Erudite, poete,studiuese për etnosin kulturor të rrethit Tropojë Zyra Ahmetaj !

   

Nga Akademik Prof.Dr.Flori Bruqi,PHD

Zyra Ahmetaj u lind më 25 prill 1956 në fshatin Kepenek, Lokaliteti Bytyç-Tropojë,Republika e Shqipërisë. 

Mbaroi Shkollën e Mesme Bujqësore në Tropojë më 1975. 

 Duke u kthyer nga aksioni kombëtar në Metalurgjiktë Elbasanit, si pasojë e një aksidenti automobilistik, në Majmalth të Mirditës, dëmtoi rëndë shtyllën kurrizore, duke u detyruar të vazhdojë rrugën e pandalur të leximit dhe studimit në mënyrë private.

 Ka botuar këto libra me poezi:

1.Fluturojnë Ëngjëjt në vitin 2004.

2.Alfabeti ynë në vitin 2015.

3.Plisi Shqiptar në vitin 2016. 

4.Ndrit Shandan në vitin 2017. 

5.Ngjyra Janari në vitin 2018. 

6.Kështjellë dhe Lëndinë në vitin 2019. 

7.Zëri i atdheut ,2022. 

8.Shtigjet e dhimbjes, 2023. 

9.Eja Era (libër për fëmijë), 2024. 

Ajo ka botuar një libër me poezi të zgjedhura të saj të përkthyer në Italisht në vitin 2020 të titulluar "Kështjellë në Lëndinë" .

Një libër të përkthyer në greqisht në vitin  2022, të titulluar DASHURI E SHPIRTI TIM .

Një tjetër në rumanisht të titulluar:

PËR TË GJITHA DASHURITË". 

 Ka botuar dy libra në shqip dhe frengjisht të titulluara: -PËR TË GJITHA DASHURITË -KOLORIT NDJENJASH.

 -Më 2022 ka botuar një libër me poezi që miqtë e saj poet, i kan kushtuar me nderime maksimale, të titulluar "TINGUJ ZEMRASH" .

Është bërë pjesë  e shumë antologjive poetike.

 Ka botuar nga poezitë e saj, në gazeta dhe revista të ndryshme. 

Ka fituar çmime të ndryshme në konkurse poetike. Ka disa libra në redaktim dhe pregatitje për botim, tashmë edhe në prozë si dhe një libër studimor për etnosin kulturor të rrethit Tropojë. 

Në kohën e eksodit të detyruar të kosovarëve, nga lufta për liri kundër dhunës,dhe barbarizmave serbe, ka pritur dhe përkrahur një familje të plotë kosovare. 

Është aktiviste shoqërore, e zgjedhur drejtuese e Shoqatës Para dhe Tetraplegjike të Shqipërisë për Qarkun e Kukësit si dhe në shoqata të tjera intelektualësh invalidë të vendit, etj. 

Është nderuar me Titullin "Krenaria e Qytetit të Bajram  Currit", nga Këshilli Bashkiak i këtij Qyteti në vitin 2005. 

Është nderuar me titullin"Qytetare Nderi i Komunës së Tropojës në vitin 2007.

 Ka krijuar grup artistik folku, nënë drejtimin artistik,prej saj, me të cilin ka fituar çmimin e dytë në Festivalin Folklorik organizuar nga Kisha Ortodokse Shqiptare në vitin 2007. 

Ka realizuar disa klipe këngësh folklorike, balada, ninull dhe një këngë kreshnikësh me lahutë, të kënduara në mënyrë amatore, me tekste të krijuara vetë shumicës së këngëve. 

Përkrah talentet e reja kulturore.

 Ka kontribuar në etnosin kulturorë të rrethit Tropojë, me koleksione rrobash kombëtare si dhe krijimin e një arsenali të plotë me kostume të reja kombëtare të zonës së vet. 

Ka kontribuar edhe në studimet që i jan bërë Eposit të Kreshnikëve, duke ditur shumë legjenda prej tij të përcjella në breza në familjen e saj. 

Ka kontribuar si pajtuese në mes çiftesh në krizë bashkshortore.

 Ka kontribuar në përvetsimin e Gjuhës Angleze si kordinatore vullnetare në projektin e saj në bashkpunim me K. O. A. SH.në, dhe mësueset e anglishtes, nga dy grupe nxënësish për 7 vite; nga 2004 gjer më 2011.

BRENDA MEJE

Thellë në mua,

Fjalë të pathëna, shurdhmemece

Thellë në mua,

Vargje të pashkruara,

Rrugë të pashkelura.

Thellë në mua,

Dëshira të ndalura, akoma pa zgjuar

Të fjetura.

Thellë në mua,

Ëndrra si fara lulesh të pambjella,

Të mbytura në liqenin e mjegullës gri

Pëllumba pa krahë që përpëliten në përjetësi.

Thellë në mua,

Shumë jetë, aq të dëshiruara

Të pafilluara.

Dy pika lot si ortekë dëbore

Rrokullisen shpatinave të faqeve.

Një ofshamë,

Si haz i ortekëve të rëndë.

Sa shumë dhimbje në mua,

E stërngopur prej dhimbjes,

Për më tepër nuk ka vënd.

PARANDJENJË

Ëndrrat qenë ndalur.

Nuk kisha dëshira.

Shpirti- Hon i zbrazur

lëshonte psherëtima.

Çfarë më kishte lënduar?!!!!

Mendjen, kot e vrisja.

Vallëzoja me këmbë,

nuk isha në tokë.

Dëgjoja këngë,

mbytesha në lot.

Për çfarë me përgatisje,

Ah, more ZOT!

PARAPLEGJIKËVE

Vjershat e mia i lexoni ju

Qe trupin e keni të rëndë,

gjysmë të vdekur.

Ëndrrat të vrara, të ngatërruara

si nervat e këputura

në trup.

Dëshirat të ndalura

Si dhitë e ngujuara në shkëmbej.

Përfundojnë në greminë

po të lëvizin më tej.

Ju

Qe vetëm në gjumë

Vallëzoni dhe këndoni

Me endje.

Ju,

Që jetën e keni të rëndë

si gurë varri

plot dhimbje.

Vjershat e mia

I lexoni ju

Që fatkeqësisht,

Mendjen e keni top

Dhe mirësisht,

Zemrën të ngrohtë!

ZGJUAR

 

Me dritën e syve të tu

bija të flija.

Nuk bëja gjumë….

Më bëhesh se ishte ditë

dhe s’kisha kohë

për të humbur.

          

              

FLUTUROJNË  ËNGJËJT

 

E sfilitur ngrihet Nënë Kosova

me trupin që i digjet flakë,

me plagt që i kullojnë gjak,

me varret në gji të ngrira-kallkan;

përkulet dhe vajton

mbi djepat e fëmijëve të vrarë:

-Oh, e mjera unë për këta fëmijë,

të porsalindur, pa asnjë faj!

Toka është e ftohtë, e lagësht;

toka është me prush.

E si?! 

Si mund ti varros këta trupa

kaq të njomë?!!!

Jan ëngjëj.

po ngriten në qiell,

botës anembanë,

me lotin të ngrirë në sy,

me gjakun të ngrirë në plagë.

NË buzët që kërkonin sisë,

tregojnë

se, veç plumba kan marrë.

Jan ëngjëj,

bij të nënës Terezë.

Fluturojnë nëpër qiell;

fluturojnë.

Pamjet e para që morën nga kjo botë

janë:

-Flakët e gjirit të truallit arbërorë,

-Tankset e tmerrshme

që i rrethojnë dhe i gjuajn nga çdo anë,

-Fytyrat e pushtuesve; masakruesve- mizor.

Ëngjëjt fluturojnë me krahë shqiponjëzash,

aq të butë dhe aq të njomë;

me krahë shqiponjash, fluturojnë.

Fluturojnë.

Fluturojnë ëngjëjt, përsëri e përsëri;

në përjetësi qëndrojnë në fluturim.

Me krahët e tyre përhapin

flladin e lirisë.

-Ndal,

i thon dorës mizore në kufi.

Këtu më nuk mund të hysh.

Këtu I thon “KosovË”.

Këtu I thon “Shqipëri”.

Ky është trualli ynë

dhe ne jemi

ëngjëjt mbrojtës të tij.

Bashkojm fluturimin

me ëngjëjt paqtorë

në të gjithë hapsirën

që mbarë bota të ketë

Paqe dhe Liri.

                          

      

ALI PODRIMJA

 

Lamtumir, mik I nderuar!

S’erdha dot me karafila.

Partiturë në bjeshkë shkruar,

me zë vaji këndojnë bilbilat.

Tinguj zemre, nota dhimbje,

në pentagram, e rëndë funebër.

çelsi i solit rrin i kyçur.

Ah, me ty nuk shihemi tjetër.

Apo….Ndoshta nuk ke ikur.

Kështu duam të mendojmë.

Rrin kudo duke na pritur;

në ndonjë varg,në ndonjë shkronjë.

Pran një lumi në meditim,

në kristale në ujvarë,

në krahë të shqipes në fluturim;

në qiell të dijes-thesarë.

 

 

FISI IM

 

Të perulem me nderim,

marr guximin të dejtohem,

hedh hapin e kryefjalës;

fjala më bëhet me peshë,

Bytyç, Fisi im;

ati im.

Me gjethe që s’vyshken

të shkruaj blerimin.

Me sofra të shtruara,

bujarinë.

Me kulla qëndrese dhe bajraqe që s’përkulen,

trimërinë.

Me djem si lisa dhe vasha si rreze,

bukurinë, Fisi im.

Me vyrtytet më të larta njrëzore,

me përgjegjsi të plotë,

të shkruaj karakterin tënd,

i sojshmi Fisi im.

Pranë Gjakovës së përflakur,

degë e Rugpvës,

nË kryqëzime luftrash

tri herë i djegur;

në shekuj përgjakur…

Prap ngrihesh feniks,

i blerti im Bytyç!

Të dua çdo gurë,

çdo fije bari e gjethe,

lulet e njoma dhe bagëtinë,

majat që hedhin valle përrreth;

krojet dhe prrojet me freskinë,

I bukur si dhëndërr,

fisi im!

Të shkruaj

netët në konaqe:

-Me shtrojet në majë mali.

-Me vështrime të përndritura

 të hënës dhe yjeve.

-Me kraharor të zgjeruar

nga fresku dhe bukuritë.

-Me kërcitje kuajsh që kullosin

  për të rimarr fuqinë.

-Me qumësht delje tërë kajmak;

-Ndonjë zile e rrallë këmbore.

  apo blegërimë.

Të shkruaj:

-Me gurë lumi, ura druri.

lartësi ahesh dhe blerim pishash.

-Me përthyerje drite

nëpër degë dhe fletë.

-Me simfoni të paarritshme

 fëshfëritjesh, këngë zogjsh,

blegërima dhe këmborë;

Lartësi marramendëse ,

pingule shkëmbinjsh,

të shkruaj rrugën tënde

drejt nuses Sylbicë.

Sylbicës së ngritur

mbi lumë

si mbi një kalë,

shaluar me vigje

dhe gurë të mëdhenj;

me jele ujvarash të bardhë.

Sylbicës

me rudina tërfile, qumështore,

të freskëta, të buta

si faqe vajzash të paputhura.

Liqene me radhë

si sy të mëdhenj;

të bukur, të shkruar

që të shfaqin dashuri,

me një të shikuar.

Të shkruaj:

Me buzëqeshje fëmijësh,

dashuri nënash,

vrull rinor.

urtësi pleqsh.

Libra dhe libra përsëri,

me djersën që të kullon ballit,

më të bukur të shkruaj të ardhmen.

E djeshmja,

e sotmja dhe e ardhmja ime,

I dashur, i madhërishmi

Fisi im Bytyç

 

 

U, U1

 

Ura të lartuara

 të ndërtojmë mes nesh;

jo mure të gurtë

që na ndajnë aq keq!

Njerëzia, këto udhë,

veç me dashuri,

duhet shtruar bukur

për shekujt e ri!

 

Duke u njohur përmes leximit, me librin: -ZËRI I ATDHEUT, të autores së palodhur Zyra Ahmetaj, një libër i shkruar dhe i shoqëruar me dashuri e shpirt atdhedashurie, me fisnikëri dhe shpirt fisnikërie, me përkushtim dhe shpirt përkushtimi, që në fillim, kuptojmë, se autorja, zërin e saj e ka për Atdheun dhe zëri i atdheut është: “trokitja e zemrës së fëmijës, vringëllimë e shpatës së Skendebeut, përplasje erërash detare, në kurorën e mbretëreshës Teutë, të parës mbretëreshë në botë”. Na i sjell në zemër, jehonat e kohëve, duke ju drejtuar Atdheut, “Zëri Yt-zëri i Thotit, …që studjuesi albanolog Catapano e saktësoi në studimin e tij përkatësinë e atij që i thot profesitë dhe shpërndanë dritën e diturisë, të matematikës, arkitekturës, shkrimit, shkencës, muzikës, në shqip; Thotit magjiplotë, dija e të cilit, u shpërnda në Etruskët, Semitët, Hamitët, Thrakët, i fuqizuar pafundësisht në Iliridën” e lavdishme. Zëri i Atdheut është thirrja e luftëtarit, krismat e mitralozëve në kullën e historisë, (drejt) lirisë së Kosovës. Furi e zërit tënd Atdhe përjetësisht: “Gurgullon ëmbël me krojet e ftohtë”, zbret gurrave: “lëngborë bjeshkësh, zhurmon në “frymëmarrje malesh” tek “fëshfëritja e gjetheve të blertë” dhe “cicërimat e harlisura të zogjve”, hijeshon grykat dhe luginat me hingëllima dhe me “trokëllimë patkonjësh”.Gjuha e Atdheut është: “Gjuha e Burrave” të shquar, “ushtarëve të komandantit Ilir, Aleksandrit të madh” “Këngët e tyre të folkut; kuptohen gegnishtë në çdo fjalë.” Zëri i të gjithëve ne; i bijëve dhe bijave të këtyre gurëve. Është “Zëri Arbëresh, në gjuhën e ruajtur gjashtë shekuj”, “Zëri i De Radës, zëri në “troje të lashta sa kjo tokë”. Është Zëri “Në Karakurt të Ukrainës, Junamistan, Egjiptin e Nilit, Jordaninë Antike”, është piskamë e përmallshme zemre gjithë fuqi, dashuri vëllazërore dhe përkushtimtar për lirinë e vatrës i : “mëmëdhetarëve në Rumani, Amerikë dhe në plot vënde të tjera”. Zëri i atdheut është “Frymëmarrje kreshnike që tund male; prej gjoksviganësh vyrtytlartët; fitimtarë ndaj pushtuesve dhe barbarëve, jehonë legjendash shumëshekullore, jehonë, çudibërëse botërore”. Është “vaji i Ajkunës për të birin e saj, Omerin që rrënqeth edhe bjeshkët e Malësisë, i largon qyqet që kurrë më, mos të këndojnë në Klysyrë,.,” është “Amaneti i Rozafës që u muros e gjallë, të ngrihej muri i kështjellës”. Është momenti i nderit dhe i fuqisë së pathyeshme në epokën tonë: “haz i ngritjes gjigande, me nëntë plagët e Gjergj Elez Alisë” për të ruajtur nderin e vatrës, … Fryma jote atdhe, është “Gumëzhitje si bletë e nxënësve, blegërimat e tufave të deleve, melodia e kumonëve të ogiçëve, lodrimet e kecave dhe qingjave, në livadhet barbuta të lëndinave.” Zëri dhe bubullimat tua atdhe, janë “Buçimat e traktorit dhe autkombanjës; për bukën e përditshme, për sofra bujarie, për dasma dhe gëzime”… Vikamat tua janë “Jehona shekujsh, përplasje në dallgvalë të Anijes së Noes, fërgëllima shpatash, firmosje lirie, këngë majkrahu, traditë e kohëve, njoftim për lindje djali”… Përpjekje jete “Zhurmime; në uzina fabrika, në kantiere, kombinate, në zhurmime rrugësh, në ngritje shkollash, hidrocentralesh, qytetrimesh”… Zëri i Atdheut është ëmbëlsi; “Ninull gjumëndjellëse, melodi përrallore lahute, epizëm shpator vallje në ruajtje kufijsh Arbëror”… Është lutje e fshehtë zemre “t’i kerkojmë të pranojë i Madhi Zot, besimin dhe dashurinë tonë; që t’na ndriçojë rrugën e vyrtytit; nga mëkatet të na lehtësojë!… Zëri i bukur i Atdheut është afërsi e mahnitshme vëllazërore në “harmoni të plotë, këmbanat dhe thirrja e ezanit, kisha dhe xhamia; në të njëjtin oborr; veç në trojet e mia”… Zëri i atdheut është dhimbje që këput zemrat nga rrëshqitja e valixheve, “largim i të rinjëve, të arsimuarve, drejt ajroportesh, stacioneve të botës”… Zëri i mrekullueshëm i Atdheut është pastërti mëngjesesh kur shkrep dielli e zbret shkelqim në male: ” i lartuar gjer në Kozmos, në yllin tënd gjigand, shumë vitedritë larg. I thirrur me emrin “ARBËR”, dhe satelitin e tij të përjetshëm; “ILIRJAN”.” Zëri më i mahnitshëm që vjen prej mijëvjeçarëve është i ruajtur “në gjoksin tënd kreshnik, në frymëmarrje nëne dashurie, në frymëmarrje ati gjigand; në Oshëtimë Pellazge, përjetësie…” Ndërsa tek poezia PËR “SHQYPNIN E LIR’ ” (Kushtuar At Gjergj Fishtës). poetja Zyra Ahmetaj i drejtohet poetit të madh “Me lahutë i lidhe malet, me kreshnikë ngrite kështjella; lidhe shekujt, nga më të lashtët; katërmbëdhjetë shekuj-legjenda…” Zëri i tyre është tek “zëri i Oso Kukës, trimave të Hotit dhe t’Nokshiqit, me gjithë trimat e jugut, për të drejtën e tokës shqiptare.” Zëri i tyre ishte edhe “Me Ismail Qemalin, firmosën “Pavarsinë e Shqipërisë”… Gjokset e tyre “pikojnë gjak prej coptimit, në Ulqin dhe Preshevë, Shkup, Tetovë dhe Çamëri fatzezë.” Malet i bien Lahutës e “Lahuta vazhdon të bjerë pa u ndalë, Lahutbërësit e gdhëndin përveç kokës së dhisë, shqiponjën, Gjergjat dhe Adem Jasharin”… Ndërsa tek poezia me titull DËSHIRA E SHËN TEREZËS: Kthimi në Shqipëri është dëshira më e çmuar për të, dëshira e fundit e saj; “trojet e mia i dua kaq fortë! të përshëndetem me rrezet e diellit, do të mbledh lule në të blertat livadhe, ti vëndos mbi varre, ku prehen prindërit”..Ndërsa në poezinë tjetër, “NËNË TEREZA, vetëm me dy vargje, e portretizon saktë dhe madhërishëm: -U zmadhua globi me dashuri nëne. U zgjerua hapsira me shenjtërimin tënd.. Në këtë libër frymëzimi poetik ndalet edhe tek poezia LEGJENDË SHQIPTARE (Dedikuar Ibrahim Rugovës), ku autorja gjënë fjalët më prekëse e më të dhimbshme, epitetet më të larta të përshkruaj këtë “ Urti , Legjendë Shqiptare… Në poezinë “KRISMAT, ZGJUAN LIRINË,” poetja paraqet madhështinë përballë: “Mizorisë së paparë, kundër një kulle; identitet vyrtyti, qysh kur ka mbirë lisi” ku shfaqet vigan: “Komandanti i përjetësisë, në këmbë, në Prekazin-legjendë… Ndërsa tek poezia “PUSHTET DINJITETI” dhe NË KËMBË, vargjet i kushtohen Ramush Haradinajt: “je vetë guximi, e drejta…” për t’vertetën që kërkon fuqi qëndrese, durimi dhe vëndosmërinë e fjalës që premton në mënyrë të prerë: “lirinë s’e lëmë (të hiqet) zvarrë”. “PRAP QËNDROJNË SI LISA T’BIM. Bijtë e një populli kreshniko – dardan ku: “krejt Kosova fushbetejë, Shpirtë-vigane, qëndron si malet e s’ua mposhti kush njëherë qëndresën e shpirtit, dinjitetin.”… Tek vargjet “KËNGË LIRIE” (Për Bilbil Breçanin) tregohen vetit e heroit: “Për folenë e Shqipes, i këndonte zemra” thotë poetja e “Ai s’mund ta linte pa e kënduar deri në fund këngën e lashtë të lirisë” ku gurët: “lëshonin zjarr mbi dhe; “Kur ka ra Kushtrim në Kosovë” Poezia “NDRIÇON ME KULTURË DHE VLERË” ( Për Agron Gjedinë) poetja i drejtohet drejtuesit kontributmadh të Shoqatës “Bytyçi“ me nderimin më të madh si burrë Bytyçi me plis dhe sojni. Kënga për heroin: “KOMANDANT T’KEMI MES NESH” vazhdon me dashuri dhe nderim për komandantin e pamposhtur që e ngritën në pjedestal shtatoren e tij me armë në dorë “Iljaz Kodra, vëllai ynë, përqafona të shuajm mallë!..prij në ballë të mbrojmë lirinë…! Të mbetet në kujtesën e zemrës dhe të shpirtit poezia për Prizrenin: “SA MIRË QË ERDHA” “Erdha në Prizren, gjeta vëllain, Arbrin e dashur…Në rrugë të kalldremta, (gjeta) një copë Korçë, një cope Çamëri, një copë Gjirokastër, rrugzbukuruara si qilim… gjeta shatërvan, me ujvarë-burimjete,… gjeta urën e dashurisë, të ndërtuar (qysh) heret… Gjeta gjithë Ilirinë, Erdha në Prizren… gjeta Kalanë si në Krujë, në Berat, Shkodër, Gjirokastër, Durrës, Dibër, Ulqin, Dimal, Medvegjë, Shpuzë, Petrelë… gjeta Shtëpinë e Lidhjes së Prizrenit…” më dolën përpara gjithë krentë e shqiptarisë që i drejtonte Imer Prizereni, Abdyl Frashëri, Sulejman Vokshi, Iljaz Pashë Dibra… “gjeta qiellin e shkruar me vargje poetësh, e gjeta legjendën-Ibrahim Rugova… “gjeta Dardaninë e lirë…” “Sa mirë që erdha! E gjeta Shqipërinë…” “MATI MBRETËROR”, është një tjetër poezi që duke dritësuar të vertetën, e merr djepin në Kishën tonë të Deçanit, e përmbushë fabulën e kerkesës që Nënë Vojsava, bijë dardane nga bjeshkët në veri që dergjet në Matin mbretëror, të Skenderbeut, Zogut, mbretit të poezisë së pare shqipe, nga shekujt që dimë, Pjetër Bogdani, i kërkon të na rrisë mbretër përsëri “… Poetja tek poezia “PA TAPI” denoncon intrigat dhe tjetersimet që bëjnë ata që don të na grabisin historinë: “Mjekërbardhë, shpirtëzinj, vijnë kolonë me priftërinj,.. i shtrijnë kthetrat n’troje të Arbrit… Kthenju mbrapa se ju djegim, gjallë e kemi Jakup Ferrin, jemi bijtë e Ali Pash Gucisë, nuk e l’shojmë pragun e shtëpisë!…Masakrat, zjarret, tmerret bëjnë apel tek poezia: “MOS HARRONI! Mos harroni, mos harroni, këto tmerre, këto lotë! Këtë botë mos e lejoni të na vrasë edhe sot…! Djemtë, trima të Dardanisë, të rrjeshtuar në UÇK, në ballë të luftës për liri…” Do këndojnë një epope… Poetja nënvizon tek poezia “ÇELËSI” faktin se gjuha dhe kultura jonë që kanë rrënjë të lashta, i kanë bërë nder botës (pasi shumë fjalë të gjuhëve të tyre kanë rrënjë të shqipës), apelon për ruajtjen në shenjtëri të drejtshkrimit dhe përdorimit të fjalëve tona “Rënkon gjuha e shkelqimit hyjnor, gjuha më e lashtë-Amë e të tjerave; i rëndohet fluturimi nënës Shqiponjë: – Kush na mallkoi që sot u zbehëm?!”?!… I këndon Zyra Ahmetaj tek poezia “DO TË MBYLLEN ATO PLAGË, me dhimbje dhe shpresa, Çamërisë: “Motërëmbla Çamëri; plagë plot dhimbje e shpirtit tim, do të vi një ditë aty, të mbështell me dashurinë… Ohhh, Nail Gjinika, o djalë, si të futën në furrë të gjallë,..?!! Nënë Sanie Bollato, e bukur, askujt s’i kishe bërë keq, pa mëshirë të dogjën trupin, në sy të djalit tënd, të shkretë… Përmes pyetjeve retorike tek poezia “VËNDI IM NUK ËSHTË VARREZË”, denoncon ata që e shesin vendin, lejojnë të ngrenë të huajt varre pa eshtra, veç për të patur “porta pushtimi”, ata që vrasin jetët e të pafajshmëve tanë “Pse i shisni tokë dhe det, pse harroni Çamërinë?!! Pse Tivari rënkon thellë, sa tronditë gjithë Ilirinë?!!! Poezia e saj u këndon me krenari dhe bukuri artistike, me plot epitete, fjalëmjaltë dhe hiperbola, miqve dhe mikeve të veta, talente të spikatur të poezisë, këngës dhe sidomos shpirtit të tyre të pasur me vyrtyte dhe mëmëdhetari, kontribute të larta për Atdheun si Iliaz Bobajt, Fran Ukcamës, “Anila Hoxha Gjermenit”,”Valbona Hykajt” Adivije Hoxhës, Arta Çelës, Zeqir Lushajt, Jahe Fidës, të ndjerit Xhelal Luca, të cilat do ti shijoni shumë kur ti lexoni… Gëzohet zemra e poezisë tek “SOFRA E GOLLAKUT” … “Ah moj Sofra e Gollakut, na “mbyte” në nostalgji… Poetja është një person i dinjitetshëm që qendisë vargje dhe rroba kombëtare, që i këndon jetës dhe dashurisë me vargjet plot ndjenjë dhe lirizëm…Ndihet mirë edhe në tema të tjera sociale dhe morale si tek poezia “DINJITET”, apo “BUZËQESHIM” ndaj poetja thotë “Buzëqeshja është bekim prej Zotit, lule e bukur, prej qiellit, dhuratë, është shprehje e denjë vyrtyti; rreze drite që të ndjek nga pas…” Dënohet “SHPIFJA” nga zemra e pastër e poetes: “Shpifja ta shpif; bashkë me atë ligj të lig…”, apo te poezitë “LULJA JETIME, I KAM FRIKË ARMËT, MBETËM PA UNIVERSITET. Përshtypje rreth librit “Zëri i Atdheut” të Zyra Ahmetajt. Në të gjithë librin kam gjetur drejtimet e zhvillimit artistik dhe ideor, atdhetar dhe shpirtëror, kombëtar dhe shoqërorë të shpërndara dhe të shndërruara në një harmoni të bukur dhe me vlera të theksuara njerëzore e njohëse, në të gjithë librin. Po kështu në çdo fjalë që kam shkruar për këtë libër, kam bërë përpjekje që t’u jap drejtimin e duhur pasi e kam gjetur kuptimin e nevojshëm të fjalëve, vargjeve, strofave dhe poezive të këtij vëllimi poetik. Në përgjithësi, përpjekjen më të përkushtuar e kam shtrirë pothuajse në të gjithë librin në mënyrë që të mos i mbetem borxh këtij libri që i ka marrë kohë dhe kujdes të madh autorës së palodhur dhe të talentuar, Zyra Ahmetaj. Duke patur parasysh se autorja e librit ka një përvojë në të shkruarit libra, duke ditur pregatitjen e saj me njohuri të shumta historike edhe prirjen atdhetare e kombëtare për ti pasqyruar faktet në mënyrë kronologjike, do të thosha që me raste ka rrëshqitur nga efekti emocional, i duhur poetik. Për poezitë e bukura, me tematikë të larmishme, me ngjyrime dhe figuracione letrare, me përmbajtje të pasur ideore, poetja është e nderuar dhe librat e saj priten me dëshirë nga lexuesit. I urojmë librit të poetes atdhetare Zyra Ahmetaj, një rrugëtim të suksesshëm në vëmendjen dhe interesin e lexuesit! I urojmë Zyra Ahmetajt arritje të qëndrueshme dhe të shumta në jetën artistike me kontribute të reja e të pasura letrare, thotë mes tjerash studiuesi Rexhep Hasani nga Bajram Curri(20.03.2022).