2015-11-23

Çfarë është Kalifati?


Kalifati ne gjuhen arabe

Pjesa më e madhe e perëndimorëve kanë një ide të zbehtë të asaj çfarë Shteti Islamik i Irakut dhe Sirisë së Madhe (ISIS) pretendojnë të kenë ngritur në banesat dhe vendet shkretëtinore që ato kontrollojnë.

Por çfarë është Kalifati?

Në thelb, Kalifati është mënyra se si muslimanët organizonin veten e tyre pas vdekjes së profetit Muhamed. Gjatë jetës së tij, profeti Muhamedi (myslimanët e njohin si i dërguari i Zotit), shërbeu edhe si udhëheqës fetar edhe si sundues i përkohshëm të legjioneve të vizatuara nga mësimet e tij. Por kur Profeti vdiq në vitin 632 pas erës sonë, ai nuk la trashëgimtar, dhe u bënë kërkime për një pasardhës të tij – gjë që shpjegon ekzistencën e kalifit. Kalifati (ose pasardhësi) është ai që sundon dhe qeveris duke pasur pushtet mbi besimtarët. Konkursi për kalif duhet të bëhej nga ata që ishin afër Profetit, dhe ndiqnin mësimet e tij. Ata formuan traditën Sunni të Islamit. Shiitët ndaluan së zgjedhuri kalifë qysh herët, por në traditën dominuese Sunni, zyra mbante autoritet të lartë fetar dhe politik. Këto dy pushtete të ndërthurura sëbashku mbanin bazat e perandorisë aty ku zgjidhte Kalifi: në Bagdad, Damask, ose së fundmi në Stamboll, vend nga i cili sulltanët osmanë qeverisën perandorinë e tyre të shtrirë nëpër tre kontinente për më shumë se 500 vjet.

Por Perandoria Osmane kapitulloi në Luftën e Parë Botërore, dhe toka e mbetur e saj u nda sipas dëshirës së fitimtarëve europianë : në komb-shtete. Dhe kur ndodhi kjo, komb-shteti Republika e Turqisë u veçua në gadishullin e Anadollit që ishte edhe zemra e Perandorisë së asaj kohe.

Themeluesi i saj, Mustafa Qemal Ataturku, e shikonte Islamin si rival të fuqisë së shtetit laik.
Dekada të tëra kaluan, dhe Perëndimi harroi krejtësisht se aty kohë më parë ndodhej një kalifat. Por muslimanët nuk e harruan kurrë këtë gjë.

Vëllazëria Myslimane u themelua në Egjipt në vitin 1928 me dëshirën për ta rithemeluar atë. Kjo sipërmarrje u ndoq nga grupe të tjera, të gjithë prej tyre radikalë në kuptimin e asaj që myslimanët kërkonin një rend botëror, i cili do t’i jepte fund ndarjes së tokave muslimane në pjesë.
Image result for cka eshte isis
Por shumë myslimanë të moderuar e pëlqejnë këtë ide gjithashtu. Disa citojnë mosfunksionimin e botës arabe të përcaktuar nga kufijtë koloniale, veçanërisht të krahasuar me kohërat osmane. Të tjerë vënë re se katolikët kanë Papën e tyre. “Koncepti i kalifatit ka mbetur gjallë në kujtesën kolektive të shoqërisë”, thotë një autor turk, Ali Bulac. “Nuk ka asgjë që e mban shoqërinë myslimane të bashkuar për momentin”.

Dinjiteti, ose humbja e tij, luan një rol shumë domethënës. Osama Bin Laden ndërmori sulmet e 11 shtatorit “një gjë shumë e vogël në krahasim me këtë poshtërim dhe përbuzje për më shumë se 80 vjet”, që nga eliminimi i kalifatit në vitin 1924. Dhe në deklaratë pretendohet që kalifati të rivendoset në tokën mes Sirisë dhe Irakut.
Image result for cka eshte isis
ISIS bëri thirrje se “brezat po mbyteshin në oqeanet e turpit, duke u ushqyer me qumështin e poshtërimit”. Edhe më parë është shpallur zyrtarisht Kalifati më 29 qershor 2015.

ISIS, që përdor rrjetet sociale me mjeshtëri të plotë, postuan në Twitter se ishin zyrtarët anglezë dhe francezë që në mënyrë të fshehtë ndanë Lindjen e Mesme në ditët e fundit të Luftës së Parë Botërore. Por grupi ISIS është radikal në më shumë se vetëm një mënyrë.
Image result for cka eshte isis
Abu Bakr al Baghdadi, themeluesi i ISIS, që tani pretendon mantelin e Profetit, bën thirrje për një luftë në 10 % të myslimanëve që ndjekin traditën Shia. Ai u bën thirrje ushtarëve të tij që “të pijnë gjakun” e mosbesuesve. “Kjo është diçka karakteristike e kohës tonë, për të rithemeluar një perandori ideologjike”, thotë një dijetar turk me emrin Serif Mardin.

Në rritje është dhuna e të miturve në rrjetet sociale

Kërko brenda në imazh                                      Nga Flori Bruqi Tik Tok është një aplikacion në pronësi të kompanisë kineze, Byte...