Po e prekni Kosovën - Keni punë me mua!....

Në rrjedhën e jetës, domethënia për realitetin të lidh me korrespondencën e rënie - ngritjeve! Të lidh me anatemën e me përgëzimin!Të lidh me klimën e tendosjes dhe me sfidimin! Të lidh me ditët e zeza të robërisë kur ka krijuar poetja, dhe me ato nëpër të cilat kalon kazamateve të Sërbisë! Ashtu siç ishte edhe e kaluara e popullit shqiptarë gjatë historisë së luftërave, kryengritjeve!Gjatë rënjeve për liri! Pikërisht këto fenomene përjetimesh dalin edhe në shkëndijën e parë të tufës poetike të Flora Brovinës, sot emër i agimit të ri që hy në binarët e humanistëve e martirëve shqiptarë të Kosovës legjendare që ngadhnjeu nga gjithë tendenca stërkeqe e degjeneruese e okupimit kriminal sërbosllav! (FERID RAMADANI) Kjo substancë etike e këtij shpirti krijues qysh në daljen e saj të parë me tufën e artikulimit poetik, bart kënaqësinë e dhembjes në mënyrën urdhërore, tamam për ta bërë saktësimin se një ditë nga pikëvështrimi i distancës, mbase, kur të mungojë ajo, apo kur të jetë e ndaluar në rrethana asgjasimesh, për të gjitha ato që ndjen dhe paralajmëron, dhe, përkundër gjithë asaj që do të ndodhë si katandi në rritën dhe lirinë e Atdheut, ngritet si pararojë mbrojtëse për të artikuluar urdhëroren e saj për një shenjëzim : Verma emrin tim!
	Esenca e gjithë domethënies së titullit të veprës poetike është një zhvillim procesi! Karshi gjithë sistemit të mbulimit me nënshtrim, karshi gjithë sistemit që do ta përgjumë e ta shfarosë një komb , apo ta asimilojë , ajo bën formësinë e tij. Me një fjalë, ajo paralajmëron zgjimin e ndërgjegjes për t’u ngritur deri në kushtrim për mbrojtje! Për prishjen e asaj natyre dhe të raporteve jetësore, poetja përpiqet të sjellë shijen e gjallërisë kombëtare, të mobilizimit, të bukurisë, të trimërisë, të unitetit, të dinjitetit, të identitetit... ! Prandaj, shikuar në këtë përmasë , qysh atëherë, tufa poetike :”Verma emrin tim “ del si ngritje letrare të bëjë harmonizimin në zhvillimin jetësorë apo, të mbesë dëshmi për qenësinë e mendjes dhe shpirtin e krijueses prej nga brezat do të mësojnë për legjendarët dhe Kështjellat e pamposhtura të Atdheut për të cilat kërkohej pavarësi! Për atë qëllim poeten Flora Brovina - e mbajtën të mbërthyer në zëndanet sërbosllave ! Se ajo, për atë qëllim e ka bërë artikulimin e një urdhërorje për ringritje e mbijetim! Bile, si në shkrimet e tufës poetike po edhe në zëndanet sërbosllave, e ka kthyer vëmendjen e botës ta dëgjojnë tek u thotë: Po më ndalët mua në zëndan - ndalni Kosovën ! Dhe anasjelltas: Po e prekni Kosovën - Keni punë me mua! Në prizmin e këtij frymëzimi në tufën poetike të poezive “Verma emrin tim” dalin ciklet : “Vallja” dhe “Dashuri vashe”! Mbase nga shumë rrethana të botëkuptimeve për ta shprehur domethënien, për to, sërish fitohet përshtypja e shumë kuptimeve . Ndërsa për arsyen e zhvillimit të realitetit kosovar, përshtypja e parë del se cikli “Vallja” dhe cikli “Dashuri vashe “ janë një ngarkesë e kahmotshme e poetes e cila në mënyrë simbolike e bën dallimin shumë ekspresiv që intimisht e mbërthen shqiptarin në ato çaste, e mbërthen sikur e mbërthejnë magjitë! Prandaj, nëse shqiptari ndonjëherë përjeton dehje të plotë shpirtërore, kurrë nuk është më i dozuar se kur bën hapat në Valle! Bile, kurrë nuk është më i dozuar se sa kur ndjen “Dashuri Vashe”!
	Dy ngarkesa nëpër të cilat kalon prekshmëria frymëzuese e poetes e që janë dhe shprehen njëkohësisht si aktualiteti i prekshmërive intime të shqiptarëve, prej të cilave dalin sa më individualë e me identitet në planin kombëtarë! Në këtë zhvillim të kësaj intime, poetja Flora Brovina ka vënë hallkën e ndërlidhjes dhe ka bërë urdhëroren : Verma emrin tim!  Kjo urdhërore nuk është diktat që peshon mbi shpatullat e kombit dhe të Atdheut! Është Urdhërorja për artikulim, kënaqësi e ringritje ! Është dëshira, dashuria dhe krenaria që e ndjen ajo për Atdheun dhe për atë ajo shkruan në “Voglushja ime poezi”, me të cilën nis tufën e përmbledhjes “Verma emrin tim”. “E gjeni në mesin e fëmijëve në buzëqeshjet , në lodrat e tyre e gjeni te shoqet e mia krenare për ditën që do të vijë e gjeni në pranverë me lulet të heshtur, të pastër si lulebora... Gatishmëria për të bërë pikëtakimet me të, siç do ta titullojë “Voglushja ime poezi” - Kalanë e madhështisë krijuese, poetja Flora e pasqyron një realitet faktik që bart natyrëshmërinë, krenarinë, pastërtinë...! E kjo veçori bartjesh është mesazh kundërshtimi ndaj gjithë atyre që zhvillimin shqiptar si tërësi, qoftë edhe atë krijues, pretendojnë ta shfaqin si artificial, bile e quajnë të sforcuar! Prandaj, poetja me një maturi dhe natyrëshmëri ua ka bërë shumë faktike për t’ua përmbysur gjithë prapavinë dhe qëllimet atyre që vardisen me djallëzi dhe përpiqen të nënshtrojnë! “Një rreze drite në dorë mban - bën dritë atje ku fle terri”
	Megjithatë, në kategorinë e shpalimit ajo përveç simboleve e metaforave bën theksimin profetik kur shkruan poezinë “Balada e saj”. Pikërisht gjithë linjat e manifestit vendosës i ndal në tabanin e përhershëm : VENDI:  Imi, Yti Yni Në shekullin XX. Kjo ndërhyrje ka bërë zbërthimin e linjave që ndeshen për ta përcaktuar fatin, prej nga mund të dihet me saktësi se do të pasojë në fund të shekullit XX .Atëherë edhe me Vendim - Vendi - Atdheu, do të jetë i lirë, e do të na takojë ne! Kjo jehonë kaq këmbëngulëse e poetes Flora Brovina, del e bëhet po aq bindëse në poezinë që mban titullin “Verma emrin tim”. Nëse e di si këndoj këngën mos ma ndal Nëse lotët i urren e di se unë nuk qaj qyqen nuk e kam fis Gjithë ky sfond ideor i shprehur në formë pyetje- përgjigjeve, ka lindur brendinë e dy botërave kundërthënëse , në realitet, në brendinë e poezisë ato bëjnë garën e nënshtrimit dhe të çlirimit! Nëse bota e parë, i di përcaktimet e vendosjes dhe përpiqet t’i kanalizojë vetëm fenomenet e ligësisë; fenomenet e diktatit mbi zhvillimin, fenomenet e mallkimit, bota e dytë bën përcaktimet e qëndrimit ku në të njëjtin përqëndrim është edhe transheja e poetes dhe në emër të të shtypurve përgjigjet! Në realitet aty është mbijetimi! Është bota e kërkimit të lirisë! Bota e të qëndruarit pa lot edhe në tragjedi! Bota heroike e njeriut dinjitoz që e ka të vështirë dhe kurrë nuk e bën anatemën! Gjithë ky bullar ndijimesh e ngrit pozicionin moral e krijues të tabanit kombëtarë të Kosovës , por njëkohësisht e ngrit qenësinë dhe ndjenjën e vetë poetes e cila me tundim e me batërdi shkruan për “Nata e kobeve” Atë natë edhe Hëna qau si nëna në zi atë natë vdiq Ganimeti u fik një dashuri
	Nëse në bilansin jetësorë të faturës së ngjarjeve hyjnë e përmbëlidhen ato net ku “u fik një dashuri” patjetër Kosova do të ishte shfaruar. Por, e vetëdishme për gjithë këtë poetja duke u prek thellë nga dhembjet, njëkohësisht ndjen edhe krenari për “ Shokët e babait tim” Ishit sa unë sot ishit sa shokët e mi ju shokët e babait tim ishit e sot s’jeni... u bëtë përmendore, emra shkolla, rrugë, fabrika...  Ky tjetërsim i tyre , në realitet ka kaluar në përjetësi. Atje ku nuk ka asnjë mekanizëm që mundet t’i zhbëjë dhe t’i mposhtë. Prandaj edhe Flora Brovina e frymëzuar nga shumë rrethana të atilla në poezinë “Vallja “ do të shkruaj: E di një valle e di një valle të madhe do t’ju pëshpëris të gjithëve e di një valle pa daulle e tupana... Nëse rikujtojmë kohën kur ka dalë nga botimi vetë përmbledhja e poezive, pikërisht kohën kur është shkruar, mund të konstatojmë se poetja duke i parë gjithë zhvillimet e një realiteti të atillë ka pasur parandjenjën se raportet e tilla do ta sjellin që: e di një valle me shoqet e mia do ta hedhim të madhe në ditën që do të vij. Në damarët e poetes gjithkah trokit një agim i ri. Gjithkah del e shenjëzohet një ditë e re! Një mëngjes! Pikërisht për ato ajo ka shumë shpresë dhe pandalur rrugëton . E pas saj jo vetëm urdhërorja për artikulim kënaqësie e ringritjeje “Verma emerin tim”, por ec edhe intima e shprehur në mall e gjithë popullit si në vargjet e poezisë miniaturale të saj : E mëshehura Në një kuti të vogël i mësheha ca dëshira E ruaj fort e fort timen të voglën këtë botë...!

Dr.spec.Flora Brovina u lind më 30 shtator 1949 në Skenderaj të Drenicës-Kosovë. Studimet në Fakultetin e Mjekësisë i mbaroi po në Prishtinë.Është mjeke pediatër.




Ka botuar disa vëllime me poezi:


1. ”Vërma emrin tim” (1973), 


2.“Bimë e zë” (1979), 


3.“Luleborë” (1988),


4. “Mat e çmat” (1995)


5 “Thirrje e Kosovë” (1999)


 Në vitin 1999, në një kohë kur fati i Dr. Flora Brovinës pas arrestimit ishte i panjohur, ajo mori Çmimin Tucholsky për vitin 1999 ’in absentia’ nga PEN Klubi Suedez.


Një kohë (1973-1981) punoi gazetare më të përditshmen ”Rilindja” në Prishtinë. Ka punuar edhe me redaktimin e revistave ”Kosovarja” dhe ”Teuta”...


LEXONI:http://www.bndlg.de/~wplarre/FLORA-BROVINA-991105.htm





Është deputete në Parlamentin e Kosovës(PDK).

Jeton dhe vepron në Prishtinë.


http://floripress.blogspot.com/2011/03/cmim-poetik-per-flora-brovinen.html




LIRIA 

Liria
Fluturim zogu
Në dritare

Zgjim mëngjesi
Duar hapur

Është
Hënë
Prapa grilave
Liria
Erëgruri
I porsakorrur

Lojë e fëmijëve
Gaz e vaj

Është
Grua
E çliruar nga barra

Liria
Foshnjë kuqërreme
Në parzëm nëne

Si duket oh si duket
Liria

VERMA EMRIN TIM

Nëse më njeh – e di emrin tim
ka emrin e fluturimit
nëse e di emrin tim mos më thirr fluturim
Nëse më ke parë – e di kush jam
i kam krihet e thëllëzës
nëse e di kush jam mos më thërrit thëllëzë

Nëse ke dëgjuar këngën time – e di si këndoj
vëlla e kam bilbilin
nëse e di si këndoj këngën mos ma ndal

Nëse lotët i urren – e di se unë nuk qaj
qyqen nuk e kam fis
nëse e di se nuk qaj mos më thuaj se nuk ndjej

GRUAS 

ç’ruan
në zbehtësinë e fytyrës
në aneminë e fjalës
ç’fsheh

barrën e dhjetë
apo vitet e tua

ç’ruan
në zbehtësinë e fytyrës
zërin e t’yt shoq
apo në përkëdhelje të humbur

ç’ruan në aneminë e fjalës
këngën e heshtur
apo një pranverë të sosur

ç’ruan
kur përkund kohën në djep
ç’ruan
ç’fsheh

Përgatiti Flori BRUQI