Pak biografi
-Dibran Fylli, kandidat për Asamble Komunale në Prishtinë
në zgjedhjet e tetorit 2021
-Numri im 52, në listën e Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës
-Anëtar i kryesisë së Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës
-Anëtar i Akademisë Shqiptare Amerikane të Shkencave dhe
Arteve – Nju Jork
- Ideator skenarist e organizator i Manifestimit
Përkujtimor “Ditët e Përndritjës” tash “Epopeja e UÇK-së” (5, 6 dhe 7 mars - e njohur si “NATA e
ZJARREVE).
-Ideator, skenarist e regjisor i Festivalit Folklorik „I
këndojmë lirisë“- (Klinë 6, 7 dhe 8 Qershor).
-Autor dhe skenarist e regjisor i Programit artistik “Ai
është i gjallë” pjesa -I- dhe -II-
-Autor i mbi 19 veprave letrare, artistike e shkencore
-Autor i mbi 200 fotografive dhe mbi 400 minuta xhirime
filmike gjatë kohës 1998/1999
-Skenarist e regjisor i mbi 40 filmave dokumentar (te
edituar e arkivuar ne arkivin e RTK-së)
-Dhjetëra role të realizuara në filma vendor e ndërkombëtar
Që të kthehet kultura në vendin e duhur, nuk duhen
premtime por punë dhe përkushtim!
-Anëtar i kryesisë së Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës
-Anëtar i Akademisë Shqiptare Amerikane të Shkencave dhe Arteve – Nju Jork
- Ideator skenarist e organizator i Manifestimit Përkujtimor “Ditët e Përndritjës” tash “Epopeja e UÇK-së” (5, 6 dhe 7 mars - e njohur si “NATA e ZJARREVE).
-Ideator, skenarist e regjisor i Festivalit Folklorik „I këndojmë lirisë“- (Klinë 6, 7 dhe 8 Qershor).
-Autor dhe skenarist e regjisor i Programit artistik “Ai është i gjallë” pjesa -I- dhe -II-
-Autor i mbi 19 veprave letrare, artistike e shkencore
-Autor i mbi 200 fotografive dhe mbi 400 minuta xhirime filmike gjatë kohës 1998/1999
-Skenarist e regjisor i mbi 40 filmave dokumentar (te edituar e arkivuar ne arkivin e RTK-së)
-Dhjetëra role të realizuara në filma vendor e ndërkombëtar
Që të kthehet kultura në vendin e duhur, nuk duhen premtime por punë dhe përkushtim!
Dibran Fylli, regjisor, ka lindur në Açarevë të Skënderajt, më 29.9.1956. Ka mbaruar akademinë për teatër, radio, film dhe televizion (AGRFT) në Lubjanë, drejtimi regji. Është anëtar i shoqatës “Migjeni” dhe i revistës “Alternativa” në Lubjanë. Ishte pjesëtar i radhëve të para të UÇK-së dhe udhëheqës i njësitit të parë “Shkoza2” në Açarevë; pjesëmarrës i shumë betejave, i plagosur në betejën e Llapushnikut më 8 maj 1998; themelues i trupës artistike ushtarake “Hamzë Jashari” të UÇK-së; ideator, skenarist e organizator i manifestimit përkujtimor “Ditët e përndritjës”, tash “Epopeja e UÇK-së” (5, 6 dhe 7 mars – e njohur si “Nata e zjarreve”); ishte shef i TAU “Hamëz Jashari” të UÇK-së dhe TMK-së (1998-2002), pastaj ideator, skenarist e regjisor i festivalit folklorik “I këndojmë lirisë” – kushtuar figurës madhore të UÇK-së, Mujë Krasniqi – KAPUÇI (Klinë, 6, 7 dhe 8 qershor); autor dhe skenarist i programit artistik “Ai është i gjallë”, autor i shumë skenarëve dhe organizator i dhjetëra akademive përkujtimore e solemne. Është anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës dhe i klubit të shkrimtarëve “Vorea Ujko” të Klinës.
Ishte arrestuar nga gjykata e UNMIK-ut dhe ishte privuar nga liria për katër vjet – 1365 ditë ( i liruar i pafajshëm).
Vepra të botuara
- Përmbledhje poezish “Të fala nga Stambolli”, Tiranë, 1998
- Argumente “Drenica dikur dhe sot”, Tiranë, 1998
- Përmbledhje poezish “Ai është i gjallë”, “Rilindja”, Prishtinë, 2000
- “Edhe kjo është pjesë e jetës”, roman, KSH “Vorea Ujko”, Klinë, 2006
- “Ditari i Tafrruk Tafrrukuci të Tafrrukajve”, komedi-humor, KSH “Vorea Ujko”, Klinë, 2006
- “Sharkia e Drenicës”, KSH “Vorea Ujko”, Klinë, 2007
- “1365 ditët e jolirisë”, poezi, LSHK, 2012
- “Prekazi brezni trimash”, kronologji në 7 gjuhë, LSHK, 2013
- “Edhe kjo është pjesë e jetës”, roman (ribotim), LSHK, 2013
- “Hasan Prishtina, stërnip i Avdullah Veliqit”, monografi, “PrishtinaPress”, 2013
- “Tahir Meha – pesë breza pushkë lirie”, kronologji (shqip dhe anglisht), “Meshari”, 2014
- “Sharkia e Drenicës” (ribotim) LSHK, Prishtinë, 2015
- “Lulëkuqet e lirisë” – Çdo shesh një përmendore, antologji poetike , “Meshari”, 2015
- “Fryma e Lirisë”, poezi, “Meshari”, Prishtinë, 2016
15. “Hasan Prishtina, stërnip i Avdullah Veliqit”, monografi (botimi i dytë), 2018
Çmime letrare
Çmimi letrar “Metafora I”, Festivali ndërkombëtar i poezisë “Drini poetik”, 2012.
Çmimi “Shën Jeronimi Ilir”, Vendi i parë, takimet “Dom Mikeli 2012” , Stubëll, Viti.
Çmimi i Diasporës, poezia Vendi i parë, në Festivali Ndërkombëtar i Letërsisë, Besianë, 2013.
Vendi i parë – Krijimtari letrare, konkurs artistik për Ditën e Dëshmorëve, Malishevë, 2014.
Vendi i dytë – manifestimi letrar “Malli poetik i Kosovës”, 2014.
Fotografi dhe xhirime ekskluzive gjatë luftës 1997-1999
– mbi 200 fotografi,
– mbi 400 minuta xhirime filmike.
Filma të realizuar
“Deri kur…?” – film artistik në dy pjesë (1996)
“Kalanica e Kadiut“, komedi (1996)
“Qyteti i zi”, film i shkurtër (2014). Pjesëmarrës në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit Ballkanik në Pogradec, në festivalin e filmit “Hyjnesha në fron”, në Javën e filmit shqiptar në Nju-Jork, SHBA.
Role të realizuara
Filmat “Rrënjët” – Hazir Dema, “Deri kur?” – Demë Sinani, komedi “Kalanica e Kadiut” – Tafrruk Tafrrukuci, filmi “Vdekja në sy të motrës” – Babai, filmi “Azem Galica” – Bejtë Galica, filmi artistik i metrazhit të gjatë “Azemi” – polici serb, filmi i shkurtër “Qyteti i zi” – polici serb (pjesëmarrës në tri festivale), filmi artistik “Balkan Scam3” – i burgosuri, filmi artistik “Istanbul Conection”, mjeku luftëtar, filmi “Koha e hakmarrjes” – Babai, seria televizive “Vendlindja ime”, 2018.
37 filma dokumentarë dhe dy monologë
“Gjaku i Kosovës“, dokumentar për luftën e UÇK-së dhe shërimin e të plagosurve (filmi është punuar gjatë luftës në TV Klan dhe është edituar ne TVSH, 1998).
“Organizimi i shëndetësisë gjatë luftës“, dokumentar i promovuar ne simpoziumin ndërkombëtar (Prishtinë, 29.9.1999).
Film dokumentar kushtuar jetës dhe veprës heroike të dëshmorit Skënder Çeku (2000).
Film dokumentar kushtuar heronjve Nebih e Tahir Meha (kooproduksion me RTK-në, 2001).
Dokumentari “Lindja dhe rrita e Batalionit të 40-të të shëndetësisë të TMK-së“ (2001).
Dokumentari “Thyerja e kufirit, ideal i bashkimit kombëtar“, kushtuar Betejës së Koshares (2001).
Dokumentari “Akademia e Mbrojtjes, Tempull i dijes ushtarake” (22 prill 2002).
Filmi dokumentar “Vepër, jo fjalë“ (2008).
Filmi dokumentar kushtuar jetës dhe veprës heroike të dëshmorit Muhedin Morina (2008).
Filmi dokumentar “Fryma e lirisë zbut dhembjen për liri“, kushtuar dëshmorit Faruk Elezi (2008).
Filmi dokumentar kushtuar jetës dhe veprës së dëshmorit të Brigadës 112 “Arben Haliti” (2008).
Film dokumentar “Jeta dhe lufta për liri“, kushtuar dëshmorit Avni Zhabota (2008).
Dokumentari “Korbi, pjesë e betejave të përgjakshme për shthurjen e Jugosllavisë“ – Mirush Dakaj (2008).
Monolog kushtuar luftës çlirimtare të ZO-së të Pashtrikut (2008).
Filmi dokumentar poetik “Krushqëzimi“, kushtuar 24 dëshmorëve të Jezercit (2008).
Filmi dokumentar informativ “Libri në shtegtim“ për veprën e krijuesit Isak Guta (2008).
Monologu “Amaneti i kullës së lashtë” (2009).
Filmi dokumentar “Gjaku i lirisë“, kushtuar jetës dhe veprës heroike të dëshmorit Fehmi Rama (2009).
Filmi dokumentar “Krisma e këngë”, për dëshmorin Milaim Krasniqi (2010).
Dokumentari “FASHIKO” (për sportin e karatesë në Kosovë), 2011.
Emisione ekskluzive dokumentare në 12 vazhdime “Luftë për jetën”, RTK (2010-2011).
Dokumentari “Mbijetesa” – pjesëmarrës në “Javën e filmit” në Nju-Jork (2012).
Dokumentari “Krimi” – pjesëmarrës në “Javën e filmit” në Nju-Jork (2012).
Dokumentari “Ai jeton në shpirtin e popullit”, kushtuar Hasan Prishtinës (2013).
Dokumentari “Shkencëtarja e gramatikës historike”, kushtuar Prof. dr. Hava Qyqalla (2017).
Flori Bruqi
“Tokë e mbjellë me varre“ është një titull shumë i fuqishëm fiksional e artistik, kurse përmbajtja e librit paraqet një realitet të tmerrshëm e shumë të hidhur për popullin shqiptar.
Dje me një ineresim të jashtëzakonshëm te dashamirëve te librit, ne prani te Kryeministrit në detyrë z. Ramush Haradinaj, te kryetarit te Akademisë se Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, z. Skender Kodra e te shumë institucioneve te tjera, përuroi librin:”Tokë e mbjellë me varre” të Dibran Fyllit, në Bibliotekën Kombëtare “Pjetër Bogdani” në Prishtinë.
Të nderuar poetë e shkrimtarë, dashamirë të fjalës së shkruar, Familjarë të Dëshmorëve, Invalidë e Veteranë të Luftës së lavdishme të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, familjarë të martirëve, personalitete të jetës politike, kulturore e ushtarake, pjesëmarrës të nderuar, jemi tubuar sot që ta promovojmë librin me argumente “Tokë e mbjellë me varre” – Krimet serbe në Kosovë 1998/1999, të autorit, studiuesit, regjisorit e luftëtarit të lirisë Dibran Fylli.
-Puna disa vjeçare e autorit për t’i grumbulluar e radhitur në libër shënimet për të gjitha krimet serbe ndaj popullatës civile shqiptare që ndodhën në Kosovë nuk ishte punë e lehtë, por në fund ia arriti që në këtë libër, në 320 faqe t’i paraqes keqtrajtimet, vrasjet, masakrat, ekzekutimet e popullit të shumëvuajtur shqiptarë gjatë luftës së fundit në Kosovë.
Libri flet me gjuhën e argumenteve, pa shprehje poetike e artistike duke i paraqitur emër për emër të gjitha krimet e bëra nga policia, ushtria e paramilitarët serb në Kosovë.
1. Që të mos e zgjasim e të flasim më shumë për librin, atë tashmë e kemi këtu, e kemi para vetes, e kemi në duart e lexuesve, pra vlerën e tij dhe vlerësimin do ta japin lexuesit, kurse unë ftoi para jush për një fjalë rastiKryeministrin e Republikës sëKosovës, Z. RamushHaradinaj, tha në mes tjersh moderatori i përurimit të librit të Fyllit , zt. Faik Gashi.
Për librin ligjeruan: Prof.Dr. Flori Bruqi, Prof. Fatmir Halimi, Rajmonda Maleçka dhe Prof. Asllan Qyqalla, kurse me fjalë rasti për librin folen: Kryeministri Ramush Haradinaj, Kryetari i OVL-UÇK, z. Hysni Gucati, Kryetari i ASHASHA Akademik Prof.Dr. Skender Kodra, Prof.Dr. Haqif Bajrami etj.
Diskutimi i gjenralit,Heroit të gjallë dhe premierit në largim të Kosovës Ramush Haradinaj :
Të nderuar familjarë të dëshmorëve, invalidë e veteranë të Luftës së lavdishme të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, familjarë të martirëve,poetë e shkrimtarë, dashamirë të fjalës së shkruar, personalitete të jetës politike e kulturore, pjesëmarrës të nderuar.Jemi tubuar sot për këtë promovim të librit me argumente “Tokë e mbjellë me varre” – Krimet serbe në Kosovë 1998/1999, të autorit, e luftëtarit të lirisë Dibran Fylli.
Lavdi të gjithë të rënëve për liri, tha në mes tjerash Ramush Haradinaj.
Nëse Dante Aligeri na solli Ferrin e fantazuar me të gjitha labirintet e tij deri tek rrethi i 12-të të perëndisë, në ditët tona doli një Dante i Ri. Ai është shkrimtari kosovar Dibran Fylli.
Ky autor na ka sjellë ferrin e vërtetë njerëzor, jo si dënesë e perëndisë për të këqijat dhe mëkatet e botës njerëzore, por ferrin e shtetarëve e gjeneralëve të Serbisë, të strukturave të ushtrisë e policisë Serbe në librin e tij që pritët të dal nga shtypi këto ditë me titull:” Tokë e mbjellë në varre” (Krimet serbe në Kosovë 1998/1999)
Në këtë libër, nga faqja në faqe njihesh me skena të llahtarshme jo të sajuara, por reale, ku artistët që luajnë, janë: plaka, pleq, gra, burra, mandej dhe fëmijë, femra e meshkuj, është një popull i tërë i vënë në kalvarin e vuajtjes e të torturës, një popull i destinuar për t’u përzënë nga trojet etnike e për t’u qitur fare me gjithçka. Është një vend i cili u bë shkrumb e hi jo vetëm nga zjarri i predhave e bombardimeve, por edhe nga zjarri i vendosur me benzinë nga dora e shkjaut.
Kur lexon këto faqe të këtij libri nuk ka mëndje që nuk luan, nuk ka sy që nuk loton, nuk ka trup që nuk rënqethet, nuk ka qenie që nuk revoltohet, nuk ka njeri që nuk reagon dhe nuk besoj të ketë qenie njerëzore që të mos jetë e gatshme për t’u radhitur në skalionet e luftëtarëve për t’u thënë ndal, këtyre kriminelëve të njerëzimit, arqitekëve të gjenocidit serb në Kosovë apo atij çam në Greqi.
Duke lexuar librin lexuesi futet në botën e krimit, nuk është më njeri, por duket si një profet që vëzhgon çfarë ndodh në atë labirint krimesh dhe i raporton zotit të tij.
Lexuesi xhiron me kamerën e ndjesive, përjetimeve, fantazive dhe riprodhimeve të realiteteve monstruoze që Dibran Fylli , falë aftësive të tij psikologjike, por edhe atyre artistike i sjellë mjeshtërisht në memorien tonë.
Përshfaqet aty Shën Bortolemeu i Gjakovës, objektet fetare qindra vjeçare që digjen, nëna që dhunohen para fëmijëve, mure të përgjakura, bajoneta që presin kopsa, çjerrin gjokse, trupa që digjen me benzinë, makina që mbushen me kufoma dhe nuk dihet ku përfundojnë, prindër që çmenden para torturave të fëmijëve e dhunimeve të nuseve të djemve, gjurmë dhëmbësh nëpër trupësa, shenja plagësh e djegiesh nëpër trupësat e femrave kosovare, sisa të prera, sy të dal, gishta të prerë etj. Shëmbëlltyrat më të këqija të Europës të sotme.
Ai është një apel i hapur për EULEX, BE dhe për Kombet e Bashkuara për të nxjerrë mësimet e duhura e për të vënë para përgjegjësisë çdo shtetar e shtet që kryen krime e gjenocid, për të prerë e parandaluar një herë e mirë dorën gjakatare të masakrimit, terrorizmit e shfarosjes së njerëzve të pafajshëm e të pambrojtur.
Autori i mizoskenave psikologjike të qenieve njerëzore nën presion dhe kanosje për jetë a vdekje.
Në këtë libër janë trajtuar me realizëm temat psikologjike. Në këtë sprovë prej disa faqesh, autori Dibran Fylli jo vetëm paraqitet si njohës i thellë i psikologjisë, por paraqitet i veçantë edhe si prozator. Është veçori dalluese e këtij autori pasqyrimi i proceseve e gjendjeve psikologjike të personazheve të tij artistikisht.
Dibran Fylli me këtë libër ka sjellë një kinoditar me metrazh të gjatë të traumës psikologjike të njerëzve nën dhunim e torturë. Autori me mjeshtëri artistike dhe profesionale ka sjellë në faqet e librit traumën psikologjike të një populli martir siç është populli kosovar, ka realizuar më së miri edhe një model të rrjedhës së proceseve e gjendjeve psikologjike në kushte të veçanta specifike, në kushtet e traumës e të shantazhimit, kur luhet me jetën e vdekjen.
Ky autor nëpërmjet hulumtimit, investigimit, intervistimit nga ai vetë apo të tjerë nga Europa e bota jep të qartë tablonë e krimeve, por edhe të strukturave e autorëve të tyre.
Fotografia e Dibran Fylli
Ai ka mundur të japë një tablo të qartë për atë çka ndodhur në Kosovë para dhe gjatë ndërhyrjes së NATO-s, me synim të mirëpërcaktuar nga Millosheviçi dhe krerët e tjerë drejtues të shtetit Jugosllav.
Nga zbulimet e zt.Dibran Fylli, më duket se ekziston një vijë e kuqe nga viti 1989 deri në vitin 1999, gjë që i tregon qartë ndërlidhjet në të gjitha veprimet që ndërmorën autoritetet serbe në Kosovë, kundër popullatës shqiptare, shumicë në Kosovë.
Kjo gjithashtu mbështetet qartazi nga informacioni i zbuluar gjatë dëgjimit gjyqësor në Hagë për rastet e krimeve të luftës kundër ish presidentit të Jugosllavisë Sllobodan Milosheviç dhe zyrtarëve të tij të policisë dhe ushtrisë.
Më 26 shkurt 2009, këta ish-zyrtarë policorë dhe ushtarakë të ish-Jugosllavisë dhe Serbisë u dënuan nga Dhoma e III e Gjyqit të Gjykatës për krimet e bëra kundër njerëzimit në Kosovë, në vitin 19991 :
1. Ish- zëvendëskryeministri jugosllav, Nikola Shainoviç,
2. Gjenerali i Armatës Jugosllave, Nebojsha Pavkoviç, dhe
3. Gjenerali i policisë serbe, Sreten Lukiç, secili prej tyre u dënua me nga 22 vjet burgim për krime kundër njerëzimit dhe për shkak të shkeljes së ligjeve ose zakoneve të luftës.
4. Gjenerali i Armatës jugosllave,Vlladimir Llazareviç, dhe
5. Shefi i Personelit të Përgjithshëm, Dragoljub Ojdaniç, u gjetën fajtorë për ndihmën dhe nxitjen e kryerjes së një numri krimesh të dëbimit dhe shpërnguljes së dhunshme të popullatës shqiptare të Kosovës, dhe secili nga ata u dënua me nga 15 vjet burgim.
Prokuroria i fajësoi që të pestë për krime të bëra gjatë fushatës së terrorit dhe dhunës së drejtuar kundër popullatës etnike shqiptare të Kosovës, në fillim të vitit 1999.
Bruqi tha edhe këtë :
DIBRANI ME KËTË LIBËR BËRI QË KRIMET E KRYERA NGA FORCAT SERBE MOS T’I GRISË HARRESA QË ATO MOS TË LËNË GJURMË VETËM NË MENDJEN E SHQIPTARËVE, POR ATO T’I KUPTOJNË EDHE TË TJERËT SE NË KOSOVË KA NDODHË GJENOCID PËR SHFAROSJEN MASIVE TË SHQIPTARËVE :
SË FUNDI DUA TË THEM SE KY PUBLIKIM MUND TË PËRDORET EDHE SI PIKË REFERIMI PËR DREJTËSINË E CILA ENDE I MBAN DUART LARG NGA SHUMË KRIMINELË, TË CILËT JETOJNË TË STREHUAR NËPËR SERBI DHE BOTË.
RASTET E PARAQITURA KËTU TREGOJNË PSE SERBIA E KA HUMBUR PËRGJITHMONË TË DREJTËN E SUNDIMIT MBI CILËNDO PJESË TË KOSOVËS.
NE DUHET TË JEMI TË VETËDIJSHËM SE EDHE TANI PAS PAVARËSIMIT TË KOSOVËS LUFTA PËR TË VËRTETËN DUHET TË VAZHDOJË DERI NË FUND.
APARATI SHTETËROR SERB KA DHUNUAR MBI 20 MIJË GRA SHQIPTARE…NJË MILION SHQIPTAR TË DËBUAR,40 % E INFRASTRUKTURËS ËSHTË E SHKATRRUAR.
400 MASAKRA KUNDËR SHQIPTARËVE. FJALA VJENË NË IZBICË 160 TË VRARË, TË MOSHUAR,GRA,FËMIJË…NË KRUSH 250 CIVILË TË VRARË,GRA PLEQË, FËMIJË.65 TË PAGJETUR…360 NË FSHATIN MEJE, STUDIME, RECAK,RREZALLË,OBRI,QYSHK, LEBENIQË, BELEG ETJ.ASNJË I AKUZUAR E ASNJË I DENUAR….
ZORAN VUKOVIQ,ISHTE ARRESTUAR NË MARS TË VITIT 2016,NË NIKSHIQ TË MALIT TË ZI.ME PAS AI ISHTE EKSTRADUAR NË KOSOV .VUKOTIC AKUZOHEJ SE NË VITIN 1999 NË VUSHTRI VRAU 4 SHQIPTAR ME ANË TË NJË SULMI NDAJ KONVOJIT TË CIVILËVE NDËRMJET DATËS 2 E 3 MARS TË VITIT 1999 Në FSHATIN STUDIME TË VUSHTRISË.PËR KËTO DYSHIME AI ISHTE LIRUAR..MË VONË AI RIGJUKOHET DHE U DENUA ME 6 VITE E GJASHTË MUAJ PËR AKUZAT PËR TORTURA TË SHQIPTARËVE TË BURGOSUR NË BURGUN E SMREKOVNICËS SË VUSHTRISË…
NDËRSA LUFTETARËT E UCK-SË KANË KALUAR KATRAHURATE E TYRE NËPËR PROCEDURA TË DREJTËSISË NDËRKOMBËTARE TASH E 21 VJET.
EDHE PSE NE SHQIPTARET JEMI VIKTIMA,SOT NË KOSOVË,ME TEPËR KA TË DENUAR SHQIPTAR PËR KRIME LUFTE SE SA SERBË.
Nga 111 personat e akuzuar për krime lufte për periudhën 1999-2018, vetëm 40 janë dënuar, kurse 26 janë të arratisur, përderisa të tjerët janë ende në proces të gjykimit.
Sipas publikimit “Pasqyrë e gjykimeve për krimet e luftës në Kosovë në periudhën 1999-2018” të publikuar nga Fondi për të Drejtën Humanitare në Prishtinë. deri 23 tetor të vitit 2018 janë proceduar 48 lëndë. Prej tyre 25 lëndë ndaj serbëve, 19 ndaj shqiptarëve, 3 lëndë ndaj malazezëve dhe 1 ndaj komuniteteve Romë, Ashkali dhe Egjiptian (RAE).
Gjithsej janë të akuzuar 111 persona, 44 serbë, 61 shqiptarë, 5 malazezë dhe 1 RAE(Romë,Ashkali,
Egjiptian). Këta malazezë dhe RAE u përkasin forcave serbe”.Pas përfundimit të luftës, me këto krime për një periudhë të shkurtër kohore janë marrë prokurorët vendor, kurse nga viti 2000, ky proces ka kaluar në kompetencë të misionit të UNMIK-ut. Ndërkaq nga viti 2009, aktakuzat për krimet e luftës kanë kaluar tek misioni i EULEX-it, për t’u rikthyer në kompetencë tek prokurorët vendorë këto vitet e fundit dhe tash luftëtarët mirren në pyetje nga Prokuroria Speciale e Hagës. Nga të gjitha aktakuzat e ngritura, 34 shqiptarë dhe 4 serbë janë dënuar.
Në 19 lëndë ndaj shqiptarëve kemi 61 të akuzuar, prej tyre 23 të liruar, 34 shqiptarë të dënuar, 2 janë në arrati dhe 2 janë momentalisht në process.
Tek 25 lëndë ndaj serbëve, kemi 44 të akuzuar, 13 persona të liruar, 4 të dënuar dhe 24 në arrati. Kjo arratisje e madhe ka ndodhur në vitet 2000-2001 nga Qendra e Paraburgimit në Mitrovica dhe nga Spitalet e Mitrovicës dhe i kemi 3 serbë në proces. Janë tri lëndë ndaj pjesëtarëve malazias, ku në total janë të akuzuar pesë malazias, 2 janë të liruar, 1 është dënuar dhe 2 janë të arratisur. Ndërsa ndaj të akuzuarit RAE, është dënuar me 10 vite burgim në shkallën e parë.
Prokurorët vendorë në total i kanë ngritur 16 aktakuza, prokurorët e UNMIK-ut 10 aktakuza dhe prokurorët e EULEX-it, 22 aktakuza.
Sipas publikimit, të gjithë të dënuarit për krime lufte janë dënuar nga 5 deri në 15 vjet.
“Shumica dërmuese e kryesve të krimeve të luftës janë në Serbi. Kryesitë e veprave nuk i ekstradon as Serbia, por as Kosova.
Edhe më herët autoritetet në Kosovë kanë pohuar se kanë të dhëna të besueshme se vendstrehimet e personave të cilët dyshohet se kanë kryer krime lufte në Kosovë gjatë kohës së luftës janë kryesisht në Serbi dhe Mal të Zi, por edhe në vendet tjera të dala nga shpërbërja e ish-Jugosllavisë.
Gjatë luftës se fundit në Kosovë janë vrarë 13, 518 persona 10.794 shqiptarë 2,197 serbë kurse të tjerët u përkasin etnive të tjera. Prej tyre, 239 kanë qenë fëmijë nga mosha 0 deri në 5 vjeç.
21 vjite pas përfundimit të luftës në Kosovë (1998-1999) emrat e Personave të Pagjetur vazhdojnë të shtohen në Listën Zyrtare. Aktualisht janë 1,653 persona të pagjetur. Në mënyrë që të bëhet përparim në zgjidhjen e fatit të Pagjeturve është e domosdoshme që palët përkatëse t’i shkëmbejnë mes vete informacione të besueshme dhe përkatëse, përfundoi Bruqi.
Sot gjatë promovimit të librit të shkrimtarit Dibran Fylli , Presidenti i Akademisë së Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, Akademik Prof.Dr. Skender Kodra,Ph.D. ,më Dekretoi mê Mirënjohjeje!
Faleminderit Akademik ,Zt. Kodra si dhe ju të dashur miw të pranishëm qê morrët pjesë në këtë envinimet publicistiko – shkencor ku në mes të pranishmëve morri pjesë edhe gjenerali i luftës-Heroji i Paqës, Premieri i Kosovës Zt. Ramush Haradinaj si dhe personalite kombëtare të shkencës, artit, letërsisë, dhe filmit.
Nga Amerika kishin ardhur enkas për zt. Skendër Kodra me bashkëshortën, gazetari shumëvjeçar i Agjencisë Telegrafike Shqiptare zt. Zef Pergega , tash redaktor i TV amerikan në Miçigen,
Akademik Prof.Dr.Abdulla Mehmeti,Ph.D nga Univerziteti i Shkupit, shkrimtari dhe politikani Jahja Lluka ,ushtar të FSK-sê, ish komandant dhe ushtar të betejave të lavdishme. të UÇK-së,shkrimtar, gazetar të medieve dhe televizioneve tona !
Faleminderit nga Zemra ,për premierin e tashëm dhe të ardhshêm të Kosovës zt.Ramush Haradiinaj, akademik , profesor universitar miq, shok/shoqe , familjar pa dallim partije por si vëllezër dhe motra të një gjaku nëpërmes të librit të Dibran Fyllit “ Tokë e mbjellë me varre”( Krimet serbe në Kosovë 1998-1999) përkujtuam herojt dhe martirët e luftës që kanë rënë për lirinë që fëmijtë tanë e gëzojnë sot!
Janë dekoruar nga AShAShA më Çërtifikata Mirnjohjeje edhe prof. Dibran z Fylli ( autor i librit) si dhe studuesi dhe shkrimtari prof .Lan Qyqalla nga Prishtina!
Ndjenje e veçante kur vleresohesh nga Akademia e Shkences dhe Artit Shqiptaro-Amerikane ne Nju Jork, anetar i se ciles jam nga viti 2017. Kete Çertifikate Mirenjohje ma dhuroi Kryetari i Akademise SHASHA z.Skender Kodra te cilin e falenderoj shume. Kreytari i Akademise z.Kodra ishte sot prezent ne perurimin e librit te Dibran Fyllit “Toke e mbjellur me varre”….(Lan Çyqalla ,Facebook)
MES NGATËRRESAVE POLITIKE DHE VIZIONIT AKADEMIK
Në Prishtinë, mes vëllezërve dhe motrave nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia dhe Nju Jorku, nga promovimi i librit për plagët e luftës që ende kullojnë gjak dhe kuvendimi me shkëndija drite dhe shprese për të ardhmen e kombit shqiptar të bashkuar.
Kjo nuk është pjesë e fushatës për zgjedhje, por pjesë e vizionit për zgjidhjen e nyjes që e ka ngatërruar politika shkurtpamëse çështjen shqiptare.
(23 shtator 2019)
Nga kumtesa : prof.Asllan Qyqalla(Lan Qyqalla )
Vështrim mbi librin “Tokë e mbjellë me varre” qëështë disertacion për një titull doktorate të Dibran Fyllit.
Përshëndetje të nderuar pjesëmarrës, folësite librit të Dibran Fyllit kishin përgatitur recensione tëthukta letrare e artistike, kishin cekur fjalëmiradie për librin që me të vërtet e meriton, sepse ky libër është një vepër kapitale për luftën e fundit që bënë UÇK-ja dhe masakrat që bënë pushtuesi nacist serb. Andaj i përgëzoj parafolësit e librit. Unë, nuk kam bërë recension, sepse në bisedë me Dibranin më kishte propozuar, por më në fund më nxori nga recensionisti i librit, e kam marrë me mend shkakun, dhe për atë që më ka heq nga recensionisti, unë e kam përgatitur njëreferimpropozimi të shkurtër.
Kur e thashë më lartë, se është punim për titull doktorate, u mbështeta në disa fakte që i nxora nga ky libër e që janë dëshmi e punës kërkimore, shkencore e studimore. Dibran Fylli nuk ngarendi qe te botoje këtëvepër publicistiko-historike, por mblodhi fakte, grumbulloi dëshmi, hulumtoi arkivat e pahapura, studio me zelle e pune intensive ne zbardhjen e gjurmëve të kriminelëve serb. Një studim më se 15 vjet deri në zbardhjen e këtyre fakteve e dëshmive të cilat na i ka argumentue në këtë disertacion. Një pune kaq kolosale, një veprimtari titanike që historisë sonë i jep ngjyrime tjera, që historisë sonë i jep emra, ngjarje, vende, komunitet real, e jo imagjinativ. Dhe derisa në këtë vepër nuk përdoret imagjinata, por janë marrë e grumbulluar, sistemuar, ndarë në kapituj e ka vulën e një disertacioni që ne sot e kërkojmë nga Instituti i Historisë dhe ai i Publicistikës ta marrin këtë vepër dhe t`ia japin titullin meritor Doktor i Shkencave publicistiko-historike! Kjo vepër i përmbush të gjitha kriteret edhe shkencore edhe ligjore, elementet baze për të qenë Disertacion shkencor, sepse studiuesi e grumbulluesi i fakteve, Dibran Fylli është si një meteor që çau mëdyshjet e historianëve tanë me trajtesa krejt reale dhe produkcion faktik. Kjo është një punë serioze shkencore, është një fryt i studimit disa vjeçar, është një paraqitje e asaj që ka ndodh, është mbështet në vrasjet, masakrat, djegiet, hudhjet ne puse, prerja e gjymtyrëve, nxjerrja e organeve këto makabre i përjetoi populli shqiptarë. Autori e ka ruajtur realitetin e kohës, pa u ngarkuar me emocione ndaj tërë një race të tillë të fëlliqur serbe, por vetëm me ata ushtarë, paramilitarë e policë serb që i kryen këto krime. Pra, e ka ruajtur origjinalitetin dhe përkushtimin e plotë historik, faktik e dokumentues. Përpos këtyre dëshmive që na i ka sjell në këtë libër, Dibra ka bërë edhe hulumtime në gjetjen e materialeve që kanë dëshmuar edhe shkrimet e të huajve, për të qenë bindës e argumentues ajo që është rrëfyer e shkruar në libër. P.sh. ka hulumtuar raportin e ICPM nga Dr. Skinner. Ku e citon se në 82 persona shqiptarë të gjallë që janë transportuar në Serbi, u janë nxjerr organet e tyre nga nazistët serb. Si dëshmi e kësaj në kufomat e tyre nuk janë gjetur gjurmë të vrasjes. Apo therjes, por janë gjurmë të tjera pra të nxjerrjes së organeve…Çfarë dëshmie tjetër duan ndërkombëtarët dhe avokatët tanë, që nuk ngrejnë padi për Serbinë për një nga 1000 format e ndryshme të të masakruarve shqiptarë? Autori e citon me fusnotë nga libri I nxjerrë këtë material. Edhe dy tri fakte po i përmend pa mundur me i përmend të gjitha, që na jep të kuptojmë e të dëshmojmë këtu para jush se ky libër është shkencor. Një dëshmi që e ka marrë nga familjarët e që e ka përjetësuar në histori studiuesi Fylli nga shumë masakra, vrasje e prerje është ajo e fshatit Lepajë të cilët i dogjën pas masakrave e keqtrajtimeve 6 persona shqiptarë. ..dhe shumë raste tjera që janë përfshi në këtë vepër studimore. Libri donë lexuesin serioz, donë studim e ngritje të nivelit akademik. Atë punë që nuk ebëjnë doktorët tanë shkencor në këtë fushë, e bëri Dibran Fylli, atë punë që nuk e bëri institute ynë i Historisë e bëri veprimtari e studiuesi i zellshëm Fylli, atë punë që nuk e bënë as prijësit tanë qeverisës me mbështetjen bile material të botimit të kësaj vepre e bëri vet autori. U deshtë shumë vite, shumë hulumtime, shumë ecje nëpër të gjithë Kosovën qosh më qosh, shumë arkiva sa private aq edhe vetanake, për të shpalos këtu një pjesë të asaj që e meritojnë të gjithë ata që u vranë , u masakruan, ju pren pjesë të organe të trupi, ju nxorën organet të gjalla, i masakruan, i dogjën dhe as varre nuk ju lanë por i hodhën nëpër lumenj, në gropa të përbashkëta, andaj për hir të jetërave të tyre ka qenë dashur që historianët tanë të punojnë shumë më shumë, që studentët tanë të diplomojnë në këtë temë, të mbrojnë masterat e të doktorojnë në këtë fushë dhe qeveria yne ka qenë dashtë ta mbështesë autorin për botimin ekësaj vepre, në mos jo për mundin e sakrificën.
Fakte: Autroi ka përdorur 113 libra, materiale, gazeta, raporte, dokumente pra është një studim dinjitoz, ka mbledh dëshmi në 256 fshatra e qytete, ka intervistuar më se 377 veta, ka përshkruar 176 vendbanime të masakrave, të gjitha këto të dhëna që na jep ky libër, neve i propozojmë Institutit të Historisë dhe Publicistikës në Fakultetin Filozofik në Prishtinë, që të marrin këtë vepër, ta shohin dhe ta ftojnë autorin që ta mbroj disertacionin e doktoratës, në një përbërje nga mentorët dhe anëtarët e Komisionit.
Dibran Fyllit , titullin Magjistër i pranohet në bazë të veprave të botuara po në të njëjtën fushë dhe titullin Doktor i Shkencave Publicistiko- historike I takon me nder,respekt e studim të thellë. Uroj që ta gëzoj këtë titull në një mbrojtje formale, sepse Dibrani me këtë vepër veç e ka titullin që po ia propozojmë institucioneve tona.
Faleminderit juve pjesëmarrës që e përcollët me kaq interesim këtë përurim të veprës së disertacionit të Dibran Fyllit, të cilin epërgëzoj dhe i uroj shëndet e mbarësi.
Nga kumtesa Ma. Sc. Fatmir Halimi
“Tokë e mbjellë me varre“ është një titull shumë i fuqishëm fiksional e artistik, kurse përmbajtja e librit paraqet një realitet të tmerrshëm e shumë të hidhur për popullin shqiptar.
Autori Dibran Fylli në këtë libër publicistiko-historik, që ende është në dorëshkrim, trajton ngjarjen më të lavdishme të popullit shqiptar të Kosovës prej që njeh historia jonë, pra luftën e lavdishme të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës për çlirimin e vendit, si dhe krimet makabre dhe më çnjerëzore që bëri pushtuesi serb.
Libri si nëntitull ka krimet serbe në Kosovë 1998/1999 – argumente. Lexuesi në baze të kësaj shumë mirë mund ta konceptoj se libri përmban argumente të gjenocidit serb mbi popullatën e pafajshme civile në Kosovë. Agresori serb, në krye më kasapin dhe kriminelin e Ballkanit Sllobodan Millosheviqin ushtroi një dhunë dhe terror të paparë dhe të padëgjuar ndonjëherë në historinë e njerëzimit mbi popullatën shqiptare të Kosovës, vrau më shumë se 14.000 shqiptarë te pafajshëm, me kapacitetet e tij ushtarake, paramilitare dhe policore zhvilloi shumë masakra, ku ndër to sipas Dibran Fyllit janë; Masakra e Reçakut, Masakra e Izbicës, Masakra e Studimës së Vushtrrisë, Masakra e Rudinës në Rahovec, Masakra mbi familjen Deliu, Masakra mbi lagjen Tusus në Prizren, Masakra mbi familjen Duriqi e Bugujevci në Podujevë, Masakra e Mejes, e shumë e shumë masakra të tjera anë e kënd Kosovës.
Këto masakra sipas autorit, armiku i përbetuar i shqiptarëve i zhvilloi kryesisht në ato lagje qytetesh e fshatrash dhe në ato familje shqiptare që ishin të pambrojtura, sepse siç thotë D. Fylli, aty ku ishte Ushtria Çlirimtare e Kosovës agresori serb kurrë nuk arriti ta vras e ta masakrojë popullatën civile, për arsye se burrat e gratë shqiptare që kishin rrokë armët për të mbrojtur popullin e tij dhe për të çliruar vendin ishin viganë, ishin trima të pamposhtur, të cilët këtë e dëshmuan në betejat e lavdishme që u zhvilluan në Prekazin Legjendar, në betejën e Koshares, të Kaçanollit, në betejën Te Tabet e Llapashticës, e në shumë beteja të tjera.
Duke i bërë një analizë të përgjithshme të librit, vërej se Dibran Fylli në fokus të temës së trajtimit të tij nuk e ka luftën e lavdishme të UÇK-së, por temë e trajtimit dhe e shkrimit janë krimet serbe në Kosovë gjatë viteve 1998/99.
Ai në mënyrë kronologjike na i paraqet të gjitha ngjarjet, luftërat dhe masakrat që i zhvilloi armiku shovinist serb duke filluar nga masakra e Likoshanit dhe Çirezit, e cila ndodhi më 28.02.1998, që u masakruan dhe u vranë 24 viktima civile, mandej na e paraqet ngjarjen e lavdishme të familjes Jashari në Prekaz, që u zhvillua ndërmjet datave 5, 6 e 7 mars të vitit 1989, ku bashkë me 58 të tjerë heroikisht ra edhe komandanti legjendar i UÇK-së, Adem Jashari. Mandej përgjatë viti 1998 me fakte, me argumente, me fotografi dhe me listën e emrave te viktimave na e paraqet masakrën e Qyqavicës, ku më 22 nëntor të vitit 1998, serbët vranë dhe masakruan më se 18 civilë të pafajshëm. Një tmerr dhe masakër serbët bënë edhe mbi popullatën civile të Abrisë së Drenicës më 26.09.1998, ku sipas Fyllit ata vranë 23 shqiptarë.
Kurse për ta arritur kulmin e gjenocidit mbi shqiptarët, ushtria kriminale serbe, më 15 janar 1999, në orët e hershme të mëngjesit, gjithmonë sipas autorit Fylli maltretuan, terrorizuan familjet e pambrojtura të fshatit Reçak. Këta kriminel krejt në afërsi vranë 43 shqiptarë, që kryesisht ishin pleq, gra dhe fëmijë. Kjo ishte masakra më e tmerrshme në Kosovë, të cilën e lajmëruan të gjitha mediumet e botës. Reçaku ishte lajmi kryesor edhe në qarqet politike Evropiane dhe Amerikane. Kjo masakër dëshmoi se gjakpirësi serb po zhvillon një luftë të paparë në zemër të Evropës, se Millosheviqi po vret njerëz vetëm se janë shqiptarë dhe se është duke bërë spastrim etnik. Sipas Dibran Fyllit, i pari që alarmoi botën e qytetëruar për krime serbe mbi popullatën civile në Kosovë dhe në Reçak ishte Villiam Voker, i cili pasi i pa me sytë e tij pleqtë, grat, fëmijët dhe foshnjat e masakruara të Reçakut, tha se këtu nuk ka luftë në mes të dy vendeve, por ka gjenocid, masakër, krim dhe spastrim etnik, sepse sipas veshjes këta njerëz nuk janë ushtar, por thjesht janë bujq, gra dhe fëmijë. Ai nga Reçaku bëri thirrje që bota e qytetëruar dhe forcat e NATO-S ta ndalin gjakpirësin Millosheviq.
Dibran Fylli duke qenë edhe vetë ushtarë i UÇK-ës në Zonën Operative të Drenicës, do të jetë dëshmitar i shumë ngjarjeve dhe masakrave serbe në këtë zonë. Autorit nuk i mjafton vetëm kjo për të përgatitur librin e tij historik, por ai hulumton dokumente të organizatave të ndryshme që vepruan në Kosovë gjatë luftës dhe pas saj si: Organizatën Botërore për të Drejtat e Njeriut, KMDLNJ të Kosovës, OLV-në të UÇK-së, si dhe shumë mediume të shkruara e filmike të kohës së luftës, gazetat vendore dhe të huajat e të tjera. Në bazë të këtyre autori sot sjell një libër të ndërtuar mbi fakte, dëshmi të personave që u shpëtuan masakrave dhe argumente, me lista të emrave të të gjithë atyre që u vranë, u masakruan në mënyrë më çnjerëzore dhe barbare nga forcat serbe gjatë viteve 1998-1999 në Kosovë.
Në lidhje me këtë mund të them se janë shkruar me dhjetëra libra për luftën e fundit në Kosovë, janë shkruar me mijëra vepra poetike e letrare për heronjtë dhe dëshmorët e UÇK-së, por libri “Tokë e mbjellë me varre” i D. Fyllit është libri, i cili më së miri e dëshmon gjenocidin serb mbi Kosovën, është libër i fuqishëm historik për luftën e fundit në Kosovë, i ndërtuar vetëm mbi faktin dhe argumentin.
KONTEKSTI HISTORIK E POLITIK
Sot kanë kaluar 20 vjet që kur ka përfunduar lufta, kurse Kosova përballet me shumë vështirësi, si ekonomike, politike, shoqërore e sociale. Kosova ende përballet me pasojat e kësaj lufte. Në Kosovë janë rreth 2.000 persona të zhdukur gjatë luftës, që edhe pas 20 vjetëve familjarët i kërkojnë eshtrat e tyre, e për këtë më së miri na dëshmon libri i Dibran Fyllit, ku ndër të tjera thotë se ushtria serbe pas çdo masakre mbi popullatën civile, aty ku ka mundur, kufomat i ka marrë me vete, vetëm që të zhduk gjurmët e krimit. Shteti i Kosovës me ndihmën e BE-së ka arrit që t’i identifikoi disa varreza masive në shtetin e Serbisë me kufomat e shqiptarëve, ku mbi to sot Serbia ka ndërtuar pompa benzine apo fabrika, por që ende nuk ka marrëveshje përfundimtare për kthimin e eshtrave të tyre në Kosovë. Edhe pas 20 viteve Kosova ka çështje të pazgjidhura me Serbinë siç janë: kthimin i të zhdukurve, kërkim falja nga ana e Serbisë, njohja e Serbisë shtetin e Kosove, mungesa e shtrirjes së pushteti të Kosovës në pjesët veriore të saj, si në Leposaviq, Zubin Potok e Stari-Tërg, qytete këto që ende nuk i njohin institucionet tona shtetërore. Pra, me një fjalë ne ende jemi në luftë me Serbinë, por tash në luftë politike.
Kosova falë luftës titanike të UÇK-së e fitoi lirinë, por tash në ketë luftë paqësore me Serbinë është duke humbur shumë beteja politike. Gjykata e Hagës që ishte themeluar më herët për krimet në ish-Jugosllavi, gjatë viteve të nëntëdhjeta, arriti që menjëherë pas përfundimit të luftës në Kosovë të ngreh padi, ta arrestoi dhe ta burgos kasapin e Ballkanit, Millosheviqin, i cili për disa vite rresht u hetua për krimet në Kosovë, ku shumë shqiptar shkuan atje dhe dëshmuan kundër tij. Sipas autorit të këtij libri kundër Millosheviqit, në Hagë dëshmoi edhe Mustafë Dragaj – i mbijetuari i masakrës më të madhe në Kosovë, Izbicës, i cili në mënyrë të mrekulluar dhe vetëm me fuqinë e Zotit ka mundur të jetë i gjallë nga pushkatimi. Gjykata Ndërkombëtare në Hagë dënoi krimin serb mbi Kosovë duke dënuar dy tre veta si Millisheviqin e Sheshelin, por kurrë deri më sot nuk u dënuan vrasësit e drejtpërdrejtë të shqiptarëve.
Kriminelët e paramilitarët serbë, të cilët vranë shqiptarë, shkatërruan e plaçkiten shtëpitë tona, dhunuan e në fund i masakruan gratë e fëmijët tanë, ende nuk u dënuan as nga gjykatat tona në Kosovë. E për të gjitha këto nëse gjykatat tona nuk janë në dijeni dhe nuk kanë informacione, atëherë është libri ‘Tokë e mbjell me varre’ i D. Fyllit, i cili edhe me emër e mbiemër i paraqet kriminelët serbë, të cilët janë gjallë dhe sot lëvizin të lirë në Serbi dhe në Kosovë.
Pra libri i dibran Fyllit do të jetë një argument i fuqishëm, një argument i gjallë sot dhe për të ardhmen, për të gjithë ata, apo për të gjitha ato institucione që duan të vendosin drejtësi në Kosovë.
Kosova sot përballet edhe me një proces gjyqësor, që ndryshe do ta quaja ‘Procesi i Absurdit i shek. XXI’. Njerëzimi, por edhe historia e qytetërimit evropian e botëror, ka njohur vetëm procese gjyqësore, ku është dënuar agresori, pushtuesi, apo sulmuesi, që pa të drejtë i ka privuar njerëzit nga jeta, ka bërë krime njerëzore dhe ekonomike. Kurse sot Kosovës pa të drejtë nga Bashkimi Evropian, vetëm për t’i plotësuar apetitet Serbisë, i është ngritur kallëzim penal, i është ngritur një proces gjyqësor “Gjykata e Hagës”, e cila tash donë të dënoi viktimën, donë ta dënoi Kosovën, pra Kosovën përmes ish-komandantëve dhe ish-ushtarëve të UÇK-së, të cilët na sollën lirinë. Sot shumë ish-komandantë të UÇK-së janë liderë partiak, janë liderë politik, janë udhëheqës të institucioneve tona, të cilët po thirren për të dëshmuar në Hagë.
Në këtë rast si botues dhe redaktor i librit ‘Tokë e mbjellë me varre’, se për ta dëshmuar pafajësinë tonë, për ta dëshmuar edhe njëherë para botës, se kush është viktima dhe se kush bëri krim e gjenocid mbi Kosovën, të gjithë këta ish- komandantë dhe liderë politik, që po dyshohen sot nga Gjykata e Hagës ta kenë me vete këtë libër para trupit gjykues. Pra të mos flasin ata politikanë në Hagë, por të flet libri ‘Tokë e mbjellë me varre’, i Dibran Fyllit.
Dhe krejt në fund po e potencoi edhe njëherë se ‘Tokë e mbjellë me varre’ është libri më i kompletuar me fakte, dëshmi e argumente, është libri më i përgatitur, më i fuqishëm, që njëherë e përgjithmonë ua mbyll gojën spekulimeve dhe i qet në pah vrasjet, masakrat dhe krimet, që i zhvilloi Serbia në Kosovë gjatë viteve 1998-1999., tha Ma. Sc. Fatmir Halimi.
Historiani i mirënjohur shqiptar Profesor Dr. Bajrami , dje ka marrë pjesë në promovimin e librit “Tokë e mbjellë me varre” të autorit Dibran Fylli.Haradinaj ka thënë në këtë rast se dokumentimi dhe argumentimi i të gjitha krimeve të pushtuesit në Kosoë, është detyrë dhe obligim ndaj brezave dhe para historisë.“Dokumentimi dhe argumentimi i të gjitha krimeve të pushtuesit në Kosovë, është detyrë dhe obligim ndaj brezave dhe para historisë. Kënaqësi të isha i pranishëm sot në promovimin e librit “Tokë e mbjellë me varre” të autorit, e luftëtarit të lirisë, Dibran Fyllit”, ka thënë Bajrami.
Profesor Bajrami gjatë diskutimit të tij në promovim tha edhe këtë :…” ka theksuar se shqiptarët janë përgjakur dy herë në histori, në përpjekje për të mbrojtur të drejtat e tyre.“Shqiptarët janë përgjakur shumë herë nëpër histori në mbrojte të të drejtës së tyre. Për t’i dëshmuar krimet e viteve 1998/99, autori dhe veprimtari Dibran Fylli në librin e tij, pos përkujtimit të projekteve shfarosëse antishqiptare, sjellë të dhëna të dorës së parë, që do të shërbejnë jo vetëm për shkrimin e historisë sonë të re, por edhe për dëshmi që shërbejnë për vendosjen e drejtësisë”, tha Bajrami .
Ai është shprehur mirënjohës për këtë vepër, që brezat e rinj të mos e harrojnë “luftën çlirimtare dhe sakrificën sublime të dëshmorëve e martirëve të kombit.”
Publicistja e njohur shqiptare nga Tirana Raimonda Maleçka diskutoj dhe e çmoj lartë kontributin e Fyllit si luftëtar dhe shkrimtar.