2020-04-28

Besim Bokshi, gjuhëtari që nuk e njohëm


Flori Bruqi


Kanë kaluar katër vjet nga vdekja e Akademik Prof.dr. Besim Bokshit, gjuhëtarit që mes viteve 2008 - 2011 kishte drejtuar Akademinë e Shkencave dhe Arteve të Kosovës.
















Autor i dhjetëra studimeve dhe librave, ndër të cilët “Prapavendosja e nyjës në gjuhët ballkanike”, Akademik Prof.Dr. Besim Bokshi kishte qenë anëtar në Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe në Tiranë më 1973.

Pikërisht vepra “Prapavendosja e nyjës në gjuhët ballkanike” është marrë si shkas nga gjuhëtarja Lindita Rugova, për të folur për Besim Bokshin. E ftuar në emisionin CODEX të KTV-së, Lindita Rugova ka thënë se  Akademik Prof.Besim Bokshi ishte një gjuhëtar i një niveli të lartë, lloji i të cilit është i rrallë.

Besim Bokshi.jpg

Besim Bokshi

Besim Bokshi, gjuhëtar, profesor e akademik lindi në Gjakovë më 12 nëntor 1930 dhe vdiq po aty më 16 gusht 2014.

 Gjashtë klasë të mësimit fillor i kreu në Tiranë, ndërsa dy të tjerat - në Gjakovë. Maturoi në Gjimnazin e Prishtinës. 

Ndoqi studimet në Katedrën e Albanologjisë në Universitetin e Beogradit dhe, me ndërprerje, i përfundoi më 1959. Vijoi studimet pasuniversitare në Drejtimin e gjuhësisë në Beograd. 

Tema e tezës së doktoratës iu dha në bazë të punimit Zhvillimi i strukturës së temave emërore të shqipes (Gjurmime albanologjike, 1, 1971). 

Mbrojti tezën e doktoratës me temë Rruga e formimit të fleksionit të sotëm nominal të shqipes në Fakultetin Filozofik të Prishtinës më 1977. 

Ka ligjëruar lëndën e gjuhës shqipe në Gjimnazin e Gjakovës dhe në vitet 1961-63 ka ushtruar edhe detyrën e drejtorit të kësaj shkolle. 

Ka qenë profesor në Shkollën e Lartë Pedagogjike të Gjakovës në vitet 1967-73 për Morfologji të gjuhës së sotme shqipe e për Hyrje në gjuhësi dhe në katër vjetët e parë e ka drejtuar punën e kësaj shkolle. 

Dy fjalë lexuesve për "Leksikonin Enciklopedik" të Akademisë së ...

Brenda kësaj kohe për tetë muaj ka punuar në Institutin Albanologjik të Prishtinës. Nga viti 1974 është zgjedhur ligjërues i Morfologjisë historike në Degën e Gjuhës e të Letërsisë Shqipe në Fakultetin Filologjik të Universitetit të Prishtinës dhe, pas doktorimit, është zgjedhur profesor inordinar e pastaj edhe ordinar deri kur u përjashtua nga Fakulteti më 1991 bashkë me mësimdhënës të tjerë shqiptarë nga dekanati i dhunshëm. Në vitet 1992-2001 ka ligjëruar lëndën Hyrje në studimin krahasues të gjuhëve indoevropiane në Shkallën e tretë të studimeve - Drejtimi i gjuhësisë në Fakultetin Filologjik të Prishtinës. Ka qenë anëtar i komisionit për konkluzione të Konsultës Gjuhësore të Prishtinës më 1968 dhe delegat në Kongresin e Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe në Tiranë më 1973. Ka marrë pjesë në Kongresin e Studimeve të Evropës Juglindore në Ankara më 1978 me kumtesën për prapavendosjen e nyjës në gjuhët ballkanike. Në Universitetin e Jenës ka mbajtur ligjëratën për origjinën e mbaresave rasore të shqipes. Para ligjëruesve të Katedrës së Gjuhës e të Letërsisë Shqipe të Fakultetit Filologjik të Tiranës dhe bashkëpunëtorëve shkencorë të Institutit të Gjuhësisë e të Letërsisë ka mbajtur ligjëratën për zhvillimin e sistemit emëror të shqipes (1979).

 Ka qenë deputet në Dhomën për Arsim në Kuvendin Federativ më 1967-69. Në zgjedhjet e organizuara nga subjektet tona politike më 1992 është zgjedhur deputet i Kuvendit të Republikës së Kosovës. Në vitet 1993-96 ka qenë kryetar i Partisë Socialdemokrate të Kosovës. 

Për veprën Rruga e formimit të fleksionit të sotëm nominal të shqipes ka marrë Shpërblimin e dhjetorit të Kuvendit të Kosovës më 1980. 
Ishte  anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës. Anëtar korrespondent i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës i zgjedhur më 1991, ndërsa nga viti 1996 ishte  anëtar i rregullt i kësaj akademie. Më 2002 u zgjodh nënkryetar i Akademisë.

Akademikun  Besim Bokshi vend të merituar ka  edhe në librin e tij "Leksikon enciklopedik" të Akademisë së Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, botuar këto ditë nga Flomed SHPK. Ky libër pritët të përurohetpas karantinimit të Kosovës nga Covid 19-të.



No comments:

Post a Comment

Myrvete Dreshaj – Baliu: Shëmbëlltyra e Adem Jasharit dhe familjes së tij në poezinë e sotme shqipe 1,2 3.

            Profesor Dr. Myrvete Dreshaj-Baliu, PHD.   Përmbledhje e shkurtër: Objekt i kërkimit në këtë studim është reflektimi i shëmbëllt...