Nga Flori Bruqi
Pasaporta e Kosovës është një dokument identifikimi dhe udhëtimi që u lëshohet qytetarëve të Republikës së Kosovës. Ky dokument bën të mundur udhëtimet ndërkombëtare dhe është provë e shtetësisë së Kosovës. Kompetenca për lëshimin e pasaportave i përket Ministrisë së Punëve të Brendshme të Kosovës. Autoritetet kanë njoftuar se nga tetori i vitit 2011 do të fillojnë lëshimin e pasaportave biometrike .
Sidoqoftë Kosova akoma nuk njihet si shtet nga të gjitha kombet e botës dhe si rrjedhim edhe pasaporta e saj has vështirësi nëpër vendkalimet kufitare apo nga konsullatat e huaja për lëshimin e vizave. Popullata e Kosovës, përgjatë viteve ka pasur nëpër duar pasaporta me mbishkrime të ndryshme:
Pasaportë jugosllave pas Luftës së II Botërore.
Pasaportë (Dokument Udhëtimi) e lëshuar nga Misioni i Kombeve të Bashkuara, UNMIK në vitet 2000-2008.
Pasaportë e lëshuar nga shteti i pavarur dhe sovran i Kosovës nga korriku 2008.
Tiparet
Pasaporta aktuale e Kosovës tani është biometrike. Ngjyra është blu e errët, me stemën e Republikës së Kosovës në mes të kopertinës. Fjalët "REPUBLIKA E KOSOVËS" dhe "PASAPORTË" janë të shkruara ne gjuhën shqipe, serbe dhe angleze. Edhe të dhënat personale në faqen e brendshme janë të shkruara në të tria këto gjuhë. Ka elementë sigurie të kënaqshëm si: gjurma e gishtit ne faqen përbri faqes së të dhënave, pulla holografike, faqja e të dhënave e mbështjellë me plastikë, etj. Pasaporta kosovare përputhet me shumë standarde të rekomanduara nga Organizata Ndërkombëtare e Aviacionit Civil si: përmasat, elementë sigurie, modeli, etj.
Për shtetasit mbi 18 vjeç pasaporta ka vlefshmëri 10 vjeçare nga data e lëshimit.
Pasaporta e Republikës së Kosovës lëshohet në katër variante: Pasaportë e zakonshme, Pasaportë diplomatike, Pasaportë zyrtare dhe Dokument udhëtimi.
Vendin e 96-të, Kosova e ndan me Iranin. Pasaporta më e “fuqishme” është cilësuar ajo e Gjermanisë, e cila u jep qytetarëve qasje në 177 vende të botës. Derisa vendin e fundit, të 104-të, e mban pasaporta e Afganistanit.
Ky është rezultati i një hulumtimi të kompanisë ‘Henley Passport Index”, që flet për fuqinë e pasaportave të shteteve të botës, bazuar në ‘lirinë e lëvizjes së bartësit të një pasaporte në shtete të ndryshme, pa pasur nevojë për vizë’.
Qytetarë të anketuar nga Radio Evropa e Lirë ndajnë të njëjtin mendim me këtë hulumtim. Ata thonë se pasaportën e tyre shumë pak e shfrytëzojnë, pasi që në vendet si ato të Bashkimit Evropian iu duhet të pajisen me vizë.
Merita Kastrati, studente në Universitetin e Prishtinës e konsideron pasaportën e Kosovës si një pasaportë jo edhe aq të vlefshme, për faktin, siç thotë ajo, “nuk mund të udhëtosh me të në asnjë nga vendet e BE-së”.
“Me pasaportë të Kosovës askund nuk mund të udhëtosh. As që e kam përdor ndonjëherë. Në Shqipëri e Maqedoni atje ku shkoj më shpesh, udhëtoj vetëm me letërnjoftim. Pasaportën e mbaj në dollap nuk më hyn në punë fare”, thotë ajo.
Ngjashëm shprehet edhe Arjeta Sylejmani:
“Unë e kam pasaportën e Kosovës, por po presim që po bëhet liberalizimi i vizave, përndryshe me pasaportën time nuk mund të udhëtoj askund”.
Adonis Kryeziu, qytetar nga Prishtina, thotë se është pajisur me pasaportë biometrike të Kosovës qysh para dy viteve kur edhe ishte premtuar se Kosova do të ketë liberalizim të vizave.
Fluksi i aplikuesve për pasaporta biometrike
The code has been copied to your clipboard.
width
640
px height
360
px
The URL has been copied to your clipboard
No media source currently available
0:00 0:22
0:00
Linku direkt
Megjithatë, ai thotë se këtë pasaportë nuk e ka përdorur as për një herë të vetme.
“Me këtë pasaportë të Kosovës, përveç shteteve të rajonit ku mund të shkosh pa viza, si në Shqipëri, Mal të Zi dhe Maqedoni nuk mund të shkosh askund. Derisa ne, si qytetarë, nuk kemi mundësi të udhëtojmë pa viza, liderët e institucioneve kanë marrë pasaporta të Shqipërisë, me të cilën ata mund të udhëtojnë në vendet e BE-së, por jo edhe ne qytetarët”, thotë ai.
Një numër i madh i udhëheqësve shtetëror, i deputetëve, por edhe i njerëzve me funksione të larta, kanë shtetësinë e Shqipërisë dhe pasaportat, për të cilat nuk vlen regjimi i vizave me Bashkimin Evropian.
Përmes dekretit të presidentit të Shqipërisë, gjatë kësaj jave pasaportën e Shqipërisë e ka marrë kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj dhe bashkëshortja e tij, Anita.
Ndërkaq, duke u thirrur në të drejtën e dyshtetësisë, pjesëtarët e komunitetit serb në Kosovë e kanë shfrytëzuar të drejtën që të pajisen me dokumente të Serbisë.
Njësoj, kanë vepruar edhe qytetarët shqiptarë nga Lugina e Preshevës, të cilët jetojnë në Kosovë, por posedojnë dokumente të Serbisë.
Përveç qytetarëve, të cilët thonë se me pasaportën e Kosovës nuk arrijnë të udhëtojnë në vendet e BE-së pa viza, me këtë problem po ballafaqohen edhe kompanitë vendore.
Sylejman Konushevci pronari i kompanisë “Inter Company”, që merret me prodhimin e vajit ushqimor, kohë më parë i kishte thënë Radios Evropa e Lirë se ka qenë i detyruar të punësojë shoferë nga vendet tjera të rajonit që kanë pasaportë, më të cilën udhëtojnë pa viza.
Pamundësia për të lëvizur pa viza në vendet e BE-së, e ka detyruar atë që të largojë nga puna qytetarë nga Kosova dhe të punësojë qytetarë nga vende të ndryshme të Bashkimit Evropian dhe nga rajoni.
“Të gjithë shoferët që kemi për transport ndërkombëtar, i kemi nga shteti i Maqedonisë dhe Bullgarisë, kurse maunet i kemi të regjistruara në Kosovë. Pra, për shkak të mungesës së liberalizimit detyrohemi të punësojmë qytetarë nga vende të ndryshme, që kanë mundësi të lëvizin pa viza”, ka thënë Konushevci.
Liberalizimin e vizave për qytetarët e Kosovës po e mban peng mosratifikimi i demarkacionit ndërmjet Kosovës dhe Malit të Zi.
Mungesa e ratifikimit, ndërlidhet me kundërshtimet e brendshme nga një pjesë e spektrit politik, i cili vlerëson se me anë të kësaj marrëveshjeje, Kosova ka humbur mbi 8 mijë hektarë tokë.
Thirrjet ndërkombëtare për ratifikimin e Marrëveshjes së demarkacionit me Malin e Zi datojnë për më gjatë se dy vjet.
Shqiptarët e Kosovës, gjithnjë e më shumë po kërkojnë një çertifikatë të shtetësisë serbe, si një hap i domosdoshëm për të marrë një pasaportë serbe.
Kjo sipas një artikulli të publikuar serb(Mladi s Kosova uzimaju srpski pasoš - za putovanje ili azil?), po ndodhë për t’iu mundësuar kosovarëve udhëtimi pa viza në Europë.
Më tej në raportin e vënë në median online, theksohet se ekspertët kanë deklaruar që nëse është kështu, ajo shpejt mund të shkaktojë një alarm në Bruksel.
Po ashtu derisa potencohet se të rinjtë nga Kosova marrin një pasaportë serbe – për një udhëtim ose azil, nuk është harruar fakti se në Kosovë ende nuk ka liberalizim vizash e për shkak të kësaj nga aeroporti i Prishtinës nuk mund të realizosh udhëtim.
”Derisa zyrtarët europianë premtojnë se kjo praktikë mund të bëhet këtë vit, shqiptarët duket se po humbasin durimin” theksohet në artikullin serb.
Kjo është pohuar nga kryetari i organeve të përkohshme të qytetit të Prishtinës, me seli në Graçanicë.
“Në vitet e fundit në mënyrë të konsiderueshme është rritur numri i njerëzve që kërkojnë atë. Nga të gjitha strukturat për të thënë. Me shumë gjasa për të tërhequr pasaportë serbe ata kanë nevojë për të udhëtuar në vende të caktuara” është shprehur Ljubinko Karaxhiq.
Përveç lehtësimit të udhëtimit, një pasaportë serbe mund t’u shërbente shqiptarëve që të përpiqen të largohen përgjithmonë nga Kosova, theksohet më tej në raportin e publikuar.
Megjithatë, pavarësisht pretendimeve të tilla thuhet se qytetarët e Kosovës kanë pohuar se pasaporta serbe në Prishtinë është e padëshirueshme dhe nuk merret asnjëherë.
Autor teksta:
Albanci sa Kosova sve češće traže uverenje o državljanstvu Srbije, što je neophodan korak kako bi dobili srpski pasoš. Nije jasno da li to čine da bi u Evropu putovali bez viza, koje za građane Kosova i dalje nisu ukinute, ili da bi u evropskim zemljama tražili azil.
Izvor: N1
Stručnjaci kažu - ako je ovo drugo u pitanju, to bi brzo moglo da upali crveni alarm u Briselu.
Sa prištinskog aerodroma, s pasošem Kosova, u Evropu možete samo ako imate vizu. Dok evropski zvaničnici obećavaju da bi već ove godine takva praksa mogla da postane prošlost, Albanci, čini se, gube strpljenje.
Sve je više onih koji, umesto po vize, iz Prištine kreću put Gračanice po srpska dokumenta. To tvrdi predsednik privremenog organa grada Prištine sa sedištem u Gračanici.
"U poslednje vreme se znatno povećao broj ljudi koji to traže. Iz svih struktura da kažem. Ima i puno mladih judi koji prvi put vade izvode i državljanstva srpska, najverovatnije da bi izvadili srpski pasoš koji im je potreban za putovanja u pojedine zemlje", kaže Ljubinko Karadžić, predsednik Privremenog organa grada Prištine.
Osim da olakša putovanje, srpski pasoš mogao bi da posluži Albancima da pokušaju trajno da napuste Kosovo, upozoravaju stručnjaci.
"Svaki tip migracija koji podrazumeva veći broj ljudi, pali lampice. Za sada ovaj trend nije zabrinjavajući. S obzirom na to da Srbija posmatra građane Kosova kako građane Srbije, nadamo se da neće doneti neke odluke koje se mogu protumačiti diskriminatorno prema građanima Kosova", kaže Vladimir Sjekloća iz Centra za kriznu politiku i reagovanje.
Građani Kosova, pred kamerama tvrde da je srpski pasoš u Prrištini nepoželjan i da ga nikada ne bi uzeli.
"Ne verujem. Ima mnogo razloga za to, počev komplikovane procedure. Da biste uzeli pasoš neke zemlje trebalo bi da živite u njoj. Ja živim u državi Kosovo i građanin sam ove zemlje", kaže jedna građanka.
"Kao građanin Republike Kosovo ne bih uzeo ni jedan drugi pasoš, a posebno ne pasoš Srbije, bez obzira na potrebu da putujem van zemlje", dodaje jedan od građana koje smo pitali.
I tako pasoši na ovim prostorima nisu samo stvar putovanja... Dokaz za to su i napisi pojedinih medija u Beogradu, za koje je to što Albanci uzimaju srpske pasoše "rušenje Kosova" i nova "velika šansa za Srbiju".
Këngëtarët kosovarë që hoqën dorë nga pasaporta e Kosovës
“Me pasaportën e Kosovës nuk mund të shkosh as te dajt”, është një nga shprehjet që mund të hasët shpesh tek bisedat mes të rinjëve kosovarë, e që në fakt përtej shakas tregon dramën e izolimit të tyre
Kosova është i vetmi vend në Evropë i cili vazhdon të mbetet i izoluar, po nuk pate pasaportë diplomatike, me pasaportën kosovare mund të shkosh vetëm në pak vende.
Kështu kishte bërë edhe këngëtarja Rona Nishliu, pasi ajo ishte zgjedhur të përfaqesonte Shqipërinë në Eurovision në vitin 2012, si fillim kishte marrë pasaportën e Shqipërisë pasi shteti ku po mbahej festivali evropian në Aerbajxhan nuk e kishte njohur Kosovën.
Gjatë vitit të kaluar reperi kosovar, Getoar Selimi është bërë me nënshtetësi shqiptare, pasi është pajisur me pasaportën e Shqipërisë.Ai ka një kohë që është në lidhje me prezentuesen nga Shqipëria Marina Vjollca.
Edhe këngëtarja kosovare me famë botërore, Era Istrefi, kohët e fundit është paisur me pasaportë shqiptare, duke pasur parasysh që ajo tashmë ka një famë ndëkombëtare e për t’iu shmangur problemeve politike me pasaportën e Kosovës, kishte vendosur që të “bëhet” 100 për qind shqiptare, shkruan Magazina.al
Vesa Luma pas martesës me këngëtarin nga Shqipëria Big Basta, ka vendosur që të merr edhe pasaportën shqiptare ndërsa në atë kohë kishte deklaruar se mbante dy nënshtetëistë, por sot?!
Në vitin e kaluar Dren Abazi, kishte një koncert në Brazil, një shtet që vazhdon të mbaj qëndrim negativ për pavarësinë e Kosovës e i cili nuk i njeh as pasaportat, e për të shmangur këtë ai ishte paisur me pasaportën shqiptare në tetorin e vitit 2016.
E fundit është këngëtarja Lindita Halimi, ajo do të përfaqësojë Shqipërinë në festivalin evropian “Eurovision” i cili mbahet në një shtet që nuk i njeh fare pasaportat kosovare, edhe pse jeton në Amerikë dhe ka dokumente amerikane të nevojshme për udhëtim, Lindita ka vendosur që të merr pasaportën shqiptare, shkruan Magazina.al
Kështu deri sa artistët dhe këngëtarët po gjejnë rrugë për të dalë nga izolimi, qytetarët kosovarë vazhdojnë të kenë sytë nga liberalzimi i vizave që po duket ende të jetë ende larg.
