Zbulohet njeriu i lashtë, i cili e ndryshon pamjen e evolucionit

Një ekip ndërkombëtar shkencëtarësh ka zbuluar një lloj të ri, deri tash të panjohur, të afërm të njeriut të quajtur Homo naledi, i cili ka qenë i gjatë rreth 1,5 metra, ka peshuar më pak se 50 kg dhe trurin e ka pasur të madhësisë së gorillës

Gjatë gërmimeve në Republikën e Afrikës Jugore në vitet 2013 e 2014 janë gjetur rreth 1.550 mbetjesh fosile të pjesëve të skeleteve të së paku 15 individëve, si të fëmijëve, ashtu edhe të rriturish e pleqve.

Vendzbulimi, një shpellë e thellë e njohur si Rising star, rreth 50 km në veriperëndim të Johanesburgut, është cak i popullarizuar i speleologëve qysh nga vitet 1960. Por, zbulimi kyç ka ndodhur vetëm para pak vitesh, kur shpellarët Steven Tucker e Rick Hunter, duke hulumtuar disa kalime më të thella dhe hapësira në Rising Star, kanë hasur në grumbuj eshtrash. Fakti se eshtrat janë vendosur në një vend, tregon për mundësinë që ky paraardhës i njerëzve ka praktikuar varrimin ritual.
Ekspertët konsiderojnë se zbulimi i ri, i prezantuar në revistën eLife, do të ndryshojë të kuptuarit e paraardhësve të njeriut. Siç tregon emri Homo, qenia e lashtë i ka takuar të njëjtit grup si edhe njeriu bashkëkohor. Emrin naledi e ka marrë sipas shpellës, sepse kjo fjalë në gjuhën sesoto do të thotë yll.
Vjetërsia e gjetjes është vlerësuar në 2,5 e 3 milionë vite, që do të thotë se ka qenë njëri më të vjetërve i gjinisë sonë, të cilës i përkasin edhe llojet si Homo habilis e Homo erectus. Fosilet janë datuar dy herë, por vjetërsia përfundimtare do të përcaktohet vetëm më vonë.

Sipas prijësit të studimit, dr. Lee Berger, antropolog nga Universiteti Witwatersrand, naledin nuk duhet konsideruar si karikë e cila mungon, por më parë urë lidhëse ndërmjet primatëve primitivë dykëmbësh dhe njerëzve.

Berger përndryshe është njëri prej antropologëve të rrallë, i cili tash me vite beson se Afrika Jugore mund të jetë atdhe i paraardhësve më të hershëm të trungut evolutiv njerëzor. Shumica e hulumtimeve të tjera të tij janë bërë në pjesët veriore të kontinentit në Keni e Etiopi, kur është gjetur edhe Lucy e famshme.

Pjesëmarrësit e hulumtimit konsiderojnë se gjetja është shumë interesante edhe për shkak se përputhet ndër zbulimet e reja anembanë botës, të cilat gjithnjë e më qartë tregojnë se natyra ka eksperimentuar me zgjidhje të ndryshme të shumta, prej të cilave përfundimisht ka dominuar vetëm një – njeriu bashkëkohor.

Homo naledi është dukshëm më ndryshe nga hominidët tjerë primitivë të gjetur deri më tash në Afrikë. Disa eshtra i ka më primitivë se australopitecinët, të cilët konsiderohen paraardhës të lashtë të njeriut. Nga njëra anë ka pasur krahë dhe komblik primitiv dhe tru të vogël, me vëllim më të vogël se 560 cm3, dukshëm më të vogël se H. erectusi, i cili e ka pasur rreth 900 cm3. Nga ana tjetër, ka pasur formë mjaft të avancuar të kafkës, si dhe eshtrat e gishtave dhe nyjet e duarve. Ka pasur këmbë të gjata dhe shputa e femur gati bashkëkohor, kështu që skeleti shumë ngjan me skeletin e fëmijës. Pjesa e epërme e strukturës së skeletit më shumë ngjan me të majmunit se me të njeriut dhe anasjelltas