Nga Flori Bruqi
Para se te regjistrohej ne Gjimnazin "Hamez Jashari" te Skenderajt.Me 7 qershor te vitit 2012 ne sallen e leximit te bibliotekes komunale te Skenderaj-t, ai prezentoi punimin letraro-shkencor e analititk ""Brilanca Kadare, stili, sukseset dhe zenkat" kushtuar gjeniut te letrave shqipe, Ismail Kadarese.
Punim ky qe pati nje sukses te papritur.Se ai e pelqen vepren e Kadarese do vije edhe nje deshmi tjeter, me 19 shtator 2012 ai dergon leter Komitetit NOBEL te Stockholmit, qe cmimin NOBEL ne letersi, t'ia ndaje Ismail Kadarese.
Kerkese qe fatkeqesisht, s'u mor parasysh.Ka shkruar shume poezi, qe ndonese te pabotuara kane korrur sukses me publikimin e tyre ne internet.
Poezitë e tij kryevepra jane:"Telefonata", "Dasma e gjakut" qe ka mbajtur nje kohe te gjate vendin e pare ne webfaqen teksteshqip.com, si dhe balada e tij e vetme "Fli shpirti i motres".
Ka të kryer Gjimnazit natyror dhe është student i cili vazhdon te shkruaje me nje emer gjithnje ne rritje.Nuk jane te pakte ata qe mendojne se letersia nje dite, do ta shkruaje me te arta emrin e tij.
Përpjekja nuk shkon kah portretizimi besnik i një diktature, siç e kemi parë në letrat shqipe të pasviteve 90’ por kah një rrëfim dinamik që ka në qendër ankthin e karakterit dhe diktaturën e bën shumëdimensionale: pa kohë dhe pa vend.
Botimet e “Onufri” e rendit këtë roman të Deliut në rekomandimet e leximeve të verës. “Romani i shkruar në traditën më të mirë të letërsisë antiutopike (distopia), apelon tek lexuesi shqiptar për një shqetësim permanent, që mund të bëhet kërcënues nesër: strukturat e mendimit totalitar, mendësia dhe praktika totalitare, fanatizmi, ekstremizmi, paragjykimi dhe militantizmi i çdo lloji, janë likuidimi vdekjeprurës i çdo horizonti lirie demokratike, individuale e shoqërore.
Si roman i parë për shkrimtarin, ky është një fillim shumë premtues, i nisur nga nota “do” e organos së tij”, ka shkruar Agron Tufa. Interesimi edhe ndërkombëtar për autorin, tashmë 23 vjeçar, është në rritje e sipër nga disa shtete. Shtypi freng e ka quajtur “autor i madh i vendit të vogël” shkrimtarin i cili që nga mosha 19 vjeçare është anëtar i Shoqatës së Filozofëve të Kosovës.
Azem Deliu sjell romanin e ri të shkruar në rezidencën polake
"Shënimet e Krimbit Smolinski" është romani i autorit Azem Deliu, që u promovue për herë të parë në mesin e shumë librave në Panairin e 21-të të Librit në Tiranë.
Një pjesë të këtij romani, Deliu e ka shkruar gjatë qëndrimit në Rezidencën e Artistëve në Poloni, e për lexuesit po e sjellë në panair shtëpia botuese "Onufri".
Romani ka kryepersonazh një shkrimtar polak i cili ftohet në një rezidencë artistësh në Kosovë, dhe ndeshet me mentalitetin vendas të pasluftës.
Një pjesë të këtij romani, Deliu e ka shkruar gjatë qëndrimit në Rezidencën e Artistëve në Poloni, e për lexuesit po e sjellë në panair shtëpia botuese "Onufri".
Romani ka kryepersonazh një shkrimtar polak i cili ftohet në një rezidencë artistësh në Kosovë, dhe ndeshet me mentalitetin vendas të pasluftës.
Ndryshe, ky është libri i tretë nga autori Deliu, i cili bëri bujë me romanin "Puthësi i paligjshëm", që së fundmi u botua edhe në gjuhën angleze.
Ndryshe, ky është libri i tretë nga autori Deliu, i cili bëri bujë me romanin "Puthësi i paligjshëm", që së fundmi u botua edhe në gjuhën angleze.
Azem Deliu : dhe shkrimtarët
Njëfarë përçudnimi ka ekzistuar gjithmonë, në lidhje me marrëdhëniet mes popujve dhe shkrimtarëve të tyre. Kjo temë, që në shtrim të parë duket krejt e thjeshtë, në shikimin e mëtutjeshëm ngjan të jetë një burim enigmash të pafundme.
Ka ngjarë shpesh, shumë shpesh madje, që të ketë kokëçarje në mes të popullit dhe shkrimtarëve. Burimet e një mospajtimi të tillë, në rastin më të shpeshtë, janë reflektim i dy elementeve. E para: emancipimi i munguar i shkrimtarit (që është rrjedhojë e etjes së tepërt për lavdi e që çon jo-rrallë në harrimin e rolit të shkrimtarit në shoqëri); dhe, e dyta: emancipimi i munguar i popullit (që është në të shumtën e rasteve, arsyeja e vërtetë e “konfliktit”)
Cila është e vërteta në “rastin Kadare”?
Do të mundohem që, pa u ndikuar shumë nga simpatia për Kadarenë si shkrimtar dhe si person, të shpjegoj arsyeshëm atë që mund të ketë ngjarë vërtet në lidhje me marrëdhëniet e tij me një pjesë jo të vogël të popullit shqiptar.
Kadare është, para së gjithash, një shkrimtar i emancipuar, që e ka treguar këtë gjë disa herë dhe ka lënë shumë pak hapësirë për interpretime në kahe të tjera. Ai për shembull e ka sqaruar disa herë se “myslimanët shqiptarë janë shumë të modernizuar” dhe ky është një element i lakmueshëm. Teksa shkruaj këto fjalë, e kam të qartë se shumë njerëz mund të mos pajtohen. Por, unë sugjeroj që, përpara se të nguten, të lexojnë deri në fund artikullin. Mjafton të them se Kadare e ka vlerësuar lartë, e ka përqiellizuar do të thosha, harmoninë ndërfetare që prezanton populli shqiptar, dhe do të kuptohej (për ata që duan ta kuptojnë) se ai është vërtet një shkrimtar i civilizuar vepra e të cilit përcjell një frymë të lartë qytetëruese.
Pra, opsioni i parë, “emancipimi i munguar i shkrimtarit” për të shpjeguar marrëdhëniet e tij “të nxehta” me një pjesë të popullit, fatkeqësisht dhe fatmirësisht, bie poshtë.
Të shkojmë tek e dyta: emancipimi i ulët i popullit. Për shumicën është e paqartë, por, fatkeqësisht e vërtetë. Hera-herës ndodh që, shkrimtarët prijës, në vend të respektit, të dënohen me urrejtje. Kjo ka zakonisht shumë shkaqe: xhelozia, moskuptimi thelbësor se suksesi i një shkrimtari jashtë kombit, është sukses për kombin, dhe si i tillë duhet përjetuar, apo thjeshtë, njëfarë egoje, njëfarë etjeje shekspiriane për të qenë mbi tjetrin. Të gjitha këto, deshëm a s’deshëm, përmblidhen në “Emancipimin e munguar të popullit”.
Duke patur një etje të tillë, shumica e atyre të cilëve po ua bëj qejfin duke i quajtur “rivalë të Kadaresë”, duke mos gjetur hapësira kritikimi në sensin negativ të krijimtarisë së tij, nuk hezituan fatkeqësisht, të shkojnë edhe më tej, të bëjnë një hap fatal: sulmi personal ndaj Kadaresë. Kështu u prodhua ajo që tashmë është një mendësi gati-gati sunduese, e që lidhet me frazën e përhapur gjerë se: ”Kadare është një gjeni i letrave, por që s’vlen si njeri” apo “s’ka vlera njerëzore”.
Me një bindje prej prijësi fetar, dhe një kokëfortësi prej injoranti, populli ynë ka mbajtur në mendjen e tij këtë frazë famëkeqe, për të cilën, pa frikën se e teproj, do të them se, është po aq e mbrapshtë sa parullat e Enver Hoxhës. Unë mendoj se kjo mendësi, duhet ndryshuar medoemos. Ne pretendojmë Evropën, dhe, një popull evropian ka respekt para së gjithash, për vlerat e veta para se të ketë respekt për vlerat e tjetrit.
Do ta mbyllja me dëftimin se, duke qenë prijësi kulturor i një populli që në të vërtetë nuk e di se ç’prijës ka, Ismail Kadare është kthyer në “gjeneralin e një ushtrie të vdekur”. Përpos ngjashmërive që kanë, gjenerali i veprës dhe “gjenerali Kadare”, kanë një dallim thelbësor, me të cilin do ta përmbyllja këtë artikull: ushtarët e tyre. Përderisa gjenerali i veprës ka ardhur në Shqipëri për të mbledhur eshtra, e nuk shpreson për të gjallë, “gjenerali Kadare” vazhdon të shpresojë se ushtria e tij (shqiptarët), një ditë vërtet do të hapë sytë për ta ndihmuar, sidomos në “frontin e Nobelit”.
Asnjëri nga gjeneralët, në të vërtetë, nuk gjen të gjallë. Gjenerali italian, me ushtarët e kthyer në eshtra, dhe “gjenerali Kadare”, me ushtarët e tij të gjallë, që s’pranojnë të gjallërohen, thuajse vdekja u jep atë që duan me të vërtetë. Meqë arsyet i sqarova, nuk e shoh të qëlluar të zgjatem më tepër, por, krejt në fund, dua të rikujtoj edhe njëherë se, “konflikti” shkrimtar-popull, ndodh ose për emancipimin e munguar të popullit, ose për emancipimin e munguar të shkrimtarit. Dhe nuk është e tepërt të thuhet se, fatkeqësisht dhe fatmirësisht, opsioni i dytë është thuajse i pamundur.
No comments:
Post a Comment