së hershme shqiptare. Në këtë fushë ai ka botuar dy albume të mëdha: Dritëshkronja: Fotografia e hershme nga Shqipëria dhe Ballkani, Prishtinë 2007, i cili përfshin fotografitë e para të bëra ne Shqipëri (pesëdhjetë fotografi të fotografit vjenez Jozef Sékeli (Josef Székely) nga viti 1863), dhe koleksionet e baronit Franc Nopça, të Bajazid Elmaz Dodës, të albanologut austriak Maksimilian Lamberc (1882-1963), dhe të ushtarakëve të misionit ushtarak holandez të viteve 1913-1914. Ai ka botuar gjithashtu në një vëllim trigjuhësor – anglisht, frëngjisht, shqip, të fotografive të para me ngjyra në Shqipëri dhe në Kosovë, që janë autokromat e koleksionit Albert Kan (Albert Kahn) në Paris, me titullin Shqipëria dhe Kosova në ngjyra 1913, Tiranë 2010.

Së fundi janë botuar për herën e dytë, të përditësuar dhe dukshëm të zmadhuar: Historical Dictionary of Albania (Fjalor historik i Shqipërisë), Lanham, Maryland 2010, me 660 faqe; dhe Historical Dictionary of Kosovo (Fjalor historik i Kosovës), Lanham, Maryland 2010, me 451 faqe. Këta dy libra janë përkthyer edhe shqip.

Me gjithë se puna studimore dhe, si pasojë, botimet e Robert Elsie-t janë përqendruar kryesisht në albanologji, ai ka botuar edhe vepra të tjera: Dialect Relationships in Goidelic: A Study in Celtic Dialectology (Marrëdhëniet dialektore në goidelishten: një hulumtim në dialektologjinë keltike), Hamburg 1986; dhe antologjitë poetike The Pied Poets: Contemporary Verse of the Transylvanian and Danube Germans of Romania (Poetë të shumëngjyrshëm: poezia bashkëkohore të gjermanëve të Transilvanisë dhe të Danubit në Rumani), Londër 1990; dhe An Anthology of Sorbian Poetry from the 16th-20th Centuries (Antologjia e poezisë sorbe nga shek. 16-20), Londër 1990, si dhe një përkthim në gjermanisht të poetit të njohur grek Konstantin Kavafis (1863-1933) në vëllimin Konstantinos Kavafis: Das Gesamtwerk, griechisch und deutsch (Konstantin Kavafis: Veprat e plota, greqisht dhe gjermanisht), Zyrih 1997.

Vendi që zë Robert Elsie ndër radhët e albanologëve është rritur edhe më shumë pas viteve 1990-të me faqet e tij të njohura të internetit, të cilat i japin botës të dhëna të hollësishme për Shqipërinë dhe shqiptarët. Përveç faqes së tij personale www.elsie.de, Robert Elsie ka faqet: www.albanianhistory.net, e cila ofron një gamë të gjerë tekstesh dhe dokumentesh të historisë shqiptare; www.albanianlanguage.net, e cila përmban regjistrime zanore të më shumë se 150 të folmeve të shqipes nga dhjetë shtete, të incizuar kryesisht nga vetë Elsie, si dhe zërat e disa figurave të njohura shqiptare të së kaluarës; www.albanianliterature.net, që ofron koleksionin më të madh botëror të letërsisë shqiptare përkthyer në anglisht; www.albanianphotography.net, ku ndodhen koleksione të ndryshme të hershme fotografike nga Shqipëria dhe Kosova; dhe www.albanianart.net, që përmban një prezantim të artit pamor shqiptar (piktura e hershme shqiptare, veshje popullore etj.).

http://www.amazon.com/Albanian-Literature-A-Short-History/dp/1845110315

PËRGATITI  FLORI  BRUQI

Krahasimi i teksteve të historisë

Inspirimi kryesor për këtë nismë janë dallimet thelbësore mes teksteve arsimore të historisë ,të botuara në Kosovë, Shqipëri e Serbi. Detyrën për t’i analizuar dhe studiuar ato e ka marrë mbi supe studiuesi i shkencave politike, Shkëlzen Gashi.


Projekti “'Historia e Kosovës 1912-2012, në tekstet mësimore të historisë në Kosovë, Shqipëri e Serbi', është raport i cili do të publikohet në fillim të muajit prill, në vëllimet shqip, anglisht e serbisht.
Gashi ka rreth 6 muaj që po punon intensivisht në raport, ndërsa tregon se kanë dalë shumë fakte interesante me të studiuar këtë aspekt historie. Kur flitet për diskrepancën midis librave të historisë në Kosovë, dhe atyre në Serbi, ai thotë se ndryshimet i ka pasur të pritshme, edhe të çuditshme në raste.
“Tekstet e historisë të Serbisë merren me Kosovën, kryesisht te seksioni që e trajton vitin 1912/1913, kurse kur shpjegohen periudhat tjera, Kosova përmendet shumë pak sepse, siç vërehet nga hartat e botuara në këto tekste, ajo trajtohet gjithmonë si pjesë e pandashme e Serbisë. Natyrisht, theks i veçantë i kushtohet luftës së fundit në Kosovë 1998-1999. Krimet e forcave serbe ndaj shqiptarëve nuk prezantohen askund në tekstet e Serbisë, njësoj sikur që në tekstet e Kosovës nuk përmenden krimet ndaj serbëve”, thotë Gashi, duke shtuar se edhe midis atyre çka thuhet në tekstet e historisë së Kosovës e Shqipërisë po ashtu ka dallime, këtë herë më pak në përmbajtje sesa në përdorimin e stilit gjuhësor.
“Dallimet kryesore mes teksteve te Shqipërisë dhe të Kosovës, sa i përket paraqitjes së historisë së Kosovës 1912-2012, konsistojnë kryesisht në gjuhën e përdorur: tekstet e Kosovës përdorin gjuhë të ashpër dhe pa ofruar argumente mbështetëse, kurse tekstet e Shqipërisë përdorin gjuhë më të matur sa u takon krimeve të forcave serbe”, vazhdon Gashi.
Projekti i cili do të botohet si libërth është përkthyer nga Elizabeth Gowing në anglisht dhe Vehap Shita në serbisht. Ai përmban pesë kapituj; “Kosova 1912/1913” i cili trajton futjen e Kosovës nën sundimin e trupave të Serbisë, që në tekstet e Kosovës paraqitet si okupim, kurse në ato të Serbisë si çlirim,“Kosova 1918-1939” kapitull i cili trajton Kosovën mes dy luftërave botërore, por e shtjellon pak edhe Kosovën gjatë Luftës së Parë Botërore, kapitulli “Kosova në RSFJ 1945-1992” që trajton krimet gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe të pas Luftës së Dytë Botërore, themelimin e LDK-së, 2 korriku 1990, 7 shtatori 1990 dhe referendumi 1991, kapitulli “Lufta në Kosovë 1998-1999” që është kapitulli më interesant dhe trajton krimet e luftës, Konferencën e Rambujesë dhe ndërhyrjen e NATO-s dhe kapitulli i fundit “Pavarësia e Kosovës”, i cili trajton shpalljen e pavarësisë, Pakon e Ahtisaarit dhe mendimin e GJND-së.
Gashi thotë se me gjithë këtë botim, misioni nuk përfundon pa u rrekur mirë edhe shënjestra e gjithë libërthit, që asocon në shpërndarje të raportit dhe paraqitje të tij në vazhdime në medie të ndryshme shqiptare e serbe.
“Target i raportit janë: hartuesit e teksteve mësimore të historisë për shkollat fillore e të mesme në Kosovë, Shqipëri dhe Serbi; personave përgjegjës në Ministritë e Arsimit në Kosovë, Shqipëri e Serbi, të cilët japin leje për botimin e këtyre teksteve; profesorëve të historisë në shkollat fillore e të mesme dhe opinionit publik, meqenëse raporti do të botohet në vazhdime në një gazetë të përditshme në Kosovë, në Shqipëri dhe shpresojmë edhe në Serbi”, vazhdon studiuesi dhe autori i raportit, Shkëlzen Gashi.
Libri është ndihmuar financiarisht nga KFOS dhe do të botohet nga KAHCR dhe KEC.

Si të ulet ndikimi grek në Shqipëri ?

 

NGA FAIK KRASNIQI

Rrugët sesi mund të ulet ndikimi grek në Shqipëri varet vetëm nga ne Shqiptarët. Deri më sot shqiptarët blejnë në Greqi edhe letrat që përdorim për të shkuar në tualet, duke mos përjashtuar ujin “Zagori” për të kaluar tek çimentoja, birra, makaronat e deri tek telefonia celulare që dy gjigandët që operojnë në Shqipëri ”Vodafonë” dhe ”AMC” janë me pronarë grekë.
Bëra një listë më sipër me mallra që mbajnë vulën “Made in Greece” për të treguar sesa valutë Shqipëria çon në Greqi kur fare mirë këtë valutë mund ta çonin në Kosovë. Firma e cigareve greke ”COOPER” që shet një firmë shtetërore shet në Shqipëri duhan që shkon deri në tre milionë dollarë xhiro në vit. Të mos përmend këtu firmën” Karelia” që arrin deri në dhjetë milionë dollarë. Pra llogaria është fare të bëhet sesa euro shqiptarët janë duke i dhënë Greqisë. Shqipëria me një treg prej 3,8 milionë banorë që pompojnë në bankat greke miliona euro. I vetmi produkt shqiptar që shitet në Greqi sot është hashashi “Made in Albania”. Mos e merrni si reklamë, por në Kakavijë drejt Greqisë shkon vetëm hashah ose gur i gdhendur që është i pamundur të shkurtojë deficitin tregtar me Greqinë. Nuk vazhdoj më tej me të mirat që ne shqiptarët i kemi sjellë ekonomisë greke që nga '92 e këtej, por sesi ekonomikisht duhet të forcohemi ne. Rruga Durrës-Kukës që e lidhë Shqipërinë me Kosovën, është pika kyçe që e lidhë Kombin Shqiptar. Pikërisht këtu unë mendoj se ne jemi në rrugën e duhur dhe gjëja më e mençur që ka bërë kombi ynë. Krijimi i kësaj arterie që është ndërtuar do të lidhë biznesin mbarë shqiptar mes Shqipërisë dhe Kosovës është dhe duhet të jetë primar. Shkurtimi i distancës së transportit të mallrave, ulja e kësaj kostoje të transportit dhe heqja e barrierave me Kosovën do ta çlirojë Shqipërinë jo vetëm nga ndikimi grek por edhe nga shtete të tjera. Nëse Shqipëria dhe Kosova do të shikohen si një treg i vetëm nga investitorë të huaj atëherë ky treg merrë një rëndësi akoma më të madhe. Sa më i madh të jetë tregu aq edhe më i lartë do të jetë interesi i kompanive të mëdha. Pra mendimi im është se çelësi është funksionimi i tregut të Shqipërisë dhe atij të Kosovës në një të vetëm. Le të ketë kufinjë politikë (deri në Ri-Bashkimin e trojeve etnike shqiptare), mjafton të mos ketë barriera nëpër dogana dhe të ketë një infrastrukturë të shëndoshë në dy anët e kufirit me rrugë automobilistike si edhe me hekurudhë. Vetëm kështu mund të ulet ndikimi grek në Shqipëri.
( Autori është publicist nga Prishtina dhe anëtar i Këshillit Drejtues të Lëvizjes''ALEANCA KUQ E ZI'')

Tracey Ann Jacobson :Të respektohet sovraniteti i Kosovës

             Tracey Ann Jacobson 


Ambasadorja e ardhshme e Shteteve të Bashkuara në Prishtinë, Tracey Ann Jacobson ka vlerësuar se situata në veri të Kosovës mbetet e tensionuar. 

Duke mbajtur një fjalim përpara Senatit amerikan, zonja Jacobson ka nënvizuar se zgjidhja për problemin duhet të arrihet duke respektuar sovranitetin e Kosovës, por edhe duke marrë parasysh qëndrimet e qytetarëve në veri.

“Zgjidhja e situatës në veri dhe normalizimi i marrëdhënieve kërkojnë një “modus vivendi” të qendrueshëm, që respekton sovranitetin e Kosovës, merr parasysh kërkesat e qytetarëve në veri dhe u mundëson dy vendeve të vazhdojnë rrugën e integrimit”, ka deklaruar Jacobson. 

Përkushtimi për sovranitetin, integritetin territorial dhe pavarësinë e Kosovës, si dhe integrimi i saj në strukturat evropiane, do të jenë prioritetet kryesore të punës sonë në Prishtinë

Tracey Ann Jacobson
Ambasadorja e ardhshme e SHBA

Në fjalimin e saj përpara Komitetit për Politikën e Jashtme, diplomatja ka theksuar se marrëdhëniet e Kosovës me vendet fqinje, në veçanti me Serbinë, janë thelbësore për stabilitetin rajonal dhe integrimin.


“Përkushtimi për sovranitetin, integritetin territorial dhe pavarësinë e Kosovës, si dhe integrimi i saj në strukturat evropiane, do të jenë prioritetet kryesore të punës sonë në Prishtinë”, ka thënë më tej Jacobson.

Tracey Ann Jacobson ka shërbyer në shumë detyra zyrtare, si të brendshme ashtu edhe të jashtme për Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Ajo ka punuar si zëvendës-sekretare ekzekutive në Këshillin Kombëtar të Sigurisë në Shtëpinë e Bardhë, si dhe në Zyrën e Zbulimit dhe Kërkimeve, në Zyrën për Çështjet e Hemisferës Perëndimore, si dhe në Zyrën e Sekretariatit të Menaxhimeve.

Jashtë Shteteve të Bashkuara ajo ka shërbyer si diplomate në Seul, Bahamas, Moskë dhe në Riga të Letonisë, ndërsa si ambasadore ka vepruar në Turkmenistan dhe Taxhikistan. Më 23 janar të këtij viti presidenti Barack Obama shpalli planin e tij për ta emëruar ambasadore në Republikën e Kosovës. 

Zeng Lijun, një burrë 33-vjeçar kinez, jeton sëbashku me gruan dhe djalin e tij 14-muajsh në një banjo të vjetër publike në Sheyang të Kinës prej gjashtë vitesh

 

Banesa e çuditshme është e rimodeluar siç duhet, por ende janë aty WC-të dhe era e keqe.












Lajmi i këtij vendbanimi është bërë publik fillimisht në mediat kineze, por tashmë ka bërë xhiron e botës në fare pak kohë.

Familja kineze prej tre personash jeton në 20 metra katrorë dhe kryefamiljari Zeng Lijun fiton të ardhura si këpucar. Për banesën e tij ai paguan rreth 800 euro qera në vit, ndërsa nga puna fiton rreth 200 euro në muaj.
 
Gjithashtu lagështia e banesës së tij ka shkaktuar disa probleme të vogla në lëkurë për djalin e vogël dhe 33-vjeçari thekson se do të gjejë një shtëpi më të përshtatshme sapo të mbledhë disa para.

Zeng Lijun dhe gruaja e tij janë fshatarë që kanë ardhur në qytet për një jetë më të mire. Situata e tyre është e ngjashme me atë të 100 milionë imigrantëve të tjerë kinezë që kanë lënë fshatin për qytetin.

Iluzionisti japonez “heq” kokën dhe e mban në dorë

Një iluzionist japonez po çudit botën me trukun e tij. Videoja e publikuar në Youtube, që e transmeton Shekulli,  i ka lënë pa fjalë përdoruesit e internetit në mbarë botën.

Duket sikur magjistari japonez sfidon të gjithë kolegët e tij me “magjinë” e heqjes së kokës së vet, një truk që nuk është parë ndonjëherë më parë nga iluzionistët.

Ai e heq kokën e vet, ecën me të në dorë e më pas e rikthen në vend. Në video shfaqen të pranishmit e tmerruar nga “hileja” e iluzionistit.

http://www.live-ks.info/?p=95

Vazhdon lobimi për njohjen e Kosovës nga Egjipti

Fillimit të punimeve të këtij simpoziumi i ka paraprirë shfaqja e një dokumentari për Kosovën. Më pas pjesëmarrësit në këtë simpozium kanë theksuar marrëdhëniet e mira midis dy popujve dhe i kanë bërë thirrje qeverisë egjiptiane për shpejtimin e njohjes së Kosovës.

Universiteti i Fayoumit në Egjipt, ka organizuar simpoziumin me titull “Kosova midis të kaluarës, të tashmes dhe të ardhmes”, në të cilin ka marrë pjesë edhe Prof.Dr.Beqir Ismaili, këshilltar i Jashtëm i ministrit të Punëve të Jashtme,Prof.Dr. Enver Hoxhaj.

Gjithashtu, udhëheqësit e Universitetit të Fayoumit kanë shprehur interesim për thellimin e bashkëpunimit veçanërisht me Universitetin e Prishtinës, por edhe me universitetet e tjera kosovare