2013-08-31

Shprehja e emocioneve në librat e shekullit të XX


Në bazë të analizave statistikore të kryera mbi disa tekste letrare, gjatë 50 vteve të fundit shoqëria njerëzore duket se është bërë gjithnjë e më pak e interesuar për të komunikuar, shprehur emocionet në tekstet letrare, me një përjashtim, frikën.

Studimi është realizuar duke analizuar frekuencën e përdorimit të fjalëve që transmetojnë ndjenjat, në libra të botuar në shekullin e kaluar. Librat u analizuan në formatin e vet dixhital nga baza e të dhënave Ngram e Google, që përmban dixhitalizimin e mbi pesë milion librave të botuar në SHBA dhe Britaninë e Madhe mes viteve 1900-2000.
Çfarë u analizua?
Mes miliarda e miliarda fjalëve u analizuan/kërkuan ato që shprehnin apo komunikonin një gjendje emocionale dhe që lejonin të klasifikoheshin në kategori si: inat, përshtirosje, frikë, urrejtje, lumturim, trishtim, shtypje.
Disa nga rezultatet…
Periudhat historike me humor të "pozitiv" dhe humor "negativ". Mbi zero periudhat e gëzuara, nën zero periudhat e trishta. (nga studimi)
Periudhat historike me humor të “pozitiv” dhe humor “negativ”. Mbi zero periudhat e gëzuara, nën zero periudhat e trishta. (nga studimi)
Rezultati kryesor që dell nga studimi është ai që, ka një relatë evidente mes fjalëve apo ndjenjës së përgjithshme që del nga veprat dhe kohës kur ato janë botuar. Pra, pas euforisë së viteve ’20 të shekullit të XX u kalua në trishtim, në përkitje të depresionit të madh e më pas të luftës së dytë botërore, e më pas akoma në gëzimin lehtësues së viteve të baby boom-it.
Një tjetër përfundim është ai që, ka patur një zvogëlim të dukshëm të përgjithshëm e progresiv të përdorimit të fjalëve që përshkruajnë gjendjet shpirtërore. Reduktimi nuk vjen si refleks i ndryshimit të raportit botime shkencore – botime letrare, por vihet re edhe duke konsideruar veças veprat narrative dhe veprat e kritikës letrare.
Në kontrast me reduktimin e përgjithshëm të përdorimit të fjalëve që tregojnë mbi gjendjen emocionale, është përshkrimi i frikës. Fjalët që përshruajnë frikën janë rritur në përdorim, sidomos pas viteve ’70.