HISTORIA E DREJTUESIT TE KOMITETIT QENDROR QE SHPEJT U QUAJT “ARMIK I POPULLIT”, VUAJTJET, SFIDAT DHE SAKRIFICAT E NJE NENE PER TE RRITUR 4 FEMIJET E SAJ…

Dy vjet rradhazi, lapsat kopjativ hidhnin ne fletet e bardha, ndjenjat, dashurine, here here trishtimin… deshiren per te pasur prane gruan dhe kater femijet, apo qofte, per te pare permes hekurave te ftohte ndryshimet e njerezve me te afert. Nje histori e pamate dashurie qe shpesh tejkalon edhe imagjinaten, gjendet lehte ne librin “Leterkembim i dhimshem” te Tuk e Mita Jakoves. Letrat e zverdhura, disa prej tyre te kthyera ne ushqim per minjte e birucave, jane ruajtur me fanatizem nga gruaja e Tuk Jakoves, te ciles jeta nuk i kurseu dhimbjen qe filloi qysh ne vitin 1957. Fjala “armik i popullit” thirrte ne veshet e femijeve ende te parritur mire, diskriminim qe shkaterroi jeten e nje familjeje. “La vita e bella”, eshte filmi i luajtur me aq mjeshteri nga Roberto Benigni, subjekt i se cilit eshte djali i vogel ne kampet e perqendrimit, te cilit babai i thote se eshte thjesht ne nje loje per te fituar tankun e vertete. Keshtu ka ndodhur edhe ne historine e familjes Jakova, kur Tuku shkruante letra nga burgu se eshte mire me shendet, kur nxiste femijet e tij te mesonin, kur i shkruante se babai i tyre do te vinte shume shpejt nga sherbimi i punes.

Nga themelues ne armik

Tuk Jakova i lindur ne qytetin e Shkodres ne vitin 1914 ka qene nje nga pjesmarresit kryesor ne grupin komunist te qytetit te tij, bashke me Qemal Stafen, Zef Malajn, Vasil Shanton dhe si i tille ai mori pjese ne themelimin e PKSH-se ku u zgjodh nje nga shtate anetaret e Komitetit Qendror provizor te partise. Gjate luftes nacional clirimtare Tuku ka qene komisar i Brigades se Pare Sulmuese, i Divizionit te Pare dhe Korporates se Trete. Pas clirimit Tuk Jakova ka qene anetar i Komitetit Qendror dhe i Byrose Politike, deputet, zevendeskryeminister, gjeneral si dhe Hero i Popullit. Si nje nder njerezit me pozite ne ate kohe, Tuku ngriti idene se historia duhej te shkruhej ne baze te fakteve e dokumentave, ide qe i kushtoi shume marangozit te thjeshte shkodran. Ka qene viti 1951 kur Tuk Jakoven e perjashtuan si anetar i Byrose Politike, ndersa ne vitin 1955 u perjashtuan nga posti i anetar i Komitetit Qendror te PPSH-se. Ne nentor te po ketij viti Tuk Jakoven bashke me familjen e tij i internuan ne Berat ku vetem pas disa muajsh, ne vitin 1957, e izoluan ne kalane e Kanines ne Vlore. Ky ishte viti ku per familjen Jakova nisi kalvari i gjate i vuajtjeve, te cilat i kane ndjekur hap pas hapi ato deri pas viteve 1990.

“Sherbimi”

“Babi eshte me sherbim dhe e ka marre shume malli per ju”. Kjo eshte fjalia aq e rende qe ka dale me zorr nga goja e nje gruaje, e cila rriste e vetme femijet, ndersa te shoqin e kishte te burgosur, madje here-here nuk ishte ne dijeni per vendendodhjen e tij. Tukun me 24.5.1957 e izoluan plotesisht ne kalane e Kanines Vlore, ku nisi dhe leterkembimi i dhimbshem mes dy bashkeshorteve. Me kater femije te vegjel, me nje rroge minimale, gruaja e Tuk Jakoves, Mita, kursente 500 apo 1000 leke per t’ia derguar ne burg te shoqit, ndersa “genjente” cdo dite te vegjelit per vendndodhjen e babait te tyre. “Ne leter me kishe fute edhe 500 leke. Te me besojsh se u inpresionova mjaft kur i pashe, sepse m’u duk sikur ckula nga letra ndonje cope mish nga ai i kalamajve”, shkruan ne letren e dates 4.8.1957, shkodrani i urte. Gjate izolimit, Tuku perpiqej te ishte prane familjes se tij, edhe pse nuk donte kurre qe te vegjelit te mesonin per fatin e babait. Ne letrat e dhimshme, Tuku vec mallit e deshires per t’i pare, kryente detyren e babait te kujdeshem, duke i derguar femijeve probleme matematike per t’i zgjidhur, e kete ne nje leter te ardheshme nga familja e tij. “I juaji, te puth me mall, te perqafoj fort”, jane fjalet qe kane mbyllur cdo leter te bashkeshorteve Jakova, ndersa brenda tyre gjindeshin dhimbja, hallet, pamundesia per te bere me shume, lodhja…

Misteri i vdekjes

Me 17 prill 1958, Tuk Jakoves i behet gjyqi ne Tirane ku u denua me 20 vjet heqje lirie, denim qe nuk e kreu deri ne fund. Te vetmit njerez qe i kishin mbetur, ato qe e shihnin apo i sillnin ndonje ushqim e veshje, ishin gruaja Mita, nena Lucia si dhe i vellai Frani, qe pas arrestimit te Tukut u internua familjarisht ne Gramsh. Jeta e burgut nisi te brengoste cdo dite e me shume marangozin shkodran, i cili kohen e kalonte duke dizenjuar skica mobiljesh, madje provoi te merrte pjese nga burgu ne nje konkurs te shpallur nga Ministria e Ndertimit, pergjigje qe sigurisht do t’ishte negative. Ditet e gjata e te pafund te burgut mezi shtyheshin, ndersa kater femijet e Tukut, Vjosa Agimi Besniku e Bujana qe ishte me e vogla, kuptonin se rrefimet e nenes per babain qe kishte ikur me sherbim, nuk ishin te verteta. Gjate kohes se burgut Tuku kerkoi te shihte femijet e tij, dhe ne letren e dates 5.4.1959 qe i dergoi Mites, shprehet; E kam ende te fresket tablone e takimit. Vecanerisht me vjen para sysh Gimi qe ishte rrite aq shume brenda kaq muajve. Sic duket do i ngjase babait te vet edhe ne zhvillimin fizik”. Dy here ne muaj, Tuku dhe Mita i dergonin letra njeri-tjetrit, duke shkruar cdo gje qe ndodhte rreth tyre. Por ditet e zeza, ndiqnin si hije familjen Jakova, deri sa nje lajm i zi i tronditi thelle. Me 26 gusht, 1959, Tuk Jakova shtrohet ne spital ku vdes nga apandesiti akut, vdekje e cila per familjaret ka mbetur enigme.

Tragjedite pas vdekjes

Tronditjen e thelle familja Jakova e perjetoi edhe me shume kur menjehere pas vdekjes se Tukut, filluan perndjekjet e persekutimet. Miten, gruan qe mbante veshur te zezat, e hoqen nga puna si arsimtare dhe e caktuan punetore ne komunale, ne punishten e ngjyrosjes. Te rritur nen presionin se i ati i tyre, ishte armik i ketij populli, femijet nuk paten mundesi te siguronin bursa per vazhdimin e shkolles, vec Vjoses vajzes se madhe te Tukut, e cila ishte absolute ne mesime. Nga nje histori dashurie me nje djale, deshirat rinore dhe pamundesia per te ndenjur prane njeriut te shtrenjte, humbja e fletes se votimit ne nje aksion dhe epitetet bija e armikut te popullit, pesoi tronditje te thella, qe i shkaktuan probleme te parikuperueshme 21-vjecares Vjosa, e cila qysh ne moshen 9-vjecare ndjeu mungesen e nje babai te dashur, lodhjen dhe ne fund humbjen e tij. Agimi djali i madh i ciftit Jakova mbaroi Politeknikumin, ku u be elektricist i kategorise se shtate, ndersa Besniku mbaroi shkollen e mesme per kimi industriale. Bujana e vogel qe Tuk Jakova e perkedhelte me shume se te tjeret pasi mbaroi shkollen e mesme per shkak te veshtiresive ekonomike filloi punen. Ne fillim te vitit 1983, familja e Tuk Jakoves u internua ne Sheq Marinas te Fierit dhe vetem pas viteve ’90, femijet e “armikut te popullit”, iken larg ne emigrim, larg vendit qe i mori nje pjese te jetes se tyre. Por jeta e nje gruaje te moshuar, e cila vuajti qysh ne vitet e para te dashurise se saj, nuk mund t’i shpetonte, fatkeqesise tjeter. E lodhur, me Vjosen, vajzen qe u semur ne kulmin e rinise, nga SHBA-ja nje zile telefoni lajmeron Miten per nje humbje tjeter, vdekjen aksidentale te birit te saj, Besnikut, i cili si per koincidence vdiq ne moshen e te atit te tij, 45-vjecare. Kjo ishte nje histori e dhimshme dashurie jo vetem per ciftin Tuk e Mita Jakova, por edhe nje histori e dhimshme familjare.

Shume i dashur Tuk!

Nuk te shkruajta qe mbreme se prita mos merrja sot leter nga ti. Shpesh me vine letrat diten e hene. E mora ne kohen qe po pergatitesha per ne shkolle. Kjo leter me gezoi shume. Ne rradhe te pare qe je me shoke e ti nuk merzitesh, qe je mire me shendet (po s’ka gajle qe une u bera merak me shume se sa duhesh), qe me kerkon cercafe dhe ato sendet e tjera dhe me ne fund qe letren ma shkruaje me boje (kete te fundit e vune re edhe femijet). Mbasi ato ishin ne shkolle, ua lexova ne darke. U mblodhen te gjithe koke me koke. U gezuan shume qe ju shkruaje te gjitheve vec u bene pak xheloze se ne leter shprehje me shume dashuri ndaj Bujanes se sa ndaj te tjereve. Ju thashe se ajo eshte me e vogla etj., etj., por s’iu mbush mendja. Ata thane se Bujana di ca lajka dhe babi kujton mos e do ajo me shume se neve. Sikur ta di ai sa na ka marre malli! Vjosa kujtoi nje perralle qe quhet “Tri deshirat” dhe tha se po te ngjiste me te vertete ajo qe ngjiste ne peralle, une te paren deshire qe do kerkoja ishte te vinte Babi ne shtepi. E pastaj secili thosh te tijat. Bujana kish hapur syte, me shihte mua dhe perpiqej me kembe e me duar t’iu mbushte mendjen se Babi i don te gjithe. Kishin qejf te te shkruanin, por une s’i lashe se qene te lodhur nga mesimet, do te shkruajne heren tjeter. Kurse ajo shejtanka e vogel u ngrit qe sot ne mengjes dhe shkroi ne kete cope leter ato qe meson ne shkolle. Sa per letren kur te mesoj alfabetin e ka merak vete. Te gjithe jemi mire. Mos ki hic merak per ne. Per femijet do te flas kur te takohemi, mbasi kam kerkuar leje dhe jam ne pritje te pergjigjes. Ato qe me kerkon do t’i sjell vete kur te vij. I kam te gjitha. Por edhe sikur te mos i kisha une do t’i rregulloja megjithese ti do te me “hidhnoeshe seriozisht”. Me gjithe mend do te me hidhnoeshe. Tuk! Do me shanje nje cike ne leter dhe asgje tjeter.

Shume e dashur Mita!

Letren tende nr. 2 te 10 dhjetorit e mora. Me erdhi keq qe nuk kishe marre ende letren time te 5 nentorit. Ndoshta do ta kesh marre deri tani. Letrat tuaja si gjithnje me gezojne shume sepse aty mesoj mbi gjendjen tuaj. U gezova qe ishit mire dhe ne ane tjeter me erdhi keq qe e detyruar nga nevoja kishe filluar te punosh ore suplementare. Me preokupon ceshtja e shendetit tend mbasi fizikisht nuk je edhe aq e pershtatshme per te perballuar nje volum pune te dyfishte. Ne te vertete kjo inisiative jotja eshte nje inisiative fisnike, qe nga pikpamja e obligacionit per familjen arrine deri ne heroizem dhe si e tille mua nuk me mbetet vecse ta pergezoj me mirenjohjen me te thelle, por ne qofte se kjo (pamvaresisht nga gadishmeria e jote per sakrifice) demton sadopak shendetin tend, mua dhe femijeve na kushton shtrenjte. Per kete jam i shqetesuar dhe me kete rast deshiroj te theksoj edhe nje here se per mua nuk duhet te behesh merak, mbasi kam mundesi te rroj edhe ne keto kondita te burgut, dhe ne qofte se ti kete sakrifice je e detyruar ta besh edhe per mua, duhet te dish se me kete nuk me nderon, por me ven ne nje pozite te pandershme, te ngjashme me poziten e nje krimineli ndaj gruas dhe femijeve te tij. Prandaj te lutem te kesh kujdes shendetin, duke ju permbajte vetem asaj mase ne pune, qe nuk i kalon fuqite tuaja fizike. Me kuptove?!! Kam marre nga Frani nje kartoline per vitin e ri. Kishte ardhe ne Tirane me djalin se e kish pase te semure dhe i kish ardh keq qe nuk kishte pas mundesi me ardhe e me me taku. Dua t’i kthej pergjigje me 20 janar, prandaj ti mos u merzit qe nuk do te shkruaj ty ne kete date. Megjithese vone po ju uroj vitin e ri.

Zef Prela – njeriu qe i shkroi amanetet me gjak

Deshmia e Lili Ndocit: “Babai im Zef Prela ate nate para se te pushkatohej me ata 15 burra ne Penden e Kirit, neprmejt policit Sulejman Merxhani na dergoi amanetet qe i shkroi me gjakun e tij ne nje leter paqete cigaresh” Edhe pse baba ishte denuar me vdekje, ate vazhdonin ta torturonin. Nga qe nuk mund te duronte dot me torturat, nje nate para pushkatimit ai i tha shokut te qelise Z. Pikolinit: A thue e kam fatin me u pushkatue dhe une me ata burra qe do te vriten neser.

Dhe lutja e tij u be realitet. Ai u ekzekutua te nesermen me 11 mars te vitit 1948 se bashku me ata 15 burra qe ishin te denuar me vdekje dhe mbaheshin te izoluar aty ne burgun e fretenve, te cilet ishin: Imzot Frano Gjini, (Zv/ Nunci Apostolik), Imzot Nikoll Deda, At Mati Prendushi, At ciprian Nika, Caf Dragusha, Cin Serreqi, Guljelm Suma, Ing. Fahri Rusi, Abdullah Kazazi, Pjeter Pali, Dulo Kali, Xhelal Haradolli, Gasper Simon Gasperi, Murat Hysen Haxhija dhe Bilbil Hajmi. Perpara se ta terhiqnin zavrre per ta cuar para skuadres se pushkatimit, baba ju lut policit Sulejman Merxhani qe t` i conte nanes nje cop leter ne shenje amaneti. Polici e mbajti fjalen dhe ja solli nanes amanetin qe baba i kishte shkrue me gjakun e tij ne nje leter paqete cigaresh ku thoshte: Nane. Une po nisem per ne Lumnine e Parrajzes. Qindroni dhe ma bani hallall. Zefi. Lili Ndoci tashme ne moshen 55 vjecare, vajza e Zef Preles njerit prej atyre burrave qe dhane shpirt ate nate te larget marsi te vitit 1948 prej bresherive te armeve te skuadres se pushkatimit, rrefen per “Gazeten” historine e babait te saj dhe familjes qe vuajti per afro gjysem shekulli nen regjimin komunist.

Familja Prela
Familja Prelaj eshte me origjine nga fshati Gimaj i malesise se Dukagjinit dhe nje nga te paret e asaj shtepie qe eshte njohur ne te gjithe krahinen per burrni dhe trimeri, ka qene Kol Prela (babai i Zefit) i cili ka marre pjese ne luftrat e malsoreve dukagjinas kunder serbeve dhe malazezeve. Krisja e mardhenieve ndermjet familjes Prela dhe regjimit komunist ne fuqi e ka zanafillen menjehere qe ne ditet e para te pasluftes, kur forcat partizane nderrmoren ekspedita ndeshkuese ne malesite e mbi Shkodres per te carmatosur popullsine e atyre fshatrave. Kjo ekespedite e partizaneve qe kryesohej prej Xhemal Selimit, me te mberritur ne fshatin Gimaj beri kontroll ne shtepine e Gjelosh cunit (Prela) qe ishte vellai i Kol Preles. Pasi ne ate shtepi ashtu si ne cdo familje malsori kishte arme, forcat partizane menjehere pushkatuan te zotin e shtepise Gjeloshin me gjithe djalin e madh te tij, gje e cila do te sillte me pas armiqesine e perjeteshme te familjes Prela me regjimin komunist ne fuqi.

Kush ishte Zef Prelaj

Zefi, femija i pare i Kol Preles u lind ne fshatin Gimaj ne vitin 1922. Mbas disa vitesh familja Prela u vendos ne qytetin e Shkodres ku Zefi u regjistrua dhe filloi mesimet si konviktor ne Konviktin “Malet Tona” te gjimnazit klasik te atij qyteti qe njihej si nje nga me te fameshmit e asaj kohe. Ne ate gjimnaz ku mesonin shume prej nxenesve qe me pas do te beheshin eksponentet kryesore te luftes antifashiste nacional-clirimtare si Qemal Dracini, Tom Kola, Hajdar Dushi, Qemal Stafa, Emin Duraku, Fadil Hoxha etj, Zef Prela u lidh me levizjen antifashiste nepermjet Prof. Kol Preles qe do te behej me pas nje nga njerzit me te afert te tij. Aty nga viti 1943, pasi Zefi mbaroi maturen, i nxitur dhe nga Prof. Kol Prela ai u bashkua me rrethet nacionaliste te Qarkut te Shkodres qe formuan dhe ceten e tyre e cila udhehiqej prej Ndue Palit dhe kishte mbeshtetjen e disa eksponenteve te Klerit Katolik si Dom Zef Shestani, Pader Gjon Shllaku etj. Menjehere pas mbarimit te luftes, forcat e reparteve te ndjekjes ose sic quheshin ndryshe Brigadat e Mbrojtjes se Popullit, e arrestuan Zef Prelen me akuzen se kishte marre pjese si efektiv i Batalionit te Major Dode Nikolles me forcat e xhandarmerise duke luftuar kunder partizaneve ne Shqiperine e Jugut. Si rezultat i kesaj akuze, Zefi u denua me 5 vjet burg dhe u dergua ne burgjet e improvizuara te qytetit te Shkodres. Me rastin e nje vjetorit te clirimit, duke perfituar nga amnistia qe u dha per nje pjese te denuarish politik, Zefi mundi qe te lirohet nga burgu dhe te kthehet ne shtepine e tij ne Shkoder.


Arrestimi i dyte i Zefit

Pas lirimit nga burgu, Sigurimi i Shtetit nepermjet Gj.U. i beri thirrje Zefit qe ai te bashkpunonte me ato forca, por ai nuk pranoi. Presionit te Gj.U. Zefi ju pergjigj:” Sa te jem gjalle, kurre nuk do te bashkpunoj me forcat tuaja dhe komunistet, pasi ju jeni kunder Shqiperise. Arrestimit i deputetit Kol Prela aty nga fillimi i vitit 1946, i cili ishte zgjedhur ne parlamentin shqiptar nga zgjedhjet e 2 dhjetorit te vitit 1945, ishte nje sinjal i qarte dhe per Zefin i cili ishte nje nga bashkpuntoret me te afert te tij, qe kishte zbatuar porosite e deputetit per formimin e grupeve antikomuniste. Nisur nga kjo gje, duke pare rrezikun qe i kanosej, Zefi la qytetin dhe u arratis duke qendruar ne malet e Dukagjinit ku asokohe ne shpellat e asaj zone qendronin rreth katerqind burra te armatosur qe ishin kundra pushtetit komunist. Mbas deshtimit te Levizjes se Postribes, per forcat e rezisences antikomuniste pasuan dhe disa disfata te tjera qe cuan ne kapjen apo ekzekutimin e disa prej krereve kryesore te asaj levizje. Ne nje nga ekspeditat e forcave partizane te ndjekjes kunder pjestareve te forcave te rezistences antikomuniste ne zonat e malesise se Dukagjinit, si rezultat i nje tradhetie u gjet i rrethuar prej tyre ne shpellen e Gimajve dhe Zef Prela se bashku me disa te arratisur te tjere. Mbas nje perpjekje te gjate me arme ndermjet te ngujuarve ne shpelle dhe forcave partizane te reparteve te ndjekjes, u vra Dush Myftari shoku me i afert i Zefit. Me pas u plagos dhe vete Zefi, e forcat e ndjekjes arriten ta kapin te gjalle. Mbasi e mjekuan per disa kohe ne spitalin e Shkodres, ate e derguan ne qelite e hetuesise te cilat asokohe ishin mbushur plot me te burgosur politike kundershtare te regjimit komunist, te cilet ishin arrestuar te akuzuar si pjestare te Levizjes se Postribes, organizates “Bashkimi Shqiptar” etj, ku pjesa me e madhe perbehej prej klerikeve katolik.

Akuzat e hetuesise

Gjate asaj kohe qe Zefi qendroi ne hetuesi, ndaj tij u bene tortura te vazhdueshme duke i thyer gjymtyret dhe duke i fikur cigaren ne sy. Ne aktakuzen e hetuesise ne mes te tjerash thuhet: “Zef Kol Prelaj, i biri i Koles dhe i Katrines, vjec 25, i martuar me dy femije. I denuar me 5 vjet burg nga Gjykata Ushtarake, tuj fitue nga amnistija eshte lirue. Shqyptar i varfer me pese klase gjimnaz, lindur ne Gimaj te Shales te N/Prefektures se Dukagjinit dhe banues ne Shkoder. Ka dy kusherinj te ekzekutuar dhe vellane ne burg te arrestuar ne date 14.9.1945. Gjate luftes ka qene ne sherbim te gjindarmerise kuislinge me graden e rreshterit dhe si i tille ka bere pjese ne Batalionin e Dode Nikolles, i cili ka luftuar kundra partizaneve ne Jug. Mbas clirimit eshte arrestuar dhe me pas eshte liruar per te vazhduar perseri aktivitetin e tij kundra pushtetit. Duke u lidhur me deputetin Kol Prela eshte perpjekur te formoje grupe. Ne bashkpunim me te vellane e Kol Preles, Mark Prelen, bjen ne lidhje me policin Zef Marku etj., me te cilet bejne shume mbledhje ku vendosin te bashkohen me te arratisurit e Dukagjinit si Pal Thanin dhe bashke me te jane nisur ne Dukagjin. Ka qene per disa kohe korrieri i Mark Koles dhe i Nik Sokolit. Ai me Lorenc Vaten, Gac Cinin etj., nga te cilet cdo dite eshte furnizuar me materiale dhe lajme. Ka marre pjese me arme kundra pushtetit dhe per kete eshte plagosur dhe me vone eshte kapur nga forcat e ndjekjes. Ne bashkepunim me Mark Prelen duke marre udhezime nga deputeti Kol Prela vendosin qe te lidhen me elementet reaksionare dhe kriminele lufte me ane te policit Zef Marku per te filluar luften kundra pushtetit. Ne grupet qe ka formuar, ju ka bere propagande duke ju komentuar Radio-Londren per ndryshimin e situates ne vend qe do te ndryshonte me shpejtesi pas nderhyrjes se anglo-amerikaneve. eshte lidhur me kriminelin Pal Thani, i cili ishte fshehur ne Shkoder dhe eshte kujdesur per nxjerrjen e tij jashte qytetit per te mos rene ne duart e pushtetit. Ka shkuar dhe eshte takuar me me ish deputetin Kol Prela dhe kane biseduar shtruar ne lidhje me organizaten e tyre dhe mbi situaten nderkombetare, ku ju doli si detyre shtimi i rradheve te tyre. Pas kesaj ai hidhet ne ilegalitet dhe bashkohet me elementet e arratisur si Gjergj Vata e te tjere kriminele lufte, me te cilet fillon aktivitetin duke ju folur katundareve qe te hidheshin ne ilegalitet, duke share pushtetin e sotem, shkruhet ne mes te jerash ne aktakuzen e mbajtur gjate hetuesise per Zef Prelen.

Gjyqi: Denim me vdekje

Ne baze te ketyre akuzave te hetuesise, me daten 29 shkurt te vitit 1948, Zef Prela doli para trupit gjykues ushtarak te Shkodres qe kryesohej nga kapiten P. Alizoti, togeret B. Idrizi, A. Koroveshi dhe Prokuror Z. Shehu. Ai gjyq e denoi Zefin me vdekje dhe humbjen e te drejtes politike dhe civile si dhe me konfiskimin e pasurise se tundeshme dhe te patundeshme, duke ju ngarkuar dhe pagimi prej 162 lekesh i shpenzimeve te gjyqit. Pas pak ditesh nga dhenia e atij vendimi naten e 11 marsit te vitit 1948 ne burgun e fretenve ku Zefi mbahej i izoluar, qendruan dy makina te mbuluara ku policet hypen 16 te arrestuar qe ishin denuar me vdekje per ti derguar drejt ekzekutimit. Bashke me Zef Prelen ne ato dy makina te rrethuar me nje numer te madh policesh, zune vend dhe Imzot Frano Gjini (Zv/Nunsi Apostolik), Imzot Nikoll Deda, At Mati Prendushi, At ciprian Nika, Caf Dragusha, Cin Serreqi, Guljelm Suma, Ing. Fahri Rusi, Abdulla Kazazi, Pjeter Pali, Dulo Kali, Xhelal Haradolli, Gasper Simon Gasperi, Murat Hysen Haxhija dhe Bilbil Hajmi, te cilet ish denuar me vdekje nen akuza te ndryshme si agjente te anglo-amerikaneve, Vatikanit, pjesmarres ne Levizjen e Postribes, futjen e armeve ne Elterin e Shnandout etj.

Si i dergoi amanetet

Asokohe qe u ekzekutua Zef Prela ai kishte vetem nje vajze te vogel tre vjece dhe gruan shtatezane qe lindi me pas dhe nje vajze tjeter qe nuk pati fatin ta shihte kurre babane e saj. Lili Ndoci vajza e madhe e Zefit, kujton: “Edhe pse baba ishte denuar me vdekje, ate vazhdonin ta torturonin. Duke mos i duruar dot me torturat, nje nate perpara se ta ekzekutonin, ai i tha shokut te qelise Z. Pikolinit: A thue e kam fatin me u pushkatue dhe une me ato burra qe do te vriten neser? Dhe lutja e tij u be realitet. Te nesermen me 11 mars te vitit 1948, ai u pushkatua se bashku me 15 burra qe ishin te denuar me vdekje dhe mbaheshin te izoluar aty ne burgun e fretenve. Une asokohe isha shume e voge, por kam degjuar nga njerzit e familjes se baba Zefi ate nate perpara se ta merrnin per ta ekzekutuar, ju lut policit Sulejman Merxhani qe t’i dergonte nanes dy tre copa letre ne shenje amaneti. Ato letra ai i shkroi pak para se ta merrnin zvarre per ta cuar para pushkatimit, me nje fije shkrepse te djegur te cilen e ka ngjyer ne gjakun e tij qe i rridhte ende nga torturat. Aty shkruhet: “Nane, Une po nisem per ne Lumni te Parrajzes. Qindroni dhe ma bani hallall. Zefi.” Polici e mbajti fjalen dhe letrat e babes ai i pruni ne shtepi. Disa muaj pas pushkatimit te babes, lindi motra, por ne shtepine tone nuk ndihej asgje. Aty as nuk flitej dhe as nuk qahej, sepse askush nuk guxonte te vinte per ngushellim, sepse gjyqi kishte urdheruar dhe sekuestrimin e pasurise. Mbas dy javesh nga pushkatimi i babes, axha Marku qe ishte i arrestuar bashke me Zefin, u denua me 5 vjet burg. Kur doli ne vitin 1952 ai u arratis nga Shqiperia dhe kaloi ne Jugosllavi. Aty ai mbaroi studimet e larta dhe u diplomua per Filozofi ne Beograd. Ne vitin 1953(?) autoritetet jugosllave e kthyen ne Shqiperi duke e shkembyer me nje kosovar. Ketu ne fillim ai u denua me pushkatim dhe me pas me 25 vjet. Marku beri 17 vjet burg dhe kur doli punoi ne pune te renda e vdiq ne vitin 1994. Axha tjeter Pjetri pasi u lirua nga burgu ne vitin 1952, u arratis nga Shqiperia dhe sot jeton ende ne Kanada. Mbas pushkatimit te babes, axha i dyte Deda edhe pse ishte i semure, punoi hamall dhe se bashku me gjyshen Katrinen, moren persiper rritjen e dy femijve te vellait (timen dhe motres Irenes) ne mes halleve dhe vuajtjeve te shumta”, perfundon Lili Ndoci deshmine e saj mbi fatin tragjik te babait Zef Preles dhe familjes se tij, te cilet perfunduan burgjeve dhe internimeve per faktin e vetem se ishin kundershtare te atij regjimi qe u instalua ne Shqiperi ne nentorin e vitit 1944.

Si u masakrua familja e Marash Vates

Historia e nje prej familjeve me te degjuara ne Veriun e Shqiperise e permendur dhe nga Fishta ne “Lahuta e Malsise”. Si u persekutuan nga regjimi komunist.

Si u masakrua familja e Marash Vates, bajraktarit te Shkrelit Deshmia e 79 vjecarit Prek Gjelosh Vata: “Familja jone qe rrjedh prej trungut te bajraktarit te Shkrelit Marash Vata i cili ka luftuar kunder turqeve dhe serbo-malazezeve, u trajtua ne menyren me mizore nga komunistet. Pese burra u pushkatuan, dhjete te tjere u denuan me 126 vjet burg nga te cilat vuajten 92, shume u arratisen jashte vendit dhe i gjithe fisi yne perfundoi kampeve te internimit”
Dy vellezerit e mi Vata me Nduen pasi kishin mbaruar akedemite ushtarake ne Itali dhe sherbenin prane Gardes Mbreterore te Viktor Emanuelit, ne vitin 1944 u kthyen ne Shqiperi per tu bashkuar me xhaxhane tone Llesh Marashin ish-Qarkomandantin e Shkodres i cili qe ne 1943 kishte dale ne mal dhe me ceten e tij luftonte kunder italianeve.
Vata me Nduen mbeten te vrare me 19 mars te vitit 1946 gjate nje perpjekje me forcat e Sigurimit ku u rrethuan ne shtepine e Ibrahim Kupit ne qytetin e Kruje, ku u vra dhe i zoti shtepise me djalin e tij 12 vjecar. Po keshtu vellai tjeter Ndoci i cili kishte mbaruar per Teologji ne Rome dhe jepte mesim ne kolegjin e fretenve ne Shkoder, u arrestua ne dhjetorin e vitit 1945 dhe u denua me vdekje i akuzuar si pjestar grupit te seminarsisteve qe hodhen trakte ne zgjedhjet e 2 dhjetorit te atij viti. Ndocit iu fal jeta dhe beri 18 vjet burg ne Burrel. Po keshtu xhaxhai major Llesh Marashi ne vitin 1946 u var ne mes te qytetit te Shkodres, pasi ishte organizatori i Kryengritjes se Malesise se Madhe, kurse nipi Rroku qe u kap i gjalle se bashku me te ne shpelle, ne fillim u denua me vdekje e me pas perfundoi burgjeve dhe internimeve. Vellai tjeter Marku qe banonte ne fshatin Shullaz te Kurbinit, ne vitin 1979 u arrestua dhe u denua me 10 vjet burg i akuzuar se ne shtepi iu gjet nje radio-marrse qe lidhej me agjenturat e huaja. Nga pjestaret e familjes dhe farefisit tone qe rrjedhim prej trungut te bajraktarit te Shkrelit Marsh Vates, shume prej te cileve ishin diplomuar ne Akademite Ushtarake dhe universitetet e Europes, vetem une shpetova pa u denuar se kisha dale partizan. Gjate periudhes se regjimit komunist familja dhe i gjithe fisi yne pesoi nje tragjedi dhe masaker te vertete pasi u pushkatuan kater burra, dhjete te tjere u denuan me 138 vjet burg, nga te cilat vuajten 92 vjet, shume u arratisen jashte vendit dhe pothuaj te gjithe te tjeret deri te brezi i trete e kaluan te gjithe jeten ne kampet e internimeve”. Njeriu qe flet dhe deshmon per here te pare per “Gazeten” eshte 79 vjecari Prek Gjelosh Vata, nipi i bajraktarit te Shkrelit Marash Vates, qe ka hyre ne Historine e Shqiperise si prijes i malesoreve te Shkrelit ne luftrat kunder turqeve e serbeve te cilat jane pershkruar me mjeshteri nga Pader Gjergj Fishta ne “Lahuta e Malcise” ku ndermjet te tjerash thuhet:

“Porsi rrfeja ne shterngata / duel prej Shkreli njai Marash Vata / dhe ka msy drejt Dukagjinit / bashk me a’t Gjin Pjetrin e Kurbinit /”

Teksa pi duhan me cibukun e tij qe s’e shuan kurre, i ulur aty prane oxhakut te shtepise se vjeter ne fshatin Gurez te Komunes se Fush-Kuqes se Kurbinit (8 km. ne perendim te qytetit te Lacit) ku banon prej me shume se gjashtedhjet vjetesh, Prek Gjelosh Vata rri e mendohet per nje cast sikur do te therrase ne kujtesen e tij gjithe te kaluaren e asaj familje qe para dyqind e sa vjetesh, e cila eshte misheruar ne legjendat qe jane thene e shkruar te cilat ai i ka fare te fresketa ne memorjen e tij. Po cili eshte i pari i shtepise se Marashvatajve dhe si njihet ai e trungu i familjes se tij ne historine e Shqiperise dhe cfare ka shkruar per te Gjergj Fishta ne vepren e fameshme “Lahuta e Malcise”?. Kush ishte Llesh Marashi, majori qe ishte diplomuar ne Vjene te Austrise dhe ne kohen e Monarkise sherbeu si Qarkomandant i Prefektures se Gjakoves e Shkodres dhe perse lufta qe ai beri kunder italianeve ne krye forcave nacionaliste qe komandonte ne fshatin Rec te Malesise se Madhe, per me shume se 40 vjet iu atribua vetem partizaneve ? Si e sulmoi ai me forcat e tija te armatosura qytetin e Shkodres ne ate qe njihet si Kryengritja e Koplikut dhe si varen Lleshin ne mes te Shkodres pasi e kapen te gjalle ne shpelle se bashku me nipin e tij ? Si u arratisen nga Shqiperia dy djemte e Lleshit, Alfonsi me Alfredin kur nuk ishin me shume se 12-14 vjecare dhe si perfunduan burgjeve e internimeve dy motrat e tyre Albina e Rexhina? Kush e vrau Alfredin (djalin e Lleshit) ne Marseje te Frances ne vitin 1979 kur ai ishte duke marre pjese ne nje miting antikomunist qe e kishte organizuar mergata politike shqiptare ne Perendim? Cilet ishin pinjollet e tjere te familjes se Marash Vates dhe si perfunduan ata burgjeve e internimeve te regjimit komunist deri ne fundin e vitin 1990 se bashku me grate e femijet e tyre?

Bajraktar i Shkrelit
Origjina e familjes qe rrjedh nga trungu i Marash Vates eshte nga fshati Zagore i Shkrelit i Malesise se Madhe ku edhe sot gjenden rrenojat e kulles se madhe te cilat me prezencen e tyre ne ate lugine te bukur ku fillojne Alpete Veriut, sikur duan te deshmojne lavdine e dikureshme te saj. Lidhur me te kaluaren e kesaj familje dhe burrat e shquar qe ajo nxorri gjate dy shekujve te fundit, 79 vjecari Prek Gjelosh Vata deshmon: “I pari i trungut te familjes sone ka qene Vat Marashi djali i Marash Vates, i cili ka lindur rreth fillimit te viteve 1800 dhe njihet per luftrat e tija kunder Krajlve te Serbise dhe Malit te Zi. Qe ne moshe fare te re kur akoma nuk i kishte mbushur akoma 25 vjec, Vata u be tmerri i Krajl Nikolles i cili i kishte porositur ushtaret e tij qe t’ja sillnin ate te gjalle dhe ai qe e sillte do te paguhej me flori. Pas vrasjes se Vat Marashit, nusja e tij nuk u largua nga ajo shtepi sipas zakonit, por qendroi aty dhe djalit qe i lindi pas tre muajsh i vune emrin e gjyshit dhe e quajten Marash. Familja jone e cila ka qene e vendosur prej qindra vjetesh ne Zagore te Shkrelit ka pasur nje miqesi te ngushte me familjet e degjuara shkodrane te Ded Jakupit, Hodo Beg Sokolit e Gjon Serreqi etj. Ashtu si gjyshi i tij edhe Marash Vata u rrit duke luftuar dhe mbajti bajrakun e Shkrelit te cilen familja jone e kishte te trasheguar ne disa breza dhe ne krye te malesoreve ai luftoi kunder turqeve e serbo-malazezeve. Per trimerite e Marash Vates dhe urtisine e tij ne kuvendet e burrave ka folur dhe Pader Gjergj Fishta ne “Lahute te Malcise” ku midis te tjerash ne ato kange qe kane perjetesuar ne histori legjendash emrat e burrave qe i bene emer vetit, ai shkruan:
“Porsi rrfeja ne shterngata / duel prej Shkrelit njai Marash Vata / dhe ka msy drejt Dukagjinit / bashke me a’t Gjin Pjetrin e Kurbinit / qe per pushke e per urti / e lan namin te dy ne Shqipni “. Po keshtu ne nje kange tjeter Pader Gjergji flet perseri per Marash Vaten.”E njai tjetri ma pertej /me ato mustake te medhenj / me i prek ne shoq qe ka bri vedit / nuk asht jo Diomedi / por ashte bajraktar i Shkrelit / si jaj pyrgu ne ball te keshtjellit / qe se trem as topi e as shpata / ja thone emrin Marash Vata”

Shkollohen ne Evrope
Po si rrodhen me tej ngjarjet ne familjen e bajraktarit te Shkrelit Marash Vata dhe gjashte djemeve te tij? Lidhur me kete Prek Gjelosh Vata deshmon: “Marashi u martua shume i ri qe ne moshen 18 vjecare dhe nga ajo martese atij i linden 12 femije, gjashte djem e gjashte vajza. Djemte e tij u quajten Rrok, Kanto, Pjeter, Gjelosh, Gjek dhe Llesh. Tre djemte Kanti, Gjeka dhe Lleshi pasi mbaruan kolegjin e fretenve ne qytetin e Shkodres, erdhen ne Tirane dhe perfunduan shkollen mbreterore te plotesimit te oficereve. Pasi ata te tre u diplomuan me rezultate te larte ne ate shkolle ushtarake, fituan nga nje burse shteterore nga qeveria e Mbretit Zog dhe vazhduan me tej studimet prane Akademise Ushtarake ne Vjene te cilen e mbaruan me rezultate te larta dhe u diplomuan e u titulluan si oficere. Po keshtu edhe djali tjeter Rroku pasi mbaroi kolegjin e fretenve ne Shkoder, vazhdoi studimet universitare ne Rome per Teologji dhe me pas erdhi ne Shqiperi ku sherbeu si frat ne disa krahina te Veriut. Dy djemte e tjere Pjetri me Gjeloshin nuk vazhduan shkollat por qendruan ne shtepi ne fshatin Zagore duke administruar ate pasuri qe kishte familja, ndonese Pjetri kishte graden e kapitenit si oficer ne rezerve” kujton Prek Gjelosh Vata lidhur me shkollimin e tre djemve te Marash Vates ne Akademine Ushtarake te Vjenes, si dhe te Rrokut qe u diplomua ne Teologji.

Ne mbrojtje te Zogut
Po cili ishte fati i tre djemve te Marash Vates te cilet u shkolluan dhe u diplomuan ne Akademine Ushtarake te Vjenes ne Austri? Lidhur me kete 79 vjecari Prek Gjelosh Vata deshmon: “Nga gjashte djemte e bajraktarit te Shkrelit Marash Vata, dy prej tyre Kanto dhe Rroku vdiqen ne vitet ’30. Kant Marashi pasi u diplomua si ushtarak ne Vjene, u kthye ne Shqiperi dhe u emerua si oficer i xhandarmerise Mbreterore ne Malsine e Madhe. Sipas disa deshmive Kanto u vra aty rreth vitit 1934 nga nje vrases me pagese te cilin e kishin shtyre disa persona me bindje te majta dhe perkrahes te KONARE (Komiteti Nacional-Revolucionar) qe drejtohej nga Fan Noli qendra e te cileve ishte ne Gjeneve te Zvicres. Kjo vrasje erdhi pasi Kanto kishte bere me ta nje debat te ashper duke u share Leninin dhe Bashkimin Sovjetik, per te cilet ishte shprehur “Kolera qe do te skllaveroj Shqiperine”.

DON SIMON JUBANI 25 VJET PERPARA, KËTU NXORI “SHPATEN”...

Nga Fritz RADOVANI: Pjesa e I.  

ME 4 NANDOR 1990,

DON SIMON JUBANI

25 VJET PERPARA, KËTU NXORI “SHPATEN”...

Fillon riparimi i Kishës së djegun nder vorreza

                                           (NANDOR 1990)

■RRËMAJI... SHKODER... JAVA E TË SHUEMËVE, 4 Nador 1990, ora 9.00 p. dr...

■Shoferi Mark Morana trokiti në deren e Don Simon Jubanit dhe i tha këto fjalë: “Don Simon, Populli asht mbledhë nder vorreza dhe po të pret per Meshë!..” Dhe, Don Simoni shkoi. Kjo ishte Mesha e Parë mbas “Revolucionit Kultural të 1967”, në Kishëzen e vogel të Vorrezave të Rrëmajit, e cila u pat djegë pak vite perpara nga sigurimi komunist...

■Don Simoni shkruen: “Spiunat e mbrendshem e të jashtem të paguem nga sigurimi per të më poshtnue e per të ulë rrolin vendimtar që Shkodra ka luejtë në të gjitha aspektet e jetës shoqnore këtu në Shqipninë tonë..., kanë shkrue dhe perhapë fjalen mbrenda dhe jashta Atdheut, se unë paskam kenë i autorizuem nga Ramiz Alia...” Asht e vertetë se ka qarkullue kjo shpifje, po koha vertetoi se kush ishte Prifti Trim i Shkodres Don Simoni?

■Don Simon JUBANI asht le në Shkoder me 8 Mars 1927, në një familje qytetare.

Ishte infermjer në sanatorium dhe merrej me futboll, ku spikati me “Vllazninë”.

Në 1957 merr urdhnat e Meshtarisë nga Imz. Ernesto Çoba dhe emnohet në Mirditë.

■Në 1963 arrestohet nga sigumi i shtetit komunist dhe dënohet me akuza politike.

Ka vuejtë 26 vjetë burg në Burrel, si antikomunist dhe per kryefortësi, ka kalue ditë dhe muej në një birucë që mbante edhe emnin e Tij, ma shumë se kater vjetë pa shtroje dhe mbuloje, pa ushqim dhe cigare, vetem me bukë thatë dhe me rracion ujit në tre vakte.

■Mbas ardhjes së Jozef Shtraus të Gjermanisë, me kerkesen e Tij per “lirimin e të burgosunve politik...” edhe Don Simoni, asht lirue nga burgu i Burrelit me 13 Prill 1989.

Asht rikthye në Shkoder, dhe ka fillue privatisht edukimin e Rinisë me ndjesi fetare.

■Asht arrestue në Janarin 1990, kur Rinia Shkodrane organizoi Demostraten e heshtun per heqjen e bustit Stalinit, asht torturue nga zv. ministri mbrendshem Zylyftar Ramizi.

■Asht kenë nisiator per Lirinë e Fjalës dhe të Drejtat e Njeriut me pikpamje Europjane.

Mbas Vepres Madhshtore të Meshës së Parë, me 4 dhe 11 Nandor 1990, Don Simoni asht

i Pari Klerik Katolik Shqiptar, që asht thirrë në Vatikan me u takue me Papen Gjon Pali II, vizitë e cila, asht pasue nga disa Personalitete botnore në Belgjikë, dy herë nga vetë Administrata Amerikane, Parlamenti Rus, Franca Gjermania, Italia, Spanja, Stambolli, Kajro, Izraeli dhe shumë institucine jokristjane botnore.

■Universiteti i San Franciskos në Kaliforni i ka akordue Don Simon Jubanit diplomen “Honoris Causa” si protagonist i “një Epoke të Re në Shqipni”.

Shteti i Miçiganit e ka nderue Don Simonin me një “Special Tribute”.

■Don Simon Jubani ka shkrue: “Ateizmi në Shqipni gjoja e kishte gjetë supernjeriun, Enver Hoxhen, dhe ky donte të fitonte me gjak e terror çka Kisha e kishte fitue me lutje, zotësi, mund e djersë. Dhe si të gjithë tiranët që skllavnuen Popullin e Perëndisë, edhe ky mori mallkimin e Popullit të Zotit, u shtyp si miza dhe perfundoi në koshin e plehut të historisë, e megjithkëte, salvuesit nuk kanë mësue nga historia!..

Komunizmi na bani edhe ma të famshëm, se na shtoi numurin e Martirëve.”

***

■Me daten 6 Nandor 1990, Don Simoni u thirrë në Degen e Mbrendshme të Shkodres nga kryetari Çapajev Taçi dhe shefi policisë Dilaver Papare, që e kercnuen per mos me thanë me daten 11 Nandor, Meshen që kishte njoftue Popullin e Shkodres me daten 4.

Don Simoni ishte pergjegjë: “Doni a nuk doni ju, unë Meshen me 11 do ta them!”...

Vazhdon Pjesa II.

Melbourne, Nandor 2015.

Lojrat politike në Kosovë

Prestigjozja austriake “Der Standard”, mbi një analizë të imtësishme ka botuar një artikull lidhur me zhvillimet e fundit politike në Kosovë.

“Do të lejohet të flas? Para vizitës së presidentit Heinz Fischer në Kosovë, janë dashur ndërhyrje të shumta, në mënyrë që mysafiri të ketë mundësi të flas në Parlamentin e Kosovës”, kështu e ka filluar artikullin gazetarja e “Der Standard”, Adelheid Ëölfl, e cila është një njohëse shumë e mirë e zhvillimeve politike në Ballkan.

Duke komentuar vizitën e presidentit austriak në Kosovë, Heinz Fischer, kjo gazetë shkruan se edhe përkundër bllokadës parlamentare, presidentit austriak do t’i lejohet të flas.

Sipas të përditshmes, në ditët e fundit nuk ka të drejtë askush të flas, sepse opozita kosovare ka bllokuar parlamentin e Kosovës, përmes aksioneve të hedhjes së gaz lotsjellësit.

Opozita është duke protestuar kundër marrëveshjes me Serbinë. Prandaj, edhe është kundër mbajtjes së seancave parlamentare – edhe kundër fjalimit të presidentit Fischer, sepse dëshiron të parandalojë një normalizim të marrëdhënieve. Por, në fund, ajo ndryshoi mendim dhe të mërkurën, kryesia e Kuvendit shumë shpejt vendosi që fjalimi të realizohet sot në mëngjes, shkruan “Der Standard”, transmeton Republika.info

Ratifikimi i MSA-së

“Edhe Marrëveshja për Stabilizim dhe Asocim do të ratifikohet po ashtu sot. Fischer erdhi në Kosovë me ftesë të presidentes së Kosovës, Atifete Jahjaga. Ish policja në skenën politike kosovare llogaritet si kategori e lehtë, por ka mbështetjen e ndërkombëtarëve, sidomos të amerikanëve. Në mënyrë indirekte, ata e sollën në pushtet. Pikërisht Jahjaga, ishte e para që paraqiti alternativë për bllokadën. Marrëveshja për Asociacionin e komunave me shumicë serbe që është arritur më 25 gusht në Bruksel, do të dërgohet për verifikim në Gjykatën Kushtetuese. Me këtë hap, ajo dëshiron të fitojë kohë për të sjellë opozitën në Parlament. Partitë opozitare AAK dhe Vetëvendosje janë duke protestuar edhe për marrëveshjen e demarkacionit mes Kosovës dhe Malit të Zi. Shefi i AAK-së, Ramush Haradinaj, ka thënë se komisioni që ka përcaktuar vijën kufitare është i korruptuar. Për këtë nuk ka asnjë fakt, por akuzat për korrupsion bëhen shumë shpesh në Ballkan. Tash mund të themelohet një komision që do të bëjë verifikimin e punës së këtij komisioni, për të larguar këtë pengesë nga vendi dhe koha”, shkruan kjo e përditshme austriake, transmeton Republika.info.

Përsëri gazlotsjellës

“Partitë qeveritare janë munduar të vazhdojnë punën, por që nga tetori, në çdo seancë të Kuvendit, opozita ka hedhur gaz lotsjellës. Javën e shkuar, parlamentarët e shpëtuan vetën në katin e pestë. Problemi qëndron se detektorët e metalit nuk janë duke i hetuar bombolat e gazit, të cilave më parë po ju largohen pjesët e metalta, për t’i futur me lehtë në Kuvend.

Kryengritja e AAK-së dhe NISMA-s, të cilat kishin llogaritur që të ishin pjesë e Qeverisë, mund të shihet si një aksion hakmarrës kundër Isa Mustafës, i cili në minutën e fundit hoqi dorë nga koalicioni me ta. Kurse, protesta e Albin Kurtit, shef i Vetëvendosjes, ka një karakter ideologjik. Kurti përnjëmend beson se Marrëveshja me Serbinë është e rrezikshme. Ai ishte gjithmonë kundër çdo marrëveshje me Beogradin”, shkruan “Der Standard”, transmeton Republika.info.

Përmbysja e disponimit

“Por, atmosfera në Prishtinë ka pësuar një përmbysje. Deri dy javë më parë, Kurti me anë të përbetimeve dhe teorive nacionaliste të majta, arriti të shënojë pikë, por kosovarëve nuk ju pëlqen fare gazi lotsjellës. Kjo atyre ua kujton luftën”, shkruan “Der Standard”.

Sipas kësaj të përditshme austriake, kryetari i Pejës, Gazmend Muhaxheri, mund vetëm të qesh me “lojën politike” të Haradinajt. “Nga zyra e tij ai i sheh bjeshkët në kufi me Malin e Zi, të cilat janë të mbuluara pjesërisht nga bora. Disa shqiptarë kanë toka në anën e Malit të Zi, ku në verë kullosin bagëtinë. Edhe politikanët kanë shtëpiza”, shkruan “Der Standard”, duke shtuar se edhe Ramush Haradinaj ka një të tillë, por në anën kosovare, për të cilën thuhet se ka treguar kryetari Muhaxheri. “Problemi është historik”, citohet të ketë thënë Muhaxheri. “Në 1941 shumëkush ka luftuar kundër çetnikëve dhe për ketë e kanë në kujtesë se vija kufitare ishte më lartë sesa është”, ka thënë ai për “Der Standard”.

Sipas Muhaxherit, ish-udhëheqësi i UÇK-së, Ramush Haradinaj, është duke e kundërshtuar kufirin, vetëm pse është duke humbur para dhe fuqi.

Kosovë, opozita në dilemë për MSA-në

​Presidentja Atifete Jahjaga i është drejtuar sot Gjykatës Kushtetuese me kërkesën për interpretimin e përputhshmërisë së parimeve të asociacionit me Kushtetutën e Republikës së Kosovës.

Lajmin për Klan Kosovën e ka konfirmuar këshilltari për çështje ligjore Selim Selimi.

“Presidentja Jahjaga e ka referuar këtë kërkesë në Gjykatën Kushtetuese duke u bazuar në kompetencat e saj kushtetuese për të ngritur çështje kushtetuese në Gjykatën Kushtetuese”, i ka thënë Selimi.

Subjektet opozitare kanë rënë dakord që të mos marrin pjesë në seancën e Kuvendit kur do të miratohet Marrëveshja e Stabilizim Asocimit pasi kanë shumë vërejtje për këtë marrëveshje.

Por po ashtu, ata thonë se nuk do të ndërrimin masa për ta bllokuar seancën.

Frashër Krasniqi nga Vetëvendosje tha  se subjektet opozitare janë marr vesh që të mos marrin pjesë në seancën e Kuvendit kur do të miratohet MSA.

Sipas tij, kjo për shkak se kanë shumë vërejtje për këtë marrëveshje.

“Sidoqoftë, për shkak që megjithatë marrëdhënia kontraktuale me BE-në është e rëndësishme, ne nuk do ta bllokojmë seancën”, tha Krasniqi.

Por, Muharrem Nitaj nga Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës tha se ende nuk e kanë parë Projektligjin për ratifikimin e MSA-së, prandaj nuk mund të thonë nëse do ta votojnë ose jo.

Ai tha se Projektligji për ratifikimin e MSA-së fillimisht duhet të kalojë në Komisionin për Integrime Evropiane, pastaj shkon tek deputetët për votim.

Ndryshe, të hënën, drejtuesit e grupeve parlamentare opozitare do të mbajnë një konferencë për medie ku do të bëjnë të ditur qëndrimin e plotë në lidhje me MSA-në.

“Asociacioni shpërbëhet nëse Kushtetuesja thotë se ai është në kundërshtim me ligjet e Kosovës”, ka thënë Kryeministri i Kosovës Isa Mustafa, i cili po ashtu ka paralajmëruar se nëse ky Asociacion nuk përfill ligjet e Kosovës pasi tëë shpërbëhet, drejtuesit e tij do të arrestohen.

I akuzuar nga opozita se i fali Malit të Zi rreth 10 mijë hektarë tokë, Mustafa ka thënë se me dokumente kadastrale kjo gjë nuk qëndron.

Për Kryeministrin, i cili brenda sallës së Kuvendit ishte sulmuar me vezë, opozita e ka gabim, pasi sipas tij ajo nuk është arenë e përleshjeve e as e përdorimit të armëve kimike sepse mund të rrezikohet jeta e njerëzve aty.

Presidenti Bujar Nishani: Nuk jap dorëheqjen, aspiroj për një mandat të dytë

Presidenti Bujar Nishani nuk ka ndërmend që të japë dorëheqjen, por aspiron për një mandat të dytë. Deklarata është bërë gjatë mbrëmjes së djeshme në një intervistë dhënë për “Top Story”, të gazetarit Sokol Balla.

“E kam deklaruar publikisht disa herë në mënyrë shumë serioze, që jeta ime private dhe e familjarëve të Presidentit ka qenë nën survejim dhe nën përgjim. Kjo është një çështje që në kontekst raporti institucional është shumë serioze. Për mua nuk përbën asnjë lloj problemi, jam shumë krenar për jetën time private dhe të familjarëve të mi dhe për këtë nuk kam asnjë merak, por është nëj çështje që nuk meriton për momentin të ketë prioritet, por unë nuk do të heq dorë derisa kjo çështje të hetohet nga drejtësia”, deklaroi kreu i shtetit.

Presidenti Nishani deklaroi se ka prova dhe fakte në lidhje me përgjimin ndaj tij dhe familjarëve të tij, ndërsa shtoi se nuk i është drejtuar Prokurorisë për të denoncuar këtë, pasi sheh si të fortë influencën e qeverisë mbi sistemin e drejtësisë sot.

“Për fat të keq, në konfirmimin që kam, të shumë provave dhe fakteve që kam, rezervimi im ka të bëjë me influencën e fortë të qeverisë në sistemin e drejtësisë sot për sot”, tha Presidenti i Republikës.

Nëse kishte menduar ndonjëherë dorëheqjen pas ardhjes në pushtet të mazhorancës së majte dhe nëse mendon rikandidimin në vitin 2017 për një tjetër mandat në krye të shtetit, Nishani iu përgjigj:

“Nuk e kam menduar asnjëherë dorëheqjen sepse nuk jam një tip që dorëzohem lehtë politikisht. Sa i takon pyetjes së dytë, kam shumë punë të rëndësishme përpara, por objektivi im i parë është padyshim një mandat i dytë”, deklaroi Nishani.