Dokumente me vlerë të madhe kombëtare
Dhjetëra letra të rilindësve tanë që kanë komunikuar në fushë intelektuale, publicistike dhe atdhetare në gjuhën shqipe, 20 vjet përpara se të unifikohet gjuha shqipe në Kongresin e Manastirit, janë pjesë e arkivit personal të Bashkësisë Kulturore të Shqiptarëve të Bukureshtit. Një pjesë të tyre i dorëzuan për “Muzeun e Lirisë” në Shkup.
Driton Dikena
“Skolia këtu shkon mirë. Brenda një muaji do tju dërgoi raportin”, kështu në gjuhën shqipe në vitin 1893 Sevasti Qiriazi i drejtohet Nikolla Naços, kryetarit të Kolonisë shqiptare në Bukuresht duke i kërkuar ndihmë që të punohet edhe më shumë për hapjen e shkollave shqipe në Vilajetin e Manastirit.
Kjo letër dhe dhjetëra të tjera të rilindësve tanë që kanë komunikuar në fushë intelektuale, publicistike dhe atdhetare në gjuhën shqipe, 20 vjet përpara se të unifikohet gjuha shqipe në Kongresin e Manastirit, janë pjesë e arkivit personal të Bashkësisë Kulturore të Shqiptarëve të Bukureshtit dhe përfaqësojnë mbase më qartë mendimet dhe pozicionet e rilindësve shqiptarë në trazirën e pafund intelektuale të kësaj periudhe.
Personazhe të njohur të kësaj periudhe të lavdishme të popullit shqiptarë si Nikolla Naço, motrat Qiriazi, Kristo Prifti Luarasi dhe të tjerë po ushtronin influencën e tyre tek Fuqitë e mëdha dhe po fitonin terren për të hapur shkollat e para shqipe nën perandorinë osmane dhe njëkohësisht bindnin ato se populli shqiptarë në Ballkan ka të drejtën që të ketë një shtet të tyre etnik dhe të pavarur.
Letërkëmbimet e tyre vijojnë edhe më tej. Ka dhjetëra letra që ruhen në fondet personale të Bashkësisë Shqiptare të Bukureshtit, letërkëmbime që nuk kanë parë dritën e botimit edhe sot e kësaj dite. Në shkatërrimin e sipër këto letra , që paraqesin një pjesë të rëndësishme të historisë së shqiptarëve kryetari i Bashkësisë Shqiptare Baki Ymeri thotë se është koha që dikush të kujdeset për këto letra sepse koha shumë shpejt edhe mund ti shkatërrojë.
Frikë nga kohezioni i kohës
Të ruajtur me një xhelozi të rrallë, Ymeri nxjerr nga arkivi gjashtë letra dhe i jep në emër të komunitetit shqiptarë të Rumanisë për “Muzeun e Lirisë” në Shkup.
“Janë letra të shkruara në gjuhën shqipe në kohën kur bëhej luftë intelektuale mes rilindësve tanë se cili alfabet do të përdoret për të shkruajtur gjuhën shqipe. Letrat deri më sot kanë mundur ti ikin kohezionit të kohës mirëpo shumë shpejt mund të shkatërrohet nëse shteti shqiptarë nuk tregon kujdes për ti konservuar të njëjtat. Deri më sot askush nuk ka treguar interesin dhe është për të të ardhur keq”, thekson Ymeri i cili shprehet i fascinuar nga iniciativa e ngritjes së muzeut të shqiptarëve në Shkup.
“Para shumë vitesh ne në Bukuresht kemi kërkuar që të ndërtohet një muze i atij lloji në Maqedoni. Atëherë kompetentet u treguan të shurdhur. Me vjen mirë që më në fund është bërë diçka në këtë aspekt”, thekson Ymeri duke shfaqur shpresën se ky muze në të ardhmen do të tregoj kujdes edhe për pjesën tjetër të arkivit në Bukuresht për ta konservuar dhe ekspozuar në brendinë e tij.
Ymeri tregon se ka një dokumente të vjetra të aktivitetit të shqiptarëve të Bukureshtit ku mund të mbushet një muze i tillë por shprehet shumë modest. “Do të mjaftonte sikur edhe një pjesë e vogël të shpëtohej. Do të jetë tradhti kombëtare nëse nuk bëjmë diçka për të shpëtuar këtë arkiv”, potencon Ymeri duke shprehur keqardhje për neglizhencën e shtetit shqiptarë, partive politike shqiptare dhe ambasadorit aktual shqiptar në Rumani Dashnor Dervishi i cili ende nuk e ka parë të arsyeshme të vizitoj Bashkësinë kulturore –shqiptare në Bukuresht.
Për “Muzeun e Lirisë”, dokumente të vjetra dha edhe dr.prof. Xhelko Makusti, një aktivist i madh i çështjes shqiptare në Bukuresht.
Libri i rrallë dhuratë për Muzeun
Maksuti, një profesor universitar në pension shprehet se komuniteti shqiptar në Bukuresht është në shpërbërjen e sipër për shkak të mashtrimit të një deputeteje rumune e cila genjën se është shqiptare dhe përfaqëson shqiptaret vetëm e vetëm për të marrë buxhetin prej 340 mije euro që ndan Rumania për pakicën shqiptare atje.
Si historian që ka dëshmuar veten në këtë aspekt Maksuti menjëherë mbështeti iniciativën e ndërtimit të “Muzeut të Lirisë”.
“Është një punë me vend. Është mire që ndërtoni një muze ku do të dëshmohet aktiviteti i shqiptarëve në kufijtë administrativ të Maqedonisë. Shumë shqiptarë nga Maqedonia kanë dhënë kontribut të madh për çështjen shqiptare në Bukuresht”, thekson Maksuti duke përmendur Sefedin Novosellanë, e bijën e tij Flora Naum e cila ishte edhe kryetare e Bashkësisë kulturore shqiptare , Ibrahim Themo, Rexhep Selimi, Nik Pema, Daut Ismaili që të gjithë nga Maqedonia.
Këto shqiptarë kanë harxhuar edhe fondet e tyre për të ndihmuar çështjen shqiptare”, sqaron Maksuti duke vazhduar se për shkak të tyre sot kemi një libër të rralë për historinë e shqiptarëve nga dijetari i madh rumin Nikollas Jorgo të cilën libër e jep si dhuratë për “Muzeun e Lirisë”.
“Libri është shumë i rrallë dhe është botuar në vitin 1919 në prag të Konferencës së Versajës në Paris. Atëherë atdhetarët shqiptarë nga Maqedonia me në krye Ibrahim Themo dhe Sefendin Novosella shkojnë tek Jorgo dhe e lusin që të shkruaj një letër në emër të shqiptarëve dhe tua dërgoj Fuqive të mëdha . Ai në vend të letrës pas dy javësh i jep dorëshkrimin ‘Historia e shkurtër e Shqipërisë dhe popullit shqiptar’, të cilin dorëshkrim shqiptarët e Bukureshtit e botojnë si libër dhe ia dorëzojnë konferencës së Versajës ku edhe vendosej për popullin shqiptar”, thotë Maksuti i cili vazhdon se në libër për herë të parë dijetari i madh rumun Jorgo vërteton tezen e lidhshmërisë iliro-arbërore-shqiptare dhe jep të dhënat zyrtare me shifra për përqindjen e shqiptarëve në pesë vilajetet shqiptare dhe tre sanxheket.
“Atëherë 80 për qind e këtyre trojeve ishin të banuar me shqiptar ortodoks, katolik dhe muhamedan ndërsa Jorgo në librin e tij arsyeton nevojën e një shteti etnik shqiptar në Ballkan”, shton Makusti.
Që të dy si Ymeri ashtu edhe Makusti shpresojnë se këto dokumente do dorëzuan dhe disa të tjera do të gjënë vend në “Muzeun e Lirisë”. Dhe ashtu ndodhi. Të martën dokumentet e vjetra së bashku me librin dhe letrat e këmbimit të rilindësve tanë u dorëzuan në Komisionin për ngritjen e “Muzet të Lirisë”
Dhjetëra letra të rilindësve tanë që kanë komunikuar në fushë intelektuale, publicistike dhe atdhetare në gjuhën shqipe, 20 vjet përpara se të unifikohet gjuha shqipe në Kongresin e Manastirit, janë pjesë e arkivit personal të Bashkësisë Kulturore të Shqiptarëve të Bukureshtit. Një pjesë të tyre i dorëzuan për “Muzeun e Lirisë” në Shkup.
Driton Dikena
“Skolia këtu shkon mirë. Brenda një muaji do tju dërgoi raportin”, kështu në gjuhën shqipe në vitin 1893 Sevasti Qiriazi i drejtohet Nikolla Naços, kryetarit të Kolonisë shqiptare në Bukuresht duke i kërkuar ndihmë që të punohet edhe më shumë për hapjen e shkollave shqipe në Vilajetin e Manastirit.
Kjo letër dhe dhjetëra të tjera të rilindësve tanë që kanë komunikuar në fushë intelektuale, publicistike dhe atdhetare në gjuhën shqipe, 20 vjet përpara se të unifikohet gjuha shqipe në Kongresin e Manastirit, janë pjesë e arkivit personal të Bashkësisë Kulturore të Shqiptarëve të Bukureshtit dhe përfaqësojnë mbase më qartë mendimet dhe pozicionet e rilindësve shqiptarë në trazirën e pafund intelektuale të kësaj periudhe.
Personazhe të njohur të kësaj periudhe të lavdishme të popullit shqiptarë si Nikolla Naço, motrat Qiriazi, Kristo Prifti Luarasi dhe të tjerë po ushtronin influencën e tyre tek Fuqitë e mëdha dhe po fitonin terren për të hapur shkollat e para shqipe nën perandorinë osmane dhe njëkohësisht bindnin ato se populli shqiptarë në Ballkan ka të drejtën që të ketë një shtet të tyre etnik dhe të pavarur.
Letërkëmbimet e tyre vijojnë edhe më tej. Ka dhjetëra letra që ruhen në fondet personale të Bashkësisë Shqiptare të Bukureshtit, letërkëmbime që nuk kanë parë dritën e botimit edhe sot e kësaj dite. Në shkatërrimin e sipër këto letra , që paraqesin një pjesë të rëndësishme të historisë së shqiptarëve kryetari i Bashkësisë Shqiptare Baki Ymeri thotë se është koha që dikush të kujdeset për këto letra sepse koha shumë shpejt edhe mund ti shkatërrojë.
Frikë nga kohezioni i kohës
Të ruajtur me një xhelozi të rrallë, Ymeri nxjerr nga arkivi gjashtë letra dhe i jep në emër të komunitetit shqiptarë të Rumanisë për “Muzeun e Lirisë” në Shkup.
“Janë letra të shkruara në gjuhën shqipe në kohën kur bëhej luftë intelektuale mes rilindësve tanë se cili alfabet do të përdoret për të shkruajtur gjuhën shqipe. Letrat deri më sot kanë mundur ti ikin kohezionit të kohës mirëpo shumë shpejt mund të shkatërrohet nëse shteti shqiptarë nuk tregon kujdes për ti konservuar të njëjtat. Deri më sot askush nuk ka treguar interesin dhe është për të të ardhur keq”, thekson Ymeri i cili shprehet i fascinuar nga iniciativa e ngritjes së muzeut të shqiptarëve në Shkup.
“Para shumë vitesh ne në Bukuresht kemi kërkuar që të ndërtohet një muze i atij lloji në Maqedoni. Atëherë kompetentet u treguan të shurdhur. Me vjen mirë që më në fund është bërë diçka në këtë aspekt”, thekson Ymeri duke shfaqur shpresën se ky muze në të ardhmen do të tregoj kujdes edhe për pjesën tjetër të arkivit në Bukuresht për ta konservuar dhe ekspozuar në brendinë e tij.
Ymeri tregon se ka një dokumente të vjetra të aktivitetit të shqiptarëve të Bukureshtit ku mund të mbushet një muze i tillë por shprehet shumë modest. “Do të mjaftonte sikur edhe një pjesë e vogël të shpëtohej. Do të jetë tradhti kombëtare nëse nuk bëjmë diçka për të shpëtuar këtë arkiv”, potencon Ymeri duke shprehur keqardhje për neglizhencën e shtetit shqiptarë, partive politike shqiptare dhe ambasadorit aktual shqiptar në Rumani Dashnor Dervishi i cili ende nuk e ka parë të arsyeshme të vizitoj Bashkësinë kulturore –shqiptare në Bukuresht.
Për “Muzeun e Lirisë”, dokumente të vjetra dha edhe dr.prof. Xhelko Makusti, një aktivist i madh i çështjes shqiptare në Bukuresht.
Libri i rrallë dhuratë për Muzeun
Maksuti, një profesor universitar në pension shprehet se komuniteti shqiptar në Bukuresht është në shpërbërjen e sipër për shkak të mashtrimit të një deputeteje rumune e cila genjën se është shqiptare dhe përfaqëson shqiptaret vetëm e vetëm për të marrë buxhetin prej 340 mije euro që ndan Rumania për pakicën shqiptare atje.
Si historian që ka dëshmuar veten në këtë aspekt Maksuti menjëherë mbështeti iniciativën e ndërtimit të “Muzeut të Lirisë”.
“Është një punë me vend. Është mire që ndërtoni një muze ku do të dëshmohet aktiviteti i shqiptarëve në kufijtë administrativ të Maqedonisë. Shumë shqiptarë nga Maqedonia kanë dhënë kontribut të madh për çështjen shqiptare në Bukuresht”, thekson Maksuti duke përmendur Sefedin Novosellanë, e bijën e tij Flora Naum e cila ishte edhe kryetare e Bashkësisë kulturore shqiptare , Ibrahim Themo, Rexhep Selimi, Nik Pema, Daut Ismaili që të gjithë nga Maqedonia.
Këto shqiptarë kanë harxhuar edhe fondet e tyre për të ndihmuar çështjen shqiptare”, sqaron Maksuti duke vazhduar se për shkak të tyre sot kemi një libër të rralë për historinë e shqiptarëve nga dijetari i madh rumin Nikollas Jorgo të cilën libër e jep si dhuratë për “Muzeun e Lirisë”.
“Libri është shumë i rrallë dhe është botuar në vitin 1919 në prag të Konferencës së Versajës në Paris. Atëherë atdhetarët shqiptarë nga Maqedonia me në krye Ibrahim Themo dhe Sefendin Novosella shkojnë tek Jorgo dhe e lusin që të shkruaj një letër në emër të shqiptarëve dhe tua dërgoj Fuqive të mëdha . Ai në vend të letrës pas dy javësh i jep dorëshkrimin ‘Historia e shkurtër e Shqipërisë dhe popullit shqiptar’, të cilin dorëshkrim shqiptarët e Bukureshtit e botojnë si libër dhe ia dorëzojnë konferencës së Versajës ku edhe vendosej për popullin shqiptar”, thotë Maksuti i cili vazhdon se në libër për herë të parë dijetari i madh rumun Jorgo vërteton tezen e lidhshmërisë iliro-arbërore-shqiptare dhe jep të dhënat zyrtare me shifra për përqindjen e shqiptarëve në pesë vilajetet shqiptare dhe tre sanxheket.
“Atëherë 80 për qind e këtyre trojeve ishin të banuar me shqiptar ortodoks, katolik dhe muhamedan ndërsa Jorgo në librin e tij arsyeton nevojën e një shteti etnik shqiptar në Ballkan”, shton Makusti.
Që të dy si Ymeri ashtu edhe Makusti shpresojnë se këto dokumente do dorëzuan dhe disa të tjera do të gjënë vend në “Muzeun e Lirisë”. Dhe ashtu ndodhi. Të martën dokumentet e vjetra së bashku me librin dhe letrat e këmbimit të rilindësve tanë u dorëzuan në Komisionin për ngritjen e “Muzet të Lirisë”
