"Eja në pranverë " të shkrimtarit , Jahja M. Lluka , (botuar nga SHBKAL“Naim Frashëri”, Prishtinë, 2020)
Poeti pejan Jahja M.Lluka(17 mars 1952) është autorë i librit të nëntë me titul ”Eja në pranverë” , sjellë vargjëet e tij sublime mbi dashurinë ,lotin , jetën:
Dashuria ime më je
Ajër që thithin mushkëritë e mia
ti më je
e mira ime që më mban në jetë
ti më je
dorë e bardhë e butë
ti më je
Se zemrës që m’i shton plagë
ti më je
Dritë që ndriçon qiellin
ti më je
Nuse si hëna në kupë
ti më je
pranverë e luleborë
ti më je
Poeti Jahja M. Lluka , shkruan pa dorashka për dashurinë e tij të sinqertë , për vajzat me bardhësi bore që janë të pa djallëzuara , ai flet dhe shkruan për bardhësitë e borës, fytyrën dhe frymën rinore që është e shkrirë dhe e ngrirë në dëborë :
E bardha ime je
Sa herë m'i ngul sytë e shkruar
shkrihem
ëmbël e mjaltë ka buza jote
më shkrin
Moj e bardha ime me bardhësi bore
mos shkrij
po më qeshet fytyra
e zemra po më bëhet mal
ti ma ndal frymen
e më ngrinë
ti ma kthen rininë
Moj e bardha ime
e shkrirë dhe e ngrirë në dëborë
Nuk i dihet se si lind poeti. Familja mund të thonë diç për të. Megjithatë ato nuk mund të na e thonë dot gjithçka.
Megjithatë, për traditën e sotme në paraqitjen e tij më një libër , të ri poetik "Eja në pranverë" autori na sjellë një libër jubilar, më dhjetra poezi duke e shfletuar botën e tij për të bukurën :
Thirrja jote pret
Ti e theve gurin e zemres sime
M’i vrave krejt armiqtë e apokalipsit të huaj
U qesha
sa e madhe qenka dashuria e vertet
Të pashë me thikë me pushkë
teksa mbroje emrin tim
Oj e bardha ime
e bardhë në dëborën tonë
ti m'i ke marrë mendët
e më shumë shpirtin
Jahja M.Lluka , sot shkrimtar, politikan dhe akademik i mirënjohur prej vitesh ka shkruar e botuar disa libra:: Edhe ti Atdhe;Vargje vetmie;
Mos eja në ëndër ;Në kalanë e zemrës sime ; Shpërngulja e shqiptarëve nga Peja dhe rewthina 1912/1994;Për Shtetin tim,Kosovën;Kosovo from "Naçertanie"to independence 1844-2008 ;
Përmbledhje shkrimesh.
Publicistika dhe Poezia e tij vjen si "klorofili" i rinuar poetik, me poezi qytetare, më fjalë të reja dhe më një rebelimit gjuhësor , tematik dhe artistik . Sikurse dihet, letërsisë, çlirimi dhe risitë kryesore i vijnë prej gjuhës.
Poeti Lluka jetën e tij e ka për dy sy - mes puthjeve , lotëve, borës ,mallit,dashurisë , mirëqenies - në mes luftës dhe fatit :
Dimër i ngrohtë
Bora filloj kohëra më parë
Më shoqerojë shtigjeve me ty
Unë i lodhur e mall pata për dy sy
Sy ka bota por pak si sytë e saj
Ata sy bojqielli e me mendje të lartë
Kur ik fryma ik dhe aroma jote manushaqe
Ti dimrin e bënë verë moj e bukura ime
Dikur kam mendu qe jeta është luftë
Por sot e gjitha që kam quhet fat
Pa dashuri, ai nuk mund ta shijojë dëborën , gjumin apo gojën e saj e di të vërtetën që ky si poet e ëndërron çdo herë :
Mos folë për dashuri
Mos më fole për dashuri
Nuk kam nevojë per fjalë tëëmbla
Gjakun në ujë do shndërrohet
Sa herë po me genjenen
Po dua dashurin tënde
e dashuri nuk janë fjalet
Nuk e du gojen tende
Po zemren
Mos me thur poezi
Se rimat i di vete
me lejo qe në sytë e tu
Në brengosjen tënde
Ta gjeje të vërteten për ne
Ma kthe dashurinë nëse mundesh
Por te lutem mos me folë për dashuri
Ma dëshirë kam të ëndroj i vetem
Jahja M.Lluka erdhi në këtë kohë të pandemisë si çlirues i fjalës. Brenda qartësisë që poeti nuk e braktisi kurrë, dhe se fjalën poetike deri në jermi, prodhojë një liri që po i frigëson brezat e vjetër dhe të rinjë. Ai brenda strukturës, gjithmonë mbetët i ashpër, i qartë më mallin dhe malet e Bjeshkëve të Namuna . Ajri, stinët vjeshta e dimri janë dhe stinët e tij të poezisë:
Peja ime
Peja ime
te ty nisa hapat
e thura lavde kreshnike
secili emër ka rininë e pikuar moteve
unë e di ku jeta e ka amën
e në ty
vazhdon rrita jote e bukur.
Jam nisë me fuqinë e erës
e me dehjen e kohërave
dikur do marrin secilen datë etnie
krijesa ime
këtu e atje
do thuren motet e përgjakura
atdhe
Puthjejet dhe lëpirjet e lotëve nga qerpikët e sajë, janë parandjenja përshpëritëse në natën e tij të fundit :
Loti ne qerpikun tënd
Mos fleje deri sa te puthi
Se ne mengjes udhtoje larg
A do kthehem nga kjo rruge
Mos do vdes
Mos fleje deri sa te puthi
Ka nje parandjenje se fundi
është ku për herë të fundit
Po të lëpij lotin nga qerpiku yt
Me shiko
me merr në gji
e me pershperit të dua
Ndoshta neser tjetrit
Këtë refren ia thua
Të dua
Mos fleje deri sa të puthi
Se kjo mund te jetë nata e fundit
...Të bukuren e këtij libri më poezi po e shpalosim më këto vargje:
Kthehu në gjirin tim
Kthehu se une po vuaj
Përjetësisht kam me te dashur
Përjetësisht kam me të prite
Dëm është të jetojmë kështu
kemi mundur te jemi të lumtur
Po vuaj për ty, kthehu
Endrrat e mija me ty janë
Askush si ti nuk me ka dashur
Kot te kerkoj në shtigjet e vetmisë
Po kerkoj buzet tua
Duart tua qe me perqafojne
Nuk ka si ti do te vajtoj
Se si ti nuk ka
Nuk do te perjetoje
Dashuri si me ty
Nata yjet deti
Ne te perqafuar si nje
Kthehu ne gjirin tim
Duke e parë nga sot, vëmë re se Jahja M.Lluka do të ketë vendin e vet mbizotërues në letërsi . Ai mund të quhet poeti rinuar i qytetit të Lumbardhit ...Themi i qytetit në kuptimin e madh, si qytetërim, si polis, si universalitet.
Ta njoh shpirtin e lagur
Ta njoh fijen e flokut zemer
Fije fije i kam prek me dorë
Ta njoh shpirtin e lagur
e nuk heshti kot
Ta di qeshjen e syve
të gojes krejt mjalt
Ta ndiej eren e trupit e them a jam gjalle
Kur ta puthi buzen e syrin i them vetes
Je mbret
Ty të kam zemer moj
ty të kam jete
Kësisoji në studion e tij dimërore, Lluka e gjen shpirtin e babait të tij :
Pse je i merzitur baba
O princi im
Jam merzit se nëna yte
Nuk me don më
Me duhet të iku larg
-Po unë te dua baba
E di këtë princ
Për këtë jam i gezuar dhe i merzitur
-E ku do ikesh baba
Nuk di biri i babit
Mjaft larg sa nuk do të të shohe
Mjaft afer që të shohe per ditë
Afer shum afer zemres sime
Bërthama gjuhësore e tij që është vetanake vetjake, e ardhur në unin e tij me filozofinë e përsëritjes ciklike të kohëve, të mitikes dhe të modernes, me respektimin e mjeteve poetike të gjithëkohshme, gradualisht e bëri poezinë e Llukës të kthjellët në strukturat e saj, të ndjeshme ndaj formave poetike të tilla si ndaj vargut, rimës, kadencës. Kësisoji respekti i tij ndaj dëshmorëve , tradites shqiptare është e gërshetuar me risitë, kristalizimet rinovuese, në gjuhë , në përmbajtje që na përkujton trishtimin dhe dhembën heroike të të rënëve për liri :
Plaga jote Mejë
Me shumë se ditët e vitit u vranë të Ti
Që ne sot me pasë pak liri
Kur derdhet gjaku shqiptar pse je në atdhe
Kur armiku nuk njeh aspak njerzi
E kaplon lakmia e smira për zi
376 shpirtra dhanë jeten shqip
Se Kosova ish ma e shtrejt
se kjo pranvere me diell
Eh, tokë shumë e bijt e tu i ke marrë
Se hasmi deken ua donte me sy
Pak bre pak po kemi çka me fol
Se toka na u nbush me deshmorë
E lulet çelin e vyshken pa bijte e bijat tona
Kur vdes liria vdes edhe shqiptari
Se gjithçka e vlefshme quhet Kosove.
Prishtinë, 8.6.2020.
