2021-12-09

"DO TË LUFTONTE PËRHAPJEN E MURTAJËS SË GJUHËS" Ilaçi i këtyre ditëve – një letërsi e mirë

 

Pandemia nëpër të cilën po kalojmë, ka shkaktuar një rrëmujë globale dhe frikë të madhe. Rrëmujë financiare, politike dhe veçanërisht rrëmujë shpirtërore.
Kjo mbyllje e madhe e botës së “madhe”, po tregon sa të vegjël jemi.

Në këtë rrëmujë – i madh dhe i vogël- të fuqishmit dhe të dobëtit, po ndihen hiçgjë.
Planeti ynë po duket se po kalon nëpër një krizë serioze dhe pasojat mund do të jenë të paparashikueshme.
Nëse bëhemi nxënës të mirë, do të mund të mësojmë dhe breznive të reja do t’ iu lëmë një botë më të bukur dhe më humane.

Ajo çka është më e rëndësishmja në këtë kaos informacionesh dhe në këtë rrëmujë shpirtërore e psikologjike është të ruajmë thelbësoren: njerëzorë dhe të mos shtazifikohemi.
Dhe në këtë betejë, nuk ka armë më të fortë se arti dhe letërsia.

Fatkeqësisht, këto ditë, krahas epidemisë dhe frikës, shohim sesi përhapet urrejtja dhe terrori psikologjik.
Prandaj, njerëz, mos lexoni dokrra.
Mos e bjerrni kohën kot me marri dhe duke lexuar fletërrufe urrejtje që përhapen me shpejtës.

Për t’ i forcuar antitrupat që luftojnë përhapjen e murtajës së gjuhës, dihet empirikisht se letërsia e mirë ndihmon shumë.
Është ilaç.
Sepse “letërsia (dhe ndoshta vetëm ajo) mund të krijojë antitrupa, që luftojnë përhapjen e murtajës së gjuhës” – shkruan shkrimtari i madh italian, Italo Calviono.

PADASHTAS SERBËT E MARRIN SI TË TYRE... Skënderbeu, të cilin ne shqiptarët nuk po duam!

 

   
18.05.2020 - 11:59

Ne shqiptaret qe ende nuk dimë se kah e kemi b..ën e kah kryet, çdo ditë e më shumë po e humbim simpatinë në botë.

Sa debati që 10 vjet është zhvilluar, ndermjet nesh se a është Skënderbeu shqiptar? Në biseda merrnin pjesë edhe
akademikët shqiptar, profesorët e ndryshëm , politikanët dhe më së shumti hoxhallarë; dhe të gjithë si një zëri: Skërbeu nuk është i yni por është serb.

Të përmendi emrat e historianëve dhe politikanëve eminent të Shqiperisë dhe Kosovës e Maqedonisë Veriore më duket e tepert, sepse ata misionin e kryen dhe serbët e kuptuan të vërteten tonë prej turkoshaku dha Skënderbeun e morrën kallyp të tyre.

Sa libra për Skenderbeun u botuan nga akademitë tona në këto 10 vjetët e fundit? – Asnjë!
Kemi vetem botime individuale të cilët me shpenzimet e veta kanë bër punë të madhe. Po e përmendi vetëm një më të frytshshmin, mikun tim Gjon Keka.

Miku tjetër MD mi dërgoi këto foto të katër botimeve serbe të cilët përfundimisht Skënderbeu e bëjnë serb.

Fahri Xharra, Gjakovë

Hartat imagjinare të Erdoganit e vendosin gjithë rajonin në rrezik

 

Megalo Dereio është një fshat malor në njësinë rajonale të Evros pranë kufirit me Turqinë. Përdoret shpesh nga rrjetet e trafikimit të qenieve njerëzore që kontrabandojnë migrantë pa dokumente që arrijnë të kalojnë lumin në vend. Ndërkohë, fshati është kyç në planifikimin e mbrojtjes rajonale të Greqisë.

Raketat e trafikut anashkalojnë autostradën Egnatia, ku policia kryen rregullisht kontrolle për të goditur kontrabandën dhe në vend të kësaj transferon “mallrat” e tyre nëpërmjet vargmalit malor të Rodopit në Selanik dhe Athinë – ose, përndryshe, në Bullgarinë e afërt.

Gjatë dy viteve të fundit vendasit kanë protestuar kundër rritjes së vjedhjeve dhe autoritetet kanë vendosur forca speciale në zonë për të frenuar fluksin e emigrantëve. Bullgaria ka ndërmarrë veprime të ngjashme në anën e saj të kufirit.

Megjithatë, zyrtarët grekë nuk duket se i kanë kërkuar presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan lejen e tij për të patrulluar territorin sovran të Greqisë.

Si rezultat, mediat në anën tjetër të kufirit kanë reaguar furishëm ndaj pranisë së forcave ushtarake në ato që ata i përshkruajnë si “fshatrat turke”, si Soufli, duke e denoncuar atë si një “provokim”.

Shqetësimet turke, natyrisht, nuk kufizohen vetëm në Soufli.

Institucioni i Erdoganit po përjeton gjithashtu një krizë për praninë e trupave amerikane në qytetin port verior të Aleksandoupolit dhe stërvitjet e përbashkëta ushtarake greko-amerikane në poligonin e pushkatimit Petrochori, një fshat i krishterë në rajonin e Xanthit.

Pra, pasi kërkoi çmilitarizimin e ishujve të Egjeut bazuar në një interpretim selektiv të Traktatit të Lozanës të vitit 1923, Turqia tani dëshiron të ketë ndikim për strukturën e sigurisë së Greqisë në Traki. Në të njëjtën kohë, Ankaraja ka armatosur anën e saj të kufirit të Evros.

Është një sjellje e paarsyeshme dhe e rrezikshme nga një regjim i cili, pavarësisht rënies së tij të dukshme, kërkon të sigurojë që kushdo që vjen në pushtet, nëse Erdogan nuk fiton zgjedhjet e ardhshme, i përmbahet një politike që sfidon sovranitetin grek jo vetëm në Egje, por edhe në Traki.

Hapat e Greqisë për të rritur sigurinë në Traki nuk bien ndesh me Traktatin e Lozanës. Megjithatë, duket se sipas arsyetimit të Erdoganit, si dhe atyre që shpresojnë të ndjekin gjurmët e tij, traktatet i japin Turqisë të drejtën të pretendojë atë që dëshiron për vete.

Çfarë fshihet pas tensioneve Rusi-Ukrainë?


Zyrtarët ukrainas dhe perëndimorë janë të shqetësuar se shtimi i trupave ruse pranë Ukrainës mund të sinjalizojë planet e Moskës për një sulm ndaj vendit fqinj. Kremlini këmbëngul se nuk ka një qëllim të tillë dhe ka akuzuar Ukrainën dhe mbështetësit e saj perëndimorë se kanë ngritur pretendime për të mbuluar planet e tyre të supozuara agresive.

Nuk është e qartë nëse përqendrimi i trupave ruse paralajmëron një sulm të afërt. Presidenti Vladimir Putin i ka kërkuar Perëndimit që të përjashtojnë mundësinë e anëtarësimit të Ukrainës në NATO, ndaj shtimi i trupave në kufi mund të reflektojë përpjekjen ruse në mbështetje të mesazhit të saj.

Ukraina ka qënë pjesë e perandorisë ruse për shekuj me radhë para se të bëhej një republikë sovjetike dhe fitoi pavarësinë në vitin 1991 pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik. Ai vend është përpjekur për t’u larguar nga trashgimia perandorake ruse dhe për të krijuar lidhje gjithnjë e më të ngushta me Perëndimin.

Një vendim i presidentit ukrainas Viktor Janukoviç, me prirje drejt Kremlinit, për të refuzuar një marrëveshje asociimi me Bashkimin Evropian në favor të lidhjeve më të ngushta me Moskën shkaktoi protesta masive që çuan në rrëzimin e tij në vitin 2014.

Rusia reagoi duke aneksuar gadishullin ukrainas të Krimesë dhe duke mbështetur një kryengritjeje separatiste që shpërtheu në lindje të Ukrainës.

Ukraina dhe Perëndimi akuzuan Rusinë për dërgimin e trupave dhe armëve për të mbështetur rebelët. Moska e mohoi këtë, duke thënë se rusët që iu bashkuan separatistëve ishin vullnetarë.

Më shumë se 14,000 njerëz kanë humbur jetën në luftimet që shkatërruan qendrën industriale lindore të Ukrainës të njohur si Donbas.

Në vitin 2015 një marrëveshje paqeje e ndërmjetësuar nga Franca dhe Gjermania ndihmoi në dhënien fund të përleshjeve në shkallë të gjerë, por përpjekjet për të arritur një zgjidhje politike kanë dështuar ndërsa përleshjet sporadike kanë vazhduar përgjatë vijës së tensionuar ndarëse.

Në fillim të këtij viti, rritja e shkeljeve të armëpushimit në lindje dhe një përqendrim i trupave ruse pranë Ukrainës nxitën frikën e luftës, por tensionet u zbutën kur Moska tërhoqi pjesën më të madhe të forcave të saj pas manovrave në prill.

SHTIMI I PRANISË USHTARAKE NË KUFI

Zyrtarët e zbulimit amerikan thanë javën e kaluar se Rusia po planifikon të vendosë rreth 175,000 trupa dhe pothuajse gjysma e tyre janë tashmë të stacionuara përgjatë pikave të ndryshme pranë kufirit me Ukrainën në përgatitje për një pushtim të mundshëm që mund të nisë në fillim të vitit 2022.

Ukraina është ankuar se Moska ka mbajtur mbi 90,000 trupa pranë kufirit të dy vendeve pas manovrave masive ushtarake në Rusinë perëndimore në vjeshtë.

Ministria e Mbrojtjes e Ukrainës tha se njësi ushtrarake janë pozicionuar pranë qytetit Yelnya, rreth 260 kilometra në veri të kufirit ukrainas. Ministri i Mbrojtjes Oleksii Reznikov u tha ligjvënësve ukrainas të premten se numri i trupave ruse pranë Ukrainës dhe në Krimenë e aneksuar nga Rusia vlerësohet në 94,300 duke paralajmëruar se një “përshkallëzim në shkallë të gjerë” mund të ndodh në janar.

Komandanti i përgjithshëm i forcave të armatosura të Ukrainës thotë se Rusia ka rreth 2,100 trupa ushtarake në pjesën lindore të vendit të kontrolluar nga rebelët dhe se oficerët rusë kanë të gjitha postet komanduese mbi forcat separatiste. Moska e ka mohuar vazhdimisht praninë e trupave të saj në Ukrainën lindore.

Rusia nuk ka dhënë asnjë detaj në lidhje me numrin dhe vendndodhjen e trupave të saj, duke thënë se vendosja e tyre në territorin e saj nuk duhet të shqetësojë askënd.

ÇFARË KËRKON MOSKA?

Kremlini e ka akuzuar Ukrainën se nuk ka respektuar marrëveshjen e paqes së vitit 2015 dhe ka kritikuar Perëndimin se ka dështuar ta inkurajojë Ukraninën që të zbatojë marrëveshjen. Marrëveshja ishte një grusht shteti diplomatik për Moskën, duke kërkuar që Ukraina t’u jepte autonomi të gjerë rajoneve rebele dhe t’u ofronte një amnisti gjithëpërfshirëse rebelëve.

Nga ana tjetër, Ukraina ka vënë në dukje shkeljet e armëpushimit nga separatistët e mbështetur nga Rusia dhe këmbëngul se ekziston një prani e vazhdueshme e trupave ruse në rajonet rebele, pavarësisht mohimeve të Kremlinit.

Mes akuzave të ndërsjella, Rusia ka refuzuar një takim katërpalësh me Ukrainën, Francën dhe Gjermaninë, duke thënë se është i padobishëm duke patur parasysh refuzimin e Ukrainës për t’iu përmbajtur marrëveshjes së vitit 2015.

Moska ka kritikuar ashpër SHBA-në dhe aleatët e saj të NATO-s për mbështetjen me armë të Ukrainës dhe mbajtjen e stërvitjeve të përbashkëta, duke thënë se kjo inkurajon “skifterët” ukrainas që të përpiqen të rimarrin me forcë zonat e kontrolluara nga rebelët.

Më herët këtë vit, Presidenti Vladimir Putin tha në mënyrë ogurzezë se një përpjekje ushtarake e Ukrainës për të rimarrë zonat rebele do të kishte “pasoja të rënda për shtetësinë ukrainase”.

Presidenti Putin i ka përshkruar vazhdimisht rusët dhe ukrainasit si “një popull” dhe pretendon se Ukraina ka marrë padrejtësisht tokat historike ruse gjatë periudhës sovjetike.

Putini ka theksuar fuqimisht se aspiratat e Ukrainës për t’u anëtarësuar në NATO përbëjnë një vijë të kuqe për Moskën dhe gjithashtu ka shprehur shqetësime rreth planeve të disa vendeve të NATO-s për të ngritur qendra trajnimi ushtarak në Ukrainë. Presidenti rus tha se kjo do t’u jepte atyre (NATO-s) një bazë ushtarake atje edhe pa u anëtarësuar Ukraina në NATO.

Javën e kaluar, Putini theksoi se Rusia do të kërkojë “garanci të besueshme dhe afatgjata sigurie” nga SHBA dhe aleatët e saj “që do të përjashtonin çdo lëvizje të mëtejshme të NATO-s drejt lindjes dhe vendosjen e sistemeve të armëve që na kërcënojnë në afërsi të territorit rus”.

Ai u shpreh se “kërcënimet po rriten në kufirin tonë perëndimor”, me NATO-n që e vendos infrastrukturën e saj ushtarake më afër Rusisë dhe i ofroi Perëndimit të angazhohej në bisedime thelbësore për këtë çështje, duke shtuar se Moskës do t’i duheshin jo vetëm garanci verbale, por “garanci ligjore. ”

Këshilltari i Presidentit Putin për çështjet e jashtme , Yuri Ushakov, tha se udhëheqësi rus do të theksojë këto garanci në një video-konferencë me Presidentin Joe Biden të caktuar për të martën, por shumë ish-diplomatë amerikanë dhe NATO-s thonë se çdo kërkesë e tillë ruse ndaj Bidenit do të ishte e dështuar. Të premten, vetë Presidenti Biden tha se ai nuk “pranon vijën e kuqe të askujt”.

A ËSHTË REAL KËRCËNIMI PËR NJË SULM NGA RUSIA?

Rusia hodhi poshtë njoftimet për një sulm, si një fushatë shpifëse perëndimore dhe akuzoi se pretendimet mund të fshehin synimin e Ukrainës për një sulm në lindje. Ukraina mohon se ka plane të tilla.

Disa analistë e interpretojnë shtimin e trupave si një demonstrim nga Putini se Rusia është e përgatitur për të bindur NATO-n të respektojë linjat e kuqe të Moskës dhe të ndalojë dërgimin e trupave dhe armëve në Ukrainë.

Në nëntor Putini vuri në dukje me kënaqësi se paralajmërimet e Moskës më në fund po vihen re dhe shkaktuan një “stres të caktuar” në Perëndim. Ai shtoi: “Është e nevojshme t’i mbajmë në atë gjendje për aq kohë sa të jetë e mundur, në mënyrë që të mos u shkojë mendja të organizojnë një konflikt në kufijtë tanë perëndimorë, gjë që nuk na duhet.”

Zyrtarët amerikanë e pranojnë se qëllimet e Moskës janë të paqarta, por vënë në dukje sjelljen e Rusisë në të kaluarën si shkak për shqetësim. Presidenti Biden u zotua të premten se do ta bëjë “tejet të vështirë” për Putinin që ta sulmojë Ukrainën, duke thënë se një sërë nismash të reja që vijnë nga administrata e tij synojnë të pengojnë agresionin rus.

BISEDA BIDEN-PUTIN Çfarë kërkoi Rusia nga NATO?

 

Homologu rus Vladimir Putin i kërkoi Joe Biden garanci se NATO nuk do të zgjerohet drejt lindjes gjatë një bisede këtë pasdite, tha Kremlini.

“NATO po bën përpjekje të rrezikshme për të përdorur territorin ukrainas dhe për të zhvilluar aftësitë e saj ushtarake në kufijtë tanë, prandaj Rusia është seriozisht e interesuar në sigurimin e masave mbrojtëse që do të parandalojnë zgjerimin”, tha Kremlini në një deklaratë.

Moska e përshkroi si “të ndershëm dhe profesional” shkëmbimin e pikëpamjeve midis dy presidentëve, të cilët “duke marrë parasysh përgjegjësinë e tyre të veçantë për ruajtjen e sigurisë dhe stabilitetit ndërkombëtardo të vazhdojnë dialogun dhe kontaktet e nevojshme”.

Biden, sipas një deklarate të Kremlinit, iu referua “lëvizjeve të supozuara kërcënuese të trupave ruse pranë kufirit me Ukrainën” dhe përshkroi sanksionet që Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e saj kanë gati që të vendosin nëse situata përshkallëzohet.

Nga ana e tij, Putin shprehu shqetësim serioz për “veprimet provokuese” të Kievit në rajonin Donbas të Ukrainës lindore.

Të dy presidentët ranë dakord që bashkëpunimi i vendeve të tyre nuk është në nivel të kënaqshëm, ndërsa Putin i sugjeroi Biden-it që të hiqen kufizimet në funksionimin e misioneve të tyre diplomatike. Ata iu referuan edhe aleancës së tyre gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe theksuan se sakrificat e bëra atëherë nuk duhen harruar dhe se marrëdhënia duhet të shërbejë si shembull për ndërtimin e kontakteve të tyre.

Biden dhe Putin më në fund shprehën shpresën se bisedimet për programin bërthamor të Iranit, të cilat rifilluan në Vjenë në fund të nëntorit, do të çonin në një zgjidhje të pranueshme për të gjithë.

RRËNJËT E PËRPLASJES “Zëri i Amerikës”: Çfarë fshihet pas tensioneve Rusi-Ukrainë?

 

Zyrtarët ukrainas dhe perëndimorë janë të shqetësuar se shtimi i trupave ruse pranë Ukrainës mund të sinjalizojë planet e Moskës për një sulm ndaj vendit fqinj.

Kremlini këmbëngul se nuk ka një qëllim të tillë dhe ka akuzuar Ukrainën dhe mbështetësit e saj perëndimorë se kanë ngritur pretendime për të mbuluar planet e tyre të supozuara agresive.

Nuk është e qartë nëse përqendrimi i trupave ruse paralajmëron një sulm të afërt. Presidenti Vladimir Putin i ka kërkuar Perëndimit që të përjashtojnë mundësinë e anëtarësimit të Ukrainës në NATO, ndaj shtimi i trupave në kufi mund të reflektojë përpjekjen ruse në mbështetje të mesazhit të saj.

RRËNJËT E PËRBALLJES RUSI-UKRAINË

Ukraina ka qënë pjesë e perandorisë ruse për shekuj me radhë para se të bëhej një republikë sovjetike dhe fitoi pavarësinë në vitin 1991 pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik. Ai vend është përpjekur për t’u larguar nga trashgimia perandorake ruse dhe për të krijuar lidhje gjithnjë e më të ngushta me Perëndimin.

Një vendim i presidentit ukrainas Viktor Janukoviç, me prirje drejt Kremlinit, për të refuzuar një marrëveshje asociimi me Bashkimin Evropian në favor të lidhjeve më të ngushta me Moskën shkaktoi protesta masive që çuan në rrëzimin e tij në vitin 2014.

Rusia reagoi duke aneksuar gadishullin ukrainas të Krimesë dhe duke mbështetur një kryengritjeje separatiste që shpërtheu në lindje të Ukrainës.

Ukraina dhe Perëndimi akuzuan Rusinë për dërgimin e trupave dhe armëve për të mbështetur rebelët. Moska e mohoi këtë, duke thënë se rusët që iu bashkuan separatistëve ishin vullnetarë.

Më shumë se 14,000 njerëz kanë humbur jetën në luftimet që shkatërruan qendrën industriale lindore të Ukrainës të njohur si Donbas.

Në vitin 2015 një marrëveshje paqeje e ndërmjetësuar nga Franca dhe Gjermania ndihmoi në dhënien fund të përleshjeve në shkallë të gjerë, por përpjekjet për të arritur një zgjidhje politike kanë dështuar ndërsa përleshjet sporadike kanë vazhduar përgjatë vijës së tensionuar ndarëse.

Në fillim të këtij viti, rritja e shkeljeve të armëpushimit në lindje dhe një përqendrim i trupave ruse pranë Ukrainës nxitën frikën e luftës, por tensionet u zbutën kur Moska tërhoqi pjesën më të madhe të forcave të saj pas manovrave në prill.

SHTIMI I PRANISË USHTARAKE NË KUFI

Zyrtarët e zbulimit amerikan thanë javën e kaluar se Rusia po planifikon të vendosë rreth 175,000 trupa dhe pothuajse gjysma e tyre janë tashmë të stacionuara përgjatë pikave të ndryshme pranë kufirit me Ukrainën në përgatitje për një sulm të mundshëm që mund të nisë në fillim të vitit 2022.

Ukraina është ankuar se Moska ka mbajtur mbi 90,000 trupa pranë kufirit të dy vendeve pas manovrave masive ushtarake në Rusinë perëndimore në vjeshtë.

Ministria e Mbrojtjes e Ukrainës tha se njësi ushtrarake janë pozicionuar pranë qytetit Yelnya, rreth 260 kilometra në veri të kufirit ukrainas. Ministri i Mbrojtjes Oleksii Reznikov u tha ligjvënësve ukrainas të premten se numri i trupave ruse pranë Ukrainës dhe në Krimenë e aneksuar nga Rusia vlerësohet në 94,300 duke paralajmëruar se një “përshkallëzim në shkallë të gjerë” mund të ndodh në janar.

Komandanti i përgjithshëm i forcave të armatosura të Ukrainës thotë se Rusia ka rreth 2,100 trupa ushtarake në pjesën lindore të vendit të kontrolluar nga rebelët dhe se oficerët rusë kanë të gjitha postet komanduese mbi forcat separatiste. Moska e ka mohuar vazhdimisht praninë e trupave të saj në Ukrainën lindore.

Rusia nuk ka dhënë asnjë detaj në lidhje me numrin dhe vendndodhjen e trupave të saj, duke thënë se vendosja e tyre në territorin e saj nuk duhet të shqetësojë askënd.

ÇFARË KËRKON MOSKA?

Kremlini e ka akuzuar Ukrainën se nuk ka respektuar marrëveshjen e paqes së vitit 2015 dhe ka kritikuar Perëndimin se ka dështuar ta inkurajojë Ukraninën që të zbatojë marrëveshjen. Marrëveshja ishte një grusht shteti diplomatik për Moskën, duke kërkuar që Ukraina t’u jepte autonomi të gjerë rajoneve rebele dhe t’u ofronte një amnisti gjithëpërfshirëse rebelëve.

Nga ana tjetër, Ukraina ka vënë në dukje shkeljet e armëpushimit nga separatistët e mbështetur nga Rusia dhe këmbëngul se ekziston një prani e vazhdueshme e trupave ruse në rajonet rebele, pavarësisht mohimeve të Kremlinit.

Mes akuzave të ndërsjella, Rusia ka refuzuar një takim katërpalësh me Ukrainën, Francën dhe Gjermaninë, duke thënë se është i padobishëm duke patur parasysh refuzimin e Ukrainës për t’iu përmbajtur marrëveshjes së vitit 2015.

Moska ka kritikuar ashpër SHBA-në dhe aleatët e saj të NATO-s për mbështetjen me armë të Ukrainës dhe mbajtjen e stërvitjeve të përbashkëta, duke thënë se kjo inkurajon “skifterët” ukrainas që të përpiqen të rimarrin me forcë zonat e kontrolluara nga rebelët.

Më herët këtë vit, Presidenti Vladimir Putin tha në mënyrë ogurzezë se një përpjekje ushtarake e Ukrainës për të rimarrë zonat rebele do të kishte “pasoja të rënda për shtetësinë ukrainase”.

Presidenti Putin i ka përshkruar vazhdimisht rusët dhe ukrainasit si “një popull” dhe pretendon se Ukraina ka marrë padrejtësisht tokat historike ruse gjatë periudhës sovjetike.

Putini ka theksuar fuqimisht se aspiratat e Ukrainës për t’u anëtarësuar në NATO përbëjnë një vijë të kuqe për Moskën dhe gjithashtu ka shprehur shqetësime rreth planeve të disa vendeve të NATO-s për të ngritur qendra trajnimi ushtarak në Ukrainë. Presidenti rus tha se kjo do t’u jepte atyre (NATO-s) një bazë ushtarake atje edhe pa u anëtarësuar Ukraina në NATO.

Javën e kaluar, Putini theksoi se Rusia do të kërkojë “garanci të besueshme dhe afatgjata sigurie” nga SHBA dhe aleatët e saj “që do të përjashtonin çdo lëvizje të mëtejshme të NATO-s drejt lindjes dhe vendosjen e sistemeve të armëve që na kërcënojnë në afërsi të territorit rus”.

Ai u shpreh se “kërcënimet po rriten në kufirin tonë perëndimor”, me NATO-n që e vendos infrastrukturën e saj ushtarake më afër Rusisë dhe i ofroi Perëndimit të angazhohej në bisedime thelbësore për këtë çështje, duke shtuar se Moskës do t’i duheshin jo vetëm garanci verbale, por “garanci ligjore. ”

Këshilltari i Presidentit Putin për çështjet e jashtme , Yuri Ushakov, tha se udhëheqësi rus do të theksojë këto garanci në një video-konferencë me Presidentin Joe Biden të caktuar për të martën, por shumë ish-diplomatë amerikanë dhe NATO-s thonë se çdo kërkesë e tillë ruse ndaj Bidenit do të ishte e dështuar. Të premten, vetë Presidenti Biden tha se ai nuk “pranon vijën e kuqe të askujt”.

A ËSHTË REAL KËRCËNIMI PËR NJË SULM NGA RUSIA?

Rusia hodhi poshtë njoftimet për një sulm, si një fushatë shpifëse perëndimore dhe akuzoi se pretendimet mund të fshehin synimin e Ukrainës për një sulm në lindje. Ukraina mohon se ka plane të tilla.

Disa analistë e interpretojnë shtimin e trupave si një demonstrim nga Putini se Rusia është e përgatitur për të bindur NATO-n të respektojë linjat e kuqe të Moskës dhe të ndalojë dërgimin e trupave dhe armëve në Ukrainë.

Në nëntor Putini vuri në dukje me kënaqësi se paralajmërimet e Moskës më në fund po vihen re dhe shkaktuan një “stres të caktuar” në Perëndim. Ai shtoi: “Është e nevojshme t’i mbajmë në atë gjendje për aq kohë sa të jetë e mundur, në mënyrë që të mos u shkojë mendja të organizojnë një konflikt në kufijtë tanë perëndimorë, gjë që nuk na duhet.”

Zyrtarët amerikanë e pranojnë se qëllimet e Moskës janë të paqarta, por vënë në dukje sjelljen e Rusisë në të kaluarën si shkak për shqetësim. Presidenti Biden u zotua të premten se do ta bëjë “tejet të vështirë” për Putinin që ta sulmojë Ukrainën, duke thënë se një sërë nismash të reja që vijnë nga administrata e tij synojnë të pengojnë agresionin rus

Dyshja Putin-Xi po e fut Biden në një luftë me dy fronte

 

Nga Tom O’Connor “Newsweek”

Ndërsa po përshkallëzohen krizat mbi Ukrainën dhe Tajvanin, një aleancë e paprecedentë midis presidentit rus Vladimir Putin dhe atij kinez, Xi Jinping, i ka dhënë mundësi dy rivalëve kryesorë të SHBA-së, ta detyrojnë presidentin Joe Biden të angazhohet në një krizë me dy fronte, e cila mund të shpërndajë energjitë e administratës së tij, duke mos reaguar në mënyrën e duhur për secilën prej tyre.

Dhe në rast se do të shpërthejë një luftë me armë zjarri, ka shumë pak garanci se SHBA-ja do të jetë në krah të Kievit apo Tajpeit. “Unë nuk mendoj se Shtetet e Bashkuara janë të përgatitura për të shkuar në luftë në Ukrainë. Dhe as për të hyrë në luftë përkrah Tajvanit”- thotë për Newsweek Lyle Goldstein, ekspert mbi Kinën dhe Rusinë.

Goldstein shton se është diçka e rrallë të jesh plotësisht i përgatitur për një luftë, por skenarët e Ukrainës dhe Tajvanit në veçanti “janë maksimalisht stresues, pasi përfshijnë luftëra me intensitet të lartë, dhe në terrene që janë jashtëzakonisht të vështira dhe ndaj kundërshtarëve, që janë tërësisht të fokusuar në këto fushëbeteja të veçanta”.

Deri më sot Pentagoni e ka shmangur analizimin e aftësive të tij për t’u përballur në 2 fushëbeteja të mëdha në të njëjtën kohë. I pyetur mbi këtë skenar, një zëdhënës i Pentagonit iu referua komenteve të bëra javën e kaluar nga Mara Karlin, që mban postin e zëvendëssekretares së mbrojtjes.

E pyetur nga një gazetar nëse rishikimi i aftësive, shqyrtoi edhe aftësinë e ushtrisë amerikane për të luftuar dy konflikte të mëdha në 2 fushëbeteja të veçanta, Karlin tha:“Rishikimi i Qasjes Globale, nuk merret me këtë çështje”. Nga ajo tjetër ajo shtoi:”Do të thoja se ne kemi ende ushtrinë më të aftë në të gjithë botën!”.

Dhe ndërsa vetëm pak njerëz nuk bien dakord se SHBA-ja është më e fuqishme sesa Kina apo Rusia, një unitet i sapo-gjetur midis të dyjave vende, ka treguar se po “shteron” opsionet strategjike të Uashingtonin. “Unë mendoj se Moska dhe Pekini po llogaritin se mund të na mbajnë vërtet në një lloj konfuzioni maksimal, pasi teatrot janë kaq të largët nga njëri-tjetri, dhe forcat e përfshira janë shumë të ndryshme. Mendoj se ata shohin përfitime, kur na tërheqin në dy drejtime në të njëjtën kohë”- thekson Goldstein.

Erërat për një “stuhi të përsosur” po fryjnë si në Evropën Lindore ashtu edhe në rajonin e Azi-Paqësorit, teksa administrata e Biden, që nuk ka mbushur ende 1 vit në detyrë, është dobësuar nga efektet e një tërheqjeje kaotike nga një luftë 20-vjeçare në Afganistan, dhe nga një pandemi e vazhdueshme, e cila i ka përkeqësuar ndarjet e mprehta politike në vend.

Në Ukrainë, presidenti Volodymyr Zelenskyy ka ngritur shqetësime mbi raportet për një grumbullim të madh të ushtrisë ruse përgjatë kufirit lindor të vendit të tij, pjesë të të cilit janë shpallur tashmë republika të shkëputura nga rebelët pro-rusë.

E pyetur nga “Newsweek”, ambasada ukrainase në Uashington iu referua komenteve të Ministrit të Jashtëm ukrainas, Dmytro Kuleba, sipas të cilit Rusia “ka vendosur rreth 115.000 trupa, tanke, artileri, sisteme të luftës elektronike, njësi ajrore dhe detare përgjatë kufijve të Ukrainës, si dhe në Donbas dhe Krimenë e pushtuar”, pa asnjë shpjegim të pranueshëm për këtë shfaqje të forcës nga ana e Moskës.

“Pozicioni i Ukrainës është i qartë:Ne nuk po planifikojmë asnjë ofensivë ushtarake në Donbas. Jemi të përkushtuar të kërkojmë zgjidhje diplomatike për konfliktin. Por nëse Moska vendos të nisë një valë të re sulmesh, patjetër që Ukraina do të luftojë”- tha Kuleba, që shtoi se vendi i tij është bërë shumë më rezistent, dhe ushtria ndjeshëm më e fortë se sa në vitin 2014.

Megjithatë Putin sheh një kërcënim më të gjerë, që buron nga ndryshimi i qasjes politike të Ukrainës pas revolucionit të vitit 2014. NATO-s e epokës së Luftës së Ftohtë, e udhëhequr nga SHBA-ja, është zgjeruar nga Perëndimi në Evropën Lindore, duke integruar ish-republikat sovjetike, ndërsa edhe Kievi ka aplikuar për anëtarësim.

“Presidenti Putin e ka deklaruar më herët se kjo është një çështje shumë shqetësuese për ne, sidomos në drejtim të zgjerimit të NATO-s drejt lindjes, dhe vendosjes në Ukrainë të infrastrukturës ushtarake dhe trupave të shteteve të saj anëtare”- deklaroi për Newsweek, Alexander Kim, sekretari për mediat i ambasadës ruse në Uashington.

Duke iu referuar akuzave nga Uashingtoni dhe Kievi, Kim theksoi se “Rusia i lëviz si të dojë trupat nëpër territorin e saj, dhe nuk mendoj që ne kemi nevojë të konsultohemi me askënd mbi këtë çështje”. Departamenti i Shtetit, nuk iu përgjigj menjëherë kërkesës së Newsweek për një koment mbi këtë çështje.

Por zyrtarët amerikanë kanë folur rregullisht për një betejë midis demokracisë dhe autoritarizmit, si tema qendrore e administratës së Biden. “Ne po jetojmë në një kohë kur po sfidohen demokracitë, disa nga brenda, dhe të tjerat nga jashtë. Dhe gara midis autokracive dhe demokracive, do të jetë përcaktuese për kohën sonë”- deklaroi shefi i diplomacisë amerikane Anthony Blinken gjatë konferencës së tij për shtyp në selinë qendrore të OSBE-së.

Ky motiv është paraqitur më qartë në Samitin për Demokracinë, që do të organizohet të enjten dhe të premten nga Biden. Pjesëmarrja e parashikuar e Ukrainës u prit me kritika nga Rusia, por edhe më e diskutueshme ishte ftesa e SHBA-së për Tajvanin, ishulli që vetëqeveriset, por që pretendohet ende nga Kina, dhe me të cilin Uashingtoni ndërpreu lidhjet në vitin 1979 në favor të Pekinit.

SHBA ka mbajtur me Tajvanin marrëdhënie jozyrtare, të cilat janë zgjeruar me kalimin e viteve, sidomos kohët e fundit nën ish-presidentin Donald Trump dhe tani me Joe Biden. Xi është zotuar që ta rimarrë Tajvanin me forcë, nëse do të dështojnë përpjekjet diplomatike për t’u ribashkuar.

Ushtria kineze e ka dhënë këtë mesazh në formën e një numri të paprecedentë të fluturimeve të avionëve luftarakë në Zonën e Identifikimit të Mbrojtjes Ajrore, që pretendohet nga ishulli. Numri i forcave tokësore kineze të stacionuara në afërsi të Ngushticës së Tajvanit është rreth 416.000, ose gati 5 herë më shumë sesa trupat e ushtrisë së Tajvanit.

Dhe Moska e ka përsëritur dhe mbështetur gjithnjë e më shumë qëndrimin e Pekinit. Kim thotë se “qëndrimi i Rusisë mbi çështjen e Tajvanit është konsistent, dhe i çimentuar në disa dokumente dypalëshe ruso-kineze”, si Traktati i Fqinjësisë së Mirë dhe Bashkëpunimi Miqësor.

Shenja të mëtejshme të konvergjencës së Rusisë dhe Kinës, mund të shihen tek stërvitjet e tyre të përbashkëta ushtarake, përfshirë patrullimet e fundit në Paqësor, dhe kundërshtimin ndaj sistemeve amerikane të armëve që vendosen në këtë rajon.

Putin nuk duket i shqetësuar nga ngritja ndërkombëtare e fqinjit të tij, që ka një histori të gjatë rivaliteti me Rusinë. Në vend se ta ngadalësojë rritjen e Kinës, Putin ka ndihmuar në përshpejtimin e saj gjatë mandateve të tij si president apo kryeministër, duke e rritur tregtinë në shifra rekord, dhe duke i shitur armë dhe burime natyrore si nafta dhe gazi.

Që kur Xi u ngjit në pushtet në vitin 2013, investimet kineze në Rusi janë rritur. Javën e kaluar, ambasadorët kinezë dhe rusë në SHBA, Qin Gang dhe Anatoly Antonov, botuan një shkrim të përbashkët në “The National Interest”, duke mbrojtur integritetin e sistemeve të tyre kombëtare të qeverisjes, dhe duke paralajmëruar se samiti i ardhshëm për demokracinë “do të ringjallë përplasjet ideologjike”.

“Sa më e paqëndrueshme të jetë bota, aq më shumë kanë nevojë Kina dhe Rusia të çojnë përpara bashkëpunimin midis tyre”- tha për Newsweek zëdhënësi i ambasadës kineze në Uashington. Megjithatë deri tani të dyja këto vende kanë shmangur çdo lloj aleancë zyrtare. Një pakt i tillë, detyron tradicionalisht një vend të mbrojë tjetrin, në rast se gjendet nën një sulm ushtarak, njëlloj si Neni 5 i NATO-s.

Hu Bo, drejtor i një nisme që monitoron lëvizjet ushtarake amerikane në rajon, sidomos pranë Tajvanit, thotë se ndërsa Kina dhe Rusia nuk po e kërkojnë domosdoshmërisht këtë lloj partneriteti, niveli i tyre i bashkëpunimit është siguria në rritje ndaj përgjigjes kundër veprimeve të SHBA-së, edhe pse s’mund të thuhet me siguri se sa larg mund të shkojnë së bashku. “Shtetet e Bashkuara mund të përballen me kërcënimin më të rrezikshëm për ekzistencën e tyre në histori”- paralajmëron David T.Pyne, një ish-ushtarak i lartë i ushtrisë amerikane.

Vdiç shkrimtari dhe avokati i njohur dardan Zeqir Berdynaj (1934-2025)

Zeqir A. Berdynaj, u lind më 6 qershor 1934, në Firzë, ish katundi i Ri i komunës së Pejës.  Shkollën fillore dhe të mesmen e kreu në vendli...