Policia suspendon pesë policë pas rrëzimit të lapidarit komunist

Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Kosovës ka vendosur të suspendojë pesë policë, dhe me këtë vendim kishte njoftuar Drejtorin Rajonale të Policisë në Gjilan, respektivisht komandantin e Stacionit Policor në Viti nga të cilët kishte kërkuar parandalimin e rrënimit të monumentit komunist.
Policia kishte pasur informacione paraprake për tendencën për rrënimin e monumentit, i cili ndodhi në shenjë hakmarrje pas heqjes së lapidarit për UÇPMB-në në Preshevë.
“Pas analizës së bëra lidhur me angazhimin e zyrtareve policor të Stacionit Policor në Viti kemi ardhur në konkludim se Komandanti i Stacionit Policor në Viti si pasoj e neglizhencës në detyrë ka dështuar në kryerjen e detyrave dhe obligimeve profesionale së bashku me Shefin e Operatives, Udhëheqësin e Sektorit dhe dy zyrtar patrullues, nuk kanë ndërmarrë veprimet e duhura në aspektin profesional për të parandaluar aktin kriminal të rrënimit të monumentit. Si rrjedhoje e dështimit në përmbushjen e objektivave, Komandanti i Stacionit shefi i Operatives, Udhëheqësi i Sektorit dhe dy zyrtar patrullues suspendohen dhe ndaj tyre iniciohet procedura konform përkufizimeve ligjore”, njofton Zyra për Informim e Policisë. 

Ministria e Jashtme e Serbisë:Serbia proteston ndaj Qeverisë së Shqipërisë

Gjatë një konference për shtyp, sekretari i përgjithshëm i LSI, Luan Rama konfirmoi  anulimin e vizitës së ministrit të Shëndetësisë Vangjel Tavo në Beograd, ku e argumentoi si kundërpërgjigje të institucionit që Tavo drejton ndaj sjelljes së Serbisë në Luginën e Preshevës. Megjithatë ai shpjegoi se ministri do të gjejë patjetër një moment të dytë për këtë vizitë, pasi qëllimi i saj është nënshkrimi i një marrëveshje për realizimin e një investimi me rëndësi për maternitetin e Preshevës, i cili do t’u vijë në ndihmë shqiptarëve të Luginës. Nga ana tjetër Rama garantoi se LSI do të bëjë gjithçka për sigurimin e të drejtave të këtij komuniteti atje. “Ka pasur një vizitë të programuar të zotit Tavo në Beograd dhe u anulua për shkak të ngjarjeve të fundit në Preshevë, si një reagim ndaj kësaj sjellje. Pavarësisht kësaj Tavo duhet të nënshkruante një marrëveshje për të realizuar një investim të rëndësishëm në maternitetin e Preshevës, për tu ardhur në ndihmë atij komuniteti. LSI është e vendosur të bëjë të gjithë detyrën e saj, të përkujdeset për të gjithë qytetarët shqiptarë kudo punojnë apo jetojnë. Është një investim serioz, pjesë e një projekti serioz për tu ardhur në ndihmë qytetarëve të Preshevës. Do të mbrojmë interesat e tyre”, tha ai.

Ministria e Jashtme e Serbisë ka protestuar sot fuqishëm me rastin e kumtesës së Qeverisë së Shqipërisë, lidhur me heqjen e përmendores në Preshevë, më 20 janar. Ministria e Jashtme serbe konsideron se fjalori që është përdorur në kumtesën e përmendur (të Qeverisë së Shqipërisë) nxit direkt aktivitetet e mëtejshme të orientuara në destabilitetin e situatës në jug të Serbisë, por edhe në rajonin e gjer, në vendet fqinje të banuara me shqiptar.

“Kualifikimet dhe akuzat e orientuara kundër Qeverisë së Serbisë, janë nën çdo dinjitet dhe në kundërshtim të plotë me bindjet e dhëna personalisht nga ana e kryeministrit shqiptar, Berisha, gjatë vizitës së paradokohshme të Ministrit të Jashtëm të Serbisë, Mërkiq në Tiranë, se Shqipëria është e gatshme të shpalos një faqe të re në marrëdhëniet dypalëshe midis dy vendeve”, thuhet në kumtesë.

“Arsyetimi i retorikës së zjarrtë me brengosje për pozitën e pakicës kombëtare shqiptare në jug të Serbisë, paraqet manipulim të vrazhdë”, konsideron kjo ministri, duke pasur parasysh se mbrojtja e pakicës shqiptare te të gjitha pakicave tjera në Serbi është në harmoni me standardet më të larta ndërkombëtare, shumë më tepër nga ato që zbatohen ndaj pakicave kombëtare që jetojnë në vet Shqipërinë.

“Pikërisht, duke pasur parasysh mosekzistimin e çfarëdo kornize juridike për mbrojtjen e pakicës serbe dhe të tjera nacionale në Shqipëri, konsiderojmë se autoritetet shqiptare duhet të ndërmarrin masa serioze që të sigurohet mbrojtja e të gjitha komuniteteve në harmoni me standardet ndërkombëtare në fuqi”, thuhet në kumtesë.

“Nga Shqipëria, si shtet i cili si prioritet të vetin e thekson pranimin e vlerave evropiane dhe anëtarësimin në BE, presim që vërtetë edhe të sillet në harmoni me prioritetet e proklamuara dhe me aksionet e veta të mos kontribuojë në stabilitetin e situatës në vendet fqinje”, theksohet në fund të kumtesës së Ministrisë së Jashtme të Serbisë.

Ernest Luma: Çeku po i ndërron partitë sikur Zllatan Ibrahimoviqi skuadrat

Vazhdon "beteja" e deklaratave në Facebook mes politikanëve të Kosovës. Radhën këtë herë e kishte zyrtari i AAK-ës Ernest Luma i cili me anë të një postimi në rrjetin social Facebook ka ironizuar kalimin e Agim Çekut në PDK duke "thumbuar" atë se po i ndërron partit më shpesh se Ibrahimoviqi skuadrat. Më poshtë postimi i plotë i Lumës.

"Ish-Kryeministrit Agim Ceku dua t'ja uroj publikisht aderimin ne radhet e partise ne pushtet - PDK-se. Ne te njejten kohe, atyre qe po komentojne ne gjithefare formash per kete aderim, dua t'ju them se levizjet e gjeneralit Ceku nga njeri taborr ne tjetrin, nuk jane me lajm dhe kurrfare senzacioni. Me heret ai ka patur edhe dy libreza te tjera: Ate te Aleances per Ardhmerine e Kosoves (AAK), kur e patem bere kryeminister, ate te PSDK-se, qe ia mundesoi hyrjen ne nje koalicion paragjedhor, e pastaj ne Qeveri, dhe ate te PDK-se tani. Keshtu lajm do te jete dicka tjeter: Nese pas dy vjetesh, gjenerali dhe ish-kryeministri Ceku nuk nderron serish taborr politike. Njejte si Zlatan Ibrahimoviq, sa ne Milan, te nesermen ne Inter, pastaj te Barca, e tani per nje kohe ne PSG. Luje, Luje..." ka shkruar Luma në statusin e tij në Facebook.

Mbi 20 policë e ruajnë përmendoren në Prishtinë

Mbi 20 Policë të Kosovës po e ruajnë përmendoren prapa ndërtesës së Qeverisë së Kosovës, e cila simbolizon Vllaznim-Bashkimin, nga koha e Jugosllavisë.

Ndërkohë afër policëve po qëndrojnë dhjetëra nxënës së shkollave të mesme duke protestuar kundër heqjes së lapidarit të UÇPMB-së në Preshevë.



Dje, Drejtoria e Përgjithshme e Policisë ka dhënë urdhër që të shtohet prezenca e policëve afër çdo objekti të trashëgimisë kulturore në Kosovë.

Dëmtimi i varrezave nuk ndihmon shqiptarët e Preshevës

Dëmtimi i 38 varrezave ortodokse në Prizren të hënën, kishte shtyrë sot një delegacion të nivelit të lartë qendror të përbërë nga Zëvendëskryeministri, Sllobodan Petroviq, Ministrja e Integrimeve, Vlora Citaku dhe përfaqësuesi i BE-së në Kosovë, Samuel Zhbogar, ta vizitojnë këtë qytet, i cili njihet për tolerancën ndëretnike dhe bashkëjetesën.

“Ngjarjet e djeshme nuk duhet të na zhvendosin nga agjenda jonë e përbashkët ajo e integrimeve”, kanë theksuar zyrtarët njëzëri pas takimit me Kryetarin e Komunës, Ramadan Muja, të cilit edhe i ofruan mbështetjen e shtetit.

“Dëmtimi i varrezave nuk mund të arsyetohet, problemet duhet zgjidhur me njerëz të gjallë dhe dialogu është një mundësi për të dyja palët, serbët dhe shqiptarët”, ka theksuar përfaqësuesi i BE-së në Kosovë, Samuel Zhbogar.

”Të ardhmen evropiane të Kosovës mund ta rrezikojmë vetëm ne si shumicë e jo objektet e trashëgimisë kulturore”, ka theksuar Ministrja e Integrimeve evropiane Vlora Çitaku, në Prizren pas takimit me Kryetarin e Komunës, e cila nga ky qytet në emër Qeverisë së Kosovës i premtoi kryetarit dhe qytetarëve përkrahje morale dhe materiale në riparimin e dëmeve të shkaktuara në 38 varrezat ortodokse.

Ndërkaq, duke u përgjigjur në pyetjen nëse këto zhvillime do i pengojnë bisedimet Kosovë –Serbi, Ministrja Çitaku tha se arsyeja kryesore pse Kosova ka hyrë në dialog me Serbinë është normalizimi i raporteve.

“Para se gjithash që ne të sigurohemi që ngjarjet e tmerrshme të së kaluarës mos të përsëritën më kurrë. Nuk ka familje në Kosovë që nuk është prekur nga lufta e fundit, mirëpo që trashëgimia që ne duam tua lëmë gjeneratave të ardhshme nuk është lufta e as urrejtja, por paqja, normaliteti, toleranca dhe e ardhmja evropiane. Kosova për këtë arsye nuk ia ka borxh BE-së, por i ka borxh vetvetes normalizimin e marrëdhënieve dhe sigurimin e një të ardhmeje në BE”, ka theksuar ajo.

Dëmtimin e varrezave ortodokse në Prizren e dënuan edhe Zëvendëskryeministri për komunitete, në Qeverinë e Kosovës, Sllobodan Petroviq, i cili e quajti Prizrenin qytet të tolerancës dhe bashkëjetesës.

Institucioni i Avokatit të Popullit në Kosovë, ka shprehur shqetësim për veprimin e Qeverisë së Serbisë për largimin e dhunshëm të lapidarit të Ushtrisë Çlirimtare për Preshevë, Medvegjë dhe Bujanoc (UÇPMB).

Avokati i Popullit, Sami Kurteshi, përmes një komuniakte ka thënë se “është duke e përcjellë me vëmendje situatën e krijuar pas këtij veprimi jocivilizues dhe provokues të autoriteteve serbe”.

Në këtë komunikatë Kurteshi u ka bërë thirrje gjithë qytetarëve të Kosovës për vetëpërmbajtje nga aktet që janë të kundërligjshme dhe të papranueshme për një shoqëri demokratike dhe të qytetëruar. Po ashtu ka kërkuar që të gjenden rrugët ligjore të reagimit dhe protestës, përmes të cilave në mënyrë paqësore dhe demokratike do të shfaqej mospajtimi dhe kundërshtimi për çfarëdo pakënaqësie apo veprimi, qoftë edhe si ky i autoriteteve serbe.

“Dëmtimet e monumenteve dhe të varrezave ortodokse serbe nga persona të pandërgjegjshëm janë veprime të pajustifikueshme dhe të dënueshme me ligj. Këto veprime vandaliste shkaktojnë frikë dhe shqetësim te të gjithë njerëzit dhe nuk ndihmojnë aspak në përpjekjet për ndërtimin e paqes dhe të stabilitetit në Kosovë. Prandaj, kërkojmë nga institucionet kompetente të Republikës së Kosovës që të marrin në përgjegjësi ligjore të gjithë ata persona që kanë shkaktuar veprime të tilla”, thuhet në këtë komunikatë.

“Dëmtimi i varrezave ortodokse, është veprim i papranueshëm dhe në kundërshtim me parimet fetare e kombëtare si dhe me traditën pozitive të feve tradicionale”, thuhet në deklaratën e Myftiut të Kosovës, Naim Tërnava.

Në të vlerësohet gjithashtu se heqja e lapidarit të UÇPMB-së në Preshevë është “një akt të padrejtë dhe në kundërshtim me vlerat qytetëruese perëndimore, duke shkelur të drejtat e popullit shqiptar për të kujtuar dëshmorët e tyre”.

“Nuk duhet bërë gara në të keqe, nuk duhet marr mësim nga regjimet e dhunshme, nuk duhet dhunuar të vdekurit, sepse kjo na shpie në urrejtjeje, mosdurim, hasmëri e dhunë. Atakimi i varrezave të kujdoqofshin është veprim i papëlqyer tek Zoti, andaj ftojmë qytetarët dhe besimtarët tanë që varrezat t'i trajtojnë në harmoni me mësimet fetare, traditën fisnike të popullit tonë që bazohet në respekt ndaj tjetrit, tolerancën e mirëkuptim”, thuhet në reagimin e Myftiut Naim Tërnava...

*********
Dëmtimi i varrezave ortodokse në Kosovë, si reagim ndaj zhvillimeve në Luginë të Preshevës është i papranueshëm, thotë veprimtari i çështjes kombëtare, Adem Demaçi. Ai i tha Radio Kosovës, se kjo është mënyra më e keqe se si t’i ndihmohet Kosovës dhe Luginës së Preshevës. Demaçi ka përjashtuar mundësinë e përsëritjes së trazirave të vitit 2004, ngase sipas tij nuk ka asnjë arsye për një gjë të tillë.
Veprimtari i çështjes kombëtare, Adem Demaçi konsideron se reagimi i një grupi njerëzish duke dëmtuar varrezat ortodokse në Kllokot dhe Prizren, si hakmarrje pas largimit të lapidarit të dëshmorëve të UÇPMB-së në Preshevë është i papranueshëm.
Në një intervistë për Radio Kosovën, Demaçi vlerëson se me këto sjellje nuk i ndihmohet as Kosovës e as Preshevës, pasi Kosova nuk është në luftë me popullin serb.
“Ky është një hap i gabuar sepse nuk jemi në luftë me popullin serb, ne nuk kemi probleme me popullin serb. Nuk është populli serb ai që e ka hequr atë përmendoren tonë të luftës në Preshevë. Aty u pa xhandarmëria që e hoqën, edhe ata nuk po mendojnë se vetvetes po i bëjnë dëm. Ajo garniturë e atyre që janë në pushtet në serbi janë njerëz që donë të jenë në pushtet, që për këtë dojnë ta fitojnë simpatinë e popullit por unë jam i bindur që populli serb është lodhur me punët e Kosovës dhe të kundërshtimit të të drejtave të shqiptarëve dhe ata nuk kanë fituar kurgjo hiq...” thotë Demaçi.
Ai e vlerëson edhe reagimin e institucioneve të Kosovës ndaj këtyre sjelljeve, por mohon mundësinë e përsëritjes së trazirave të vitit 2004.
“Nuk ka arsye të përsëritet ajo, sepse në 2004 ajo ka qenë një lloj kryengritje që ka qenë kundër zhagitjes që e bënte Evropa, kundër atij plani paraprak që ishte për një autonomi për Kosovën. Kështu që janë përzier disa njerëz që nuk marrin vesh nga politika, unë i kuptoj , edhe vetë jam mllefosur edhe të gjithë jemi mllefosur, të gjithëve na ka ardhur keq dhe të gjithë jemi mbushur helm për atë që bënë ata çetnikët në Preshevë, por kjo është më e keqja mënyrë se si ti ndihmohet çështjes tonë dhe atyre vëllezërve në Preshevë”, tha ai.
Dëmtimin e varrezave ortodokse në Kllokot dhe Prizren e dënuan edhe zyrtarë të institucioneve vendore dhe ndërkombëtare në Kosovë. Ndërkohë Kombet e Bashkuara kanë bërë thirrje për qetësi në Luginën e Preshevës, duke theksuar edhe nevojën e pajtimit ndërkombëtar e rajonal në Ballkanin Perëndimor.



Vendet e Quinit-it, Franca, Gjermania, Italia, Britania e Madhe dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës të martën përmes një deklarate kanë dënuar sulmet kundër varrezave dhe monumenteve serbe në Kosovë.

Lidhur me sulmin ndaj varrezave dhe monumenteve ambasada e Francës, Gjermanisë, Italisë, Britanisë së Madhe dhe SHBA-ve deklaruan sot në Prishtinë “Ambasadat e Francës, Gjermanisë, Italisë, Britanisë së Madhe dhe SHBA-ve dënojnë valën e fundit të sulmeve kundër varrezave dhe monumenteve serbe në Kosovë. Vargu i ngjarjeve që ndodhën në orët e fundit tregon se disa persona e konsiderojnë të justifikueshme shprehjen e mllefit, për shkak heqjes së lapidarit të UÇPMB-së në Preshevë, duke dëmtuar varreza në Kosovë, në të cilat gjenden serbë të varrosur”.

Më tej thuhet se aktet e tilla janë plotësisht të papranueshme dhe kryesit e veprave duhet të sillen para drejtësisë.

“Ne iu bëjmë thirrje të gjithë qyteta

Tifozat e Prishtinës “Pisat” janë distancuar nga veprimet e fundit që janë ndërmarrë nga disa grupe tash për tash të paidentifikuarta në dëmtimin e varrezave.
“Ne si grup i tifozëve distancohemi nga fjalët që kanë qarkulluar nëpër qarqe të ndryshme se kinse Plisat do të dëmtojnë varrezat dhe monumentet e ndryshme fetare në Kosovë.
Me këtë sqarim dëshirojmë te ju tregojmë të gjithëve se Plisat kanë organizuar vetëm protesta paqësore në përkrahje të vëllezërve dhe motrave tona në Luginën e Preshevës. Ne gjithmonë do të jemi në përkrahje të gjithë shqiptarëve në Luginën e Preshevës kur është e nevojshme.

“Pliast” paralajmërojnë se gjithmonë do t'i mbrojnë interesat kombëtare, duke u distancuar ata që e përdorin emrin e Plisave për interesa të caktuara.

Zëdhënësja e shefes për politikë të jashtme të Bashkimit Evropian, Maja Kocijançiq ka thënë se situata në Preshevë, duhet të zgjidhet me dialog dhe se një gjë e tillë nuk duhet të ndikojë në bisedimet 

“Na vjen keq që nuk ka pasur zgjidhje kompromisi nga palët, por tani është e rëndësishme që të gjithë t’i kthehen dialogut”, ka thënë Kocijançiq për Deutsche Welle.

Presheva e rrethuar nga Xhandarmeria serbe

Forca të mëdha të xhandarmerisë serbe vazhdojnë të qëndrojnë të stacionuara në zonën e gjerë të Preshevës, pas aktit vandal të heqjes së lapidarit të UÇPMB-së.

Banorë lokal i kanë thënë agjencisë së lajmeve INA se prania e shtuar e forcave serbe vijon në këtë zonë, kryesisht në zonën me kufirin me Kosovën, ku janë shtuar lëvizjet e njësiteve të xhandarmerisë.


“Në zonën malore ku kam shtëpinë tashmë është rrezik për të lëvizur, për shkak të pranisë së shtuar të xhandarëve dhe kjo na rrezikon edhe neve jetën, për shkak se në këtë situatë nuk i dihet dhe mund të pësosh”, theksoi një banorë nga fshati Caravajkë i komunës së Preshevës.

Policia serbe, përforcime në PreshevëForca të përforcuara të xhandarmërisë serbe kanë mbërritur në bazën e Preshevës, në një kohë kur prej dy ditësh ka skaduar ultimatumi i qeverisë për heqjen e lapidarit të UÇPMB-së.

---

Sipas mediave lokale të luginës së banuar nga shqiptarë në jug të Serbisë, në bazën e xhandarmërisë në Bujanoc kanë mbërritur pesë autobusë me forca policore, ndërsa një natë më parë në bazë janë stacionuar një kontingjent i xhandarëve serbë. Megjithatë, përmendorja që nderon të rënët e Ushtrisë Çlirimtare të Preshevës, Medvegjës e Bujanocit, është ende në sheshin para komunës së Preshevës. “Gjithçka është gati që të aprovohet vendimi i shtetit.

 Mirëpo, skenari i aksionit mbahet në fshehtësi, prandaj vetëm drejtuesit më të lartë të shtetit e dinë se në çfarë mënyre do të zhvillohet operacioni”, ka thënë për mediat serbe një burim i shërbimit të sigurisë. Vendosja e pllakës përkujtimore në sheshin qendror të Preshevës ka hapur debate të forta në Serbi e përreth. Qeveria e Beogradit është zotuar për zhvendosjen e lapidarit dhe ndjekjen penale të krerëve lokalë shqiptarë. Megjithatë, përfaqësuesit e banorëve shqiptarë të zonës, në një mbledhje të jashtëzakonshme të Kuvendit Komunal pak ditë më parë, argumentuan ligjshmërinë e përmendores.

Banorët theksojnë se ndjejnë frikë nga kjo prani e shtuar dhe se apelojnë që të reagohet urgjentisht që Serbia të tërheq këto njësite speciale nga kjo zonë, për të krijuar lëvizjen e lirë të qytetarëve.

Në deklaratën e përbashkët të liderëve politik, ndër pikat kryesore është edhe tërheqja e njësiteve speciale dhe të xhandarmerisë serbe nga rajoni i gjërë i Luginës së Preshevës.

"Kërkojmë nga qeveria e Beogradit që urgjentisht të liroj logjikën e dhunës, ultimatumeve dhe arbitraritetit në komunikim me shqiptarët, konform kësaj largimin e forcave speciale,nga Lugina e Preshevës dhe përmbushjen e obligimeve ndërkombëtarisht të marra ndaj shqiptarëve të Luginës së Preshevës, duke përfshirë këtu edhe marrëveshjen e Konçulit", theksohet në deklaratë.

Dy ditëve të fundit janë shmangur edhe lëvizjet e shtuara të njësiteve të xhandarmerisë përskaj rrugës kryesore të qytezës së Preshevës, por dëshmitarë okularë kanë parë lëvizje të shtuara të makinave civile të shërbimeve policore serbe, të cilët po ndjekin në hollësi situatën në Preshevë.

Pas protestës së djeshme të shqiptarëve të Luginës është miratuar një deklaratë e përbashkët përmes së cilës kërkohet vëmendje ndaj shqiptarëve në këtë rajon dhe ndërprerjen e masave represive serbe, që kulmuan me heqjen e monumentit historik të shqiptarëve që përkujtonte dëshmorët e UÇPMB-së.

Ja në çfarë gjendje është lapidari i dëshmorëve i hequr nga qendra e Preshevës?

Pas largimit nga qendra e Preshevës, më nuk ka pasë informacione zyrtare se ku është dërguar dhe si do të trajtohet. Siç shkruan gazeta serbe "Alo", lapidari gjendet në bazën e xhandarmerisë në fshatin Cakanoc, rreth 6 kilometra larg nga qendra e Preshevës.

Në pyetjen e gazetarit se a është larguar apo ka rënë emblema e UÇPMB-së, njëri nga komandantët ka thënë "Këtë nuk e di t'ua them, me të vërtetë".

Ndërsa se a kanë pasë frigë gjatë aksionit, ai është përgjigjur: "Çfarë frige! Puna si punë, shkon, e kryen dhe merr fund!"

Në foto të lapidarit, duket se emblema e UÇPMB-së është e larguar nga vendi ku ka qenë e vendosur, ndërsa në kamionin me të cilin është transportuar, shihen gjëra të ndryshme, si drunj, mbeturina dhe rrjet metalik me të cilin edhe është transportuar.

Ministri Daçiq kishte deklaruar se lapidari është hequr me kujdes pa u dëmtuar fare. /presheva.com/

"I I I Itakon Shqipërisë apo Kosovës, Presheva?", pyeti kryeministri serb, Ivica Dacic gazetarët ne Beograd. "Pse nuk pat flamuj te Kosovës?", vazhdoi Dacic, duke deklaruar se ju ka thënë atyre më herët që duhet të bisedojnë me Shqipërinë, por që atij iu është zënë për të madhe.

"Kam thënë të flasim për këmbim territoresh nuk keni dashur të bisedoni, tash çka kërkoni ne Preshevë? Si mund te tolerohet përmendorja e atyre qe kanë vrarë policë te këtij shteti?", theksoi ai.
Kryeministri i Serbisë, Ivica Dacic ka deklaruar sot në Beograd se situata e sigurisë në Preshevë është e qetë dhe se ngjarjet atje janë “çështje të brendshme".
“Situata e sigurisë është e qetë. Mendoni se ajo mund të varet nga një lapidari Do të ishte një shtet i shkretë sikur të varej”, ka thënë Dacic.

Institucioni i Auditorit të Përgjithshëm “duhet të mbyllet”

Institucioni i Auditorit të Përgjithshëm “duhet të mbyllet” duke qenë se funksionimi i tij nënkupton vetëm harxhimin e parasë publike dhe asgjë më shumë. Gjykuar mbi efektet e punës së tij, del që për punën e këtij institucioni të lartë të auditimit nuk ia vlen madje as shtypja në letër e raporteve të tij.

Qysh prej themelimit të këtij institucion, që me kompetencë ka auditimin e organizatave buxhetore, të gjeturat e tij thuajse nuk i kanë shërbyet aspak prokurorive për të filluar ndonjë hetim.

Preportr, që publikohet nga Qendra Kosovare për Gazetari Hulumtuese, shkruan se në të gjitha raportet e Auditorit pothuajse evidentohen parregullsi, por prokurorët në pak raste i fillojnë hetimet. Zyrtar të Prokurorisë së Shtetit, thonë se kryeprokurori i Shtetit i analizon në detaje për çdo vjet raportet e Auditorit të Përgjithshëm.

Por e gjithë kjo vëmendje e kryeprokurorit nuk ka rezultuar më fillim të hetimeve. Njësiti për Shqyrtimin e Performancës së Prokurorive, ka njoftuar se në vitin 2012 kanë filluar hetimet vetëm në dy raste të cilat janë në procedurë e sipër. Përderisa, për vitet paraprake, ky Njësit nuk ka qenë në gjendje që të ofroj të dhëna se sa raste hetimi janë iniciuar bazuar në raportet e Auditorit të Përgjithshëm.

Pavarësisht që evidentohen parregullësi me bollëk, Auditori me ligj e ka të përcaktuar mos t’i auditojë rastet që janë nën hetime. Në këtë kuptim, shumë projekte të Ministrisë së Infrastrukturës që e ka një shumë të madhe të buxhetit në dispozicion nuk janë audituar.

Ministri Fehmi Mujota në një mbledhje të Komisionit për Mbikëqyrjen e Financave Publike i mbajtur në fund të vitit të kaluar, ku është diskutuar për të gjeturat e auditorit për këtë ministri, ka thënë se sa i përket projektit më të madh, atij të ndërtimit të autostradës, i cili nuk është audituar nuk është çështje që MI nuk ka ofruar të dhëna “por auditori ka vlerësuar kështu sipas ligjit”.

Zyrtarë të ZAP-it nëpër konferenca të ndryshme për medie kanë shpjeguar se ZAP nuk i auditon rastet që janë nën hetime, sepse kjo është ndërhyrje në punën e prokurorisë.

Përveç që nuk iniciohen hetimet mbi te gjeturat e Auditorit, as rekomandimet e dala në raporte nuk adresohen gati kurrë ashtu si duhet. Ndodhë shpesh që në raportet e viteve pasuese, ZAP jep rekomandime të njëjta për institucione të caktuara sikur në vitet e kaluara.

Përgjegjësitë e ndara

Prokuroria e Shtetit, ka bërë të ditur se vitin e kaluar bazuar në raportet e ZAP-it kanë filluar hetimet vetëm në dy raste. Njësiti për Shqyrtimin e Performancës së Prokurorive ka njoftuar se në bazë të të dhënave që i ka marrë nga prokuroritë del që bazuar në raportet e ZAP-it kanë filluar hetimet në dy raste, që kanë qenë duke u trajtuar në ish- Prokurorinë e Qarkut të Prishtinës. Ky njësit nuk ka njoftuar se për cilat raste bëhet fjalë.

Në Prokurorinë e Shtetit, thonë se nuk qëndron fakti që ata nuk i marrin raportet e Auditorit seriozisht.

“Ju njoftoj se Prokurori i Shtetit, çdo vit shqyrton me vëmendje raportet e publikuara nga Auditori i Përgjithshëm”, thotë Liridonë Kozmaqi, zëdhënëse e Prokurorisë së Shtetit.

Zyrtarë të Auditorit ndërkaq nuk flasin për hetimet që mund t’i fillojë Prokuroria bazuar në të gjeturat e tyre. Zëdhënësja e ZAP-it Qëndresa Mulaj, thotë se kanë një bashkëpunim shumë të mirë më prokurorinë, mirëpo kanë edhe përgjegjësi të ndara.

“Në nuk mbikëqyrim punën e Prokurorisë. Raportet tona janë publike dhe të gjitha të gjeturat e prezantuara në to mund të përdoren nga secili institucion përgjegjës qoftë për qëllime hetuese apo hulumtuese apo edhe nga vet entitetet e audituara për të përcjellur dhe implementuar rekomandimet e dhëna”, thotë Mulaj.

Me këtë ZAP-i e heq përgjegjësinë për të ndërhyrë në punën e ndonjë institucioni tjetër.

“Qëllimi ynë është që me anë të raporteve dhe rekomandimeve të dhëna të rrisim transparencën dhe të shtojmë vlerën e parasë publike, duke bërë që përdorimi i saj të jetë sa më efikas. Por assesi ne nuk dëshirojmë dhe nuk ndërhyjmë në punën dhe përgjegjësinë e ndonjë institucioni tjetër”, thotë ajo.

Prokurorëve u duhen emra konkret

Një prej përgjigjeve se pse nuk po hetohen rastet e paraqitura gjërsisht në raportet e Auditorit, prokurorët shpesh e kanë përmendur se në ato raporte nuk ka emra. Betim Musliu nga Instituti i Kosovës për Drejtësi ua rikujton prokurorëve se auditori nuk merret me emra konkret por me çështje në sektor të caktuar ku identifikohet keqmenaxhimi dhe prej tij keqpërdorimi i buxhetit.

“Roli i auditorit kudo është të bëjë matjen e perfomancës dhe auditori nuk merret me emrat konkret por me çështje në sektor të caktuar ku identifikohet keqmenaxhimi dhe prej tij keqpërdorimi i buxhetit”, thotë ai. Musliu thotë se, raportet e Auditorit i shërbejnë hetuesisë për ndjekje penale individuale të përgjegjësve që kanë keqpërdorur.

Në këtë drejtim, sipas tij këto raporte do të duhej të konsideroheshin pasuri e madhe për hetuesit, “të cilëve ua identifikojnë pistat e hetimeve dhe përgjegjësit për keqmenaxhim të financave dhe pasurive, që lehtësisht të gjithë mund të ndiqen penalisht”.

Megjithëse ZAP-i ua lehtëson kaq shumë punën prokurorëve, këtë të fundit sipas Musliu, kanë dështuar në vazhdimësi që të shfrytëzojnë brumin e ofruar nga Auditori i Përgjithshëm për të ndjekur penalisht keqpërdoruesit e buxhetit publik.

“Secili raport që publikohet dhe nxjerr në shesh keqmenaxhim të cilin e cilëson auditori duhet të vihet nën llupën e hetuesve të policisë dhe prokurorisë”, thotë ai.

Pak raste nën hetim

Prokuroria e Shtetit përveç që i analizon në detaje të gjitha raportet e ZAP-it, nuk duket që i merr fort seriozisht ato në fillimin e hetimeve.

Një rast ku ZAP kishte konstatuar shkelje të rëndë ishte ai i vitit 2011, ku Komuna e Prishtinës kishte blerë një kamion zjarrfikësish, në vlerë prej 300 mijë eurosh.

“Çmimi i paguar është 27 herë më shumë se sa që ishte vlera e mallit e vlerësuar nga doganat,” thuhet në raportin e ZAP.

“Nuk ishim në gjendje të gjejmë ndonjë shpjegim se si komisioni vlerësues kishte arritur deri në këtë shumë (300,000 euro) në lidhje me dhënien e kontratës”, thuhet në raport.

Prokuroria kishte filluar hetimet në këtë rast, jo pas publikimit të raportit të ZAP-it, por pas raportimit në medie. Si edhe në rastet e tjera, edhe në këtë rast, prokuroria kishte mbyllur hetimet në mungesë të provave. Vendimi i prokurorisë për pushim të hetimeve i ka mjaftuar Komunës së Prishtinës që kompaninë “All Zone”, që e kishte blerë kamionin në shumë aq të madhe, ta shpërbleje me dy tenderë për ndërtimin e shesheve “Ibrahim Rugova” dhe “Zahir Pajaziti”.

Një rast tjetër që tani po zhvillohen hetime, është ai i Ministrisë së Ambientit dhe Planifikimit Hapësinor rreth rregullimit të shtratit të lumit Shushica, Komuna e Istogut.

Për këtë projekt Auditori i Përgjithshëm i kishte dhënë vërejtjet e tij që në vitin 2008. Hetimet filluan nga Prokuroria Speciale jo pas publikimit të raportit të ZAP-it, por pasi që banorët ishin ankuar kundër këtij projekti, vitin e kaluar.

Auditori kishte konstatuar se në këtë rast, Ministria e Mjedisit kishte kryer pagesa përkundër mungesës së raporteve teknike të kryerjes së punëve. Kontraktorit të këtij projekti kompanisë “Albes”, sipas raportit të ZAP-it i ishin paguar një shumë prej 271 mijë eurosh, ndërsa që kontrata ishte lidhur në vlerë prej 249 e 130 eurosh. Më vonë për këtë projekt ishte lidhur një aneks kontratë në vlerë prej 24 mijë eurosh.

Zyra e Auditorit të Përgjithshëm ka raportuar se koordinatorja e projektit kishte konstatuar se mbikëqyrja nuk ishte bërë në mënyrë profesionale, pasi nuk ishte ofruar libër pune si dhe kishte pasur vërejtje rreth realizimit të punimeve nga operatori ekonomik.