Kryetari Prof.dr.Skendër Kodra ,Ph.D, nga Akademia Shqiptare Amerikane e Shkencave dhe Arteve, Nju Jork-Shkup, sot më 16 prill 2018 i nderoi me titullin Akademik (post mortum) personalitete të shkencave dhe arteve nga Maqedonia.
Akademik Prof.dr.Skender Kodra
Shkup ,16 prill 2018.-
Instituti i Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore i Shqiptarëve – Shkup Akademia Shqiptare e Shkencave dhe Arteve-New York-Shkup ,nën patronatin e Kryetarit të Akademisë,Akademik Prof.dr.Skender Kodra,Ph.D,kryetar si dhe Kryetarit të ASHASHA në Shkup Akademik Prof.Dr. Abdulla Mehmeti u mbajt një aktivitet në Shkup ku u nderuan disa personalitete shqiptare në Maqedoni me titullin Akademik(Post mortum).
Prof.dr.Petro Janura,Prof.Dr.Ali Vishko,Prof.Dr.Rahmi Tuda,Prof.Dr.Asllan Selamni,Prof.Dr.
Nexhat Abazi,Prof.dr.Mahmud Hysa,Prof.Dr.Musli Halimi,Prof.Dr.Isuf Rexhepi,Adem Kastrati,
piktor Akademik,Ismail Hoxha,kompozitor dhe pedagog i muzikës,Akademik Dom Gaspër Gjini (post mortum) me këtë motivacion:
Akademik Prof.Dr.Fadil Sylejmani(post mortum)
Më 15 shkurt të vitit 2013, erdhi kumti se vdiq nga një sëmundje e pashërueshme prof. Dr. Fadil Sylejmani, një gjuhëtar, pedagog, studjues dhe themelues i Universitetit Shtetëror të Tetovës. Siç dihet, njerëzit e mëdhenj e të mirë nuk e jetojnë gjatë jetën e “tjetër” të tyre. Ata e japin kontributin e tyre sa jetojnë dhe “ikin” në përjetësi. E dr. Fadil Sylejmani ishte një njeri më i veçantë nga të kolegët tjerë, sepse ai do të mbahet në mend, në radhë të parë si njeri, si themelues të Universitetit në Tetovë dhe, ai do të mbahet në mendje të shumë studentëve në Universitetin e Prishtinës, i cili ishte një dijetar i madh i shkencës së Albanologjisë dhe ligjëroi bukur lëndën e Morgologjisë. Edhe autori i këtyre radhëve e pati profesor, tek i cili pashë një njeri të urtë, të pasur me dije, i afërm me njerëz të rinj e të tjerë, por edhe shumë ekskpeditiv në punë. Ishte i tëri dijetar i rrallë i shkencës së Gjuhësisë shqiptare. I pati hije fjala, por i pati hije edhe qëndrimi i tij prej pedagogu. Ai vinte në ligjërata ashtu modest. Na përshëndette, por edhe ne e nderonim përherë kur mbante mësim në katedrën e Albanologjisë së Fakultetit Filozofik të Prishtinës. Atë kohë, ai ishte në cilësinë e asistentit të dr. Latif Mulakut. Por, gjatë mësimeve, herë-herë i qeshej kur dëgjonte për format që nuk ishin të drejta. Reagonte shpejt dhe aty për aty mbette duke sqaruar “problemet” e trajtave të morfologjisë. E respektonim, se ishte punëtor i madh dhe i pa lodhur. Vinte dhe shkonte gjithmonë i buzëqeshur. I kishte hije qanta e mbushur me libra, por edhe figura e tij prej profesorit të merituar të katedrës së Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe. Mësojmë se, dr. Fadil Sulejmani u lind më 5 dhjetor të vitit 1940 në katundin Bozovcë të Malësisë së Sharrit të Tetovës.
Arsimin fillor e kreu në vendlindje dhe në qytetin e Tetovës, kurse Shkollën e Lartë Pedagogjike në Prizren dhe Fakultetin Filozofik, drejtimi gjuhë dhe letërsi shqipe, e kreu në Prishtinë. Studimet pasuniversitare për magjistraturë i kreu në Beograd dhe doktoroi në Prishtinë për shkencat Filologjike. Dhe, jo vetëm kjo. Dr. Fadil Sylejmani, tash i ndjerë, ka filluar të punuojë fillimisht si arsimtar i Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe në fshatin Obiliq afër Prishtinës dhe 2 vjet pas punoi si profesor i Gjuhës latine në Gjimnazin e Mitrovicës. Po ashtu, ai në vitin 1971, filloi si pedagog i rregullt në degën Gjuhë dhe Letërsi Shqipe, të Fakultetit Filozofik të Universitetit të Prishtinës, ku punoi deri në vitin 1994. Në vitin 1994-95 u avancua në cilësinë e profesorit ordinar për shkenca filologjike, po në këtë Universitet. Po ashtu, dr. Fadil Sulejmani është autor i mbi 10 veprave dhe mbi 200 artikuj në revista shkencore e periodikë. Ai më shumë ka kontribuar në fushën e fonetikës dhe të drejtshkrimit, në fushën e gramatikës dhe të leksikologjisë, në fushën e dialektologjisë dhe të etnologjisë. Dhe, jo vetëm kjo. Ai sot na mungon, por vepra e tij do të jetë përgjithmonë e “gjallë” tek ne. Ajo sot po e ndrit figurën e tij prej njeriu të dijes e të kulturës shkencore. Dr. Fadil Sulejmani është ndarë nga jeta në moshën 73 vjeçare. Pra, tash e një vit. Një vit pa te, pa profesorin e nderuar, pa shkencën e dijes dhe pa pedagogun e mirëfilltë të Albanologjisë. Nuk do t’i harrojmë disa fjalë të tij, të cila, jo vetëm sot, por edhe nesër do të jenë një udhërrëfyes i jetës sonë. Vetëm njeëzit e ditur e thonë të vërtetën e jetës. E, dr. prof. Fadil Sylejmani, në një rast, pati shtuar:“Mos kujtoni se isha mes jush. Më kujtoni se ç’bëra për ju! Nuk dua as fjalë e dekorata apo shtatore. Dua që këtë tempull të dijes ta lartësoni në diell drite për tokën arbërore!” Kjo ka vend. Kjo qëndron dhe është filozofia e jetës. Ai ishte një njeri filozof, njeri që e deshi jetën, por ishte edhe shkencëtar i dijes, i cili çdo ditë jepte artikuj më të ndryshëm për fushën e gjuhësisë e për fusha të tjera të kësaj natyre. Edhe Remzi Mehmedi, duke ndjerë dhembjen për mungesën e profesorit në fjalë, ka shtuar: “ Punët e mëdha në fillim nisin si ide të përbashkëta të pak bashkëmendimtarve, merren në dorë nga të guximshmit, marrin vulën e rëndësisë nga kundërshtarët dhe realizohen nga ndihma e të gjithë atyre që ja duan të mirën kombit”. Ishte fjala e themelimit të Universitetit të Tetovës, që u shëndrrua në strumbullar të vërtetë të dijes dhe edukatës së shqiptarve të kësaj ane. Ai shton edhe këto fjalë të dhimbjes: “Falenderime për këtë meriton gjithësecili që ka dhënë qoftë edhe kontributin minimal, mërgimtarë, biznesmenë, popull arsimdashës, rektorë, profesorë e studentë, por në veçanti z. Fadil Sylejmani, qoftë i përjetshëm kujtimi për të”. Fran Tanushi, nje vendas i tij, pos tjerash, shton për F. Sylejmanin: ”Megjithëse nuk më ishte mësimdhënës. Jo rrallë herë në takime (F. Sylemani) më rrëfente, (nga njëherë edhe më përsëritje...) Fillet e rrugëtimit të tij, nga bariu i Bozovcës së Sharrit e gjer në kohën kur në e preknim, vitet e fundit të tetëdhjetave.. Takime të ngrohta në ambientet e po një malësori tjetër (po) Bozovcas në Prishtinë. Ndjesë pastë.., i thjeshtë në ndej dhe vizionar për të ardhmën...Lavdi dhe nderim veprës dhe jetës se tij!” Fadil Curri, një krijues, ka shtuar: “Ai njeri që i ndihmon rrethit të vet të lindjes, vetvetiu i ndihmon edhe kombit. Shembulli i dr. Fadil Sulejmanit e dëshmon këtë bindje. Studimet gjuhësore për të folmen e Tetovës, janë abetare e linguistëve të ardhshëm të gjuhësisë e të dialektologjisë. Me hapjen dhe udhëheqjjen e Universitetit të Tetovës, ai i dha frymë zhvillimit të dijes, artit dhe krijimit të klasës së re udhëheqëse jo vetëm në këtë Republikë, por edhe në trojet tjera shqiptare. Prandaj, ky hero i dijes dhe zhvillimit të gjithëmbarshëm shqiptar. Ai meriton më shumë nderim nga populli, intelektualët e hulumtuesit e fushave të dijes. Thesari studiues që la pas një njeri është i pavdekshëm. Albanologjinë e pati përditshmëri me gradë të patundshme tej jetësore, shembull si duhet të jetë profesori Universitar, i cili studentëve të tij u jepte dije në kokë, e jo diploma të pameritueshme në kafenë. Atlasi albanologjik i trevave shqiptare pa këtë gjuhëtar do të ishte i mangët. Do të rrezatojë edhe pas vdekjes albanologjikisht. Sot ndihet mungesa e madhe e tij kudo”. Ilirida Ismaili, duke ndjerë dhembjen për profesorin e nderuar, dr. F. Sylejmanin, ajo thotë se, gurethemeltari i parë i Universitetit të Tetovës ishte ai. “Edhe pse u ballafaqua me apartehejdin sllav, tërë kohën , kur as një hap prapa nuk u tërhoq nga idealet e tij kombëtare për t’i bërë dritë “ILIRIDËS ME TEMPULLIN E DIJES” që e mori emrin Univërsiteti i Tetovës . Të qoftë i i lehtë dheu aty ku të pushojnë eshtrat, F. Sulejmani. Sepse vepra e tij u bë e pavdekshme. Nderim i përjetshëm i qoftë nga mbarë kombi shqiptar!” Një ish student, shton: “E pata pasur profesor të dyfishtë të nderuarin Sylejmani. Në një rast pata deklaruar se personalitetet që bën më së shumti për shqiptari, janë pikërisht profesorët të nderuar: Anton Qetta dhe Fadil Sylejmani. Ipari më i njohur për veprën e bërë nga opinioni kosovar, pra pajtimn e gjaqeve ndër shqiptarë, derisa profesor Sylejmani për themelimin e Universitetit të parë shqiptar në Maqedoni, Tetovë. Për të qenë dhimbja edhe më e madhe me t’u djegur shtëpia, nga lufta u dogjën edhe ai numër modest librash me gjithë dokumentacionin tim nga e kaluara ime si nxënes, student dhe punëtor arsimi. E ndiej vehtën të vogël dhe të padenj të shkruaj për këtë kolos kombëtar dhe do të përfundoj duke i ngushëlluar familjen, miqtë ish nxënësit dhe studentët e tij si dhe kolegët. Lavdi për jetë e mot!” Na ishte njeri që rrallë i lind natyra të tillë heroj të punës e të çështjes sonë kombëtare. Ky ishte dr. Fadil Sylejmani, i cili gjithmonë do të përkujtohet dhe do të nderohet nga e gjithë masa shqiptare kudo që jetojnë e veprojnë.
Fadil Sylejmani ,nga Akademia e shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
****
Akademik Prof. Dr. Masar Kodra((post mortum)
U bënë 15 vite që kur u nda fizikisht profesori ynë i veprës dhe idealit të lirisë kombëtare. Këto 15 vite të mungesës fizike të Masar Kodrës nuk kanë arritur ta zbehin personalitetin e tij në zemrat e mendjet tona. Përkundrazi, me kalimin e kohës, malli e dashuria, respekti e admirimi për të shtohen gjithnjë e më tepër. Prandaj, ne gjithnjë e më tepër jetojmë me veprat e kujtimet e profesorit tonë të dashur e të nderuar Masar Kodra. Personaliteti i tij, synimet dhe qëllimet e tij, të cilat sot u bënë realitet i pjesërishëm, na kujtojnë vijimisht punën e tij si mësimdhënës në shkollat e Shkupit, punën prej gazetari në gazetat shqipe që botoheshin aso kohe në Shkup, punën si ligjërues në Universitetin e Prishtinës dhe aktivitetin e palodhshëm pas vitit 1981, në dobi të çështjes kombëtare me gjithë porositë e tij. Në vitin 1982 pati një infarkt, por arriti ta përballojë me sukses, sepse nuk dëshironte të vdiste pa e parë Kosovën të çliruar nga pushtuesi serbosllav. Ai angazhohej për të drejtat e shqiptarëve në Maqedoni për të qenë të barabartë me maqedonët në atë Republikë dhe të avansohen të drejtat e shqiptarëve në Kosovën Lindore dhe në Mal të Zi. Ishte bashkëpunëtor i ngusht i Fadil Sylejmanit për themelimin e Universitetit të Tetovës.
E sot, kur Kosova frymon lirshëm pas 10 vitesh pavarësie nga robëria shekullore serbe dhe në Maqedoni në çdo hap po valon lirshëm Flamuri Kombëtar Shqiptar, po marshon lirshëm rinia shkollore shqiptare drejt arsimimit dhe emancipimit kombëtar, po flitet e po shkruhet lirshëm për luftën heroike të UÇK-së në Maqedoni, po ngjeshën radhët e policisë vendore me policë shqiptarë në shërbim e në mbrojtje të popullit e atdheut të tyre drejt idealeve dhe synimeve e qëllimeve të përhershme të Prof.Dr. Masar Kodrës. Të gjitha këto na detyrojnë ta çmojmë, ta nderojmë e ta përkujtojmë me pietet të lartë këtë profesor e veprimtar të palodhshëm, punëtor e luftëtar të denjë të çështjes e të çlirimit kombëtar.
Ndonëse, Prof. Dr.Masar Kodra, sot mungon fizikisht në mesin tonë, ai shpirtërisht është me ne, fryma e tij e kujtimi i tij jeton në ne. Ne sot e shohim, e parafytyrojmë atë të qeshur e të gëzuar në mesin tonë, për Kosovën e çliruar dhe avansimin e të drejtave të shqiptarëve në Maqedoni, sepse idealet, synimet e qëllimi i tij u realizuan dhe janë në realizim e sipër.
Prandaj, trupi dhe eshtrat e tij lë të prehen të qetë në ish kryeqytetin e Vilajetit të Kosovën në Shkupin e lirë. Vëllezërit e fëmijet e tij, ne ish studentët e tij, shokët e rinia shqiptare, ballëlartë e me krenari do të ecim rrugës së tij shkencore e patriotike, duke qenë përherë në shërbim të popullit e të atdheut.
Lavdi i qoftë Prof. Dr. Masar Kodrës për të gjitha veprat shkencore dhe veprimtarinë patriotike që bëri në shërbim të popullit dhe Atdheut të tonë të dashur.
Masar Kodra ,nga Akademia e shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
Akademik Prof.Dr.Remzi Nesimi(post mortum)
(Lindur më 1933) ishte profesor universitar, studiues i gjuhës shqipe dhe autor tekstesh shkollore nga Maqedonia. U nda nga jeta më 3 shkurt 2018.
U lind në Odër, Tetovë, ku ndoqi edhe mësimet e para, pas gjimnazit studimet universitare dhe pasuniversitare i kreu në Katedrën e Albanologjisë në Beograd, doktoroi në Universitetin e Prishtinës. Pas përfundimit të studimeve, fillimisht ishte lektor dhe redaktor në Redaksinë e botimeve në Prishtinë, pastaj në Redaksinë e "Flakës së vëllazërimit" në Shkup. Nga viti 1962 filloi veprimtarinë arsimore: lektor i gjuhës shqipe në Katedrën e Albanologjisë në Universitetin e Beogradit, njëmbëdhjetë vjet profesor i gjuhës shqipe në Akademinë Pedagogjike të Shkupit dhe njëzetepesë vjet në Degën e Gjuhës dhe Letërsisë Shqiptare në Fakultetin Filologjik të Shkupit. Mbajti mësim edhe në Universitetin e Tetovës. Ishte pjesmarrës i Kongresit të Drejtëshkrimit të Gjuhës Shqipe më 1972.
Remzi Nesimi ishte pedagog i shquar i gjuhës shqipe, i afërt dhe shumë i dashur. Ishte shembëlltyrë që edukon dhe frymëzon gjeneratat e reja në mjedisin shoqëror ku jetoi dhe veproi.
Krahas veprimtarisë studimore e shkencore nga fusha e gjuhës shqipe (drejtshkrim, gramatikë, dialektologji, etj.), disa prej të cilave janë prezantuar edhe në përmbledhjen "Çështje gjuhësore", botuar në Shkup në vitin 1998, Remzi Nesimi është autor ose bashkëautor i dymbëdhjetë teksteve shkollore, kryesisht gramatika për shkollat tetëvjeçare, dy tekste (morfologjia dhe sintaksa e gjuhës shqipe) për shkollat e mesme dhe një tekst universitar, "Libri i gjuhës shqipe për të huajt", botuar në Prishtinë, Shkup dhe Beograd. U morr gjithashtu edhe me përkthime. Veç tjerash, Prof. Remzi Nesimi ishte edhe kryetar i Lidhjes së Shoqatave të Arsimtarëve të Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe të Maqedonisë.
Remzi Nesimi ,nga Akademia e shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
Akademik Prof. Dr. Xhevat Gega(post mortum)
Prof. Dr. Xhevat Gega lindi në Strugë më 1934. Shkollimin fillor e kreu në vendlindje, ndërsa Normalen në Shkup dhe Tetovë. Pas diplomimit punon si mësues në fshatin Kishavë të Manastirit, ndërsa vitin vijues shkollor në f. Veleshtë të Strugës. Pas dy vjet mësuesie, në vitin 1953 Xhevat Gega regjistrohet në Fakultetin Filozofik në Beograd dhe në vitin 1957, në po atë fakultet të Beogradit, diplomohet në degën e gjuhës dhe letërsisë shqiptare. Pas diplomimit ka punuar si profesor i gjuhës dhe letërsisë në Normalen “Zef Lush Marku” të Shkupit, ndërsa si bashkëpunëtor i jashtëm ka ligjeruar edhe në Grupin e Gjuhës dhe Letersisë Shqiptare pranë Akademisë së Lartë Pedagogjike ”Kliment Ohridski” të Shkupit.
Vite me rradhë ka qenë redaktor i rubrikës kulturore në Redaksinë e gazetës “Flaka e Vëllazërimit”. Që nga tetori i vitit 1969 e deri më 1974 ka punuar si profesor i lëndëve histori e letërsisë shqiptare dhe teori e letërsisë pranë Akademisë Pedagogjike “Kliment Ohridski” në Shkup, ku gjatë një mandati ka qenë edhe zëvendësdrejtor i Akademisë Pedagogjike.
Në periudhën ndërmjet viteve 1974 – 1978 ka qenë kryeredaktor dhe redaktor përgjegjës i gazetës “Flaka e Vëllazërimit” si dhe i edicioneve të tjera në gjuhën shqipe, të cilat botohen në Republikën e Maqedonisë. Gjatë periudhës së lartë përmendur, si bashkëpunëtor i jashtëm, ka ligjëruar metodikën e mësimdhënies së gjuhës dhe letërsisë shqiptare pranë Fakultetit Filologjik në Shkup. Që nga viti 1978 e deri në pensionim, tetor 1996, Xhevat Gega punoi pranë Fakultetit Filologjik në Shkup si ligjërues i lartë e në fund edhe si profesor i historisë së letërsisë shqiptare, duke kryer vite të tëra edhe detyrën e shefit të Katedrës së Gjuhës dhe Letërsisë Shqiptare. Nga tetori i vitit 1979 e deri në shtator të vitit 1981 Xhevat Gega ka qenë prodekan, pastaj Kryetar i Këshillit të fakultetit, si dhe kryesues i disa komisioneve në Fakultetin Filologjik në Shkup.
Xhevat Gega do të habilitojë në temën Opusi letrar i Adem Gajtanit, kurse në vitin 1992 me sukses do ta mbrojë punimin e disertacionit të doktoratës në temën Letërsia e nacionalitetit shqiptar në Republikën e Maqedonisë 1945 – 1985 dhe do ta fitojë titullin shkencor doktor i shkencave filologjike.
Punimet dhe angazhimet profesionale
1. Dr. Xhevat Gega brenda aktiviteteve të tija pedagogjike e profesionale – shkencore zhvilloi edhe një veprimtari të rëndësishme lidhur me tekstet mësimore për nevojat e NB “Prosvetno dello” dhe Entit për botimin e teksteve mësimore nga Prishtina. Ka përkthyer edhe 15 tekste mësimore për arsimin fillor e të mesëm, si edhe është autor i një numri të madh tekstesh origjinale. Më të rëndësishmet janë Abetarja – botimi i parë në vitin 1970 e që do të pësojë ribotime gjatë viteve dhe adaptime sipas plan programeve mësimore të arsimit fillor nëntëvjeçar deri në kohët e tashme, fletoret e punës për klasat I – IV me disa ribotime, Letërsia me teorinë e letërsisë për klasën e parë të shkollave të mesme, Gramatika për klasën IV dhe V, Letërsia me shembuj për klasën e parë të arsimit të mesëm. Ka qenë bashkëpunëtor në përgatitjen e planeve e programeve mësimore për gjuhën dhe letërsinë shqiptare, bashkëpunëtor dhe pjesëmarrës në seminare për ngritjen permanente të arsimtarëve për shkollat e mesme me tema të ndryshme nga fusha e letërsisë dhe metodikës së mësimdhënies së gjuhës dhe letërsisë shqiptare të organizuar nga ana e Entit Pedagogjik Republikan të Maqedonisë.
2. Është autor i një veprimtarie madhore përkthyese, ka me dhjetëra tituj të përkthyer nga maqedonishtja dhe letërsitë jugosllave. Xhevat Gega ka dhënë një kontribut të rëndësishëm në zgjedhjen dhe përkthimin e materialeve për Mbrëmjet Strugane të Poezisë, Takimet e Racinit, Institutin e letërsisë pranë Fakultetit Filologjik në Shkup (si udhëheqës i projektit), etj.
3. Si anëtarë i Komisionit të ortografisë i vitit 1963, i themeluar për të dhënë kontributin në vendosjen e rregullave dhe shmangies së lëkundjeve në drejtshkrimin e gjuhës shqipe, Xhevat Gega jep kontributin profesional për përgatitjen dhe merr pjesë aktive në punën e Konsultës gjuhësore të Prishtinës mbajtur në vitin 1968, duke mbështetur qëndrimin: “Një komb – një gjuhë letrare!”
Punimet shkencore
1. Në pasqyrën e bibliografisë të profesorit dr. Xhevat Gega, përfshihen mbi 100 punime profesionale dhe shkencore. Ai ka marrë pjesë në mbi 30 simpoziume shkencore në vend dhe në botë. Ka përkthyer 20 libra nga maqedonishtja dhe serbokroatishtja në shqipe si dhe nga shqipja në maqedonishte (B. Koneski, S. Janevski, T. Arsovski, M. Krlezha, G. Todorovski, J. Plevnesh, R. Shabani, etj.)
2. Listën selektive të punimeve mund ta grupojmë në tri fusha të ndara, duke i veçuar më karakteristiket:
I. Punime nga letërsia e vjetër dhe e re shqiptare;
II. Punime për pikat puqëse në mes letërsisë shqiptare dhe asaj maqedonase;
III. Punime nga fusha e letërsisë shqiptare në Maqedoni.
3. Dr. Xhevat Gega në veprimtarinë e tij shumëvjeçare pedagogjike e shkencore, ka treguar interes të theksuar, afinitete të veçanta në paraqitjen, kërkimin dhe shpalljen e rezultateve nga proceset zhvillimore të letërsisë shqiptare me tërësinë e saj, nëpërmjet përfaqësuesve të saj më të spikatur. Vëmendje të veçantë meritojnë punimet mbi Jeronim De Radën, Fan Nolin, Naim Frashërin, Luigj Gurakuqin, S. Spasen, etj. Vend qendror në këto punime zë studimi shkencor Mbi poezinë origjinale të Fan Nolit dhe gjenezën e saj politike, të botuar në “Jehona”, 4-5/1965 dhe e përfshirë në vëllimin mbi kritikën e Nolit, botuar në veprat e tij të zgjedhura në botim të “Rilindjes”, Prishtinë 1968, f. 154-192.
Xhevat Gega ,nga Akademia e shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
*****
Akademik Prof.Dr.Petro Janura (Post mortum)
Petro Janura lindi më 25 mars 1911 në Fier, atëherë ishte ende pjesë e Perandorisë Osmane. Ai emigroi në Romani në moshë të re ku edhe përfundoj shkollën e mesme. Janura studioi drejtësi në Itali dhe diplomoi në jurisprudencë në Universitetin e Pizës. Në vitin 1941 ai u kthye në Shqipëri (në atë kohë Mbretëria shqiptare nën sundimin e Italisë) ku ai filloj të punojë si gjykatës në Gostivar, e cila së fundmi kishte qenë e përfshirë në shtetin shqiptar. Janura mbeti në Jugosllavi pas Luftës së Dytë Botërore.Nga ai moment ai ishte i angazhuar në zhvillimin e letërsisë dhe gjuhës shqipe, kritikës letrare, si dhe gjendjes së përgjithshme të gjuhës shqipe në kuadër të Jugosllavisë, dhe veçanërisht në Republikën e Maqedonisë. Ai ishte gjithashtu një folklorist, duke mbledhur dhe publikuar folklorin e rrallë shqiptar. Si kreu i Katedrës Shqiptare në Universitetin e Shkupit, ai mor pjesë në Kongresin e Drejtshkrimit në vitin 1972 dhe ishte një nga nënshkruesit e rregullave drejtshkrimore të sapoformuara. Janura vdiq më 30 gusht 1983.
Publikimet
Naim Frasheri. Vepra, Beograd: Enti për botimin e teksteve i Republikës Socialiste të Serbisë, 1963. OCLC 504735974.
Ranite iluministički idei kaj Albancite vo Polog, Shkup 1983. OCLC 442193922.
Migjeni, Shkup: Flaka e vëllazërimit, 1982. OCLC 440105087.
Nga historia e alfabetit të gjuhës shqipe, Shkup: Nova Makedonia, 1969. OCLC 50816250.
Përralla popullore, si koleksionist dhe redaktor, Shkup: Nova Makedonija, 1964.
O lejlek haxhibek, Shkup: Nova Makedonija, 1968.
Përmallimi i gyrbetçijve, nga Milisav Antonijevic-Drimkolski, si përkthyes, Prishtinë: Rilindja, 1958.
Petro Janura ,nga Akademia e shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
***
Akademik Prof.dr.Ali Vishko(post mortum)
Ali Vishko ,nga Akademia e shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
Akademik Prof .Dr. Ismail Hoxha(post mortum)
Ismail Hoxha rrjedh prej një familje arsimdashëse. Shkollën fillore e kreu në vendlindje, në Strugë. Shkollën normale e kreu ne Tetovë dhe në Shkup, ku lëndën e muzikës e zhvillonte Gani Jahja, muzikant i orkestrës frymore të Oborrit mbretë-ror të Zogut të I-rë, i cili mbolli dashurinë te prof Ismail Hoxha që t`ia perkushton jetën muzikës . Shkollën e Lartë Pedagogjike -Dega e Muzikës dhe Akademinë Su-periore të muzikës – Drejtimi Pedagogjik, e kreu në Shkup.
Profesor Ismail Hoxha u lind më 25 korrik 1934 dhe vdiq në vitin 1999 relativisht në moshë të re, por për aq sa jetoi bëri shumë për atdheun dhe kombin, për arsimin dhe kulturën tonë, për shkollën shqipe dhe për Universitetin e Tetovës.
Në mënyrë të veçant ai u shqua si edukator, pedagog dhe krijues i artit muzikor.
Kontributi i tij si muzikolog dhe kompozitor i këngës shqipe është i madh, kurse krijimet e tij në fushën muzikore janë të shumta.
Veprimtaria krijuese e prof.Ismail Hoxhës përfshin një gamë të pasur profesionale.Në fillim ka punuar si mësues në fshatin Veleshtë të Strugës dhe në fshatin Bllac të Shkupit, më vonë në shkollën fillore “Dame Gruev” dhe “Liria” në Shkup. Në fillim të viteve te 50-ta punësohet si arsimtar dhe pedagog në shkollën normale në Prishtinë. Prej në fillim të viteve të 60-ta deri më 1966 ka qenë keshill-tar i muzikës në Entin Krahinor të Kosovës, si dhe bashkëpuntor në Radio Prishti-në. Me vitin 1966 shpërngulet në Shkup dhe fillon punën në radio Shkup në redak-sinë muzikore në gjuhën shqipe. Prej vitit 1978 deri më 1985 ka punuar si profesor i metodikës në Shkollën e Lartë pedagogjike “Kiril i Metodi” në Shkup. Ne vitin 1985 e largojnë si nacionalist dhe irredentist prej shkolles së lartë pedagogjike.
Në Radio Shkup në 1992 pranë redaksisë të muzikës në gjuhen shqipe themelon orkestrin e parë për këngë popullore në gjuhën shqipe, ku strukturat shovene të asaj kohe, pas një viti funksionimi arritën që ta shkatrojnë orkestrin dhe ta suspendojnë redaksinë e muzikës në gjuhën shqipe që udhehëqështe nga prof. Ismail Hoxha.
Në fillim të vitit 1990 dhe 1991 fillon të hartoj projekt kombëtar ku do të përfshi-het etnomuzikologjia shqiptare që në vehte do permban këngë burimore popullore, si dhe veshje burimore shqiptare tradicionale në trevat tona edhe me atë riaktivizi-min e shoqërive kuturo- artisktike. Ideja dhe projekti i festivalit të parë kombëtar shqiptar realizohet në vitin 1992 , “Këngë Jeho” në Strugë dhe “Sharri Kendon” në Tetovë, i cili është autor i këtij projekti.
Ka dhënë kontribut të vecant në themelimin e Universitetit të Tetovës, ku më 1994 gjendet në krye të keshillit të themelimit të Fakultetit të Arteve në Universitetin e Tetovës , në fillim si dekan i Fakultetit të Arteve, e pastaj si dekan dhe profesor në Fakultetin e Muzikës në Universitetin e Tetovës.
Veprimtaria krijuese e prof.Ismail Hoxhës përfshin një gamë të pasur profesionale. Në interes të avansimit të muzikës shqiptare bashkëpunoi me shumë revista dhe teatro në Maqedoni, Shqiperi dhe në Kosovë, ku për punën e tij të suksesshme shu-më here u shperblye me çmime të larta muzikore
Kontributi i tij përfshihet edhe në festivalin “Akordet e Kosovës”, në themelimin e shkollës së mesme të muzikës në Prishtine të asaj kohe, formimin orkestave vokale –insturmenatle dhe të mandolinave shiptare në Kosovë dhe në R.M.
Veprimtaria e prof. Ismail Hoxha përfshihet edhe në botimin e revistave për fëmijë “’Gëzimi” , “Pioneri”, në gazetat: “Flaka’’, Rilindja’’, si dhe ka inçizuar shumë këngë për fëmijë në Radio Prishtinë, Radio Shkup dhe Radio Tiranë, melodi të kompozuara në tabanin e muzikës popullore dhe melodi të lehta të cilat kalojnë mbi numrin 100.
Ka bashkëpunuar me teatrin e Kombësive në Shkup, me teatrin e Kukllave në Prishtinë, Kumanovë, Gjilan, për te cilat ka kompozuar dhe formuluar muzikë për mbi 80 drama për femijë dhe për të rritur.
Në vitin 1985 prof.Ismail Hoxha nderohet me “Pllakatën e Artë”, që ndahej nga Sho-qata e Kompozitorëve te Jugosllavisë së atëherëshme, në “ Akordet e Kosoves “ ; dy herë u shpërblye me “Okarina te Arta”, “Kupën” dhe me shumë shpërblime dhe mirënjohje të tjera.
Kronologjija ritmike kohore e krijimit hap pas hapi të veprave krijuese të prof.Hoxhës , një opus të begat muzikor dhe të shumllojshëm duke filluar që nga botimi i parë i (Këngës për fëmijë) në revistën “Gëzimi”, në Janar 1957 e duke shëtitur nëpër festi-valet e këngëve si ato te Prishtinës “Akordet e Kosovës” të viteve 1964 me këngën me titull “ Kori I Shpezeve” me të cilin fitoi cmimin e dytë të juriës profesionale, me pas-taj në festivalin e vitit 1967 me këngën “Nina Nani” është shperblyer gjithashtu nga juria profesjonale dhe duke kaluar furishem në vitin 1968, 69, 70, 71 me kenget “Por si Arta te punojme”, “Kam nje Qengj që ha barë”, “Ari Shputa”, të shpërblyera me vendin e parë në këto festivale dhe këngët “ Erdhi vjeshta” dhe “Telefoni”, pastaj duhet vecuar edhe këngën e cila fitoi okarinen e artë dhe këngët në festivalin 1974 , ”Macoku shkon në dasëm te miu” këngë e cila fitoi okarinën e artë dhe këngët në fes-tivalin `75, `76 ,`77 me këngët “Heroi dhe Topi”, një pjesë gjithashtu edhe në festiva-let e Shkupit me këngën “Gjyshi im”, “Këngë për heroin” dhe “Kali”, si dhe vlen të përmendet pjesëmarrja në festivalin e Shkodrës me kengën “Gjyshi e mbesa”.
Ismail Hoxha është autor i këtyre titujve:
Krijimet e prof. Ismail Hoxhes zgjerohet edhe në lëmin e botimeve profesionale :
1. “Notat e Arta” tekste të Edukatës Muzikore për klasën e pestë të shkollës fillore 1977, Prishtinë
2 .”Tngujt Magjepës” tekste të Edukatës Muzikore për klasën e gjashte te shkolles fillore1978, Prishtinë
3 .”Këndoni me nota” tekste të Edukatës Muzikore për klasën e katërt të shkollës fillore 1979, Prishtine
4 .”Ne boten e muzikes” Shkup
5 .”Abetarja e muzikes” tekste të Edukatës Muzikore per klasen e tete dhe katert fillore 1987 Prishtine,
6 Fletore pune nga edukata muzikore për klasën e tretë dhe të katërt fillore 1990, Prishtinë
Autor i titujve që janë botuar në Shkup:
7. ”Ejani të këndojme” tekste të Edukatës Muzikore për klasën e tretë dhe katërt të shkollës fillore 1976, Shkup
8. Fletore pune nga edukata muzikore për klasën e tretë dhe të katërt fillore 1982, Shkup
9.”Notat e hareshme” tekste të Edukatës Muzikore për klasën e tetë dhe katërt fillore 1996, Shkup
10. ”Këngë Jeho” tekste të Edukatës Muzikore për klasën e gjashtë fillore 1996, Shkup
11. Fletore pune nga edukata muzikore për klasën e pestë fillore 1997, Shkup
12. Fletore pune nga edukata muzikore për klasën e gjashtë fillore 1997, Shkup
13. “Tingujt e Harëshem”-Përmbledhje këngë për fëmijë 1999, (nuk u botua për shkak të faktorëvë të jashtëm)
14. ”Arsimi Muzikor”, tekst i Edukatës Muzikore për klasën e katër, 1999 ( menjë-herë pas vdekjes të prof.I.Hoxha, ky tekst u tërhoq prej botimit për shkaqe shovene dhe tradhtie kombëtare me të vetmin qëllim të botohet libër me autor maqedon).
Gjithashtu luftoi me ngulm dhe pakompromis bastardhimin që i bënin melosit shqip diletantët dhe amatorët tanë nën ndikimin e muzikës së huaj dhe ta ruajë pastërtinë e muzikës sonë kombëtare, ta kultivojë atë dhe t’i ruajë vlerat e saja brenda dhe jashtë atedhut etnik të shqiptarëve, si në festivalet e këngëve, ashtu edhe në debatet e ndryshme shkencore për artin e muzikës
Prof .Ismaili, gjatë tërë jetës së tij kishte dhe punoi për një qëllim madhor dhe fisnik, të cilit i mbeti besnik deri në vdekje që përmes edukimit, shkollimit dhe ngritjes se vetedijës kombëare të brezave të rinjë të arrijmë deri te liria e plotë sepse çdo hap në art është një hap drejt lirisë .
Zotëri I.Hoxha nuk fliste dhe nuk premtonte shumë, por punonte me sinqeritet, me vetëmohim dhe trimëri të pashoq për shkollën dhe Universitetin, duke u bërë kështu një ndër kuadrot pararojë të kësaj kështjelle hyjnore të arsimit shqip në Maqedoni.
Ismail Hoxha ,nga Akademia e shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
Një falenderim të veçantë për biografinë,bibliografinë dhe fotografinë e Akademikut tonë të mirënjohur zt. Ismail Hoxha e ka edhe mbesa e tij farmacistja e diplomuar Mr.Ph. Jeta Lonçari-Ukshini nga Prishtina.
****
Akademik Prof.Dr.Rahmi Tuda (post mortum)
Rahmiu si mbledhës dhe studiues i folklorit me kumtesat nga fusha e folklorit, ka marrë pjesë në simpoziume, sesione, tribuna e konferenca shkencore të organizuara nga Instituti Albanologjik në Prishtinë, në Seminarin Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare në Prishtinë dhe në Tiranë, në simpoziume shkencore siç është ai që u mbajt në Shkup në temën Shqiptarët e Maqedonisë (më 20 - 22) dhjetor të vitit 1991, në Konferencën Shkencore Ndërkombëtare në Sankt Peterburg (12-15.V.1997) etj.
Rahmiu lindi në Veleshtë të Strugës më 9 mars 1934. Shkollën fillore, Rahmiu e kreu në Strugë, kurse të mesmen, Shkollën Normale dhe fakultetin (filozofinë e thjeshtë) në Shkup. Magjistroi dhe doktoroi në shkencat filologjike në Universitetin e Kosovës.
Si arsimtar, në Veleshtë punoi nga viti 1956-1959, kurse gjatë vitit 1960 (disa muaj) punoi në fshatin Dollogozhdë. Në periudhën 1962-1968, ligjëroi filozofinë dhe sociologjinë në Gjimnazin e Strugës. Nga viti 1969-1973 - profesor i filozofisë në Shkollën Normale “Zenel Hajdini” në Ferizaj. Gjatë vitit 1973 (disa muaj) ligjëroi filozofinë dhe logjikën në Gjimnazin e Ferizajt. Nga viti 1973 -1991 punoi si pedagog për delikuencë në Qendrën për Punë Sociale në Ferizaj. Në vitet 1993 e 1994, punoi në Gjimnazin e mëvetësishëm “Hajdar Dushi” në Ladorisht të Strugës, kurse me votat e popullit shqiptar të zonës së Strugës në vitet 1994 - 1998 ishte deputet në Kuvendin e Maqedonisë. Si njëri nga nismëtarët për themelimin e Universitetit të Tetovës, po në këtë periudhë (1994-1998), ushtroi detyrën e Dekanit në Fakultetin Filologjik, ku ligjëroi Bazat e filozofisë dhe Letërsinë popullore.
Librin e parë për fëmijë me titull, Kronika e stinëve, e botoi në vitin 1965, librin e dytë, Vallja e lumit, e botoi në vitin 1984, kurse Pulëbardhat fluturojnë (Vjersha dhe tregime për fëmijë - 2001), është libri i tretë ( për fëmijë ) i këtij autori. Rahmiu, botoi edhe veprat poetike për të rritur: Kah dita (1965), Juve ju këndoj (1971), Zgjime (1972), Me sytë e argusit (1993), Metafora e kurmit (2001), përmbledhjen me aforizma Vegime (1979), dramën, Dilema (1997), si dhe veprat shkencore folklorike: Vlerat estetike të poezisë sonë legjendare (1993), Çështje paremiologjike (1994) Vlerësime folklorike (1998) Larmia e disa formave dhe motiveve folklorike ( 2000 ),Përimtime (2001) etj.
Gjatë punës së tij, këtë shkrimtar dhe studiues shkencor që nga viti 1968 e deri në vitin 1986 Rahmiun e kanë ndjekur Organet e Sigurimit të Jugosllavisë dhe të Maqedonisë – për çështje politike dhe ideologjike (thuhet në Dosjen e Ministrisë së Punëve të Brendshme të RM). Katër herë gjatë punës së tij, strukturat moniste obskurantiste antishqiptare të ish – Jugosllavisë, Rahmiun e larguan nga puna. Në vitin 1968 e larguan nga arsimi (Gjimnazi i Strugës) për kohë të pacaktuar. Në vitin 1973 e larguan nga Shkolla Normale "Zenel Hajdini" në Ferizaj. Në vitin 1981 e izoluan për dy muaj në Lipjan dhe në Mitrovicë. Në vitin 1991 e larguan nga puna e pedagogut për delikuencë në Qendrën për Punë Sociale në Ferizaj.
Rahmiu ishte aktiv në krijimtarinë letrare, artistike dhe shkencore. Ndërroi jetë me 31 mars të vitit 2003.
Rahmi Tuda ,nga Akademia e Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
****
Akademik Prof.Dr.Asllan Selmani(post mortum)
Shkollën fillore e kreu në vendlindje, ndërsa Shkollën Normale "Zef Lush Marku" në Shkup në vitin 1964. Diplomoi në Institutin e Gjeografisë, pranë Fakultetit te shkencave natyrore-matematikore në Shkup në vitin 1998. Studimet postuniverzitare i mbaroi në fakultetin e shkencave natyrore-matematikore ne Zagreb në vitin 1976, në drejtimin "Parimet e regjionalizimit". Më 1982 në Fakultetin e gjeografisë, mbrojti me sukses disertacionin dhe fitoi titullin shkencor: Doktor i shkencave gjeografike.
Në dy mandate ishte deputet i popullit në Parlamentin e Maqedonisë (në zgjedhjet parlamentare të vitit 1990 dhe 1998). Po ashtu, në vitin 1992 kreu shërbimet si Ministër i Shkencave deri në vitin 1994, që përsëri të zgjidhet në të njëjtin post në vitin 1996 e deri në 1998.
Libra të botuara
Kjo është lista e librave të shkruara nga gjeografi dhe shkrimtari shqiptar Asllan Selmani.
Në bashkë autorësi me M. Murati(1986): Njeriu dhe biosfera, Sh.B. Flaka e Vëllazërimit, Shkup.
Në bashkë autorësi me A. Stojmilov, (1989): Doktrina na geografskiot materijalizam, Sh.B. NIO, Sh.B. Studenstski zbor, Shkup.
(1992): Degradacija na zhivotnata sredina vo Makedonija, Sh.B. Prosveta, Kumanovë.
(1993): Civilizaciite i geografijata, Sh.B. Prosveta, Kumanovë.
Në bashkë autorësi me Z. Neziri, (1993): Probleme shkencore, Sh.B. UISH, Kumanovë..
(1995): Universi bogdaniean, Sh.B. Ekoritmi, Shkup.
(1995): Njeriu dhe hapësira gjeografike, Sh.B. Ekoritmi, Shkup.
(1996): Qytetërimet dhe gjeografia, Sh.B. Elnat, Kumanovë.
(1996): Likova dje, sot dhe nesër, Sh.B. Ekoritmi, Shkup.
(1997): Gjin Gazulli, jeta dhe vepra, Sh.B. Babilonia, Shkup.
(1997): Çivotna sredina niz dokumenti i zakonski normativi, Sh.B. Vavilon, Shkup.
(2000): Starite civilizacii i geografijata, Sh.B. Makedonska Riznica, Kumanovë.
(2000): Gjeografia e Maqedonisë antike, Sh.B. Makedonska riznica, Kumanovë.
(2001): Filozofski pravci vo geografskata nauka, Sh.B. Makedonska riznica, Kumanovë.
(2004): Popullsia e Maqedonisë, Sh.B. Logos-5, Sh.B. Sak-stil, Shkup.
(2005): Rajoni i Likovës. Studim natyroro-gjeografik, Sh.B. Logos-5, Sh.B. Sak-stil, Shkup.
2005): Bibliografi, Sh.B. Logos-5, Sh.B. Sak-stil, Shkup.
(2005): Fushëgropa e Shkupit. Studim fiziko-gjeografik, Shkup.
(2005): Vendbanimet e Rajonit të Likovës, Sh.B. Logos-5, Shkup.
Punime shkencore dhe profesionale
Kjo është Lista e punimeve shkencore dhe profesionale të shkruara nga gjeografi dhe shkrimtari shqiptar Asllan Selmani.
(1973): Kumanova (shqyrtim gjeografik), Sh.B. Jehona, nr.3, Shkup.
(1982): Doktrina e materializmit gjeografik, Flaka e Vëllazërimit, 7 nëntor.
(1982): Regjionalizimi nodalo funksional i RS të Maqedonisë, Sh.B. Jehona, nr.8, Shkup.
(1981): Determinizmi gjeografik, Sh.B. Jehona, nr.9-10, Shkup.
(1982): Posibilizmi gjeografik, Flaka e Vëllazërimit, 14 nëntor.
(1982): Indeterminizmi gjeografik, Flaka e Vëllazërimit, 31 tetor.
(1976): Geografski aspekt dru{tveno-gospodarskih struktura op}ine Kumanovo, (Magisterski rad), Sveu~ili{te u Zagrebu, Zagreb, 1-138.
(1981): Socio-geografski i ekonomski odliki i problemi na op[tinata Debar so poseben osvrt na funkcijata na centralnoto mesto (doktorska dizertacija), Univerzitet Kiril i metodij, Geografski institut, Shkup, 5-326.
(1994): Rrjedhat demografike të popullsisë shqiptare në Republikën e Maqedonisë gjatë periudhës 1948-1981, Shqiptarët e Maqedonisë, Meshihati i BI në RM, Shkup.
(1979): Zhvillimi demografik i regjionit të Likovës, Sh.B. Jehona, Shkup,8, viti XVII, 923-936.
(1994): Njeriu dhe ambienti i tij, Tema e numrit, "Vepra", Revistë shkencore, kulturore dhe informative, Sh.B. Furkan, Shkup.
(1982): Aspekte të strukturës mikroregjionale të territorit të Komunës së Kumanovës, Sh.B. Jehona, nr. 8, Shkup.
(1999): Hyji-ndërtues i arkitekturës enigmatike, Gjeografia Bogdaniane (1), Qasje, Flaka, e mart 7 dhjetor/Shkup.
(1999): Ujërat më të mëdha mbeten në qiell, Gjeografia bogdaniane(2), Qasje, Flaka, e mërkurë 8 dhjetor/Shkup.
(1999): Hija e Hënës-së mbulon sipërfaqen e Tokës, Gjeografia Bogdaniane (3), Qasje, E enjte 9 dhjetor/Shkup.
(1999): Pashtriku, Luboteni dhe Bjeshkët e Nemuna-me atribute mitologjike, Gjeografia bogdaniane (4), Qasje, Flaka, e premte 10 dhjetor/Shkup.
(1999): Uji i jep pamje dhe jetë planetit, Gjeografia Bogdaniane (5), Qasje, Flaka, e shtunë-e diell, 11-12 dhjetor/Shkup.
(1983): Migracioni dvi`ewa na selskoto naselenie vo op[tinata Debar, Pedago[ka Akademija, Zbornik na trudovi, Shkup, pe~atnica Kiro Dandaro, Bitola, str.175-183.
Bashkë autorësi me D. Stavrevski, (1983): Vlijanieto na industrijalizacijata vrz zagaduvaweto na `ivotnata sredina i mo`nosti za nejzinata zaëtita na primerot na Kumanovo, Zbornik na trujdovi od Jugoslovenskiot simpozium sociogeografski i ekonomogeografski prou~uvawa i problemi na `ivotnata sredina, 24-26 septemvri 1982, Ohrid, Shkup, 95-101.
(1986): Aspekte teorike të regjionit si kompleks hapësinor, Sh.B. Jehona, br.3-4, Shkup, 135-145.
(1987): Zada~a nastave geografije u za{titi ~ovekove okoline, Geografski glasnik, br. 49, Zagreb.
(1988): Glavni lokacioni karakteristiki za terito¬rija¬l¬na¬ta razmestenost na metalurgijata vo SR Makedonija, Jugoslovenski simpozium, Sarajevo, 83-88.
(1989): Zagaduvawe na `ivotnata sredina vo Shkup i merki za nejzinata za[tita, Geografski razgledi, kn.27, SGZM, Shkup, 41-53.
(1987): Stepen aerozaga|enosti u industrijskim centrima SR Makedonije, Pokrajinski u~inki ~lovekovih dejanosti na `ivlensko okolje, Jugoslovensko posvetovawe|a v me|unarodne udele`ba, Bled 21.do 24.sept, Geografica Slovenica, Ljubljana, 511-517.
(1989): Degradacija na zemjiëteto vo SR Makedonija, Zborniki radova IV Jugoslovenskog simpozijuma, Vrшac, 16-18 semptembar, Novi Sad, 105-108.
(1987): Demografski karakteristiki na pograni~nite op[tini od zapadna SR Makedonija, Zbornik radova sa nau~nog simpoziuma geografskih pograni~nih regija na[e zemlje, Vrawe, 241-249.
(1992): Kvalitetot na `ivotnata sredina vo op[tinata Kumanovo so poseben osvrt na gradot Kumanovo, Geografski razgledi, br.7, Shkup.
(1989): Rastitelen i `ivotinski svet. Potencijalni mo`nosti za razvoj na Kozja~ijata i Sredorek, Univerzitet Kiril i Metodij, Shkup, PMF, Institut za geografija, Shkup.
(1989): Шumarstvo. Potencijalni mo`nosti za razvoj na Kozja~ijata i Sredorek, Univerzitet Kiril i Metodij, Shkup, PMF, Institut za geografija, Shkup.
(1990): Degradacionite procesi na prirodata vo SR Makedonija i merkite za nejzinata za[tita, Nau~ni simpozijum, Agrar i pejsa`, 25 do 26 sept., Shkup.
(1992): Zagaduvawe i za[titata na vozduhot. Dobroto poznavawe na pri~inite na zagaduvaweto na vozduhot-prv preduslov za re[avaweto i otstranuvaweto na problemot. Ekologija, Shkup.
(1993): Istorisko-geografski razvoj na naselbite vo op[tinata Debar, Prirodno-matemati~ki fakultet na Univerzitetot Sv. Kiril i Metodij, Shkup.
(1994): Geografija i ekologija, Revija ekologija, Shkup.
(1994): Demastioni dhe Agrianët, Antikë, Flaka, e premte, 18 mars/Shkup.
(1995): Nekoi problemi na migracionite dvi`ewa na naselenieto vo podra~jeto na op[tinata Kumanovo, Poseben otpe~atok, Geografski razgledi/Shkup.
(1996): Nekoi socio-geografski karakteristiki na selskite naselbi vo op[tinata Debar, PMF, Univerzitetot Sv. Kiril i Metodij, Shkup.
(1988): Sistem na odnosi vo degradiraweto na geografskata sredina, GR, SGZM, Shkup.
(1990/91): Kvalitetot na `ivotnata sredina vo op[tinata Kumanovo so poseben osvrt na gradot Kumanovo, Geografski razgledi, tom 28-29/Shkup.
(1988): Sistem na odnosi vo degradiraweto na geografskata sredina, Poseben otpe~atok, Geografski razgledi/Shkup.
(1981): Demografski karakteristiki na ridskite i planinskite naselbi na Skopska Crna Gora, Zbornik na trudovi od Republikanskiot simpozium Prirodni i socio-geografski problemi na ridsko-planinskite podra~ja, 13-15 juni voBerovo/Shkup.
(1984): Nekoi karakteristiki na demografskiot razvoj na op[tinata Debar, Geografski razgledi, kn.21 i 22/Shkup.
(1987): Geografijata vo svetlinata na dijalekti~kiot materijalizam, Poseben otpe~atok/Shkup.
(1992): Naru[uvawe na sistemot ~ovek sredina, Ekologija, Republika, ponedelnik 13 januari/Shkup.
(1992): Vodnite resursi (ne) dovolni za sovremeniot svet, Ekologija, Republika, ponedelnik 3 fevruari/Shkup.
(1971): Metodat e punës në mësimin e gjeografisë, Flaka, 17 dhjetor/faq.20.
(1971): Ora e përforcimit në mësimin e gjeografisë, Flaka, 29 nëntor/faq.20.
(1971): Organizimi i orës mësimore në lëndën e gjeografisë, Flaka, 8 dhjetor/faq.20.
(1972): Roli i faktorëve gjeografikë në zhvillimin e shoqërisë njerëzore, Flaka, 6 dhjetor/faq.18.
(1972): Jeta nëpër meridianet e Azisë (1), Flaka, 19.janar/faq.20.
(1972),: Jeta nëpër meridianet e Azisë (2) 23.janar/faq.20.
(1972): Roli i ekskurzioneve mësimore në lëndën e gjeografisë, Flaka, 2 fror/faq.17.
(1972): Shqyrtimi i çështjeve esenciale gjeografike në terren, Flaka, 23 fror/faq.17.
(1972): Roli i faktorëve gjeografikë në zhvillimin e shoqërisë, Flaka, 6 dhjetor/faq. 17.
(1973): Analiza regjonale dhe strukturat e botës natyrore, Flaka, 25. fror/faq.20.
(1973): Gjeografia dhe normat edukativo-arsimore, Flaka, 7. mars/faq.17.
(1973):Shfrytëzimi racional i hidrosistemeve, Flaka, 9 maj/faq.7
(1973): Aktivitetet e lira në mësimin e gjeografisë nëpërmjet detyrave të shtëpisë, Flaka, 23. maj/faq.17.
(1973): Migrimet si procese dinamike në hapësirë, Flaka, 27 qershor/faq.20.
(1973): Popullsia evropiane sot, Flaka, 29 qershor/faq.20
(1973): Edukimi dhe arsimimi është nevojë e domosdoshme, Flaka, 2. nëntor/faq.16
(1973): Gjeologjia, eksploatimi dhe perspektivat e xeherorës së Llojanit (1) Flaka, 7 nëntor/faq. 20.
(1973): Gjeologjia, eksploatimi dhe perspektivat e xeherorës së Llojanit (2) Flaka, 9 nëntor/faq. 20.
(1973): Organizimi parashkollor, Flaka, 14 dhjetor/faq.16.
(1973): Libri mjet edukativo-arsimor në mësimin e gjeografisë, Flaka, 21 nëntor/ faq.16.
(1973): Kur respektohet aftësia dhe detyra, Flaka, 16 dhjetor/ faq.16.
(1973): Mësimi plotësues në shkollat fillore të Kumanovës, Flaka, 21 dhjetor/faq.16.
(1973): Bibliotekë me shumë lexues, Flaka, 26 dhjetor/faq.14.
(1974): Suksese të dukshme në arsimimin dhe edukimin e brezit të ri, Flak, 25 janar/faq.9.
(1974): Planeti me unazë-Saturni, Flaka, 10 fror/faq.10.
(1974): Shpërthim i ngjyrërave, Flaka, 13 fror 1974/faq.15.
(1974): Kërkohet më tepër punë edukativo-arsimore, Flaka, 13 fror/faq.16.
(1974): Yjet dhe gjithësia, Flaka, 17 fror/faq.12.
(1974): Aksion pas aksioni kah tradita, Flaka, 6 dhjetor/faq.10.
(1974): Tridhjetë pranvera të betgatshme, Flaka, 8 dhjetor/ faq.10.
(1974): Suksese të dukshme në arsimimin dhe edukimin e brezit të ri, (1) Flaka, 20 dhjetor/faq.11.
(1974): Suksese të dukshme në arsimimin dhe edukimin e brezit të ri, (2) Flaka, 20 dhjetor/faq.11.
(1974): Disa karakteristika të migracioneve, Flaka, 10 mars/faq.17.
(1974): Aktivitet që premton shumë, Flaka, 8 janar/faq.11.
(1975): Ekspozita grafike e akademikut Dimitar Milladinov, Flaka, 2 mars/faq.11.
(1975): Përfshirja e nxënësve ende problem, Flaka, 2 qershor/ faq.12.
(1975): Pak mjete për aktivitete të gjithmbarshme, Flaka, 11 qershor/faq.8.
(1975): Rëndësia praktrike e hartave gjeografike në procesin mësimor, Flaka, 26 nëntor/faq.12.
(1975): Gjeografia dhe sprektrakualiteti i saj në procesin edukativo-arsimor, Flaka, 17 dhjetor/faq.11.
(1975): Lashtësia e Evropës, Flaka e Vëllazërimit, 28 dhjetor/ faq.12.
(1975): Në rend të parë mësimi, sporti dhe në të ardhmen medicina, Flaka, 26 dhjetor/faq.23.
(1975): Matematika është deti i pafund, Flaka, 30 dhjetor/ faq.21.
(1975): Klima e kontinentit të Evropës dhe karakteristikat, Flaka, 11 janar/faq.12.
(1976): Kombinati industrialo-bujqësor “Kumanova” me perspektivë të madhe, Flaka, 22 fror/faq.8.
(1976): Metoda e demonstrimit- nevojë në mësimin e gjeografisë, Flaka e Vëllazërimit, 15 mars.
(1976): Disa aspekte teorike mbi regjionin, Flaka e Vëllazërimit, 30 prill/ faq.21.
(1976): Vendbanime me lartësi më të lartë mbidetare në vendin tonë, Flaka, 17 nëntor/faq.8.
(1976): Dhentë dhe përhapja e tyre gjeografike, Flaka, 24 nëntor/faq.8.
(1977): Rëndësia aplikative e metodës grafike në mësimin e gjeografisë, Flaka, 9 janar/faq.12.
(1977): Përsëritja dhe përforcimi me anën e “fletore mësimore” në lëndën e gjeografisë, Flaka e Vëllazërimit, 16 janar/faq.13.
(1977): Kultivimi i kulturës hartografike te nxënësit (1), Flaka, 30 janar/faq.13.
(1977): Teknika e paraqitjes së ujërave në hartën gjeografike, Flaka, 29 janar/faq.16.
(1977): Kultivimi i kulturës hartografike te nxënësit (2), Flaka, 6 fror/faq.13.
(1977): Njerëzimi në ekuilibër, Flaka, 3 prill/faq.23.
(1977): Uria e ujit, Flaka, 19 prill/faq.17.
(1977): Disa aspekte të gjeografisë në organizimin dhe funksionalitetin e planifikimit rajonal, Flaka, 20 nëntor/faq.16.
(1978): Disa veçori socio-gjeografike në komunën e Dibrës, Flaka, 25 mars.
(1977): Planifikimi hapësinor dhe elementet gjeografike, Flaka, 25 dhjetor/faq.10.
(1978): Testi si formë për vlerësimin e diturive të nxënësve në mësimin e gjeografisë, Flaka, 3 shtator/faq.17.
(1978): Roli i të dhënave historike në mësimin e gjeografisë, Flaka, 5 fror/faq.12.
(1978): Racionalizimi dhe ekonomizimi si parim themelor në mësimin e gjeografisë, Flaka, 10 shtator/faq.16.
(1978): Harta si mjet themelor në mësimin e gjeografisë, Flaka e Vëllazërimit, 12 nëntor/faq.18.
(1978): Organizimi i aktiviteteve të lira mnë mësimin e gjeografisë, Flaka, 27 qershor.
(1978): Zhvillimi i kulturës hartografike te nxënësit, Flaka, 20 mars.
(1979): Disa aspekte mbi rrethin natyror gjeografik dhe ambientin jetësor dhe identifikimi i elementeve natyrore-shoqërore, Flaka, 4 mars/faq.21-22.
(1979): Nevoja për mësimin kompleks të ambientit jetësor dhe mbrojtja (1), Flaka, 4 nëntor/faq.14.
(1979): Nevoja për mësimin kompleks të ambientit jetësor dhe mbrojtja (2), Flaka, 11 nëntor/faq.14.
(1979): Interpretimi i dukurive socio-gjeografike, Flaka, 18 nëntor/faq.14.
(1980): Organizimi i këndit gjeografik në shkollën fillore, Flaka, 2 nëntor/faq.12.
(1980): Racionalizimi në mësimin e gjeografisë, Flaka, 23 nëntor/faq.19.
(1980): Organizimi i mësimit problemor në lëndën e gjeografisë, Flaka, faq.20.
(1981): Përdorimi i hartës gjeografike në mësimin e gjeografisë, Flaka, 29 mars.
(1982): Zhvillimi i gjeografisë si shkencë (1), Flaka, 28 fror/faq.12.
(1982): Zhvillimi i gjeografisë si shkencë (2), Flaka, 7 mars/faq.12.
(1982): Funksioni i kabinetit gjeografik në procesin mësimor, Flaka, 16 prill.
(1982): Struktura socio-ekonomike e amvisërive në komunën e Dibrës, Flaka, 19 fror.
(1982): Faktorët gjeografikë në dritën e materializmit historik, Flaka, 16 maj.
(1983): Gjeografia e ushqimit, Flaka e Vëllazërimit, 18 dhjetor/faq.16.
(1983): Shtimi eksponencial i popullsisë botërore, Flaka, 25 dhjetor/faq.22.
(1983): Politika demografike ç’është ajo?, Flaka, 30 dhjetor/faq.22.
(1984): Teoritë e reprodukcionit të popullsisë, Flaka, 8 janar/faq.16.
(1984): Problemet bashkëkohore të ushqimit (1), Flaka, 22 janar/faq.20.
(1984): Problemet bashkëkohore të ushqimit (2), Flaka, 29 janar/faq.20.
(1984): Ç’ka në të ardhmen me ambientin jetësor. Flaka, 5 fror/faq.20.
(1984): Përpunimi i përmbajtjeve mësimore, Flaka, 11 mars/faq.15.
(1984): Roli i hartave në sistemin didaktik të arsimimit gjeografik në RS të Maqedonisë (1), Flaka, 30 dhjetor/faq.28.
(1985): Roli i hartave në sistemin didaktik të arsimimit gjeografik në RS të Maqedonisë (2), Flaka, 6 janar/faq.22.
(1985): Formimi i botëkuptimeve materialiste mbi botën (1) Flaka, 13 janar/faq.22.
(1985): Formimi i botëkuptimeve materialiste mbi botën (2) Flaka, 20 janar/faq.20.
(1985): Faktorët gjeografikë dhe aspekti i materializmit dialektik, Flaka, 27 janar/faq.22.
(1985): Zhvillimi i kuptimeve në mësimin e gjeografisë, Flaka, 24 mars/faq.22.
(1985): Sa dhe si përgatitemi për realizimin e programit mësimor, Flaka, 12 maj/faq.22.
(1985): Si është pasqyruar Maqedonia në hartat e vjetra gjeografike, Flaka, 8 shtator/faq.22.
(1985): Harta e Vajsit për Maqedoninë, Flaka, 27 tetor/ faq.20.
(1985): Elementet gjeografike në hartë dhe roli i tyre në praktikë, Flaka, 17 nëntor/faq.22.
(1986): Prej skicës e deri në hartën gjeografike, Flaka, 20 prill/faq.22.
(1986): Faktorët e dinamizimit të procesit mësimor (1), Flaka, 9 nëntor/faq.19.
(1986): Faktorët e dinamizimit të procesit mësimor (2), Flaka, 16 nëntor/faq.19.
(1986): Disa forma për sendërtimin e dinamizimit në mësimin e gjeografisë (1), Flaka, 23 nëntor /faq.19.
(1986): Disa forma për sendërtimin e dinamizimit në mësimin e gjeografisë (2), Flaka, 23 nëntor/faq.19.
(1999): Maqedonia në hartografinë antike, Flaka, 20 dhjetor/faq.11.
(1999): Qytetet e Maqedonisë antike. Shenjat e të kaluarës, Fakti, 31 dhjetor/faq.59.
(1984): Indeterminizmi gjeografik, Flaka, 31 tetor/ faq.18.
(1984): Si në të ardhmen. Gjeoekologji, Flaka, 5 fror/Shkup.
(1986): Prej skicës e deri në hartën gjeografike (1), Nga praktika shkollore, Flaka, 13 prill,1986, 20 prill/Shkup.
(1992): Shkupi rëndon frymëmarrjen, Në çfarë ambienti jetojmë, Flaka, e premtre, 13 mars/Shkup.
(1992): Elementet demokratike të politikës ekologjike, Flaka, e diell,12 prill, faq. 15.
(1999): Bota është e jona, Fakti, e hënë, 23 gusht, Shkup.
(1999): Maqedonia në hartografinë antike, Hartografi, Flaka, e hënë 20 dhjetor/Shkup.
(2000): Realizimi praktik varet nga ekipimi, Struktura shkencore e planit hapësinor të Republikës së Maqedonisë, Në fokus, Flaka, e martë 4 janar/Shkup.
(1992): Ç'po ndodh me ambientin jetësor, Ekologji, Flaka, e mërkurë, 13 maj/Shkup.
(1981): Parimet themelore në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup 12. qershor, 14.
(1981): Parimi i aktivitetit të vetëdijshëm në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Fkala, Shkup.
(1981): Parimi i sistematizirmt dhe shkallëzimit në mësimin e gjeografisë, Flaka, Shkup.
(1981): Parimi i racionalizimit dhe ekonomizimit në mësimin e gjeografisë, Pedagodu, Flaka, Shkup.
(1981): Mësimi i gjeografisë dhe edukata morale, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1982): Edukata ekologjike në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1982): Kontrollimi dhe vlerësimi i nxënësve në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1982): Testi tematik mësimor në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka,Shkup.
(1982): Krahasimi si formë e kuptimit të proceseve mësimorer, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1982): Përsëritja fragmentare në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka,Shkup.
(1983): Organizimi i orës mësimore në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1983): Përpilimi i programit të aktiviteteve të lira në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Shkup.
(1983): Ecuria metodike e një ore mësimore në mësimin e gjeografisë Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1983): Matjet në hartë gjeografike dhe roli i tre në jetën praktike, Pedagogu, Shkup.
(1983): Parimi i konkretizimit në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1983): Parimi i mbamendjes së diturive të fituara në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1983): Veçantitë e përpunimit të temave fiziko-gjeografike në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1984): Temat hartografike në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1984): Metoda e të shprehurit me gojë në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1984): Përdorimi i fotografive në mësimin e gjeografisë, pedagogu, Flaka, Shkup.
(1985): Metoda e demonstrimit në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1985): TV dhe radioemisionet gjeografike në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup, 92.
(1986): Format e punës në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1986): Paraqitja e relievit në hartat gjeografike dhe roli i tyre në procesin e formimit të kuptimeve gjeografike, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1986): Përgatitja e arsimtarit për realizim,in e programit mësimor, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1988): Kompletimi i kabinetit të gjeografisë me mjete mësimore, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1988): Përdorimi i globit induktiv dhe gjeografik në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1990): Sietlli arkitekt i kulturës për mbrojtjen e ambientit jetësor, Flaka, Shkup.
(1990): Roli i ekskurzioneve në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1990): Mësimi i natyrë formë adekuate për kuptimin e problemeve hapësinore, Flaka, Shkup.
(1991): Përdorimi i teksteve gjeografike në mësimin e gjeografisë, Pedagogu, Flaka, Shkup.
(1991): Vatër e qytetërimit të hershëm, Gjeografia e Maqedonisë antike (1), Flaka e Vëllazërimit, E diell, 13.10/Shkup.
(1992): Vatër e qyterimit të hershëm, Maqedonia në sytë e autorëve antikë, Gjeografia e Maqedonisë antike (2), Flaka, E mërkurë, 16.10/Shkup.
(1992): Vatër e qytetërimit të hershëm, Gjeografia e Maqedonisë antike (3), Stroboni zbërtheu emrin e Maqedonisë, Flaka, e premte, 18.10/ Shkup.
(1992): Vatër e qytetërimit të hershëm, Gjeografia e Maqedonisë antike (4), Kush ishte Leka i Madh (AIeksandri i Maqedonisë, Flaka, e diell, 20.10/Shkup.
(1992): Gjurmëve të lashtësisë, Monumentet dhe përmendoret e kulturës islame në Shkup, Kohët, Hëna e Re, maj/Shkup.
(1999): Tre qytetet e Maqedonisë antike, Fakti, E premte 4/Shkup,10.
(1999): Vendbanime parahistorike dhe të mëvonshme në rajonin e Kumanovës, Fakti, e shtun 8 mars/Shkup.
(1994): Dimenzionet e gjithësisë, Gëzimi,4/Shkup.
(1988): Ç'po ndodhë me Diellin tonë. Gëzimi, 8 prill, Shkup.
(1999): Çka me ambientin jetësor, Fakti, e premte, 27 gusht, Shkup.
(1999): Qytetet e Maqedonisë antike, Mileniumi i ri, Fakti, e premte 31 dhjetor, Shkup.
(1992): Elementet demografike të politikës ekologjike, Flaka, e diell, 12 prill, Shkup.
(1992): Shkupi rëndon frymëmarrjen, Flaka, E premte, 13 mars Shkup.
(1987): Gjeografia dhe ambienti jetësor, Flaka, 27 shtator, Shkup.
(1988): Disa aspekte të spektrakualitetit të mësimit të gjeografisë, Flaka, 2 nëntor, Shkup.
(1986): Disa forma për sendërtimin e dinamizimit në mësim, Flaka, 23 nëntor, Shkup.
(1988): Ndotja e deteteve, Ruajtja e ambientit jetësor, Flaka, 11 shtator, Shkup.
(1987): Degradimi i rrethit gjeografik-problem aktual me karakter ndërkombëtar, Flaka, 22 shkurt/ Shkup.
(1989): Roli i filmit tematik në mësimin e gjeografisë, Nga praktika shkollore, Flaka, 13 janar/Shkup.
(1986): Faktorët e dinamizimit të procesit mësimor, Flaka, 9 nëntor/ Shkup.
Kur harrohet misioni human i shkencës, Flaka, Shkup.
(1990):Kurdisje e historisë sipas hamendjes, Flaka, Shkup.
(1990): Mospërfillje e metodës dialektike-analitike, Flaka, Shkup.
(1990): Përsëritje e së kaluarës si dënim, Flaka, Shkup.
(1990): Ndërtimi i materialit shkencor s'guxon të jetë i njëanshëm,Flaka, Shkup.
(1990): Kur shkenca i nënshtrohet politikës së ditës, Flaka, Shkup.
(1990): Gjeografia borgjeze-në thonjtë e pseudoshkencës, Flaka, Shkup.
(1994): Maqedonia në kohë-hapësirë. Gjeografia e Maqedonisë antike(1), Hëna e Re, 15 gusht, faq. 31.
(1994): Maqedonia në kohë-hapësirë. Gjeografia e Maqedonisë antike(2), Hëna e Re, 15 shtator, faq.31.
(1975): Metodat matematikore në studimin e hapësirës gjeografike, Flaka e Vëllazërimit, 19 fror/faq.18.
(1990): Ç'thonë defterët e regjistrimeve osmane, Flaka, Shkup.
(1990: Problem i shkencës e jo i politikës ditore, Flaka, Shkup.
(1990): Dokumentet historike flasin vetë, Flaka, Shkup.
(1990): Shabllonet e antropogjeografisë tendencioze, Flaka, Shkup.
(1982): Indeterminizmi gjeografik, Flaka, 31 tetor/Shkup.
(2004): Parimet, kriteret dhe modelet për ndarjen territoriale të territorit të Republikës së Maqedonisë. Vizione. Revistë për shkencat shoqërore, nr.1/Shkup.
(2005): Zagaduvanje na poçvite vo Republika Makedonija i merki za nivna zashtita, Bilten br.1, PMF, Institut za geografija, Shkup
(2005): Aerozagaduvawe vo Republika Makedonija i merki za nejzina zaшtita, Geografski razgledi, br. 38-39, PMF, Geografski institut, Shkup.
Libra universitar, të shkollave të mesme dhe për shkollat fillore
(1981): Gjeografia matematike me hartografinë, Akademia Pedagogjike, "Kliment Ohridski"-Shkup.
( 1996): Metodika e mësimit të gjeografisë për arsimtarët, Sh. B. Prosvetno delo, Shkup.
Bashkë autorësi me T. Andonovski, (1999): Metodika na nastavata po geografija, Univerzitet “Sv Kiril i Metodij”, Skopje, Prirodno-matematiçki fakultet, Institut za geografija, Interdiskont, Shkup
( 1994): Zhivotna sredina, Skaj Agencija, Shkup
(1991): Zashtita i uanpreduvawe na zhivotnata sredina, Universitet "Kiril i Metodij", Shkup
Bashkë autorësi me Dimitrovska Olgica (2004): Zhivotna sredina (Geografski aspekt za zashtita na zhivotnata sredina), Sh.B. Sak-stil, Shkup
(2004): Gjeografia matematike, Sh.B. Logos-5, Sh.B. Sak-stil, Shkup
Bashkë autorësi me Dimitrovska Olgica (2005): Osnovi na geografijata, Sh.B. Logos-5, Shkup
(1989): Geografija za IV godina prosvetna struka, Sh. B. Prosvetno delo, Shkup.
(1989): Geografija za I godina prirodno-matematiçka nasoka, Sh. B. Prosvetno delo, Shkup.
(1990): Geografia za II godina kulturolo[ka jaziçna nasoka, Sh. B. Prosvetno delo, Shkup..
(2002): Gjeografia për klasën e parë gjimnaz (Geografija za prva godina , Sh.B. Logos-A, Shkup.
(2002): Gjeografia për klasën e VII të shkollave fillore, Sh.B. Logos-A, Shkup.
(2002): Gjeografia. Fletore pune për klasën e VII të shkollave fillore, Sh.B. Logos-A, Shkup (Fletore pune).
(2002): Gjeografia për klasën e VIII të shkollave fillore, Sh.B. Logos-A, Shkup.
(2002): Gjeografia për klasën e VIII të shkollave fillore, Sh.B. Logos-A, Shkup (Fletore pune).
Projekte shkencore
Potencijalni mozhnosti za razvoj na Kozjaijata i Sredorek, Univer¬zi¬tet Kiril i Metodij, Skopje, PMF, Institut za geografija, Skopje, 1989, Finansirano od Ministerstvo za nauka.
LEAP za op[tinata Lipkovo, Ministerstvo za `ivotnata sredina i pro¬storno planirawe, Skopje, 2002, (kako avtor)), Finansirano od Germanskata vlada.
Geoekolo[ki problemi zaшtita na `ivotnata sredina vo Kumanov¬skata i Slavi[ka Kotlina, PMF, Institut za geografija, Skopje, 1967, Finansirano od Ministerstvoto za nauka
Prostoren plan na Republika Makedonija, Ministerstvo za `ivotna sredina i prostorno planirawe, Skopje, 2001 (konsultat za `ivotna sredina).
Dendroflorna karta na Republika Makedonija, Ministerstvo za nauka, 2000-2003.
Ese
(1999): Hyrje në bastion, Në Tetovë po ndodhin gjërat, Babiloni, Shkup.
Libra poezish
(1973): Vaji i Vashës dhe Llovaruna, Flaka e Vëllazërimit, Shkup.
(1981): Fyelli i mëngjezit, Flaka e Vëllazërimit, Shkup.
(1986): Pus, Flaka e Vëllazërimit, Shkup.
(1990): Gur i kristë, Flaka e Vëllazërimit, Shkup.
(1995): Përsëri në Llovarunë, Flaka e Vëllazërimit, Shkup.
(2000): Se e zeleno i belo, Sh.B. Interdiskont, Shkup.
(2001): Vjen koha, Sh.B. Babiloni , Shkup
Fejtone
(1975): Kumanova me basen të ri olimpik, Flaka, 9 korrik/faq.7.
(1975): Nuk mjafton sasia e ujit për pije, Flaka, 11 korrik/faq.8.
(1975): Së shpejti me shtëpi kulture, Flaka, 11 korrik/faq.8.
(1975): Shkollë e re fillore, Flaka, 11 korrik/faq.8.
(1975): Elektrifikimi i fshatrave problem preokupues, Flaka, 18 korrik/faq.5.
(19775): Rrota e jetëas e Isak Arsllanit?, Flaka, 20 korrik/faq.8.
(1975): Investime të mëdha në mbrojtjen sociale, Flaka, 20 gusht/ faq.8.
(1975): Nëntoka e Llojanit në grevë masovike
(1984): Shtigjeve luftarake të gjeneral Ibrahimit
(2002): Vëzhgimi evropian, garancë për numrin e saktë (Regjistrimi, 2002), Lobi, nr.90, 4 nëntor 2002, 15-16.
(1973): Qani Ramadani arsimtar i merituar, Flaka, 12 dhjetor/ faq.16.
Asllan Selmani ,nga Akademia e Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
*****
Akademik Prof.Dr.Isuf Rexhepi (post mortum)
Prof. Dr. Jusuf Rexhepi u lind në Tetovë më 15 qershor të vitit 1922, në një familje zejtarësh, pak kohë pas mbarimit të luftës së Parë Botërore, që shënon periudhën e konsolidimit të mbretërisë Jugosllave, ku qenë përfshirë gati gjysma e tokave shqiptare.
Sajesa artificiale e quajtur Jugosllavi, e formuar si dhuratë e aleatëve që e fituan luftën, përfshinte një territor të gjerë dhe një popullatë tejet heterogjene, një konglomerat të përzier që kurrë nuk ka mundur të konsolidohet gjer në shkatërrimin e vet, pas gati një shekulli ekzistence.
Populli shqiptar, në periudhën mes dy luftërave botërore, në Tetovë dhe në viset e tjera të Jugosllavisë, merrej më shume me bujqësi,aty këtu me tregti të vogël, sepse tregtia e madhe ishte rezervuar për popullin sllav. Vendet e punës në administratë, arsim, shëndetësi, gjithashtu kanë qenë të rezervuara për ta. Arsimimi i masave të gjëra të popullit shqiptar, si element kyç i progresit të një populli ishte katastrofik. Populli shqiptar në Tetovë edhe në viset tjera të Jugosllavisë ishte një popull pa orientim, pa perspektivë, një popull me një gjendje shumë të vështirë ekonomike që nuk dinte çfarë duhet të bëjë dhe kah duhet t’ia mbajë. Historiani serb Vasa Çubriloviq, shkroi tezën e doktoraturës dhe parashihte rrezikun se ky popull një ditë mund të shndërrohet në një irredent.
Kështu në vitet 1939, 1940, filloi terroi i paparë ndaj popullit shqiptarë, me sloganin se ata duhet të shkojnë në Turqi. Por teoria e Vasa Çubriloviqit nuk u realizua pasi nisën të duken shenjat e fillimit të luftës së dytë botërore.
Mësimet a para i morri në të ashtuquajturin Mejtep-mësim fetar tek një hoxhë. Mësimi i arabishtes, i shkonte vështirë dhe përgjithësisht nuk tregoi ndonjë interesim. Këtë shkollë fetare e vazhdoi paralelisht me shkollën laike në gjuhën serbokroate, e cila ishte e obligueshme dhe të cilën e ndoqi me vullnet dhe tregoi sukses të shkëlqyeshëm, duke u radhitur në mesin e nxënësve më të mirë gjatë katër viteve, sa zgjaste ajo shkollë.
Pas kryerjes së shkollës fillore u regjistrua dhe vazhdoi shkollimin në gjimnazin real të Tetovës,edhe pse kishte shumë obstruksion nga rrethi konzervativ i atëhershëm për vazhdimin e shkollimit. Gjatë kësaj kohe vazhdoi me përkushtim të madh mësimet në klasat e larta të gjimnazit dhe ishte nxënës i dalluar. Përcillte me kujdes ngjarjet dhe ishte në dijeni se po përgatitet luftë-një qërim hesapesh mes fashizmit Italian e Gjerman me botën demokratike dhe me komunizmin e Bashkimit sovjetik. Fillimi i Luftës së dytë botërore, më 6 prill 1941 e pezulloi shkollimin tij në gjimnaz, në klasën e shtatë.
l. Periudha e Luftës së dytë botërore
Më 6 prill të vitit 1941 Hitleri, përkatësisht aleatët e boshtit Berlin-Romë e sulmuan Jugosllavinë. Ajo Jugosllavi, e përbërë prej një konglomerati popujsh të ndryshëm, ajo krijesë artificiale, nuk ka mundur të qëndrojë bombardimeve më tepër se gjashtë ditë.
Me depërtimin e fuqive ushtarake italiane në trojet shqiptare, depërtoi edhe administrate në gjuhën shqipe dhe u hapën shkollat e para shqipe. Në rrethanat e reja shqiptarët i kishin të gjitha ingerencat e një shteti të administruar nga vetë ata, kurse vetëm çështja ushtarake ishte në dorën Italiane. Populli shqiptar tokave të çliruara shqiptare asokohe i ishte mirënjohës popullit Gjerman dhe Italian që e çliruan nga zgjedha sllave. Megjithatë shqiptarët, në ish Jugosllavi, e kuptuan me kohë që fashizmi gjerman dhe Italian ka shkaktuar tragjedi të papara në Evropë.
Vetë populli Gjerman dhe Italian, nga perspektiva e sotme, e akuzojnë shtetin e atëhershëm të Hitleri dhe këtë e bëjnë me të drejtë. Do të ishte padrejtësi e madhe po t’mos përmendej edhe roli i Ballit Kombëtar, që popullin shqipëtar në Jugosllavinë e vjetër e ringjalli nga pluhuri, e ringjalli në çdo pikëpamje. Sidomos duhet theksuar rolin e ballit kombëtar në zhvillimin e arsimit në gjuhën shqipe, që përbën kontributin madhështor të këtyre njerëzve të shkëlqyer, të cilët brenda 4 viteve, sa zgjati Lufta e Dytë Botërore, e transformuan një popull të tërë. Për të vazhduar shkollimin dhe për të kryer maturën, që i kishte mbetur pas mbarimit të klasës së VII të gjimnazit të Tetovës, u detyrua të shkojë në Prishtinë, pasi vetëm atje funksiononte shkolla e mesme e gjimnazit në gjuhën shqipe. Autoritetet e shkollës së mesme në Prishtinë, në krye me drejtorin Dr. Rexhep Krasniqin dhe me rektorin-Vasil Andonin ishin kujdesur që gjithçka të funksiononte si duhet.
Kreu maturën dhe me diplomën e maturantit të shkëlqyer u kthye në Tetovë. Në vitin 1942, në konkursin e shpallur nga drejtoria e shëndetësisë së Tiranës, fitoi bursën për t’i ndjekur studimet e mjekësisë në Bari të Italisë. Studimet në Itali nuk ishin të lehta. Ishin rrethana lufte dhe ndihej mungesa e gjithçkaje, përfshirë këtu edhe ushqimin.
Kalimi i një rruge aq të gjatë dhe të rrezikshme, gjer në qytetin ku i kishte regjistruar studimet e larta, ishte gjë e vështirë, prandaj edhe ishin të paktë ata që shkonin të studiojnë në Itali. Por, për te, entuziast siç ishte, s’kishte pengesa, sepse i përballonte të gjitha. Ishte vjeshtë kur arriti në Itali dhe kur në Universitetin e Barit regjistroi vitin e parë të studimeve të Mjekësisë. Fillimisht iu desh ta mësojë Italishten dhe t’i nënshtrohet provimit të gjuhës, për të fituar të drejtën që më pas të jep edhe provimet e Mjekësisë.
Në vitin 1943 pasi i kreu të gjitha këto, i dobësuar dhe i rraskapitur u kthye në Tetovë, të rehabilitohet pak dhe pastaj ta vazhdojë vitin e dytë të studimeve. Por kjo nuk ndodhi ngase u hap fronti i luftës në jug të Italisë. Në këso rrethanash, ai nuk mundeshte të shkojë dhe të vazhdojë studimet në Fakultetin e Mjekësisë, në qytetin Bari. Ato ditë vjeshte të vitit 1943 në Tetovë formohej njësiti ushtarak-batalioni autonom me emrin “Luboten”, ku ushtarët edhe eprorët do të ishin shqiptarë nga Pollogu. Në këtë batalion u inkuadrua edhe ai në postin e nëntogerit-ndihmësit të mjekut ku qëndroi për 3-4 muaj prej nga më vonë dezertoi. Shkaku kryesor i inkuadrimit në këtë batalion ishte që të punojë me mjekë, që të jetë në rrjedha me profesionin mjekësor të cilën e donte shumë e jo të inkuadrohej në forcat gjermane dhe të luftojë për idealet nacional-socializmit. Ai nuk kishte pasur kurrë iluzione se fashizmi gjerman ose Italian kishte ardhur në Shqipëri apostafat për t’i çliruar shqiptarët! Të tilla qenë rrethanat. Për te, si ngjyra e zezë fashiste ashtu edhe ngjyra e kuqe komuniste, ishin njësoj. Bile kjo e dyta ishte më shkatërrimtare!
Në ndërkohë, shfrytëzoi rastin e krijuar nga Balli Kombëtar që, për studentët shqiptarë, kishte siguruar studime në Vjenë. Kështu në vitin 1944 vazhdoi semestrin e tretë të studimeve të Mjekësisë. Edhe pse Lufta kishte marrë hov dhe fuqitë aleate kishin depërtuar thellë në Evropë, edhe pse, forcat e Bashkimit Sovjetik kishin depërtuar në Ballkan dhe i afroheshin Vjenës, studentët shqiptarë vazhdonin të studiojnë me zell. Por më vonë kur bombardimet u shpeshtuan, qëndrimi në Vjenë ishte i pamundur. Atëherë vendosi të largohet nga Vjena dhe shkoi në Shkofja Lloka, afër Lubjanës, ku mbeti gjer në mbarimin e luftës.
III. Periudha pas Luftës së Dytë Botërore.
Gjatë muajit maj të vitit 1945 përfundoj Lufta e Dytë Botërore e cila mori me miliona viktima dhe prishi infrastrukturën e Evropës së atëhershme. Në një kohë kur tërë Evropa shpëtoi nga zgjedha gjermane dhe filloi të marrë frymë lirshëm ne Shqiptarët e mbetur në Jugosllavi ndodhi e kundërta. Tokat shqiptare në Jugosllavinë e Titos u ricoptuan. Ku mbeti dhe ç’u bë me marrëveshjen e Bujanit të fundit të vitit 1943? Për paradoks, vendimet e Konferencës së Bujanit u shkelën . Mu për këtë ai shpesh përdorte sentencën se ne më 1945 “u çliruam nga liria”. Menjëherë pas mbarimit të Luftës së Dytë Botërore, në Jugosllavi, filloi fushata e egër kundër inteligjencës shqiptare. Një pjesë e kësaj inteligjence, që nuk ka mundur të pranojë ideologjinë komuniste dhe të inkuadrohet në radhën e komunistëve, u nxor nëpër gjyqe dhe u vra. Si dëshmitarë i kohës , ai gjithmonë theksonte se u shkatërruan gati të gjithë intelektualët shqiptarë. Këto ishin gjërat, momentet psikike që ndikuan tek ai jashtëzakonisht shumë dhe bënë që të mos i afrohet ndonjëherë partisë komuniste. Mbarimi i Luftës së dytë botërore e gjeti në Shkofja Lloka të Sllovenisë, ku një kohë të shkurtër ishte në shërbim të sanitetit të komandës së qytetit. Shkuarja në Tetovë ishte e rrezikshme, ngase në monopol të Tetovës ishin pushkatuar dhe rrahur shumë njerëz, ndër të cilët edhe babai i tij, cili ishte rrahur nën pretekst që të tregojë se ku gjendej i biri, Jusufi.
Menjëherë, pa humbur kohë dhe me qëllim të vazhdimit të studimeve, dorëzoi dokumentet e Vjenës në dekanatin e Fakultetit të Mjekësisë së Beogradit, me shpresë, se pas katër semestrash të kryer në Bari dhe Vjenë, tani në Beograd do të regjistrohej në semestrin e pestë. Por nuk ndodhi kështu. Për shkaqe politike, Dekanati i Fakultetit të Mjekësisë së Beogradit ia anuloi të gjithë semestrat bashkë me provimet e absolvuar duke e detyruar t’i rifillojë ato prej semestrit të parë.
Pas një kohe, kur terrori komunist u zbut pak, mundi të udhëtojë dhe të shkojë në Tetovë për ta vizituar familjen.. Ishte koha kur komunistët përpiqeshin ta lansojnë floskulën e njohur të Titos mbi vëllazërim-bashkimin, të cilën një pjesë e popullit shqiptar në Jugosllavi e kuptoi dhe nuk e pranoi.
Në fillim të vitit 1952, pas diplomimit, u kthye në Tetovë ku një kohë punoi si mjek i praktikës së përgjithshme. Në ato vite, në Shkup, formohej dhe hapej Fakulteti i Mjekësisë që ishte rast i mirë për ta filluar specializimin nga mjekësia internet, të cilën edhe e kreu më 1957. Pas specializimit, si specialisti i parë internist, organizoi shërbimin për sëmundjet e brendshme në spitalin e atëhershëm të Tetovës, duke ushtruar edhe detyrën e drejtorit të spitalit. Në kohën kur në këtë spital filluan të vinin specialistët maqedonas ai u detyrua që postin e drejtorit t’ia lërë një kolegu maqedon.
Pas një kohe i lindi dëshira të specializojë kardiologjinë, ashtu edhe bëri. Regjistroi studimet në Beograd dhe puna i shkoi mbarë deri në muajin dhjetor të vitit 1968, kur në Tetovë shpërthyen demonstratat e shqiptarëve për të drejtat e tyre të natyrshme. Udhëheqja e spitalit të atëhershëm të Tetovës, me pretekstin se edhe ai ishte implikuar në demonstratat e Tetovës, pezulloi me një akt të padrejtë vendimin e specializimit dhe urdhëroi që të kthehet në spitalin e Tetovës, të cilën gjë ai e refuzoi pasi ishte duke përgatitur provimin nga kardiologjia. Për këtë shkak, ata të spitalit të Tetovës e përjashtuan nga puna. Ai vazhdoi mësimin në Beograd, e dha provimin e kardiologjisë dhe u kthye në Tetovën e tij ku dyert e spitalit ishin të mbyllura për te.
Pas një viti, komiteti i Tetovës dhe autoritetet politike të spitalit, pasi panë që padrejtësia e bërë ndaj tij po binte në sy, si dhe për shkak të presionit të popullatës që nuk e kishte të qartë përse një specialist internist dhe kardiolog rri në shtëpi në kohën kur populli ka nevoja të mëdha për të, u detyruan ta pranojnë sërish në punë, me kusht që ai- themeluesi i shërbimit të mjekësisë interne, të mos punojë në spital, por në ambulancën e vendosur në barakën e spitalit. Duke mos patur tjetër zgjidhje, pranoi të punojë në atë barakë.
Pas punës njëvjeçare në barakën e përmendur, vendosi ta braktis Tetovën dhe të shpërngulet në Prishtinë me qëllim të inkuadrimit në procesin mësimor në Fakultetin e posafurmuar të Prishtinës. Vendimi ishte i rëndë pasi i duhej të inkuadrohet në një punë të re. I duhej që prej një mjeku specialist prakticient të futet në teoritë e mjekësisë. Por, falë vullnetit të madh dhe përkrahjes pa reserve të kolegëve, arriti që të përballojë edhe këtë stuhi në jetën e tij.
Më 19.09.1973, në orën 10, në amfiteatrin qendror të Prishtinës u paraqit për ta mbajtur ligjëratën e parë nga lëmi i mjekësisë interne. Vetëm para një muaji Jusuf Rexhepi e ushtronte profesionin e vet i hedhur tutje ne një barakë të spitalit të Tetovës, kurse tani qëndronte përpara studentëve, qytetarëve akademikë të Kosovës, duke mbajtur ligjëratë në shkencat mjekësore…
Entuziazmi i pashoq, kujtimet e këqija nga Tetova,njohja e gjuhëve të huaja, sidomos gjuhës gjermane dhe italiane, ndihma pa rezervë e kolegëve kanë qenë vendimtare që ai t’i përballojë sfidat. Për avancimin e mëtutjeshëm, ai iu përvesh punës në përgatitjen e tezës së doktoraturës. Tezën e doktoraturës, me një tematikë shumë aktuale dhe moderne e mbrojti me sukses të dalluar, në amfiteatrin qendror të Fakultetit të Mjekësisë në Prishtinë. Mbrojtja e tezës së doktoraturës më 1978, me publikimin e rreth 50 punimeve shkencore, me përgatitjen e tekstit universitar”Ekzaminimi klinik i sëmundjeve të brendshme”, që doli nga shtypi në vitin 1980, u hapën shtigjet për avancimin e tij shkencor dhe universitar. Po këtë vit fitoi titullin e Profesorit inordinar kurse më 1985 atë të ordinariusit. Më vonë arriti të emërohet shef i katedrës në mjekësinë interne, kurse kryeshef i kardiologjisë.
Në vitin 1981 filluan trazirat në Kosovë, si përgjigje ndaj pushtetmbajtësve serb,që ushqeheshin me iluzione se Kosova është e tyre. Regjimi i Beogradit u vërsul që të gjejë organizatorët dhe fajtorët e trazirave dhe demonstratave, duke u përpjekur të zbulojë ata që kanë mundur t’i indoktrinojnë studentët që në mënyrë kaq të fuqishme të çohen kundër regjimit të atëhershëm. Kështu filluan sulmet ndaj tij me botimin e artikujve në gazetat prestigjioze serbe, me fotografinë e tij si oficer i batalionit autonom shqiptar. Me këtë Beogradi, shtypi dhe partia komuniste donte t’i diskreditojë mësimdhënësit shqiptarë të Universitetit të Prishtinës me pretekst se këta janë ata që kanë indoktrinuar studentët shqiptarë.
Por, vërsuljet intensive të shtypit të Beogradit me qëllim të diskreditimit të tij përpara popullit Kosovar kishin efekt të kundërt. Kështu, në vend që prof. Dr. Jusuf Rexhepi të diskreditohet përpara opinionit publik ndodhi e kundërta: ai u bë personalitet i admiruar.
Më në fund komisioni i Universitetit të Prishtinës i përbërë nga mjekët serb dhe profesorë titistë shqiptarë vendosi që ta postojë nga posti i shefit të katedrës dhe kryeshefit të kardiologjisë si person politikisht i papërshtatshëm. Mbeti në Klinikë, vazhdoi edhe me tej të jetë në procesin mësimor, kurse kolegët e tij, profesorët shqiptarë, vazhduan të shprehin një respekt të posaçëm ndaj tij.
Shtypi i Beogradit me korrespodentët e vet vazhdoi të lansojë edhe më tej artikuj me fotot e tij me qëllim të diskreditimit të Universitetit të Prishtinës dhe kërkonin që patjetër të hiqet nga procesi mësimor. E kishte më edhe moshën prej 65 vitesh dhe një ditë, pa e konsultuar fare, me t’u kthyer nga pushimi vjetor, gjeti një vendim me të cilin e kishin pensionuar. Edhe këtë e pranoi me gjakftohtësi, sepse misionin e tij e kishte kryer si duhet…
lV. Periudha pas monizmit
Më 1989 pas shpartallimit të komunizmit u kthye në Tetovë, vazhdoi punën si mjek, në ordinancën e tij. Në vitin 2000 kur u hapen dosjet e “UDB”së ai mori dosjen e tij prej 500 faqesh ku qarte shihej se për gati 50 vjet me radhe ka qene person i ndjekur hap pas hapi dhe ne shënjestër te shërbimeve te “UDB”-së, për te vetmin arsye se ka qëndruar i pathyer dhe dinjitoz ndaj presioneve te regjimit titist si dhe ndikimit dhe autoritetit te madh qe kishte ne mesin e popullatës.
Në fund të vitit 2002, dëgjueset e tij, që i përdori plot 50 vjet, i varri në një gozhdë. Që nga viti 1959 në çdo moment të jetës së tij e kishte pranë bashkëshorten e tij Prof. Sabiha, e cila me urtësinë e saj dhe mençurinë e ndihmoi t’i përballonte gjithë këto sfida jetësore. Përpos respektit të madh që ajo gëzonte nga bashkëshorti, ajo ishte e respektuar edhe nga kolegët dhe nxënësit e saj, si profesoreshë e kimisë, në gjimnazin e Tetovës.
Vdiq në moshën 82 vjeçare me 28 Nëntor 2004 në Tetovë, nga një sëmundje e rëndë, i rrethuar nga të afërmit e tij, të cilët u kujdesën për të me përkushtim deri në çastet e fundit të jetës së tij.
Isuf Rexhepi ,nga Akademia e Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
Akademik Prof.dr.Nexhat Abazi(post mortum)
Prof.dr. Nexhat Abazi u lind më 22 maj të vitit 1948 në fshatin Kolibar të Kërçovës, ndërsa ndërroi jetë pas një sëmundje të rëndë në Gostivar.Punoi me përkushtim, shkroi e botoi me shume se dy dekada. Ai la një trashëgimi të pasur të botuar në mbi 200 artikuj, la 5 libra të botuara e 5 dorëshkrime si dhe një arkiv të pasur e një biblioteke me një numër mbi 5.000 titujsh. Ai mbetet një nga dijetaret dhe hulumtuesit e denjë në fushë të pedagogjisë e të kulturës shqiptare në përgjithësi.
Nexhatin do ta kujtojmë si njeri të dashur, njeri gojëmbël dhe buzagaz. Kështu e kishte falur Zoti: të qetë, tolerant, bujar, të dashur e të ndergjegjshëm. Nexhati te gjithëve u hynte ne zemër, sepse ai dinte se cfare gjuhe të përdorte në raste hidhërimi ose gëzimi. Ai ishte zemërgjerë e shpirtmadh.
SHKENCETAR I SHQUAR
Humbja e prof. dr. Nexhat Abazit, përveç dhimbjes së thellë që u ka shkaktuar njerëzve të tij të dashur e familjes si dhe miqve e kolegëve të shumtë, pa dyshim është një humbje e madhe edhe për shkencën e pedagogjisë në Maqedoni e më gjerë. Sigurisht që jeta, përkushtimi, shembulli dhe personaliteti i tij shkencor e humanitar do të mbeten të paharruara përjetë.
Vdekja e profesorit Nexhat Abazit na ka tronditur të gjithëve, veçmas neve që e nojohëm dhe e patëm mik e koleg, për te cilin gjithmonë do ta ruajmë kujtimin si për një njeri të matur si me fjalën, ashtu edhe me veprat e tij.
Ndonëse ai na iku herët dhe sigurisht do të na mungoje, megjithatë personaliteti dhe vepra e tij është me ne dhe do te na shërbeje neve dhe gjeneratave të reja. Vdekja është një fenomen natyror, mirëpo kur njeriu lë pas vetes vepra të mira siç na la i ndjeri Nexhat Abazi, ikja nga jeta shenjëzon çastin e përjetësimit të emrit të tij si gurrë të dijes e përvojës.
Niveli i tij shkencor, kulturor, si dhe aftësitë e tija organizative, sidomos niveli intelektual, shfaqen kudo ku ai punoi si profesor në gjimnaz, si këshilltar pedagogjik e si profesor në disa universitete e qendra studimore në Maqedoni dhe jashtë. Merita e tij qëndron në faktin se ai dinte të kapet pas hallkave kryesore e problemeve aktuale, duke i lidhur e duke na prezantuar ide e teza me probleme të rëndësishme nga fusha e arsimit e shkollës tonë kombëtare.
Tërë puna e Nexhatit ishte ne shërbim të kërkimit e të zbulimit të rrënjëve të arsimdashësve shqiptarë, duke e harmonizuar kërkimin në vështrimin historik bashkë me vlerat që i ka tradita për të sotmen. Prandaj, pa mëdyshje Nexhat Abazi na paraqitet si studiues i historisë se shkollës dhe mendimit pedagogjik, jo vetëm ne Maqedoni, por edhe mbarëkombëtar shqiptar. Këtë më mirë e dëshmon akademik Bedri Dedja, njëri nga oponentët për mbrojten e dokroratës së Nexhatit, i cili shprehet kështu: ”Çdo studiues i historisë së shkollës dhe mendimit pedagogjik mbarëkombëtare shqiptar befasohet nga puna e thelle hulumtuese e Nexhat Abazit. Dhe, mbetem i mendimit se ai na jep një model të studimeve të mëtejshme”.
Prof. Dr. Nexhat Abazi në fushën e historisë së arsimit shqiptar punonte me pasion. Kudo mblidhte të dhëna për figurat e mëdha të arsimit shqip, duke gjurmuar arkiva e duke konsultuar burime te ndryshme, si dhe duke na i prezantuar sa më realisht pikëpamjet dhe kontributet e tyre. Te Nexhati shohim edhe referate e kumtesa nëpër simpoziume të ndryshme në vend dhe jashtë, ku ai përkrahte dhe praktikonte ide të avancuara në pedagogji. Ai me kujdes dhe maturi i ndiqte ndryshimet arsimore gjatë ndryshimeve të sistemit politiko-shoqëror pas viteve 90, duke na i paraqitur edhe ndryshimet pozitive dhe risitë, si dhe duke na bindur pa u ngutur në reformat arsimore, sepse ai ushqente bindjen për një kalim të natyrshëm, duke na i konfirmuar efektet e pritshme të reformave të shkollës ne Maqedoni e më gjerë. Këto pak të dhëna dhe mendime i dhash për të argumentuar se Nexhat Abazi në trajtesat e tij dëshmon se ka ditur të zgjedhë tema e probleme të kohës.
Prof, dr. Nexhat Abazin do ta kujtojmë çdoherë ne kuptimin më pozitiv dhe më të plotë të fjalës, si edukator, pedagog dhe intelektual të rangut të lartë, që gjatë gjithë jetës e deri në frymën e fundit diti që dijen dhe aftësitë e tija intelektuale pa ngurrim t’ua përcjellë gjeneratave të reja kudo ku e kërkonte nevoja.
*****
Akademik Prof.Dr.Mahmud Hysa (post mortum)
Më datën 17 mars 2016 , vdiq në Prishtinë, Prof. Dr. Mahmud Hysa, si pasojë e një ataku kardiak.
I lindur në Dibër të Maqedonisë, ai kreu studimet në Universitetin e Beogradit, dega e albanologjisë.
Pas një pune disavjeçare në gjimnazin e Dibrës, ku kishte lindur, një kohë punoi në arsimin e Maqedonisë, e pastaj u zgjodh profesor në Universitetin e Prishtinës, në degën Letërsi e gjuhë shqipe.
Ai ishte një ndër profesorët e parë gjatë themelimit të Universitetit Shtetëror të Tetovës, ku ka ligjëruar historinë e letërsisë. Ai është autor i shumë librave dhe botimeve shkencore nga kjo fushë.
Profesori Hysa ishte aktiv me shkrimet e tij në shtypin ditor në Prishtinë dhe Shkup deri në ditët e fundit të jetës së tij.
Ishte fituesit e çmimit për vitin 2015 i Ministrisë e Kulturës së Maqedonisë.
Në Universitetin e Prishtinës ai për shumë vite ligjëroi historinë e letërsisë shqiptare. Është autor i një numri të madh veprash me rëndësi për historinë e letërsisë dhe të kulturës shqiptare. Ndër të tjera ka shkruar: Alamiada shqiptare; Kongresi i Dibrës 1909-2004. Është autor i teksteve nga letërsia e vjetër shqiptare; I veprës Andon Zako Çajupi (Jeta dhe veprat); I Gjurmëve të letërsisë arbëreshe; Letërsia (me shembuj) i tekstit për kl. I të shkollave të mesme, bashkautor me Xhevat Gega, dhe e një varg veprash të tjera.
Në kohë të fundit posaçërisht u mor me krijimtarinë e pasur të Ibrahim Kadriut.
Familjarë, tash të të ndjerit Prof. Dr. Mahmut Hysa, bëjnë të ditur se ai do të varroset nesër, në Dibër, në vendlindjen e tij.
Mahmud Hysa,nga Akademia e Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
****
Akademik Prof.dr.Musli Halimi(post mortum)
Më pas në vitin 1968 u regjistrua në fakultetin Juridik në Universitetin e Prishtinës dhe në vitin 1971 ka diplomuar. Në vitin 1972 dhe 1973 ka ushtruar funksionin e prokurorit publik në Ferizaj. Në tetor të vitit 1973, në fakultetin juridik të Prishtinës është pranuar si asistent për grupin e lëndëve civile, në 1974 është regjistruar në studime pasdiplomike pranë Fakultetit juridik në Universitetin Cirili dhe Metodi në Shkup.
Prof.Dr. Musli Halimi ka qënë në mesin e arsimtarëve të parë universitarë që janë angazhaur për themelimin e punës të Universitetit të Tetovës, respektivisht Fakultetit Juridik. Publikimet shkencore- profesionale të Profesor Musli Halimi gjatë punës së tij kanë qënë të ndryshme.
"Marrëdhëniet juridiko-civile në ligjin e 12 tabelave”, ka qënë punimi i i doktoraturës së profesor Musliut para një komisioni të gjërë në Fakultetin Juridik në Universitetin e Prishtinës.
Prof. Dr. Musli Halimi në vazhdimësi u dallua me angazhimin dhe kontributin e jashtëzakonshëm për universitetin dhe arsimin e lartë shqip në Maqedoni, por edhe në Prishtinë dhe Tiranë.
Aktiviteti dhe ekpserienca profesionale shkencore e profesor Musliut do të mbahet mend nga gjenerata të ndryshme.
Musli Halimi ,nga Akademia e Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
*****
Akademik Prof.Dr.Adem Kastrati(post mortum)
- Piktori e pedagogu i artit figurativ, krijuesi letrar, mbledhësi, shënuesi dhe publikuesi i thesarit popullor, analisti i marrëdhënieve shqiptaro-sllave dhe euro-botërore.
Kastrati në pikturat e tij, familja është bërthamë e një shoqërie të rehatshme, ndaj edhe ndjeshëm e artistikisht i pikturonte pamjet kur nëna ishte e përkushtuar me mish e me shpirt për fëmijën, shtëpinë e familjen, sofër, familje e skena të tjera.
Piktura merret me përshkrimin e fshatit, tokës dhe banorëve të tij, si bujku e lëvron arën me qe e parmendë; duke e dërguar të shesë në treg mallin e velur dhe me ato mjete financiare të blejë sende të domosdoshme për shtëpinë e familjen. Pikturon edhe pamje të drejtpërdrejta nga tregu.Kafshët shtëpiake e të buta i ka si motive në pikturat e tij, si ajo kur bariu me kopenë e dhenve mbart në kraharor edhe librin “Lahuta e Malcis”, kaprojtë në pyll duke vrapuar. Kafshët ishin mjet pune e transporti dhe të luftërave sportive të barinjve e fshatarëve. Në veprat e Adem Kastratit dominojnë motivet e familjes, të cilat me një ndjeshmëri të rrallë i inkorporon në paraqitjen e fshatit, tokës, kafshëve e sidomos te kujdesi i nënës ndaj fëmijëve. Me plotë të drejt mund të themi se krijimet artistike të Kastratit u ngjajnë edhe kronikave socio-historike, që nëpërmjet mjeshtërisë së ngjyrosjes dhe ekspresivitetit artistik, shquhen me objektivitet e impresiono”, , sipas të cilit Adem Kastrati gjithashtu spikatet si mbledhës, shënues dhe botues i folklorit e etnografisë, si bashkëpunëtor i devotshëm i Institutit Albanologjik. Është autor i dhjetëra dramave e tregimeve, artikujve publicistikë, që shumicën e tyre i nënshkruante me pseudonimin R. Kosova. Sipas njoftimit, vlera e pikturave dhe e mendimit të tij shkencor është e pavdekshme dhe frymëzuese dhe sot e kësaj dite, është e paarritshme në artin shqiptar të këtushëm, emblemë kulturore e brezave krijues.Adem Kastrati u lind në vitin 1933 në fshatin Karaçevë të komunës së Kamenicës prej nga burojn motivet dhe kreativiteti i tij.
Adem Kastrati spikatet si mbledhës, shënues dhe botues i folklorit e etnografisë si bashkëpunëtor i devotshëm i Institutit Albanologjik të Prishtinës, por edhe skicuesi e pikturuare i imazheve nga loja e filxhanëve ose kapuçave, këngëve e valleve të grave dhe të burrave të Anamoravës dhe Karadakut e arealit etnografik mbarëshqiptar. Dashamirët e kureshtarët e kësaj fushe i kënaqi edhe me pikturat për dasmat me krushq nëpër borë. Pikturat e Adem Kastrati janë njerëz-burra të ashpër e tejet të vëmendshëm në valle e punë dhe njerëz-gra tejet lirike në valle e këngë dhe shumë besnike e të sinqerta në punët e shtëpisë e të familjes. Krijimet artistike të Adem Kastratit u ngjajnë edhe kronikave socio-histoike, që përmes mjeshtërisë së ngjyrosjes dhe ekspresivitetit artistik, shquhen me objektivitet e impresione, si janë piktura që tregon pamje nga turma e mbledhur në stacionin hekurudhor të Shkupit dhe që presin të shpërngulen në Turqi nga sundimi i gjenocideve të Rankoviqit ndaj shqiptarëve. Treni është sinonim i ndarjes edhe i të dashuruarve, ajo që shpreh varfërinë e skajshme dhe lypsarin e nënës me kalamajtë e saj. Adem Kastrati nuk ishte vetëm piktor me famë botërore, por edhe analist i historik e diplomatik i marrëdhënieve shqiptaro-sllave e evrobotërore, autor i dhjetëra dramave e tregimeve, artikujve publicistikë, që shumicën e tyre i nënshkruante me R. Kosova e pseudonime të tjerë.Figurë kjo poliedrike e pikturës dhe letrave shqipe dy vjet para se të vdiste si amanet një miku e ish-nxënësi të tij ia la në besim tufën shkrimeve autobiografike e qasës, me kusht që ato të botohen pas vdekjes së tij, dëshirë që iu realizua në vitin 2009.Edhe piktorja Bukurie Dalladaku kujton Adem Kastratin.
Piktori e pedagogu i artit figurativ, krijuesi letrar, mbledhësi, shënuesi dhe publikuesi i thesarit popullor, analisti i marredhenieve shqiptaro-sllave dhe evrobotërore, Adem Kastrati, u lind ne vititn 1933 ne fshatin Karaçevë të Dardanës së Kosovës, në një familje të madhe bujare, me veprimtari patriotike dhe arsimdashëse. Ishte e njohur familja e tij nga babai në kët anë, por edhe nga ana e nënës së tij të Drajkocit. Daja i tij, Metush Krasnqi, ishte i burgosur shumëvjeçar për shkak të veprintarisë së tij atdhetare për të drejtat e sghqiptarëve në ish-Jugosllavi. E vërteta që ishte përkrahës i idesë së dajës Metush Krasniqi, shërbimi sekret jugosllav e ndoqi tërë jetën dhe e pengoi Adem Kastratin në vendlindje, Ferizaj, Kastriot, Shkup, Dubrovnik e kudo ku jetoi e veproi. Edhe në bisedat konfidenciale dhe pikturat e tij kishte bindjen se familja është bërthamë e një shqoërie të rehatshme, ndaj edhe ndjeshëm e artistikisht i pikturonte pamjet kur nëna ishte e përkushtuar me mish e me shpirt për fëmijën, shtëpinë e familjen, sofër, familje e skena të tjera. Preokupimet e tija pikturore ndjehen edhe gjatë përshskrimit të fshatit, tokës dhe banorëve të tij. Shohim si bujku e lëvron arën me qe e parmendë, duke e dërguar të shesë në treg mallin e vjelur dhe me ato mjete financiare të blejë sende të domosdoshme për shtëpinë e familjen. Pikturon edhe pamje të drejtëpërdrejta nga tregu. Kafshët shtëpiake e të buta i ka si motive në pikturat e tij, si ajo kur bariu me kopenë e dhenve mbart në krahëror edhe librin “Lahuta e Malcise”, kaprojt në pyll duke vrapuar. Kafshët ishin mjet pune e transpprti dhe të luftëave sportiove të barinjve e fshatarëve. Adem Kastrati spikatet si mbledhës, shënues dhe botues i folklorit e etnografisë si bashkëpunëtor i devtshëm i Instituti Albanologjik i Prishtinës, por edhe skicues e pikturues i imazheve nga loja e filxhanave ose kapuçave, këngëve e valleve të grave dhe të burrave të Anamoravës dhe Kaadakut e arealit etnografik mbarëshqiptar. Dashamirët e kureshtarët e kësaj fushe i kënaqi edhe me pikturat për dasmat me krushq nëpër borë. Në pikturat e tij Adem Kastrati sajon njerëz-burra të ashpër e tejet të vëmendshëm në valle e punë dhe njerëz-gra tejet lirike në valle e këngë dhe shunmë besnike e të sinqëerta në punët e shtëpisë e të familjes. Krijimet artistike të Adem Kastratit shpesh u ngjajnë edhe kronikave socio-histoike, që përmes mjeshtërisë së ngjyrosjes dhe ekspresivitetit artistik, shquhen me objektivitet e impresione, si janë piktura që tregon pamje nga turma e mbledhur në stacionin hekurudhor të Shkupit dhe që presin të shpërngulen në Turqi nga sundimi i gjendocidal i Rankoviqit ndaj shqiptarëve. Treni është sinonim i ndarjes edhe i të dashuruarve, ajo që shpreh varfërinë e skajshme dhe lypsarinë e nënës me kalamajt e saj. Adem Kastrati nuk ishte vetëm piktor me famë botërore, por edhe analist i historik e diplomatik i marrëdhënieve shqiptaro-sllave e evrobotërore, autor i dhjetëra dramave e tregimeve, artikujve publicistikë, që shumicën e tyre i nënshkruante me R. Kosova e pseudonime të tjerë. Kjo figurë poliedrike e piktyrës dhe letrave shqipe dy vjet para se të vdiste si amanet një miku e ish-nxënësi të tij ia la në besim tufën shkrimeve autobiografike e qasëse, me kusht që ato të botohen pas vdekjes së tij, dëshirë që iu realizua në vitin 2009. Ata që e njohin dhe dinë ta çmojnë veprën e një krijuesi, gjykojnë se Adem Kastrati ka shkallën krijuese e intelektuale të një poliedriku, që për Shkupin është krenari që do të lakmohej nga çdo komunitet e vend i qytetëruar. Gjatë ekspozitave të tija individuale dhje kolektive nëpër galeritë botërore kritika artistike theksonte origjinalitetin e stilit dhe teknikës së tij, mjeshtërinë ekspresive, dinamizmin emocional dhe porosinë utilitare të krijimeve. Vlera e pikturave dhe e mendimit të tij sjkencor është e pavdekshme dhe frymëzuese dhe sot e kësaj dite është e paarritshme në artin shqiptar të këtushëm, embleme kulturore e joheve e brezave krijues.
Adem Kastrati ,nga Akademia e Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane, me seli në New York ,nga sot ka marrë titullin më të lartë shkencor Akademik (post mortum).
***
Akademik Dom Gaspër Gjini (post mortum)
Dom Gaspër Gjini prifti e studiuesi i madh shqiptar nga Kosova, lindi më 24 shtator 1930 në Ferizaj, në familjen e madhe të Kolës e të Dushe Gjinit, që lindën, rritën e edukuan 12 fëmijë.
Gaspri u shugurua meshtar më 2 korrik 1955. Më vonë shkoi në Romë, ku pas studimeve në Universitetin Papnor Urbaniana, më 1968 mbrojti doktoratën me temë “Mbi burimet historiko-juridike të Kishës së Shkupit”.
Pjesën më të madhe të jetës ia kushtoi veprimtarisë baritore, në fillim si sekretar i ipeshkvit, më pas si kancelar i dioqezës dhe si famullitar në Ferizaj e në Shkup. Vite me radhë shërbeu si kryetar i Gjyqit kishtar e si bashkëpunëtor i zellshëm i revistës fetaro-kulturore “Drita”. Gjatë kësaj kohe don Gaspër Gjini përpiloi dhe botoi librin e uratëve “Shűjta shpirtërore” e shkrime tjera mbi Koncilin e Dytë të Vatikanit.
Mbylli sytë 25 vjet më parë, si sot, më 7 mars 1985 në spitalin e Beogradit, në sa ishte në kulmin e pjekurisë shkencore. Don Gaspër Gjini qe njeri me virtyte të rralla, me kulturë poliedrike, na la trashëgim veprën madhore postume : "Ipeshkvia Shkup -Prizren nëpër shekuj", botuar në Zagreb, më 1992.
Flori Bruqi
Në fund të këtij aktiviteti me rastin e nderimit të disa personaliteteve shqiptarë në Maqedoni me titullin Akademi(post mortum),fjalë e mori Drejtori i Departamentit të Akademisë së Shkencave Shqiptaro Amerikane (New York,Tiranë,Prishtinë dhe Shkup) Akademiku Prof.dr.Flori Bruqi,Ph.D i cili mes tjerash tha disa fjalë edhe për Kryetarin e Akademisë së Shkencave dhe Arteve Shqiptaro Amerikane zt.Skendër Kodra :
Më 1969 emigroi në Itali e pas një viti në SHBA, ku edhe mori statusin e refugjatit politik. Në SHBA më 1980 mbaron shkollën e mesme. Më 1986 përfundon shkëlqyeshëm studimet e larta në Universitetin “Mercy College”, në degën e psikologjisë dhe pas një viti kreu studimet pasuniversitare .
Në vitin 1991 mbron doktoraturën me temën “Shkaqet që çojnë në skizofreni” dhe merr titullin më të lartë shkencor në SHBA PH.D.
Më tej u specializua në një profil më të ngushtë në fushën e Psikologjisë Klinike.
Veprimtaria e tij është e larmishme si profesor, psikolog e shkencëtar. Duke ligjeruar në tri universitete me studentë nga e gjithë bota. Ai ka një veprimtari të begatë veçanërisht në Psikologjinë klinike, të cilën e ka pasuruar dhe me përvojën e madhe në spitalet ushtarake të psikiatrisë në New York, ku punoi për dhjetë vjet me pacientë të Luftës së Dytë Botërore dhe të Luftës së Vietnamit.
Diturinë dhe përvojën e tij si psikolog dhe shkencëtar, Prof. Dr. Skënder Kodra e ka përcjellë në tetë libra shkencorë .Skender Kodra është I brumosur me ndjenja të larta atdhedashurie dhe si intelektual i përgatitur në SHBA, Skënder Kodra ka dhënë një kontribut të çmuar dhe për popullin shqiptar.
Në vitin 1995 ai themeloi Akademinë Shqiptaro-Amerikane të Shkencave dhe Arteve me qendër në New York dhe vazhdon të jetë aktiv si kryetar i kësaj Akademie.
Me ndryshimet demokratike në Shqipëri, Prof. Dr. Skënder Kodra vazhdoi të kontribuoj edhe në dheun amë. Ai punoi dy vjet në Tiranë si klinicist pranë Klinikës psikiatrike të Fakultetit të Mjekësisë në Universitetin e Tiranës, ku përgatiti dhe ligjëroi leksione të ndryshme. Me kënaqësi ai i dhuroi kësaj klinike një bibliotekë të pasur me literaturë masive të psikiatrisë klinike amerikane. Gjatë kësaj kohe në Radio Tirana ai mbajti një rubrikë të përjavshme me temë nga psikiatria.
Në këtë periudhë Prof. Dr. Skënder Kodra viziton sërish vendlindjen e tij Kosovën, ku zhvillon një veprimtari të dendur shkencore dhe patriotike, aq sa siç thoshin dhe vendasit, klinika e tij u kthye në një istikam lufte. Pushtuesit serb ia bastisën klinikën dhe e arrestuan për ta detyruar të pajisej me dokumente serbe. Zoti Skënder Kodra nuk pranon dhe largohet i detyruar nga atdheu i tij.
Në verën e vitit të Luftës në Kosovë, Prof. Dr. Skënder Kodra shkoi në ndihmë të të dëbuarve kosovarë, në kampet e shumta në Shqipëri, si dhe në spitalin Ushtarak në Tiranë. Djali i tij Isai ushtarak dhe i lindur në SHBA, u radhit në radhët e UÇK-së në Kosovë, ashtu si dhe shumë të tjerë nga të afërmit e familjes Kodra.
Personaliteti i Prof. Dr. Skënder Kodra është i njohur në SHBA, në vende të ndryshme të Evropës dhe në të gjitha trojet shqiptare. Ai ka qenë këshilltar pranë Ministrisë së Shëndetësisë në Shtetin e New Yorkut, është anëtar i Shoqatës së Doktorëve në Shtetin e New Yorkut, Anëtar i Shoqatës të sëmundjeve psikike “Sigmund Frojd” të Austrisë, nënkryetar i Akademisë së Intelektualëve Shqiptarë të Shkencës dhe Artit në Kosovë, anëtar i Shoqatës së Psikiatërve në Shqipëri, etj.
Prof. Dr. Skënder Kodra vazhdon të jetë aktiv si mjek, si pedagog, si shkencëtar. Ai vazhdon të publikojë libra dhe studime shkencore. Se shpejti nën redaktimin e tij do të botohet numri më i ri i revistës shkencore “Dituria”, organ i Akademisë Shqiptaro-Amerikane me qendër në New York.
Figura poliedrike e Akademik Prof. Dr. Skënder Kodrës , është kthyer në një simbol për komunitetin shqiptar në SHBA, Kosovë , Shqipëri dhe Diasporë si një njeri me energji të pashtershme humane e patriotike.
Rrugëtimi i profesor Skenderit drejt lirisë dhe pavarësisë së etnikumit shqiptar , ka qenë më travajata të mundimshme por ishte heroik ku gjatë luftës së fundit në Kosovë ai ishte pranë shtratit të luftëtarëve për dy vjet në Tiran֝ë pa asnjë qindarkë!
Rrugëtimi dhe sakrifica e humanistit Skendër Kodra më të birin Isanë nuk harrohët nga populli heroik i Kosovës!
Të gjithë shqiptarët janë krenarë me Hyllin e Dritës , Akademikun tone Skendër Kodra .ngase në njërën anë, kur Kosova sivjet shënoi 10 vjetorin e pavarësisë së saj, ai bëri çmos për të burgosurit e Kumanovës !
Dhe sot kur Akademia e jonë Shqiptaro-Amerikane e Shkencave dhe Arteve në Nju Jork po i dekoron 13 shqiptarë shqiptar me titullin Akademik(post mortum) kësaj radhe vlenë theksuar edhe kontributin 50 vjeçar të Skendër Kodrës i cili me veprimtarinë e tij shkencore dhe atdhetare që ndiqej këmba –këmbës nga UDB-a jugosllave ,nuk thuhet kot së njeriu i dijës dhe sacrificës me ushtarë e tij të artit,kulturës dhe shkencës (burra, djemë ,vajza dhe gra) do mburremi për te jemi krenarë që ky burrë so është në mesin tonë.
Ai mbi 5 decenie i bashkoi shqiptarët ashtu si mishi më thoin , është edhe një garanci e mirë e sigurisë, stabilitetit dhe e qëndrueshmërisë së shqiptarëve në trollin e tyre stërgjyshëror !
Poashtu Ju me partnerët tanë strategjikë dhe NATO-n , po e përkrahni plotësisht procesin me vlerat e juaja humanitare që ju po e trasoni thellë në shërbimin e paqes dhe stabilitetit në rajon dhe me gjerë.
Shqipëtaria mburret me ju!
Qofsh i bekuar përjetë e mot Ti – Hylli i ynë që po e pasuron jetën e Kombit të ndritur Shqiptar !
Shkup , 16.04. 2018 Flori Bruqi
*****
Disa foto nga manifestimi i sotëm në Shkup