TË PAPRITURAT E NJË POETI.

DEMIR GJERGJI

MBI VËLLIMIN POETIK “LEGJENDARI I LAGJES” TË SHEFKI MEKËS
Në korin e madh të poezisë shqipe të pasnëntëdhjetës, të çliruar nga vargonjtë e censurës diktatoriale dhe, sidomos të asaj poezie që shkruhet përtej kufijve të mëmëdheut, shtohen përditë zëra të rinj, një pjesë emrat e të cilëve, vijnë si befasi e këndshme. E tillë më duket se vjen poezia e Shefki Mekës, madje mëtimi i saj, i diktuar nga niveli artistik, shijet autorit, notat dhe ngjyrat, motivet dhe format e vargut e të prozodisë në përgjithësi, është më i lartë. Ky poet vjen seriozisht dhe i vullnetshëm për të zënë vend në zërat e parë të këtij kori që e përmendëm në krye. Kjo nuk është thjesht një dëshirë e poetit. Në poezitë, që përfaqësojnë librin që kemi në dorë, bie në sy këmbëngulja për t’i thënë gjërat ashtu siç janë, pa i ngjyrosur me linja dhe sfonde artificiale, por dhe pa ia hequr koloritin që kanë në vetvete. Motivet, fabulat, dukuritë, tipat dhe subjektet reale të jetës, Shefkiu i ngre në nivelin e ligjërimit poetik nëpërmjet një figuracioni, që herë-herë, mund t’ia ketë zili edhe një poet me përvojë të gjatë artistike. Intuita, frymëzimi, mençuria, ndjenja, stili i të shprehurit, duke u harmonizuar bukur me njëri-tjetrin, arrijnë të realizojnë një krijim që të bënë ta lexosh me vëmendje dhe nga ky lexim lexuesi mund të përfitojë, veç emocionit, edhe filozofinë e jetës dhe të marrëdhënieve shpeshherë të çuditshme të njerëzve.
Unë nën palmë, ndjek patinazhin i pulëbardhës mbi det.
Sapo ndesh me vargje të tilla në poezinë e Shefkiut, menjëherë fillon e përgatitesh për një poezi që meriton vëmendje. Është një krijimtari që mbështetet në traditën e letërsisë shqipe nga fryma e saj, nga zgjuarsia dhe atmosfera e përgjithshme, ndërsa për nga forma, ajo anon drejt modernitetit dhe frymës bashkëkohore: në asnjë poezi nuk e gjen formën tradicionale, fjala vjen, të 8-rrokshit, strofës katërvargëshe, apo rimave aaaa, abab, apo aabb. Në asnjë prej poezive nuk ndeshesh me atmosferën dhe tonet popullore të formës, përkundrazi vargjet poetike të Shefkiut, të kujtojnë poezinë e sotme botërore, ku sundon vargu i lirë me metër dhe ndërtim të larmishëm. Por mjafton të hysh nën lëkurën e kësaj poezie, aty ku pluskon e rezonon tensioni poetik, dhe do të hasësh menjëherë elemente të formës, që arrijnë ta çojnë në amplituda të larta këtë tension. Njëri prej këtyre elementëve është aliteracioni, i cili e shton tingëllimin dhe muzikën e poezisë, duke krijuar atë gjendje që autori krijon për të dhënë idenë e tij, për të përcjellë mesazhin e vet. Thamë pak më lart, se te poezia e Shefkiut mungon metrika tradicionale, por, gjithsesi, ai e thërret “nën urdhër” duke e bërë limfë të natyrshme te krijimeve më të mira një element të kësaj tradite të poetikës, siç është rima. Shumë poezi kanë në vetvete vargje që rimojnë bukur e këndshëm. Janë pikërisht ato vargje, ku poeti synon të fokusojë mendimin dhe mesazhin e vet.
Në poezinë e tij. Shefkiu është i drejtpërdrejtë. Shpesh ai përdor në poezi edhe fjalë tabu, ose “të rëndomta”, siç thuhet zakonisht. Kjo i jep krijimeve të tij një ngjyrim përditshmërie krejt të natyrshëm, duke e afruar më pranë lexuesit të zakonshëm. Është mjeshtëria e autorit ajo, që këtë ligjërim rruge e kthen në ligjërim poetik. Skenat e jetës njerëzore, karakteret dhe tipat e ndryshëm, situatat dhe skenat e përditshme, qofshin nganjëherë edhe ato më vulgaret, Shefkiu ka aftësinë t’i ngrejë ne pjacën e poezisë dhe të na i përcjellë me finesë, duke na krijuar gjendje shpirtërore të ndryshme dhe duke na bërë shpesh të pyesim veten: “A është logjika jonë prej njeriu ajo që duhet të sundojë në këtë botë, apo pikërisht kjo arsye që i shkon në të kundërt natyrës së zhvillimit, po e shkatërron botën?” Pikërisht në këtë prirje të poetit, mendoj se mund t’i gjejmë ato elementë të modernes dhe të mjedisit, ku jeton e ku krijon poeti. Ja disa vargje që e shprehin këtë modernitet dhe fryme kohe:

Kasapi i jetës time m'i pret veshët, aksidentalisht.
Prapëseprapë i bëj bërxolla...
dhe vdes Shefki, minus dy veshë, sigurisht!

Një pamje surrealiste që na kujton tablotë e Dalisë. Të tilla ka plotë në këtë libër. Në fund të kësaj fjale hyrëse do të dëshiroja të shpalosja një nga vlerat më të qenësishme të poezisë së këtij poeti. Është humori. Pothuajse në të gjitha poezitë e librit; edhe në fabulat, edhe në lirikat, madje edhe poezitë-peizazh, humori është i pranishëm, duke u bërë ushqim i rëndësishëm i emocioneve që përcjell kjo poezi. Ky humor që shpesh, jo për rastësi, (autori ka mbi 12 vjet që jeton e punon në Angli), të kujton humorin anglez, atë të Thekerit e të shkrimtarëve të mëparshëm. Ky lloj humori fillon me ironinë dhe shkallëzohet në grotesk, satirë e deri sarkazëm.Të gjitha këto veçansi e vlera të Shefki Mekës vijnë nëpërmjet poezive të këtij libri, duke u bërë pronë për lexuesin.

Intrigat politike në “Aksidentin” e Kadaresë, dhe lidhja me Enver Hoxhën

Emri i romancierit shqiptar, Ismail Kadare, rregullisht ndeshet në kohën e çmimeve “Nobel”, dhe ai është akoma një bast i mirë për ta fituar, edhe në ditët aktuale. Ai shkruan në një gjuhë që nuk është anglisht. Ai vjen nga një vend që shumica prej nesh nuk di gjë tjetër, veç emrit të Kadaresë, ku ai ishte i shtypur jo vetëm nga një ndeshje amulli e totalitarizmit, por edhe nga paranojaku Enver Hoxha. Ai flet rrjedhshëm në stilet e modernizmit dhe postmodernizmit. Dhe në një vështrim jo për bonos, ai duket i paaftë për të shkruar libra jo interesantë.
“Aksidenti” i Ismail Kadaresë
Romani i tij ri, "Aksidenti" nuk është një nga arritjet e tij të mëdha, dhe lexuesit në kërkim të z. Kadare (shqipëruar në anglisht -kah dah-RAY) në krye të formës së tij ndoshta duhet të fillojë me "Kronikë në gur", e cila erdhi në gjuhën angleze në vitin 1987, ose "Ura me tre Harqe," nga 1997. Por "Aksidenti", përkthyer nga John Hodgson mjaft rrjedhshëm, është provokues megjithatë, jo më pak për shkak të një mënyrë ai fillon si një lloj i librit dhe të kthehet në diçka krejtësisht tjetër. Kjo, ju mendoni, është se si z. Kadare e shikon botën: si një vend gjithmonë i zhvendosur dhe ku ndreq veten. "Aksidenti" fillon si një thriller, ose një përditësim të romanit Alan Furst. Një taksi rreshket gjatë në një autostradë vjeneze, duke nxjerr dy pasagjerët nëpër dyert prapa. Gjithashtu dhe ndihma vjen, ata janë të dy të vdekur. Shoferi, i traumatizuar me sa duket, nuk mund të llogarisë për atë që ka ndodhur me përjashtimin se ai ndodhi që të shikonte në pasqyrën e pasme dhe pa udhëtarët, një burrë dhe një grua, "duke u përpjekur për tu puthur". Viktimat, rezulton, ishin shqiptarë dhe të dashuruar për një kohë të gjatë: Besfort Y., një analist që punon për Këshillin e Evropës në çështjet ballkanike, dhe Rovena St, një praktikante në Institutin Arkeologjik të Vjenës. Besforti mund të ketë qenë përfshirë në shpërthimin e Jugosllavisë gjatë Luftës Ballkanike, qeveria serbe fillon të hetojë, dhe shumë shpejt shërbimi sekret shqiptar gjithashtu. Mundet që aksidenti të ketë qenë një vrasje politike? Një vetëvrasje e dyfishtë? Kur nga këto pyetje nuk del asgjë e rëndësishme, një karakter i quajtur studiuesi - një qëndrim- për një romancier - merr përsipër dhe fillon intensivisht duke u përpjekur për të vënë së bashku pjesët. Ai pret gjatë provave, të tilla si ajo - "surmiset e errët, dyshime të rënda, frazat e paqarta, tabulatet e errëta te dialogut të nxjerra nga bisedat telefonike te mbajtura mend përgjysmë" - dhe ai gjithashtu jep ndenja imagjinatës se tij. Llogaria e tij për marrëdhënien e çiftit, e cila përbëhet kryesisht nga takime në dhomat e gjumit hotele me katër yje, kthehet mbrapa ne kohë për të katërtën here dhe alternon ndërmjet këndvështrimit të Besfortit dhe të Rovenës. Parë në një mënyrë, historia e tyre duket të jetë si një marrëdhënie mjaft e zakonshme, e ngrohtë dhe e ftohtë, intensifikuar, ndoshta, nga politika e Ballkanit dhe nga një kohë e gjatë qe ata e kalojnë larg. Hidhërimi në grindjet e tyre është i shpenguar shpesh nga ëmbëlsia e rakordimit te tyre, në të vërtetë i shkatërruar, edhe pse ata flasin për atë shumë, duket të jetë i pamundur. Ata nuk mund të jetë në dashuri, saktësisht, por ata nuk janë bërë me njëri-tjetrin. Ka edhe një anë të çuditshëm, sepse. Studiuesi regjistron te dhënat - apo imagjinon - mënyrën sesi zemra e Rovenës bymehet dhe tkurret, në varësi se si marrëdhënia vazhdon, dhe e përshkruan si një detaj të butë pornoje ku çifti viziton një nga klubet e të fortëve shqiptarë. Apo mos ndoshta studiuesi e ka sajuar të gjithë këtë. Ne nuk e dimë me siguri. Ne e dimë se Besforti inkurajon Rovenën për të pasur të dashur të tjerë, ose të paktën t’ia tolerojë, dhe pastaj konsumon veten me xhelozi dhe e trajton atë si një prostitutë. Dhe në mënyrë të pashmangshme lufton në marrëdhënie për të marrë përmasat e një luftë për pushtet politik. Studiues sugjeron në disa vende që e gjithë historia mund të lexohet si një alegori e regjimit të Hoxhës, me Rovenën te parën dhe pastaj Besfort në rolin e tiranit.
"Unë po abdikoj", thotë Besfort. "Askush nuk do të me rrëzojë me kurrë". Rovena përgjigjet: "Bëni çfarë të doni, merreni pushtetin ose refuzojeni atë. Nuk ka asnjë mënyrë qe unë mund të shpëtoj nga ju”. Në fund zhgënjimin i hulumtuesit - pamundësia e te diturit asgjë për të caktuar - e çon atë në qoshe, dhe ai e merr romanin me vete, zbavitje, shastisje dhe spekulimet shastiseshe para se të vijnë ne një zgjidhje. Ndoshta një pasagjere ose pasagjeri tjetër në ndenjësen e pasme ishte një ngjasim? Ndoshta ngjasimet janë shumë e vërtetë se ato që ata përfaqësojnë? Ndoshta e dhënë për atë që ka ndodhur është e ruajtur, si një shoshë nga "Nëpërmjet vështrimit te xhamit," brenda pasqyrës se pasme të vetë dhe do të zbulohet një mijë vjet nga tani?Çfarë mbetet prapa në të gjithë këtë supozim metafizike është Rovena dhe Besforti, i cili në vend të zhvillimit dhe duke u bërë më interesante ne vazhdimësinë e librin, janë, në qoftë se asgjë, krahasime poshtë dhe reduktime. Ata bëhen aq të pakuptueshëm sa ata mezi janë karaktere. Me sa duket kjo është e qëllimshme nga ana e Z. Kadare, por kjo do të thotë se lexuesi do të heqë dorë nga disa nga kënaqësitë tradicionale të romanit - iluzionin e njohja me-mish-gjak dhe njerëzit - për më shumë ndjesi kokë-tjerrje e kërkimit të tyre përmes një pasqyrë-zbavitëse shtëpie. Por të gjithë ne e dimë, kjo është me të vërtetë atë që ndjehet si në Shqipërinë e Hoxhës, dhe "Aksidenti" mund të jetë më pak një shëmbëlltyrë se një lloj irealizmi i rrëmujshëm. Në secilin rast, ajo ju çon në një lloj të romaneve ku nuk mund ti vizitoni këto ditë në mënyrë rutinore, dhe gjithashtu ju lë mirënjohës ju nuk keni për të banuar atje.
*Titulli redaksional

Pse duhet ngritur një përmendore për Prenk Jakovën

DR. SUL GRAGJEVI

eta dhe veprimtaria e artistëve, kompozitorëve dhe interpretuesve të mëdhenj është një nga kapitujt më madhështorë në historinë e muzikës klasike. Ata në një mënyrë apo tjetër kanë ndryshuar kursin e historisë së muzikës. Këta artistë të mëdhenj gjithmonë kanë qenë të pranueshëm e të admirueshëm për të gjithë kohën sa jetuan dhe punuan. Është e rëndësishme që ata, ishin lidera në kohen e tyre. Ishin të parët që kompozuan atë lloj muzike që sot përbën thesarin artistik botëror dhe se ajo muzikë pati një ndikim vendimtar mbi pasardhësit e tyre. Muzika e tyre sot, kur kanë kaluar të paktën 350 vjet nga koha e kompozitorëve dhe interpretuesve Corelli, Vivaldi, Tartini, Locatelli e Viotti, interpretohet, dëgjohet dhe frekuentohet me admirim të madh prej audiencave moderne jo vetëm prej njërës periudhë historike të muzikës deri tek tjetra por edhe vendi, nga Venice e Vivaldit, Salzburgu i Mozartit, Viena e Beethovenit, Leipzig i Mendelssohnit, Robert e Klara Schumann, Praga e Smetanës dhe e Dvorzhakut e deri tek St. Petersburgu i bukur ku mësoi Çajkovski, njeriu është frymëzuar të kompozojë muzikë dhe të triumfojë me veprat e tija. Mozarti është kompozitori që bëri mbi 650 kompozime, ishte një magjistar në piano, një gjeni që asnjëherë nuk rishikoi apo revizionoi punimet e veta muzikore se ishte i pagabueshëm, muzika e tij edhe sot është vibrante e freskët sikur të jetë kompozuar sot. Ai ishte kompozitor suprem në të gjitha format muzikore, opera, simfoni, piano e violinë koncerte, muzikë dhome, etj, etj. Ai jo vetëm improvizonte kadencat por ai gjithashtu zbukuronte linjën muzikore me ornamente veçanërisht në koncertet e tija. Beethoveni ishte njeriu që ndryshoi çdo gjë, ishte një Promethe i muzikës siç e quante Bizet, "njeriu që trashëgoi dhe pasuroi famën e pavdekshme të Handel e Bach, Haydn e Mozart... i tillë ishte ai, i tillë vdiq, i tillë ai do të jetojë përgjithmonë "(Franz Grillparzer, poet austriak i cili mbajti fjalën në funeralin e Beethovenit ). Në 12 simfonitë më të zgjedhura në botë, 5 janë të Beethovenit, No. 3, 5, 6, 7 dhe monumentalja "Korale" No. 9. Violinë koncerti op. 61 dhe 5 piano koncertet me në krye atë "Emperor" janë me një orkestracion të një niveli më të lartë teknik ndersa dimensioni simfonik i tyre është më i gjerë dhe brilant. Çajkovski, muzika e të cilit është shquar për pasion, lirizëm dhe kolor orkestral, ka qenë kompozitori i një uniteti melodik magjeps. Ai ishte edhe një orkestrator i famshëm, një talent i padiskutueshëm, kompozitori i 6 simfonive, 3 baleteve të famshme, i operave, violinë e piano koncerteve bashkë me "Rococo" aqë të bukur dhe brilante për çelo dhe orkestër. Potenciali melodik i Çajkovskit e dallon ate prej gjithë të tjerëve. Në violinë koncertin op. 35 ky potencial është një ndër më të fuqishmit krahas pasionit të folkmuzikës Ruse të injektuar brenda stilit europian të koncertit.
Mendova ti shkruaj disa rreshta për lexuesit, muzikdashësit,admirues të muzikës klasike, për një nga aspektet më prekëse në historinë e muzikës, të kujtimeve të paharrueshme, memorabilies që sot popuj të kulturuar dhe shtetet e tyre i kanë nderuar në mënyrën më madhështore e humanitare artistët e tyre më të mëdhenj. Salzburgu dhe Vjena kanë qenë përjetësisht të lidhura me Mozartin. Është e pamundur të mos shohësh mbi tryezat e bareve, kafeneve dhe në disa lloj çokollatash (Mozartkugel) emrin e Mozartit, pjesë të dorëshkrimeve muzikore me pentagramet origjinale bile edhe kudo tjetër. Vijna ishte gjithashtu vendi ku Beethoveni jetoi e punoi, ku kompozoi muzikën më madhështore, me Theatrin -an der-Wien të shumë premierave të mrekullueshme të piano koncerteve e simfonive. St.Petersburgu ku studioi Çajkovski dhe u bë kompozitori më popullor e më i suksesshëm, ka qenë qendra kryesore e kulturës së lartë në Rusinë Perandorike që i dha artit Rus dhe atij botëror, teatre, balete, opera, këngëtarë, balerina e koreografë klasi, shkrimtarë, instrumentistë, dirigjentë, orkestra të mëdha dhe kompozitorë. Në Theatrin Marijnskij të vitit 1859, Çajkovski dirigjoi Simfoninë e tij No. 3 në Mi minor. Venice e Claudio Monteverdit, Alessandro Scarlattit, Antonio Vivaldit dhe e Richard Wagnerit i cili gjatë viteve 1858-59 shkroi operan "Tristan und Isolde", ka qenë qendër e rëndësishme e muzikës. Weimar, Eisenach dhe Leipzig kanë qenë qendrat e kulturës gjermane me emrat e mëdhenj të artit si Schiller, Goethe, Liszt, R. Strauss, J.S.Bach, Felix Mendelssohn, Robert e Clara Schuman, Mahler, Wagner. Praga e Smetanës dhe e Dvorzhak ku u çfaq me sukses opera e Don Giovannit dhe Simfonia No. 38 "Praga" në Re maxhor në tetor 1787, ishte atë kohë qyteti i muzikës ku Mozarti kalonte një kohë të konsiderueshme dhe ishte më i mirëpritur se në shtëpinë e tij.
Në këto vende dhe të tjerë si këto, kompozitorët, interpretuesit e mëdhenj u edukuan dhe triumfuan me veprat e tyre të pavdekshme. Sot ruhen të gjitha pasuritë e tyre të artit nga shteti, shtepitë ku kanë jetuar e punuar, instrumentet muzikorë, partiturat e dorëshkrimet e tyre origjinale bashkë me të gjithë historinë e tyre të lavdishme. Sot apartamenti në Getreidegasse 9 ku jetoi familja e Mozartit për 26 vjet, është "Muzeu Geburtshaus" i Mozartit. Aty ndodhen instrumentet me të cilët luante Mozarti sa ishte fëmij. Jo vetëm kaq, por në Salzburg, çdo vit mbahet Java e Mozartit plot koncerte për ditëlindjen e tij. Po ashtu, në Bon ndodhet e ruhet shtëpia muze ku lindi Ludwig van Beethoven,"Beethovenhaus", deri para se të kalonte në Vjenë, ku jetoi e punoi në "House of Eroica", shtëpia ku Beethoveni kompozoi Simfoninë No. 3 me të cilën theu traditën e formës simfonike të Haydn e Mozart. Edhe në St. Petersburg ruhet e gjithë memorabilia e kompozitorëve të mëdhenj Rus. I tillë është Muzeumi i Muzikës në Pallatin Sheremjetevo ku ndodhen të gjitha llojet e instrumenteve muzikorë. Këtu ruhet edhe një piano e Çajkovskit me të cilën ai punonte për kompozimet si dhe partiturat e dorëshkrimet muzikore. Në Lucca të Italisë, është shtëpia ku lindi Puccini dhe në të ndodhet piano me të cilën ai kompozoi Operan Turandot ndersa në Gjenova, në Muzeumin Municipal ruhet violina e Paganinit, Guarneri del Gesu, me të cilën virtuozi legjendar mahniti audiencat me mënyrën më magjike duke u bërë legjenda e violinës. Jo vetëm kaq, por edhe në vendet tjera ruhet e gjithë historia me të gjitha pasuritë e artistëve si në Njujork, Çikago, Pragë, Helsinki, Paris, Budapest, Zagreb. Njujorku ruan pa asnjë ndryshim destinacioni Metropolitan Operan e vitit 1880, një nga më të mëdhatë në botë, ku me 30 nëntor shfaqet Opera Karmen, me 4 Dhetor La Boheme, me 21 Dhjetor Flauti Magjik, Filarmoninë performancat e të cilës bëhen në Avery Fisher Hall të ngritur që në vitin 1842, po ashtu shkollen e njohur
për famën e saj " Juillard", të gjitha mbrenda "Lincoln Center".
Në të njejten mënyrë ruhet destinacioni fillestar edhe në Theatrin e Dramës, Operas dhe Baletit të vitit 1895 në Zagreb si dhe Salla e Koncerteve të Filarmonisë së Zagrebit Lisinski sukseset e të cilës njihen qysh me 1871, me një reputacion ndërkombëtar sot të njohur në të gjithë botën. Orkestra Simfonike e Filarmonisë arriti një sukses të madh në koncertet që dha në "Golden Hall" të Musikverein të Vjenës në vitin 2002 dhe
2004, ndërsa në fillim të nëntorit të këtij viti pianisti i famshëm Evgeni Kissin dha koncertin e tij në Concert Hall Vatroslav Lisinski që mban emrin e kompozitorit Kroat të operas të parë në Kroaci. Në Zentralfriedhof të Vienës keni rastin të shihni ngritjen madhështore të tre monumenteve, të Beethovenit e te Schubertit dhe në mes tyre ngrihet madhështor ai i Mozartit.
Po çfarë mund të themi për artistët shqiptarë, çfarë pasuri historike i lanë vendit dhe popullit të tyre, si ruhen nga shteti, si nderohen sot veprat e tyre. Kompozitori ynë legjendar Prenkë Jakova, ishte i vetmi që i dha vendit dhe popullit të tij dy operat madhështore, Mrika dhe Skënderbeu.
Ai ishte njeri i mrekullueshëm ndersa në punen e tij ishte më aristokrat sesa Zadeja, Daija apo Kono, ishte më i kompletuar se çdo kompozitor shqiptar, në çdo drejtim. Ishte kompozitori suprem mbi gjithë të tjerët, vërtetë një gjeni i artit shqiptar, ishte një talent i rrallë në muzikë. Për mendimin tim, Prenkë Jakova zë vendin më sinjifikativ në historinë e muzikës në Shqipëri, ai ishte një muzikant universal, ndryshe prej gjithë tjerëve, ishte trim, me iniciativë të madhe, i palodhur, këmbëngulës, punonte deri natën vonë edhe mbas provave të orkestrës simfonike. I tillë ishte ai. Shkodra e nderoi me "Shkollën e muzikës Prenkë Jakova", me ngritjen e "Shoqatës kulturore artistike Prenkë Jakova" të cilën e drejton Maestro Gjon Shllaku, me krijimin e "Korit polifonik Prenkë Jakova" qysh me 1997 dhe me organizimin festimit të 50 Vjetorit të Operas Mrika në mënyrën më perfektr, bukur shumë, por a mjafton kjo për një artist kolos si Prenkë Jakova?
Nuk janë pak dorëshkrimet e shumta origjinale të tijat, partiturat me të cilat punoi Orkestra Simfonike, piano me të cilën punoi një kohë të gjatë, dhe kompozoi. Po salla e provave të Orkestrës dhe e Korit të madh që ai vetë krijoi, po auditori ku Prenka kompozoi dy Operat Shqiptare, pse duheshin ndryshuar destinacionet, po shtëpia ku banoi? Siç shihet më lart, sot janë të ruajtura e të administruara të gjitha, historia dhe pasuria e kompozitorëve, interpretueseve të famshëm në të gjitha shtetet. Shtëpitë ku kanë jetuar, sallat e orkestrave dhe auditorët ku kanë punuar ruhen dhe sot ato janë muzeumet më të bukur me gjithë monumentet e tyre që njerëzit i vizitojnë me admirim të madh krahas instrumenteve, dorëshkrimeve, partiturave dhe kujtimeve të kompozitorëve të grumbulluara gjatë jetës e punës së tyre. Edhe pse Mozarti mbas vitit 1780 lëvizi në një tjetër vendbanim ku mbahet mend që kompozoi Operan "Martesa e Figaros", sot ky vendbanim thirret Figarohaus dhe ruhet si një muzeum i rëndësishëm, bile Praga krahas muzeumit të Antonin Dvorzhak, ka edhe një muzeum të Mozartit, shtëpia ku ai punoi për Operan Don Giovanni. Në Eisenstadt me rastin e 125 vjetorit të lindjes të pianistit Franz Liszt u ngrit monumenti i tij ndersa në Baku të Azerbajxhanit, në Mars të vitit 2002 u hap shtëpia Muze e çelistit legjendar Mstislav Rostropoviç. Këto janë vetëm disa prej shumë shembujve që arrita t’ia bëj të ditur lexuesve se si nderohen artistët e mëdhenj, puna dhe vepra e të cilëve i bëri të jenë triumfues, të paharrueshëm dhe të pavdekshëm në historinë e artit muzikor.
Lidhur me të gjitha këto nuk kam ndërmend të jap ndonjë mendim se si duhet punuar për të kujtuar e ruajtur historinë dhe pasurinë e një artisti të madh siç është Prenkë Jakova, por që duhet punuar në këtë drejtim si të gjitha vendet e kulturuara, është koha më e përshtatshme, për ta parashikuar e projektuar ngritjen e Muzeut të Muzikës dhe Monumentit të Legjendarit Prenkë Jakova në Shkodër.

Poezia lirike shqipe midis dy luftërave në një antologji

Nasho Jorgaqi

Kohë më parë në Shtëpinë e Miqve të Librit u organizua diskutimi krijues për librin antologjike mbi poezinë lirike shqipe të autorit Nasho Jorgaqi i cili sjell në një farë mënyre poezinë e poezisë, rininë e saj të përjetshme, shkalla më e lartë e ndjeshmërisë poetike. Janë krijimet më përfaqësuese të autorëve më të spikatur shqiptarë midis dy luftërave 1914-1944:. Antologjia hapet me Ndre Mjedën dhe mbyllet me Bardhyl Pogonin. Të pranishmit në këtë veprimtari vunë re vlerat e mirëfillta të strukturimit profesional dhe pasionant të kësaj antologjie. Studiues Ymer Çiraku, i cili e mori fjalën i pari në këtë takim, vuri në dukje kujdesi që ka bërë autori për të na sjellë vlerat e vërteta të lirikës së shkruar në vite të trazuara të historisë së Shqipërisë. Poeti dhe studiuesi Anton Papleka vlerësoi seriozitetin dhe saktësinë e korrektesën shkencore të formulimit të kësaj vepre. Ai tha ndër të tjera se sot abuzohet shumë me botimin e antologjive, por kur është fjala për studiuesin, shkrimtarin dhe poetin Nasho Jorgaqi, gjithçka ndryshon. Ai është marrë edhe herë të tjera me hartimin e antologjive dhe këtë përvoje e ka shfrytëzuar edhe për ndërtimin e antologjisë fjalë. Poeti Demir Gjergji shprehu përshtypjen e tij mbi këtë antologji, duke përmendur mes të tjerash edhe faktin se kjo poezi është pararendëse e vjershërimit të sotëm modern në Shqipëri, pas një ndërprerje gjysmëshekullore nga shkretimi i Realizmit Socialist. Studiuesja Persida Asllani foli me emocionet dhe përshtypjes e studentes së dikurshme të autorit dhe vlerësoi finesën e përzgjedhjes së lirikave. Gjithashtu në takim e morën fjalën edhe Botuesi Xhevahir Lleshi, studiuesi Kristaq Birko e të tjerë. Në fund autori falënderoi miqtë dhe kolegët për dashmirësinë që treguan në diskutimet e tyre dhe premtoi se do ta vazhdojë punën në këtë lëmë.

Flori Bruqi

NGA RIZA LAHI: Përse po shtohen poetët?

Për shembull, që nga Franca kishte ardhur në atdhe për të shtypur librin e saj, për ta promovuar në panairin e librit, për të shtruar edhe një trapezë të madhe për mysafirët atje, një poeteshë e pandierë më parë. Dakord në “Facebook” ajo ishte miqësuar me shumë poetë dhe pasionantë të poezisë dhe, grishur nga erërat e atdheut, kishte ardhur që nga toka e Hygoit për atje ku i ka “rënuar koka”. Lediana Kapaj qante papushim, ndërsa ndjehej e rrethuar me aq dashuri njerëzore, që ta dhuron vetëm atdheu; atdheu por edhe…edhe vetëm bota e poetëve, askush tjetër më bukur , më qelqore se ajo botë.Përse po botohen kaq shumë libra poetikë? Gjë që..hëhë…edhe ka mërzitur ndonjë poet me emër që nuk ka para për të botuar poezitë e tija, të cilat rri e i lëmon përditë e përnatë. Epo, le të mërziten, kush nuk arrin të kuptojë këtë dukuri që po zhvillohet me furi. Botës sot i duhen poetët më shmë se kurr. Sot bota jonë është pushtuar nga politikanë plebej, nga ulëritës për para dhe luftëra, nga smirëzinj, njerëz të liq dhe burra që nuk mbajnë fjalën. Por bota ka lindur dhe do të lindë përherë poetë. Sa të jetë raca njerëzore, sa të ekzistojë dashuria njerëzore, bota prindërore, fëmijët, lulet ; sa të jenë muzgjet, agimet, hëna, ujërat, serenatat njerëzimi do të marrë dhe merr masat e veta mbrojtëse për t’u kujtuar grykësve tanë të pangopur me pushtet, me para, me orgji, me servilë, me media se janë njerëz dhe se i përkasin një race njerëzore që ka forcë të mbrohet.Shumica e poetëve të rinj, të panjohur a, së paku, pa emrin e marrë në kohën e komunizmit, a i keni vënë re, shkruajnë kryesisht për dhimbjet e tyre personale ; shkruajnë sidomos për dhimbje. Dolore… Shkruajnë me tërë furinë e shpirtit, sikur flasin me vetminë e tyre apo janë duke u rrëfyer para altarit. A nuk shikojmë ngado shikojmë përditë e më shumë njerëz me strese, të dëshpëruar, që kanë harruar të qeshin me shpirt dhe që vuajnë nga sëmundja e streseve – diabeti? Dhe, njerëzit …kujtohen për penën e vetmisë së tyre. Dhe shkruajnë. Dhe shijojnë kënaqësinë e vetmisë së të shkruarit, kur qëndrojnë mbi botën tonë, siç qëndron një re dhe ata, përsipër asaj.Nëqoftëse ngado poetët i poshtërojnë, i marrin nëpër këmbë, kanë dëshirë t’i bëjnë të vuajnë, i mashtrojnë dhe u nxijnë jetën me sa mundin, derisa t’i shnjerëzojnë dhe t’u mbetet vetëm emri i lavdisë së dikurshme dhe guacka e tyre poetike e rrezikshme tanimë, bota njerëzore sërish vazhdon të nxjerrë të tillë idealistë, siç e ka natyra e saj. Siç është edhe kjo jetime e rritur pa dashurinë e nënës dhe babait, Lediana, që kushedi se sa të holla ka harxhuar nga kursimet e saja dhe puna e saj në një vënd të zhvilluar kapitalist siç është Franca, për t’ia arritur kësaj dite. Që të botojë një libër me poezi. Ta botojë në atdhe. Të filmojë gjithçka nga kjo festë kaq e veçantë në një ngrehinë të kryeqytetit të atdheut të saj dhe, pastaj, ta shikojë e ta shikojë me qindra e me mijëra herë në vetminë e saj në një tokë tjetër, të ndryshme nga atdheu. Në një tokë ku ka tëra të mirat, por ,oh, jo, nuk ka askund, aq dashuri, intimitet dhe përkëdheli me sy, si këtu ; nuk ka askund andej, nga Margarita Xhepa, as Vullnet Mato, as Roland Lushi, as Gëzim Uruçi - spelologu spektakolar i gjymtuar që tok me kosovarin Berisha e Arqile Gjatën , të udhëtojnë qindra kilometro larg vetëm për festën e saj; as Agim Doçi, as Luiza Shtjefni, as Dezdemona Marku…as fëmijë të jetimores që të lexojnë poezitë e saja në copa letrash, siç shkruhen letrat e dashurisë… Kam dëshirë të shtoj dhe diçka më shumë për orët më fisnike të racës njerëzore, siç janë orët kur njerëzit merren me poezi…

PSE S'MERITOJMË TË HYJMË NË EUROPË

Rexhep Shahu,është shkrimtar i njohur nga Tirana. U lind më 9 qershor 1960, në Bardhoc-Kukës.

Shkollën e mesme e kreu në Durrës në vitin 1980, pas tre vjete pune filloi studimet e larta për letërsi, në universitetin "Luigj Gurakuqi", Shkodër, të cilin e mbaroi më 1991.

Pas punëve të ndryshme, ashtu siq dëshironte prej kohësh, ka tre vjet që punon gazetar në Radio - Kukësi.

Punon në Sektorin e Informacionit BujqesorMinistrinë e Bujqësisë ,ushqimit dhe mbrojtjës së konsumatorit në Tiranë.

Veçojmë disa nga botimet :

Mali i hënës ,poezi,TIRANË, 1998, Shtëpia Botuese "Koha".(LC:99224033) Oxford University Press; Penguin; W.W. Norton.


Pragu : publicistikë Autorët:Izet Duraku ;Rexhep Shahu (red.), Tiranë : Dardania, 2002.ISBN
99927-670-7-3


Vezullim heshtash : poezi ,Autorët:Izet Duraku ;Rexhep Shahu (red.),Tiranë : Dardania, 2004.ISBN
99927-936-4-3


Agim Spahiu, metafora e lirisë së munguar / Novruz Xh. Shehu; Izet Duraku; Rexhep Shahu,Tiranë : Geer, 2008(821.18 .09 DHE 821.18 -94 )


Qytetarët e Kosovës janë ushtarë të Republikës së Kosovës : [Intervistë] / Sali Çekaj; Izet Duraku; Rexhep Shahu,Botuar:2000 në Dy Drina. - Nr. 5, , 2000, f. 12 - 18.


Edhe mars, edhe mina : shënime rreth librit "Marsi i Minave" të poetit dhe publiçistit Rexhep Shahu / Izet Duraku, Botuar në 55. - Nr. 120, 6 maj, 2006, f. 15.


Mori Shkodër, moj mizore..,http://www.rrezore.com (06-12-2010 )

Etj....

NGA REXHEP SHAHU

PSE S'MERITOJMË 

TË HYJMË NË EUROPË

Me dhimbje, me dhimbje të thellë, mundem të them se jo, ne ende nuk meritojmë të hyjmë në Bashkimin Europian, ne nuk jemi ende të denjë të bëhemi qytetarë europianë sepse jemi shumë komunistë në thelbin tonë, komunistë jo si komunistë europianë por të egër e të papranueshëm në asnjë rrethanë. Ky është ndëshkim për shumicën e shqiptarëve të gjallë, për vitalitetin njerëzor, për virtytet e demonstruara si të rralla për Europën që ka nevojë për ato virtyte shqiptare, por është edhe ngushëllim, se vjen si hipotekë e të kaluarës tonë, më shumë se sa përgjegjësi e të sotmes, të cilën e kaluara komuniste na e ka marrë dhe na e mban ende peng.
Lajmi i trishtë, i ftohtë, i akullt, i ditur e pritur prej kohësh se Shqipëria nuk do të hyjë në BE, (përjashto ndonjë rastësi fatlume që mund të na e çelnin vetë derën e BE-së për mëshirë apo për ndonjë bamirësi bëkeqe), ka derdhë dëshpërim e zemërim te shumëkush ndër ne. Është e vështirë dhe e rëndë ta shohësh vetën të lënë jashtë derës së ëndërruar, në të cilën troket me droje, pafat e pa siguri të ta çelin, kur je në oborrin e një shtëpie të bukur, të ngrohtë e të sigurtë, që e lakmon prej vitesh të hysh e të rehatohesh brenda në të.

Por jo, nuk çelet dera e saj për ne. Ka tre breza njerëzorë që ia kemi mbyllur vetës atë derë me duart tona. Dhe jemi të dënuar të rrimë ende jashtë në shi, diell a të ftohtë. Se ne vetë e kemi mbyllë atë derë prej kohësh prej tre brezash. Kemi hedhë gurë e baltë në çatinë dhe oborrin e asaj shtëpie që quhet Europë, në derën e të cilës sot, jo me shumë krenari trokasim të na e çelin e të hyjmë. Zemërimi jonë derdhet pa skaj sot, sepse të gjithë me pak mend mund të kujtojmë thirrjet tona kolektive E duam Shqipërinë si Europa, kur kujtuam se u shemb komunizmi tek ne. U mjaftuam se vetëm duke i thirrë qiellit ashtu, zoti, të cilin e kishim sharë me libër shtëpie, do të na dëgjonte, do të na falte marrëzitë e mëkatet dhe ai do të bënte punët tona. Por zoti dëgjon, ai nuk bën.

U mjaftuam duke e thirrë Europën, atë "kurvë plakë" për të cilën nuk kemi lënë gjë pa sharë, kemi përzgjedhur fjalët më të rënda, të pista, të ndyra, për ta sharë, në tre breza njerëzorë në qindra këngë të folklorit tonë komunist, për ta bindur këtë popull se ne jemi pa faj, fajin për çdo gjë e ka Europa, ne jemi viktima dhe të bëhemi të lumtur ne fatin tonë të zi.

Kujtuam se vetëm duke shkatërruar tempuj, përmendore, buste, individë, ne e përmbysëm dhe zhdukëm komunizmin e diktaturën. Harruam me dashje e dëshirë të madhe të besonim qoftë edhe për një çast të vetëm se diktaturën, komunizmin dhe gjithë prapësitë e zeza të gjysmë shekullit që synoi të zhbënte qenien tonë, identitetin tonë njerzor e kombëtar, nuk po i shembnim e shkulnim dot nga zemrat tona, nga mendjet tona, nga mënyra jonë e jetesës, nga mënyra e të sjellurit e të bërit politikë, art, letërsi, kulturë, nga mënyra e të bërit e të jetuarit jetën tonë të përditshme.

Iku gjysmë shekulli i komunizmit. Lanet, thamë me gojë, por jo me sjellje, jo me mënyrë jetesë e mënyrë të sjelli. Sepse sot e gjithë ditën e lume, vazhdojmë të jemi komunistë në sjellje, mendësi, mënyrë jetese, duke harruar fatalisht se Europa vetëm komunistët e komunizmin nuk e duron, nuk e lejon, nuk e pranon.

Përditë e përnatë, për më shumë se pesëmbëdhjetë vjetësh, që unë shoh mirë, në faqe të trishta e të lyrta gazetash, në ekrane që nuk guxojnë të jenë të hapura për mendjet e hapura por kanë vënë gardhin brenda të cilit lejohet të hyjnë maksimumi 20 mentarë të shterrur nga trutë, shumica komunistë, ose të përndjekur komunistë e spiunë, që flasin për 20 çështje, secili për 20 si ekspert i të njëzetave, si ekspert seksi, politike, komunikimi, demokracie, komunizmi, si ekspertë dhish, delesh, aeroplanësh e ku ta di çfarë tjetër, vazhdohet të demonstrohet komunizmi që është këmbëkryq në shoqërinë tonë, në këtë elitën tonë të vetëshpallur, në politikën tonë, në gjithë jetën tonë.

Gishti akuzues drejtohet nga qeveria, vetëm nga qeveria, sepse mendohet sot si në kohën e partisë së punës, kur individi nuk kishte asnjë të drejtë dhe duhej t’i merrte leje partisë edhe të çiftëzohej dhe për çdo gjë përgjigjej shteti dhe qytetari ishte thjeshtë numër në pushkën e drurit. Ka shkuar marrëzia jonë komuniste, që miqtë e mi e quajnë postkomuniste, deri aty sa që edhe për paaftësinë e burrave nën çarçafë, të thonë se fajin e ka qeveria, edhe për tradhtinë bashkëshortore të thonë se fajin e ka qeveria.

Burra kurva langaraqë që shëtisin nëpër partira, që krijojnë partiza, që dinë vetëm të shajnë, që nuk dinë kurrë të pohojnë qoftë edhe një meritë të kundërshtarit, që shpallen disidentë të hershëm se i përzuri Enveri nga blloku e i futi në burg, por që ishin pjesë e nomenklaturës së lartë, që i shkruan letra ndjese Enverit, të cilët kurrë nuk patën guximin e burrërinë të publikojnë vetë dosjet e tyre, rrinë e llomotisin si më antikomunistët e dheut, ndërkohë që janë komunistë të pakënaqur vetëm ngaqë u përjashtuan nga blloku dhe nuk kanë asnjë lidhje me demokracinë. Të tillë lango Europa i njeh mirë dhe ndjen dhimbje për shqiptarët që detyrohen ti durojnë mbi kurriz, ti dëgjojnë edhe kur bëjnë thirrje në ditët tona për revolucione për të rrëzuar qeverinë.

Europa sheh përditë se cfarë bëjmë, si bëjmë, cfarë hamë, si hamë, si vjedhim, si ia hedhim vetës sonë përditë, si durojmë mashtrimiet, sa sërvilë jemi ndaj pushtetit, sa përulësisht paguajmë bakshishin ndaj zyrtarit, sa tiranë jemi ndaj vartësit, si e blejmë diplomën e shkollimit, si kemi guxim që të diturit ti themi trus e ta shpërfillim e ta shpallim debil. Sa guximtarë jemi që të fyejmë pa pikën e përgjegjësisë, të shpifim, të jemi krejt krejt të paedukatë ndaj të zgjedhurit, si dimë të mos besojmë verdiktin e shumicës. Europës i dhemb kur na sheh se kurrë nuk dimë të shohim trarin në sytë tonë por dimë të shohim thërrmijën në sytë e tjetrit.

Europa sheh se si politikanët tanë pëllasin dhe pëllitjet e burrave politikanë nuk i harron dot kollaj pasi politika nuk është pëllitje. Europa pranon konkurrim me ide, me vota, jo me pëllitje. Nuk durohet e pranohet mashtrimi në Europë. Sepse për mashtrim nuk ka më nevojë as vetë Europa. Ajo e din mirë se nuk ka asnjë faj qeveria pse rrëzohet autobusi dhe vdesin viktimat e pafajshme, por nuk e toleron dot një mendje europiane të dëgjojë të deklarohet nga ndokush se fajin e ka qeveria pse ndodhin aksidente automobilistike në rrugë nga dikush që është i pirë apo që i jep makinës mbi shpejtësinë e lejuar në rrugë. Europa e din se nuk mund të vendoset nga një polic roje për çdo makinë, pasi një mendje njerëzore thotë se secili ruan bythën e vet së pari, ruan familjen e vet, ruan fëmijët e tij.

Europa e din mirë, sic e dinë por s’duan ta pranojnë shqiptarët se qeveria të ofron mundësi por nuk të ruan fëmijët qeveria, nuk ta ushqen familjen qeveria edhe pse komunistët e rinj e të vjetër shqiptarë shajnë përditë qeverinë se nuk ruan fëmijët e njerëzve. Europa e din mirë se si vidhet ndihma ekonomike, Europa e din mirë se sharjet ndaj qeverisë për varfërinë janë parulla për të mbjellë trishtim dhe mohim i hapave të shoqërisë në dy dekada. Europa do dinjitet, jo kulturë varfërie materiale e shpirtërore. Europa e din se nuk është e lejueshme që të dalë e të vajtojë duke sharë qeverinë pensionisti apo pensionistja se nuk i dalin lekët të ushqeje familjen kur dihet se ato që nuk u dalin lekët nuk dinë të shajnë, kur dihet se janë të rrallë ato pensionistë që jetojnë me pensione pasi ende në Shqipëri nuk ka mbërritur koha e braktisjes së prindërve prej fëmijëve. Por nga lakmia, prinderit mohojnë fëmijët e mundin e tyre. Europa nuk e duron dot që pleqtë tanë të vazhdojnë të gënjejnë e mbjellin kulturën e varfërisë, me s’kam, s’kam, s’kemi, kur këto pensionistë harxhojnë dy e tre karta telefoni celularë. Këtë vlerë, pra mosbraktisjen e prindërve prej fëmijëve e do dhe lakmon Europa, por komunistët tanë e thonë se nuk është kjo vlerë prezente në shoqërinë tonë. Europa e din mirë se nuk i mbyti qeveria fatkeqët në liqenin e Farkës dhe nuk e toleron dot të protestohet kundër qeverisë si shkaktare të kësaj fatkeqësie. Europa nuk i toleron dot grevat e urisë me mercenarë që merrnin 50 apo 100 euro në ditë dhe zhdëpeshin duke ngrënë ushqime të zgjedhura. Se kësaj i thonë të shkordhësh institucionin e shenjtë të grevës së urisë. Europa e din mirë se nuk i mori qeveria për dore fëmijët në Gërdec që të shkonin e të mbushnin kovat me barot por i morën prindërit e tyre ata njomëzakë me duart e tyre dhe i çuan tek pirgu i barotit. Por komunistët e vjetër e të rinj akuzojnë pandërprerje qeverinë, e cila natyrisht ka fajet e veta, por nuk i vrau ajo viktimat. Europa e din mirë se shqiptarët komunistë janë ende jo të duhur për të qenë pjesë e Europës sepse shqiptarët komunistë e kanë filozofi e mënyrë të jetuari e vepruari thënien "për inat të sime re, shkoj e fle me mullixhinë". Europa nuk e toleron dot që për inat të Sali Berishës opozita të bllokojë jetën parlamentare të shtetit, thjeshtë se ashtu i teket liderit të opozitës që reciton nolisht për demokracinë dhe shpërfill vendimet e drejtësisë.

Europa dhe përfaqësuesit e saj nuk e tolerojnë dot sajmirizimin apo G-99-izimin e politikës shqiptare dhe i thotë troç pionierit të komunizmit se jemi parlamentarë europianë, jemi inteligjentë o bebe që je rritë jo me qumësht por me lëng të kuq nga shpëlarjet e leckave të pështira. Europa e sheh përditë se komunizmi mbin e ngjallet shpesh e shpejt ndër ne dhe nuk i toleron dot betejat e thashethemeve të pështira që marrin edhe përmasa të luftës së grave pa u mërzitur fare, ose të bërë enkas me shpërla trutë e shqiptarëve që patundshmërisht i kanë besuar dhe i besojnë Europës, si qytetërim, si mënyrë jetese të ëndërruar. Europa e sheh përditë se këtu në këtë vend froni i drejtësisë është zëvendësuar nga foltoret e konferencave kineze të shtypit nga ku derdhën akuza e kundërakuza bastarde që kurrë nuk kanë synim ndonjë të vërtetë por vetëm ngjalljen e neverisë së njerëzve të thjeshtë ndaj politikës dhe qeverisë, pengimin e qeverisë në plotësimin e programit që ka për mandatin e radhës.

Ata që kanë marrë peng ose që kanë në dorë ta lënë drejtësinë të bëjë drejtësi, ose së paku, t’ia lënë në derë topin këtij pushteti, nuk guxojnë ta lënë drejtësinë të bëjë drejtësi, por na tregojnë përralla me mbret si pijanecë nëpër ekrane e mbledhje e fryhen si kokoshët në majë të grumbullit të plehut të katundit. Europa e sheh se përditë e përnatë në këtë vendin tonë të vogël ende vazhdon të quhet burrë i zoti ai që ndihmon rrogën dhe i vobektë ai që nuk ndihmon rrogën. Europa e pa dhe e verifikoi gjatë, hollësisht, deri në qeverinë franceze, deri në prekjen me dorë të makinerive që prodhojnë pasaportat tona biometrike dhe kartat e identitetit, se sa e pështirë, vrastare, absurde, qëllimkeqe ishte akuza e përdalë e opozitës se po prodhoheshin këto dokumente fallco. Për inat të qeverisë e të Sali Berishës kjo opozitë, ose lideri i saj që ka shuar shtamin dhe ashtin e PS-së dhe merret me pionerë, e përbalti rëndë Shqipërinë dhe ua rrezikoi lirinë e lëvizjes qytetarëve shqiptarë. Për inat të qeverisë, u artikulua se janë një milionë të papunë me nëntekstin se sapo të liberalizohen vizat ata do të ikin në Europë dhe kjo nuk pranohet. Po ku janë një milionë të papunët si nuk na e tha kush. Normal që as qeveria e ministritë përkatëse nuk e sqaruan se nuk mund ti gjesh në këtë vend një milionë të papunë vetëm nëse bëhemi mbi 10 milionë banorë.


Shkurt, pa hyrë në trajtesë më të gjerë, ne duhet të bindemi, ta marrim veten me të mirë se nuk jemi gati ende të hyjmë në Europë. Ndërsa sa i përket liberalizimit të vizave, është shumë vonë, por më mirë vonë se kurrë. Po të ishin liberalizuar vizat me kohë, do të ishin gjallë shumë shqiptarë, do të kishin mbetur peshqit e detit pa mish shqiptari, korbat në kufirin grek pa mish shqiptari. Edhe kjo mbase do të ndodhte sikur ne si popull e shoqëri komuniste, nuk do ta kishim vrarë vetën tonë me gishtin e madh në vitin 1977. Me dhimbje, me dhimbje të thellë, mundem të them se jo, ne ende nuk meritojmë të hyjmë në Bashkimin Europian, ne nuk jemi ende të denjë të bëhemi qytetarë europianë sepse jemi shumë komunistë në thelbin tonë, komunistë jo si komunistë europianë por të egër e të papranueshëm në asnjë rrethanë. Kjo është ndëshkim për shumicën e shqiptarëve të gjallë, për vitalitetin njerëzor, për virtytet e demonstruara si të rralla për Europën që ka nevojë për ato virtyte shqiptare, por është edhe ngushëllim, se vjen si hipotekë e të kaluarës tonë, më shumë se sa përgjegjësi e të sotmes, të cilën e kaluara komuniste na e ka marrë dhe na e mban ende peng.

PROMOVOHET NUMRI 4/2010 I REVISTËS SHKENCORE "EDUKOLOGJIA"

NIVERSITETI I PRISHTINËS

FAKULTETI I EDUKIMIT

PRISHTINË, më 2.5.2011

z.FLORI BRUQI    

PRISHTINË               

Fakulteti i Edukimit dhe grupi letrar “Papa Kristo Negovani” organizojnë kujtimin e përvitshëm për patriotin e arsimit Papa Kristo Negovanin dhe përurojnë numrin më të ri të revistës shkencore EDUKOLOGIA” nr. 4/2010, që sapo doli nga shtypi.

Takimi mbahet në Sallën e Leximit të Fakultetit të Edukimit, më 5 maj 2011 dhe fillon në orën 11.

Për Këshillin organizues

Prof. asc. dr. Hasan Muja, dekan

Me respekt.

e-mal: bbaliu@yahoo.com