Dashuria më e madhe? Hmmmm….Sa pyetje e bukur dhe sidomos sa e përgjithshme. Fjala dashuri në vetvete është një!
Por në kuptimin e saj është një ndjenjë gjithëpërfshirëse. Gjithashtu ka dy shprehje për dashurinë: Të dashurosh dhe të jesh në dashuri.
Të dashurosh është art më vete. Të duash dikë është art më vete, sepse edhe të qenit njeri është art më vete. Të jesh grua të të dashurojnë është art më vetë .
Të kesh familje është art më vetë .Të përjetosh një dashuri nga më të bukurat e jetës është përsëri art më vete. Gjithkush në jetë mund të ketë disa dashuri.
Secila eksperiencë ka motivet e saj të bukura shpirtërisht, apo të këndshme. Kam përjetuar një dashuri nga më të bukurat, nga më sublimet, të madhe si mund ta quajmë, më të mirat e jetës sime, mbas divorcit ,që rrallë mund ta provojë dikush, një dashuri që më dha motiv që ja dola në jetë .
Është një dashuri që tashmë prehet diku në një cep të Tiranës, ( Raimonda përlotet)-që pret lule, qirinj sa herë unë vij në Shqipëri, -një dashuri aq e madhe që merr shumë vargje nga unë – si kujtim-se dua ta mbaj të freskët, të bukur,fisnike ashtu si e kam përjetuar,se nuk dua ta besoj që nuk ekziston më.
Raimonda Moisiu (SADE) (lindur më 20 shkurt 1957, Korçë) shkrimtare, shqiptare nga Shqipëria.
Lindur e rritur në Korçë në një familje edukatorësh. Pas përfundimit të mësimeve të mesme merr një të drejtë[1] studimi në gjuhët e huaja, dega anglisht.
Pas mbarimit të studimeve, punon mësuese e gjuhës angleze, në qytetin e Korçës dhe rrethinat e saj.
Më 1999 humb bashkëshortin e saj në një aksident automobilistik, dhe po këtë vit emigron në SHBA, si fituese e llotarisë amerikane. Sot ajo jeton në Hartford, shtetin e Connecticut, USA, së bashku me fëmijët e saj.
E apasionuar me publicistikën, përkthimet dhe shënimet e udhëtimit, ajo vijon me këmbëngulje për të kërkuar në histori dhe në zhvillimet aktuale, duke evidentuar vlerat më të mira të vendlindjes e të njeriut.
Me kalimin e kohës, ngjarjet e jetuara, proza letrare, përkthimet dhe poezia shëndrrohen në pasion të pandashme të saj. Këtë pasion të saj, Raimonda përpiqet që ta shprehë e të artikullojë edhe në shoqërinë në të cilën jeton.
Për kontributin e saj të çmuar në komunitet e shoqëris në ShBA, u nderua me Official Citation, me motivacionin si "Gruaja e vitit në komunitet", nga Bashkia e kryeqytetit të Connecticut, Hartford.
Aktiviteti i saj është gjithëpërfshirës dhe vije në shprehje nëpërmjet pjesëmarrjes në shumë lista të bashkësive të shoqërisë, amza interneti dhe forume bashkëatdhetarësh në internet.
Aty, ajo nëpërmjet shkrimeve publicistike, prozë letrare, poezi, ngjarje të jetuara, dhe opinione të ndryshme për zhvillimin e proceseve shoqërore në Shqipëri dhe në Diasporën shqiptare, përpiqet të tërheq vëmendjen për dukuri të brishta me të cilat duhet të përballohet shoqëria shqiptare.
Raimonda është bashkëpunëtore me statusin e gazetares në disa gazeta të pavarura në shtypin shqiptar, Shqipëri, si: "Tirana Observer", "Ndryshe", "Panorama", dhe me statusin e korrespodentës në "Albanian Mail"-Londër, "Fjala e Lirë" - Londër, dhe "Illyria" - SHBA. etj.
Veprimtaria e Raimondës në opinionin e gjërë është kryesisht e njohur në lëmin e letërsisë e cila shprehet nëpërmjet disa titujve dhe pjesëmarrjes së saj apo të shkrimeve të saja në takime të ndryshme letrare.
Tituj të veprave
"Jeta mes dy dashurive", - një libër me prozë, ngjarje të jetuara dhe publicistikë.
"Dashuria nuk ka emër", - vëllimi i parë me poezi, kryesisht lirika dashurie.
"Sikur s'me ke puthur kurrë", - vëllimi i dytë me poezi, kryesisht lirika dashurie.
"Duke kërkuar Ardianen...", - përmbledhje me proza (kryesisht bazuar ne ngjarje të jetuara) dhe ese.
"Gërhitja e gjeneralëve", - përmbledhje publicistike.
"Pafajsia e Evës", - roman.
"Tempulli i fjales", - bashkëautore në këtë antollogji në gjuhën rumune.
"Itaka e Fjalës", - bashkëautore në këtë antollogji të botuar nga "Fotjonart".
"Zemra Prindërore", - bashkëautore në këtë antollogji në forumin virtual "Mëmëdheu".
"Nëna",- bashkëautore në këtë antollogji me prozë, në forumin "Pan Albanian women network".
"Tregime", - përmbledhje publikuar nga Shtëpia Botuese "ADA", Tiranë.
Mirënjohje
"Fotjonart" - e vlersoi me çmimin e parë punën e saj për rubriken "Reportazhe".
"Forumi Shqiptar" - e vlersoi me çmimin e dytë punën e saj në hapsiren "Tregime".
"Kadmus" - e vlersoi me çmimin e tretë punën e saj në rubrikën "Intervista".
"Netët Korçare" - e vlersoi me çmimin e parë ballkanik për poezinë e saj.
"Netët Poetike të Strugës 2009" - i vlersuan lartë pesë poezit lirike të saj, nëpërmjet të cilave hyri në antologjinë botërore: Who's Who, me titull :"Poetry from five continents".
"Takimi i Poeteshave në Vushtrri" - përzgjedhë rregullisht poezit e saj.
"Takimi At'Gjeçovi 2009" - kësaj radhe poezin e Raimondes, "Nuk munden me.." e vlersoi si më të mirën e takimit.
Por në kuptimin e saj është një ndjenjë gjithëpërfshirëse. Gjithashtu ka dy shprehje për dashurinë: Të dashurosh dhe të jesh në dashuri.
Të dashurosh është art më vete. Të duash dikë është art më vete, sepse edhe të qenit njeri është art më vete. Të jesh grua të të dashurojnë është art më vetë .
Të kesh familje është art më vetë .Të përjetosh një dashuri nga më të bukurat e jetës është përsëri art më vete. Gjithkush në jetë mund të ketë disa dashuri.
Secila eksperiencë ka motivet e saj të bukura shpirtërisht, apo të këndshme. Kam përjetuar një dashuri nga më të bukurat, nga më sublimet, të madhe si mund ta quajmë, më të mirat e jetës sime, mbas divorcit ,që rrallë mund ta provojë dikush, një dashuri që më dha motiv që ja dola në jetë .
Është një dashuri që tashmë prehet diku në një cep të Tiranës, ( Raimonda përlotet)-që pret lule, qirinj sa herë unë vij në Shqipëri, -një dashuri aq e madhe që merr shumë vargje nga unë – si kujtim-se dua ta mbaj të freskët, të bukur,fisnike ashtu si e kam përjetuar,se nuk dua ta besoj që nuk ekziston më.
Eja, eja këtu në kujtimet e mija,
Që atëherë, e shikon se si jam tretur?
Më mungoni që të dy: ti dhe atdheu,
Vec një shoqe kam – hënën zemërmekur!
Po kush është Raimonda Moisiu ?
Lindur e rritur në Korçë në një familje edukatorësh. Pas përfundimit të mësimeve të mesme merr një të drejtë[1] studimi në gjuhët e huaja, dega anglisht.
Pas mbarimit të studimeve, punon mësuese e gjuhës angleze, në qytetin e Korçës dhe rrethinat e saj.
Më 1999 humb bashkëshortin e saj në një aksident automobilistik, dhe po këtë vit emigron në SHBA, si fituese e llotarisë amerikane. Sot ajo jeton në Hartford, shtetin e Connecticut, USA, së bashku me fëmijët e saj.
E apasionuar me publicistikën, përkthimet dhe shënimet e udhëtimit, ajo vijon me këmbëngulje për të kërkuar në histori dhe në zhvillimet aktuale, duke evidentuar vlerat më të mira të vendlindjes e të njeriut.
Me kalimin e kohës, ngjarjet e jetuara, proza letrare, përkthimet dhe poezia shëndrrohen në pasion të pandashme të saj. Këtë pasion të saj, Raimonda përpiqet që ta shprehë e të artikullojë edhe në shoqërinë në të cilën jeton.
Për kontributin e saj të çmuar në komunitet e shoqëris në ShBA, u nderua me Official Citation, me motivacionin si "Gruaja e vitit në komunitet", nga Bashkia e kryeqytetit të Connecticut, Hartford.
Aktiviteti i saj është gjithëpërfshirës dhe vije në shprehje nëpërmjet pjesëmarrjes në shumë lista të bashkësive të shoqërisë, amza interneti dhe forume bashkëatdhetarësh në internet.
Aty, ajo nëpërmjet shkrimeve publicistike, prozë letrare, poezi, ngjarje të jetuara, dhe opinione të ndryshme për zhvillimin e proceseve shoqërore në Shqipëri dhe në Diasporën shqiptare, përpiqet të tërheq vëmendjen për dukuri të brishta me të cilat duhet të përballohet shoqëria shqiptare.
Raimonda është bashkëpunëtore me statusin e gazetares në disa gazeta të pavarura në shtypin shqiptar, Shqipëri, si: "Tirana Observer", "Ndryshe", "Panorama", dhe me statusin e korrespodentës në "Albanian Mail"-Londër, "Fjala e Lirë" - Londër, dhe "Illyria" - SHBA. etj.
Veprimtaria e Raimondës në opinionin e gjërë është kryesisht e njohur në lëmin e letërsisë e cila shprehet nëpërmjet disa titujve dhe pjesëmarrjes së saj apo të shkrimeve të saja në takime të ndryshme letrare.
Tituj të veprave
"Jeta mes dy dashurive", - një libër me prozë, ngjarje të jetuara dhe publicistikë.
"Dashuria nuk ka emër", - vëllimi i parë me poezi, kryesisht lirika dashurie.
"Sikur s'me ke puthur kurrë", - vëllimi i dytë me poezi, kryesisht lirika dashurie.
"Duke kërkuar Ardianen...", - përmbledhje me proza (kryesisht bazuar ne ngjarje të jetuara) dhe ese.
"Gërhitja e gjeneralëve", - përmbledhje publicistike.
"Pafajsia e Evës", - roman.
"Tempulli i fjales", - bashkëautore në këtë antollogji në gjuhën rumune.
"Itaka e Fjalës", - bashkëautore në këtë antollogji të botuar nga "Fotjonart".
"Zemra Prindërore", - bashkëautore në këtë antollogji në forumin virtual "Mëmëdheu".
"Nëna",- bashkëautore në këtë antollogji me prozë, në forumin "Pan Albanian women network".
"Tregime", - përmbledhje publikuar nga Shtëpia Botuese "ADA", Tiranë.
Mirënjohje
"Fotjonart" - e vlersoi me çmimin e parë punën e saj për rubriken "Reportazhe".
"Forumi Shqiptar" - e vlersoi me çmimin e dytë punën e saj në hapsiren "Tregime".
"Kadmus" - e vlersoi me çmimin e tretë punën e saj në rubrikën "Intervista".
"Netët Korçare" - e vlersoi me çmimin e parë ballkanik për poezinë e saj.
"Netët Poetike të Strugës 2009" - i vlersuan lartë pesë poezit lirike të saj, nëpërmjet të cilave hyri në antologjinë botërore: Who's Who, me titull :"Poetry from five continents".
"Takimi i Poeteshave në Vushtrri" - përzgjedhë rregullisht poezit e saj.
"Takimi At'Gjeçovi 2009" - kësaj radhe poezin e Raimondes, "Nuk munden me.." e vlersoi si më të mirën e takimit.
Përmbi rrudhat e dhimbjes….
Sa shpejt kaluan vitet, krejt si akulli u shkrinë,
Si një flutur e lodhur, më endesh ndër kujtime.
Dhimbja që lë pas, s’gjen forcë për t’u venitur,
Iku ky vit…Vjen tjetri i dërrmuar e i rraskapitur…
Thërras në kupë të qiellit, rrah këmbët fort me tokën,
Ndrydhur shekulli ndër dhimbje, çan fort parzmin e gjoksit,
Dhe hapen valë – valë epshi, zemërimi, kotësia
Udhë me gjëmba, pengjet,madje edhe lakmia….
Një fillim i ri na duhet, me ëndrra të reja,
Të bukura, të papritura, si në të kaltërt vjen rrufeja.
Fshehur rrinë iluzionet në shpirtin tim të vrarë,
Dhe rrjedhin lotët e shiut litarë – litarë – litarë.
Përmbi rrudhat e dhimbjes në fytyrën e vrerosur,
Tëmthat rrahin, veshët shugullojnë e s’kanë të sosur.
Mes të drejtës dhe kuptimit, çfarë t’i zgjedh kësaj jete?
Koka më duhet lart, për TY edhe për Vete.
E vërteta ngashëren vargjeve si ndrin dritë e Zotit,
Që ndrin lugun e jetës dhe përjetësinë, si qëmotit!
Jo në parajsë, në tokë, do të bashkohemi përsëri…
Nën palmën e serenatave për një roman të ri.
****
-Sonte vetëm puthje dua!
Nëpër lëkurën time, ndjeva ledhatimin
e buzëve të tua.
Nën dritën e hënës së trazuar, të zhytur thellë
në errësirë.
ndjeva nxehtësinë e gjoksit tënd.
Në vetminë e brishtë të errësirës, ndjeva
dridhjet dehëse,
të përqafimeve të tua.
Ndjeva pasionet e flakta,
që shkëlqenin në sytë e kaltër.
Ndjeva buzët e tua,
ju përgjigjeshin buzëve të mija,
të etura:
për mëkat,
për një puthje,
për një tendosje,
për një dëshirë,
për një përhumbje,
për një prekje,
për një ledhatim.
Ndjeva krahët rrethuar,
mbi gjoksin tim.
Nga pëshpërimat,
nëpër terr.
Ndjeva fjalën: Të dua!
Ndjeva lirinë,
Lirinë,
nga lëmshi i zjarrtë,
që kishte mbështjellë qeniet tona,
Duart tona kërkonin të ngrinin një urë,
me parfumin
nëpër dritën, puhizën e dashurisë.
Errësira rrënqethet nga puthjet tona,
Sonte vetëm puthje dua….
Puthje!
Përtej këtij terri,
ndalu aty, aty, ku dicka e panjohur,
na pret.
Puthje vetëm puthje sonte!
Vë buzët e mija mbi të tuat,
si një flakë kujtimi, që rri ndezur.
Buzët e mia të dashuruara,
ledhatohen nga buzët e tua.
Ngrohtësira e përjetësisë i merr me vete,
për në perandorinë e puthjeve .
Sonte vetëm puthje dua!
Ajër dua…aromë lulesh dua,
Dhe puthje,
Shumë puthje,
Pafund puthje,
Sonte vetëm puthje dua!
****
-Larg meje ti botë e urrejtjes
Sa keq që s’ka vetëm dashuri.
Sa keq që s’ka vetëm gëzime!..
Urrejtja më ngjan si çudi,
Që më trazon në kujtime…
Larg meje ti botë e urrejtjes,
Ti gropë e vdekjes, larg meje.
Pa shuar greminën e etjes,
Ç’ta marrkam rrugën drejt teje?…
.-.
Sa shumë liri që më paske,
Kërkoke hakun pa hak,
Përse kaq tepër me dashke,
Kur unë nuk të dua aspak?…
.-.
Me dukesh si macja e zezë,
Si menteshë që askush s’e ndërron,
Ku vemjet e ndryshkut bëjnë vezë,
E ti, për çudi, mbijeton….
****
-Shqipe e plagosur-
Kam parë një shqipe të plagosur,
Gjakun e saj nëpër gurë të cërkitur.
Mundohej, ashtu e gjakosur,
të mbronte zogjtë,me sqep duke klithur…
Kam parë dhe korba…Dhe shpendë të tjerë,
Që vështronin Shqiponjën me sy të frikur,
Sikur prisnin,të vdiste ajo e mjerë
Zogjtë për t’ia çukitur…
Vdekja e saj
Do të ishte e Shqiponjtë…
Po nuk vdiq,
Për të mbrojtur zogjtë…-
-Në natën e ndërrimit të viteve….-Ti falemi altarit të dashurisë! –
Nën dritën verbuese të shandanëve,
sy që kryqëzojnë vështrimet,
duart të gërshetuara fort,
frymë…frymë…frymë….,
pika djerse që pikojnë…..,
gotat e verës si dy pika gjaku,
tiktaket e orës,
dy fytyra që ndriçohen,
dy cigare që tymosen…
në natën e fundit të vitit….
Nën dritën verbuese të shandanëve….
Sekreti i virgjërisë së kësaj nate,
më pushton me dlirësinë e brishtë
si një serenatë gazmore,
në çastin e pasionit të dashurisë….
Sekreti i virgjërisë së kësaj nate…
Në valëzimin e flladit të natës,
mezi pres të përkundem lehtë,
në shtratin e agjentë,
të dëgjoj e kënaqem, me simfoninë e ujit,
të lumit,
që gurgullon poshtë dritares tonë.
Mezi pres….!
I Dashuri im..!
Të mos i frikësohemi dritës së shandanëve,
të pëshpëritim përrallën e dashurisë,
t’i bëjmë buzët si flutura,
e të zhytemi në fluturimin e puthjeve,
të ndriçojmë të fshehtat e syve.
I Dashuri im..!
Në strehën e prehrit të natës,
të ndërrimit të viteve,
orës dymbëdhjetë.
ora më e bukur e vetmisë,
e zhurmës së mrekullueshme të jetës,
të vallëzojmë si një puhizë lulesh,
të ndjejmë të rrahurat e ankthit dashuror,
të zemrës,
të kënaqemi me parfumin e shpërthimit,
të frymëmarrjes,
të bashkojmë livadhet tona.
Sikur dreri thërret drenushën e tij,
në këtë natë të fundit të vitit ,
Ti falemi altarit të dashurisë!
Çka shkroi për Raimonda Moisiun prof.Murat Gecaj :
Po ia nisi me radhë, me tre libra, njëri më i arrirë se tjetri dhe me emra të zgjedhur.
1. Libri i parë
Autorja ose botuesi, i kanë zgjedhur këta vargje, që i kanë venë në kopertinën e fundit:
…Dikush po na përgjon,
si puthemi ne të dy
dhe shkruan pa na thënë:
Asgjë mua, asgjë ty!
Dikush përgjon, si puthet,
një vajzë me një djalë…
Vajza, ardhur nga Hëna;
Djali, nga Parajsa ka dalë…
Është libri i tretë i kësaj autoreje, në poezi, pas atyre: “Dashuria ka një emër” dhe “Sikur s’më ke puthur kurrë”, bashkë me katër libra të tjerë, ku është bashkautore. Për ato, Monda ka marrë çmim të pare, në “Netët Ballkanike” dhe çmim të pare, nga redaksia e Gazetës “Nositi”.
Në përmbledhjen e re, në 190 faqe, janë publikuar 42 poezi shqip, 15 anglisht, 5 italisht e 2 greqisht. Në mbyllje janë vendosur vlerësimet e krijimeve në poezi, të R.Moisiut, nga: Fatmir Terziu, Pëllumb Gorica, Vangjush Ziko e Arqile Gjata.
2. Libri i dytë
Duke provuar gjininë e tregimit, përsëri R.Moisiu ka në epiqendër dashurinë, këtë ndjenjë të bukur dhe të përhershme njerëzore. Në ballë të tyre prinë tregimi, aq i njohur për ne, ”Kali i Princeshës”. Pastaj vijnë, me radhë, tregime interesante: “Gjëmimi i moshave”, “Fustani i bardhë”, “Sytë e Anës”, “Nepsi i epshit”, “Puthja e fundit”, “Dashuria e Evrehesë”, “Ekstazë mbi Oqean”, “E virgjër, në tjetër botën e saj”, “Përdhunimi” e të tjerë. Disi “fshehur”, mes titujve të tregimeve, është dhe skica aq e frymëzuar, shkruar me dhimbje për humbjen e mbesës së Mondës,”Luajmë bashkë, Greisa!”. Por janë dhe shkrimet rreth krijimeve e botimeve të Fatmir Terziut, Mëhill Velajt, Petraq Zotos, Ivzi Çipurit, Irena Gjonit, Remzi Bashës, Artan Mullajt e Monika Cepës.
Libri mbyllet me shënimin e Jorgo Telos për poemën e R.Moisiut “Në aeroportin e vetëm të Atdheut” dhe me një intervistë të Fatime Kullit, përmes të cilës zbulojmë anë të ndyshme të jetës dhe personalitetit artistik e krijues të Raimonda Moisiut.
3. Libri i tretë
Në librin e tretë, janë botuar mjaft ese dhe shkrime publicistikë. Se të gjithë ne e njohim R.Moisiun, për shkrimet e saj të zhdërvjellta, me gjuhë të pasur, me prekje në “telat e zemrës” së personazheve të saj etj. Janë 33 shkrime të tillë, në një libër me 180 faqe. Aty flitet edhe për ngjarje e krijues të njohur shqiptarë, në Amerikë. Të tillë janë: Fan Noli, Vlash Fili, Kostaq Duka, Mëhill Velaj, Riza Lahi e Roland Gjoza e Kozeta Zavalani.
Na tërheqin vëmendjen dhe shkrimet e frymëzuara të saj, gjatë vizitave në Atdhe, si për “parlamentarët e Fterrës”, për “Netët poetike korçare”, për kantautorin korçar Nonda Kajno dhe artisten Jorgjeta Lalzi, që “e lë Korçën pa gjumë”. Por, syrit dhe penës të kësaj publicisteje të talentuar nuk i kanë shpëtuar as nënat e gratë shqiptare, disa nga të cilat u martirizuan nga shteti monist në Shqipëri, ndër të cilat ishte dhe Musine Kokalari. Në reportazhet e autores preken dhe çështje të ndryshme shoqërore etj.
Në përfundim të këtij libri janë shkrimi i Erget Cenollit, për publicistikën e R. Moisiut dhe i Justin Stock (anglisht).
…Në mbyllje të këtyre shënimeve, për tre libra të Raimonda Moisiut (sepse ajo ka dhe mjaft të tjerë), koleges e mikes sonë të mirë, por dhe shkrimtares dhe poetes së njohur, po shënoj dhe një “sekret” të saj. Ajo, së shpejti, do të publikojë në Tiranë dhe librin me mjaft intervista të shkrimtarëve, poetëve e publicistëve, me titullin domethënës “Letrat shqipe, këtej & përtej Atllantikut”.
Sigurisht, atë e pres me kënaqësi të veçantë, pasi aty është dhe një intervistë, që ajo më mori, pak kohë më parë. Por Monda ka shënuar në faqen e kopertinës së fundit dhe titullin e një romani, “Pafajësia e Evës”.
Pra, le të presim, që t’i kemi sa më parë në dorë dhe këto krijime të bukura të saj. Ndërsa, në përgjithësi, e urojmë dhe e përgëzojmë atë, si për këta libra e tërë krijimtarinë e saj dhe dëshirojmë që Raimonda Moisiu të vijojë pa u ndalur në udhën e krijimit, duke mbetur e pakapshme, në “qiellin” letrar shqiptar!”
(Nga libri, me autor Murat Gecaj, “Për ju, krijuese…”, faqe 149-151, Tiranë, 2015)
***
Dhe krejtë në fund Stafi i Floripress-it ,i uron dhe e përgëzonë këtë poete brilante dhe mike bashkatdhetare, për të gjitha botimet e saj, si dhe për veprimtaritë e palodhura, që zhvillon në Amerikë, por dhe kur kthehet në vendlindje, në Atdhe.
(Flori Bruqi)
