Nga Flori Bruqi : Sërbia zemërohet me deklaratën e Malit të Zi se do të luftonte për të mbrojtur Kosovën

Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, po merr pjesë në Konferencën Ndërkombëtare “Dubrovnik Forum”, ku ka folur për çështjet të ndryshme me të cilat është ballafaquar Kosova.

Thaçi, në prani të pjesëmarrësit të Serbisë, Ivica Daçiq, ka thënë se Kosova, si shtet sovran, e ka edhe detyrim kushtetues ta formojë ushtrinë, e cila do të bëhet në partneritet me NATO-n.

“Ne jemi vend sovran dhe kemi të drejtë kushtetuese për këtë”, deklaroi presidenti i Kosovë Hashim Thaçi.

Ai ka folur edhe për dialogun me Serbinë për të cilin tha se është zotim i Kosovës ta vazhdojë atë drejt normalizimit të marrëdhënieve.

“Është zotim i yni që të vazhdohet dialogu mes Kosovës dhe Serbisë. Jemi të vetëdijshëm se kemi ardhur në një pikë, në një proces të ri, i cili duhet të përfundojë me normalizimin e plotë të marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbise”.

Presidenti s’e ka lënë pa përmendur edhe rezultatet e arritura të Kosovës në luftën kundër ekstremizmit të dhunshëm.

“Në vitin e fundit nuk e kemi asnjë qytetarë që ka lëvizur drejt Sirisë. Në këtë drejtim Kosova ka bashkëpunuar me të gjithë partnerët ndërkombëtar, megjithëse ka qenë e privuar duke mos qenë pjesë e organizatave si Interpoli. Do të vazhdojmë të jemi shumë aktivë në luftimin e ekstremizimt, radikalizmit dhe çfarëdo tjetër që paraqitet”, tha ai.

Edicioni i 12 i Forumit të Dubrovnikut është hapur sot nga kryeministri i Kroacisë, Andrej Plenkoviq.

Tema e edicionit të sivjetëm është “Bashkëpunimi Adriatiko-mesdhetar dhe siguria e vendeve të Europës Jug-lindore".

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka thënë se “Shqipëria e Madhe është një mit dhe nuk ka të bëjë asgjë me ne”.

Edi Rama

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka thënë se “Shqipëria e Madhe është një mit dhe nuk ka të bëjë asgjë me ne”.

Në një intervistë ekskluzive për B92, kryeministri shqiptar, Edi Rama, tha se projekti i shqiptarëve është një "Europë e Madhe" me të gjitha shtetet, përfshirë Shqipërinë dhe Serbinë në të.

"Më tregoni një provë të vetme se cili politikan shqiptar ka bashkëpunuar me dikë për këtë idenë e Shqipërisë së Madhe", ka thënë Rama.

Kryeministri Rama ka thënë se e habitë fakti se dikush në Serbi provokohet nga qëndrimi se Kosova është shtet i pavarur.

“Për mua është magjepse se si ju mund të provokoheni nga kjo. Kjo nuk është diçka që unë e kam ëndërruar. Kjo është realitet. Shumë shtete me të cilat Serbia bashkëpunon e kanë njohur Kosovën si shtet”, ka thënë veç tjerash Rama.

Sërbia zemërohet me deklaratën e Malit të Zi se do të luftonte për të mbrojtur Kosovën

Predrag Boshkoviq

Ministri i Mbrojtjes i Malit të Zi, Predrag Boshkoviq, ka nxitur zemërim të madh në Beograd me deklaratën se “vendi i tij do të luftojë edhe në Kosovë, nëse kjo kërkohet nga NATO”.

Ministri i Mbrojtjes i Malit të Zi, Predrag Boshkoviq, në një intervistë për agjencinë serbe të lajmeve “Tanjug”, ka thënë se Mali i Zi, “natyrisht, në cilindo version, do të merrte pjesë në çfarëdo aksioni të cilin NATO e përcakton si marrëveshje të përbashkët të të gjithë 29 anëtarëve – qoftë në Kosovë, apo në ndonjë pjesë tjetër të globit, pavarësisht situatës sonë të brendshme politike”.

Mali i Zi është anëtari më i ri i aleancës ushtarake dhe kjo lëvizje nuk është pritur mirë nga serbët.

Aleksandar Vuçiq

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, tha të premten se ndonjëherë është më mirë të mos flasësh e të mos komentosh disa deklarata. Vuçiq iu përgjigj një pyetjeje për televizionin publik serb RTS në lidhje me deklaratën e ministrit malazez të mbrojtjes i cili tha se ushtria e vendit të tij do të luftonte në Kosovë nëse NATO-ja do të kërkonte një gjë të tillë.

“Ndonjëherë është më mirë të qëndrosh pa fjalë e të mos komentosh disa deklarata sepse nëse i komenton, dilni jashtë kutisë së mirësjelljes – nëse do të ishit të sinqertë dhe të reagonit në mënyrën adekuate”, ka deklaruar Vuçiq.

“Pastaj, mendoj se mënyra më e mirë për Republikën e Serbisë është të reagojë me heshtje”, shtoi ai.



“Serbët nuk do të sulmohen në Kosovë e Metohi, as nga NATO e as nga Mali i Zi, dhe jo vetëm pse kemi bashkëpunim, marrëveshje, apo pse kemi bashkëpunim korrekt dhe shumë të mirë me KFOR-in dhe NATO-n, por edhe për arsye tjera dhe u them të mendojnë mirë se cilat janë ato arsye”, përfundoi Vuçiq.

Ministri malazez Boshkoviq u pyet edhe për atë nëse anëtarësimi i vendit të tij në NATO është ganacë e mjaftueshme që të mos realizohet “Shqipëria e Madhe”., ku përfshihet edhe Mali i Zi”.

“...qoftë ai projekt i Shqipërisë së Madhe, i Serbisë së Madhe apo ndonjë projekt tjetër”, thotë ai, dhe shton se “e ardhmja është në integrimet evropiane, jo vetëm për Malin e Zi, por për të gjithë rajonin e Ballkanit Perëndimor”.

******

Shqipëria Etnike është një hapësirë e caktuar gjeografike e territorit e cila është vendlindje e shqiptarëve me shumicë. Pavarësisht qëndrimeve të popujve të ndryshëm kjo hapësirë gjeografike ishte vendlindja e shqiptarëve në historinë e afërt dhe 90 % e këtij territori është akoma vendlindje dhe vendbanim me shumicë shqiptare.

Përkundër barazimit të termit Shqipëri Etnike me termin Shqipëri e Madhe këto prapë së prapë nuk kanë kuptim të njëjtë, por termi i dytë përdoret për të zbehur dhe keqinterpretuar termin e parë. Termi Shqipëria etnike nuk nënkupton asgjë më shumë se hapësirën e banuar etnikisht me shumicë shqiptare, kurse termi Shqipëria e Madhe siç pretendohet nga popujt okupues të territoreve, nënkupton zgjerim territorial të Shqipërisë si shtet ndaj territoreve tjera pa të drejtë.

Dokumenti i CIA, trojet shqiptare bashkohen në 2035, ja harta e Shqipërisë së Madhe nga Preveza, Shkup dhe Nish

Në një kohë kur teza e bashkimit kombëtar sa vjen e artikulohet në qarqet e politikës mbarëshqiptare, një hartë e detajuar e një grupit ekspertësh pranë CIA amerikane parashikon që kjo gjë të ndodhë në vitin 2035. Rritja e ndikimit të shqiptarëve në politikat rajonale, si dhe mbështetja në rritje nga ana e Shteteve të Bashkuara të Amerikës duket se do të përshpejtojë procesin e bashkimit, i cili në retorikën e politikës së sotme globaliste, duket si i pamundur.

Në një kohë që në rajonin e Ballkanit kanë nisur të vlojnë çështjet e pazgjidhura historike si dhe padrejtësitë ndaj popullit shqiptar, është zbardhur një hartë e krijuar nga ana e ekspertëve të CIA e cila parashikon ndryshime drastike kufijsh jo vetëm sa i takon trevave shqiptare, por edhe territoreve të tjera evropiane të cilat prej shekujsh kanë qenë objekt luftërash. Nuk dihet nëse botimi i kësaj harte lidhet me rrethanat aktuale, kur zëri i shqiptarëve për ndreqjen e padrejtësive historike sa vjen e forcohet, apo ky studim i CIA dhe agjencisë ruse GRU zbardhet fare rastësisht.

Paradoksalisht, këto harta të bëra publike në mediat amerikane dhe ato ruse nuk janë vetëm studim e ekspertëve të CIA, por edhe të agjencisë rusë GRU, shtet i cili njihet për politikat e tij proserbe dhe antishqiptare. Në një kohë që çështja e rishikimit të kufijve shihet si një opsion i rrezikshëm për paqen, hartat qarkulluara në mediat amerikane dhe ruse proklamojnë një bashkim të të gjitha trevave shqiptare.

Ky bashkim parashikohet të ndodh në vitin 2035 dhe do të përfshijë bashkimin e Shqipërisë me Kosovën si dhe trevat në Maqedoni, Mal të Zi, Serbi si dhe Greqi. Analiza dhe studimet për hartimin e hartës bazohen në analiza dhe studime speciale të kryera nga ana e të shërbimeve më prestigjioze amerikane dhe ruse siç janë CIA dhe GRU. Po ashtu konkludimi në këtë hartë bazohet edhe tek burimet e rëndësishme të institucioneve ndërkombëtare të cilat merren me studime gjeostrategjike.

Evropa

Edhe pse kjo hartë e bërë publike në mediat amerikane dhe ato ruse është produkt i analizave të ekspertëve të agjencive prestigjioze të inteligjencës së dy prej shteteve më të fuqishme të botës, nuk dihet nëse politikat e këtyre vendeve do të fokusohen zyrtarisht në konkludimin praktik të kësaj ndarjeje territoriale e cila prek jo vetëm trevat shqiptare, por edhe një pjesë të mirë të Evropës. Kjo hartë zbardh fakte tronditëse në lidhje me një pjesë të mirë të territoreve në shtete evropiane të cilat kanë provokuar luftëra të shumta ndërshtetërore por edhe botërore.

Po sipas studimeve të konkluduara në këtë hartë, rezulton se Bosnjë-Hercegovina do të pushojë së ekzistuari si shtet për tu ndarë midis Kroacisë dhe Serbisë. Ndryshime priten edhe në shtete e fuqishme si Britania, ku Skocia do të shpallë Pavarësinë ndërsa Irlanda do të bashkohet. Nga ana tjetër, Baskia dhe Katalonia, do të deklarojnë pavarësinë nga Spanja, duke marrë edhe pjesë nga territori francez.

Ky shtet duket se do të humbasë shumë nga lavdia e tij historike pas përqendrimit të lartë të grupeve islamike do të hapet rruga për rritjen dhe krijimin e një shteti islam në jug të Francës. Krahina e luftërave historike franko-gjermane, Lorraine, mbi baza federale do të bashkohet me Gjermaninë ndërsa nga Belgjika do të ndahet Flamania, e cila do të bashkohet me Holandën.

Hashim Thaçi

Ndërsa Rusia ka shprehur shqetësim mbi deklaratat e fundit të politikanëve shqiptarë, kryeministrit Rama e presidentit kosovar Hashim Thaçi, ku përmes një deklarate zyrtare të publikuar nga Ministria e Jashtme e Rusisë, Moska vlerëson se nën maskën e akuzave të pabazuara të përpjekjeve për destabilizim të Ballkanit, po bëhen përpjekje për të implementuar projektin e Shqipërisë së Madhe, projekt që bazohet në Kushtetutën shqiptare, e cila i jep të drejtën Tiranës të mbrojë interesat e shqiptarëve jashtë vendit, kudo që ata ndodhen.

“Nën maskën e bisedimeve hipokrite mbi nevojën e stabilizimit të rajonit nën mbikëqyrjen e NATO-s, themelet e vërteta të stabilitetit po tronditen. Një kurs i ri politik është adoptuar për të rishikuar kufijtë në Ballkan, gjë që shton në mënyrë të paevitueshme potencialin për konflikt”, thuhet në deklaratë.

Ky, - siç nënvizon Moska zyrtare, - është konteksti i deklaratave të kryeministrit shqiptar Edi Rama, si dhe kreut të të vetëquajturës Kosovë e pavarur, Hashim Thaçi, mbi gatishmërinë e tyre për të bashkuar forcat nën një shtet të vetëm shqiptar.

Këtyre deklaratave, - vijon më tej Ministria e Jashtme ruse, - u ka bërë jehonë edhe kreu i Bashkisë së Luginës së Preshevës, në jug të Serbisë, një rajon i populluar kryesisht nga shqiptarë, të cilët shpallën dëshirën për të qenë pjesë e shtetit të përbashkët Shqipëri-Kosovë. Ministria e Jashtme ruse shkon më tej, teksa thotë se pjesë e këtij konteksti është edhe e bujshmja “platformë e Tiranës”, e miratuar nga partitë shqiptare në Maqedoni, që po minon themelet e shtetit maqedonas.

E pavarësisht këtyre deklaratave, padronët kryesorë të Tiranës dhe Prishtinës - Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Europian, - ose kanë qëndruar të heshtur, ose kanë dhënë vetëm disa deklarata si zakonisht të pakuptimta, thuhet në komunikatë.

“Ne nuk mund të ndihmojmë, por pajtohemi tërësisht me shqetësimet e shprehura qartazi nga kryeministri serb, njëkohësisht presidenti i zgjedhur Aleksandar Vuçiç, si dhe ministri i Jashtëm serb, Ivica Daçiç, të cilët kanë dënuar me vendosmëri retorikën e politikanëve shqiptarë dhe kanë kërkuar përgjigjen e duhur ndaj këtyre zhvillimeve nga ana e Brukselit, Uashingtonit, si dhe vendeve të tjera kryesore europiane”, thuhet nga Ministria e Jashtme ruse.

Kremlini zyrtar ka theksuar gjithashtu edhe ironinë e hidhur, siç është shprehur edhe nga pala serbe, se nëse Vuçiç do t’i lejonte vetes të sugjeronte publikisht bashkimin e Republikës Serbe në Bosnje-Hercegovinë me Serbinë, ai do të ishte bombarduar nga zyrtarët në Bruksel.

E për këtë arsye, diplomacia ruse ka kërkuar nga komuniteti ndërkombëtar që të reagojnë në mënyrë të menjëhershme përballë politikanëve të Tiranës dhe Prishtinës, por edhe kujtdo në vendet e Ballkanit, që lëshojnë pretendime apo spekulime mbi rishikimin e kufijve të Ballkanit, gjë që është e papranueshme.

“Ne kërkojmë nga partnerët perëndimorë që të respektojnë ligjin ndërkombëtar dhe mirëkuptimin, duke mos aplikuar standarde të dyfishta”, përfundon deklarata.

Prishtinë, 1.7.2017.

Flori Bruqi : Me kaq përfundon gjithçka – e patë puna e Rusisë, ja çka i bëri sot NATO

Cili është aktualisht roli i NATO-s?

Organizata e Traktatit të Atlantikut të Veriut, një gur themeli i sigurisë transatlantike në kohën e Luftës së Ftohtë, ka ndryshuar në mënyrë të konsiderueshme rolin e saj 20 vitet e fundit. E themeluar në vitin 1949, si një gardh mbrojtës kundër agresionit sovjetik, NATO ka evoluar, për t’u përballur me kërcënimet globale, duke filluar nga lufta kundër piratëve në Afrikë, deri tek kryengritësit talebanë në Afganistan.

Por ndërsa NATO-ja moderne, në përgjithësi është më e njohur për rolin e saj më përtej, sesa brenda Evropës, aksionet ruse gjatë viteve të fundit, veçanërisht ndërhyrja në Ukrainë prej vitit të kaluar, e kanë rifokusuar vëmendjen e aleancës në kontinent. Zhvillimet e kohëve të fundit, kanë nxjerrë në pah edhe tensionet e pazgjidhura, mbi zgjerimin e NATO-s në ish- sferën sovjetike.

Një strumbullar i pas Luftës së Ftohtë

Pas shembjes së Bashkimit Sovjetik në vitin 1991, udhëheqësit perëndimorë debatuan intensivisht, mbi drejtimin e ardhshëm të aleancës transatlantike. Administrata e presidentit amerikan Bill Klinton e favorizoi zgjerimin e NATO-s, duke e zgjeruar ombrellën e saj të sigurisë në lindje, dhe konsoliduar arritjet demokratike në vendet ish-bllokut sovjetik.

Nga ana tjetër, disa zyrtarë amerikanë, dëshiruan që Pentagoni të tërhiqej nga angazhimet e tij në Evropë, në kushtet e venitjes së kërcënimit sovjetik. Aleatët evropianë të NATO-s ishin të përçarë edhe mbi këtë çështje. Londra, druhej se zgjerimi i organizatës, do të dobesonte më tej aleancën, ndërsa Parisi besonte se do t’i jepte NATO-s më shumë ndikim.

Shumë vetë në Francë, shpresonin të integronin ish-shtetet sovjetike tek institucionet evropiane. Ka pasur gjithashtu shqetësim rreth tjetërsimit të Rusisë. Për Shtëpinë e Bardhë, vendimi kishte një kuptim më të gjerë. “Presidenti Klinton, e cilësonte zgjerimin e NATO-s një gur prove, nëse SHBA-ja do të mbetej e angazhuar ndërkombëtarisht, dhe për pasojë humbiste ndjenjat izolacioniste e të unilateralizmit, që ishin në zhvillim”- shkroi Ronald D. Asmus, një nga intelektualët arkitektë të zgjerimit të NATO-s në librin e tij “Hapja e dyerve të NATO-s”, botuar në vitin 2002.
Në udhëtimin e tij të parë në Europë si president, në janar të vitit 1994, Klinton njoftoi se zgjerimi i NATO-s “nuk ishte më një çështje e nëse, por kur dhe si”. Vetëm pak ditë më parë, udhëheqësit e aleancës paten miratuan fillimin e zbatimit të projektit të Partneritetit për Paqe, një program i projektuar për të forcuar lidhjet me vendet e Evropës Lindore, duke përfshirë shumë nga ish- republikat sovjetike si Rusia, Ukraina dhe Gjeorgjia.

Përtej Mbrojtjes Kolektive

Shumë planifikues të mbrojtjes, mendonin gjithashtu se vizioni i pas Luftës së Ftohtë për NATO-n, duhet të shihte përtej mbrojtjes kolektive, Nenit 5 te Traktatit të Atlantikut të Veriut që thotë se “një sulm i armatosur kundër një apo më shumë shteteve anëtare në Evropë apo Amerikën e Veriut, do të konsiderohet një sulm kundër gjithë aleancës”, dhe të përqëndrohet në përballjen me destabilitetin akut jashtë bllokut të saj.

“Emëruesi i përbashkët i gjithë problemeve të reja të sigurisë në Evropë, është se ato shtrihen përtej kufijve të tanishëm të NATO-s”- tha senatori republikan Riçard Lugar në një fjalim të vitit 1993. Shpërbërja e Jugosllavisë, në fillim të viteve ’90, dhe fillimi i konfliktit të përgjakshëm etnik, testoi thuajse menjëherë aleancën mbi këtë pikë.

Ajo që filloi si një mision, për të imponuar ruajtjen e një zone të ndalim-flurutimit dhe të demilitarizuar të OKB mbi Bosnje Hercegovinën, evoluoi në një fushatë bombardimesh intensive kundër forcave serbe të Bosnjës, për të cilën ekspertë ushtarakë, thonë se ishte thelbësore në përfundimin e konfliktit. Ishte operacioni ”Deny Flight” në prill të vitit 1994, ku NATO kreu operacionet e saj të para luftarake në historinë e saj 40-vjeçare, duke rrëzuar 4 avionë të serbëve të Bosnjës.

Operacionet e NATO-s

Këtë vit, NATO është e angazhuar në 6 misione:ruajtjen e paqes në Kosovë;patrullimin në detin Mesdhe, për të prandaluar aktet terroriste;operacionet kundër piratëve në Kepin Horn në Afrikë; mbështetja për forcat e Bashkimit Afrikan në Somali; ndihma për garantimin e sigurisë në Afganistan dhe misionin e saj më të ri, monitorimin e hapësirës ajrore mbi Evropën Lindore, pas ndërhyrjes së Rusisë në Ukrainë. Me seli në Bruksel, NATO-ja është një aleancë e bazuar tek konsensusi, ku vendimet pasqyrojnë vullnetin kolektiv të anëtarëve. Por shtetet individuale ose nëngrupet e aleatëve, mund të iniciojë veprime jashtë ombrellës se NATO-s. Për shembull, Shtetet e Bashkuara, Franca, dhe Britania e Madhe, filluan të mbikëqyrin një zonë të sanksionuar nga OKB, për ndalim-fluturimin në Libi në fillim të vitit 2011, dhe brenda pak ditësh e transferuan komandën e operacionit tek NATO (pasi shqetësimet turke ishin menaxhuar).

Në të njëjtën kohë, të gjitha vendet anëtare, nuk janë të detyruara të marrin pjesë në çdo operacion. Për shembull, Gjermania dhe Polonia, nuk pranuan të ndihmojnë drejtpërdrejti fushatën në Libi. Struktura ushtarake e NATO-s, është e ndarë midis dy komandave strategjike:Shtabi Suprem i Fuqive Aleate të Evropës, që ndodhet afër Monsit në Belgjikë, dhe Komanda Aleate e Transformimit me bazë në Norfolk të Virxhinias në SHBA.

Komandanti Suprem i Forcave Aleate në Evropë, gjithmonë një amerikan apo oficer i përgjithshëm (aktualisht gjenerali Filip Bredlav), drejton të gjitha operacionet ushtarake të NATO-s. Megjithëse aleanca ka një komandë të integruar, shumica e forcave të saj, mbeten nën komandën e ushtrive përkatëse kombëtare, derisa të fillojnë operacionet specifike të NATO-s.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, aktualisht norvegjezi Jens Stoltenberg, shërben për një mandat 4-vjeçar si administrator kryesor dhe i dërguar ndërkombëtar. Këshilli i Atlantikut të Veriut, është trupa kryesore drejtuese politike e aleancës, e përbërë nga delegatë të nivelit të lartë nga çdo shtet anëtar.

Ndarja e barrës

Kontributi kryesor financiar që japin shtetet anëtare, është kostoja e dërgimit të forcave të tyre të armatosura në operacionet e drejtuara nga NATO. (Këto shpenzime nuk janë pjesë e buxhetit formal të NATO-s, e cila financon selinë civile dhe ushtarake dhe infrastrukturën e caktuar për sigurinë). Në vitin 2014, anëtarët e NATO-s kolektivisht dhanë një fond prej rreth 850 miliardë dollarë mbi mbrojtjen. Shtetet e Bashkuara dhanë më shumë se 70 përqind të kësaj shume, afërsisht gjysma e shumës, që shpenzonte gjatë Luftës së Ftohtë.

Zyrtarët amerikanë, kanë kritikuar shpesh anëtarët evropiane, për reduktimin e mbrojtjes së tyre. Në vitin 2006, anëtarët u angazhuan të shpenzojnë 2 për qind të PBB-së për mbrojtjen. Por nga viti 2012, vetëm katër vende e përmbushën këtë kriter:Shtetet e Bashkuara, Britania e Madhe, Greqia, dhe Estonia. Në samitin e NATO-s, në vjeshtën e vitit të shkuar në Uells, anëtarët u zotuan të adresojnë mangësitë e tyre buxhetore brenda një dekade, por shumë analistë të çështjeve të sigurisë janë mosbesues.

Në fjalën e tij të fundit, si sekretar amerikan i mbrojtjes në vitin 2011, Robert Gejts paralajmëroi mbi rrezikun e një “aleance me dy nivele”, ku disa anëtarëve, që u mungon aftësia ushtarake, specializohen në misionet e “buta” humanitare, ndërsa të tjerët përmbushin rolet “e forta” luftarake. Zyrtarisht NATO, e pranon ekzistencën disa pabarazive:”Ka një mbi-mbështetje nga aleanca si një e tërë mbi Shtetet e Bashkuara, për ofrimin e aftësive thelbësore, duke përfshirë për shembull, shërbimet e inteligjencës, mbikqyrjen dhe zbulimin; furnizimin nga ajri me karburant;mbrojtjen raketore balistike si dhe luftën elektronike ajrore.

Afganistan dhe ISAF

NATO, evokoi dispozitën e saj të mbrojtjes kolektive (neni 5), për herë të parë pas sulmeve të 11 shtatorit 2001 në Shtetet e Bashkuara, të kryera nga rrjeti terrorist i Al-Kaedës, me bazë në Afganistan. Pak pasi forcat e udhëhequra nga SHBA-ja, përmbysën regjimin e talebanëve në Kabul, Këshilli i Sigurimit i OKB-së, autorizoi dërgimin në terren të një force ndërkombëtare të ndihmës së sigurisë, per të mbështur qeverinë e re afgane. NATO, zyrtarisht mori komandën e ISAF-it në vitin 2003, duke shënuar angazhimin e saj të parë operativ përtej Evropës.

Fakti që aleanca ishte përdorur në Afganistan “ishte revolucionar”- tha eksperti i NATO-s, Stenli Slloan, në një intervistë në vitin 2012. “Ishte prova se aleatët e përshtatën aleancën në mënyrë dramatike, për detyra shumë më të ndryshme, nga ajo çfarë ishte parashikuar gjatë Luftës së Ftohtë”. Por disa kritikë vënë në pikëpyetje kohezionin e NATO-s në fushëbetejën në Afganistan.

Aleatët, ranë dakord mbi qëllimet kryesore të misionit, për stabilizimin dhe rindërtimin e Afganistanit, por disa anëtarë i shmangën forcat e tyre nga pjesëmarrja në betejat kundër kryengritëse si dhe misionet e tjera, një praktikë e njohur si “paralajmërimi kombëtar”.

Trupa nga Shtetet e Bashkuara, Britania e Madhe, Kanada, dhe Holanda ishin dëshmitare te disa prej luftimeve më të rënda, çka shkaktoi edhe viktimat më të shumta, duke sjellë tërheqje në mesin e shteteve të aleancës. Pas 13 viteve luftë, ISAF e përfundoi misionin e saj në dhjetor 2014. Në janar të vitit 2015, NATO-ja dhe më shumë se një duzinë vendesh partnere, filluan një mision mbështetës jo-luftarak me rreth 12 mijë trupa, të cilat do të sigurojnë trajnim, financim, dhe ndihma të tjera për qeverinë afgane.

Marrëdhëniet me Rusinë

Moska, e ka parë me shqetësim të madh, zgjerimin e NATO-s pas Luftës së Ftohtë në Evropën Qëndrore dhe Lindore. (Deri më tani, 12 anëtarë të Partneritet për Paqe, i janë bashkuar Aleancës). Shumë ish-udhëheqës dhe liderë aktualë rusë, besojnë se arritja e rezultateve të tilla të aleancës në ish-sferën sovjetike, përbën një tradhëti ndaj garancive të pretenduara, për të mos u zgjeruar drejt lindjes, pas ribashkimit gjerman në vitin 1990. Megjithëse disa zyrtarë të SHBA-së, të përfshire në ato bisedime, e kundërshtojnë ekzistencën e këtij premtimi.

Për të qenë të sigurtë, shumica e udhëheqësve perëndimorë, e dinin rrezikun që paraqiste zgjerimi. “Nëse ka një rrezik afatgjatë, në përputhje me NATO-n që njohim tani, ekziston një rrezik i menjëhershëm, në ndryshimin e tij shumë shpejt. Zgjerimi i NATO-s drejt lindjes, do të mund të krijojë një Rusi neo-imperialiste, me një profeci vetë-përmbushëse”- shkroi në një artikull në “Uashington Post” në janar të vitit 1994, sekretar i atëhershëm amerikan i shtetit, Uorren Kristofer.

Përgjatë viteve, NATO dhe Rusia kanë ndërmarrë hapa të rëndësishëm drejt ripajtimit, veçanërisht me nënshkrimin e tyre të “Aktit Themelues” në vitin 1997, e cila krijoi një forum për diskutime zyrtare dypalëshe. Por ekspertët thonë se mungesa e vazhdueshme e besimit, ka rrënuar marrëdhëniet mes palëve. Samiti i NATO-s në Bukuresht, në pranverën e vitit 2008, e thelloi më tej mosbesimin. Ndërsa aleanca, shtyu për më vonë Planet e Veprimit për anëtaresimin e Ukrainës dhe Gjeorgjinë, ajo u zotua të mbështesë anëtarësimin e plotë të tyre në të ardhmen, pavarësisht paralajmërimeve të përsëritura nga Rusia, mbi pasojat e rënda politike dhe ushtarake.

Pushtimi i Gjeorgjisë nga Rusia, në verën e po atij vitit, ishte një sinjal i qartë i synimeve të Moskës për të mbrojtur atë, që ajo e sheh si sferën e saj të influencës, thonë ekspertët. Aneksimi i Krimesë nga ana e Rusisë, dhe destabilizimi i Ukrainës Lindore gjatë viteve 2014-2015, do të helmojë më tej, në të ardhmen e parashikueshme, marrëdhëniet e mundshme me NATO-n. “Ne qartazi po përballemi me kërcënimin më të rëndë ndaj sigurisë evropiane, që nga fundi i Luftës së Ftohtë”- tha sekretari i përgjithshëm i NATO-s Anders Fogh Rasmusen, pas ndërhyrjes së Rusisë në Krime në marsin e vitit të shkuar.

Në një fjalim për nder të aneksimit te Krimesë po atë muaj, Presidenti Vladimir Putin shpjegoi ankesat e rrënjosura thellë të Rusisë me Aleancën. “Ata na kanë gënjyer shumë herë, duke i marrë vendimet prapa shpinës tonë, dhe na vendosur para faktit të kryer. Kjo ka ndodhur me zgjerimin e NATO-s në Lindje, si dhe vendosjen e infrastrukturës ushtarake pranë kufijve tanë. Me pak fjalë, ne kemi çdo arsye, për të besuar se politika famëkeqe Perëndimore e kontrollit, e zbatuar në shekujt XVIII, XIX dhe XX, vazhdon edhe sot”- deklaroi Putin para parlamentit rus.

Një tjetër pikë e konfliktit, ka qenë mburoja balistike e NATO-s për mbrojtjen nga raketat, e cila është duke u vendosur në të gjithë Evropën në disa faza. Shtetet e Bashkuara, e cila e zhvilloi këtë teknologji, thotë se sistemi është i dizenjuar vetëm për t’u mbrojtur kundër sulmeve të kufizuara me raketa të kufizuara, veçanërisht ndonjë sulmi nga Irani. Megjithatë, Kremlini, mendon se kjo teknologji do të përditësoje, dhe përfundimisht mund të rrezojë ekuilibrin strategjik në anën e Perëndimit. “Ushtarakët e kuptojnë, se mbrojtja raketore është pjesë e arsenalit strategjik të Shteteve të Bashkuara. Kur një mburoje bërthamore, i shtohet një “shpatë bërthamore”, është shumë joshëse për ta përdorur këtë aftësi”- tha ministri i jashtëm rus Sergei Lavrov në shkurt të vitit 2014.

Një ringjallje e Aleancës?

Në fillim të vitit 2015, frika e agresionit të mëtejshëm rus, ka nxitur liderët e aleancës të rivlerësojnë aftësitë mbrojtëse në kontinent, veçanërisht në Lindje. Aleatët e NATO-s, ranë dakord të krijojë qendra të reja të komandës në 6 shtete lindore periferike:Bullgaria, Estonia, Letonia, Lituania, Polonia dhe Rumania. Këto komanda, që pritet të ngrihet në vitin 2016, do të mbështesin një forcë të re të reagimit të shpejtë, të njohur si “Gatishmëria Shumë e Lartë e Task Forcës së Bashkuar”, e cila mund t’i përgjigjet kërcënimeve brenda pak ditësh.

I ashtuquajturi “spearhead force” (forca e majës së shtizes), prej rreth 5 mijë trupash do të udhëhiqet nga bazat e rradhës nga Franca, Gjermania, Italia, Polonia, Spanja, dhe Mbretërinë e Bashkuar. Në rastin e një krize të madhe, planifikuesit ushtarakë thonë se më shumë se 2 brigada më shumë, për një forcë të përgjithshëm të NATO-s prej rreth tridhjetë mijë trupash, mund të grupohen. “Ky do të jetë përforcimi më i madh i mbrojtjes sonë kolektive, që nga fundi i Luftës së Ftohtë”- tha shefi i ri i NATO-s Stoltenberg në janar të këtij vitit.

Shtetet e Bashkuara, kanë shtuar praninë ajrore të NATO-s mbi Poloni dhe shtetet balltike. Në një kohë që edhe aleatët e tjerë, duke përfshirë Britaninë e Madhe, Gjermaninë dhe Danimarkën, janë duke ofruar përforcime të ngjashme. Në vitin 2014, avionët aleatë zbuluar avionët rusë në më shumë se 400 raste, pa patur përplasje. Anëtarët e NATO-s, po rrisin ndërkaq bashkëpunimin e drejtpërdrejtë të sigurisë me Ukrainën, një partner i aleancës që nga 1994, duke shtuar konsultimet strategjike dhe ndërtuar kapacitete të reja. Por si një jo-anëtar, Ukraina mbetet jashtë perimetrit të mbrojtjes të NATO-s, dhe ka kufizime të qarta, sesa larg ajo mund të mbërrijë në raport me strukturat institucionale.

 Shtetet e Bashkuara dhe Britania e Madhe, kanë plan të dërgojnë në pranverë një numër modest trupash në Ukrainë për të trajnuar personelin ukrainase në logjistikë, mjekësi luftarake, dhe fusha të tjera. Administrata e Presidentit Barak Obama dhe qeveritë aleate, po konsiderpjnë gjithashtu mundësinë për të furnizuar Kievin, me armë mbrojtëse vdekjeprurëse, të cilat Ukraina i ka kërkuar si një ndihmë për t’iu kundërvënë kryengritjes së mbështetur nga Rusia në lindje të vendit. Por disa liderë perëndimorë shqetesohen, se kjo do mund të përshkallëzoje konfliktin. Komandanti i lartë i NATO-s, gjenerali Bredlav, ka theksuar se vetëm forcat ushtarake, nuk mund të ndryshojnë vrullin e betejës. “Ne s’duam një luftë me përmasa të madha në Ukrainë. Duhet të gjejmë një zgjidhje diplomatike dhe politike. Ajo që është e qartë, është se gjendja nuk po bëhet më mirë. Ajo po përkeqësohet çdo ditë”-tha ai muajin e shkurt, gjatë një fjalimi në Kongres. Në një periudhë më afatgjatë, disa analistë të mbrojtjes, besojnë se aleanca, duhet të marrë parasysh avancimin e anëtarësimit të Finlandës dhe Suedisë, të dyja anëtare të Partneritetit për Paqe, me një histori të gjatë të shmangies së aleancaveushtarake. (vendet e tjera nordike Danimarka, Islanda, Norvegjia dhe tashmë anëtare të NATO-s.)


*******

Me kaq përfundon gjithçka – e patë puna e Rusisë, ja çka i bëri sot NATO

Katër batalione ndërkombëtare të stacionuara në Evropën Lindore tashmë janë të gatshme t’i përgjigjen çdo agresioni rus,njoftuan ministrat e Mbrojtjes së tetë vendeve anëtare të NATO-s.

Gjermania, Britania e Madhe, SHBA-ja dhe Kanadaja aktualisht drejtojnë katër grupe ushtarake multinacionale në Estoni,Letoni,Lituani dhe Poloni.

Dislokimi i tyre u vendos nga liderët e NATO-s gjatë një samiti në Varshavë në korrikun e 2016,në kuadër të një forcimi më të madh të mbrojtjes kolektive vendosur pas aneksimit të Krimesë nga Rusia dhe ofensivës së rebelëve separatistë prorusë në lindje të Ukrainës në 2014.

“Këto batalione demonstrojnë një përgjigje direkte ndaj veprimeve agresive të Rusisë, përfshirë veprimtari provokuese ushtarake në periferi të territorit të NATO-s,që përkeqësuan ndjeshëm stabilitetin dhe sigurinë,rritën paparashikueshmërinë dhe ndryshuan rrethin e sigurisë”,theksuan në një deklaratë të përbashkët Britania e Madhe,SHBA,Kanada dhe Gjermania,duke mbështetur stafin drejtues si dhe Poloninë,Lituaninë,Letoninë dhe Estoninë,vendet mikpritëse.


Në samitin e vitit të kaluar të NATO-s në Varshavë, aleanca vendosi të dërgojë forca në vendet në kufitare me Rusinë dhe Bjellorusinë.

Një pjesë e konsiderueshme e trupave të NATO-s kanë arritur në Lituani afër enklavës ruse të Kaliningradit,raporton “AP”.

Më shumë se 100 ushtarë belgë dhe qindra mjete ushtarake ndodhen në Klaipeda, e cila është rreth 60 kilometra larg nga Kaliningradi, ku Rusia ka një bazë detare dhe sistem shumë të gjerë raketash.

Trupat e dislokuara në bazën ushtarake Adazi në Letoni zhvilluan edhe një paradë për të treguar forcën dhe disiplinën e tyre. Trupat ushtarake të Kanadasë, Letonisë, Polonisë, Spanjës, Italisë, Sllovenisë dhe Shqipërisë parakaluan në paradën ku morën pjesë edhe Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg, si dhe përfaqësuesit më të lartë ushtarakë të vendeve pjesëmarrëse.

EOD është struktura speciale për eliminimin e materialeve të rrezikshme, të Batalionit të Xhenios të Komandës Mbështetëse. Shqipëria është pjesë e grup – batalionit në Letoni nën komandën e Kanadasë, ku marrin pjesë edhe shtetet si Italia, Polonia dhe Sllovenia.



Flori Bruqi