Përgatiti : Flori Bruqi
Trandafile Molla – Baja lindi më 5.01.1957, në qytetin e Durrësit, në një familje me traditë dhe kulturë patriotike. Ka mbaruar shkollën e mesme të përgjithshme “Gjergj Kastrioti – Skënderbeu”, si dhe kursin letrar 2-vjeçar me aktorët e njohur Milto Profi, “Nderin e Kombit” Gjergj Vlashi, aktorin dhe regjisorin Enver Plaku.
Shqipëria e ime e dashur, këndo dhe për mua....
Prej 25 vjetësh jeton në Novara të Italisë. Në vitet 2000-2001 ka mbaruar kursin interkomunal në shëndetësi me diplomën “Assistente domiciliari e dei servizi tutelari”, ndërsa në vitin 2004 është kualifikuar me diplomën evropiane “Operatore Socio Sanitario”.
Ka marrë pjesë në shumë festivale poetike kombëtare dhe është vlerësuar me çmime letrare: në Durrës më 2017, “Muza e Adriatikut”; në Istog më 2017-2018 me mirënjohjen “Dr. Ibrahim Rugova”, në Mat – “Mirënjohje” dhe me çmim të tretë në konkursin e poezisë për nder të heroit kombëtar Gjergj Kastrioti – Skënderbeu, “Mirënjohje” në festivalin e poezisë “Muza poetike budiane”, Mat – 2018 dhe çmimin e “Karrierës poetike” po në “Muza poetike budiane” – Mat, 2019. Në Tiranë, në konkursin letrar “Dritë për Dritëroin”, 2018, është vlerësuar me çmimin e dytë. Më 17 dhjetor 2018 në Prishtinë, në TL “Esad Mekuli” me çmimin “Bardi III”. Më 5 mars 2020, në “Orën e Lirisë” të LSHK-së në Prishtinë u nderua me çmimin letrar “Adem Demaçi”. Shkrimet e saj janë publikuar edhe në revistën “Metafora”, organ i rëndësishëm i LSHK-së.
Në manifestimin tradicional poetik, “Fjalët e Shpirtit”, organizuar nga LSHASHI në Itali, është vlerësuar me çmimin e tretë. Gjithashtu poezitë e saj i janë botuar edhe në disa antologji letrare: në revistën “Pelegrin”, organ i klubit të shkrimtarëve dhe të artistëve “Drita”; “Në gjurmët naimiane”, Përmet, 2018 dhe 2019; “Na bashkoi poezia”, antologjia “Babai” të Rr. Hysenit, antologjia poetike kombëtare “Jehona shqiptare” në vitin jubilar të Gjergj Kastriotit – Skënderbeut, Tiranë, 2018, me çmimin e tretë; po në antologjinë “Jehona shqiptare”, 2019 për nder të lindjes së babait të krijimit të kombit, Ismail Qemali, është vlerësuar me titullin “Presidente Nderi e Diasporës”; në vitin 2020, po në antologjinë “Jehona Poetike shqiptare” për sensibilizimin e tërmetit të 26 nëntorit i jepet trofe nderi artistik, “Çmimi i Dytë Poetik 2020 Për Italinë”.
Më 26 mars 2019, në Takimin me poeten Trandafile Molla, organizuar nga Biblioteka Publike Durrës, në bashkëpunim me Bashkinë Durrës, iu akreditua nga GSFEN-Albania titulli “Ambasadore Paqeje Network Evropiane”.
Është pjesë e antologjisë së Milazim F. Kadriut, “Një krismë pushke për liri”, kushtuar dëshmorit Selim H. Berisha, mars 2019; në Antologjinë Vjeshta Poetike 2019, organizuar nga “Unioni Global i Poetëve Shqiptarë” përgatitur nga poetesha, zonja Blerina Pëllumbi. Në antologjitë “Të tjerët për Lame Kodrën”, Malëshovë, mars 2019 dhe shkurt 2020. Rregullisht ka marrë pjesë në antologjitë e organizuara nga klubi letrar “Zahir Pajaziti”, “Revista shqiptare”, Albania Shqipëri natyrale; në antologjinë “Dritat poetike” të autorit Bedri Neziri, organizuar në nëntor 2019 nga shoqata e shkrimtarëve “Fahri Fazliu”, Kastriot.
Gjithashtu është përfshirë nga autori Sabit Alidema në antologjinë “Mendja, zemra, duart e arta”, kushtuar femrës shqiptare kudo nëpër histori, në antologjinë “Stinë e blertë” të klubit letrar “Pjetër Budi”, Mat, si dhe në revistën letrare “Malli i Shtampës” në mars 2020, organizuar nga Shoqata e Shkrimtarëve e Kosovës në Viti dhe kryetari i saj, Sabit Alidema.
Është anëtare e Lidhjes së Shkrimtarëve dhe të Artistëve të Durrësit, anëtare e klubit letrar “Pjetër Budi”, Mat, anëtare e klubit “Drita”, anëtare e klubit letrar “Princ Muzaka”, anëtare e shoqatës kulturore “Jehona shqiptare”, Tiranë, anëtare e kryesisë së LSHASHI-së në Itali dhe e kryesisë së “Lobit Euro-Atlantik Shqiptar” për mërgatën në botë. Është edhe anëtare e Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës.
Gjatë gjithë jetës është marrë me krijimtari letrare, poezi e prozë.
Ka botuar këto vëllime poetike:
“Fjalë zemre” (përkthyer dhe në italisht)
“Kur zemra flet”
“Vazhdoj të jem”
“Atje dua”
“Mall për gjithësinë”
“Dallëndyshe në fluturim” etj.
Disa poezi nga poetja e mirënjohur nga Durrë Trandafile Molla-Baja
HERONJTE E KOSOVES THERASIN
Sa shpejtë, kanë harruar moj Kosova trime,
pse kërkojnë prapë terrorë edhe krime,
kur historia me armë të nxehta veproi,
dhe tokën martire me gjak e mbuloi.
Vasha shtatëselvia dhe djemtë si delia,
pa mëshirë u torturua, në të errëta qelia,
sa poetë e këngëtarë u lanë pa emër,
i vranë i prenë, pa mëshirë në zemër.
Demon i vdekje, larg duart, nga Kosova zonjë,
njëherë në zjarr e dogje, ndërmend mos të shkojë,
se zogjtë e të vdekur, foshnjën do shpëtojë.
Duan të hyjnë me fantazma trena,
do të thyejnë kokën, në të ashprat bedena,
mbulohen me dredhi edhe me mashtrime,
çfarë kërkojnë nga ty moj Kosova ime.
Si çapkëna kërkojnë, dhëmbët të t'i ngulin,
duan pa mëshirë, zemrën të ta shkulin,
nuk arrijnë dot kapuçonët e zinj,
që vranë e prenë pleq, therën dhe fëmijë.
Kush, qiellin e ndau, tokën me gjak lau,
klithma e zëra ndihen , jashtë e brenda saj,
kujdes mos Kosovë, nga ujqër e djaj,
mos të derdhesh lot, të mbytesh në vaj.
Këta demonë, që vijnë vërdallë, fortë mirë le ta dinë,
se nuk kemi vdekur, se ne jemi gjallë,
mos të sillen rrotull, si të velenosur,
edhe pse të vdekur jemi bijtë e saj.
Edhe pse na vrau e na dogji shkau,
shpirti edhe zemra nuk na është fik,
ju na zhuritët edhe na përzhitët,
në zemrën, ju ngulët bajonetë e thikë.
Ju lutem, larg duart, nga shqiponja jonë.
E kemi të shtrenjtë e mbrojmë me jetën tonë,
ndër shekuj, do ta mbrojmë e ruajmë në gji,
është krenaria jonë, ne e kemi nënë, ajo na ka bijë.
Se doni respekt, fqinjët respektoni,
gjarprin në gji mos e shtini, lakmi mos na kini,
se do të pendoheni, me turp do të mbuloheni,
krenaria jonë, është flamurë kuq e zi.
NE ENDRREN SEKRETE
Jetuam të dy, momente romantike,
jetuam të dy, emocionet e para,
jetojmë bashkë, pasionet fantastike,
dhe mbetemi aty, si në përralla.
Me majë të këmbëve, lehtas do të vij,
në ëndrrat e tua e tua sekrete, do të hyj,
si lule, si flutur të më përkëdhelësh ti,
dhe mbi qerpikët e syve, ëmbël do të fryj.
Dhe gjumin, plot ëndrra do ta prish,
me puthje e ledhatime do të mbuloj,
me epshin e ngrohtë të dashurisë,
Me gjithë qenien time do të pushoj.
Dhe me zjarrin e shpirtit, do të thërres,
Të dua, kjo fjalë le të ushtojë,
dhe kur të më mungosh, do të pres,
pa ty, ekzistencë time nuk e pranoj.
Dhe ty, do të shikoj, në gjithësinë e natyrës,
si një frymëmarrje, do të ndjej brenda meje,
tek lulet, tek gjethet ku shpërthejnë sythet,
në rrahjen e zemrës, në gjak e në deje.
PER TY DET E PER JU VALE
Për ty det e ju o valë,
për ju o valë, të kaltra,
frymëzim seç mu ndezë,
me zjarr e me flakë të arta.
Duke menduar për ju,
tek ju unë gjejë frymëzim,
më jepni jetë e shpresë,
emocionin dhe gëzimin.
Për ty i bukuri det
që je i magjishëm,
jo vetëm që përcjellë e pretë,
ti, ëndrrat e poetëve i bënë realitet.
Për ty, o det madhështorë,
për ty, armiratorësh qytet,
për ju o dallgë me pasion dashurorësh,
tek ty, ndihesh një princ, një mbretë.
Për ty o Durrës klasikë,
me det e me valë,
respekt për poetë fisnikë,
respekt, pë kompozitorë e këngëtarë.
Respekt o qytet i dashurisë,
o det, o valsi i lumturisë,
o dallgë jeni shpirti i qetësisë,
për ju do të këndoj, jeni simbol i krenarisë.
TOKA IME
Një copë tokë, në dorën time,
sa herë vijë, tek ty e marrë,
në të ruaj shumë kujtime,
tokë e ëmbël plot me barë.
Dhe me mall të shikoj,
shpirti, digjet e përvëlohet,
s'ka melhelm, që t'i mjekojë,
plagët e marra, nuk shërohen.
Si thesar të mbajë në duar,
të jem, tek ti ma ka ënda,
edhe duke biseduar,
na gjenë mbrëmja, na sheh hëna.
Shpesh, herë në një qoshe,
nis e qaj me ngashërime,
futem, thellë në mendime,
pë mendime,
për ty tokë, toka ime.
Sa poetë, për ty kënduan,
dhe rapsod me çifteli,
edhe në gjumë, duke ëndërruar,
thurën vargje plotë dashuri.
Ah, ta dish, sa ndjejë dhimbje,
larg teje në vetmi,
o, e dashura toka ime,
më jep frymë, jetë e gjallëri.
MUZA E POETIT
Zhuzhurima e dallgëve të detit,
cicërima e zogjve në pranverë,
janë si muza e këndshme e poetit,
janë si trëndafilat me petale plot erë.
Seç më zgjojë, sot malli i vjetër,
prej një ëndrre të largët e të shkuar,
mblodha notat e pentagramit,
fjalët e këngës për të shkruar.
Shpesh herë përlotem e më dridhet zemra,
kur lexoj shkrimet e poetit,
me lot lajë faqet e librit,
siç lagin, dallgët rërën e detit.
Zemra e poetit është zjarr,
vlon e djegë si flakë e marrë,
nga fjalë e përvëluar, del lot i shuar,
për të njomur tokën e tharë.
Ashtu si drita e mëngjesit,
ashtu dhe muza, shkrepë e vetëtinë,
ashtu si bryma me vellon e mëngjesit,
dritë e saj shpirtrat ndrinë.
Sa bukur, muza e poetit, i këndoi vajzës,
biondes, sykaltër e shtatëselvi,
apo brunes, me flokë të derdhur,
shtojzovalles me sytë e zi.
Edhe djalit simpatikë e bukuroshë,
sa ëmbël, poeti i këndoi,
dhe as vajza elegante e djali i ri fisnikë,
nga forca e fjalës tij, nuk shpëtoi.
Kush guxon, mbi muzën tuaj të hedhë gurë,
gurët me turp do ti mbulojnë,
dashuria, për muzën tuaj është brenda meje,
ashtu siç qëndrojnë, fjala e artë, brenda tej.
FLUTURO DALLËNDYSHE
Fluturo dallëndyshe,
dhe lajmëro behar,
plot me cicërime
ëmbël ja ke marrë.
Kërkon fije bari,
gjethe edhe degë
se ka ardhur behari,
këndon mbi një shegë,
Edhe me zë shumë,
më thërret me zemër,
të fluturoj dhe unë,
e din se e kam ëndërr.
Fluturo mikja ime,
unë s'të ndjek dot,
mbeta një jetime,
shkrehur jam në lot.
Folenë nën çatinë,
mbi dritaren time,
aty kam shtëpinë,
mbushe me cicërime.
Dhe vërtetë s'e di,
shoqja ime e mirë,
dallëndyshe si ti,
nuk jam më e lirë.
Sa gjëra ndryshuan,
ma vranë lirinë,
jetën dashuruam,
na hodhën pandeminë.
Ndërtoje folenë,
këndo dhe për mua,
në mbarë mëmëdhenë,
që aq shumë e dua.
VARGJET E LIRA
Me trupin e brishtë dhe në sytë dy pika loti,
me librin e mësuesit në gjoks shtërnguar,
bark tharë nga uria,zemra ngrirë nga të ftohti,
"Luli i vocërr" me buzëqeshjen e hidhur kish mbaruar.
Vargjet e lira buçitën me oshëtimë,
tronditën rrēnjēt e malit që s'bëzan,
padrejtësinë goditën me fshikëllimë,
grushtet u mblodhën,të fuqishme u banë.
Vargjet e lira lajmëruan t'parat shkëndijë,
për "Të birtë e shekullit të ri",
kur nana s'kish qumësht t'i jepte fēmijës të pijë,
dhe bota ishte mbushur me urrejtje e ligësi.
Vargjet e lira ishin revoltë, thirrje ndinjimi,
mbi trupin pa shpirt, shpresë dhe pa jetë,
që mëngjeset të zbardhnin me dritë "Zgjimi ",
me bukurinë e natyrës dhe jo atë që vret.
Vargjet e lira u bënë për kohën kushtrim,
çdo ditë luteshin:"Falja bukën sot,
fëmijve të pa fajshëm të zhytur në mjerim,
me dhimbje në shpirt,të lutem o zot ".
Dhe jeta për ty qe një mollë e ndaluar,
mësues dhe poeti ynë i ri Migjen,
në vargjet e lira do të mbetesh i paharruar,
në shekullin e shkuar, të sotëm dhe atë që vjen.
MË SHUMË SE DIELLI NDRIN
E lodhur netëve pa hënë,
për ty rri e mendohem,
si diell shfaqesh ti moj nënë,
si yll pranë teje unë afrohem.
Te ti u linda dhe u rrita,
qymështin tënd kam pirë,
valët e detit me ty sodita,
si bijë e urtë, ti si nënë e mirë.
Loti i nxehtë rrodhi në faqe,
shpirti qan me ngashërim,
mallin zemra hedh në vargje,
dashurinë e zjarrtë për Shqipërinë.
Mallin për fusha dhe male,
për dete, kroje, ujë kulluar
bagëtinë që lozin në livadhe,
për korijet lulegjeth bleruar.
Me sytë e qiellit të shohë unë,
tutje ku janë ëndrrat e mia,
shkëputem nga i thellti gjumë,
për ty rreh zemra nga dashuria.
Një shqiponjë vjen nga larg,
hap krahët, më rrok në gji
si zog i humbur e ndjek në varg,
në mallin e përvëluar më përfshi.
Në hapësirën tënde dua të tretem,
se trupi më digjet si eshkë,
në prehërin e ëmbël le të mbetem,
Shqipëri, emër i bukur, i lashtë!
Kështu vitet më ikin, pa kuptuar
në sytë e mi më shumë se dielli ndrin,
zgjohem për ty duke ëndërruar,
plot shpresa, atdhe, o shpirti im...