Akademik Prof.Dr.Eshref Ymeri,Ph.D*
Si nxitje për një analizë të tillë, profesor Mehdiut i ka shpërbyer një nismë e ndërmarrë nga Lëvizja Pellazgoilire me disa subjekte politike në Prishtinë, të cilat, me sa kam dijeni, do të mblidhen nesër për zhvillimin e Kuvendit të tyre në Prizren, ku mendohet të formohet Lidhja e Tretë e Prizrenit.
Në analizën e profesor Mehdiut më kanë lënë mbresa të thella rreshtat e mëposhtëm:
“… i druhem polarizimit dhe përshkallëzimit të mosmarrëveshjeve të faktorit politik shqiptar, i cili është verbuar dhe helmatisur nga lufta për pushtet, për pasuri dhe për shtypjen e varfërimin e popullit, duke çuar Kosovën dhe Shqipërinë në një kaos brendashqiptar të pazgjidhshëm, që mund të shpjerë drejt një ricopëtimi të ri të territoreve të Shqipërisë Etnike”.
Me këtë pohim me përmbajtje tepër domethënëse, profesor Mehdiu ka zbuluar një të vërtetë tragjike për realitetet politike të Shqipërisë Londineze dhe të Kosovës.
Sepse përçarja ndërshqiptare e ditëve tona është e përmasave katastrofike. Prandaj duhet pranuar se edhe Lidhja Shqiptare e Prizrenit e vitit 1878 nuk ishte produkt i bashkimit ndërshqiptar dhe nuk mund të ishte i tillë për shkak të mikrobit të përçarjes së mallkuar që e ka shoqëruar përjetësisht etninë shqiptare, që nga Pellazgoiliria.
Pikërisht për shkak të kësaj përçarjeje gjëmëmadhe, Lidhja Shqiptare e Prizrenit si zor se mund të perceptohej si rezultat i unitetit mbarëshqiptar. Lidhja Shqiptare e Prizrenit u frymëzua nga Stambolli, si reagim ndaj Traktatit të Shën Stefanit të 03 marsit të vitit 1878, sipas të cilit Perandorisë Otomane i shkëputeshin 80% e territoreve në gadishullin ilirik.
Orientimi i Stambollit ishte që në Lidhjen Shqiptare të Prizrenit të kërkohej bashkimi i të katër vilajeteve shqiptare në një shtet autonom. Por krerët e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit ishin të përçarë:disa ishin për pavarësi, disa ishin për autonomi.
Dhe ndodhi ajo që ndodhi. Aq më tepër që në Kongresin e Berlinit u imponua pikëpamja e shovinizmit rusomadh që përfaqësohej nga agjenti Hitrovo i carit rus, i cili nuk pranoi në asnjë mënyrë që vilajetet shqiptare të bashkoheshin në një shtet autonom. Dhe Perëndimi evropian iu bind plotësisht.
Jam plotësisht në një mendje me profesor Mehdiun se ribashkimi i trojeve tona etnike në ditët tona është i pamundur, sepse klasa politike ndërshqiptare nuk është klasë politike nacionaliste.
Çështja e ribashkimit të trojeve tona etnike do të bëhet e mundur dhe e realizueshme vetëm atëherë, kur në pushtet të vijë një klasë politike me formim nacionalist, si në Tiranë, ashtu edhe në Prishtinë, e cila, duke folur me një zë, do të dijë të trokasë me autoritet kombëtar në dyert e Vashingtonit, të Brukselit, të Berlinit, të Londrës, të Parisit dhe të Romës për zgjidhjen e Çështjes Kombëtare Shqiptare.
Po a është e mundur dalja në krye të skenës politike shqiptare e një klase politike nacionaliste në Tiranë dhe në Prishtinë? Sipas të gjitha gjasave, një gjë e tillë është e pamundur.
Sepse mikrobi i përçarjes ndërshqiptare është gjenetik, është i trashëguar që nga lashtësia pellazgoilire. Kjo është edhe arsyeja që nga radhët e etnisë shqiptare dalin në krye të skenës politike vetëm mercenarë, servilë të të huajve, përherë kurrizshtruar dhe tradhtarë.
Prandaj kaosi tragjik ndërshqiptar, siç shkruan me shumë të drejtë profesor Mehdiu, mund të çojë drejt një ricopëtimi të ri të trojeve tona etnike.
Vallë a nuk është ricopëtim i ri i Kosovës aneksimi që ju bënë Malit të Zi 8200 ha tokë alpine? Vallë a nuk është ricopëtim i ri i Kosovës aneksimi faktik që i është bërë Serbisë territori i Mitrovicës në veri të lumit Ibër?
Vallë a nuk është ricopëtim i ri i Shqipërisë Londineze aneksimi që po i bëhet Greqisë urtë e butë dhe në heshtje të plotë i hapësirave tona detare, vetëm e vetëm që përfaqësuesit politik të Tiranës zyrtare, si mercenarë shembullorë që janë, të zënë ca kolltuqe në parlamentin evropian me lejen e Athinës?
Dhe të gjitha këto ricopëtime janë bërë dhe po bëhen me yshtjen dhe me përkrahjen e gjithanshme të Perëndimit evropian, në interes të grekosllavizmit, armikut tradicional të kombit shqiptar.
A janë pjekur kushtet për formimin e Lidhjes së Tretë të Prizrenit ?
SHKRUAN: PROF.DR.MEHDI HYSENI
Një nismë e tillë nga Lëvizja Pellazgo-Ilire me disa subjekte politike shqiptare në Prishtinë (prill 2018), nuk ka asgjë të keqe e as të dëmshme për interesin e përgjithshëm mbarëkombëtar, nëse janë bërë të të gjitha përgatitjet e nevojshme dhe të domosdoshme në shkallë gjithëkombëtare dhe ndërkombëtare për formimin e Lidhjes së Tretë të Prizrenit, që do të thoshte shpalljen e shtetit kombëtar shqiptar (brenda territoreve autoktone të katër vilajeteve shqiptare: Janinë, Manastir, Shkodër, Kosovë).
Për më tepër këtë iniciativë, duhet kuptuar drejt Jo vetëm si aspirate shekullore, POR si domosdoshmëri dhe realitet të pashmangshëm historik, gjeopolitik, kombëtar dhe shtetëror, sepse gjysma e territorit të Shqipërisë Etnike dhe mbi 3 milionë shqiptarë, edhe sot, në dekadën e fundit të shekullit XXI kanë ngelur nën sundimin kolonial sllavo-bizantin në Ballkan.
Në këtë pikëvështrim, nisma për formimin e Lidhjes së Tretë të Prizrenit, nuk është e kontestueshme, POR vetëm shtrohet pyetja se, a janë pjekur kushtet përkatëse (së pari, KONSENSUSI MBARËKOMBËTAR, STRATEGJIA dhe PLATFORMA POLITIKE)?
***
Gjatë dyzetvjeçarit të shkuar (1980- 2018), shpeshherë kam shkruar se ribashkimi gjithëkombëtar shqiptar dhe i Shqipërisë Etnike nuk mund të bëhet vetëm nga disa individë, nga disa grupe, nga disa parti, nga disa klube, nga disa mëhalla dhe nga disa provinca, por vetëm atëherë, kur të të gjithë shqiptarët të mblidhen tok dhe me besa-besë bëjnë BETIMIN nën FLAMURIN E SKËNDERBEUT të "Kuvendit të Lezhës, më 2 mars 1444", se duan ribashkimin e tyre dhe të SHQIPËRISË ETNIKE.
(1) Formimi i Lidhjes së Tretë të Prizrenit (LTP) nuk është çështje e thjeshtë e një apo e disa individëve, e një partie, e një shoqate, e një lëvizjeje, e një fronti…, e një qeverie, e një presidenti, e një kryeministri, e një kryetari të kuvendit, e një Akademie apo e një universiteti etj…, por MBI TË GJITHA ËSHTË ÇËSHTJE KRUCIALE e gjithë KOMBIT mbi 6 milionë shqiptarë brenda dhe jashtë SHQIPËRISË ETNIKE. Prandaj, është PËRGJEGJËSI E MADHE HISTORIKE, POLITIKE, KOMBËTARE DHE ATDHETARE, që vetëm disa bashkëmendimtarë dhe bashkëpunëtorë idealistë, të MARRIN PËRSIPËR një DETYRË AQ MADHORE DHE ME PESHË GJITHËKOMBËTARE DHE TEJET KOMPLEKSE para GJITHË KOMBIT SHQIPTAR, PARA DY SHTETEVE EKZISTUESE (SHQIPËRIA DHE KOSOVA); para Amerikës, BE-së dhe NATO-s.
(2) Pa pëlqimin e të gjithë faktorëve relevantë me peshë dhe legjitimë në shkallë të brendshme gjithëkombëtare, si dhe pa konsultimin me miqtë aleatë amerikanë dhe evropianë perëndimorë, nuk parapëlqehet një nismë e tillë, që ka të bëjë me statusin dhe me fatin e 6 milionë shqiptarëve dhe të SHQIPËRISË ETNIKE në Ballkan.
(3) Duhet mbajtur parasysh të të gjitha ngjarjet e zhvilluara politike dhe gjeopolitike në Ballkan dhe në Evropë (1990-2018), të cilat kanë ndikuar edhe në njohjen e kushtëzuar të Republikës së Kosovës (2008), duke mos lejuar popullin e Kosovës, që me REFERENDUM, të shprehte vullnetin e tij të ligjshëm dhe demokratik për pavarësimin e plotë dhe sovran sipas së drejtës historike dhe të së drejtës së vetëvendosjes mbase Kosova ishte vetëm një koloni e Serbisë gjenocidale (1912-1999).
(4) Me këtë desha t'iu përkujtoj se nuk ndodhemi në vitin 1878, kur nuk kishte asnjë SHTET SHQIPTAR, por vetëm KATËR VILAJETE SHQIPTARE NËN PERANDORINË OSMANE. NDAJ ISHTE E DOMOSDOSHME FORMIMI I LIDHJES SHQIPTARE TË PRIZRENIT. - DE FAKTO DHE DE JURE, MË SE GJYSMA E SHQIPËRISË ETNIKE DHE E KOMBIT SHQIPTAR, EDHE SOT NDODHEN NË VITIN 1878 TË SHEKULLIT XIX, sepse janë koloni klasike të amalgamës sllavobizantine (Serbia, Greqia, Maqedonia dhe Mali i Zi).
(5) Mirëpo, sot, pas 140 vitesh së ROBËRISË KOLONIALE SLLAVE të mbi 3 milionë shqiptarëve, kjo çështje nuk mund të zgjidhet vetëm nga DIASPORA, si dhe nga partitë dhe nga lëvizjet vullnetare patriotike shqiptare (ASHTU sikurse në kohën e LSHP-së, kur nuk EKZISTONTE ASNJË SHTET SHQIPTAR), PA ANGAZHIMIN E GJITHANSHËM DIREKT dhe INDIREKT të SHQIPËRISË DHE TË KOSOVËS SI DY SHTETE SHQIPTARE NË BALLKAN.
(6) -SEPSE lehtë, mund të ndodhë, që politika dhe diplomacia e këtyre dy shteteve shqiptare,(duke qenë se janë aleatë me PERËNDIMIN dhe pretendues seriozë për t'u integruar në BE dhe në NATO, Shqipëria, tanimë qe 9 vjet është anëtare e NATO-s), krahas politikës skllavëruese të shteteve kolonialiste dhe neokolonialiste sllavobizantine, do të jenë barriera kryesore e moslejimit të themelimit të Lidhjes së Tretë të Prizrenit (LTP).
(7) Para se të organizohet mbajtja e LTP-së, kërkohet të bëhen PËRGATITJE SERIOZE DISAVJEÇARE në shkallë lokale-vendore (fshat më fshat, qytet më qytet), ballkanike, evropiane dhe ndërkombëtare, duke angazhuar dhe financuar POTENCIALIN MË TË PËRGATITUR PROFESIONAL, POLITIK, DIPLOMAPTIK, SHKENCOR, PATRIOTIK DHE ATDHETAR SHQIPTAR si brenda, ashtu edhe jashtë SHQIPËRISË ETNIKE.
(8) Pra, është kusht numër 1, që së pari, të SONDOHET TERRENI POLITIK VENDOR, TË NJOHTOHET ,TË PËRFITOHET DHE TË MERRET PËLQIMI I GJITHË POPULLIT SHQIPTAR , ASHTU SIKURSE NDODHI ME RASTIN E FORMIMIT TË LIDHJES SHQIPTARE TË PRIZRENIT (1878), që të gjithë shqiptarët mbështeten njëzëri VENDIMET HISTORIKE, POLITIKE E KOMBËTARE TË SAJ, si dhe e alarmuan gjithë EVROPËN se pa njohjen e të drejtave dhe lirive kombëtare shqiptare, Ballkani kurrë nuk do të "flinte i qetë".
Mirëpo, me gjithë këtë kërkesë të drejtë, drejtuar Fuqive të Mëdha të Evropës, edhe pse 140 vitesh më se gjysma e shqiptarëve dhe e territoreve të Shqipërisë Etnike ende ndodhet e gjymtuar dhe e kolonizuar nga fqinjët kolonialistë sllavë të Ballkanit (1878-2018).
(9) Kusht numër 2, është sondimi i terrenit politik dhe diplomatik evropian dhe ndërkombëtar. -Kjo do të thotë, duhet të gjenden individë-personalitete të atij formati profesional (politikanë dhe diplomatë) me kredibilitet kombëtar dhe ndërkombëtar të pakonsumuar të brumit kombëtar dhe atdhetar shqiptar, që të krijojnë dhe të zhvillojnë kontakte me presidentë, kryeministra, ministra… etj. të vendeve të ndryshme të Evropës dhe të botës, duke i njoftuar dhe duke kërkuar ndihmë dhe mbështetje direkte dhe indirekte për krijimin e Lidhjes së Tretë të Prizrenit (LTP).
(10) Kjo fazë e PARAPËRGATITJES, është më se e domosdoshme dhe merr kohë, të paktën 5 ose 10 vjet, varësisht nga kushtet, nga rrethanat, nga angazhimi dhe nga puna sistematike e veprimtarëve të kësaj çështjeje shumë të rëndësishme, si dhe nga pozicionimi dhe nga roli i politikës dhe i diplomacisë së të dy shteteve ekzistuese (Shqipëria dhe Kosova), të cilat janë faktorë kyç, që mund ta mbështesin, ta përshpejtojnë ose ta zvarrisin sikurse këtu e 140 vjet më parë, politika kolonialiste e sllavëve dhe e bizantinëve ballkanikë dhe ajo e Fuqive të Mëdha të dikurshme të Evropës me Rusinë në krye.
(11) Këtë parashikim të FAZËS PARAPËRGATITORE, nuk e bëra kokë më vete, por duke u bazuar në fakte dhe në argumente të qëndrueshme të historisë së hidhur të dikurshme, kur shqiptarët nuk kishin shtetin e tyre, e për këtë qëllim u formua LSHP-së më 1878. Mirëpo fatkeqësisht atë asgjësuan Porta e Lartë së bashku me Fuqitë e Mëdha të Evropës. Megjithëkëtë, dhe me vendimet e padrejta antishqiptare të Kongresit të Berlinit (1878), shqiptarët me BABAIN e tyre ISMAIL QEMALIN në krye, që nga viti 1900 e deri më 1912, jo më pak se 12 vjet, nuk reshtën nga aspirata dhe përpjekjet e tyre për formimin e shtetit shqiptar (28.11.1912).
(12) Për këtë qëllim, Ismail Qemali së bashku me bashkidealistët, me bashkatdhetarët dhe me bashkëpatritotët e tij, SË PARI gjeti mbështetjen e popullit shqiptar, duke vizituar të gjitha vendet e shtetet e banuara me shqiptar, duke filluar nga Greqia, Italia, Rumania, Bullgaria, Stambolli dhe Egjipti…etj.
(13) Së dyti, Ismail Qemali (1900-1912) zhvilloi kontakte me shtetarë, me politikanë dhe me diplomatë të Fuqive të Mëdha të Evropës, duke kërkuar ndihmë dhe përkrahje për formimin e të shtetit shqiptar, të cilin, si rrjedhim direkt i përpjekjeve, i angazhimit dhe i kontributit të tij historik, mbinjerëzor, human, politik, diplomatik, kombëtar dhe patriotik shqiptar paq?ësor, ia arriti që, pas 12 vitesh udhëtim nëpër trojet shqiptare, nëpër Evropë dhe në botë, ta formonte shtetin e parë shqiptar, më 28 Nëntor 1912.
(14) Me këtë desha të them se ngritja e Flamurit Kombëtar Shqiptar në Vlorë nga BABAI I SHTETIT TË PARË ETNIK SHQIPTAR, ISMAIL QEMALI, nuk është bërë brenda një dite, një nate, një viti, por brenda 12 vitesh angazhim politik dhe diplomatik të Ismail Qemalit (1900- 1912).
(15) Pavarësisht nga sugjerimet, këshillat dhe mbështetjen e vlefshme, që i keni marrë në DISAPORË nga patriotët e nderuar dhe lavdishëm shqiptarë, siç është edhe i madhi z. Ismet (Ukë) Berisha, nuk mjaftojnë për organizimin, përkatësisht formimin e Lidhjes së Tretë Shqiptare (LTP), SEPSE si theksova më sipër, ende nuk e keni përgatitur terrenin kombëtar (popullin) dhe atë ndërkombëtar (Amerikën, BE-në dhe NATO-n).
(16) Vetëm pasi të ketë përfunduar me sukses FAZA PARAPËRGATITORE, e theksuar më sipër, që kupton dhe nënkupton ARRITJEN E DOMOSDOSHME TË KONSENSUSIT BRENDASHQIPTAR, si dhe pas marrjes së "dritës së gjelbër" të politikës dhe diplomacisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe të aleatëve të saj evropianë perëndimorë (NATO dhe BE), DO TË MUND TË THIRREJ KONGRESI A KUVENDI I THEMELIMIT TË LIDHJES SË TRETË TË PRIZRENIT (LTP).
(17) Shikuar në prizmin historik, territorial, kombëtar, politik, diplomatik dhe shtetëror, formimi i LIDHJES SË TRETË TË PRIZRENIT, PARA POPULLIT SHQIPTAR, PARA EVROPËS DHE PARA BOTËS, DO TË THOSHTE SHPALLJEN DHE KRIJIMIN E SHTETIT TË PËRBASHKËT KOMBËTAR SHQIPTARSHQIPËRINË ETNIKE BRENDA KUFIJVE TË SAJ NATYRALË HISTORIKË DHE GJEOPOLITIK NË BALLKAN (duke përfshirë të të gjitha vilajetet e dikurshme shqiptare).
(18) Si konkluzion, lind pyetja, a do ta njihnin Kosova e Hashim Thaçit dhe Shqipëria e Ilir Metës, një SHQIPËRI TË BASHKUAR ETNIKE, të dalë si rezultat i marrjes së VENDIMEVE HISTORIKE DHE KOMBËTARE TË LIDHJES SË TRETË TË PRIZRENIT (LTP)?
(19) -Ç' do të thoshin Amerika, Gjermania, Britania e Madhe, Franca, Italia, Kanadaja, Australia etj. për shpalljen e shtetit kombëtar shqiptar nga ana e Lidhjes së Tretë të Prizrenit?
(20) Përgjigja, tanimë, është më se qartë se as Kosova, as Shqipëria, as Evropa e as Amerika, nuk do ta përkrahnin dhe nuk do ta njihnin ndërkombëtarisht shpalljen e SHQIPËRISË SË BASHKUAR ETNIKE nga ana Lidhjes së Tretë të Prizrenit (LTP).
(21) Prandaj, siç thoshte eruditi, diploamti dhe vizionari patriot, Ismail Qemali, duhet të të "punojmë dhe të veprojmë me mendje të mbledhur" - ditë e natë, e me vite të tëra (ashtu sikurse dikur Ismail Qemali me bashkatdhetarët e tij), që një ditë ta bindim edhe popullin, edhe politikën e brendshme mbarëshiqptare, edhe politikën dhe diplomacinë ndërkombëtare se për të "fjetur i qetë" Ballkani, është DOMOSDOSHMËRI zgjidhja e problemit kolonial shekullor e shqiptarëve në Ballkan (1878-2018).
Ndryshe, pa zgjidhjen e këtij problemi, luftërat dhe tërmetet politike, kurrë nuk do të përfundojnë në Ballkan.
(22) Prandaj, vëllezër dhe motra bashkatdhetarë, të mos nguteni në këtë çështje, sepse është me PËRGJEGJËSI TË MADHE HISTORIKE DHE KOMBËTARE. Nuk është koha, që të formojmë sa më shumë lëvizje, parti politike, klube e shoqata, POR është koha që të pajtohemi dhe të bashkohemi në "NJË SOFËR TË PËRBASHKËT MBARKOMBËTARE"(siç thoshte Akademiku ynë i shquar shqiptar, Prof.Dr.Esat Stavileci), e pastaj të marrim vendime historike se çfarë duam, çfarë është e drejtë dhe e pranueshme për të mirën e kombit dhe të atdheut shqiptar (sot dhe nesër).
(23) Fundja, ato subjekte politike, që tanimë janë prononcuar për opinion publik, se në këtë vit (2018), do të formojnë LIDHJEN E TRETË TË PRIZRENIT në qytetin historik të Lidhjes së Parë Shqiptare të Prizrenit ( 10 qershor 1878), do të vendosin vetë, pavarësisht nga këto sugjerime të sipërtheksuara.
Mirëpo, unë jam ca skeptik se, do t'ia arrijnë një qëllimi të tillë sublim mbarëkombëtar mbase as popullin, as klasën politike, as elitën intelektuale akademike, as Evropën, as Amerikën e as bashkësinë ndërkombëtare, ende nuk i kanë "përpunuar", që t'i mbështetnin në arritjen e këtij synimi politik, diplomatik, kombëtar dhe atdhetar shqiptar.
-Me gjithë përpjekjet e bëra qëllimmira dhe pozitive në favorin e interesit të përgjithshëm të kombit shqiptar, që përmes formimit të Lidhjes së Tretë të Prizrenit të bëhet ribashkimi gjithëkombëtar shqiptar dhe e i SHQIPËRISË ETNIKE, tani rrethanat politike sidomos të brendshme, janë aq të brishta, aq të pavolitshme dhe aq kontradiktore saqë fort i druhem polarizimit dhe përshkallëzimit të mosmarrëveshjeve të faktorit politik shqiptar, i cili është verbuar dhe helmatisur nga lufta për pushtet, për pasuri dhe për shtypjen e varfërimin e popullit, duke çuar Kosovën dhe Shqipërinë në një kaos brendashqiptar të pazgjidhshëm, që mund të shpie drejt një ricopëtimi të ri të territoreve të SHQIPËRISË ETNIKE.
*Prof.Dr. Mehdi Hyseni , është Doktor i Marrëdhënieve Politike Ndërkombëtare dhe Bashkëpunëtor i Institutit të Marrëdhënieve Ndërkombëtare në Boston të SHBA-së.
Pasi mbaroi arsimin fillor nё Mesaplik, vazhdoi shtatё vjeçaren nё fshatin Ramicё dhe në vitin 1959 mbaroi Gjimnazin "Ali Demi" tё Vlorёs me rezultatin shkёlqyeshёm.
Nga ky rezultat i përpjekjeve të para për t’u pajisur me dije dhe kulturë, iu dha e drejta pёr tё studjuar nё Leningrad të B. S. pёr gjuhёn ruse.
Kur u prishёn marёdhёniet me B.S, nё qershor tё vitit 1961 ai u kthye në Shqipëri dhe vazhdoi Universitetin e Tiranёs pёr gjuhё letёrsi ruse nё fakultetin "Histori Filiologji", të cilin e mbaroi me rezultate të larta nё vitin 1966 dhe u emrua pedagog nё katedrёn e gjuhёs dhe letёrsisё ruse.
Mё vonё e caktuan shef të redaksisё sё botimeve nё gjuhё tё huaja deri nё vitin 1990. Gjatё kёsaj periudhe ai drejtoi redaksinё pёr pёrkthime nё gjuhё tё huaja për veprat e Enver Hoxhёs. Mё 1992 filloi sërish punёn si pedagog pёr gjuhёn dhe letёrsinё ruse, deri mё 31 gusht 2003, kur doli nё pesion.
Botime
Fjalor frazeologjik rusisht shqip : 25 160 shprehje frazeologjike - 2015
Përkthimi, një histori pasioni - 2015
Redaksia Floripress