2013-11-30

Në vend të përkujtimit për poetin dhe shokun : Vdiq Abdullah Konushevci(1958-2013)




Abdullah Konushevci lindi në vitin 1958 në Prishtinë,Vdiq sot më1 dhjetor 2013 në ora 6:00. Është njeri ndër poetet më të shquar shqiptar.

Në Prishtinë mbaroi shkollimin fillore dhe të mesmë dhe të lartë. Studio letërsinë krahasimtare në Universitetin e Zagrebit dhe punoi mbi 20 vjet si gazetar në "Bota e Re" dhe "Rilindja".


Cikël me poezi nga Abdullah Konushevci


TRADHTIA

E përcolla me një pikëllim të fshehur
Në sy në buzë nën bark
I shihja gjurmët e tjetrit

Kur u ktheva
Në dhomë kishte rënë stuhia
Shtrati sikur ishte kthyer përmbys
Banja merrte frymë me vështirësi
Si një i sëmurë astmatik

Hodha shpejt e shpejt në shportë
Brekët këmishët çarçafët
Shtratin e shtrëngova mirë për këmbësh
Po hija po era e saj ishte kudo

E di se më nuk do ta takoj
Se tjetri në sy në buzë nën bark
Do të lexojë me pikëllim
Gjurmët e mia


Prishtinë, më 27 tetor 2010 



Si e krijoi Zojsi Dardaninë

Nuk dihet
Nga koka a nga kofsha
Zojsi nxori Dardaninë
Dhe e deshi, e deshi, shumë e deshi
Nga dashuri e madhe
Kish rrezik ta mbyste

Sot e atë mot
E varim në dardhë
Dashurinë e tij të madhe
Dhe kryqin e marrim në shpinë
Duke pritur të ndodhë mrekullia
Eshtrat i bëjmë grumbull
Në Kodrën e Kafkave



Vdekja e dytë e Gjergjit*


Kur derdhet atdheu në det
Shkulet shkëmbi fusha mali
Terri derdhet me shtëmba
Dhe thikat vezullojnë

Vlorën e zënë ethet e dridhet
(Babi, do t'i kenë tretur
Gjergjit eshtërat
Se Atdheu po derdhet
Përsëri në det)
Drilonit s'mund t'i them
Ji i fortë
Dritoni është bërë dhé

Dhe ata po e shohin
Se s'është kjo më
Lojë me qen e mace

* Vjershë për eksodin e madh në Shqipëri 


Duke pritur Gjergjin e Ri

Ai do të vijë
Ti do ta çosh patjetër
Ne do të dalim dhe do ta presim
Me tupan e me zurna
Do ta marrim do ta hipim
Lart mbi supe
Do t'i brohoritim
Derisa të mos kemi zë

Ai do të vijë
Se ne e presim
Si Shpëtimtarin si Shëlbyesin
Do të shkelë këmbëzbathur
Mbi Dheun tonë
Do të ndezë qirinj
Te varret tona

Ai do të vijë
Ne e shohim ëndërr përnatë
Është kripëgjatë
Dhe nuk i trembet bishës
Që s'na lë të dalim
Nga portat e qytetit

Ai do të vijë
Ta therë në fyt bishën
Do t'i pastrojmë puset
Do të gjuajmë peshk
Dhe shpesë dhe kafshë
Do t'i njomim flitë përsëri

Ai do të vijë
Se ne e presim
Se ne vdesim përditë e më shumë
Se qyteti bie erë kufomë


Kthimi i dritësorëve

Dritësorët do të kthehen
Me leshra të kërleshur
Me thonj të paprerë
Me trup-duar-fytyrëdheu

Do të përplasen brenda
Do të na zënë për fyti
Do të na shkulin për flokësh

Dhe ne s’do t’i shohim
Se ata janë prej drite
Se nuk bëjnë hije mbi dhé

Ata e kanë pushtuar
Zemrën e tokës
Dhe kupën e qiellit

Dritësorët do të kthehen
Të na mësojnë zejën e vdekjes
Të na japin pak zemër të tokës
Pak kupë të qiellit

Të dehemi dhe ne

Me hirin e zjarrit
Të mos jemi vetëm hije mbi dhé




Ëndrra... pastaj Vlora


Diqysh shkuam në një planet tjetër
Ku kishte bukë qumësht mish
Dhe s’kishte milicë
Shqiptarët ishin shumë të mirë
Preheshin hijeve
Hidhnin valle shesheve
Bënin dashuri të mëdha
Disi... kur hyri Vlora në dhomë
Babi mbrëmë me dy orë natë
Na shkallmuan derën përsëri
Ata që s’mund t’u zë emrin në gojë



Zonja Mëmë

Jam lodhur duke pritur
Zonja Mëmë
T’i nisësh shërbëtorët e Tu
(Dhe unë shërbëtor Yti jam)
Të m’i këputin hekurat

Jam bërë një ashtlëkurënajë
E ka rëndë
Dhe toka të më mbajë
Ku ta këput kokën
Mbështetur për muri

Ti Zonja Mëmë
Mos resht të m’i ledhatosh shpresat
Po mbahem për një fije floku
I bindur se është floku Yt i thinjur

Zonja Mëmë
Mendimet për Ty
M’i vrasin në rrugë
Po malcimet e plagëve
Ti m’i ndien
Dhe ballin rrëzon në shuplakë

Ti duhet ta dish
Zonja Mëmë
Kur më hipën zjarrmia
Ai kroi i cemtë
Që rrjedh dikund aty pranë
Je Ti

Kur më ngushtohen rrugët
Dhe e kam pisk

E di se Ti
Zonja Mëmë
Do të më hapësh një shteg
Se me Ty është liria
Dhe dashuria ime për Ty




Mungesa e lirisë


Ti ishe
Një mëngjes i freskët
Që lëshonte
Tinguj të kthjellët

Dhe ishe një kopsht i derdhur
Zot sa i derdhur
Me erë me ngjyrë
Mbytje çdo gjë përreth

Nga duart nga yjet
Si nga një libër i hapur
Mund të parathoshe çdo gjë

Si fatthënë e rysur që ishe

Po jepeshe lehtë
Si një kafshë
E lodhur nga ndjekjet
Se në flokë
Në ballë
Në sy
Kudo
Të vihej re
Mungesa e lirisë




Skicë për një elegji

Ja
Kjo shtëpi
Ka një të vrarë
Dhe kjo këtu
Dhe kjo pranë saj
Dhe kjo tjetra
Dhe kjo dhe kjo dhe kjo

Ja
Dhe ajo shtëpi
Ka një të vrarë
Dhe ajo atje
Dhe ajo pranë saj
Dhe ajo tjetra
Dhe ajo dhe ajo dhe ajo



DHE IKIMI IKIM ...

Mbase ikim ikim ikim
Nga dhomat e mbushura ofshamë
Dhe dalim shesheve
Po sheshet janë të lara në gjak

Ndodh largohemi nga rrugët
Që klithin në fytyra fëmijësh
Dhe i mbyllim sytë
Kur Mezia i ngul ushtën
Demit tonë të Zi
Në Mozomazinë e përhumbur
Dheu na rrëshqet nën këmbë



MUNGESA E LIRISË

Ti ishe
Një mëngjes i freskët
Që lëshonte
Tinguj të kthjellët
Dhe ishe një kopsht i derdhur
Zot sa i derdhur
Me erë me ngjyrë
Mbytje çdo gjë përreth
Nga duart nga yjet
Si nga një libër i hapur
Mund të parathoshe çdo gjë

Si fatthënë e rysur që ishe
Po jepeshe lehtë
Si një kafshë
E lodhur nga ndjekjet
Se në flokë
Në ballë
Në sy
Kudo
Të vihej re
Mungesa e lirsië

Abdullah Konushevci lindi në vitin 1958 në Prishtinë, është shkrimtar i shquar shqiptar. Në Prishtinë mbaroi shkollimin fillor, të mesëm dhe të lartë. Studio letërsinë krahasimtare në "Universitetin e Zagrebit" dhe punoi mbi 20 vjet si gazetar në “Bota e Re” dhe “Rilindja”.



Vëllimet me poezi

Pasqyrë dhe diell (poezi, "Rilindja", Prishtinë, 1979},
Rënia e mollës (poezi, "Rilindja", Prishtinë,1981),
Pad jabuke (serbisht, "Jedinstvo", Prishtinë 1982),
Qerrja e diellit (poezi, "Rilindja", Prishtinë,1983),
Loja e strucit (poezi, "Rilindja", Prishtinë,1987),
Të qenët të mosqenë (poezi, "Rilindja", Prishtinë, 1990),
Pikat AD (poezi, "Papyrus", Prishtinë,2002),
Dashni dhe vdekje (poezi. "Nositi", Prishtinë, 2011)

Tekste shkollore dhe kritikë letrare

Gjuha shqipe XI (libër shkollor, "Dukagjini", 2004, 2009)
Demaçi, vepra letrare (monografi, "Nositi", Prishtinë, 2008)
Për poezinë (kritikë letrare, "Nositi", Prishtinë, 2008)
At Gjergj Fishta 1871-1940 (monografi, përgatiti për shtyp Abdullah Konushevci), NOSITI, Prishtinë, 2011)

Romani 'Gjarpinjtë e gjakut' i Adem Demaçit (artikuj të zgjedhur letrarë nga Abdullah Konushevci, kritikë letrare), NOSITI, Prishtinë 2011)

Përkthimet nga anglishtja

Rabindranath Tagore: Gitangjali dhe Mbledhja e frutave (“Rilindja”, 1988);
Ernest Hemingway: Dielli lind përsëri (botoi “Rilindja” në vazhdime, 1989);
Ikona e lotëve (film dokumentar” (2006), përkthyer nga shqipja në anglisht
Ludo Hupperts: Koncerti dhe tregime të tjera, SHB "Nositi", Prishtinë, 2008.

Përkthimet nga kroatishtja

Teofrasti: Karakteret (“Rilindja”, 1983),
M. Slaviçek: Pse të mos jemi derisa jemi (“Rilindja”, 1990),
Grup autorësh: Historia e letërsisë botërore, V (“Rilindja”, 1989) dhe
Milan Shufflay: Histori e shqiptarëve të Veriut ("Nositi", 2009)

Të tjera

Ka botuar me qindra artikuj dhe recensioni për letërsinë e shkruar dhe gojore, për gjuhën shqipe, si dhe ka përgatitur për shtyp (radhitje, faqosje) një numër të madh veprash e revistash letrare. Shumë poezi të tij janë përkthyer anglisht, spanjisht, gjermanisht, rumanisht, sllovenisht, kroatisht, sllovakisht dhe turqisht.

Për veprat e Abdullah Konushevcit kanë shkruar: Sylejman Syla, Xhemail Mustafa, Ibrahim Rugova, Vehap Shita, Hysni Hoxha, Ali Aliu, Abdyl Kadolli, Merxhan Avdyli, Sabri Hamiti, Ramadan Musliu, Rushit Ramabaja, Milazim Krasniqi, Flori Bruqi,Ismail Belaj, Ismail Syla, Salih Bytyçi, Emin Azemi, Nazif Zejnullahu, Medi Memishi, Rrustem Geci etj.

 Flori BRUQI

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------



Ndërron jetë Abdullah Konushveci; Poeti i lirë, dhe i papunë!
SHARE THIS
Add to Delicious Share on FriendFeed Digg submit to reddit
TAGS
Violeta Murati



Pas një sëmundje të rëndë, në moshën 55 vjeçare është ndarë dje, nga jeta poeti dhe studiuesi Abdullah Konushevci. Poeti prej kohësh ishte diagonstikuar me sëmundjen e tumorit, dhe është kuruar në Tiranë. Më poshtë botojmë poezinë e tij të fundit, testament për poetin; deklaraten ku denoncon Lidhjen e Shkrimtareve te Kosovës, si dhe mendimin në forumin e “standard” të 2012 për komunikimin kulturor mes trojeve





31 nentor abdullah Pas një sëmundje të rëndë, në moshën 55 -vjeçare është ndarë dje, nga jeta poeti dhe studiuesi Abdullah Konushevci. Poeti prej kohësh ishte diagonstikuar me sëmundjen e tumorit, dhe është kuruar në Tiranë. Në kryeqytetin e Shqipërisë ai do të vëzhgonte zymtësinë dhe jetën e vrazhdë sidomos për ditët e tij të vështira. Poezitë e tij të kësaj periudhe flasin për këtë. Ndërsa në Kosovë i rrethuar më shumë me atmosferën e miqësië dhe njohjes më të gjerë ai mbeti një rebel i lirisë, dhe ndjesisë së skajshme të humanes. Mbi këtë të fundit, në prill të këtij viti ai i drejtohet Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës me një deklaratë të hapur, duke denoncuar e zbuluar njëkohësisht degradimin e shkrimtarëve, si qënie humane e treguar forcën e intelektualit, edhe pse në një pozicion të vështirë, i mbërthyer nga sinjalet e fundit për jetë. Kolec Traboini do të realizonte një sensibilizim masiv për sëmundjen e poetit, për t’i ardhur atij në ndihmë në kryerjen e një operacioni të rëndë.

Mes gjendjes së “vdekjes së sigurtë” dhe jetës pandërprerje me krijimtarinë deri para pak ditësh duke postuar në rrjetin e tij social, Abdullah Konushevci jo pak herë bëhet një tribu I fjalës së lirë. Pak e çmuar dhe e njohur në kryeqytetin e poetëve të Shqipërisë, poezia e Konushevcit është njohur përmes gazetës “standard”, në suplementin letrar “Logs&Art”.

Megjithatë krijimtaria si poetike, dhe ajo studimore por duke realizuar dhe hapësirën e një njeriu që ndjek zhvillimet e letërsisë Konushevci ka gjurmën përmes botimeve të tij, e parë kjo anë mjaft aktiv në media, ku edhe ka punuar prej vitesh.

Në gjithë këtë vështrim të domosdoshëm për ta parë poetin e Kosovës në këtë anë të kufirit shqiptar, homazhet për Konushevcin janë bërë dje në Prishtinë, përcjellë në banesën e fundit nga organizimi I Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës. Arkëmorti është vendosur dje në mesditë në Institutin Albanologjik të Prishtinës, dhe prej andej është përcjellë për në varrezat e Prishtinës.

Abdullah Konushevci lindi më 1 maj 1958 në Prishtinë. Mbaroi fakultetin filozofik në Prishtinë e Zagreb. Punoi në gazetën e studentëve “Bota e re” dhe në gazetën “Rilindja”. Pas mbylljes së “Rilindjes”, mbeti pa punë. Në statusin e tij të rrjetit social, për ironi shkruante: Poet i lirë, i papunë!

Ka botuar me qindra artikuj dhe recensione për letërsinë e shkruar dhe gojore, për çështje të gjuhësisë dhe onomastikës, si dhe ka përgatitur për shtyp një numër të madh veprash e revistash letrare. Shumë poezi të tij janë përkthyer anglisht, spanjisht, gjermanisht, rumanisht, sllovenisht, kroatisht, sllovakisht dhe turqisht. Ai ishte laureat i shumë çmimeve kombëtare për letërsinë si dhe autor i disa teksteve shkollore për letërsinë.

Ka përkthyer nga gjuha angleze disa prej autorëve të letërsisë botërore, si: Hemingëay, Tagore, Ludo Hupperts etj. Krijimtaria letrare Abdullah Konushevcit, veçan poezia, me rizbulimin dhe pleksjen e bukurisë së lashtë me të sotmen, me gjetjen e kodit të mëvetësishëm të formulimit poetik të historisë, të etnopsikologjisë e të dashurisë, me urtinë e kthjelltësinë e vargut dhe me lojën e tij deri në kulmet magjike, me përmasën e re të gjeografisë poetike të etnisë, me shpirtëzimin dhe rikuptimësimin e mitit pellazgjiko – shqiptar, gjeti, në të vërtetë, Fyellin Magjik që e bëri vargun e tij emblematike jo vetëm për brezin e poetëve të viteve tetëdhjetë dhe, mbase, jo vetëm për poezinë shqipe.

Si duket i vetmi pikëtakimi i djeshëm më miq e të afërm, por dhe sivëllezërit e tij poetë ka qenë rrjeti social, facebook, ku shprehja e dhimbjes është përcjellë dhe me vendin që zë ky poet në letërsi.

“Pushofsh në paqe, maestro Abdullah Konushevci! Me vargjet e tua të bukura, ke ushqyer tokën tonë të trazuar, që s’është mësuar t’i dojë poetët. Jo, maestoro, kjo toke s’është mësuar t’i respektojë poetët. E megjithate, vargjet e tua të bukura, në këtë tokë të trazuar, s’munguan asnjëherë. Ah, klithma jote për Prishtinën ishte e një dufi të pashoq, ishte klithma e e njeriut që jetonte me poezinë dhe për poezinë”, shkruan Ndue Ukaj.

Ndue Ukaj

Vargjet e Konushevcit: “Vetem vdekja është e sigurt”, janë postuar si vargjet e paharrueshme të letërsisë shqipe. “E mbaj mend që nga fëmijëria kur e shihja nëpër rrugët e Prishtinës dhe ndonjëherë në zyret e ndërtesës së Rilindjes gjithmonë të përhumbur në një aureolë mendimi të thellë e lumturie të tejdukshme. E mbaj mend edhe viteve të fundit kur Prishtina nuk i dha çfarë meritoi. Lajmi që poeti, eseisti dhe studiusi Abdullah Konushevci paska ndërruar jetë më trumhazi fort sot. Letrat paskan humbur një poet të veçantë dhe me vlera. Por letërsia shqiptare është me fat sepse vepra e tij do të jetë testament i përbotshëm i kohës. 10 000 kilometra larg Prishtinës, në Neë York, ndiej dhe ndaj dhimbjen me familjen, të dashurit dhe lexuesit e tij. Shpirti i dlirë i shkrimtarit Abdullah Konushevci tash pushon në paqen e parajsës, ndërsa kujtimi për të do të rrojë përgjithmonë. Lamtumirë Abdullah Konushevci! Lamtumirë poet i fjalës së kursyer!”, shkruan Uk Lushi. “Poet i tokes, i ndjenjes, i lirise, i frymes, i revoltes, i besimit, i dashurise”, do vlerësonte Agim Pipa.

Jo pak raste poezia e tij kthehej në një arenë debatesh, për kritikën, gjuhën, fjalën, ndjeshmërinë. “Duke e thënë e përsëritur “pasigurinë” (nuk di nësë është e qëllimshme apo jo përdorimi i fjalës “sigurimi” në vend të “siguria”…), është rilevuar një dramë aktuale dhe qindravjeçare e shqiptarit, si një destin mitik i racës sonë. Tek vdekja, si “siguri” e vetme, është rimarre kodi patriotik i vdekjes “si më le”, i njeriut që jetën e ka bërë duke sfiduar dhe shpërfillur gjithë filtrat jetëkërcënues që synonin asgjësimin, mosqënien a mohimin e vetes. Kurse “ringjallja” në fund e hap strukturën e përfytyrimit në kete tip subjekti që sfidën ndaj vdekjes e ka kod ekzistence, duke e universalizuar dhe mitizuar. Paqësia dhe tejsiguria e “ringjalljes” e afron më një Krisht. Gjithnje kam menduar se simbolika e “golgotës” shqiptare të Kosovës (kuptimi simbolik i vitit 1999, përmban shumëfishin e 3, Trinise ose te 33 viteve të Krishtit, si dhe 1 e Harmonise universale) është sakrifikimi ynë për të larë ndërgjegjen e fëlliqur të botes… Urime!”, ka komentuar poezinë “E sigurtë është vetëm vdekja”, studiuesja nga Tirana, Natasha Lusha





Botoi këto vepra:



*“Pasqyrë dhe diell” (poezi,1979);

*“Rënia e mollës” (poezi, 1981) ;

*“Qerrja e diellit”, ( poezi, 1983);

*“Loja e strucit” (poezi, 1987);

*“Të qenët të mosqenë” ( poezi, 1990);

*“Pikat AD” (poezi, 2002);

*“Dashni dhe vdekje” (poezi ,2011);

*“Lutje dashurie” poezi;

*“Gjuha shqipe XI”, (tekst shkollor, 2004, 2009);

*“Demaçi, vepra letrare”, (monografi, 2008);

*“Për poezinë” (artikuj dhe vështrime, 2008);

*“Romani ‘Gjarpinjtë e gjakut’ (artikuj të zgjedhur letrarë, 2011);

*“At Gjergj Fishta” (2011) ;

*“Gjinollët e Prishtinës” (monografi, 2013);

*“Toponomia e Gallapit” (2013) dhe

*“Jetë e dytë” (poezi dhe dramë, 2013)





Letra sensibilizuese për shëndetin e përkeqësuar të poetit



Arti ka në thelb humanizmin



Në mbështetje të poetit shqiptar nga Kosova Abdullah Konushevci



Ne dhe askush prej atyre që pretendojnë të merren me art nuk mund të jemi indiferent për jetët njerëzore, aq më tepër kur dihet se vetë thelbi i artit është humanizmi, pa këtë domethënie në shtjellim të tij, asnjë lloj krijimi nuk ka vlerë. Në këtë sens mendojmë se problemi për të cilin ngrejnë zërin një grup kolegësh shkrimtarë në Prishtinë është i madh, është në fjalë jeta e një poeti shqiptar nga Kosova, Abdullah Konushevci, dhe diçka duhet bërë patjetër. Nuk mund të bëjmë sikur nuk dimë, nuk mund të vështrojmë nga larg e të mënjanohemi, nuk mund ta braktisë artisti- artistin, shkrimtari -shkrimtarin, poeti -poetin, anipse në pah duhet të jetë dalëzotës Shteti e Qeveria e Kosovës institucionet e kulturës dhe artit. Besoj se ata diç do të bëjmë. Ata, shtetarët e qeveritarët mbahen me parat e taksapaguesve, pra të popullit e ato para duhet të shkojnë për popullin. Eshtë vendi të theksojmë se poetët në mbarë botën e qytetruar dihet se janë ndërgjegja, zemra e shpirti i kombit të vet. Por mendojme gjithashtu se botimin e deklaratës së poetit në Kuvendin zgjedhor të Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës, i ngarkuar nga gjendja emotive e kuptueshme, do të qe mirë të zbutej paksa nga akuzat e drejtpërdrejta apo sarkazmat, të paktën ndaj Adem Demaçit. Nuk sjellin dobi insinuatat në këtë gjëndje ku ndodhemi. Ne jemi këto që jemi. Qëllimi është sensibilizimi i institucioneve, hapja e një llogarie bankare për Poetin, jehonë në qarqet kulturore artistike, që të bëhet diçka për t’ia lehtësuar gjendjen, qoftë nga shteti, qoftë nga bizneset dhe njerëzit individualisht. Të solidarizohemi me poetin Abdullah Konushevci dhe me çdo veprim racional që do të inicohet nga kolegët shkrimtarë dhe poetë të Kosovës.

Kolec Traboini

Tiranë 21 prill 2013





Në ditën botërore të Librit gazeta “standard” boton fjalën e fundit të poetit drejtuar LIdhjes së SHkrimtarëve të Kosovës, por rreh të “denoncojë” dhe shkrimtarinë e këtushme të Shqipërisë; Deklaratë e lexuar në Kuvendin “zgjedhor” të Lidhjes së Shkrimtarëve me 20 prill 2013



Abdullah Konushevci

Të dashur shkrimtarë dhe sishkrimtarë. Më falni, se në këtë sallë nuk shoh mbi dy-tri autoritete letrare, por shoh shumë, shumë sishkrimtarë. U bë shkokëzimi i LSHK, një ëndërr kjo e të gjithë armiqve të shqiptarëve.

Ky shkrim ndoshta do të duhej të kishte titullin ana tjetër ose ana e errët e Demaçit, por mbasi këtu bënte pjesë nënkryetari dhe sekretari i tij, i cili qe për dymbëdhjetë vjet sekretar e nënkryetar,kurse në këtë ‘kuvend’ u zgjodh përsëri anëtar i Kryesisë së LSHK, nuk kisha si t’ia lija këtë titull.

Prandaj, së pari, ju kërkoj falje pse nuk pomund të gjej një çift më të mirë, më të përshtatshëm se Don Kishoti dhe Sanço Panço. Por, nuk keni arsye shumë të ndiheni të fyer, sepse ky model prodhoi Marksin e Engelsin, Lenin e Stalinin, Titon e Kardelin, Enverin dhe Mehmetin, Mahmut Bakallin dhe Azem Vllasin dhe mund të prodhojë, prandaj, edhe çiftin e ri – Demaçi e Galica!

Së dyti, nëse Don Kishoti dhe Sanço Panço bënë emër me luftën e tyre kundër mullinjve të erës, mund të thuhet me gojën plot se këta heronjtë tanë të rinj ranë në sy me luftën e tyre: me vra të vdekurin, një “virtyt” ky i rrallë shqiptar.

Më kujtohet si sot se ishte një ditë me shi dhe erë, kur iu dha vjet çmimi për poezi Arif Bozaxhisë, kurse kisha marrë edhe unë guximin të konkurroja me librin poetik “Dashni dhe vdekje”. Nuk më kishte rënë të shihja deri atë natë fytyra më të gëzuara se ato të Don Kishotit dhe Sanço Panços, madje më të gëzuara se të Enver Gjerqekut, kur takohej me pjesëtarët e kombeve të tjera, edhe pse nuk ia doli ta merrte kurrë Çmimin AVNOJ. Më duket se ajo mbrëmje është e filmuar dhe mund të merret si dokument. Vetëm një gjë nuk e dija: Ishin aq të hareshëm se po i jepnin çmimin një minoreni apo pse po më mohonin mua?

Edhe me librin tim të dytë ndodhi pothuajse e njëjta gjë: Iu dha çmimi gjoja një humanisteje të PDK-së (e cila u emërua nga Adem Demaçi kryetare e LSHK si deputete e PDK, për ç’arsye deklarova se pas këtij politizimi të skajshëm jap dorëheqje edhe nga të qenët anëtari thjeshtë i LSHK, sepse dorëheqje nga Kryesia e LSHK kisha dhënë para dy vjetësh, duke mos u pajtuar të marrë përgjegjësi morale për veprimet shumë të ulëta të Shyqri Galicës dhe Begzade Baliut), kurse libri im “Lutje dashuri” nuk kaloi, sepse thonë që Don Kishoti nxirrte shkumë goje që çmimin të mos e merrja vetëm unë, kurse le ta merrte edhe dreqi dhe i biri.

Duke kujtuar një bisedë me të, kur më kishte thënë se ishte krenar që i kishte shpejtuar vdekjen Azem Shkrelit, nuk u habita se kishte prapë nostalgji të shpejtonte vdekjen e një poeti tjetër, e një poeti që tash e gati një vit e gjysmë është i diagnostikuar me kancer dhe herë pa sherë, falë miqve, ia del të marrë edhe kimoterapi.

Këtë luftë “të lavdishme” të këtij poetvrasësi e vazhdoi në Këshillin e Librit Sanço Panço alias Shyqri Galica, duke mos marrë parasysh asnjë projekt në tri tendere!

Me një fjalë, nuk kam marrë qoftë një cent nga Ministria e Shëndetësisë, edhe pse mjekimi që kam bërë në Tiranë ka qenë i pamundur në Prishtinë, kurse për operacionet e gruas në Shkup as që po flas. Fëmijët, me mundësitë e tyre kanë shpenzuar për mjekimin tonë mbi 20.000 euro.

Kanë kaluar mbi tri javë që nuk kam mundësi të marrë terapinë e obligueshme, sepse Ministria e Shëndetësisë nuk na siguron gemzar, kurse me ble vetë e kam të pamundur.

Në fund, më falni, se isha pak edhe emotiv, sidomos nga fundi.



Për gazetën “standard” poeti i është përgjigjur forumit mes intelektualëve dhe personaliteteve të letrave mbi urat e komunikimi kulturor mbarëshqiptar.





Abdullah Konushevci: Ja, çfarë është e gjithë që di për Shqipërinë!!





“Unë, për veten time, di shumë pak rreth asaj që më është botuar në Shqipëri. E di vetëm se agjencia informative “TANJUG” e ish-Jugosllavisë, në vlugun e fushatës kundër Shqipërisë, pas demonstratave madhështore të vitit 1981, e kishte futur edhe emrin tim, bashkë me të Esat Mekulit, Mark Krasniqit dhe ndonjë tjetri, duke pohuar se në Shqipëri na janë botuar dhe na janë shtrembëruar veprat. Unë nuk e di se në Shqipëri më është botuar ndonjë libër ndonjë herë, edhe pse kjo ka mundur edhe të ndodhë.

E di se numri jubilar i revistës “Nëntori” më kishte botuar dy vjersha. Meqë vetëm Nazmi Rrahmani nga shkrimtarët kishte të drejtën ta kishte, e luta të ma jepte numrin për t’i lexuar poezitë, por nuk ma dha. Atëherë shkova në bibliotekë dhe e luta Haxhi Vokshin të më bënte të mundur t’i shihja dy poezitë e botuara. Ai u pajtua, madje edhe t’i përshkruaja. E vërteta, ato ishin aq pak poezi të mia, sa habitem edhe sot si u ishte vënë emri im sipër.

Në internet e kam parë se “Drita” ka botuar një shkrim timin për romanin “Ulku dhe uvilli” të Vath Koreshit, sikundër që edhe revista filologjike kishte ribotuar një shkrim timin për “Motivin e Moisiut në epikën tonë gojore”.

Agron Tufa më ka thënë se ka botuar disa shkrime të mia në gazetën “Fjala”, por asnjërin nuk e kam parë. Në disa bibliografi të botuara, e kam vënë re se përmendet shpesh emri im, por unë nuk jam në dijeni për ata zëra.

E di se gazeta “standard” botoi vjet apo më herët një artikull timin për romanin “Tri motrat”, si dhe një artikull për romanin e Teki Dërvishit me rastin e vdekjes. Po ashtu, kjo gazetë, një shtojcën e saj për letërsi dhe art, “Logos/Art”, më botoi mbi 11 lutje, duke më bërë një nder të madh. Harrova të theksoj se edhe revista “Mehr Licht” më botoi shkrimin për romanin “Tri motrat”. Ja, kjo është gjithë ajo që di.”









TESTAMENTI – ( Dashni dhe Vdekje )



Kur të mbërrish në fund të udhës

Mos ki frikë

Nuk është fundi

Është fillimi që vjen vrik



Kur të mbërrish në fund të udhës

Bëje vdekjen

Si të duash vetë

Nëse jetën në grusht ta mbanin

Në të samës të gjithë

Tash që u bëre mbret



Kur të mbërrish në fund të udhës

I ke dalë jetës në krye

Mos e kthe më kokën mbrapa

Dheu nuk ha më arsye



Kur të mbërrish në fund të udhës

Një rrugë e re fillon

Ta dish

Që merr dritë në tjetër vis



Kur të mbërrish në fund të udhës

Ashtu i drejtë si një lis

Do të klithin do të çirren

Tash në fund mos na vdis



Kur të mbërrish në fund të udhës

Dhe të zësh vend lart në qiell

Do të shohësh atje poshtë

Bajga që avullojnë në diell

Prishtinë, më 9 mars 2011





Kolonë anash gri



Shpallet pretendentët zyrtare për çmimet letërsisë Kombëtare 2012



Çmimet letrare Kombëtare “Penda e Argjendë” 2012 i rikthehen normalitetit, duke u paraqitur kandidatët zyrtarë sipas gjinive letrare në kohën e duhur, fillim dhjetori. Sipas njoftimit për shtyp bëhet e ditur se juria e përbërë nga Visar Zhiti – kryetar, Dhurata Shehri, Bardhyl Londo, Flutura Açka dhe Romeo Çollaku – anëtarë, që kur u shpall si e tillë në mars të 2013, ka ndjekur zhvillimet letrare në kontakt me Bibliotekën Kombëtare, me libraritë, botues e Panairin e Librit, me median dhe lexues. “Juria është mbledhur herë pas here, periodikisht, është diskutuar dhe debatuar, në zbatim të Rregullores së Çmimeve Letrare dhe dispozitave të saj të përgjithshme, të cilat lejonë të merren në shqyrtim vetëm veprat e autorëve shqiptarë të botuara shqip në vitin 2012 brenda Republikës së Shqipërisë, duke i mënjanuar ribotimet e veprave të botuara më parë”, shpjegohet zyrtarisht puna e jurisë. Informacioni që vjen mbi botimet e reja sipas njoftimit të MTKRS-së “janë të shumta, me qindra e mijëra”! Por vlerësuar nga prurjet dhe niveli rezulton se romani nuk ka patur kulme për vitin 2012, duke tërhequr vëmendjen për rënie të tij, po kështu thuhet edhe për letërsinë për fëmijë. E kundërta ka ndodhur me përkthimin, referuar asaj të letërsisë botërore thuhet se “ka njohur zhvillime dhe larmi të admirueshme”. Bazuar në këtë informacion bëhet e ditur se juria ka pasur debat të gjatë për përzgjedhjen e romaneve, duke veçuar si pretendentë: Ridvan Dibra dhe Ylljet Aliçka, Gjergj Vlashi dhe Idlir Azisi, Gazmend Krasniqi e Leonard Veizi, Albatros Rexhaj dhe Roland Gjoza, etj. Po kështu dhe në fushën e poezisë janë nxjerrë veprat e poetëve si Krenar Zejno, Luljeta Lleshanaku, Rudolf Marku, Demir Gjergji, etj. Sa i takon tregimit janë përzgjedhur veprat e reja të vitit 2012, si përmbledhje nga Gjergj Vlashi, Ardian Kyçyku, Moikom Zeqo, Ina Kosturi, Vera Bekteshi, Pëllumb Kulla, Anna Kove, Kujtim Dashi, Ardian Vehbiu, etj,. “Për letërsinë për fëmijë, aq e domosdoshme dhe delikate, prej sé cilës pritet shumë më tepér”, sipas njoftimit janë diskutuar emrat si Thanas Jorgji, Bardhyl Xhama, Jani Duri, Alketa Dervisha, Fatmir Terziu, etj.

Debati thuhet se ka përfshirë pretendimet për Kritikën letrare dhe esenë ku janë përzgjedhur emrat: Shaban Sinani, Korab Hoxha, Ali Aliu, Edlira Tonuzi, Monika Shoshori (Stafa), Uran Butka, Daut Gumeni, Ardian Vehbiu, Ardian Klosi, etj. etj.



Ministria e Kulturës bën të ditur se më 27 nëntor 2013, Juria, pas shumë debatesh e me vendim të shumicës së saj, ka konfiguruar këto vepra dhe autorët e tyre:



Sipas gjinive:

Roman

Gazmend Krasniqi, Shitësit e apokalipsit

Ridvan Dibra, Legjenda e vetmisë

Ylljet Aliçka, Valsi i lumturisë



Tregim

Ardian-Cristian Kyçyku, Perla

Gjergj Vlashi, Tregim i ëndërruar

Vera Bekteshi, Det i moçëm



Poezi:

Krenar Zejno, Triologjia e apologjisë së lugjeve

Luljeta Lleshanaku, Pothuajse dje

Rudolf Marku, Një ballkanas në Londër



Autor debutues

Darien Levani, Poetët bëjnë dashuri ndryshe, roman

Edlira Tonuzi (Macaj), Pasqyrat e narcisit: simbolika mitike dhe semiotika e tekstit, kritikë

Lindita Komani, Postimpresion, poezi



Përkthim

Alban Bobrati, Nëse një natë dimri një udhëtar… [Italo Calvino]

Bajram Karabolli, Muaji më mizor [Pilar Adon]

Jonida Godole, Pështjellimet e Tërlesit [Robert Musil]

Parid Teferiçi, Delfini [Robert Loëell]

Pirro Misha, Dita e trifidëve [John ëyndham]



Kritika letrare

Ali Aliu, Don Kishoti shqiptar

Korab Hoxha, Shenja të munguara në letrat shqipe

Shaban Sinani, Tradita gojore si etnocitet



Ese

Daut Gumeni, Shënime nga Shkolla e Partisë

Monika Shoshori (Stafa), Gati për rinisje (Up in the air)

Uran Butka, Kristo Kirka



Letërsia për fëmijë

Fatmir Terziu, Rrëfenjat e xha Avramit

Jani Duri, Ishulli i karficës

Thanas Jorgji, Unë jam Kronosi, mbreti i kohës



Vdiç shkrimtari dhe avokati i njohur dardan Zeqir Berdynaj (1934-2025)

Zeqir A. Berdynaj, u lind më 6 qershor 1934, në Firzë, ish katundi i Ri i komunës së Pejës.  Shkollën fillore dhe të mesmen e kreu në vendli...