2022-10-06

Freski Shqiptare nën tingujt klasikë të trashëgimisë botërore në “The FORUM THEATRE”, Jacksonville, Florida, USA

 


(Mbresa dhe Emocione në Koncertin me Muzikë Klasike të Artistëve të Mirënjohur shqiptaro-amerikanë, Mira-Fatmira Kamberi-Malolli, Raimond Malolli dhe Marsel Malolli)

Shkruar nga Raimonda MOISIU

Muzika është atributi më i rëndësishëm kulturor, artistik e social, e cila përmes tingujve përcjell paqe, qetësi, hare dhe harmoni, muzika është pjesë e jetës sonë që me lindjen e njerëzimit. 

Turneu i Suksesshëm i Artistëve të Mirënjohur shqiptaro-amerikanë- MIRA-Fatmira Kamberi Malolli në piano, Maestro Prof. Raimond Malolli -flautist dhe Marsel Malolli violoncelist- thënë ndryshe “The Malolli Masterpiece” -(Familja e Artistëve-MALOLLI)- bëri ndalesën e rradhës kësaj here në “The FORUM THEATRE” GRAND LIVING at TAMAYA 3270 TAMAYA BLVD JACKSONVILLE, Florida, USA. 

Qindra amerikanë dhe shqiptaro-amerikanë mbushën sallën e koncerteve të  “The FORUM THEATRE” që ndoqën Koncertin e këtyre Perlave të Muzikës Klasike nën performancën e shkëlqyer, energjike, magjike dhe të mrekullueshëme, të Solistit –flautist, virtuozit, Maestro Prof. Raimond Malolli, interpretimin unik në paino të një programi të larmishëm, të mrekullueshëm dhe mbreselënës të komopzitores dhe pianistes së njohur brenda e jashtë Shqipërisë, Mira-Fatmira Kamberi Malolli dhe e violoncelistit të talentuar, të shkëlqyer dhe mjaft i suksesshëm, i njohur tashmë në mbarë SHBA- ës, Marsel Malolli, të cilët zgjuan emocione të vecanta dhe të papërshkruara për publikun artdashës amerikan për muzikën klasike. 

Për familjen e Artistëve “The Malolli Masterpiece” muzika klasike ka zënë gjithmonë një vend jetësor në zhvillimin e kulturave në të përditshmen njerëzore, e konsideruar kjo si një nga format më të mahnitëshme të artit e çdo kulture, në kohë dhe në hapësirë. Të ndikuar nga natyra instinktive e qenieve njerëzore për ta dashuruar muzikën, Artistët e “The Malolli Masterpiece” janë tashmë të njohur ndërkombëtarisht edhe në shtetet respektive të Amerikës, në Diasporën Shqiptare dhe në Europë. Me interpretimin e tyre artistik dhe virtuoz, plot talent dhe emocion, të sukseshëm dhe të papërsëritshëm në interpretimin e trashëgimisë së kryeveprave klasike nga; J.S.Bach, Frederik Chopin, Franz Doppler, Johan Straus, Johannes Brahms, Luigi Boccherini, Francesko Tosti, Ludvig Van Beethoven, Grigoras Dinicu, Pietro Morlacchi, Dimitri Schostakovich dhe me kompozime të njohura shqiptare të bazuara në traditën dhe folkun e muzikës popullore, artistët shqiptaro-amerikanë “The Malolli Masterpiece” elektrizuan skenën dhe audiencën duke përcjellë freski shqiptare me tingujt klasikë të trashëgimisë botërore në  “The Forum Theatre” të Grand Living dhe u mirëpritën me ovacione e duartrokitje të stuhishme deri edhe në thirrjet “Bravo” nga pjesëmarrësit në sallë. 

Gjithsecili prej Artistëve në mërgim përpiqet me të gjitha mënyrat forcën e shpirtit shqiptar, qytetar e njerëzor, për të njehsuar identitetin kombëtar në formë e përmbajtje me barasvlerën e vlerave kombëtare në gamën e gjerë të kulturave dhe komuniteteve të ndryshme në tokën amerikane. Përformanca e shkëlqyer e Artistes shqiptaro-amerikane Mira-Fatmira Kamberi Malolli, e cila interpretoi në piano pjesë muzikore të kompozuara prej vetë asaj të bazuara fort në muzikën dhe tonalitetet folklorike burimore popullore shqiptare, ishte nder dhe vlerësim të dëgjoje ato perla të muzikës popullore shqiptare që u pëlqyen dhe u duartrokitën aq fort, madje edhe u vallëzuan nga publiku amerikan.  Përmes koncerteve të tyre anembanë Amerikës, artistët e “The Malolli Materpiece” luajnë një rol të vecantë harmonizues dhe përcjellin njohuritë, talentin dhe eksperiencat e tyre muzikore mes kulturave ekzistuese sipas trashëgimisë së tyre muzikore kombëtare dhe ndërkombëtare, duke na zbuluar kështu dukuritë, elementet muzikore dhe ngjashmëritë e tyre me ndikimet, idetë, përpjekjet, sukseset dhe se si dashuria dhe vlerësimi për muzikën është konstante gjatë gjithë historisë ndër kulturat që i përkasin muzikës.

“The Malolli Masterpiece” është një nga Familjet e Artistëve të jashtëzakonshëm të kohës -për vitet që shkuan dhe do të mbetet e tillë për vitet që do të vijnë!

Maestro Prof. Raimondi, Mira, Marsel Malolli dhe Belina Malolli- Larsen qëndrojnë në krye të evidentimit e reflektimit të vlerave si Ambasadorë të Artit e Muzikës Klasike në Amerikë, dëshmia e përsosur për të treguar jo vetëm vlerat kombëtare dhe identitetin e trashëgimisë të artit klasik botëror dhe shqiptar, porse edhe vlerësimin e muzikës klasike ndër kohëra. Këta janë Artistët e Familjes “The Malolli Masterpiece”, ata janë pionierët e Artit dhe Muzikës që kanë fituar respektin, vlerësimin dhe popullaritetin për talentin, pasionin e magjishëm dhe të mrekullueshëm falë kontributit të tyre të jashtëzakonshëm artistik në stilin klasik dhe modern të muzikës duke ofruar argëtim dhe frymëzim, paqe dhe harmoni për shpirtin e mijëra njerësve, duke i ndihmuar ata sadopak të largohen nga streset e mosmarrëveshjet e ditës për sa kohë që njerëzit ekzistojnë në këtë botë të bukur dhe dëshirojnë të argëtohen dhe të zbaviten  plot gjallëri përmes muzikës. 

Mira –Fatmira, Marsel, Beilna  & Maestro Prof. Raimond Malolli kanë treguar dhe vazhdojnë të tregojnë dukshëm plot mjeshtëri artistike dhe dinjitoze se dijnë të bëjnë art, muzikë dhe historinë e artit nëpërmjet marrëdhënies së tyre të jashtëzakonëshme, teksa përballojnë njëri-tjetrin dhe plotësojnë njëri-tjetrin në sajë të kombinimit të pasionit e krijimtarisë muzikore, artit e talentit, dashurisë njerëzore që i karakterizon dhe qëndrojnë në krye të binomit njerëzor: Artist & Njeri! 

Mira-Fatmira Kamberi Malolli dhe Maestro Prof. Raimond Malolli janë Artistët e mirënjohur shqiptaro-amerikan, që i përkasin gjeneratës së artë të Tiranës dhe Korcës, mbarë Amerikës dhe Diasporës shqiptare, kulturës amerikane dhe muzikës shqiptare në tërësi, i përkasin asaj gjenerate që ka prodhuar art dhe artistë ndër kohëra, dhe mbi të gjitha janë po ata Aritstë Modestë që pëlqejnë Olimpin e heshjtes së Lavdisë. Pothuajse i sheh gjithmonë bashkë, që në lidhjen e tyre të dashurisë, të fortë dhe të maturuar, madje si familje në turneun e koncerteve në Shqipëri, Europë, dhe në Amerikë deri më sot. Familja “The Malolli Masterpiece” i përket elitës së qytetarisë shqiptare dhe asaj shqiptaro-amerikane, intelektualë dinjitozë, të mëncur, të maturuar artistikisht dhe të suksesshëm, patriotë modestë përtej modestisë, të pabujshëm, dhe pavetmburrje, me pasionin, talentin dhe ndjenjat e dashurisë për artin dhe muzikën, ata janë “heronjtë misionarë” të trashëgimisë së Kryeveprave klasike muzikore,  -janë Perlat e Muzikës Klasike që vazhdojnë pa u ndalur turin e tyre në Tokën e Bekuar të Amerikës.

Përtej Koncertit 

Ky Koncert mblodhi së bashku jo vetëm muzikantë, artistë dhe intelektualë të njohur amerikanë edhe shqiptarë të komunitetit shqiptaro-amerikan në Jacksonville, Florida, porse erdhën edhe Aktorët e Njohur të Teatrit të Korcës, – Petraq Marjani, Gjergji Melo me bashkëshorten, Klarita, Botuesi dhe Publicisti i njohur Pjerin Logoreci me bashkëshorten, Fati. Të jetosh larg atdheut, –jo vetëm të shton mallin për gjithëcka që mbart toka mëmë, porse është edhe ajo dashuria pa kushte dhe marrëdhënia e fortë emocionale që e ka emrin Atdhedashuri mes Artistëve që shprehet në muzikë, art dhe kulturë. Artistët për artistët dhe në cast u improvizua një minikoncert me serenatat korcare dhe me këngët e kompozuara nga kompozitorja dhe pianistja tashmë e njohur ndërkombëtarisht, Mira-Fatmira Kamberi Malolli, kënduam dhe kërcuam së bashku me stafin amerikan të “The FORUM THEATRE”.

Kjo është magjia e tingujve muzikorë, magjia e botës hyjnore të artit e cila bashkon kulturat pa dallim feje dhe race, dhe përcjell mesazhin më jetësor, njerëzor, fisnik, intelektual dhe demokratik. Artistët për Artistët që i thonë;” Jo Racizmit”dhe janë po Artistët e cdo kulture e ngjyre, që përdorin artin dhe talentin e tyre si urë komunikimi vizual në dialogim me fjalën e shkruar dhe me tingujt muzikorë me qëllim që vetë mesazhi të përcohet te njerëzit e të gjitha moshave, karaktereve dhe kulturave të ndryshme. Njerëzit e letrave, të muzikës dhe të botës së artit gjejnë shtigje nëpërmjet letërsisë, muzikës, pikturës, etj, falë aftësive dhe kontributit të tyre, ata japin më shumë nga vetja, i bëjnë thirrje botës të mendojë më ndryshe, për jetën dhe optimizmi, se e ardhmja ekziston dhe i përket paqes, shpresës dhe dashurisë njerëzore. 

E gjithë Familja “The Malolli Masterpiece”-Artistë! 

Familja e Artistëve Malolli përbëhet nga Maestro Prof. Raimond Malolli, Solist-Flautist, Mira-Fatmir Kamberi Malolli, kompozitore dhe pianist, të dy mjaft e njohur brenda dhe jashtë Shqipërisë, Marsel Malolli, violoncelist dhe Belina Malolli-Larsen pianiste, flautiste dhe balet klasik-modern, dhe pjesëmarrëse në American Idol. 

Prej vitesh e gjithë Familja “The Malolli Masterpiece” kanë kontribuar së bashku me dinjitet e sukses në shumë evenimente dhe koncerte si Solista, dhe si anëtarë të Kuartetit “Malolli”. Edhe Belina Malolli-Larsen sikundër edhe vëllai i saj, Marseli, kanë kryer studimet në Departamentin e Artit, për Communication Studies, në California State University, Northridge, në Los Angelos, California. Belina Malolli –Larsen ka ecur në gjurmët e prindërve dhe vëllait të saj dhe sot ajo është një Artiste tejet e talentuar si Koreografe, Danciere në Ballet Klasik & Modern, Profesore Baleti, si edhe në Flaut & Piano. Artistja Belina Malolli –Larsen është e martuar, ka një fëmijë dhe aktualisht merret vecse me mësimdhënie dhe në rritjen e fëmijës së mitur. 

Familjen e Artistëve Malolli i sheh përherë bashkë të japin koncerte si Solist dhe  në grup sikundër, “muzikë dhome”, “Kuartet”, ose “Trio” familjare”, dhe vetë dashamirësit dhe artdashësit amerikanë i kanë pagëzuar; “The Malolli Masterpiece”.

Koncertet e Familjes “The Malolli Masterpiece”, ndiqen me dashuri dhe interes të jashtëzakonshëm nga shumë artdashës të moshave të ndryshme që kanë impaktin dashamirës, mbresëlënës dhe interesant jo vetëm për muzikën e zgjedhur klasike të trashëgimisë botërore, por edhe për nivelin magjik dhe të mrekullueshëm si Solistë dhe instrumentistë me në krye Liderin e “The Malolli Masterpiece”, virtuozin flautist, Maestro Prof. Raimond Malolli.

Familja “The Malolli Masterpiece”- shquhen edhe për shpirtin e tyre filantropist.

Përvecse kontributit dhe rolit të madh të “The Malolli Materpiece” në fushën e muzikës klasike, dhe shpalosjes së profesionalizmit të vërtetë në interpretimin e kryeveprave klasike dhe kompozimin e veprave muzikore, falë talentit të tyre artistik, si Solista dhe akademikë të nderuar këtu në USA, Artistët e Familjes “The MalolIi Masterpiece” shquhen edhe për shpirtin e tyre filantropist, dashamirësinë për njerëzit, dhe dëshirën humane për të ndihmuar komunitetin e njerëzve në nevojë. Familja “The Malolli Masterpiece” është e angazhuar në shumë aktivitete bamirësie, shoqërore dhe artistike, dhe gjithcka që ata bëjnë, e bëjnë në heshtje, me përkushtim, dinjitet, dhe shpirt.  Secili prej pjestarëve të Familjes “The Malolli Masterpiece” janë vlerësuar me “Official Citation” nga Temecula City, California, për talentin dhe muzikën dhe përformancën e ndjeshme –homazh, historike dhe magjike që ata dhanë në Ceremoninë Dedikuese të Përkujtimores së 11 Shtatorit (September 11-th Remembrance & Dedication Ceremony), 2002, në respekt të viktimave që humbën jetën në dy kullat, në New York City. Gjithashtu, 4-shja e “The Malolli Masterpieece”, janë nismëtarët e krijimit të Orkestrës së parë Sinfonike në Temecula City, California (“Hope Orchestra, in Hope Lutheran Church), me Dirigjent Orkestre, Maestro Prof. Raimond Malolli. Orkestra performoi me sukses në koncerte të ndryshme, dhe realizoi me nivel të lartë, interpretimin e plotë të dy kryeveprave të Broadway Show “Fiddle on the Roof”, dhe “The Music Man”. Kjo Orkester funksionoi për gati katër vite, deri sa “The Malolli Masterpiece” lëvizi për të jetuar në Los Angeles, California. Edhe aty në Los Angeles, për rreth dy dekada, Artistët shqiptarë patën një aktivitet të jashtëzakonshëm professional dhe artistic si dhe vazhduan të ndihmojnë me koncerte bamirësie, vecmas në spitalet për fëmijë dhe të rritur, dhe në ato spitale ku gjenden paciente me sëmundjë të pashërueshme, në shkollat, universitete, dhe në qendrat e të moshuarve në Ditën e Falenderimeve; madje ata kanë qenë së bashku me artistë të shquar të Hollywood-it, me një nga yjet e filmit amerikan, Anthony Hopkins; në koncertin kushtuar Fondacionit “Breast Cancer – Susan Komen”, dhe u nderuan me ” Crystal Sponsor 2002”; në koncertet sponsorizuese të South East European Film Festival, Hollywood, LA, California, gjithashtu edhe në  evenimente të rëndësishme në Komunitetin Shqiptaro-Amerikan, në USA. Ata kanë qenë të ftuar-nderi dhe kanë performuar me koncertin e tyre, në hapjen e Ceremonisë së Jubileut të 100 Vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë, Los Angeles, CA, 2012; në Koncertin e madh në bashkëpunim me artistë amerikanë që u zhvillua në ditën e ndarjes së cmimeve Oskar; në koncertin në prag të dhënies së lajmit të shumëpritur të Pavarësisë së Kosovës, në Old Town Temecula Community Theater, Shkurt, 2008, etj.

Kush është Cifti i Artistëve të Famshëm Shqiptaro-Amerikanë  “The Malolli Masterpiece” 

Biografia e Flautistit Virtuoz, Maestro Prof. Raimond Malolli. 

Flautisti Virtuoz me famë kombëtare e ndërkombëtare Maestro Prof. Raimond Malolli ka lindur më 10 Janar, 1955 në qytetin e Korcës.  Muzika ka qenë një pasion i hershëm i Raimond-it qëkurse ai ishte ende i vogël dhe ka filluar të merrej me muzikë në moshën gjashtë vjeçare, dhe vazhdoi për tetë vjet me mësimet e violinës derisa flauti u bë instrumenti i tij magjik më i preferuar, dhe në vitin 1970-ë nisi të marrë mësimet e para për flaut prej Profesorit mjaft të njohur, Isuf Spahiu, i cili ishte diplomuar në Akademinë Qendrore të Arteve të Pragës. Mbasi diplomohet si Solist-Flautist në Institutin e Arteve, Tiranë, ish-student i Profesorit të njohur Gjovalin Shestani, edhe ky i diplomuar në Konservatorin  “Çajkovski” të Moskës. 

Solisti-Flautist, Virtuozi Maestro Prof. Raimond Malolli ka mbaruar studimet pas-universitare në flaut, muzikë dhe filozofi. Ai ka qenë i emëruar si “Prime Professor” i Flautit dhe i Muzikës së Dhomës në Institutin e Lartë të Arteve Tiranë, Shqipëri, dhe “Prime Profesor” i Flautit dhe Muzikës së Dhomës në Konservatorin Nacional në Chalandri dhe Ano Patisia të Athinës, Greqi. Ai ka shkruar punime dhe vepra shkencore, ka organizuar seminare për specialitetin e flautist-it dhe ka dhënë master –klas për këtë instrument.

Ka qenë për shumë vite Kryetar dhe Anëtar Jurie për konkurset kombëtare dhe pranimet e studenteve në ILA.  Artsti Virtuoz Maestro Prof. Raimonda Malolli ka interpretuar si Solist -Flautist me orkestra të mëdha simfonike të Radio-Televizioni, Operas dhe Baletit, të Institutit të lartë të Arteve, ne Shqipëri, L’orchestre des Jeuses de toute l’Europe, i ftuar nga Fondacioni “Jahudi Menyhin”, në Francë, Kretë-Greqi dhe Filarmonisë së Orkestrës të Shqipërisë, Greqisë dhe Italisë. Gjithashtu Prof.Malolli ka qenë Solist Flautist Kryesor për shumë grupe të Muzikës së Dhomës duke performuar në shumë vende Europiane dhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Solist-Flautisti Maestro Raimond Malolli ka bërë regjistrime të shumta për Radio-Televizionin Shqiptar në Festivale dhe Koncerte televizive; incizime për kolona zanore filmash të rregjistrime nga kompania Kinostudio “Shqipëria e Re”, regjistrime për CD-në hit “Nga Azia në Evropë” të realizuara nga FM Records në Athinë, Greqi; dhe aktualisht në SHBA. Gjithashtu, artisti Malolli ka performuar në kanalet televizive kryesore në vende të ndryshme europiane në Shqipëri (TVSH), Greqi (EPT-3, MEGA CHANNEL), Francë dhe Itali (RAI) dhe SHBA-es. Artikuj nga gazeta të ndryshme si “Zëri i Popullit”, “Drita”, “Perpara”, “Bashkimi”, greke “Rizospastis”, “Efimeris”, franceze “Saumur”, amerikane “The Press”. -Enterprise”, “Californian”, “Fallbrook/Bonsall Village News”, të Kalifornisë, “Illyria”, Dielli të Nju Jorkut dhe Kuvendi e Michiganit, Detroit kanë shkruar gjerësisht për suksesin e Artistit shqiptar me famë botërore Maestro Prof. Raimond Malolli. Solist Flautisti i njohur Shqiptar, Maestro Prof. Raimonda Malolli është vlerësuar me Medaljen “Naim Frashëri”, nga Presidiumi i Kuvendit Popullor i cili është ekuivalent me Medaljen e Nderit të Presidentit, dhënë në SHBA; Cmimin e Festivalit Verdi në Qipro; “Crystal Sponsor 2002” nga Susan G. Komen’s “Breast Cancer Foundation Race for the Cure of the Inland Empire” nga qyteti i Temecula për Ditën e Përkujtimit të 11 Shtatorit”, dhe si një Dirigjent i madh për performancat e tij të Orkestrës në Show-t Madhështore të Broadway-it si; “Fiddler on the Roof” dhe “The Music Man”.

Ai ka bashkëpunuar edhe si solist me dirigjentë të njohur kombëtarë dhe ndërkombëtarë, si edhe ka bashkëpunuar me artistë të njohur, brenda dhe jashtë Shqipërisë.

Solisti-Flauist Maestro Prof. Raimond Malolli ka interpretuar pothuajse të gjithë repertorin e flauti-it; që nga muzika paraklasike, barok, klasike, bizantine, romantike, moderne, bashkëkohore, folklorike, pop, xhaz klasik dhe bluz.

    Ai ka qenë një anëtar i respektuar i organizatave kryesore artistike profesionale si; Lidhja e Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë, Shoqata Ndërkombëtare e Muzikës Bashkëkohore-Seksioni Shqiptar, Shoqata Helenike e Kompozitorë dhe Artistëve të Greqisë, A.F.M Local-47 Hollywood “Professional Musicians” të SHBA-së dhe Kanadasë, etj. 

Solist- Flautisti me famë botërore Maestro Prof. Raimond Malolli është nominuar si një nga flautistët më të mirë dhe të jashtëzakonshëm të kohës sonë. Cilësia dhe lirika e jashtëzakonshme e tonalitetit të Maestro Malolli, është e kombinuar me aftësinë e tij të virtytshme teknike dhe muzikale, e cila lë çdo dëgjues që ka privilegjin ta dëgjojë, të mahnitur nga gjenialiteti i tij. Në vitin 2001-ë Artisti Shqiptar Raimond Malolli emigroi në Kaliforni të SHBA-ës së bashku me familjen. Aktualisht jeton dhe performon në Florida, USA.

Biografia e Kompozitores dhe Pianistes së Mirënjohur Mira-Fatmira Kamberi Malolli 

Kompozitorja dhe Pianastja e njohur Mira-Fatmira Kamberi Malolli ka lindur në Tiranë më 28 Shtator 1956-ë. Mësimet e para për piano i fillon qysh në moshën 6 vjecare në shkollën më të mirë artistike të kohës në sistemin rus dhe frances, e njohur ndryshe Liceu Artistik “Jordan Misja”, Tiranë. Po aty mbaron arësimin e herëshëm dhe të mesëm dhe më pas vazhdon studimet në Institutin e lartë të Arteve sot Universiteti i Arteve dhe ka pasur fatin e madh të ishte studente e kompozitorëve të shquar shqiptarë sikundër Tonin Harapi dhe Cesk Zadeja, ish-studentë të kompozitorit me famë botërore D. Shostakovich në Akademinë e Arteve “Cajkovski” të Moskës. Përvecse e diplomuar në piano, Mira-Fatmira Kamberi Malolli është diplomuar edhe në kompozim dhe ka kryer disa studime pas-universitare në Filozofi, Pedagogji dhe Psikologji.  

Mira-Fatmira Kamberi Malolli ka qenë një nga Pedagoget më të mira në Liceun Artistik “Jordan Misja”, Tiranë dhe Konservatorin Kombëtar të Greqisë dhe në Santa Monica College, Pierce College, se edhe në të tjera akademi muzikore te Kalifornisë në USA. Gjithashtu artistja shqiptare ka dhënë mësim në vende të ndryshme të Evropës dhe ka qenë organizatore e koncerteve të mëdha muzikore në Shqipëri dhe Greqi, dhe në vitin 1999-ë ka qenë një nga Organizatoret dhe Perfmormueset Artistike së bashku me familjen e Koncertit Madhështor,  “Artistët Shqiptarë urojnë Paqen në Ballkan dhe në mbarë Botën”. Artistja Shqiptare ka realizuar kompozime për teatër, kolona zanore filmash, orkestra simfonike, instrumente solo, vokale, Muzikë Dhome dhe balet. Repertori i saj është mjaft i pasur ku përfshin pjesë nga muzika paraklasike, barok, klasike, romantike, moderne dhe bashkëkohore. Mira-Fatmira Kamberi Malolli është vlerësuar me shumë Cmime për Piano, Kompozime në Festivale Kombëtare, Ndërkombëtare dhe Kompozime të vecanta Muzikore. Disa nga Cmimet e saj të shumta në SHBA-ës përfshijnë: “Crystal Sponsor 2002” nga Susan G. Komen’s “Breast Cancer Foundation Race for the Cure of the inland Empire” i qytetit të Temecula-s në Ditën Përkujtimore të 11 Shtatorit; dhe është vlerësuar si një nga pianistet për interpretimet më të mira të orkestrës në eventet madhështore të Broadway-it si “Fiddler on the Roof” dhe “The Music Man”.

  Artistja Shqiptare Mira –Fatmira Kamberi Malolli ka realizuar koncerte televizive në TVSH, KLAN TV dhe në Greqi ANT-1, MEGA CHANNEL), si dhe në stacione radiofonike ne vende te ndryshme te Europes dhe Amerike. . Gjithashtu, për Artisten Shqiptare është shkruar në shtypin shqiptar sikundër në gazetat si  “Drita”, “Përpara”, “Zëri i Popullit”, në gazetat greke “Eleutherotipia”, në gazetat amerikane”The Press-Enterprise”, “Californian”, shqiptaro-amerikane, “”Fallbrook”. /Bonsall Village Neës” të Kalifornisë, “Illyria”, “Dielli” të Nju Jorkut dhe “Kuvendi” në Detroit Michigan.  

Pianistja dhe Kompozitorja e njohur shqiptare Mira- Fatmira Kamberi Malolli ka bashkëpunuar me “Vaganova Balet System” ruse dhe bullgare, dhe me Akademinë Mbretërore të Kërcimit të Anglisë, Orkestrën Simfonike të Radio-Televizionit Shqiptar, Orkestrën Simfonike të Operas dhe Baletit, Orkestrën Simfonike të Akademisë së Arteve, Orkestrën Filarmonike të Athinës etj. Gjithashtu, Artistja shqiptare ka pasur një bashkëpunim dinjitoz dhe të suksesshëm me regjisorë dhe artistë shume të njohur brenda e jashtë Shqipërisë.

Artistja Mira- Fatmira Kamberi-Malolli është Anëtare e nderuar eorganizatave artistike kryesore profesionale sikundër Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve Shqiptarë, , Shoqatata Ndërkombëtare e Muzikës Bashkëkohore-Seksioni Shqiptar, Shoqata e Artistëve dhe Kompozitorëve Helenë, A.F.M Local-47 Hollywood “Professional Musicians” të SHBA-ës dhe Kanadasë.

  Artistja e njohur kombëtarisht e ndërkombëtarisht Mira-Fatmira Kamberi-Malolli shquhet për fantazinë, talentin e jashtëzakonshëm dhe botën e saj të pasur shpirtërore, dhe për më tepër për modestinë dhe vullnetin e mirë që e shfaq atë si Artiste dhe Njeri.

Artistja Shqiptare përherë kujton me nostalgji, respekt, mirënjoje e nderim, mësueset e pianos; Nora Nace, Elsa Veizi dhe Nora Cashku, të e kanë pergatitur bukur e profesionalisht në instrumentin e pianos. 

Artistja Shqiptare, Mira-Fatmira Kamberi Malolli në vitin 2001-ë emigroi në Kaliforni të SHBA-ës së bashku me familjen, dhe aktualisht jeton dhe performon në Florida, USA.

Biografia e Marsel Malolli, Violoncelist  

Marsel Malolli, është një violonçelist i formuar në mënyrë klasike, i cili ka përformuar me shumë artistë të zhanreve të ndryshme muzikore, orkestra dhome dhe simfonike, dhe aktualisht performon si solist në koncerte me prindërit e tij në SHBA -ës. Ai është vlerësuar me disa Cmime muzikore dhe në vitin 2001 mori një Bursë të plotë nga Universiteti Qendror i Washington State për të studiuar performancën e Violonçelit. Më pas u diplomua në Studimet e Komunikimit nga Universiteti Shtetëror i Kalifornisë, Northridge, Los Angelos. Violoncelisti i njohur Marsel Malolli, aktualisht jeton dhe performon në Florida, USA.

Biografia e Belina Malolli-Larsen

Belina Malolli-Larsen ka kryer studimet në Departamentin e Artit, për Communication Studies, në California State University, Northridge, në Los Angelos, California. 

Belina Malolli –Larsen është vajza e ciftit të Artistëve të Famshëm Shqiptaro-Amerikanë  “The Malolli Masterpiece”. Belina është pianiste, flautiste dhe balet klasik-modern, dhe ka qenë pjesëmarrëse në American Idol. 

Artistja Belina Malolli –Larsen ka ecur në gjurmët e prindërve dhe vellait të saj dhe sot ajo është një Artiste tejet e talentuar si Koreografe, Danciere në Ballet Klasik & Modern, Profesore Baleti, si edhe në Flaut & Piano. Ajo është e martuar me amerikan dhe cifti kanë një fëmijë. Artistja aktualisht merret vecse me mësimdhënie dhe në rritjen e fëmijës së mitur. 

Raimonda MOISIU

Author /Freelancer

Jacksonville/Florida/USA  

HENRY KISSINGER: “RUSIA KA HUMBUR, POR TANI DUHET SHMANGUR SHKALLËZIMI BËRTHAMOR”

 


Nga FEDERICO RAMPINI/

“Rusia ka humbur luftën, tani duhet të ndalojmë shkallëzimin e saj bërthamor. Mund t’a mundim edhe n’atë skenar por natyra e marrëdhënieve ndërkombëtare dhe I gjithë sistemi botëror do të çakërdiseshin. Diplomacia duhet të kthehet në veprim”

Henry Kissinger flet në Këshillin e Marrëdhënieve të Jashtëme të New Yorkut, një vënd për të i dëndur në kujtime. Në këtë qëndër studimesh të gjeopolitikës më 1957 ai botoi syzimin që u bë guri themeltar i mendimit strategjik amerikan: “Nuclear weapons and Foreign Policy”. Teorizonte lindjen e armatimeve bërthamore taktike – të paracaktuara për t’u përdorur vetëm në fushat e betejave e kundër një agresioni të trupave armike – dhe maste të gjitha pasojat.

Ai studim qe paralajmërues i një karriere të re, nga profesor universitar në krye të diplomacisë amerikane nën presidentët Richard Nixon e Gerald Ford. Në moshën 99 vjeçe urtësia dhe mëndjemprehtësia e tij janë pyetur për të kërkuar një përgjigje kërcënimeve të Vladimir Putinit, pikërisht për përdorimin e armëve bërthamore taktike në Ukrainë.

Kissingeri ka botuar një libër të ri, “Leadership”, galeria e portreteve të gjashtë shtetarëve të mëdhenj të Nëntëqindës. Nuk tërhiqer mbrapsht mbi shkallëzimin bërthamor. “Që nga fillimi i mësyemjes së Ukrainës – thotë – duhej shmangur një fitore e Rusisë. Aq më tepër duhet shmangur që të kërkojë një hakmarrje bërthamore. Nuk mund të lejojmë që përdorimi i armëve bërthamore të bëhet i zakonshëm, të normalizohet. Jo vetëm për atë që do t’ishte përfundimi i llahtarshëm i menjëhershëm, por edhe për pasojat në ndërpretimin dhe ligjërimin e pushtetit nga ana e atij që i përdor.Nuk është e pranueshme që Rusia t’arrijë me armët bërthamore rezultatin që nuk ka qënë e aftë të mbërrijë pa ato”.

Ish sekretari i Shtetit shpjegon se çfarë lloj përgjigjeje do të duhej të jepte NATO, nëse Putini do të përdorte vërtetë bërthamoren. Është një temë mbi të cilën ka pasur së fundi komunikime ndërmjet drejtuesve të nivelit të lartë ushtarakë të SHBA e të Moskës. “NATO – vëren – duhet të kundërveprojë sa më gjatë me armët e zakonshme. Por drejtuesit rusë duhet të dijnë se në rastin kur të përdorin armët bërthamore caqet për një marrëveshje paqe do të bëhen më të rënda për ta, Rusia do të dalë si një komb më i dobët se më parë”.

I paditur herë herë për cinizëm në Realpolitikën e tij, Kissinger saktëson se një rrugëdalje nuk mund të kalojë mbi kryet e popullit ukrainas. “Ukraina nuk duhet demoralizuar. Duhet të ketë një rol të dorës së parë në proçesin e paqës”. Të hartojë një listë të gjithshkaje ka fituar Kievi në fakt që kur ka ditur të qëndrojë kundër pushtuesit e që duhet raktifikuar në çfarëdo marrëveshjeje paqeje. “Mbrojtjet e lirive ukrainase përfshijnë përkatësinë e saj në Bashkimin Evropian. Ndërsa për marrëdhëniet e saj me NATO-n tashmë është zgjidhur nga ngjarjet. Prandaj Rusija ka humbur. Në luftën e Parë e të Dytë botërore Rusia kishte treguar aftësinë e kërcënimit t’Evropës në terrenin e armëve të zakonshme, tashti kjo forcë e saj është mposhtur”.

Megjithatë teoricieni më i madh në jetë i diplomacisë don të kthehet pikërisht në këtë: diplomacia.

“Një bashkëbisedim, qoftë edhe vetëm zbulues, është thelbësor në këtë atmosferë bërthamore. Nuk ka rëndësi nëse Putini na pëlqen apo jo. Nëse arma bërthamore do të hynte në veprim, sistemi botëror do të pësonte një çakërdisje me rëndësi historike. Nuk duhet të lidhim veprimin diplomatik me njeriun që n’a rri përballë. Na takon ne të përftojmë një bashkëbisedim që të ruajë sigurinë tonë por që të na riçojë tek fryma e bashkëjetesës. Përmbysja e udhëheqësit kundërshtar nuk duhet të duket si një parakusht”. Nuk është i butë me të tijtë, nuk i bën zbritje gabimeve të së kaluarës. “Kur ra Muri i Berlinit e filloi riorganizimi i Lindjes evropiane, Shtetet e Bashkuara kërkuan të integrojnë gjithë zonën në një rend nën drejtimin e tyre. Nuk qe urtësi orvajtja për të futur Ukrainën në NATO. Kjo nuk është një arsye për mësyemjen e Putinit. Por problemi tani është nëse është e mundur të bëhet një paqe me të. Dhe ky duhet përballuar në një kuadër më të gjërë: e ardhmja afatgjatë e marrëdhënieve ndërmjet Rusisë dhe Evropës, ndërmjet Rusisë dhe Perëndimit. Një Rusi që është e vetëdishme për kufizimet e saj , do të dëshërojë të jetë pjesë e Evropës apo do të zgjedhë Azinë? Mbi këtë duhet të shtjellojmë bashkëbisedimin”.

Vëndin e tij në analet e Nëntëqindit, ai e pushtoi si regjizor i shkrirjes SHBA – Kinë më 1971 – 72. Ajo marrëdhënie ka mbetur në qëndrën e vëmëndjes së tij. Në krahasim me takimin e famshëm Nixon-Mao, sot marrëdhëniet ndërmjet Washingtonit dhe Pekinit janë në minimumin e tyre historik. “Kina – përsiat Kissingeri – ka qënë gjithmonë një beleg i posaçëm për Amerikën, në sajë të përmasave të saj, sot më të fuqishme se kurrë në planin ekonomik, teknologjik e ushtarak. Nuk kemi patur të bëjmë kurrë me një Vënd kaq madhështor, filozofia e të cilit është praktikisht e kundërt me atë tonën. Kinezët e quajnë historinë si një proçes të vazhdueshëm që zhdërvjellohet në mijra vite. Problemet e veçanta – që ne i përballojmë një nga një – i shohin si shprehje të atij proçesi. Sot që raporti i forcave është pothuaj i barabartë, kërkimi i një modus vivendi duket i vështirë. Edhe se është thelbësor e ka të bëjë me t’ardhmen e njerëzimit.

“Gjatë dy administratave të fundit amerikane – vëren Kissingeri që ka vazhduar të jetë pyetur nga presidentët si në Washington po ashtu edhe në Pekin – ka zotëruar ndeshja. Duhet rivendosur një bashkëbisedim mbi tema dërmuese: një luftë ndërmjet mbifuqive do të kishte pasoja më të këqija se Lufta e Parë dhe e Dytë botërore. Së paku udhëheqësit amerikanë e kinezë e njohin se ky rrezik ekziston e që ata janë të vetmit që kanë mundësi t’a ndalojnë. Për pasojë venë në punë mekanizma paraprakë për të folur me njëri tjetrin në fazat e para të një krize. Pastaj janë temat e mëdha mbi të cilat bashkëpunimi i dyanshëm është i domosdoshëm: që nga ndryshimet klimatike deri tek e ardhmja e teknologjisë”. Përfundon me një thirrje Winston Churcillit mbi cilat janë tre kërkesat themelore për të bërë politikë të jashtëme: “Të studiohet historia. Të studjohet hiatoria, Të studiohet historia”. E me një përsiatje mbi rolin e Amerikës: “Kushtet për një drejtim tonin botëror janë përkeqësuar, veçanërisht për përhapjen e armëve bërthamore. Më shumë se kurrë, sot duhet të jemi krijues”

“Corriere della Sera”, 1 tetor 2022 Përktheu: Eugjen Merlika

SHTËPITË-SHKOLLË

 


Atdhe Geci/

Në jetën e popujve të shquar e me histori të begatë, kujtesë të madhe të qytetërimit quajmë të tashmen 15- mijëvjeçare të gjuhës, origjinës dhe, të kulturës sonë. Udha mbretërore e popullit tonë kaloi nëpër një qytetërim të lashtë e të stërlashtë; pellazgo-iliro-shqiptar.

Në këtë udhë aspak të lehtë të atdheut tonë, patëm çaste dhe momente nga më epiket, për të sotmen dhe të ardhmen tonë. Zhvillimi i arsimit shqip në shtëpitë-shkollë, ishte një gjetje kombëtare e duhur e Kosovës dardane përballë forcave gjenocidiste serbo-ushtarake.

Arsimimi i imponuar në “Shtëpitë-shkollë”, në vitet e okupacionit serb ishte një krijim i mbijetesës, ku hero ishin, mësuesi-nxënësi-populli. Në atë kohë në Kosovë dënoheshin dhe vriteshin për organizimin e arsimit nëpër Shtëpitë-Shkollë.

Në ato vite Kosova dardane po përgatitej të hynte në një fazë të re të rezistencës, nga demonstratat nëpër sheshe, në luftë çlirimtare. Në vitin 1992, rreth 30 mijë arsimtarë dhe 100 mijë nxënës e studentë të Kosovës, të të gjitha nivelet të arsimit shqip, u ndaluan nga ushtria e milicia serbe të hyjnë në lokalet e shkollave të tyre, -pronësi e popullit të Kosovës.

Mirëpo, Zëri i Kosovës dardane aso kohe ishte më i fortë se tanket e armikut. Populli sa çel e mëshel sytë bëri mrekullinë. Ai hapi zemrën dhe shpirtin e tij qytetar dhe shtëpitë i shndërroi në shkolla e mësojtore. Kjo mrekulli kombëtare dhe ai guxim qytetar i Kosovës dardane për të mos u ndërprerë mësimnxënia, qe maja e një betimi për të ardhmen e vendit.

Armiku s´ngopet kurrë me pushtim. Por populli pushtuesin përherë do ta quaj të huaj në tokë tij. Ngjarjet e mëvonshme treguan se kur e vërteta është brenda popullit, fuqia e popullit është e pamposhtur.

Flamuri kuq e zi i lirisë dhe i shkronjave shqipe të lirisë ishin tregues se Kosova dardane për liri e teritor nuk fal asgjë. Dora dhe grushti i Kosovës dardane i tregoi pushtuesit serbë, se liria për Kosovën është e shenjtë!…Kosova nuk e turpëron kurrë atdheun e vetë për liri.

Atdhe Geci – Autor i filmit, “Shtëpitë- Shkollë” 1992 / Prishtinë.

DAMKOSJA E VESEVE TONA

 

DAMKOSJA E VESEVE TONA

Adil FETAHU/

(Ibrahim Kadriu: “Njëmijë e një net /tonat/”).

Vargut të veprave të tij të shumta, në prozë, në poezi e drama, shkrimtari Ibrahim Kadriu ia shtoi edhe një vepër, së cilës vështirë t’ia caktosh zhanrin: a është roman, novela, tregime, përralla, kritika…? E ka shkrua në stilin e tregimeve arabe të “1001 netë-ve.” Ashtu edhe e ka titulluar: “Njëmijë e një net (tonat)”. Në këtë libër autori i fshikullon e damkosë sjelljet, veset, shprehitë, dukuritë negative të individëeve e të shoqërisë sonë kosovare, duke i shtjelluar në stilin e tregimeve arabe të Sheherezades, prandaj nën titullin e librit, në kllapa ka shtuar: (Sheherezada në veten e parë).

Për lexuesit e shumtë të këtij vështrimi për librin e Ibrahim Kadriut, paraprakisht  duhet të japim një sqarim të shkurtër për tregimet arabe “1001 net” dhe të personazhit të Sheherezades,  sepse jam i bindur se as një përqind e lexuesve të këtij vështrimi nuk e kanë lexuar as kanë idenë për romanin historik e voluminoz, mbi 2500 faqe, të quajtur “1001 net”.

“1001 NET “ DHE SHEHEREZADA

Romani “1001 net”, është një  koleksion, një përmbledhje me tregime, përralla, legjenda, anekdota, humoreska dhe lloje tjera të krijimtarisë më interesante nga folklori popullor arab, persinan, indidan, etj. Kryesisht është prozë, por ka edhe shumë tregime në formë  poezie.  Ka shumë dialogje e monologje.  E gjithë ajo krijimtari lidhet me dy personazhe kryesore: me  perandorin e Persisë dhe të Indisë, Shahriari dhe me vajzen e bukur Sheherezada. 

Për shkak të tradhtisë në maratesë që u kishin bërë gruaja e perandorit Shahriar dhe e vëllait të tij Shahzamanit,  perandori kishte fituar bindjen se të gjitha gratë tradhtojnë. Për t’u hakmarrë kundër tyre, kishte urdhëruar që për çdo natë t’ia sillnin nga një vajzë të re, të cilat në mëngjes i vriste. Kjo kishte zgjatur tri vjet, duke shkaktuar frikë e tmerr për vajzat dhe prindët e tyre.  Duke ditur për këtë mizori të Perandorit, e bija e vezirit, Sheherezada, një vajzë e bukur, e arsimuar, e cila kishte lexuar e mësuar shumë gjëra, kishte bërë një plan si ta ndërpriste atë kriminalitet  dhe  kishte vendosur të shkojë vullnetarisht për të kalua natën me perandorin. Sapo hyn në dhomë me Perndorin, fillon t’i tregojë një tregim interesant e të gjatë, sa që zbardhi mëngjesi pa e përfunduar tregimin në pjesën më interesante, të cilin do ta vazhdonte natën tjetër. Duke pritur me kurreshtje përfundinin e tregimit, perandori nuk e mbyti  Sheherazaden në mëngjes, siç bënte me vajzat tjera, por e la që natën tjetër ta vazhdojë tregimin. Kështu Sheherezada vazhdoi tregime të cilat e magjepsin perandorin, duke mos e përfunduar, natën e parë, të dytë, të tretë e deri sa kaluan njëmijë e një net, afro tri vjet. Në ndërkohë Sheherezada i kishte lindur tre djemë. Perandorit i kishte pëlqyer Sheherezada dhe në përfundim të natës 1001, jo se e vrau, por i fali jetën dhe e shpalli Sheherezden për grua të veten me kurorë. Edhe motren e saj, Dariazaden e mori për grua vëllai i perandori, Shahzamani.

Romani “1001 net” është përkthyer  dhe ribotuar shumë herë pothuajse në të gjitha gjuhët e botës dhe ka pasur një ndikim edhe te shkrimtarët më të njohur, si Monteskie, Dikens, Pushkin, etj.  Shumë tregime nga ajo përmbledhje janë ekranizuar e bêrë filma për fëmijë e për të rritur. Romani është radhitur në vendin e 6 (gjashtë) të librave më të lexuara në botë. Në gjuhën shqipe, prej serbishtes e ka përkthyer  profesori Hilmi Agani, ndërsa në një periudhë prej njëzet vjetëve e ka botuar “Rilindja” në 8 vëllime librash. Vëllimet janë ndarë sipas numrimit të netëve, kurse vëllimi i fundit përmbanë tregimet e Sherezades prej natës 871 – 1001.

“NJËMIJË E NJË NET (tonat)”  

Duke ndjekur imagjinatën dhe stilin e përdorur nga romani historik arab, “1001 net”, shkrimtari ynë i njohur, Ibrahim Kadriu, ka krijuar një vepër letrare të pashembëllt në letërsinë shqiptare, të cilën e ka emërtuar “Një mijë e një net (tonat)”. Por, derisa  romani “1001 net” përmbanë  imagjinata, përralla e tregime nga krijimtaria popullore arabe e persiane, libri i Ibrahim Kadriut përmbanë ngjarje, vende, objekte e subjekte, dukuri e personazhe reale bashkëkohore kosovare.

Në 69 ese a novela të shkurtëra, ka përmbledhur një kompleks gjendjesh e situatash nga përditshmëria jonë, duke kritikuar dhe ironizuar sjelljet dhe veset e qytetarëve,  veçmas  pangopësinë e njerëzve të pushtetit. Në këtë frymë, librin e hapë me poezinë e Ali Asllanit, “Maskarenjtë”:

Hani e pini e rrëmbeni,

Mbushni xhepa mbushni arka…

Të pa brekë ju gjeti dreka,

Milionerë ju gjeti darka!…

Lexuesit e gjeneratave më të vjetra e mbajnë mend, se Ibrahim Kadriu, në cilësinë e gazetarit dhe redaktorit të gazetës “Rilindje”, në vitet e shtatëdhjeta e mbante një rubrikë të emërtuar “Sheherezada”,  në të cilën botonte tregime të stilit të “1001 netëve”. Nën ato tregime nënshkruhej me pseudonimin Riukad im Rahib (që ishte angram i emrit dhe mbiemrit Ibrahim Kadriu), emër që tingëllon si emër arab. Personazhi kryesor i tregimeve në atë rubrikë ishte Sheherezada. 

Dhe, në natën e parë, të “Një mijë e një netëve”tona, po e  njëjta Sheherezade e lidhë tregimin me ato të para pesëdhjetesa vjetëve, kur thotë: “…Dhe unë shqetësimet e mija ua rrrëfeja juve, dhe ju i kishit shqetësimet e jueja, që ishin të ngjashme. Dhe, pikërisht për këtë ngjashmëri shqetësimesh më bêtë shoqëri dhe ma mbajtët vullnetin e shkrimeve. Edhe sot, në këtë kohë të vonshme të cilën e kishim pritur me shekuj, siç po thonë do të mençur, dhe e kishim bindjen se do të jemi mirë, pa dhembje koke dhe me gjumë të rehatshëm. Dhe ky mendim ishte i rrejshëm, ashtu siç janë të rrejshme aq shumë premtime, dhe ato premtime sidomos bëhen para zgjedhjeve dhe me takatin e ministrave…”

Që në rrëfimin e parë, por edhe në disa rrëfime në vazhdim,  Sheherezada tregon shqetësimin e saj dhe të popullit, për: arsimin, hapjen e universiteteve e kolegjeve që janë bërë si fabrika për prodhimin e analfabetëve, pa menduar se ku do të punësohen e çka do të punojnë gjithë ata që kryejnë me diploma të blera, e që niveli i arsimit ka rënë edhe nën nivelin e disa shteteve të Afrikës.

Në vazhdimin e tregimeve, përmes Sheherezades në veten e parë, autori kritikon e dëmkos të gjitha prapshtitë, shprehitë, veset, gënjeshtrat, premtimet,  manipulimet, hajnitë, korrupsionin, keqpërdorimet e mjeteve të buxhetit, që financojnë vepra e gjithëfarë festivale të pa vlerë e nuk ndihmojnë krijuesit e veprave të mirëfillta.  Tregon shqetësimet e pensionistëve; shqetësimin për regjistrimin joreal të popullsisë dhe rënien e natalitetit; braktisjen e fshatit dhe mospunimin e tokës; ndojtjen e ambientit; aksidentet në komunikacion,  në rrugët e prishura dhe trotoaret e zëna;  përqindjet e “vjelura” nga tenderët; paratë e diaspores të humbura pa adresë; veteranët e rrejshëm; moskujdesi i fëmijëve ndaj prindërve; ndërtimet pa leje dhe projektet e parealizuara; moskujdesi ndaj personaliteteve të merituara; mospërkrahja e krijuesve; emërtimi i rrugëve me emra personash të cilët nuk njeh mahalla e vet; shkrimi i firmave në gjuhë të hueja;  padrejtësia ndaj diaspores lidhur me sigurimin e veturave; ngatërresat politike brënda partive;  kapardisjen me vlera të shpifura në art e letërsi; vërshimi i makinave të prishura si mbeturina;  peripetitë dhe pengesat për regjistrimin e veturave; puna e Trustit të pensioneve; investime të mëdha për punë të vogla (shembulli i objektit të Rilindjes); mosrealizimi i projektit të Gërmisë; mungesa e sundimit të ligjit; problemi i vizave; ejt. etj. Të gjitha këto i shtjellon përmes monologut të Sheherezadës dhe herë-herë  edhe përmes dialogut  me ndonjë mik a mike të saj (Haruni, Ali Duli, Gjylinazja etj.), duke marrë shembuj konkret nga jeta dhe (mos)puna e organeve dhe institucioneve tona. Novelizimin e situatës në Kosovë autori e bënë në mënyrë shkëlqyeshme, me humor e satirë,  duke marrë shembuj konkret e dëmkosë sjelljet, veset dhe dukuritë negative. 

Në këtë libër autori ka përdorur gjuhë e fjalë ekzoktike, sikur ato të romanit “1001 net”, duke pëdorur fjalë, emra, mbiemra e folje, kuptimin e të cilave e di vetëm gjenerata e vjetër e lexuesve, si për shembëll: havadyze; kanagjeqe; iftijaqë; nur; jaratisë; sajgi; zijaret;  duhma; rraqe; petka; nijet; sehir; jesir; kuvet; firade; gjytyrim; shitoft;  tebdil; ymri; evlia; nafuz; çehre; kajstile;  estekfurullah; sajdisë;  sevda; tabijat; kajmekam; sejmenë; habere; gjymysh; munafik; teveqel;, hygjym;  kërname; fiqir; hisedar, e të tjera si këto. 

Kronikën e tregimeve të Sheherezadës nga “Njëmijë e një net (tonat)”, e mbyll me intervistën që Sheherezada “e zhvillon” me dijetarin, diplomatin e shkrimtarin tonë, Faik Konica, i cili edhe vet ka marrë e përkthyer disa tregime nga “1001 net:, dhe i ka përfshirë në tregimet e tij: “Nën hijen e hurmave”. Dhe Sheherezada i bënë disa pyetje Faikut për aktualitetin tonë.  Me qenë se Sheherazada e zgjatë pyetjen, Faiku i thotë: “Më trego më shpejt se çka dëshiron prej meje, e mos e zgjat si deputetët që, edhe kur nuk dinë çka thonë, i sulen foltores. Dhe Shehezada fillimisht e lutë ta thotë mendimin e tij për mjerimin e shqiptarëve, dhe ai ia thot troç: Mjerimi ishqiptarëve ka qenë në tërë kohërat të kapej pas individëve dhejo pas ideve. Historia e shqiptarëve është e mbushur fund e krye me prova të tilla të përngjashme. Të përipiqemi me të gjitha forcat tona të shërojmë shqiptarët nga dashuria për individët. – Në pyetjen se çka mendon Konica për individët të cilët kanë fituar oroel pa pasur ide, merr këtë përgjigje: “Zgjidhja ideale do të ishte për shqiptarët të zhdukin njëherë e mirë ndikimet orientale, duke shkëputur çdo lidhje, fetare, morale apo letrare, qoftë me bizantinët, qoftë me turqit. Mirëpo, gjë e bukur të ndodhte kjo në çast. Zgjidhja do ishte e realizueshme po qe se stërgjyshërit tanë do ta kishin përgatitur me kohë për ne; atëherë neve do të na duhet ta përgatisim këtë zgjidhje për nipat tonë të ardhshëm”. – Në pyetjen që ta thotë ndonjë mendim për shqiptarët që krenohen me veten, Faiku i jep këtë sqarim: “Shqiptarët janë një komb të cilit i pëlqen të lëvdojë veten. Si thonë gojrrumbullët tonë, kombi shqiptar është i pari nga mendja, nga sjellja e nga trimëria. Sikur shqiptarët të qenë jo kombi më i mendshmi, por thjesht një komb i mendshëm, ata do të kishin dalë me kohë nga dita e zezë ku ndodhen”. – Në pohimin e Sheherezades, se shqiptarët janë trima, Faiku i përgjigjet: “Trimëria e shqiptarit nuk është e artë, është e teneqejtë…sado e madhe  (tingllon) në vetvete, është e vogël  në shkaqet që e ndezin…Trimëria e vërtetë është ajo  që vihet në shërbim të së drejtës dhe të Atdheut, në shërbim të dobisë së përgjithshme. Të tjerat janë punë egërsie e kafshërie, jo trimërie”. 

Edhe disa pyetje të Shehrezades dhe përgjigje të Faikut për situatën aktuale dhe perspektivën tonë, si dhe shqetësimet dhe dëmkosjet e autorit të librit për dobësitë, prapësitë dhe veset tona,  do t’i mësoni poqese e lexoni librin e Ibrahim Kadriut: “Njëmijë e një net (tonat)”, libër që, përmes personazheve të imagjinuara ose atyre reale, me gjuhën figurative, jo vetëm ju zbavitë, por edhe ju shqetëson për prapësitë dhe veset e përditshmërisë sonë. 

Dhe në faqen e pasme të kopërtinës së librit, sikurse edhe te “nata e pesëdhjetegjashtë”, i përëritë edhe njëherë vargjet e Ali Asllanit:

Hani e pini e rrëmbeni, mbushni xhepa mbushni arka…

Të pa brekë ju gjeti dreka, milionerë ju gjeti darka.

Hani, pini e rrëmbeni, është koha e çakejëve,

Hani, pini e rrëmbeni, është bota e maskarenjve…

Dallavere nëpër zyra, dallavere në pazar,

Dallavere me të huaj, dallavere me shqiptarë.

Dhe për një kërkoni – pesë, por më mirë njëzetepesë,

Le të rrojë batakçiu dhe i miri le të vdesë!”

Adil FETAHU

Enciklopedia e urrejtjes serbe, libri “Shtëpia e Verdhë” i Floiri Bruqit, si një dëshmi e urrejtjes së tillë…

 

Enciklopedia e urrejtjes serbe, libri “Shtëpia e Verdhë” i Floiri Bruqit, si një dëshmi e urrejtjes së tillë…

Akademik Prof.dr. Eshref Ymeri,Ph.D – Enciklopedia e urrejtjes serbeNë vitin 2018, Shtëpia Botuese “Klubi i Poezisë” Tiranë, nxori nga shtypi dhe hodhi në qarkullim librin e akademikut prof.dr. Flori Bruqi, me titull “Shtëpia e Verdhë”. 
Është një libër mjaft interesant, me një vëllim prej 350 faqesh, në të cilin gjen një pasqyrim të hollësishëm politika agresive e shovinizmit serb kundër kombi shqiptar. Autori, duke argumentuar me fakte, zbulon thelbin e politikës së kahmotshme serbe ndaj etnisë shqiptare:
“Serbia e ka ngritur në doktrinë shtetërore zhdukjen e popullit shqiptar” (f. 9).
Në libër autori trajton disa tema nga historia e politikës agresive të shovinizmit serbokriminal ndaj popullit shqiptar të Kosovës. 
Këtu do të ndalem në disa prej tyre.

Libri hapet me temën “Nobelisti Ivo Andriç si antishqiptar”, në të cilën përshkruhen “telegrafisht” pikat kulmore të strategjisë shoviniste serbe kundëkombit shqiptar, duke filluar nga dokumenti sekret – Naçertania- e vitit 1844 që mbante firmën e Ilia Garashaninit dhe duke vazhduar me elaboratin e akademikut Ivo Andriç, mandej me elaboratin e akademikut Vasa Çubrilloviç e deri te Memorandumi 1 dhe 2, hartuar nga shkrimtari shovinist Dobrica Qosiç, akademik.
Pra, njëri nga doktrinarët e zhdukjes së popullit shqiptar, ka qenë shkrimtari shovinist Ivo Andriç, i cili, fillimisht, kishte hartuar një program për ndarjen e Shqipërisë, për çka ai u ngrit deri në postin e ministrit të jashtëm. Programi i tij titullohej “Elaborati i Ivo Andriçit për Shqipërinë i vitit 1939”.
Ky shkrimtar shovinist, çuditërisht, në vitin 1961, paska fituar Çminin Nobel. Çdo njeri me gjykim të kthjellët, kur merr vesh se ky shkrimtar shovinist na qenka nderuar me Çmimin Nobel në letërsi, nuk mund të mos shtrojë pyetjet e mëposhtme:
Po si është e mundur që t’i jepej Çmimi Nobel një shkrimtari të tërbuar shovinist, i cili, në elaboratin e vet kërkonte shfarosjen e një populli tjetër?
 A thua se është e besueshme që juria e Çmimit Nobel nuk e paska pasur indormacionin e duhur për jetëshkrimin e Ivo Andriçit dhe, konkretisht, për platformën e tij shoviniste kundër popullit shqiptar? 
Është e pamundur që juria e Çmimit Nobel të ketë qenë e painformuar për platformën në fjalë të Ivo Andriçit. 
Ajo e pati nderuar atë shkrimtar shovinist se nuk ka pasë ushqyer kurrfarë respekti për popullin shqiptar dhe shfarosja e tij prej shovinizmit serbokriminal, nuk përbënte kurrfarë shqetësimi për të. 
Prandaj nderimi i Ivo Andriçit me Çmimin Nobel përbën një faqe të zezë në historinë e jurive të Çmimit në fjalë. 
Por një tjetër faqe e zezë në historinë e jurive të Çmimit Nobel u shënua edhe në vitin 2019, kur juria e tanishme e nderoi me këtë Çmim edhe një tjetër shkrimtar shovinist, siç është shkrimtari austriak Peter Handke, mbrojtës i flaktë i krimeve të Millosheviçit kundër popullit shqiptar të Kosovës. 
Në këtë mënyrë, juria në fjalë e damkosi përfundimisht veten me damkën e turpit, si një juri shoviniste në qëndrimin ndaj kombit shqiptar.
Akademik Flori Bruqi e sqaron lexuesin se shkrimtari shovinist Ivo Andriç e pati përgatitur elaboratin me kërkesë të kryeministrit dhe ministrit të jashtëm të Jugosllavisë Milan Stojadinoviç. 
Pra, elaborati në fjalë zbulonte orientimin e politikës zyrtare të shovinizmit serbokriminal, në themel të së cilës shtroheshin pikësynimet për shfarosjen e popullit shqiptar.
Për arritjen e këtyre pikësynimeve, politika shoviniste serbe ka gëzuar përkrahjen e plotë të tri fuqive kryesore evropiane të kohës, siç ishin Anglia, Franca dhe Rusia. 
Akademik Flori Bruqi citon nenin shtatë të Paktit të Londrës, të lidhur më 26 prill të vitit 1915 në mes Britanisë së Madhe, Francës, Italisë dhe Rusisë, i cili kishtesi qëllim përfundimtar fshirjen e Shqipërisë nga harta e Evropës.
 Në atë nen thuhej:
“Nëse do të vinte deri te formimi i një shteti të vogël autonom e neutral i Shqipërisë, Italia nuk do t’i kundërvihej dëshirës së Francës, të Britanisë së madhe dhe të Rusisë që viset veriore dhe ato jugore të Shqipërisë të ndaheshin në mes Malit të Zi, Serbisë dhe Greqisë” (f. 22).
Autori përmend, po ashtu, edhe fjalët e Ivo Andriçit, i cili citon një deklaratë të kryeministrit francez Klemanso në Konferencën e Paqes të vitit 1919:
“Duke propozuar një zgjidhje të përgjithshme të çështjes së Adriatikut, Klemanso, në cilësinë e kryetarit të Konferencës së Paqes, në lidhje me lëshimin e Rijekës Italisë, deklaroi më sa vijon: pra, sipas kësaj, shteti i S.H.S. (serbëve, kroatëve e sllovenëve) do të ngrihet në kulmin e fuqisë së vet, pasi t’i ketë në zotërim Shkodrën, Drinin dhe Shëngjinin” (f. 27-28).
Dihet me kohë që shovinizmi serb, gjatë mësymjes drejt territoreve shqiptare në nëntor të vitit 1912, kur trupat sebe patën pushtuar krejt Shqipërinë Veriore dhe patën arritur deri në Tiranë dhe në Durrës, kishte si objektiv të siguronte një dalje në detin adriatik, dhe pikërisht në Durrës, sipas vendimit të Konferencës së Ambasadorëve në Londër të vitit 1913.
Ky objektiv gjente përkrahjen e plotë të shovinizmit rusomadh, armikut tradicional të kombit shqiptar.
 Prandaj, më 27 tetor (9 nëntor) 1912,në një telegram sekret që i dërguari rus në Beograd, N.G. Hartvig, i përcillte Ministrisë së Jashtme Ruse në Sankt Peterburg, thuhej:
“Për shkak të zgjerimit të ardhshëm të territoreve të të katër aleatëve, një Shqipëri autonome do të dukej si një anomali, si një vatër e përhershme trazirash, të cilat do të ngjallnin shqetësime për paqen në Ballkan… 
Shqipëria do të duhet të copëtohet mes Serbisë, Malit të Zi dhe Greqisë” (Citohet sipas librit: “Faktori shqiptar në zhvillimin e krizës në territorin e ish-Jugosllavisë. Dokumente. Vëll. i parë (1878-1997)”.
 Shtëpia Botuese “INDRIK”. Moskë 2006, f. 57).
Menjëherë pas këtij njoftimi, vjen edhe reagimi i ministrit të jashtëm të Rusisë Sergej Sazonov. Në kujtimet e veta, ky ministër, si armik i betuar i kombit shqiptar, shkruan:
“Kuptohet vetvetiu se nga ana e Rusisë copëtimi i Shqipërisë mes ballkanasve, në thelb, nuk mund të haste në kurrfarë kundërshtimesh… 
Lejimi i Serbisë për të pasur një dalje në Adriatik, gjatë një periudhe të gjatë kohe, u shndërrua në një problem qendror të politikës evropiane, megjithëse në vetvete ai kishte një rëndësi thjesht të karakterit lokal…” (Sergej Dmitrijeviç Sazonov. “Kujtime”. Shtëpia Botuese “Harvest”. Minsk 2002, f.77-79).
Një temë që meriton vëmendjen e veçantë të lexuesit, është ajo që akademik Flori Bruqi ia ka kushtuar kryeministrit serb Aleksandër Vuçiç.
 Ai e ka titulluar “Duart e përgjakura të Aleksandër Vuçiçit”.
Në trajtimin e figurës së Vuçiçit, autori ka meritën e veçantë se ka flakur tutje “vellon e moderimit” të kryeministrit serb, e cila i është veshur prej propagandës shtetërore, duke anashkaluar natyrën e tij kriminale në gjenocidin e ushtruar kundër myslimanëve në Jugosllavi dhe veçanërisht kundër popullit shqiptar të Kosovës.
Akademik Flori Bruqi i çjerr maskën Aleksandër Vuçiçit, si bashkëpunëtor i ngushtë i kriminelit Sheshel, kryetarit të Partisë Radikale Serbe, ku Vuçiçi mbante postin e sekretarit të përgjithshëm dhe Nikoliçi postin e zëvendëskryetarit. Që të tre këta kriminelë kishin hartuar planin “për spastrimin etnik të Kosovës”, platformë kjo, e botuar në gazetën “Serbia e Madhe (Velika Serbia) më 14 tetor 1995 në Beograd” (f. 46).
Por natyra çnjerëzore e Vuçiçit del më shumë në pah përmes deklaratave të tij në përkrahje të dy kriminelëve me damkë, si Ratko Mlladiçi dhe Radovan Karaxhiçi, të dënuar nga Gjykata Ndërkombëtare e Hagës për krime kundër njerëzimit. Akademik Flori Bruqi citon deklaratat e Vuçiçit për Mlladiçin dhe Karaxhiçin, të publikuara në vitet e para të këtij shekulli.
“Radovan Karaxhiçi ështësimbol i luftës për liri të popullit serb. Karaxhiçi dhe Mlladiçi janë patriotë të shquar serbë dhe heronj të luftës atdhetare. Nuk do ta dorëzojmë as Radovan Karaxhiçin dhe as Ratko Mlladiçin. Nëse i takoj diku, do të pi me ta kafe. Shtëpia ime, ashtu si edhe gjithë shtëpitë e familjes Vuçiç, do të jenë pikërisht shtëpi e sigurt e gjeneralit Ratko Mlladiç (f. 50).
Fakti që Vuçiçi është president i Serbisë, dëshmon më së miri për psikologjinë e kriminalizuar të popullit serb. 
Se jo më kot populli serb, me votën e vet, nxori në krye të shtetit pikërisht Vuçiçin, ministrin e informacionit të Sllobodan Millosheviçit, të kriminelit me damkë që lau me gjak mbarë Bosnjë-Hercegovinën dhe popullin shqiptar të Kosovës. 
Prandaj akademiku Flori Bruqi, në faqet e këtij libri, i ka bërë“skanerin” e duhur Aleksandër Vuçiçit, duke ia flakur tutje përfundimisht “mantelin e udhëheqësit të moderuar” të Serbisë.
Me mjaft interes në faqet e këtij libri është tema që trajtohet në kreun me titull “Kishat dhe manastiret ortodokse në Kosovë- trashëgimi shqiptare”.
Në argumentim të titullit që i ka vënë kësaj teme të librit, akademiku Flori Bruqi shkruan:
“Mbështetje për qëndrimet tona që paraqiten gjatë gjithë këtij punimi se kishat dhe manastiret ortodokse u rindërtuan ose, më mirë të themi, u adaptuan me ndërhyrje gjatë rindërtimeve për t’u transformuar nga stili katolik në atë ortodoks,.. do të gjejmë edhe te disa studiues serbë që shquhen me punimet e tyre për këto çështje” (f. 53).
Autori, me një objektivitet shkencor, ka nxjerrë në spikamë një të vërtetë historike. Sepse dihet që politeizmi ilir filloi t’ia lëshojë vendin kristianizmit, i cili, me Ediktin e Milanos, në vitin 313, u shpall fe zyrtare, institucionale, shtetërore.
Akademik Flori Bruqi i ka dhënë propagandës mashtruese serbe një përgjigje historikisht të argumentuar. Madje përgjigjja e tij vlen edhe për Vatikanin, i cili, në vitin 2013,përmes një artikulli tëkardinalit Uallter Kasper për të përditshmen katolike “Kathpress”, deklaronte se “Kosova është djepi i kishës ortodokse serbe”.
Me analizën e temës në fjalë, akademik Flori Bruqi i ka bërë një shërbim të madh jo vetëm traditës së kahershme fetare të Kosovës, por edhe mbarë kombit shqiptar. 
Kjo për arsye se populli shqiptar i Kosovës e ka të vetin djepin fetar në Kosovë se është popull rrënjës dhe institucionet e veta fetare, si kisha dhe manastire, i ka ngritur ca shekuj më parë, para se tributë sllave të shpënguleshin nga stepat ruse dhe të dyndeshin drejt Gadishullit Ilirik.
 Mitet dhe mashtrimet e falsifikatorëve serbë të historisë për lashtësinë e kishave dhe të manastireve në Kosovë, nuk e mbulojnë dot diellin me shoshë.
Një tjetër temë me rëndësi që akademik Flori Bruqi trajton në këtë libër, është ajo që i kushtohet të ashtuquajturës “shtëpia e verdhë”, e cila, sipas propagandës shpifëse serbe, shërbyekej si qendër për trafikimin e organeve njerëzore. 
Ka qenë fjala për një shtëpi fshati që ndodhet 15 km në veri të Burrelit. 
Legjenda për një trafikim të organeve njerëzore që“organizohej” në një shtëpi të tillë nga Ushtria Çlirimtare e Kosovës, ka pasur për qëllim të falsifikohej e vërteta historike për krimet barbare të bishës fashiste serbe kundër popullit shqiptar të Kosovës, në mënyrë që Serbia, nga një shtet agresor, të shndërrohej në një shtet-viktimë. Kjo legjendë, e sajuar në Beogradë dhe në Moskë dhe e mbështetur paturpësisht edhe nga Perëndimi evropian, është faqja më e zezë në historinë evropiane të pasluftës.
Në faqet e këtij libri, autori ka vënë në dukje bashkëpunimin e ngushtë të Beogradit dhe të Moskës për fabrikimin e shpifjeve për ekzistencën e të ashtuquajturës “shtëpia e verdhë”.
 Ky bashkëpunim del në pah më së miri përmes deklaratave të ish-ministrit të jashtëm serb Vuk Jeremiç dhe të ministrit të jashtëm rus Sergej Lavrov, të cilët, në sinkron me njëri-tjetrin, mbështetnin fuqimisht mashtrimet e Karla del Pontes dhe të Dik Martit, mashtrime trashanike këto që u hodhën në qarkullim me sponsorizimin e drejtpërdrejtë të Beogradit dhe të Moskës.
Në librin e akademikut Flori Bruqi bëhet e qartë se Beogradi dhe Moska, si dy vatrat më armiqësore të kombit shqiptar në tërësi dhe të popullit shqiptar të Kosovës në veçanti, patën bërë shumë investime për përgatitjen e dy tellallëve të Perëndimit evropian, si Karla del Ponte, ish-Kryeprokurore e Tribunalit të Hagës, dhe Dik Marti, anëtar i Dhomës së Ulët të Parlamnentit të Zvicrës dhe raportues i Këshillit të Evropës, për të shpikur mitin, sipas të cilit Ushtria Çlirimtare e Kosovës paskej kryer vrasje të të burgosurve serbë, me synimin për heqjen e organeve dhe trafikimin e tyre për qëllime fitimi. 
Për këtë qëllim, ish-kryeprokurorja Karla del Ponte (tani ambasadore e Zvicrës në Argjentinë) pati botuar librin me titull “Gjahu”, në të cilin, pa iu dridhur qerpiku, ka shpifur, duke deklaruar se gjoja civilët serbë, të burgosur nga Ushtria Çlirimtare e Kosovës, qenkeshin vrarë në Shqipëri dhe organet e tyre qenkeshin shitur në tregun e zi pas përfundimit të luftës.
Këtë mënyrë shpifjeje e ka përdorur edhe Dik Marti, si raportues i posaçëm i Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës. Raporti i tij u miratua në Komitetin për Çështje Juridike dhe të Drejtat e Njeriut, çka përbën një njollë të zezë për Komitetin në fjalë, i cili i bashkohej korit të hienave serbe dhe ruse kundër Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. 
Është me të vërtetë e turpshme që ai Komitet i merrte për të vërteta shpifjet e ish-Kryeprokurores Karla del Ponte dhe të raportuesit Dik Mati, sipas të cilëve trafikimi i organeve njerëzore “mund të bëhej” në një shtëpi fshati në veri të Burrelit! 
Me këtë rast, akademik Flori Bruqi, për të hedhur poshtë shpifjet e ulëta të dy personazheve të lartpërmendura, i drejtohet deklaratës së një specialisti të mjekësisë ligjore nga Beogradi, prof.dr. Zoran Stankoviçit i cili “thotë se në këtë punë duhet të marrin pjesë kirurgë të mirë, një ekip multidisiplinar me të paktën 50 njerëz” (f. 101).
Arsyen e shpifjeve tëish-kryeprokurores Karla del Ponte dhe të raportuesit Dik Marti, akademik Flori Bruqi e gjen te një deklaratë e Frontit Demokratik të Bashkimit Kombëtar:
“Përderisane shqiptarët, menjëherë pas përfundimit të luftës në Kosovë, nuk ngritëm padi kundër Serbisë për gjenocid dhe krime lufte në Kosovë, tani një gjë të tillë e bëjnë serbët kundër neve shqiptarëve, edhe përmes lobit të tyre shumë të fuqishëm në Zvicër, fillimisht përmes librit të ish-Kryeprokurores së Tribunalit të Hagës, Zonjës Karla del Ponte, dhe tani edhe përmes Raportit të Zotit Dik Marti në Këshillin e Evropës” (f. 143).
Fronti Demokratik i Bashkimit Kombëtar ka shumë të drejtë, por problemi është se padinë kundër Serbisë nuk kishte kush ta ngrinte pas përfundimit të luftës. 
Kjo për arsye se Hashim Thaçi kishte hyrë argat në shërbim të shovinizmit serbokriminal qëgjatë luftës dhe për të Beogradi kishte bërë një investim të madh për ta nxjerrë në krye të Kosovës, fillimisht si kryeministër dhe mandej si president.
 Nënkuptohet që Thaçi, në aktivitetin e vet si kryetar i partisë demokratike dhe si argat i Beogradit, do të mblidhte rreth vetes përkrahësit e bindur, me qëllim që jo vetëm të mos ngrihej kurrfarë padie kundër Serbisë për krimet, masakrat dhe shkatërrimet e rënda që i shkaktoi popullit shqiptar të Kosovës, por edhe për t’i bërë asaj lëshime pas lëshimesh, të cilat nuk mund të vlerësohen ndryshe, përveçse si tradhti komëtare.
Libri “Shtëpia e Verdhë” i akademik Flori Bruqit është një vepër historiko-publicistike me vlera të jashtëzakonshme njohëse për krimet mbinjëshekullore të shovinizmit serbokriminal kundër kombit shqiptar.
* * *
Kur lexuesi njihet me thelbin e politikës tradicionale serbe kundë shqiptarëve, sipas së cilës “Serbia e ka ngritur në doktrinë shtetërore zhdukjen e popullit shqiptar”, ai, vetvetiu, duke pyetur vetveten, bie në përsiatje të thella:
“Po si është e mundur që një popull rrënjës në Gadishullin Ilirik, siç është populli shqiptar, kërcënohej me zhdukje nga ardhacakët sllavë?”
Përgjigjja e kësaj pyetjeje duhet kërkuar në traditën tonë të lashtë pellazgoiliriane. Sepse atje është zanafilla e tragjedisë sonë kombëtare, e cila i ka rrënjët në mikpritjen karakteristike dhe nderimin e tepruar që u kemi bërë të huajve.
 Madje mbi bazën e kësaj mikpritjeje, e cila, duke i kaluar caqet e lejuara, ka ardhur e ka marrë ngjyrime servilizmi, në gjuhën shqipe, që kryeherazi, është krijuarshprehja“shtëpia e shqiptarit është e mikut dhe e shtegtarit”.
Pra, shqiptarët, që së lashti, derën e kanë pasur të hapur për miqtë dhe për shtegtarët fqinj. Por rezulton se këta të fundit, në rrjedhën e shekujve, nuk janë treguar aspak mirënjohës ndaj shqiptarëve. Përkundrazi, mikpritjen e shqiptarëve ata e kanë vlerësuar si kompleks inferioriteti dhe na e kanë shpërblyer me rrëmbimin e trojeve tona, duke na i rrëgjuar në një mënyrë tragjike.
 Dhe shqiptarët, si etnia më e madhe e Gadishullit Ilirik, në vend që të bashkoheshin fort me njëri-tjetrin dhe t’i mbronin me vendosmëri trojet e veta, ata vetëm janë tërhequr para furisë së pushtimeve të fqinjve tanë “miq dhe shtegtarë”.
Kësisoj, shqiptarët, duke e zhvendosur te të huajt gravitacionin e mikpritjes dhe të nderimit deri në servilizëm, gjatë shekujve kanë pasë krijuar një boshllëk të ndjeshëm për ngjizjen e unitetit brenda vetvetes, çka ka krijuar truall për përçarjen tragjike që i ka karakterizuar brez pas brezi.
Tek po hidhja në kompjuter këto radhë, menjëherë më erdhi në kujtesë një libër interesant, me autor zotërinë Sokol Braha, shqiptar nga Kosova që jeton në Zvicër. Ai, duke trajtuar natyrën e marrëdhënieve të shqiptarëve me serbët, shkruan:
“Shqiptarët përshëndetin, nderojnë, urojnë, përgëzojnë, presin e përcjellin me krenari, sepse i kanë në traditën e tyre këto dhe i ruajnë me krenari. 
Edhe pse këta komshinj nuk i ftuam ne, por na erdhën si miq të paftuar! 
Por unë pyes veten: a na solli neve ndonjë të mirë bujaria dhe zemërgjerësia me të huajt? Asnjëherë, kurrë! (Sokol Braha. “Vjen i kodrës, nxjerr të votrës”. Shtypshkronja “Grafobeni”. Prishtinë, 2011, f. 56).
Duke i nderuar të huajt deri në atë shkallë, saqë të mos respektosh dinjitetin personal, domosdo që do të fitosh jo simpatinë, por mungesën e respektit nga ana e tyre, i cili, me kalimin e kohës, vjen e merr përmasat e shpërfilljes, duke u ngritur ca nga ca deri në nivelin e neverisë dhe të urrejtjes së hapur. Pikërisht kështu ka ndodhur me shqiptarët. 
Duke u treguar mikpritës me ardhacakët sllavë, me të cilët u treguan bujarë, ilirët i lejuan të bëheshin zotër në tokat e Ilirisë.
 Me kalimin e shekujve, ardhacakët sllavë i zhvendosën ilirët rrënjës shekull pas shekulli, derisa trojet ua katandisën në një shoshë vend. Në këtë mënyrë, duke i respektuar tej mase ardhacakët sllavë, ilirët, siç u theksua më lart, fituan neverinë dhe urrejtjen e tyre, e thelluan përçarjen brenda vetes dhe erdhën duke u shndërruar në një popull vetëvrasës.
Skënder Sherifi, shkrimtar dhe gazetar frankofon me origjinë shqiptare, i njohur sidomos në rrethet letrare në Belgjikë dhe në Francë, në një intervistë që i ka marrë zotëria Gjovalin Kola këtu e ca vjet të shkuara, ka nxjerrë në pah “… një prirje vetëshkatërruese që manifestojnë shqiptarët, njëfarë vetëvrasjeje kolektive. 
Kur i sheh me realizëm të shkuarën dhe zhvillimet e sotme, arrin në përfundimin se ky komb është armiku më i madh i vetvetes. Këtu ka një urrejtje, xhelozi e mëritë tepruar. 
Nuk dimë ta vlerësojmë tjetrin. “S’të njoh, s’dua të të njoh, s’dua të di çfarë meritash ke ti”. 
Kështu arsyetohet, pak a shumë, te ne” (Gjovalin Kola. “Ky komb është armiku më i madh i vetvetes”. Gazeta “Shekulli”. 03 tetor 2006).
Pikërisht vetëvrasjes kolektive, për të cilën tërheq vëmendjen shkrimtari dhe gazetari Skënder Sherifi, një personalitet politik i viteve të luftës, ish-ministri i brendshëm Kol Bib Mirakaj, i ka kushtuar një libër të tërë, me titull “Vetëvrasja e një kombi”. Botimet “Fiorentina”. Shkodër 2014.
Pak a shumë të njëjtën linjë arsyetimi ndjek edhe publicisti dhe moderatori i njohur televiziv Artur Zheji në një material që ka botuar në internet ca muaj më parë:
“Një vend që s’ka bërë asnjë luftë me të tjerët, është dreqosur nga lufta e pamëshirshme dhe pa kufi me vetveten, si një gërryerje, si një acid vrasës, si një ligësi për të parë të dërrmuar më të dobëtin, më të pafuqishmin dhe këmbërrëshqiturin në humnerë” (Artur Zheji. “Urrejtje dhe plaçkitje apo përndryshe historia jonë…”. Faqja e internetit: “VideoWap.Net”. 30 korrik 2019).
Prof.dr. Mehdi Hyseni, akademik, në një artikull të paradokohshëm, citon zotërinë Enis Shatri:
“Sikur shqiptarët të ishin treguar kaq mizorë me armiqtë shekullorë, sa ç’janë treguar me njëri-tjetrin, kufijtë tanë do të shtriheshin deri atje ku kanë qenë, deri në Pargë e në Prevezë”.
Dhe më poshtë profesori vazhdon:
“Ky paradoks sheshit provon edhe sot gjendjen tonë të mjeruar dhe të robëruar nën tutelën kolonialiste të disa shteteve fqinje sllave të Ballkanit (Greqia, Maqedonia Veriore, Serbia dhe Mali i Zi). 
Ky paradoks qartazi provon edhe aksiomën e qëlluar të Rilindësit tonë, Faik Konica, se “armiku i shqiptarit është vetë shqiptari”. 
Ky paradoks historik, politik, kombëtar e atdhetar dëshmon se populli shqiptar nuk ka ngelur rastësisht dhe vetëm si pasojë e armiqve të huaj, i copëtuar, i aneksuar, i kolonizuar, i shtypur dhe i robëruar nën thundrën tiranike shekullore të sllavëve të Ballkanit, por fajtori më i madh është vetë shqiptari, që me shekuj, që nga Hamzai e deri te Adem Jashari, e tradhton, e vret dhe ia fut thikën pas shpine shqiptarit, jo armikut!” (Prof.dr. Mehdi Hyseni. “Ndryshe”. Faqja e internetit “Albaniapress”. 19 maj 2019).
Në romanin me titull “Amanti i Arbërisë”, një libër
fantastiko-historik ky për fëmijë, të cilin Shtëpia Botuese “Toena” e pati hedhur në qarkullim në vitin 2003, shkrimtarja dhe publicistja e njohur Vilhelme Vranari Haxhiraj ka zbuluar me art ca të vërteta tragjike në ecurinë shumëshekullore të etnosit shqiptar në Gadishullin Ilirik:
Ilirët nuk kanë pasur perëndi të luftës. Nga bashkëbisedimi i dy heronjve të romanit – Amantit dhe Vranos – del në pah arsyeja se pse ilirët nuk kishin perëndi lufte. Amanti i jep këtë shpjegim Vranos:
“ – Nuk ka ç’na duhet Perëndia e luftës. Populli ilir ka qenë dhe është liridashës. Ne nuk e duam luftën dhe nuk i biem askujt në qafë”.
Kjo e vërtetë tragjike ilire zbulon një mendësi paradoksale: ilirët nuk kanë pasur absolutisht prirje për ekspansion.
 Po si ka qenë i mundur një paradoks i tillë, përderisa rreth e qark tyre, etnoset e tjerë etjen për ekspansion e kanë pasur si yll karvani në luftën e tyre për mbijetesë? Sa ishte sipërfaqja e etnosit grek në vitin 1831? 
Në vitin 1913, brenda 80 vjetëve, u trefishua pikërisht në dëm të sipërfaqes së etnosit shqiptar. 
Sa ishte sipërfaqja e etnosit serb në vitin 1878 dhe ku arriti në vitin 1913, në dëm të sipërfaqes së etnosit shqiptar?
Mungesa e prirjes për ekspansion, si trashëgimi fatkeqe që nga koha e Ilirisë, ku e katandisi Shqipërinë? Në një sipërfaqe sa një “fushë tenisi”.
Një tjetër e vërtetë tragjike që zbulohet në këtë roman, është përçarja që ka mbretëruar në botën e lashtë ilire.
 Pyetjes së Amantit, drejtuar Bukuroshes së Durrësit për njerëzit nëse janë ziliqarë, ajo i përgjigjet:
“ – Po, po, kanë smirë për këdo që i shkojnë punët mbarë, mundohen dhe bëjnë të pamundurën që ta shkatërrojnë tjetrin”.
Kjo smirë tragjike vazhdon traditën e vet që nga koha e Ilirisë dhe deri në ditët tona.
Në vazhdimësi, shkrimtarja nënvizon edhe një tjetër të vërtetë tragjike për kombin shqiptar, të trashëguar që nga lashtësia ilire. 
Kur po bisedojnë për ngritjen e kalasë së Shkodrës, për ndërtimin e së cilës dy vëllezër prenë në besë vëllain e vogël, Hyu i Jezercës i thotë Amantit:
“Ndër tre njerëz, vetëm njëri është i drejtë. Ndaj nuk bën hair ky truall, biro!”.
Për shkak të përçarjes që kanë pasë trashëguar që nga pellazgoiliria, shqiptarët, aty nga mesi i shekullit XIX, në vend që ta kuptonin rrezikun e madh që u kanosej nga grekosllavizmi përmes “Megaliidesë”dhe “Naçertanies”, u hodhën në kryengritje kundër taksave që u vendosën me Reformat e Tanzimatit, pa pasur absolutisht si qëllim që të luftonin për pavarësinë e vendit nga perandoria otomane.
Asokohe kombi shqiptar ishte numerikisht më i madhi në Gadishullin Ilirik. Grekët numëroheshin në 1 milion e 100 mijë, serbët – në 600 mijë, kurse shqiptarët – në 1 milion e 600 mijë. 
Por përçarja ndërshqiptare dhe mercenarizmi i parisë së tyre ishte pengesa kryesore për forcimin e unitetit aq të dëshiruar. 
Pikërisht mercenarizmin e parisë shqiptare e përmend edhe Ivo Andriçi në elaboratin e vet, çka citohet në librin e “Shtëpia e Verdhë” të akademikut Flori Bruqi:
“Në territorin shqiptar është zhvilluar një luftë e ashpër ndërmjet nesh dhe Italisë. Italianët atëherë iniciuan çështjen malazeze e maqedonase, si dhe idenë e Shqipërisë së Madhe deri në Kaçanik.
 Ne kundër tyre zhvilluam herë aksione të fshehta, herë të hapura, duke i bërë për vete me para fisnikët (parinë) shqiptarë dhe duke u shërbyer me idenë e “Shqipërisë së pavarur” dhe “Ballkanin popujve të Ballkanit” (f. 28).
Përçarja ndërshqiptare në ditët tona ka marrë përmasa të frikshme. Ajo është trualli më i përshtatshëm i mercenarizmit, i servilizmit ndaj të huajve dhe i vëllavrasjes. Këtë e dëshmon më së miri numri i madh i partive politike. 
Në trekëndëshin Tiranë-Prishtinë-Shkup figurojnë 92 parti politike, të regjistruara në gjykata.
Shpërfillja dhe neveria që ushqejnë serbët për shqiptarët, mishërohet fare hapur në kërkesën skandaloze tëkryeministres serbe, drejtuar kryeministrit Rama dhjetorin e vitit të kaluar. Në faqet e internetit asokohe u bë i njohur informacioni i mëposhtëm:
“Serbia është aq e guximshme, saqë edhe Shqipërisë i kërkon tërheqje të njohjes së Kosovës, raporton KTV.
 Por, këtë kërkesë të kryeministres së Serbisë Ana Brnabiç, drejtuar kryeministrit të Shqipërisë, Edi Rama, kryeministri Ramush Haradinaj e quan të turpshme (Citohet sipas: “Serbia i kërkon Shqipërisë ta tërheqë njohjen e Kosovës, reagon ashpër Haradinaj”. 
Faqja e internetit “time.al”. 25 dhjetor 2018).
Kërkesa e kryeministres serbe është me të vërtetë e turpshme, por ajo e ka një bazë ku mbështetet – pikërisht te përçarja ndërshqiptare. 
Pikërisht kjo përçarje e mallkuar është arsyeja e heshtjes së Tiranës zyrtare para institucioneve ndërkombëtare, deri edhe para Tribunalit të Hagës, për krimet e rënda që Serbia kreu në Kosovë gjatë viteve të luftës. 
Ato krime ishin konkretizim i urrejtjes mbinjëshekullore që shovinizmi serbokriminal ka ushqyer dhe vazhdon të ushqejë ndaj kombit shqiptar, urrejtje që përbën një enciklopedi më vete.
Shovinizmi evropinoperëndimor, në bashkëpunim të ngushtë me shovinizmin rusomadh, e njihte mirë psikologjinë përçarëse që karakterizonte mbarë etninë shqiptare, prandaj edhe copëtimin e trojeve tona amtare e nisi në Kongresin famëkeq të Berlinit dhe e kurorëzoi me Konferencën edhe më famëkeqe të Londrës.
 Ato dy copëtime vërtetuan në praktikë se shqiptarët, megjithëse përfaqësonin etninë më të madhe në gadishullin tonë, përçarjen vetëvrasëse e kishin në gjenin e tyre. 
Kjo përçarje ka bërë që shqiptarët e Shqipërisë Londineze sot të jenë pre e lehtë e nëpërkëmbjes, e talljes së hapur nga ana e kryeministrit Rama, i cili, sipas të gjitha gjasave,ka ndërmarrë nismën pa zhurmë e pa bujë për shpërbërjen e popullsisë së vendit tonë, numri i së cilës, sipas një statistike të Organizatës së Kombeve të Bashkuara, në vitin 2100 do të zbresë në 500 mijë banorë. 
Largimi drejt Perëndimit i gati 500 mijë shqiptarëve pas vitit 2013, është dëshmia më kuptimplote e veprimtarisë antikombëtare të kryeministrit Rama. 
Në këtë mënyrë, Rama është duke vënë në jetë doktrinën shtetërore serbe, të shpalosur 80 vjet më parë në elaboratin e Ivo Andriçit për zhdukjen e popullit shqiptar. Prandaj Rama, si simbol i përçarjes ndërshqiptare, ka për zemër jo Kosovën, por Serbinë e Aleksandër Vuçiçit, me të cilin kërkon të krijojë Minishengenin ballkanik, duke hedhur themelet e një Jugosllavie të Re, çka dëshmon shkoqur fare se, në dashurinë për serbosllavizmin, ai po ecën në gjurmët e kriminelit Enver Hoxha. 
Për fatkeqësinë tonë kombëtare, shqiptarët, në vend që të çohen peshë më këmbë dhe, përmes “armës së votes”, t’i tregojnë vendin politikës shkombëtarizuese të Ramës, ata, për shkak të përçarjes tragjike që i karakterizon, parapëlqejnë ose të braktisin atdheun dhe të enden nëpër vendet perëndimore, ose të shtrojnë kurrizin para tij, duke u sjellë si delet e Krishtit.
Në të njëjtën kohë, kryeministri Rama, me politikën shkombëtarizuese që ka ndjekur gjatë këtyre gjashtë vjetëve, ka bërë që vendi ynë të shndërrohet edhe në objekt i njëshpërfilljeje, deri në përbuzjetë heshtur, nga ana e Bashkimit Evropian dhe e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. 
Dëshmia më kuptimplote e kësaj shpërfilljeje është vizita e Sekretarit të Departamentit të Shtetit Majk Pompeo në Mal të Zi, në Maqedoni dhe në Greqi në javën e parë të muajit tetor 2019, kur ai e anashkaloi Shqipërinë dhe Kosovën.
Prandaj ka shumë të drejtë publicisti i njohur shqiptaro-amerikan, dr. Andon Dede, fjalët e të cilit kanë një tingëllim mjaft aktual:
“Duhet pranuar se aktualisht kemi marrë një nam të keq, saqë na tregojnë me gisht kudo që vemi. Dhe të ndryshosh një opinion që ka zënë vend, është shumë më vështirë sesa të krijosh një të ri” (Andon Dede. “Pa iluzione e paragjykime”. Shtëpia Botuese “Globus R”. Tiranë 2010, f. 149).
Tiranë, 18 shtator 2019
Leximi i plotë :

shtepiaeverdhe – Sa-Kra.ch
https://www.sa-kra.ch › shtepiaeverdhe

Fabula në penën e Nimfa Hakanit

 

Fabula në penën e Nimfa Hakanit

Nga Prof.dr. Eshref Ymeri/Kolumbus, Ohajo/

 Para pak kohësh më ra në dorë një libër i vogël me titull “Luani i fjetur. Rrëfenja dhe fabula” i shkrimtares Nimfa Hakani, e cila, që prej vitit 1994, është pjesë e diasporës shqiptare në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Me zonjën Hakani jam njohur përmes internetit, në faqet e të cilit kisha lexuar disa shkrime të saj të gjinisë së publicistikës. Por deri tani vonë, nuk kisha lexuar gjësend nga krijimtaria e saj artistike. Nga një letërkëmbim i kohëve të fundit që pata me të, mësova që ajo është autore librash artistikë, të cilët i ka botur jo vetëm në gjuhën shqipe, por edhe në gjuhën angleze.

Në faqen e internetit “Agjencioni Floripress” të datës 03 shkurt 2014, kritiku i mirënjohur Flori Bruqi kishte botur një shkrim me titull “Shkrimtaret e ekzilit” dhe përmendte konkretisht shkrimtaret Anilda Ibrahimi, Elvira Dones dhe Ornela Vorpsi, të cilat përbëjnë treshen shqiptare të mërgimit në Itali, që i boton librat e veta në italisht, në shtëpitë botuese “Feltrinelli” dhe “Einaudi”. Ai përmend edhe zonjën Besa Myftiu që jeton në Zvicër dhe librat e veta i boton në Francë, në shtëpinë botuese “Fayard”. Asokohe, po më 03 shkurt 2014, unë pata botuar në internet një shënim me titull “Katër burbuqet e magjisë shqiptare”.

Me këtë rast, dëshiroj të shtoj edhe një tjetër “burbuqe” të talentuar. Kjo është pikërisht zonja Nimfa Hakani, e cila, siç e përmenda më lart, jeton në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në Karolinën e Veriut, një shkrimtare kjo sa e talentuar, aq edhe fjalëpakë, e cila, në nëntor të vitit 2015, botoi në Shqipëri tre libra: përmbledhjen me tregime me titull “Pacientja 101”, përmbledhjen me fabula dhe rrëfenja që përmenda më lart dhe një përrallë për fëmijë, me protagonist Gjeto Basho Mujin.

Këtë vit, dhe konkretisht më 25 prill, zonja Hakani botoi në gjuhën angleze një përmbledhje me tri novela, me titull “Under The Orange Tree” (Poshtë pemës së portokallit), me një vëllim prej 362 faqesh. Tematika e tri novelave ka për objekt fshatin shqiptar në jug të vendit, në periudhën midis dy luftërave botërore.

Përmbledhja me fabula dhe rrëfenja, të cilën autoria ma dërgoi ditët e fundit, lexohet me shumë kënaqësisepse eposi shtazor dallohet jo vetëm për karakterin rrëfimtar, por edhe për natyrën satirike.

Përmes një leksiku të zgjedhur me kujdes, autorja na paraqit tablo nga bota e kafshëve, në të cilën, në plan të parë, shpaloset elementi didaktik.

Është i njohur fakti që, në përmbajtjen e fabulës, cilësitë morale të njerëzve pasqyrohen në një mënyrë tjetërthënëse (alegorike) përmes figurave të kafshëve: dinakëria – në pamjen e dheplrës, pangopësia, egërsia – në pamjen e ujkut, pabesia – në pamnjen e nepërkës etj.

Në fabulën “Luani i fjetur dhe hiena”, autorja, me figurën e hienës, ka ravijëzuar hilenë, ligësinë në raportet njerëzore. Në këtë fabul, me një përmbajtje emocionuese, vihet re një përsiatje e nënkuptueshme në përfytyrimin e lexuesit: shinakotat, trillet e natyrës, sa ç’janë të papritura, befasuese në jetën e njeriut, po kaq tekanjoze janë edhe në botën e kafshëve.

Në rrëfenjën “Zagarët! Langonj të rrahur e të poshtëruar!” del në spikamë mënyra se si djallëzia, e lindur dhe e selitur me kujdes në shpirtin e njeriut, vetëm djallëzi do të kultivojë në “serën” e vetë, duke i shndërruar pasardhësit e bindur në modele të ligësisë njerëzore.

Fabulat e Ezopit në lashtësinë greke, të përkthyera dhe të imituara nga Fedri në lashtësinë romake, dhe fabulat e Pilnajit në lashtësinë indiane, patën shërbyer si një burim shumë i pasur për vjeljen e subjekteve nga ana e fabulistëve pasardhës, midis të cilëve patën rënë në sy shumë syresh në vende të ndryshme, si La Fonteni në botën perëndimore dhe Krëjllovi në Lindjen evropiane.

Me këtë vëllimth fabulash dhe rrëfenjash, autorja e ka pasuruar fondin e fabulistikës shqiptare, duke ecur në gjurmët e Naimit, të Santorit, të Çajupit dhe të Ferit Lamajt, i cili, pa mëdyshjen më të vogël, përfaqëson legjendën e fabulës sonë kombëtare.

Kolumbus, Ohajo

09 korrik 2016

DJEPET E FALSIFIKUARA

 

DJEPET E FALSIFIKUARA

 Nga Rasim Bebo/
            Fqinjët tanë, në Veri dhe në Jug, tregojnë se kanё oreks tё madh, kur i konsiderojnë trojet tona “Djepe” tё vendit tё tyre. Nё librin “Kosovo a short histori”, Noel Malkolm shkruan: “Nё libёr gjeni disa pika thelbёsore qё vёrtetojnё se pretendimet e sёrbёve nuk qёndrojnё.  Sё pari, ёshtё pretendimi qё Kosova ёshte  djepi i sёrbёve nё Ballkan dhe kjo dihet qё ёshte e pavёrtetё. Sёrbёt erdhёn nё Ballkan nё shek. e VII dhe nё kёtё territor u zёvёndёsuan nga sundimi ottoman nё shek. e XV. Kemi njё periudhё 800 vjeçare atje dhe sa nga kjo periudhё Kosova u sundua nga serbet? Vetёm nё 250 vjetёt efundit nga 800 vite. Po ku ishin sёrbet para kёsaj periudhe? Pёrgjigja ёshtё: jashtё Kosovёs”. (Forumi 23-10-2007). 
Po mbushin 200 vjet, qё historianёt grekë, mundohen pёr tё bindur lexuesin tanё: “… se nё Epir ka mbisunduar fenomeni i helenizimit, pra popullimi i trevёs me  banorё jo vetёm gerqishtfolёs, por edhe flamurtarё tё nacionalizmit helenik. Shkurt, Epiri ёshtё pagёzuar “djepi” i helenizmit modern.  Ёshtё njё tezё e bukur pёr tё qenё e vёrtetё, por pёr fat tё keq, ngjet me pёrpjekjet pёr tё ushqyer tё varfrit me lugё tё zbrazur. Mjafton tё kujtojmё faktin, se gjoja “djepin”e helenizmit modern, tё cilin Kongresi i Berlinit nё korrikun e vitit 1878 ia dhuroi Greqisё,…Athina me gjithё pёrkrahjen qё pati nga koncerti evropian, nuk qe nё gjёndje ta bashkonte me Greqinё e pavarur. Mjafton tё kujtojmё gjithashtu faktin, se Greqia “dashnorja” e Europёs Perёndimore, me vёshtirёsi tё madhe mezi siguroi, 100 vjet pas fitores sё pavarёsisё, asneksimin e pjesёs jugore tё Epirit. (K. Frashёri  “Historia e Çamёrisё”,  f. 153”).                                              
Pёr t’iu vёnё kundra “djepit helenik” nё Epir tё Çamёris, lexojmё masakrat mё çnjerёzore tё grekëve, tё pёrshkruara nga:  Historiani i Akademisë Mbretёrore Britanike Dr. Noel  Malkolm. Ai thekson se “fati i shqiptarёve çamё ёshtё njё nga sekretet mё tё errёta tё historisё bashkёkohore  evropiane … Rrёfimi i tragjedisё fillon me kalimin e Çamёrisё nё anёn greke tё kufirit, sipas vendimit tё Komisionit tё Kufijve dhe Protokollit tё Firences nё vitin 1913. Territori i Çamёrisё, me madhësi pёr afёrsisht i ngjashёm me territorin qё ka sot Kosova, u bё poligon i ushtrimit tё dhunës sё egёr greke kundёr shqiptarёve tё Çamërisё… Plani grek ishte, qё shqiptarёt ortodoksё tё asimiloheshin, ndёrsa ata myslimanё tё dёboheshin jashtё Greqisё, ose tё shfaroseshin me çfardo forme. Evropa pёr kёto ngjarje tragjike nuk tregoi ndonjё ndjeshmёri. Regjimi i Athines lejoi bandat e kriminelёve grekё tё vepronin sipas dёshirёs nё rajonet shqiptare tё pambrojtura, siç ishte ajo e Deli Janaqit, e cila plaçkiti, dhunoi dhe vrau njё numur tё madh tё banorёve mё shumё se 100 fshatarё shqiptarё. Ajo urdhёroi shpronёzimin e shqiptarёve çamё me pretekst reformёn agrare. 
Pas Luftёs greko-turke (1919-1922) pasoi marrёveshja pёr ndërrimin e popullatёs greke dhe turke, e cila u nёnshkrua nё Lozanё nё vitin 1923. Kjo marrëveshje, pёrjashtonte myslimanёt çamё, pasi kёta nuk ishin turq dhe si pasojё nuk mund tё shpёrnguleshin nё Turqi. Regjimi i Athinёs nuk e respektoi kёtё dallim qё impononte marrëveshja dhe duke pёrdorur dhunёn, filloi  t’i dëbonte çamёt nё drejtim tё Turqisё. Persekutimet ishin aq tё padurueshme, saqё njё numur i konsideruar i shqiptarёve çamё u vetëdeklaruan si turq, vetёm e vetёm pёr t’i shpёtuar vdekjes, maltrajtimeve, dhe poshtёrimeve, qё ushtronte Athina ndaj tyre.  Persekutimi vazhdoi dhe arriti kulmin nё mbarim tё Luftёs sё Dytё Botёrore. Regjimi grek (pёr tё ruajtur “Djepin “Helen në Epir tё Çamerisё shen. Im), filloi vrasjen masive tё shqiptarёve çamё dhe dёbimin e tyre, duke pёrdorur pretekst akuzёn e bashkёpunimit tё çamёve me Fuqitё e Boshtit.  Pas tёrheqjes sё forcave gjermane, nё vjeshtёn e vitit 1944, britanikët, duke dashur tё krijonin siguri pёr  rrugёt detare nё pjesёn e detit Jon, inkurajuan gjeneralin fashist grek Napolon Zervёn, qё tё okuponte rajonin nё fjalё… Forcat e tij vranё mbi 3000 çamё. Vetёm brёnda njё nate, 27 qershor 1944, vranё nё Paramithi 600 çamё tё pa armatosur, nё mesin e tё cilёve shumё fёmijё dhe gra. Tragjedia e rёndё e çamёve nuk pёrfundoi me vendosjen e tyre mbrёnda territorit shqiptar. Enver Hoxha nuk i shihte me sy tё mirё shqiptarёt e Çamёrisё, pasi i konsideronte si kolaboracionistё tё italianёve dhe gjermanёve. Meqёnёse kjo  popullsi konsiderohej si “refugjatё”, pёr tё u kujdes UNRRA, nga shtator 1946, deri në pranverёn e vitit 1947. Nё kampet e ngritura nё Delvinё, Durrës, Kavajё, Fier, Vlorё dhe Tiranё, ku u vendosёn me mijёra çamё, UNRRA shpёrndau ushqime, ilaçe, tenda dhe sende tё tjera tё nevojshme, pёr kёta njerёz tё pa fat, qё pёrjetuan tmerret mё tё mёdha qё mund tё miagjinohen.  Athina vazhdimisht e ka injoruar ekzistimin e problemit çam.            
            Greqia nuk do tё duhej ta injoronte kёtё tragjedi, qё e ka shkaktuar vetё dhe qё ёshtё dokumentuar me profesionalizёm nё kёtё libёr, “The cham Albanians of Greece”.  (në YLLYRIA nga Daut Dauti, “Noel Malkom: Çamёria sekreti mё i errёt nё histori”).                               
Prof. Dr. Mehdi Hyseni shkruan: “Realisht, Serbia dhe serbёt nuk kanё asnjё arsye valide, qё nё stilin e simbolizimit tё rremё mitologjik serbomadh (kinёse pёr hir tё “autorёsisё” sё tyre mbi vjetёrsinё e “DJEPIT” dhe tё “shpirtit” kishtar serb, Kosovёn, nё mёnyrё tё falsifikuar ende ta konsiderojnё si pjesё integrale tё territorit serb), Ta kundёrshtojnё pavarёsimin e Kosovёs, sepse kjo kurrё nuk kanё pasur vazhdimёsinё historike, as shtetёrore e as kishtare serbe, mbasi Kosova ishte dhe ёshtё pjesё integrale e Shqipёrisё Etnike. Ndёrkaq, kur ёshtё fjala pёr mbrojtjen e pambulesёs sё tezёs sёrbomadhe kishtare se shkrolat dhe manastiret (siç janё: Graçanica, Deçani, Gazimestani etj,) serbe “dokumentojnё prejardhjen e Kosovёs serbe”, ёshtё njё falsifikat original i propagandёs sё djajve tё zi tё Kishёs Ortodokse Serbe, tё pseudoshkencёs dhe tё politikёs serbomadhe, mbasi ato nuk figurojnё nё asnjë pёllёmbё tё territorit tё Kosovёs, pёrkatёsisht tё Shqiprёrisё Etnike, por janё themeluar nё zёmёr tё Shumadisё serbe  (Rashka, manastiret Sopoçani, Studenica etj.), domethёnё  jashtё kufijve historikё, tё territorial, gjeopolitikё dhe administrativё tё Shqipёrisё Etnike”. (Balli i Kombit “Barometri dipllomatik”).                                               
Por tani nё Kosovё, dy tradhёtarё nё krye tё vendit, po forcojnё dhe duan ta sigurojnë “Djepin” sllav nё Kosovë. Pёr kёtё problem sa i qelbur dhe helmues na e sqaron Profesor Doktor Eshref Ymeri, i cili shkruan:“…prej 25 gushtit, qёkur Hashim Thaçi dhe Isa Mustafa kanё nёnshkruar nё Bruksel me kryeministrin serb Vuçiç njё marrёveshje antikombëtare, qё ka pёr qёllim copёtimin e trojeve tё Kosovёs… kjo marrёveshje shёnon aktin mё tё lartё tё tradhёtisё kombёtare… kёta mercenarё tё shitur te Beogradi… janё munduar qё asaj t’i japin fuqi ligjore, pёrmes votimit nё parlament. Por deri tani nuk kanё mundur t’ia arrijne qёllimit, pёr shkak tё kundёrshtimit tё vendosur tё opozitёs… Sipas marrёveshjes, duhet tё krijohet shoqatat e komunave serbe (i ashtuquajtur asociacion), me atribute automomiste, me qёllim qё hartёs sё Kosovёs t’i japin pamjen e lёkurёs sё leopardit… Serbёt e Kosovёs do tё vetqeverisen dhe varёsinё do ta kenё drejtpёrsёdrejti nga Beogradi, nuk do tё njohin autoritetin e Prishtinёs. (Gazeta “DIELLI”  “Opozita Kosovare para provёs sё madhe”, 18 nёndor 2015, nga internet).                                                            
Prishtinё 22-XII-2015-B. Jashari/ Qeveria e Kosovёs sot, nuk ka ndёrmarrё asnjё  veprim nё lidhje me marrёveshjen pёr asociacionin e Komunave me shumicё serbe nё Kosovё qё nga 30 tetori 2015.  Kjo marrёveshje i ёshtё dorёzuar pёr shqyrtim Gjykatёs Kushtetuese nga ana e presidencёs sё Republikёs. (Gazeta “DIELLI”, 22-12-2015).                                                                                  
Prof. Dr. Flori Bruqi shkruan: “Pёrfaqёsuesi i Posaçëm i BE-sё  nё Kosovё, Samuel Zhbogar, ka marrё parasysh vendimin e Gjykatёs Kushtetuese qё ka tё bёjё me vlerёsimin e parimeve pёr themelimin e asociacionit tё komunave me shumicё serbe dhe pret qё tё gjitha palёt tё respektojnё kёtё vendim, ashtu qё akti ligjor i qeverisё sё Kosovёs, pёr zbatim tё kёsaj marrёveshje dhe Statuti pasues tё pregatiten sa mё shpejtё qё ёshtё e mundur.  Sipas njё komunikate tё zyrёs sё BE-sё nё Kosovё, Gjykata Kushtetuese ёshtё shprehur se Asociacioni/Bashkёsia e komunave me shumicё serbe do tё krijohet siç parashihej me Marrёveshjen e Parё, nё pёrputhjen me Kushtetutёn. (marrё nga internet 23 nёndor 2015).                                                                                       Presin vendimin e Gjykatёs Kushtetuese. Kёto dёshira tё “djepeve” tё serbogrekёve fillojnё, veniten dhe zhduken me dёshirat e tyre.
                        Rasim Bebo, Addison Çikago Il, USA. Dhjetor 2015

Vdiç shkrimtari dhe avokati i njohur dardan Zeqir Berdynaj (1934-2025)

Zeqir A. Berdynaj, u lind më 6 qershor 1934, në Firzë, ish katundi i Ri i komunës së Pejës.  Shkollën fillore dhe të mesmen e kreu në vendli...