Mikja e madhe e shqiptarëve, Madeleine Albright, ka vdekur në moshën 84-vjeçare

 Flori Bruqi

Sipas revistës Time,  Albright ishte “forca morale” që e shtyu NATO-n të hynte në veprim në Kosovë, duke motivuar një rol të ri botëror për aleancën në Mijëvjeçarin e Tretë.

Në fakt, siç thotë Madeleine Albright, tragjedia e popullit të Kosovo që u detyrua me dhunë të largohet nga vendi i vet është një “histori personale” nisur nga e vërteta se, siç e nënvizon në një artikull të botëruar në “Times” të Londrës, lidhur me spastrimin etnik ajo “di diçka”. Ka qenë pozicioni i saj prej “fajkoi” që e ka bindur Clintonin të urdhërojë bomardimet 78 ditore të NATOS, duke i shpërfillur raportet e shërbimeve inteligjente dhe të zyrtarëve të lartë të Pentagon për mundësitë e vogla të suksesit të sulemeve.

Madeleine Korbel Albright lindur me 15 maj 1937 -23mars 2022)- është femra e parë në postin e sekretarit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, politikane dhe diplomate amerikane. Madeleine Albright është ish sekretarja e parë femër dhe njëherit e 64-ta, e nominuar nga presidenti i atëhershëm Bill Clinton dhe e konfirmuar si e tillë nga senati me 99 vota për dhe 0 kundër. Ajo ishte në postin e sekretares së Shteteve te Bashkuara të Amerikës nga 23 Janari i vitit 1997 deri me 20 Janar te vitit 2001. Ajo ka kontribuar për lirinë e Kosovës gjatë viteve të veshtira të luftës dhe për ta shpërblyer Shteti i Kosovës e ka nderuar me Medaljen e Artë të Lirisë.

Përndryshe, ndër masat e gjëra shqiptare sidomos në Kosovë është e njohur për bisedën me Hashim Thaçin, në Rambuje.

Mikja e madhe e shqiptarëve, Madeleine Albright, ka vdekur në moshën 84-vjeçare.

Ajo vlerësohet se pati ndikim të madh për të bindur SHBA-në dhe botën për krimet serbe që po kryheshin në Kosovë nga ushtria dhe policia serbe.

Albright ka vizituar dy herë Kosovën, më 2005 dhe 2019. Më 2005, mbajti një fjalim në Kuvendin e Kosovës, ndërkohë më 2019, ishte e pranishme në ngritjen e bustit në nderim të saj.

Ajo shte gruaja e parë sekretare e shtetit të SHBA-së, e cila ndihmoi në drejtimin e politikës së jashtme perëndimore pas Luftës së Ftohtë.

Familja e saj ka bërë të ditur se Albright ka vdekur shkaku i kancerit dhe se në momentet e fundit ishte e rrethuar me anëtarët e familjes.

“Me zemër të thyer ju njoftojmë se Madeleine K. Albright, Sekretarja e 64-të e Shtetit dhe gruaja e parë që ka mbajtur atë postë, sot ka ndërruar jetë. Ajo kishte kancer”, shkruan në njoftimin e familjes në rrjetet sociale.

Mesazhi i Albright dhënë në vitin 1999 vendoset në pllakë, ish-sekretarja tregoi tri parimet që duhet të ketë parasysh Kosova.

Albright ishte një figurë qendrore në administratën e presidentit amerikan, Bill Clinton, ku së pari shërbeu si ambasadore e SHBA-së në Kombet e Bashkuara përpara se të bëhej diplomatja më e lartë e Amerikës në mandatin e dytë të Clintonit.

Ajo mbrojti zgjerimin e NATO-s, nxiti që aleanca të ndërhynte në Ballkan për të ndaluar gjenocidin dhe spastrimin etnik ndaj shqiptarëve dhe boshnjakëve gjatë viteve të 90-ta, ku u përpoq të reduktonte përhapjen e armëve bërthamore dhe mbrojti të drejtat e njeriut dhe demokracinë në të gjithë globin.

Clark, Albright e Clinton në Prishtinë

Ishte një fytyrë e politikës së jashtme të SHBA-së në dekadën midis fundit të Luftës së Ftohtë dhe Luftës kundër Terrorit të shkaktuar nga sulmet e 11 shtatorit 2001, një epokë e paralajmëruar nga presidenti amerikan, George H.W. Bush si një “rend i ri botëror”.

Me rastin e shënimit të 20-vjetorit të çlirimit të Kosovës, në Prishtinë u zbulua busti i ish-sekretares amerikane të Shtetit, Madeleine Albright.

SHBA, veçanërisht në Irak dhe Ballkan, ndërtuan koalicione ndërkombëtare dhe herë pas here ndërhynë ushtarakisht për të rikthyer regjimet autokratike, dhe Albright, një “idealiste pragmatike” e vetëidentifikuar që shpiku termin “multilateralizëm pohues” për të përshkruar politikën e jashtme të administratës së Clintonit – mori nga përvoja e saj duke u rritur në një familje që iku nga nazistët dhe komunistët në Evropën e mesit të shekullit të XX-të për të formësuar botëkuptimin e saj.

Madeleine Albright në Prishtinë

Madeleine Albright e shihte SHBA-në si “kombin e domosdoshëm” kur ishte fjala për përdorimin e diplomacisë të mbështetur nga përdorimi i forcës për të mbrojtur vlerat demokratike në mbarë botën.

Albright ishte Sekretare e Shtetit në periudhën 1997-2001, kur president i SHBA-së ishte Bill Clinton