Flori Bruqi : Rrezikshmeria e tigrizimit të Kosovës apo ( ri) përsëritja e skenarit Krimjan ,Spanjoll , në Bosnje dhe Hercegovinë,Srpska Bosnja dhe Kosovës?

Sipas të gjitha gjasave, ka marrë udhë realizimi i një skenari serbomadh në shtetin e brishtë të Bosnjës dhe Hercegovinës. Shumë veprime në shërbim të realizimit të këtij skenari janë duke u zhvilluar gjysmë legalisht dhe në heshtje. Qëllimi është më se i qartë!


View towards town Neum, Bosnia and Herzegovina's 20 km (12 mi) of coastline access to the Adriatic Sea, summer 2010.

Serbo-çetnikët nën udhëheqjen shpirtërore të Kishës “Shënsaviane”, risynojnë realizimin e aspiratës së tyre të kahershme nga e cila nuk kanë hequr dorë kurrë. Për nga pesha dhe rrezikshmëria për popujt fqinjë jo serbë, realizimi i këtij synimi mund të konsiderohet si hapi i parë, drejt krijimit të Serbisë së Madhe. Serbo-çetnikët këtë herë kanë përgatitur një skenar të veprimeve taktike, shumë më ndryshe nga ai i fundshekullit të XX, ngase edhe rrethanat e sotme dallojnë për shumëçka nga ato të atëhershmet.



Sipas këtij skenari, me siguri të miratuar dhe mbështetur edhe nga rusët, udhëheqja e të ashtuquajturës “Republika Srbska” ka marrë vendim që më 25 shtator 2016, të organizojë një referendum, e bindur se do të fitojë legjitimitetin për t’u shkëputur nga shteti i brishtë i Bosnjë-Hercegovinës, për të ndërmarrë më vonë hapin e dytë, bashkimin me Serbinë.

Në këtë drejtim e kanë fituar betejën në Gjykatën Kushtetuese të Bosnjës dhe Hercegovinës, me çka e kanë “legjitimuar” mbajtjen e këtij referendumi.

Ashtu si nga shtetet përreth dhe nga Bashkësia Evropiane, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, institucionet ndërkombëtare, me në krye Këshillin e Sigurimit të OKB-së, as edhe një reagim serioz në raport me rrezikun që po i kanoset jo vetëm regjionit, por edhe Evropës. Të “mençurit” e politikës evropiane dhe nënbishtat e tyre, sidomos ata të Ballkanit, ndihen të relaksuar përballë këtij realiteti, se gjoja “distancomi” i Serbisë nga synimet e klanit të Dodikut, qenkan përjashtim i çfarëdo rreziku!?


Përballë kësaj sjelljeje plot mirëbesim ndaj shovinistëve serbo-çetnikë, të imponohet dyshimi: A thua mos nuk e njohin mirë mendësinë e mykur serbo-çetnike të Beligradit zyrtar apo mos këta të “mençur” e kanë shndërruar në monedhë kusuri në pazarllëqet e tyre edhe territorin e Bosnjës, ngjashëm me atë të trevave etnike shqiptare.

Mendoj, se përgjigja në këto dyshime nuk është diçka e vështirë!

Së pari, si duket nuk e kanë kuptuar apo nuk duan ta kuptojnë, se edhe Serbia po e luan rolin e saj të përcaktuar në këtë skenar, të ngjashëm me shumëçka me atë të Krimesë, ku si Kryetari Tomisllav Nikoliç, ashtu dhe Kryeministri Vuçiç, janë deklaruar para mediave, se gjoja distancohen nga synimet e mikut të tyre shpirtëror, Milorad Dodik. Është me interes të theksohet ngjashmëria e sjelljes, jo vetëm e shtetarëve serbiajan, por edhe e mujsharëve ndërkombëtarë karshi “distancimeve” të Milosheviçit para se të fillonte kasaphana në Kroaci dhe Bosnje;

Së dyti, mund të besohet me bazë se është bërë ndonjë pazarllëk i mujsharëve ndërkombëtarë me Serbinë, me shpresë infantile, se duke i lejuar asaj tani të aneksojë Republika Srbskan dhe nesër Zajednicën në Kosovë, helbete do ta shkëpusin nga prehri i ngrohtë i Rusisë.



Së treti, nënbishtet e tyre të verbëruar nga miopia politike shpresojnë së koti, se mos këtë problem do ta zgjidhë Bashkësia Ndërkombëtare.



Por, sipas të gjitha gjasave, ata harrojnë, pse jo edhe qëllimshëm, se Bashkësia Ndërkombëtare nuk është dëshmuar, apo as që ka dashtë të dëshmohet, se është e zonja të zgjidhë as edhe një nga problemet e shkaktuara nga konfliktet e përgjakshme në Botë, jo edhe pa fajin e saj, nga ku rrjedhin lumenj gjaku dhe lotësh. Po të ishte ndryshe, nuk do të ndodhte masakra e boshnjakëve të Srebrenicës, në korrikun e vitit 1995, para hundëve të “paqeruajtësve” holandezë, apo nuk do të ndodhte spastrimi i pjesës veriore të qytetit të Mitrovicës nga shqiptarët, natën mes 3-4 shkurtit 2000, para hundëve të KFOR-it francez dhe policisë unmikistaneze…

Në vend të përfundimit të këtij opinioni, po i jap vetës të drejtën të shpreh drojën time: Nuk është larg mendsh të pritet që pas këtij “distancimi” Serbia të shpërblehet me diçka ngjashëm, siç ishte Marrëveshja e Daytonit, ku pas gjenocidit ndaj kroatëve dhe sidomos ndaj boshnjakëve t’i dhurohej 49% e territorit, sa dyfishi i popullatës serbe në Bosnjë dhe Hercegovinë, apo siç ishin Marrëveshjet e Rambujesë, e Kumanovës dhe ajo e Konçulit, si dhe Plani i Ahtisarit, të gjitha këto të favorshme për Serbinë dhe shumë të dëmshme për shqiptarët…!

Lexoni : 

Kolonizimi i ri Kosovës nga Serbia

http://floripress.blogspot.com/2012/09/kolonizimi-i-ri-kosoves-nga-serbia.html

******

Në Spanjë, një komunitet autonom (spanjisht: comunidad autónoma, baskisht: autonomia erkidego, katalane: comunitat autònoma, galiciane: comunidade autónoma)[a] është ndarje administrative dhe politike e nivelit të parë, e krijuar në përputhje me kushtetutën spanjolle të vitit 1978, me qëllim garantimin e autonomisë të kufizuar të kombësive dhe të rajoneve që përbëjnë kombin spanjoll .
Meqë sovraniteti qëndron në shtet si një tërësi, e përfaqësuar në institucionet qendrore të qeverisë, jo në komunitetet, Spanja nuk është një federatë por një shtet shumë i decentralizuar unitar që ka transferuar në mënyrë asimetrike pushtetin për komunitetet, të cilat, nga ana tjetër, ushtrojnë të drejtën e tyre për vetëqeverisje brenda kufijve të përcaktuara në kushtetutë dhe statutet e tyre autonome.
Janë 17 komunitete autonome dhe dy qytete autonome që janë të njohur kolektivisht si "autonomitë". Të dy qytetet autonome kanë të drejtë të bëhen komunitetet autonome, por asnjëri nuk e ka shfrytëzuar ende këtë të drejtë. Kjo kornizë unike e administrimit territorial është i njohur si "shteti i autonomive".

Prapavija historike

Spanja është një vend i shumëllojshëm i përbërë nga rajone të ndryshme me struktura të ndryshme ekonomike dhe sociale, si dhe me gjuhë, traditat historike, politike dhe kulturore të ndryshme .. Ndërsa tërë territorin spanjoll u bashkuar nën një kurorë nga shekulli i 16-të, ky nuk ishte një proces i homogjenizimit apo shkrirjes kombëtare. Territoret përbërëse — qofshin ato kurora, mbretëri, principata apo sundim — mbajtën shumë nga ish institucionet e tyre ekzistuese, duke përfshirë autonominë fiskale, legjislativin apo gjyqësorin, të kufizuar. Këto territore gjithashtu shfaqin një shumëllojshmëri të doganave, ligjeve, gjuhëve dhe monedhave deri në mes të shekullit të nëntëmbëdhjetë .

Autonomitë sipas popullsisë dhe sipërfaqes

Pos.	Emri	Popullsia	Përqindja	Dendësia	Sipërfaqja	Përqindja
1	Andalusia	7,478,444	17.9%	85.70 banor/km²	87,268 km²	17.2%
2	Katalonia	6,506,440	15.6%	190.73 banor/km²	32,114 km²	6.3%
3	Komuniteti i Madridit	5,527,152	13.2%	688.48 banor/km²	8,028 km²	1.6%
4	Komuniteti i Valencias	4,326,708	10.3%	186.05 banor/km²	23,255 km²	4.6%
5	Galicia	2,737,370	6.5%	92.36 banor/km²	29,574 km²	5.8%
6	Castile dhe León	2,480,369	5.9%	26.32 banor/km²	94,223 km²	18.6%
7	Baskia	2,108,281	5.0%	291.44 banor/km²	7,234 km²	1.4%
8	Ishujt Kanare	1,843,755	4.4%	247.58 banor/km²	7,447 km²	1.5%
9	Castile-La Mancha	1,782,038	4.3%	22.43 banor/km²	79,463 km²	15.7%
10	Rajoni Murcia	1,226,993	2.9%	108.46 banor/km²	11,313 km²	2.2%
11	Aragon	1,217,514	2.9%	25.51 banor/km²	47,719 km²	9.4%
12	Asturias	1,073,971	2.6%	101.28 banor/km²	10,604 km²	2.1%
13	Extremadura	1,073,050	2.6%	25.77 banor/km²	41,634 km²	8.2%
14	Ishujt Balearik	916,968	2.2%	183.69 banor/km²	4,992 km²	1.0%
15	Navarre	569,628	1.4%	54.82 banor/km²	10,391 km²	2.1%
16	Cantabria	542,275	1.3%	101.91 banor/km²	5,321 km²	1.0%
17	La Rioja (Spanjë)	281,614	0.7%	55.82 banor/km²	5,045 km²	1.0%
—	Plazas de soberanía	145,336	0.3%	4404.12 banor/km²	33 km²	0.01%
Gjithsej		41,837,894	100%	82.69 banor/km²	505,988 km²	100%

Debat publik përkitazi shkrimeve nga një grup autorësh:Eshref Ymeri,Vedat Shehu,Flori Bruqi : "Etimologjia Pelazgike e disa emrave te nyjshem"

Shkenca historiografike botërore e pranon njëzëri që trualli ynë, ka qenë i banuar të paktën qysh prej 30 000 vjetësh (nga filimi i I paleolitit). Së këtejmi rrjedh pa një pa dy, se te ne kan gjalluar njerëz shumë mijë vjet para ilirëve , parailiret-Pellazgët.

Gjurmimet më të reja të shkencës ekzakte të antropologjisë dokumentojnë qartazi gjithashtu rrembat parailire, parahelene, pellazge, të shqiptarve të sotëm. Prej një karvani kumtimesh nga më të stërlashtat, parailirët autokton, pellazgët, cilësohen shprehimisht si bij të tokës, të mbirë prej dheut, madje si “para-hënor”, si të gdhirë në Evropë që përpa shfaqes së hënës në hapsirat qiellore.(Floripress)

Pellazgët janë sipas mitologjisë(të trashëguar nga populli para-helen pellazg), "Pelasgus" ishte njeriu i parë... pelargu ose njerëzit që jetonin ne ujra ishin një popull i lashtë indo-aziatik që sipas disa shkrimeve antike të lëna nga (Homeri, Tukididi etj.) jetonin në pellgun e gjumullunges dhe në bregdetin perëndimor të Aziës së Vogël, në Peloponez, në Greqinë Qendrore, në Thesali dhe në afërsi të këtyre viseve.

Në mesin e mijëvjecarit të tretë dhe në fillim të mijëvjecarit te dytë para Krishtit erdhën nga stepat e Lindjes grupe të reja popujsh që merreshin me blegtori. Këtu u përzien me banorët vendas dhe kështu u krijua bashkësia e re kulturore e Gadishullit Ballkanik. Kjo popullsi mendohet të jetë popullsia e lashtë pellazge. Gjuha e tyre quhet pellazgishtja.Sipas shumë studiuesve shqiptarë e të huaj, pellazgët ishin parardhësit e ilirëve.

Bartësit e kulturës së neolitit dhe të fillimit të epokës së bronzit në truallin e Shqipërisë.



Homeri i përmend pellazgët në epopenë e "Iliadës" si banorë të Thesalisë, të cilët gjatë luftës së Trojës mbajtën anën e trojanëve, kurse në "Odisenë", që është e një kohë më e mëvonëshme, pellazgët identifikohen si banorë të Kretës. Shkrimtarë më të rij si Hesiodi, Herodoti, Hekateu, Tuqiditi dhe të tjerë më të vonë si Helaniku, Dionizi i Halikarnasit, Straboni etj. na japin njoftime të tjera, por të ngatërruara dhe kontradiktore, mbi këto fise duke i vendosur herë në Peleponez, herë në Azi të Vogël, herë në Itali.

Ata flasin për shtegëtime pellazgësh në Athinë, pastaj në Lemno dhe Kretë e që këtej në Sicili, Etruri e gjetkë; njoftojnë për mbeturina muresh të vendeve të ndryshme të Greqisë që ata ua atribojnë pellazgëve; e cilësojnë gjuhën e tyre, pellazgjishten, si gjuhë barbare, d.m.th. jo greke, të cilën e humbën kur u helenizuan; tregojnë se pellazgët kishin një kulturë të lartë dhe prej tyre shqiptaret mësuan kultin e perëndive, bile bënë të tyret edhe një tok emra perëndish pellazgjike; përmendin disa emra vendesh e qytetesh të trashëguara nga pellazgët si Larissa, Gortyna, Agro, Tyrren, etj.
Ndër këta, Herodoti thotë se në kohën e tij në Epir ishte akoma i gjallë kujtimi i banorëve të dikurshëm pellazgë, të cilët kishin ardhur këtu nga Thesalia kufitare, kurse Straboni, duke u mbështetur te Efori, Hesiodi, Eskili dhe Euripidi thotë se vendbanimi i hershëm i pellazgëve ishte "Arkadia" dhe që këtej këta shtegtuan në Epir, ashtu si në Thesali, Kretë, Lesbos dhe Troadë. Por, megjithëse të ngatërruara dhe kontradiktore, njoftimet e autorëve të vjetër përkojnë në një pikë të rëndësishme, në faktin se ata mohojnë çdo lidhje gjenetike midis pellazgëve dhe fiseve të mëvonëshme helene, për derisa pellazgët i konsideronin si autoktone, "me origjinë hyjnore" siç thotë Homeri, ose "të mbirë nga dheu" siç thotë Hesiodi, kurse helenët ishin të ardhur.



Duke u nisur nga të dhënat e autorëve të vjetër dhe nga studimet gjuhësore, pellazgët u konsideruan për një kohë të gjatë nga studiuesit e fundit të shek. XIX dhe fillimit të shek. XX si një popullsi joindoevropiane, që kishte afërsi me popullsitë e tjera të hershme të pellgut të Mesdheut, prej Kaukazit deri në Gadishullin Iberik, të cilet u quajtën të gjitha së bashku me emrin përmbledhës Mesdhetarë.

Punimet gjuhësore të këtyre 30 viteve të fundit, të mbështetura në studimin e gjithanshëm të greqishtes së vjetër duan të provojnë të kundërtën e tezës së parë, d.m.th. origjinën proto-indo-evropiane ose thjesht indoevropiane të pellazgëve.

Megjithëse përkrahësit e tezës së re kanë shënuar disa suksese në fushën e studimeve pellazgjike edhe kjo tezë, ashtu sikurse e para, nuk është në gjendje të sqarojë përfundimisht këtë problem. Në fushën e historiografisë dhe në linguistikë nuk kanë munguar të dalin edhe pikëpamje që i lidhin pellazgët me banorët e mëvonshëm të truallit të Shqipërisë me ilirët dhe pasardhësit e tyre, shqiptarët.

Nuk përjashtohet mundësia që ilirët e jugut të kenë pasur ndonjë lidhje me popullsinë më të herëshme pellazgjike të këtyre krahinave, por kjo hipotezë ka nevojë për një përpunim dhe mbështetje të mëtejshme shkencore. Për këtë arsye, si banorë të lashtë të vendit tonë, të njohur nga të dhëna të sigurta arkeologjike dhe nga ato të autorëve antikë konsiderohen deri më sot ilirët.

Kur bëhet fjalë për pellazgët nuk mendoj se duhet të përzihen popujt e mëvonshëm në historinë e Ballkanit, si grekët e më vonë sllavet, pasi ata, pellazgët, janë banorët autoktone të Ballkanit e paraardhesit e ilireve dhe te shqiptareve të sotëm.

Prejardhja

Termat, pellasgë, arias, etruskë, arbëreshë etj. janë sinonime dhe shënojnë në fakt po atë element rrënjë me cilësime të ndryshme. Kështu, Pellazg, pellasgo-s ose pelargo-s në kundërshtim me të gjitha shpjegimet që kanë dashur t'i japin deri më sot, duke u mbështetur mbi SPELUNCA = shkëmb, dhe në shqipen banorë të shkëbit, mbi Pelargos = det i brendshëm... mbi Pel dhe argos etj...
shpjegohet vetëm me anë të gjuhës shqipe që do të thotë I LINDUR I BARDHË ose nga rracë e bardhë. Nuk ka asnjë hije dyshimi se termi Pelargo-s është term i përbërë pellazgjik ose shqip, i greqizuar ose helenizuar shumë më vonë. Duke e zbërthyer vijmë me lehtësi të forma e tij primitive origjinale mjafton që të ndjekim një metodë dhe me etapa; Pelarg, është transkriptimi grek i pellazgjishtes ose i shqipes; PIELLARG primitive që në gjuhën e evoluar ose ne shqipen e sotme na jep; piell(b)ardh(ë) duke qenë b një epentemë e një mbarese toske, që në gegërishten mund të bjerë edhe g = dh e anasjelltas duke patur gjithnjë domethënien; i lindur i bardhë ose pinjoll i bardhë. Forma primitive pellazgjike ose shqipe; PIELLARG ka evoluar dhe ka dhënë (kur greqishtja nisi të formohej mbi bazën e fondit pellazg ose shqip, të plotësuar me anë të shtesave të tjera të huaja) fjalën greke Pelargos, e cila më vonë u bë Pelasgos duke ndryshuar r ne s si te; tharos = kurajë, guxim, arin = mashkull, tirinos = tirrenas, piros = i zjarrit etj., e që janë bërë; tharsos e thrasos, arsin, tirsinos, pirsos etj.

Disa historianë arabë mendojnë se shqiptarët dhe arabët kanë prejardhje të përbashkët qysh nga kohët më të hershme.

Mirëpo, origjinën e përbashkët të shqiptarëve dhe të arabëve, nëse këto pohime kanë bazë shkencore, duhet kërkuar qysh nga koha e lashtë ilire, së paku para 4000 vjetëve, d.m.th. qysh nga koha e profetit Ibrahim, prej të cilit, thuhet në botën arabe e hebreite, rrjedhin arabët dhe hebrejt. Ndërsa Willy Borgeaud-i thotë se palestinezët (filistinët) kanë emër ilir, dhe se Argolida dhe Elida në Greqi janë vatra të rëndësishme ilire në pjesën e Mesdheut. E sipas mendimit të Faik Reshit Unatit, palestinezët (filistinët) u tërhoqën nga Kreta për në Palestinë rreth vitit 1200 para e.s. Palestinezët ishin banorët e ish qytetit ilir Paleste - Palasa e sotme në Himarë.

Në fund do t'i vë në pah edhe disa konstatime të Giuseppe Catapanos lidhur me lashtësinë e gjuhës shqipe. Sipas tij, kërkimet e ndërgjegjshme apo studimi komparativ i gjuhëve të vjetra të llojllojshme, na shpien te "ESKUERA" baskisht (E - SHKUERA, që në shqipen do të thotë gjuhë e shkuar - e kaluar), d.m.th. na bien te shqipja, hititishtja, hebraishtja, arabisht- ja, arameikishtja (gjuhë semite përëndimore e folur në kohën e lashtë në Siri, Mesopotami, Palestinë) dhe koptishtja - gjuhë liturgjike e të krishterëve të Egjiptit, që do të thotë gjuhë e THOTIT.

2. Kultura e lashtë e POPULLIT TË LIRË (ilir) në Egjipt ishte e vjetër, së paku 12000 vjet.
- Emri POSEIDON, emërtim i zotit të deteve dhe të tërmeteve i cili qe vëllai i Zeusit (ZOTIT), shpjegohet me shqipen: PO Sl - E - DON = me kuptim: shumë e dëshiron.

- Emri FARAON, me kuptim I NJERËZISHËM, po ashtu rrjedh nga shqipia: FARA - JONË.
- THOTI është lajmëtar i përëndive.

- THOTi konsiderohet gjithashtu si personalitet më i ditur, "më i urti prej të urtëve" i të gjitha kohëve më të vjetra, nga doktrina e të cilit dolën fillet e mëdha të humanizmit, sikurse RAMA, KRISHMA, MOISIU, ORFEU, PITAGORA, PLATONI, të gjithë: lajmëtarë, sub velo, të DRITËS SË ARDHSHME, ekzistues të përhershëm, DIVIN LOGOS FIGLIO di DIO (ARSYEJA HYJNORE BIRIT TË ZOTIT), që do të mishërohej për çlirimin e njeriut dhe shpëtimin e botës.
THOTI është themelues i religjionit të DRITËS dhe i shkencave sekrete (okulte) të mistereve dhe është gjithashtu në përgjithësi shpikës i shkrimit.

Prandaj, bazuar në shënimet e sipërshënuara mund të konkludohet:

- se pellazgët - ilirët ishin stërgjyshët e shqiptarëve;

- se pellazgët - ilirët, me emra të ndryshme, d.m.th. me emra të fiseve pellazgo - ilire (gegë, toskë, albanë, arbër, arnautë, dardanë, maqedonë, hetitë a hititë, trojanë, ejiptianë, etruskë, etj. etj.) jetonin në një sipërfaqe shumë më të gjerë në tri kontinente: në Evropë, Afrikën Veriore dhe në Azi, deri në Iran dhe Indi;

- se ilirishtja - shqipja, si degë më e vjetër e familjes së gjuhëve indoevropiane, është çelës i qytetërimit njerëzor; - se nga gjiri i ilirëve dolën shumë përëndi, profetë, perandore e dijetarë;

- se stërgjyshët e shqiptarëve, pellazgët-ilirët, me kulturën e tyre të lartë kontribuan jo vetëm në civilizimin e popujve tjerë, të cilët i sundonin, por, me anë të vetë asimilimit, kontribuan në krijimin e shumë kombeve dhe kulturave (feve, gjuhëve, shkrimeve) të veçanta në tri kontinente;

- se shkatërrimi i pellazgëve - ilirëve të shumtë e të kulturuar u shkaktua jo vetëm nga katastrofat natyrore, por edhe nga luftat e brendshme që u zhvilluan mes fiseve të tyre, luftë kjo që vazhdoi, tradicionalisht, deri në ditët tona;

-se nga bërthama e pellazgëve -Ilirëve shumë të lashtë - vetëm shqiptarët mbetën pa u shkrirë në popuj apo kombe të tjera - në grekë, hebrej, arabë, italianë, austriakë, sllavë të jugut, turq, etj.;

- se vetëm gegët, në një masë të konsiderueshme, e kanë ruajtur shqiptimin e ilirishtes - shqipes së lashtë;

- dhe se fjalën vendimtare, përkitzi me çështjet e shtruara, duhet ta japin, në radhe të parë, filologët, arkeologët dhe etnologët.



Dinastia e Mehmet Aliut, camit nga Kavalla, s'ishte e para e shqipetareve ne Egjypt. Lidhjet midis dy brigjeve ekstreme te Mesdheut na vijnë edhe para edhe pas Aleksandrit te Madhe. Informacioni i parë për këto lidhje kryesisht të njohura u muar nga libri i mrekullushem i prof, të Sorbonës - Francë, izrealiti Zahar Majani "Fundi i misterit Etrusk" (FME 1973). Tek kapitulli "Libri i Mumjes", i 19-ti, faqe 350 - 390 bënë fjalë për fashë rrobe, me të cilën është mbeshtjellë një mumje në Egjyptin e lashtë e cila i ka shërbyer mumjes si çarcaf. Fasha, edhe pse e dëmtuar, duke përdorur shqipen si çelës gjenë kuptimin e përmbatjes së shkrimit. Në hyrje të librit flitet për pushtimin e Egjyptit nga Hiksoses (ikesit) fis Iliro - ballkanas rreth vitit 1300 p.e.r qe zgjati 150 vjete. Na njofton për zyrtarin e lartë Anten Tursha (etrusku) ose In - en - Tusha që fitoi poste tepër të lartë në faraonite e Egjyptit, poste që ishin të ndaluara për të huajt. Mësojme për shërbimet e oborrtarit Josif Ilirjanit.

Po tek libri i Majanit lexojmë se egjiptologu Gernajt identifikoi turshet e Gurobit me tiren sit e Ramsesit II 1290 - 1224 si dhe etrusket ne oborrin e Ramsesit III 1198 - 1166. Majani në librin "Fundi i misterit Etrusk"(FME faqja 37) na jep rrugën nëpër te cilën kaluan palasasit deri në themelimin e Palestinës. Michael Grant tek libri "Qyteterimi mesdhetar" shkruan: Filistinen - palasasit, palestineze kanë lënë mjafte gjurmë në gjuhën e vendit.

 Kjo mund të konstatohet duke vështruar një harte gjeografike të Izraelit ku gjenden emra që kanë kuptim vetëm në gjuhën shqipe. -shenon Nermin Vlora tek libri "Pellazget... Ilirët faqe 74". Në faqet e librit "Zbulime në shkretetirën e Judës" i ruseve Kovale e Kabllanov emrat që shpjegohen me shqipen bertasin. klithin, këndojne majekrahu ose ja marrin labçe. Tek librat e shenjtë Ungjilli e Kurani, të lindur në një truall, një studius i lashtesisë së shqipes nuk e ka të vështirë të studioi rolin e saj tek emrat e njerëzve e vendeve.

Po ç'të re sjell libri "Zotat dhe mitet..."? Do te ishte naivitet nëse në hipotezat dhe analizat që do të pasojnë do të shprehnim siglen matematikore, por, përderisa në çdo fushë ekziston ligjerisht e drejta e hipotezes pse mos e shtrijme në fushën e gjuhësis? Dhe siç thotë Buzuku "...kush te te jetë me i dijshem se u(ne) le të jape një mendim sa me afër te vërtetës te miroitfjebse te hedhe poshtë me fakte dhe analiza shkencore këtë hipoteze.

Ne hapësirat e një materiali gazete mund te ndjekim dy rrugë. Ose do të japim mendim pa u thelluar ne argumentin shkencor te termave shqiptaro - egjyptiane ose do të analizojme fjalët për te dalë ne një përfundim.

Këtë kendeveshtrim na e bën me te lehtë dalja e librit "Shqipja dhe sanskritishtja" i Petro Zhejt i cili bashke me punimet e Clirim Xhunges, idetë e R.d. Anzheli. Aristidh Koles dhe libir i Xhuzepe Katapanos "Toti fliste shqip" perbejne revolucion ne gjuhesin shqiptare dhe botërore.

22 vjete me pare ne 1984 italobreshi Katapano botoi librin e "Toti fliste shqip". Është fatkeqësi e neglizhence qe lexuesit dhe studiuesit shqiptar nuk e kanë as ne shqip as ne italisht.

 Ne 8 faqe e-mail te profesor Skender Rizajt nga Prishtina bëhet permbledhja e këtij libri nëpërmjet internetit, argumenton se simbolet e heroglifet egjyptiane mbështeten teresisht ne koncepte e elemente e materiale te gjuhës shqipe. Kufiri kohor i Katapanos na con 12000 vjet me para.

 Këto njohuri na bëjnë te shofim terminologjinë e miteve, emrat e zotave, te njerëzve dhe vendeve me elemente dhe nën dritën e shqipes.

1 - Delta. Nuk mund të thuash qe lidhet vetëm Nilin. Tash më ajo është fjale ndërkombëtare por është po aq e vërtetë qe lidhet me Nilin prej dimesioneve qe ka ky lum kur takohet me detin.

Fjala deltë është plotësisht shqipe, e saktë dhe pa hipoteze.

Është simbol i koncentrimit kuptimor qe ka pasur kjo gjuhe ne zanafillen e saj të hershme veçanërisht tek foljet.

Nga folja dal krijojm-dajlan, vendi ku del peshku, diell qe do të thotë me dal, rrjedhimisht e djela, është folja del me te cilën bariu nxjerr delen nga vatha, është fiksuar tek emrat Dalmaci, Delminium dhe tek Delta e Nilit., Delf, Del=Del-minium=Dalmaci

2 - Ra. Thotë autori i librit, faqja'22: Perendia Ra është moterzim i perendise diell dhe arti egjyptian e paraqet shpesh me një disk diellor, një rreth i vizatur mbi kryet e hyjnive. simbolizon diellin.

Forma grafike e diellit është e barabarte me formën e tingullit O qe u kthue ne simbolin e tij.

 Autori i kushton 17 faqe perendise egjyptiane (62 - 78). Tre pozicionet e diskut te diellit quheshin ne mëngjes Khepri, ne mesdite pak parasarke

7 - Dukuria e tabuse është trashegim nga lashtesia. Për fjalët dreq, shejtan, diavolo për të mos zgjuar nga gjumi spse na sjell prapesira edhe sot përdoren shprehjet qoftë largu ose i paudhi. Për vdekjen e njeriut dhe eresiren qe e shoqeron ne varr egjyptianet e lashtë (kohe e lane ishte) perdornin termin Tuati siç e pame me lartë.

Po ti marnm si elemente te veçantë vërejmë se funksioni i ndajfoljes tu=tek siç përdoren dhe sot e kësaj ditë ne malesine tonë te veriut përdoren dhe ne anglisht to be continued = ta besh vazhdimin. Për pjesen ati s'ka nevojë te nxjerrim pashaporte shqiptare.

Madje dhe turqit e gjeten ne territorin qe kanë sot te mbjelle nga banoret paraardhes dardano-iliro-pellazgët dhe Mustafa Qemalin e quajtën ati i Turqise jo babai i Turqis siç do të shkonte turqisht.

Kulti i atit është i pranuar boterish si kult iliro-pellazgo dhe simboli i tij është Enea i dardaneve te Trojes qe mbajti mbi shpine te atin plak qe nga muret e tymosur nga vellezerit e një gjaku iliro-pellazhget te ballkanit perendimor deri sa erdhi e themeloi qytetin e Buthrotit (Butrintin) para se te themelonte Romen. Fjales at pjesa um është shtes e mëvonshme greko-latin ne Egjypt.

Pra fjala Tuati ose Atum është një eufemizem ose tabuja për të mos përmendur fjalën vdekje.

8 - E kam ndeshur dhe me pare ne libra te ndryshëm njoftimin se pas faraonit (fara jonë) Tutenk(h)amon ka ardhur faraoni Ai.

Nuk është rastesi fonetik por perkundrasi lidhet me përmeri ai ne shqip. Ne një artikull gazete mund te njoftojme se etimologjia është si veza e Kolombit.

 Kur gjuha kishte vetëm karaktier simbolik dhe jo analitik, sipas Petro Zhejt, simboli i njeriut mashkull ishte falusi, faliku - ai qe falet - pra organi seksual mashkullor dhe ne Egyptin e lashtë statujat ne nderim te organit te pjellshmerise mashkullore bëheshin ne formën e tij dhe shkruheshin e formën e germes se madhe -/- qe do të thoshte =është burrë, është mashkull. Dhe rolin e foljes e luan shqipja A. Pra A=foIje + I organi mashkullor = AI, te cilin ne e perdorim ne rolin e peremrit te vetes III, njejes. Ne ndryshim te tijorgani qe fekondohej, organi i lindjes tek femra ishte e shprehur me simbolin e rrethit O dhe përmeri për femren është AO= është grua= është AJO. Mund te kujtojmë qe deri ne vitet '60 - "70 te shekullit te kaluar gruaja shqiptare nuk e theriste burrin ne emër por ne vazhdim te tradites mijravjecare e quante AI= burri.

9 - Thuhet se niveli me i lartë i zhvillimit te një gjuhe është arritur kur koncentron dhe shkurton fjalët. Shqipja krahas fjalëve mirupafshim, tunjatjeta. lamtumire, trashëgon nga lashtesia perla koncentrimi: dal, ik, ha, pi, fie, ec, shko etj. kryesisht tek foljet.

Të kapitulli 12-te i librit, "Tri perendite e pjelloris" as autorit, as perkthyesit ne shqip s'u ka shkuar ndërmend hymnit qe i thurin Nilit (guxojm, ndoshta nga shqipja një yll) egjyptianet. Simboli i perteritjes se jetës, N'ili është permasur si perendi qe mbart jetën e banoreve. Ne hymnin kushtuar atij faqja 208 lexojmë: Nderim për ty o Hapi Ti ujit tokat qe ka krijuar Ra Ti u jep te pine papushim tokave Ti je miku i te ngrenit e te pirit Ti je hambari i te lashtave. Le të dalë një egjiptolog ne te gjithë pallton e globit tokesor dhe te thotë se perendia Hapi nuk vjen nga dy folje shqipe Ha + Pi. Ne faqen 209 lexojmë: perendia Hapi pikturohet si një burrë me floke te gjatë dhe me gjoks te renduar si te një gruaje te moshuar. Kjo formë androgjene është ndrimi i gjinise. L.M.) nderthurte burrin dhe gruan si forca te krijimit te jetës. Ndërsa simbolika dhe praktika e lidhin Ha = te ngrenet kur gruaja veçanërisht është shtatezane dhe Pi = cilësi dhe nevojë e mashkullit për energji. Po foljet flasin shqip dhe perendia egjyptiane Hapi ka si nun - emër venes gjuhën shqipe.


10 - Mati- perendia Egjyptiane (Z.M.E. faqe 173) perfaqesonte vertetesine dhe drejtesine ne mitoligjine egjyptiane.

Ne konceptin mitologjik sansktrit - indian, perendia e drejtesise ishte Radamanti.

Myslimano-arabet i bene metaze emrit. nderruan vendet e germave dhe e kthyen ne Ramadan.

 Iliro-pellazgët perendine e drejtesis e quanin H-ak, ndërsa egjyptianet e quanin me fjalën shqipe Mat. C'thonë studiuesit për Mat-in: Ziegfried Morenz: "Mati është orientimi i drejt ne natyre e shoqeri, çfarë është e drejt, e sakt, korrekte, ligjore, e rregullt, sistematike është drejtësi dhe e vërtetë është Mat" (faqe 186).

 Rafael Emerson: "Drejtesia te con ne rregullsi dhe prania e perendise Mat vendosi e vulosi rregull mbi kaosin ne castin e krijimit te gjithesisht" (po aty) E.A. Wallis Budger: "Mat perben konceptin me te lart moral e fizik te ligjit dhe te rendit te njohur ne Egjypt (faqe 187).

quhej Ra, kur dielli varcj nc horizont dhe ne mbrëmje Atum. Germa, tingulli H është pa vlerë fuksionale, shpesh nuk lexohet si ne shumë gjuhe indo - europiane si ne Egjyptin e lasht. Khepri lidhet me shprehjen tonë ne dialektine e veriut me baze fjalën Prin - heq udhe ose drejton. Pozicioni i dytë ne shqipen e sotme ka dy vlera.

Ne fjalinë ngrehu se ra dielli merr kuptimin e rënies se rrezeve ne një pozicion gjeografik fillestar dhe kuptimi i dytë kur dielli varet drejt pemdimit, pra ra pas malit, pas horizontit apo ne det. Pavaresisht se me cilën nga këta dy kuptime është i lidhur është e tepert te komentojme faktin qe perendia Ra lidhet me foljen shqipe ra.

Simboli i perendise Ra me O-ne mbi kokë është faktori mbi te cilën është formuar fjala shqipe. O-ra si simbol i matjes se kohës dhe me vonë send, sahati qe mat këtë kohe. Pozicioni i 3-te i kevizjes se diellit Atumi ose Tuati lidhet jo rastesisht me emrin at dhe ne mitologjine e vjetër është shpjegim komplet i nocionit te vdekjes ndonëse te perkoheshme. Tuati ose Atumi do të thotë dielli shkoi atje ku shkojnë etrit përpara femijve.

3 - Ne trevat tona dhe sot organi i shikimit, ne te folur dhe ne te shkruar ndeshet me ndryshimet dialegtore. Kështu Gjirokastra, Çamëria dhe ndonjë zone e vogël ne veri thonë siri dhe kjo është shprehje e formes se vjetër me te cilin emerohet ky organ.

Por është aq e vërtetë qe syri i njeriut për hirë te formes i detifikohet me "syrin e diellit" dhe për shkakun se është burim i informacionit siç është dielli burim i jetës. Ne faqe 95 te librit marrim një njoftim - gur te çmuar qe konfirmon idenë e Katapanos dhe ngroh radhet e këtij shkrimi: "Shumë prej simboleve qe janë gjetur ne mitologjine egjyptiane kanë origjinë jo vendore, dy prej tyre, syri dhe shtylla djed....

 Dhe pse kjo shtylle shoqërohet me Osirisin ka te ngjare qe kjo te jetë me e lashtë dhe tu perkase kohëve parahistorike te Egjyptit". Pas perendise Toti, prendesise Ra = diell miti mbi Osirisin është nga me te bukurit e legjendave te Egjyptit dhe nuk është rastesi dhe sot shqiptarët pjesene erret te syrit e quajne iris. Vlen te kujtoj kundershtimin tim, ndoshta te vetëm me idetë dhe faktet te Spiro Kondes qe emrin - shtet Siri ose Asiri i sjell nga fjala shqipe shur - zhur. Emrat e ketyr dy vendeve janë te lidhur pazhgjithshmerisht me syrin-fjale shqipe dhe me dukurine mijëravjecare te foljes shqipe, a = folja jonë =është ne dialektit te veriut.

4 - Studiuesit e mumjeve faraonike te Egjyptit kanë vënë re se ne procesine e mumifikimit te trupave elementi mbeshtjelles është rroba e lirit. Edhe ne vargjet e Homerit heronjt pellazgo - ilir ne dy anet e ballorit te luftës se Trojes visheshin me rroba prej liri. veçanërisht ata qe vini nga vendet fushore. Nuk mund të themi te njëjtën gjë për zonat Hire ku rriteshin te leshta si Laberi, Theprotia, Molo&ia.

Po fija e linit (lirit) te kultivuar e perpunuar sipas një teknologjie tashmë ka perenduar. Isis - thotë autori faqe 85 - pastaj nxori trupin e te shoqit nga druri dhe e mbeshtolli me një pelhure te holle liri. Kemi emrin e një sendi qe s'ka ndryshuar ne shekuj e fiksuar dhe tek emrat Liban, Libi dhe Libofshe.

Pjeset e dyta te secilit emër shpjegohen po me shqipen ban (bën), bi - bëj dhe për te tretën deshiroraj bo(e)fsh. Nëse do të mbeshtetemi tek algoritmi simbolik i Petro Zhejt (libri epok. Shqipja dhe saskritishtja) do të propozoja qe fjala li ta quajmë shqipe edhe pse emeron dy vende Arabe pranë Egjypti.

5 - Zahar Majani ne kapitullin "Etrusket (fisi vëlla iliro - pellazg) ne Egjypt", faqe 31-38 na jep dhjetra emra vendesh e njerezish me hapësirat egjyptiane qe më pak mundim mund te nxjerresh etimologjine nga shqipo - etruskishtja. Ne harten e faqes 9 para se te hapet delata e Nilit lexojmë emrin Gurob. Majani shkruan: "Por gjërat me te papritura arkiologu Petri i zbuloj ne Gurob, ne qytetin e te huajve". Ne faqen 33: Mbishkrimi i arkivolit verteton se Anten Tursha (ose In-en-Tursha) qe shkelqeu ne Gurob ose me saktë ne oborrin e Ramsesit II. Petri njohu një nga tirenasit i ardhur nga Lemnosi, (lemi) ose nga bregdeti Dardan. Emri i qytetit Gurob= Gur-o-bo= Gur është bërë.

shoqërohet edhe me emrin tjetër Kahun. Ndeshemi me dukurine e shqipes ku fialezaka merr dy vlera here si ndajfolje nsa dhe percjellorja e gegerishtes dhe camerishtes duke. Emrat Kahun, Karont, Kahrun formohen me shqipen nga + hyn, rron dhe ryn.

6 - Lidhje egjypto-ballkanase, populluar prej pellazgo-ilireve janë te pakta 1000 vjet para se Aleksandri i madh te pushton Egjyptin. Terminologjia dhe gjuha equajtur greke ne emrimin e qyteteve si Heliopolis, Panopolis. Filae, Hermanfis, Hermopolis kanë elemente sa greke aq dhe shqiptar. Austriaku K.Trajmer pjesen liernt e ka te argumentuar si simbol te ngrohtesis dhe sinonim te fjalës zjarr si tek Himare, Termopil=pyll i ngrohte. Ne këtë varg kemi dhe emrin Tebe qe gjendet si toponim dhe ne Egjypt dhe ne territorin e sotëm greke kur banohej nga iliro-pellazgët.

Sipas shpjegimeve te një emisioni shkencor ne TVSH 5.11.06 fjala Tebe nenkupton një grumbullim artificial masë dheu me lartesi 8- 30 metro ne një vend fushor qe perdorej për te mbuluar diçka, ndoshta tume varrimi ose si lartesi për te ngritur një vepër arti. Shqip do të thotë = te bëhet.

Pe e mbullim sythin e Matit me fjalët e autorit te librit e cila s'ka nevojë për koment: "Ne disa vizatime, penda e shpendit e perendise Mat qëndron ne krye te shkalleve për te garantuar drejtësi, hdersa zemra e te vdekurit peshohej ne anën e kundër te ballances ku, ishte vendosur gjithë penda e saj. Nëse zemra barazpeshonte me te vërtetën duke mos qenë as shumë e rëndë e as shumë e lehtë, merrte rolin e tregusit te peshores dhe njeriu gjykohej para se të shkonte ne ferre e ne parajs. (L.M.) .Sot shqiptarët mijra vjet pas Egjyptit te lashtë thonë Mat shtatë here e pre një here.

E kemi marrë apo na e kanë marrë? Si e shpreh sot egjymtiani konceptin e mases? Po të mbeshtetemi tek algoritmi simbolik te Petro Zhej, unë them se nëna është shqipja dhe njerka është Egjypti.

Një egjyptolog mund te na thotë a është sot Mat simbol i matjes dhe i drejtesis?

11 - Për perendine Toti mund te mbeshteteshim edhe tek Xhuzepe Katapano, por po parapelqejme këtë libër. Bashke me Matin zënë 22 faqe te librit. Toti (shqip sot thotë=i mençuri) përfaqëson te diturin, te mencurin, intelektualin, mesuesin.

"Unë jam Toti, djali i madh i Ra-se te cilin e formoi Atumi, i krijuar nga Khepri. Ai shihej si krijusi i retorikes, i emrave te objekteve, i alfabetit. Ai shpiku shkrimin me hieroglife, aritmetiken, astronomine" (faqe 179) Hidhet ideja se ... Toti shkoi libirn e tij (libri i Totit) me doren e tij dhe ne te përfshihen dhe shpjegohen të gjitha magjite e botës, (faqe 181).

Shumë historian e gjeograf te lashtë kanë bërë fjale për Numfeun= Burim gazi e zifti ne Frakull te Fierit. Tit Livi, Straboni, Plini plak, Dion Kasi thonë se burimi i gazit ndizej me shumë kur binte shi.

Lengu qe s'digjej ne ajër si gazi, ishte i zi siç janë pellgjet me siperfaqesore me nafte sot ne Marinz dhe lengu qe ishte i zi quhej pjs. Siç themi sot serre, sterre dhe italisht sera=mbrëmje, me fjalën pis nënkuptohej e zeza e pusit te thedhe, një nate pa asnjë burim drite.

Pus e pis janë variante te te njejtes fjale. Ne faqet e librit qe po analizojme ndeshemi me kultin e buallit te cilin Egjyptianet e lashtë e quanin Apis. Për tingullin A tashmë kemi folur, pis=i zi dhe me shqipen e sotme Apis do të thotë=është i zi. Ne kushtet e Myzeqese, ku ritej bualli, nuk është pare buall me lara ose buall i kuq.

Qe ky është formim sipas rregullave te gjuhës shqipe na e konfirmon Cabej kur për kafshen gomar nxjerr emrin a + gri, ndonëse për fat te keq Cabej fjalën pis na sjell nga latinishtja.

Ne faqe e librit te Robert Armorit me një studim me te vemendshem, me një njohje te gjuhës se lashtë te Egjyptit mund te vihen piketa me te afërta ne rrugën gjuhësore qe bashkon popullin e Egjyptit me iliro-pellazgo-shqiptarët.

Nuk do të perbente çudi qe ne Egjypt te këtë vdekur struktura e vjetër iliro-pellazge dhe fjalët te kenë mbetur jetime atje, ne kerkim te genit të tyre te lashtë mund te gjejne nënën e tyre tek gjuha shqipe.

Bartësit e kulturës së neolitit dhe të fillimit të epokës së bronxit në truallin e Shqipërisë.

Përsa i përket krahinave jugore të vëndit tonë, ka të ngjarë që në këtë kohë, në këto vise. ashtu si në Greqi dhe në pellgun e Egjeut, të kenë banuar fise të afërta, midis tyre, të cilat te autorët e vjetër njihen me emrat: pellazgë, lelegë, kaukanë, karianë etj. Sipas tyre këto ishin fise të vjetra vendese, të cilat më vonë u mbuluan nga helenët e ardhur, dhe u asimiluan prej tyre.

Ndër ta pellazgët konsideroheshin si fiset më të rëndësishme, prandaj edhe njoftimet e autorëve për ta janë pak a shumë të hollësishme. Homeri i përmend pellazgët në epopenë e "Iliadës" si banorë të Thesalisë, të cilët gjatë luftës së Trojës mbajtën anën e trojanëve, kurse në "Odisenë", që është e një kohe të mëvonëshme, pellazgët zihen në goje si banorë të Kretës.

Shkrimtarë më të rij si Hesiodi. Herodoti, Hekateu, Tuqiditi dhe të tjerë më të vonë si Helaniku, Dionizi i Halikarnasit, Straboni etj. na japin njoftime të tjera, por të ngatërruara dhe kontradiktore, mbi këto fise duke i vendosur herë në Peleponez, herë në Azi të Vogël, herë në Itali. Ata flasin për shtegëtime pellazgësh në Athinë, pastaj në Lemno dhe Kretë e që këtej në Siçili, Etruri e gjetkë; njoftojnë për mbeturina muresh të vende të ndryshme të Greqisë që ata ua atribojnë pellazgëve; e cilësojnë gjuhën e tyre, pellazgjishten, si gjuhë barbare, d.m.th. jo greke, të cilën e humbën kur u helenizuan; tregojnë se pellazgët kishin një kulturë të lartë dhe prej tyre helenët mësuan kultin e perëndive, bile bënë të tyret edhe një tok emra perëndish pellazgjike; përmendin disa emra vendesh e qytetesh të trashëguara nga pellazgët si Larissa, Gortyna, Agro, Tyrren etj. Ndër këta, Herodoti thotë se në kohën e tij në Epir ishte akoma i gjallë kujtimi i banorëve të dikurshëm pellazgë, të cilët kishin ardhur këtu nga Thesalia kufitare, kurse Straboni, duke u mbështetur te Efori, Hesiodi, Eskili dhe Euripidi thotë se vendbanimi i hershëm i pellazgëve ishte "Arkadia" dhe që këtej këta shtegtuan në Epir, ashtu si në Thesali, Kretë, Lesbos dhe Troadë.

 Por, megjithëse të ngatërruara dhe kontradiktore, njoftimet e autorëve të vjetër përkojnë në një pikë të rëndësishme, në faktin se ata mohojnë çdo lidhje gjenetike midis pellazgëve dhe fiseve të mëvonëshme helene, për derisa pellazgët i bënin vendës, me origjinë hyjnore sic thotë Homeri, ose të mbirë nga dheu siç thotë Hesiodi, kurse helenët ishin të ardhur.

Duke të nisur nga të dhënat e autorëve të vjetër dhe nga studimet gjuhësore, pellazgët u konsideruan për një kohë të gjatë nga studiuesit e fundit të shek. XIX dhe fillimit të shek. XX si një popullsi joindoevropiane, që kishte afëri me popullsitë e tjera të herëshme të pellgut të Mesdheut, prej Kaukazit deri në Gadishullin Iberik, të cilat u quajtën të gjitha së bashku me emrin përmbledhës "Mesdhetarë".

Punimet gjuhësore të këtyre 30 viteve të fundit, të mbështetura në studimin e gjithanshëm të greqishtes së vjetër duan të provojnë të kundërtën e tezës së parë, d.m.th. origjinën protoindoevropiane ose thjesht indoevropiane të pellazgëve. Megjithëse përkrahësit e tezës së re kanë shënuar disa suksese në fushën e studimeve pellazgjike edhe kjo tezë ashtu sikurse e para, nuk është në gjendje të sqarojë përfundimisht këtë problem.

Në fushën e historiografisë dhe në linguistikë nuk kanë munguar të dalin edhe pikëpamje që i lidhin pellazgët me banorët e mëvonshëm të truallit të Shqipërisë. me Ilirët dhe pasardhësit e tyre, shqiptarët.

Nuk përjashtohet mundësia që ilirët e jugut të kenë pasur ndonjë lidhje me popullsinë më të herëshme pellazgjike të këtyre krahinave, por kjo hipotezë ka nevojë për një përpunim dhe mbështetje të mëtejëshme shkencore.

Për këtë arësye, si banorë të lashtë të vendit tonë, të njohur nga të dhëna të sigurta arkeologjike dhe nga ato të autorëve antikë konsiderohen deri më sot ilirët.

Pra kjo ishte e gjitha.

me gjithate, mendohet se periudhat e late cekura duhet shikuar dhe te shqyrtohen qe realiteti te ndriqohet njashtu si duhet.

Floripress /F.B

Burime nga shtypi:

   .http://floripress.blogspot.com/2016/11/etimologjia-pelazgike-e-disa-emrave-te.html

( Grup autorësh:Eshref Ymeri,Vedat Sheu,Flori Bruqi :"Etimologjia Pelazgike e disa emrave te nyjshem")

• 1774, Johann Thunman - Untersuchungen über die Geschichte der östlichen europaeischen Völker
• 1854, J.G. Hahn, Albanische Strudien
• 1877, Louis Benloew, Grèce avant les grecs: étude linguistique e ethnographique
• 1888, Marchiano Stanislao, I Pelasgi e la loro lingua
• 1890, Ellis Hesselmeyer, Die Pelasgerfrage und Ihre Losbarkeit
• 1894, Eduard Schneider, Une race oublièe: Les Pelasges et leurs descendantes
• 1899, Bernardo Bilotta, Gli Enti Sacri della Bibbia ne'numi mitologici venerati dai Pelasgi Albanesi
• 1907, J.L. Myres, A History of the Pelasgian Theory, The Journal of Hellenic Studies, Vol. 27, 1907, 170-225.
• 1912, Iakovo Thomopoulos, Pelasgika
• 1917, Donald Mackenzie, Myths of Crete and Pre-Hellenic Europe
• 1934, J.A. Munro, Pelasgians and Ionians
• 1936, Leonida Ndrenika, I Pelasgi e la loro lingua
• 1956, Milan Budimir, Pelasto – Slavica
• 1960, Albert van Windekens, Études Pélasgiques
• 1960, Fritz Lochner-Hüttenbach, Die Pelasger
• 1964, Spiro Konda, Shqiptarët dhe problemi Pellazgjik
• 1965, D.A. Hester, Pelasgian: a new Indo-European language?
• 1975, James Melaart, The Neolithic of the Near East
• 1977, Michael Sakellariou, Peuple préhelléniques d'origine indo-européennee
• 1977, Vladimir Georgiev, Trakite i tehnijat ezik
• 1979, E.J. Furnee, Vorgriechisch-Kartvelisches: Studium zum ostmediterranen Subtrat nebst einem Versuch zu einer neuen pelasgischen Theorie
• 1979, Fritz Schachermeyr, Die Ägäische Frühzeit
• 1985, Rismag Gordeziani, Pre-Grecian and Georgian
• 1985, Aristeidē P. Kolias, Arvanites kai hē katagōgē tōn Hellēnōn : historikē, laographikē, politistikē, glōssologikē episkopisē
• 1986, Alexander Fol, Trakijskijat orfizam
• 1990, Ludwig Klages, I Pelasgi
• 2001, Jean Faucounau, The Proto-Ionians: Story of a Forgotten People
• 2002, Giuseppe Capone, Alatri: Il nome antico di una città più antica. Un’allettante ipotesi cullata dalla storia
• 2003, Christiane Sourvinou-Inwood, Herodotus and others on Pelasgians: Some Perceptions of Ethnicity
• 2003, Mathieu Aref, Albanie ou l'incroyable odyssée d'un peuple préhellénique
• 2004, Mathieu Aref, Grèce: (Mycéniens = Pélasges) ou la solution d'une énigme
• 2005, Dhimitër Pilika, Pellazgët, origjina jonë e mohuar
• 2007, Ignacy Ryszard Danka, Pelazgowie, autochtoni Hellady: Pochodzenie, język, religia
• 2008, Shaban Demiraj, Epiri, Pellazgët, Etruskët dhe Shqiptarët

EVROPA DHE AMERIKA NUK DUHET TË QËNDROJNË SPEKTATORË NDAJ POLITIKËS SË RE KINEZE TË REPRESIONIT E SHTYPJES KUNDËR TURQVE UIGUR NË RAJONIN E KASHGARIT

Populli Uigur që jeton në Turkestanin Lindor po përballet me një politikë të re shtypjeje nga qeveria Kineze, e cila aktualisht po shtrihet dhe po përfshinë të gjithë rajonin e Kashgarit, ish- kryqyteti i Turkestanit Lindor, ku qytetarët Turq që aktualisht jetojnë dhe kanë lindur aty po detyrohen të lënë atdheun.Qeveria Kineze urdhëroi që të gjitha ndërtesat historike dhe kulturore tradicionale në qytetin e Kashgarit,një qendër madhështore në rrugën e Silk,të rrëzohej me buldozier dhe të zëvëndësohej me ndërtesa të larta dhe me blloqe apartamentash dhe që Kinezët të banojnë ,të vendosen me qëllim që të thyhen lidhjet ndëmjet Muslimanëve Uigur Turk dhe historisë dhe kulturës së tyre.Qeveria Kineze ka urdhëruar Turqit Uigur , të cilët e kanë trashëguar këtë rajon historik nga stërgjyshërit e tyre dhe kanë jetuar aty me me qindra vite,TË BRAKTISIN RAJONIN. Çdo ditë,oficerë kinezë lëvizin nëpër rrugët e qytetit me altoporlantë, duke kërcënuar “Ky vend tani i përket shtetit.Mos kundërshtoni ligjin ,por largohuni nga shtëpitë tuaja. ” Populli Uigur po largohet nga ky rajon i cili i përkiste atyre dhe paraardhëve të tyre prej qindra vitesh, dhe po lënë qytetin .ATO të cilët nuk e lënë qytetin dhe atdheun e tyre JANË TË DETYRUAR TË VEPROJNË KËSHTU OSE DO TË BURGOSEN.

Është raportuar se me këtë politikë qeveria Kineze ka ndërmënd të shembë 85 % TË QYTETIT. Politika Kineze e dëbimit të popullit Uigurnga rajoni,duke eliminuar para syve të tyre të gjitha gjurmët e civilizimit dhe kulturës Islamike nga rajoni dhe duke e kthyer atë në një qytet Kinez,po e çon atë në një rritje të tensionit në rajon. MUNDËSIA se kjo politikë despotike dhe rritje tensioni DO TË PËRGATISË TERRENIN PËR MASAKRA TË TJERA DHE MË TË ASHPRA është një politikë tmerruese . Kina po këmbëngul në këtë politikë të egër kundër Turqve Uigur.Video imazhe të Turqve Uigur DUKE U RRAHUR TMERRËSISHT DERI NË VDEKJENË RRUGË NGA KINEZË tashmë i keni të publikuara në ueb saitin tone.Kjo egërsi akoma po vazhdon dhe sot.

EVROPA DHE AMERIKA NUK DUHET TË QËNDROJNË SPEKTATORË NDAJ KËTYRE POLITIKAVE NË TURKESTANIN LINDOR.VENDET EVROPIANE DHE AMERIKA DUHET TA MONITOROJNË NGA AFËR këtë politikë tiranie dhe egërsie që po luhet në Kinë.Është thelbësore që këtij brutaliteti duhet t’i jepet fund nga shtete e tjera përmes formimit të opinionit publik.Kina duhet të ndalojë së qeni një shtet ku askush nuk përzihet me të,një shtet ku shtypja dhe dhuna vazhdon çdo ditë ku njerëzit në mënyrë barbare përzihen nga shtëpitë e tyre .







Opinioni publik duhet të kujdeset dhe të reagojë për këtë politikë të re të persekutimit që po ndodh në Kinë dhe një program kundërshtimi ndaj dhunës duhet të ndërmirret.Kinës duhet ti tregohet se ajo nuk duhet të persekutojë se ja ka ënda ,dëshira,dhe se Turqit Uigur nuk janë pambështetje.

Evropa – Luftë e drejtë, armë e gabuar

Bota po përjeton shndërrim të ashpër ideologjik, ndikimet e thella të të cilit mund të ndihen veçanërisht në Evropë. Një prej shembujve të këtyre ndryshimeve është ndryshimi kohëve të fundit i ligjit austriak mbi Islamin. E përballur me një bartës problemesh si mendimet radikale, ksenofobia (urrejtja për të huajt) për shkak të së cilës elementët rracistë po fitojnë terren politik, a do të mundë Evropa të arrijë synimet e saj përmes ligjesh të tilla?

Ligji, i cili e bën të detyrueshme për të gjitha shoqatat Islamike në Austri të jenë anëtarësuar tek Bashkësia Austriake e Besimit Islam dhe për personelin që vjen nga jashtë dhe që e marrin rrogën nga vendet prej nga janë, të rikthehen brenta vitit në ato vende, ka marrë një kritikë të posaçme nga Turqia, ngase prej 300 imamëve në Austri, 63 janë turq. Brenda fushëveprimit të ligjit, tekstet kuranike duhet patjetër të përdoren në përkthimin gjermanisht dhe e vetmja gjuhë zyrtare në qendrat Islamike patjetër të jetë gjermanishtja.

Synimi i këtij ligji është të parandalohet radikalizimi i të rinjve. Qeveria austriake është e shqetësuar rreth subjektit në fjalë, pasi në raportin e saj të fundit, Agjencia Austriake për Mbrojtje Shtetërore dhe Kundërterrorizëm ka paralajmëruar se Austria është një prej bazave kryesore të Islamit radikal në Evropë. Fushëveprimi i ligjit është i një rëndësie të madhe për muslimanët në Evropë, sepse pas Austrisë, edhe Gjermania ka filluar tani të punojë mbi një ligj të ngjashëm.

Ne mund të vlerësojmë pikat e diskutura më lart dhe të kritikuara prej qarqeve islamike, veçanërisht Drejtoria Turke e Çështjeve Fetare, si më poshtë: Kritika më e rëndësishme ka qenë, “ Nuk mund të ketë një Islam të veçantë vetëm për Austrinë. Islami është universal”. Kjo, afër mendsh që është e vërtetë. Megjithatë, kur shikojmë vendet muslimane sot, interpretime të shumëllojshme janë prodhuar në emër të Islamit, dhe ka bashkësi që zbatojnë forma të ndryshme të ligjit të Shariatit, të cilët quajnë si të vërtetë vetëm versionin e tyre, ndaj kështu janë edhe në konflikt me muslimanët e tjerë. Kjo mund të ketë vetëm një domethënie; Kurani që e bën Islamin universal është braktisur. Qeveria austriake, sipas gjithë gjasave, kërkonte t’i pamundësojë këto interpretime të ndryshme që të mbërrijnë në vend, arësye për të cilat ajo u ka mbyllur derën imamëve, teksteve dhe gjuhëve të huaja. Ajo don të sigurojë që arësimi Islam të jepet përmes një burimi të vetëm, dhe të japë një edukim Islam i spastruar nga elementët radikalë. Ndonëse grupe të ndryshme muslimane janë kritikë për arësye të lloj-llojshme, është një element që e justifikon synimin. Por, nëse Austria synon të krijojë një interpretim krejt të ri të Islamit me “Edukim Islamik i spastruar prej elementëve radikalë të tij”, ajo nuk do mund të arrijë rezultate kundër radikalizmit nëpërmjet asaj mënyre. Ajo veç do të shtojë edhe një tjetër interpretim të Islamit mbi mjaft sosh ekzistues. Dhe sado masa artificiale mund të marrë ajo, njerëzit e gatshëm ndaj radikalizmit do të vazhdojnë të zgjedhin alternativën më të dhunshme të mundshme. Ligjet kombëtare nuk mund ta parandalojnë atë.

Nëse qeveria austriake përnjëmend dëshiron të evitojë radikalizmin, ajo duhet të përqëndrohet tek arësimi Islamik bazuar mbi mësimet e vërteta të Kur’anit. Ai edukim do të ketë një ndikim të tillë tek muslimantë saqë do të jetë e pamundur për një të ri që e kupton domethënien e vërtetë të Kuranit të rikthehet tek radikalizmi.

Një edukim i tillë do të ketë dobi për popullatën më së shumti katolike të Austrisë. Fakti është se muslimanët dhe Islami kanë qenë pjesë e Austrisë qysh prej 1912, kur Islami u njoh si fe zyrtare. Bashkësitë Islame të edukuara mbi bazat e Kur’anit mund t’i japin një ndihmesë të madhe Austrisë si komunitete me cilësi të lartë dashamirëse, paqësore, artistike e kulturore. Ata mund të shndërrohen në një element që e pasuron Austrinë kulturalisht dhe nga ana njerëzore që forcon vëllazërimin. Kjo është e mundur vetëm nëpërmjet zbatimit të modelit Kur’anor.

Duke ndaluar tekste apo imamë të huaj mund të mos prodhojë efektin e dëshiruar në luftën kundër radikalizmit

Le ta bëj të qartë se përpos neneve kundërthënës, ligji austriak mbi Islamin përmban gjithashtu ato nene që janë mbrojtës të muslimanëve. Këto përfshijnë festat fetare për muslimantë, praninë e zyrtarëve fetarë në kazermat ushtarake, spitale dhe burgje, hapjen e vorrezave muslimane dhe thertoreve hallall të bagëtisë. Vendimi pë të hapur një Fakultet Teologjik pranë Universitetit të Vjenës lë vend për t’u gëzuar. Gjëja e rëndësishme është, sërish, të jepet edukim Islam sipas mësimeve të Kur’anit.

Këtu lypset të bëhet e qartë se marrja e masave nën maskën e luftës kundër radikalizmit ka një rrezik të madh ta shpjerë Austrinë në miratim të armiqësisë ndaj Islamit dhe në një vijë rraciste. Kjo tashmë ka infektuar një numër mjaft të madh të rinjsh në Evropë. Dhe në shënjestër nuk janë vetëm Muslimanët.

Nëse armiqësia ndaj Islamit dhe rracizmi përhapen gjithandej Evropës, atëherë kjo e fundit do të bjerë nën kontrollin e një brezi pa dashuri, e pashpirt. Në të njëjtën kohë, kjo do të thotë që Evropa të humbasë vlerat e vetë saj, duke mbetur e izoluar dhe me urrjetje të sforcuar. Ata që nuk janë dashamirës ndaj të tjerëve dhe që marrin një vijë që i kthen shpinën Allahut, në përgjithësi u mungon edhe aftësia për të dashur njëri-tjetrin Kjo mund të shpjerë në fundin e vlerave njerëzore në Evropë dhe jo, sikurse pandehin disa, fundin e Islamit.

Le të mbajmë në mendje se kundërshtimi i radikalizmit është i drejtë dhe i duhur, por armiqësia ndaj Islamit do ta bëjë të pamundur zgjidhjen e këtyre problemeve. Prandaj, vendet që miratojnë ligje mbi Islamin duhet ta bëjnë këtë dallim të rëndësishëm. Synimi dhe dëshira jonë është të shohim konceptin e Islamit të ngadhnjejë dhe kështu ta bëjmë Evropën e dashur edhe më të dashur.

http://botapress.info/harun-jahjaevropa-lufte-e-drejte-arme-e-gabuar/

Perëndimi gabon në analizat dhe zgjidhjet për t’u përballur me kërcënimet e IS-it

Sipas Sekretarit të Shtetit Xhon Keri (John Kerry), nja 20.000 njerëz u janë bashkuar ISIL-it që prej verës së shkuar. Ata kanë udhëtuar për në Siri dhe Irak prej më shumë se nga 100 vende të botës për këtë qëllim. Të bësh një krahasim, u deshën dhjetë vjetë që numri i luftëtarëve të huaj kundër Ushtrisë Sovjetike në Afganistan të arrijë 20.000.

Njoftimi i habitshëm i John Kerry-t erdhi muajin që shkoi nga Samiti mbi Kundërgoditjen ndaj Ekstremizmit të Dhunshëm në Shtëpinë e Bardhë. Zyrtarët amerikanë me përvojë iu drejtuan samitit ku merrnin pjesë përfaqësues nga 60 vende to botës. Tre ditët e takimit kërkuan një përgjigje për pyetjen “Si mund t’i parandalojmë ne nejrëzit që t’i bashkohen organizatave radikale Islamike, dhe veçanërisht ISIL?” U propozuan sygjerime të ndryshme sesi të eleminohet fuqia tërheqëse e ISIL-it.

Samiti i Shtëpisë së Bardhë nuk nxori ndonjë zgjidhje serioze për të luftuar kundër terrorit dhe dhunës radikale. Më e mira, ai mund të quhet një përpjekje qëllimirë. Mungesa e rezultatit nuk është çudi, sepse ata që sendërtojnë politikën globale akoma nuk e rrokin shkakun themelor të terrorit radikal. Samiti e zbuloi këtë fakt sërish.

John Kerry bëri këtë analizë në të njëjtën deklaratë, “Le të jemi të sinqertë: Ata që rekrutojnë për Da’esh (ISIS) nuk kqyrin për njerëz që janë të devotshëm dhe i njohin shtyllat e besimit Islam. Ata kërkojnë njerëz aq leshko të besojnë se terroristët shijojnë një jetë magjepsëse, dhe mjaftueshëm elastikë të bëjnë ç’t’u thuash, dhe që i tërheq kuptimi i suksesit.”

Nga këto fjalë duket se John Kerry gabon rëndë rreth anëtarëve apo simpatizantëve të ISIL-it. Ata që vendosin t’i bashkohen ISIL-it e dinë shumë mirë se ata i pret një luftë e pamëshirshme dhe gjithë ato vështirësi në Siri dhe Irak. Shumica dërrmuese nuk ka pritshmëri për një jetë tërheqëse magjepsëse. Përkundrazi, ata janë gadi të vdesin në çdo çast dhe të vrasin pa iu dridh qerpiku. Arësyeja për atë vendosmëri të çiltër ndodhet në idetë e tyre bazuar në themele të rreme që ata përfytyrojnë se përfaqëson Islami. Ata janë pajisur me një dituri fetare të shtrembëruar keqazi, që është bazuar në broçkulla dhe që është fabrikuar në shekuj, dhe ata e përfytyrojnë atë të jetë Islame. Ata janë nginjur me dituri të rreme Islame përftuar nëpërmjet internetit dhe medias shoqërore, nga burime të ngjeshura me gjepura. Ky keqinformim është burimi i ekstremizmit të tyre të dhunshëm. Këto besime të rreme që nuk kanë kurrëfarë vendi në Kur’an, dhe që në disa raste i kundërvihen haptazi Kur’anit, por megjithatë kanë dalë nga veprat themelore të Islamit Sunit. Ndaj, burimi i problemit shkon më thellë e më gjerë se ç’mendon Kerry.

Presidenti amerikan Barak Obama tha në atë samit se ISIL dhe grupe të ngjashme me të përdorin “ankesat ekonomike” për të rekrutuar anëtarët e tyre. Ai sygjeroi se , “Nëse jemi seriozë t’i kundërvihemi ekstremizmit, ne duhet të marrim seriozisht përballjen me këto ankesa ekonomike” E njëjta ide u shpreh më qartë nga zëdhënësi i DASH-it, Marie Harf, e cila mbështeti tezën se “një mungesë mundësie për punë është një nga shkaqet rrënjësore” të numrit të madh të njerëzve që i bashkëngjiten ISIL-it.

Gabimi i të menduarit se radikalizmi del nga papunësia apo mangësitë materiale është një prej pengesave kryesore në zgjidhjen e problemit. Fakti është se, si në të gjitha grupet radikale, ata që i bashkohen ISIL-it vijnë nga të gjitha grupet etnike, kulturore, sociale e ekonomike. Mjaft prej këtyre rekrutëve janë prej familjesh të pasura, dhe mund të kenë shijuar një karrierë të suksesshme. Thënë ndryshe, këta njerëz nuk vijnë vetëm nga lagjet e varfëra apo radhët e fukarenjve. Sikundër të gjithë e dinë, një pjesë e madhe e tyre kanë lënë pas mundësitë e shkëlqyera të gatshme për ta në botën perëndimore dhe tani janë në luftë gjakatare e mizore. Ta bësh problemin si tërësisht ekonomik e bën atë shumë më të vështirë t’i gjesh zgjidhje.

Deklarata të tjera në këtë samit u bënë në lidhje me përshkrimin e ISIL-it. Në fjalën e tij përmbyllëse, Obama preku “premtimin e rremë të ekstremizmit”. Ajo çka presidenti donte të thoshte ishte se krerët e organizatës terroriste radikale ishin për të arritur planet e tyre personale dhe se nuk besonin vërtet në teorinë që ata mbështesin. Edhe këshilltari i posaçëm i Obamës mbi ISIL-in, gjenerali John Allen, ndau vështrimin e tij. Duke folur në Senat, më 25 shkurt, Allen e përshkroi ISIL-in si “pak më shumë se një bandë kriminelësh dhe kult vdekjeje.” Nuk është sekret që shumë njerëz në botë ndajnë të njëjtët opinione.

Ta mendosh ISIL-in si një kult a bandë kriminelësh është një tjetër gabim i madh në të cilin bien udhëheqësit perëndimorë. Ne po merremi me një organizatë që ka një ideologji, ndonëse të rreme, dhe vlera të gabuara në të cilat ajo beson dhe për të cilat është e gatshme të bëjë çdo gjë. Anëtarët e saj janë sinqerisht të gatshëm e të vendosur të flijojnë jetët e tyre dhe ashtu kanë bërë për hir të ideologjisë në të cilën besojnë. Banditët, nga ana tjetër, mblidhen bashkë thjesht për arësye të interesit vetjak dhe nuk kanë ideologji domethënëse.

Në luftën kundër grupeve ideologjike, të kërcënosh interesat e tyre ose anëtarët e tyre me vdekje, ka patur gjithmonë një efekt të kundërt. E vetmja mënyrë për të çrrënjosur një ideologji është duke mësuar një të re.

Në përfundim, analizat e bëra prej SHBA dhe perëndimit në përgjithësi në lidhje me grupet radikale kanë qenë gjithmonë gabim, dhe kësisoj janë kërkuar zgjidhje të gabuara duke përdorur metoda të gabuara. Jo vetëm që këta zgjidhje të gabuara e kanë rritur radikalizmin, ata gjithashtu kanë shkaktuar vështirësi të mëdha mbi vetë Amerikën. Për Amerikën dhe gjithë koalicionin tani ka ardhur koha që të identifikojnë shkakun real të problemit. Ka vetëm një mënyrë për të luftuar ISIL-in dhe organizata të ngjashme radikale; një politikë e saktë edukimi për të çrrënjosur një ideologji të rreme.

Mediat janë plot me raporte rreth asaj sesi ISIL-i i shndërron njerëzit normalë në përbindësha gjakftohtë dhe makineri vrasëse. Janë bestytni të lashta ato që i bëjnë anëtarët e ISIL-it të shndërrohen ashtu. Idetë që zhvillohen nga moçalet e bestytnive që për fat të keq ngadhnjejnë në bashkësinë e Islamit, pashmangshmërisht prodhojnë një mendësi të prirë kah dhuna e terrori. Rezultati është se komunitetet që veprojnë nën dritën e ideve fallse i kundërvihen diametralisht Kur’anit.

E vërteta e çështjes është kjo; problemi para nesh është një ide dhe një ideologji; idetë e rreme duhet të kundështohen patjetër me idetë e mira dhe të vërteta. Operacionet ushtarake kundër ideve nuk japin rezultat, dhe as nuk janë të arësyeshme. Anëtarët e rinj të mbushur me urrejtje dhe etje për hakmarrje do të zëvendësojë çdo anëtar të ISIL-it që është vrarë, dhe radikalizmi kështu do të bëhet edhe më i ashpër. Rekrutët e rinj të ISIL-it mund të parandalohen nëpërmjet edukimit; përmes edukimit bazuar në Islamin e vërtetë.

Përktheu Halit Methasani

English Pravda & New Straits Times:

http://english.pravda.ru/opinion/columnists/19-03-2015/130067-violent_extremism-0/

Skenaret shumëkombëshe për libinë

(Në Libi) gjërat asnjë herë nuk janë qetësuar qysh prej përmbysjes së regjimit 42-vjeçar të Gadafit më 2011. Kanë kaluar katër vjetë por konflikti dhe grindjet shoqërore, vazhdojnë në këtë vend.

Numri i grupeve, fiseve dhe organizatave radikale përfshirë militantët e armatosur nga dy qeveritë rivale, janë në luftë për të kapur pushtetin në vakumin e krijuar nga rënia e Gadafit. Lufta civile në vazhdim dhe trazirat në vend e kanë rrënuar infrastrukturën dhe mjaft shërbime të rëndësishme. Nja 400.000 libianë janë zhvendosur brendapërbrenda për shkak të luftimeve mes grupeve rivale.

DY PARLAMENTE, DY QEVERI, DY USHTRI

Ndërsa parlamenti i ri duhej të ishte mbledhur në Bengazi, si “Kuvendi i Përfaqeësuesve”, pas zgjedhjeve të përgjithshme të 25 qershor 2014, disa deputetë u mblodhën në qytetin e Tobrukut, pa autoritet nga parlamenti i vjetër, për shkak të veprimeve të dhunshme dhe rrëmujës në vend.

Kongresi i Përgjithshëm Kombëtar që e përfundoimandatin e tij në Tripoli, e shpalli tubimin e deputetëve si ilegjitim, ngaqëata nuk ishin të autorizuar. Pastaj të dy kuvendet krijuan qeveritë e tyre mëvehte. Dolën dy administrata rivale; një në Tripoli, dhe një tjetër në Tobruk.

Lufta civila që prore vazhdon, zhvillohet më së shumti mes Forcave Faxhër, besnike ndaj koalicionit “Agimit Libian” që mbështet Kongresin e Përgjithshëm në Tripoli, dhe milicia besnikë ndaj “Operacionit Nderi”, besnikë të Gjeneral Khalif Haftar, mbështetur nga Kuvendii Përfaqësuesve në Tobruk. Synimi i konfliktit është të vendosë kontroll mbi qytetet e mëdha dhe rajonet naftë-nxjerrëse.

Rajonet e i kontrolluara prej qeverisë së Tripolit, përfshijnë kryeqytetin Tripoli, Bengazin dhe Ben Walidin. Forcat besnike ndaj qeverisë në Tobruk, kontrollojnë Tobruk, Bajda dhe Axhdabija në lindje dhe Zintan e Zauija në Perëndim.

Përpos këtyre forcave, janë edhe ato Tuareg, afër Tripolit dhe i dalë kohët e fundit, ISIL-i rreth Tabularit, në jug.

KREU I GRUSHT-SHTETIT, GJENERALI HAFTAR, TANI ËSHTË SHEF SHTABI

Ish-gjenerali Haftar, i cili tani komandon një prej forcave më të mëdha të armatosura të Libisë, ka qenë një herë komandant ushtrie gjatë kohës së Gadafit. Kur plani itij për grusht shteti kundër Gadafit u zbulua, Haftari ia mbathi për në Amerikë, ku qëndroi, duke u arsimuar, për nja 20 vjetë.

Haftar u rikthye gjatë Luftës Civile të Libisë më 2011. Plani tij për grusht shteti kundër qeverisë, me grupet me bazë në Zantan në maj 2014, u neutralizua nga administrata qendrore e Tripolit, mbështetur prej militantëve revolucionarë në Tripoli dhe Misrata.

Qysh prej asaj dite, Haftari, i cili flet hapur për «luftë kundër grupeve Islamiste», ka bërë që shumica e sulmeve ajrore nën komandën e tij dhe grupeve militante siç është Brigada Zintan, të angazhohen në luftime të ashpra kundër grupeve Islamiste në veriperëndim të Libisë.

Këto përpjekje duhet t’i kenë mbresuar njerëzit, meqë Abdullah as-Sini, kryeministri i qeverisë në Tobruk i njohu forcat e koalicionit Operacioni Nderi, besnike të Haftarit si «ushtri erregullt», dhe zyrtarisht e caktoi atë shef të Shtabit të Përgjithshëm.

Në këtë mënyrë, qeveria e Tobrukut, të ciën perëndimi e njeh si qeveri legjitime të Libisë, është në themele më të forta tani që Gjeneral Haftari, i cili gëzon mardhënie të ngushta me SHBA, iu është bashkuar radhëve të saj.

Sidoqoftë, askush nuk duhet të befasohet nëse një ditë ai merr i vetëm nën kontroll Libinë nëpërmjet një grushti shteti, ashtu siç bëri Sisi në Egjypt.

SYNIMI I VËRTETË ËSHTË VAJI LIBIAN

Libia ka rezervat më të mëdha që dihen në Afrikë, me 48 miliardë fuçi të ditura. Para revolucionit, prurja ditore ishte1.6 milionë fuçi, dhe mosmarrveshjet rreth ndarjes së rezervave të vajit në vend, janë arësyeja kryesore e konflikteve pafund atje.

Madje edhe grupet që nisën revolucionin ranë pré e dëshirës për të patur hisen e tyre të naftës. Ibrahim Xhandani, udhëheqësi i kryengritësve përgjegjës për mbrojtjen e uzinave të naftës në lindje të vendit; papritmas njoftoi se i kishte pushtuar rafineritë në atërajon; jo vetëm aq - ai zuri të eksportojë naftë pa marrveshje me qeverinë.

Një zhvillim interesant në këtë pikë është se disa njerëz po interesohen për naftën libiane më shumë se vetë libianët. Marinësat amerikane, në një operacion të ngjashëm me një film aksion, zunë anijen çisternë që kryengritësit kishin ngarkuar me naftë për ta shitur jashtë në det të hapur afër Qipros. Vende si Franca dhe Italia që janë shumë të zellshëm mbi çështjen e naftës libiane, iu është dashur të sprapsen si rezultati trysnisë prej SHBA-ve.

LOJTARI IFUNDIT NË SKENË : ISIL

ISIL-i, i cilië shtë munduar të marrë nën kontroll burimet e vajit në Siri dhe Irak, tani i është kthyer burimeve në Libi si një synim i ri. ISIL-i ka bombarduar fushat e naftës disa herë në mars dhe po mundohet ta bëjë të ndjeshme praninë e tij në rajon.

Sipas mendimit të ish ambasadorit libian në Emiratet e Bashkuara Arabe, Araf Ali Najad, «Grupi po rritet shumë shpejt dhe mund të kërcënojë krejt kontinentin, sidomos Italinë dhe jugun e Evropës».

Egjypti, nga ana tjetër, nën administratën e Sisit, ndërmori sulme ajrore kundër caqeve të ISIL-it, në bashkërendim me qeverinë e Tobrukut si masë ndëshkimi për vrasjet barbare të 21 koptëve egjyptianë. Ai operacion ka bërë që Sisi të fitojë goxha mbështetje në vend si edhe ngar ajoni në të ardhmen, si anëtar i koalicionit ndërkombëtar. Përpos kësaj, SHBA i jep Egjyptit 10 helikopterë Apaçi për të luftuar kundër ISIL-it dhe nënshkrimii një marrveshjeje me Francën, me vlerë 5.9 miliardë dollarë për 24 avionë luftarakë Rafale, tregojnë gjithashtu se trazirat në rajon do të vazhdojnë të përkeqësohen në ditët që vijnë.

Siç e kemi parë, Libia sot është një vend skenaresh shumëpalëshe të ndërlikuara dhe që mund të ndryshojë trajtë në çdo çast. Pritshmëria më e mirë në fazën e parë të kësaj drame në shpalosje do të jetë që qeveritë e Tripolit dhe Tobrukut të formojnë një qeveri me bazë të gjerë të bashkimit kombëtar dhe të pajtohen të ndërtojnë një klimë stabiliteti për të punuar në ujdisjet e reja kushtetuese.

Përktheu Halit Methasani

Autoriështë shtetas turk, mbase edhe me origjinë dibrane. Pikëpamjet e pasqyruara këtu nuk janë doemos edhe të mijat si përkthyes.

MBC Times:

http://www.mbctimes.com/english/multinational-scenarios-for-libya