Njëri i ankohet për gruan një mikut të tij

Njëri i ankohet për gruan një mikut të tij:

“Gruaja ime është një hienë e vërtetë. Ajo më keqtrajton, më shan, unë vetëm e dëgjoj!!”

“Duhet të reagosh – përgjigjet tjetri – trego dhëmbët!”

Dy miqtë takohen sërish pas disa ditësh:

“Pra, a ia tregove dhëmbët?” pyet i dyti.

“Sigurisht, ia tregova.”

“– Si shkoi?”

“– Tani kam dy më pak…”

ABAS FEJZULLAHU IDEAL JETËSOR E PATI EDUKIMIN E BREZAVE DHE BASHKIMIN E TROJEVE TONA TË NDARA-

 Nga ARIF EJUPI

 

Abas Fejzullahu, mësues dhe edukator që vite me radhë përhapi dritë dhe njohuri në fshatrat e thella malore të Sharrit dhe Prizrenit, lindi më 15 prill të vitit 1946 në fshatin Shupkovc të Mitrovicës së Kosovës.

Ai katër klasat e para të fillores i kreu në vendlindje, ndërsa klasën e-V-VI-VII-dhe VIII-të, i përfundoi në shkollën “Meto Bajraktari “të qytetit të Mitrovicës.

Edhe pse pakushte elementare dhe me disa lëndë mësimore në gjuhën serbe Fejzullahu do të jetë në mesin nxënësve të mirë të gjeneratës së tij.

Gjendjen e tij materiale do ta përkeqësojë edhe më tepër përjashtimi nga puna i babait të tij Rrahimit,i cili punonte si xehetar në Minierën e Stantërgut.

Abasi si fëmijë 10 vjeç do t’i shohë edhe tmerret e dhunës dhe terrorit mbi fshatarët e kësaj ane.

Në dimrin e ashpër të vitit 1956 që karakterizohej me temperatura të ulëta dhe mungesë të çdo gjëje, ultra-shovinisti serb Aleksander Rankoviq, gjatë këtyre viteve Ministër i Punëve të Brendshme të Jugosllavisë, trillon vetëm ndër shqiptarë aksionin famëkeq të grumbullimit të armëve.

Nëpërmjet bastisjeve dhe formave të tjera të shpifjes dhe të trillimit banorët e këtij rajoni do të rrahën, burgosen dhe përndjekjen nga trojet e tyre për armët që nuk i kishin fare.

Në mesin e burrave të keqtrajtuar rëndë ishte edhe Rrahim Nuradin Fejzullahu, i ati i Abasit.

Z.Abas Fejzullahu, veteran i Arsimit në Kosovë dhe mërgatë këto sjellje shtazarake të atij regjimi barbar edhe pse kanë kaluar 66-vjet me shumë mllef e indinjatë i kujton edhe sot.

Ato skena tmerri i përfytyrohen sikur të kishin ndodhur dje. Shumë burra të regjionit të Mitrovicës që me punën e mundimshme të minatorit mezi i mbanin fëmijët e tyre me bukë pa arsyen më të vogël përjashtohen edhe nga puna.

Veç kësaj, nën pretekstin e mbajtjes së padeklaruar të armëve rrahën mizorisht nga policia serbe.

Të sakatuar gjymtyrësh lidhen nëpër trungje pemësh, ku nga i ftohti i madh disa edhe vdesin.

Fejzullahu me plotë bindje pohon që ky terror ishte i parapërgatitur me hartim elaboratesh të veçanta nga akademikët serbë si:Vasa Cubriloviq,Jovan Cvejiq,Ivo Andriq; Dobrica Qosiq, dhe kallogjerët zhyllana të Kishës ortodokse serbe.

Ata qëllim kishin vazhdimin e projektit të tyre të lënë në gjysmë të rrugës për shpërnguljen edhe të 400 mijë shqiptarëve në Turqi.

Sipas këtij skenari të kobshëm Kosova do të spastrohej nga shqiptarët. Ata pak shqiptarë të mbetur në trojet e tyre të ballafaquar me dhunë të vazhdueshme do të asimiloheshin ngjashëm me ata të Sanxhakut të Pazarit të Ri,Tutinit, Rozhajës,Plavës dhe Gucisë.

Përkundër kësaj situate të rëndë Fejzullahu në shtator të vitit 1963 do t’i nisë mësimet në gjimnazin “Silvira Tomazini”të Mitrovicës (tani Frang Bardhi)

Ai me vullnet të çeliktë dhe moral të lartë dhe i motivuar nga ish-Arsimtari i tij i Matematikës në tetëvjeçare Veton Gjinaj, edhe në gjimnaz do të tregohet i suksesshëm.

Ndërkohë në këtë gjimnaz do të punojë edhe z. Veton Gjinaj, të cilin Fejzullahu edhe sot e kujton me pietet, duke e cilësuar si pedagog shembullor dhe me merita të veçanta në edukimin e tij.
Gjinaj që pikësynim e kishte suksesin në punën me nxënës pak kohë do të qëndrojë në këtë gjimnaz.
Udhëheqësit e kësaj shkolle që në masë ishin serbë e malazezë dhe që dominonin në jetën publike në marrëveshje me Drejtorinë e Arsimit të Komunës së Mitrovicës e përjashtojnë Gjinajn, nga procesi mësimor si të “papërshtatshëm në edukimin e gjeneratave të reja.”

Gjinaj nga gjimnazi “Silvira Tomazini” përjashtohet vetëm pse ishte i vëllai i mësuesit dhe patriotit të njohur Bedri Gjinaj.

I gjithë pushteti sllavo-komunist Gjinajt i kishte halë në sy ,sepse ata më të gjitha mjetet ishin vënë në mbrojtje të qenies shqiptare.

Veton Gjinaj edhe pse ishte profesor i Matematikes, çdoherë printe në organizimin e aktiviteteve të lira, si në shkollë ashtu edhe jashtë saj.
Serbë e malazezë sikur në të kaluarën ashtu edhe në etapat e mëvonshme synonin administrimin e Kosovës, posaçërisht të Mitrovicës, e cila kudo njihet me pasurit e saj minerare dhe ujore.

Serbia edhe sot bën luftë dreqi dhe mundohet që Kosovës t’ia shkëpusë këtë pjesë të territorit pa menduar asnjëherë që ajo si shtet është krijuar në shtratin e shqiptarëve autokton.

Në mënyrë që fëmijët shqiptarë të irritohen nga vazhdimi i shkollave të Mesme një pjesë e lëndëve mësimore në gjimnazin e Mitrovicës, thotë Fejzullahu mbaheshin në gjuhën serbe dhe ligjërues të tyre ishin serbë, malazezë, rusë e bullgarë.

Fejzullahu dhe 23 nxënës të tjerë të klasës së IV-2, që i takojnë brezit të dymbëdhjetë të maturantëve të gjimnazit “Silvira Tomazini” të Mitrovicës, kujdestar klase e kishin njëfarë Budislav Nikitin, që e jepte lëndën e Bazave të Arsimit teknik.

Abasi thotë edhe pse mbretëronin doke dhe zakone të mbrapshta që e penguan tej mase ecjen tonë përpara gjimnazin e kryen edhe nxënëset Dashurije Hoti dhe Lutfije Morina.

Roli i mësuesit të vërtetë shqiptar në atëkohë shihet tek paralelja e IV-1,e z.Bedri Shukri Deda, arsimtar i gjuhës frënge.

Në klasën e tij përveç 22 djemve gjimnazin e përfundojnë edhe shtatë vajza shqiptare,si:Ajshe Mehmeti,Bahrije Berisha,Hajrije Bajgora,Sabile Mripa,Shqipe Hoxha,Sebahate Raça dhe Myjeser Nici.

Abas Fejzullahu,si ish-nxënës i kësaj vatre të dijes deri në vdekje do ta ruajë respektin për mësimdhënësit e dalluar si: Skënder Skënderi-Zasella, Latif Berisha, Murat Bejta, Shinasi Korenica, Bedri Shukri Deda, Fahri Beqiri, Bejtullah Bejtullahu, Ali Topalli, Lah Nimani, Jakup Abrashi etj, të cilët më punën e tyre të palodhshme lanë gjurmë të pashlyeshme në Shkencë, Kulturë, Art e Sport.

Në vitet në vijim secili nga ish-mësimdhënësit dhe nxënësit e dikurshëm të gjimnazit të Mitrovicës, do të japë kontributin e tij të çmuar edhe në rriten dhe zhvillimin e Universitetit të Kosovës.

Fryt i punës së këtij gjimnazi është edhe Vjosa Raif Osmani, Presidente aktuale e Republikës së Kosovës.

Fill pas kryerjes së gjimnazit Abas Fezullahu shkon në Normalen e Prizrenit, ku kualifikohet si mësues i klasave të ulëta.

Ai në shtator të vitit 1967 pranohet mësues në shkollën fillore “Muharrem Bekteshi” të Hoçës së Qytetit, qendër e fshatrave të Vërrinit.

Me insistimin e tij të vazhdueshëm po këtë vit në fshatin Lubiçevë hapet klasa e V-të, si paralele e ndarë fizike e asaj në Hoçë të Qytetit.

Fejzullahu duke parë mos frekuentimin e vajzave të kësaj zone pas kryerjes së katër klasave të fillores, rend derë me derë për t’i i bindur prindërit që edhe femrat shqiptare duhet vazhduar me shkollimin.

Në të kundërtën thotë ai po u bënim argatin armiqve tanë, të cilët na donin të paarsimuar, të nënshtruar dhe të zhytur në prapambeturi.

Kjo përpjekje e tij në të mirën e popullit shqiptar bëhet shkas dhe Fejzullahu kërkohet nga UDB-a ,jugosllave dhe shërbëtorët e saj.

Ai për të humbur tragë strehohet në fshatin Bresanë të Sharrit. Si djalë 22 vjeç dhe me vrull rinor për punë edhe këtu nuk qëndron duarkryq.

Me përkrahjen e parezervë të fshatarëve përparimtarë të këtij lokaliteti Abasi edhe në Bresanë do të punojë si mësues. Por, papritur ai do të bije në konflikt me të përkëdhelurin e pushtetit jugosllav Nazif Nezeri.

Ai si shef i Zyrës së vendit në fshatin Bresanë, njëkohësisht edhe sekretar i Lidhjes Komuniste të Jugosllavisë, rrethi i Opojës, do të bëjë provokime dhe shantazhe nga më të ndytat ndaj mësuesit të rinj Abas Fejzullahu.

I nxitur nga strukturat më të larta të LKJ-së, Neziri vazhdimisht do t’i cenojë të drejtat elementare të djaloshit mitrovicas Abas Fejzullahu.

Nga Aktgjykimi i cili përpara lexueseve vjen me pëlqimin e Z.Fejzullahu do të shihen shkelje drastike të të drejtave të tij, nga regjimi komunist i ish-Jugosllavisë.

Padrejtësia mbërrin kulmin ku përveç shqetësimeve psikike që i bëhen i kumtohet edhe lajmi për përjashtim nga puna.

Fejzullahu do të mbetet pa të ardhura dhe i kërcënuar çdo ditë që pas largimit nga puna do të pasojë kundër tij edhe dënimi me burgim.

Ai një kohë mbetet i papunë, ku kundër kësaj çmendurie paraqet ankesë në forumet më të larta të Drejtësisë në ish-Jugosllavi.

Në formulimin e ankesës pangurruar fare do ta ndihmojë juristi dhe avokati i njohur kosovar Ali Qosaj.

Ndërkaq, pa rënë në sytë e komunistëve serbë e malazezë dhe veglave të tyre, këshilla dhe udhëzime se si duhet mbrojtur gjatë hetuesisë i ofron z. Rrezak Shala, të cilin regjimi i atëhershëm i ndihmuar edhe nga disa komunistë shqiptarë të Kosovës e largon nga të gjitha pozitat udhëheqëse, me arsyen se Shala po i rrezikon themelet e Jugosllavisë.

Rrezak Shala me përgatitje jurist i diplomuar është nga intelektualët e parë shqiptarë në Kosovë që haptas kërkon avancimin e statusit të Kosovës në Republikë të shtatë të Jugosllavisë.

Fejzullahu si Qosajt ashtu dhe Shalës u është mirënjohës, sepse falë këshillave, udhëzimeve dhe ndihmës së tyre të pahile ai i shpëton dënimit me burgim të rëndë.

Pas kësaj amnistie Abasi edhe pse në kushte të rënda pune dhe terren të përthyer në shtator të vitit 1972 e rifillon punën e mësuesit në Sreckë të Prizrenit.

Disa shokë e miq të tij që e njihnin edhe më herët si në shaka i thonë “paske ikur nga shiu për të përfunduar në breshër”

Ata aludojnë në kolonët serbë të këtij rajoni të cilët të instrumentalizuar nga Beogradi, pengojnë çdo nismë të shqiptarëve si në hapje të shkollave, bibliotekave dhe shoqërive kulturore e sportive.

Në këtë zonë malore me bukuri të rralla dhe me pamje që të bëjnë për vete Abasi e kryen punën e mësuesit me shumë dashuri. Në mungesë të objekteve të banimit ai së bashku me të shoqen po ashtu mësuese dhe tre fëmijët e tyre të vegjël Dardanin, Arbenin dhe Bardhylin banojnë me qira në Mejtepin e xhamisë së fshatit Mushnikovë.

Në ambientet e këtij Mejtepi me familjen e tij banonte edhe Hamit Aliu, nga Caparci i Prezrenit, që në Mushnikovë bënte punën e bariut.

Fejzullahu asnjëherë nuk do ta harrojë kontributin e Hamit Aliut. Ai çdoherë gjakftohtë e i përmbajtur i vrojtonte me vëmendje lëvizjet e njerëzve të UDB-së, jugosllave nëpër Mushnikovë.

Me të hetuar situata me rrezik serioz menjëherë e kontaktonte Abasin dhe i thoshte që të bëjë kujdes.

Derisa kjo shkollë vepronte në kuadër të shkollës tetëvjeçare të Sreckës, provokimet s’ kishin të ndalur.

Përpos, Abasit njerëzit e UDB-ës, e mbanin në shënjestër edhe Mehmet Smajlin,kryeorganizator i hapjes së shkollës shqipe në Mushnikovë.

Mehmeti i njohur nga banorët e zonës së Sharrit më tepër si Mehmet Xhyla, më 1973 nga persona anonim do të kërcënohet edhe nëpërmjet kësaj letre të shkruar në gjuhën serbe.

Sipas Fejzullahut këta individë gjithsesi ishin të njohur për pushtetin sllavo-komunist, i cili vijimisht ndaj shqiptarëve bënte marifete të tilla.

Mehmeti, Abasi , Memshi , Muhameti, Rasimi , Hmiti etj, edhe pse përcillen në çdo hap nga Sigurimi i Fshehtë i Jugosllavisë, dhe veglat e tij , që në këto anë ishin me bollëk, në asnjë mënyrë nuk zmbrapsen nga mbrojtja e Shkollës me Mësim në Gjuhën Shqipe në Mushnikovë të Sharrit.

Banorë e këtij regjioni që nën tehun e shpatës dhe bajonetave u deklaruan nga shqiptarë në goranë e vlerësojnë lartë angazhimin e tyre, sidomos të mësuesit Abas Fejzullahu.

Ata thonë “përveç dëshirës për ta arsimuar popullin e tij Abasi askujt nuk i bënte keq. Ai ishte komunikues dhe i gatshëm për t’i ndihmuar të gjithë njerëzit hallexhinj.”

Fejzullahu ngjashëm me Migjenin që i kishte ndritur zonat e pashkelura të Shqipërisë së Veriut, duke iu mësuar shkrim e lexim fëmijëve shqiptarë do të arrestohet prapë nga UDB-a, jugosllave në fillim të prillit të vitit 1981.

Përveç këtij ndëshkimi Abasi do të mbahet një muaj në burgun e Lipjanit së bashku me kolegët e tij Rexhep Buçaj, Salajdin e Qemail Braha, Eqrem Kryeziu, Azem Mazreku, Eshref Kuki, Sali Bajra, Sabit Kastrati, Jetish Rekaliu, Met Shatri, Hysen Xërxa, Hysni Kallabaku, Agim Paçarizi, Dervish Çadraku, Rexhep Balidemaj , Zekë Berisha, Kadri Halimi e shumë e shumë të tjerë.

Në mesin e të izoluarëve dhe të burgosurve në burgun e Lipjanit kishte edhe nxënës e nxënëse të shkollave të Mesme të Kosovës.

Edhe pse kanë kaluar 41-vjet nga ajo kohë Abas Fejzullahu edhe shokët e tij e kujtojnë edhe rastin kur një polic e godet me shufër gome pamëshirshëm një nxënës të mitur, vetëm pse ai kishte marrë pjesë në demonstratat e mbajtura në Rahovec.

Jetish Rekaliu, njëri nga mësuesit e parë të viteve të pasluftës së Dytë Botërore në Llap, që këtë profesion e kreu deri në vdekje si i izoluar në burgun e Lipjanit, i prekur nga kjo skenë e turpshme kërcen nga dritarja dhe më tërë forcën e godet policin. Me këtë rast nga goditja e fuqishme e Jetishit, polici përplaset përtokë.

Jetish Rekaliu ,vërtetë ishte një burrë trupgjatë dhe i fuqishëm . Pamja e tij t’i kujtonte tregimet mbi kreshnikët shqiptarë.

Fejzullahu krejt vonë e kupton që Jetish Rekaliu ishte babai i Xheladin Rekaliut, njërit nga kryeorganizatorët e demonstratave të vitit 1968.

Abasit që me shpirt u angazhua në organizimin dhe mbarëvajtjen e Mësimit në Gjuhën Shqipe, me Aktvendimin numër 270 /1 të datës 4 shtator 1981,do t’i ndalohet përgjithmonë puna në Arsim.

Meqë, i ishte ndaluar puna me nxënës ai detyrohet që të punojë në Industrinë e Tekstilit “Printeks” të Prizrenit, si llogaritës i normës.

Në këtë fabrikë me mbi 2600 punëtorë ai do të qëndrojë shtatë-tetë vjet. Nga dëshira që t’i mbrojë ashtu siç duhet të drejtat e punëtorëve shqiptarë Fejzullahu në këtë organizatë do ta kryejë me sukses edhe funksionin e Sekretarit të Sindikatës së Pavarur.

Punëtorët duke vërejtur përkushtimin e tij në mbrojtjen e të drejtave të tyre në Kuvendin e ardhshëm zgjedhor ia besojnë edhe detyrën e Kryetarit të Sindikatës

Duke parë dëmet kolosale që ia shkaktonin serbë e malazezë këtij gjiganti të njohur të tekstilit më 5 tetor të vitit 1990,në javoren “Zëri” të Prishtinës, Fejzullahu boton shkrimin “ KUSH JANË VARRËMIHËSIT E “PRINTEKSTIT”?!..

Ai si një sindikalist i vërtetë në këtë shkrim i denoncon me emër e mbiemër të gjithë keqpërdoruesit dhe plaçkitësit e kësaj fabrike të njohur në ish-Jugosllavi dhe jashtë saj.

Në vitet e 90-ta, emërohet Sekretar ekzekutiv i Bashkimit të Sindikatave të Pavarura të komunës së Prizrenit.

I prekur shpirtërisht nga padrejtësitë dhe gjendja e mjerë e minatorëve të Trepçës të ndjekur me dhunë nga vendet e tyre të punës Fejzullahu me një grup aktivistësh jetëson aksionin gjithëkombëtar “Familja ndihmon familjen”.

Edhe sot të gjithë pajtohen që ky Aksion ishte ndër më të frytshmit. Me prani dhe konstatim të drejtpërdrejtë të gjendjes familjet e ndihmonin njëra-tjetrën.

Aksioni dallonte nga të tjerët sepse nuk ekzistonte kurrfarë mundësie e abuzimit apo keqpërdorimit. të mjeteve, qofshin ato në të holla, ushqime apo veshmbathje.

Kishte raste kur familjet edhe miqësoheshin në mes veti. Me shkuarjen në vendet e Perëndimit shumë familje e kujtojnë këtë përkrahje.

Djemtë apo vajzat e tyre gjatë luftës së viteve 1998-1999,në Kosovë, Maqedoni të Veriut dhe Kosovë Lindore, i mbështesin miqtë e tyre të dikurshëm, që në ditë kritike ua kishin zgjatur dorën e ndihmës.

S’duhet harruar që armiqtë i pengonte veprimtaria e gjithanshme e mësuesit të popullit Abas Fejzullahu.

Andaj, më 20 mars të vitit 1989, ai prapë izolohet së bashku me shumë intelektualë të tjerë shqiptarë të viseve të ndryshme të Kosovës.

Me të kthyer nga izolimi Fejzullahu organizohet në Strukturat e Sistemit Paralel të Republikës së Kosovës.

Ai brenda këtyre bërthamave do të veprojë deri më 5 gusht të vitit 1993, kur herët në mëngjes i rrethohet shtëpia e tij në Prizren nga inspektorë e policë serbë.

Duke e parë rrezikun serioz të arrestimit dhe frikën që nga dhuna e shfrenuar serbe mund t’i zbulojë shokët për disa muaji kalon në ilegalitet në Shkup, Kërçovë, Tetovë, Gostivar e Strugë.

Me përkeqësimin e gjendjes në Maqedoninë e Veriut detyrohet të kaloj në Shqipëri, ku qëndron deri në shkurt të vitit 1996.

Si një humanist i rrallë që ishte gjatë qëndrimit në Shqipëri do t’i orientojë shumë të rinj nga Kosova, Maqedonia, Presheva e Medvegja për regjistrim në Fakultete të ndryshme të Universitetit të Tiranës.

Po ashtu interesohet për sistemin e tyre në konvikte e banesa private dhe gjetjen e ndonjë pune, veçmas për ata që i kishin ikur mobilizimit të dhunshëm në Armatën jugosllave.

Meqenëse edhe në Shqipëri nisë vala e pakënaqësive Fejzullahu, duke mos dashur të mbetet barrë e shokëve dhe e miqve më 1996 kalon në Zvicër.

Ai çdoherë në lëvizje dhe kontakte me ish-kolegë e nxënës edhe këtu deri në pension të merituar do ta bëjë punën e mësuesit dhe të përgjegjësit, në disa punkte të Shkollës me Mësim Plotësues në Gjuhën Shqipe, në kantonin e Solothurnit.

Në të njëjtën kohë me shumë përkushtim e kryen edhe detyrën e Sekretarit të LAPSH-it, në Zvicër.

Fejzullahu në qershor të vitit 1997,do të ndihmojë pa u kursyer si në organizim ashtu dhe në rritje të anëtarësisë së shoqatës “Bashkimi i Intelektualëve Shqiptar në Zvicër” themelues të së cilës ishin intelektualët shqiptarë: Dr.Ahmet Xhigoli, Dr. Afrim Krutani, Sinollah Shehu e të tjerë.

Kjo shoqatë jo fitimprurëse do ta ketë si organ të saj edhe revistën “Bashkimi” ku krijues fushash të ndryshme do t’i publikojnë punimet e tyre.

Abasi duke qenë herë në funksionin e sekretarit e herë në atë të kryetarit të kësaj shoqate bën punë të mrekullueshme.

Falë përpjekjeve të tij të pandërprera mblidhen afër 40 mijë euro të cilat shfrytëzohen për botimin e një varg librash dhe monografish të krijuesve tanë në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni të Veriut dhe Diasporë.

Po ashtu nën patronatin e kësaj shoqate promovohen libra me autorë të fushave të ndryshme.

Fejzullahu edhe pse i ka kaluar të 76-tat,ende prezanton në të gjitha Kuvendet vjetore të LAPSH-it, anekënd Zvicrës.

Në këto tubime me arsimtarë, prindër e nxënës përveç këshillave dhe sugjerimeve vazhdimisht thërret për unitet dhe marrëveshje që e avancojnë këtë mësim.

Përvoja e tij e gjatë në mësuesi është vërejtur edhe në seminare e debate të ndryshme të cilat referencë kanë pasur dhe kanë temat mbi Shkollat me Mësim Plotësues në Gjuhën Shqipe në Diasporë.

Duke pasur qëllim të vetëm ngritjen e cilësisë dhe përfshirjen sa më të madhe të nxënëseve në këto shkolla shpeshherë edhe ka qortuar duke thënë ”Ç’do t’ju themi gjyshërve, baballarëve ,nënave e motrave tona, kur fëmijët tanë s’janë në gjendje t’ua shprehinë dashurinë dhe t’i ndërrojnë as dy fjalë me ta dhe moshatarët e tyre, në gjuhën shqipe, të cilën rilindësit tanë e shkruan me gjak”

Ky jetëshkrim do të ishte jo i plotë sikur të mos përmendej edhe miqësia e tij e çiltër dhe e painteres me shkrimtarin e madh e disident Agim Shehu.

Shehu, që vdiq më 27 korrik të vitit 2021 në Gjenevë, si në vizita ashtu edhe në takime me shokë e miq thoshte ”rinia s’kthehet dot, pleqëria shpie kah vdekja, por çfarëdo që të ndodhë s’jam me merakun e veprave të mia.”

“Ato edhe pse erdhën vonë para lexuesit për shkaqe tashmë të njohura falë mikut tim të shtrenjtë Abas Fejzullahu, gjenden në biblioteka e shtëpi të atyre që leximin e ndjejnë ushqim të shpirtit”

 

Vlen të theksohet që edhe më 20 Nëntor të vitit 2004, BISHZ ,me prezencë të kënaqshme të poetëve, historianëve dhe intelektualëve të fushave të tjera e pati bërë promovimin e librit “Loti Alpin” të shkrimtarit tonë të njohur Agim Shehu.

Mësuesi e veprimtari i palodhshëm Abas Fejzullahu u ka prirë edhe dhjetëra aksioneve të tjera me interes për historinë, kulturën dhe traditat tona.

Në saje të punës së tij vetëmohuese dhe të z. Saim Tahiraj, kryetar i shoqatës bamirëse e Atdhetare “Sali Çeku”si dhe mbështetjes së madhe të z.Hamzë Morina, në periudhën prill-maj të vitit 2018 në Zvicër, realizohet me sukses aksioni për ndërtimin e memorialit ”Dr.Ibrahim Rugova” në Malaj të Grykës së Rugovës.

Fejzullahu kontribuon edhe me shkrime të shumta të botuara në gazeta e revista tona me temë nga Historia, Arsimi dhe Kultura jonë.

Prandaj, është koha që altruizmi i tij dhe puna gati 55 vjeçare të shumtën e kohës në baza vullnetare, të njihet nga institucionet e Republikës së Kosovës dhe ato të Shqipërisë.

Në kompletimin e këtij jetëshkrimi na kanë hyrë në shërbim edhe disa të dhëna interesante të shtruara në Monografinë “Gjimnazi i Mitrovicës 1946-2000”,të autorit të mirënjohur Fazli Hajrizi, botuar në vitin 2000 nga “Libri Shkollor” i Kosovës, për çfarë i jemi mirënjohës.

“Fëmijëve të mi u them të ikin nga ky vend, por unë do rri”, Presidenti i “Hysenbelliu Group”: Me një njeri si Edi Rama ky vend nuk mund të shkojë përpara

Pas hedhjes në erë me 70 kg tritol të “Prestige Resort”, Presidenti “Hysenbelliu Group”, Irfan Hysenbelliu, ka dhënë për herë të parë një prononcim për këtë akt, të cilin e quajti hakmarrje mediatike dhe personale ndaj tij nga kryeministri Edi Rama.

Ai u shpreh ndër të tjera se fëmijët e tij i shkolloi në Londër, por i ktheu në Shqipëri për një shembull investimi në vendin e tyre.

Por pas aktit të sotëm ai tha se ky sulm nuk e demoralizon dhe se do të ringrihet sërish, por nga ana tjetër ai tha se tashmë u thotë atyre që të largohen dhe të investojnë në SHBA apo në Londër, ndërsa vetë ai do të qëndrojë këtu.

“Unë do vazhdoj këtu, fëmijët e mi erdhën këtu dhe kanë marrë një vendim që ata duan të investojnë bashkë me mua, por unë u them të ikin nga ky vend dhe të investojnë në vende të tjera. Me një njeri të tillë nuk mund të shkojë vendi para”, u shpreh Hysenbelliu.

Dëshmia e rrallë e Bashkim Shehut: “Më zgjoi kërkëllima e derës së qelisë. Gardianët më hoqën zinxhirët e skafandrën, ndërsa skuadra e pushkatimit…”

Bashkim Mhemet Shehu ka lindur në Tiranë në vitin 1955, ndërsa origjina e familjes së tij, është nga fshati Çorush i Mallakastrës, të rrethit të Fierit. Pasi mbaroi gjimnazin “Petro Nini Luarasi” në Tiranë, ai ndoqi studimet e larta në Universitetin Shtetëror të Tiranës, në Fakultetin Histori-Filologji në degën e Gjuhë-Letërsi. Që në moshë të re ai kishte pasion letërsinë dhe pas diplomimit ai u emërua me punë si skenarist pranë “Kinostudios Shqipëria e Re” dhe në vitin 1980, ai shkroi skenarin e filmit “Skëterë ‘43” që u realizua nga regjisori i njohur Rikard Ljarja. Pas ngjarjes së 18 dhjetorit të vitit 1981, kur i ati, kryeministri Mehmet Shehu, u gjet i vdekur në dhomën e tij të gjumit, dhe Enver Hoxha e shpalli armik të popullit e poli agjent”, në janarin e vitit 1982, ai arrestohet dhe dënohet me 7 vjet heqje lirie, i akuzuar, “për agjitacion e propagandë kundër pushtetit popullor”. Pas kësa, e ëma, dhe vëllai, Skënderi, u internuan fillimisht në Belsh të Elbasanit, nga ku më pas u arrestuan dhe përfunduan në burg, Fiqreti në Zejmen të Lezhës (ku dhe vdiq në rrethana misterioze në vitin 1987), kurse Skënderi, në burgun e Burrelit, prej nga u lirua vetëm në vitin 1991, me të fundit të dënuar politikë. Ndërkohë, vëllai i madh i Bashkimit, Vladimiri, gjeti vdekjen në rrethana misterioze, në shtëpinë e tij në qytetin e Gramshit, (versioni zyrtar, vetëvrasje me korrent), ku ishte internuar menjëherë familjarisht, pas ngjarjes me babanë e tyre në dhjetorin e ’81-it. Me shembjen e regjimit komunist, menjëherë pas viteve ’90-të, Bashkim Shehu, i’u rikthye pasionit të tij, letërsisë, dhe përveçse i pranishëm në shtypin e kohës si publicist e prozator, ai ka botuar edhe shumë libra, ndër të cilët mund të përmendim: “Vjeshta e Ankthit”, “Rrethi”, “Mallkimi ose mosqenia e autorit”, etj. Po kështu veprat e tij janë përkthyer edhe në gjuhë të tjera. Prej vitesh dhe aktualisht Bashkim Shehu jeton në Spanjë me familjen e tij, ku vazhdon të krijojë dhe botojë. Shkrimi që kemi përzgjedhur për botim këtu, është një triptik, që e kemi marrë nga një prej librave të tij, ku ai përshkruan artistikisht periudhën e arrestimit dhe vajtjen në burg, të cilën po e publikojmë në Memorie.al.

I dergjur mbi një shtrojë të fortë gur, gur prej varri, i palëvizur, s’më mbetet veçse të dëgjoj hapat e atyre që janë lart. E çuditshme sesi mund të çapiten e të ecin mbi një siprinë aq të pjerrët, edhe mbi tjetrën po aq të pjerrët, të prirura nga të dyja anët e një kulmi, siç mund të ninëzohet nga trajta e kësaj kubeje që e kam përmbi krye, edhe ndër sytë e mi, pothuaj parreshtur.

E shmang shikimin s’andejmi veç për ndonjë çast të shkurtër, vështroj për vjedhurazi me bisht të syrit, majtas e djathtas, pa guxuar ta kthej kokën, edhe arrij të dalloj, si më të djathtë, edhe më të mëngjër, të njëjtën gjë. Pako gjë, në fund të fundit.

Dikë që dergjet kështu si unë, i palëvizur. Edhe, afërmendsh, aq më pak guxoj t’i flas, mu sikurse as ai nuk më flet. Edhe, ngaqë s’e kthej dot kokën dhe vetëm vështroj me bisht të syrit, herë me të majtin, herë me të djathtin, domosdo që sytë më lodhen shpejt, edhe e tërë kjo po s’mund të zgjasë.

Diçka më gjatë mund ta kundroj murin përballë, po gjithëpoaq pa e ngritur kokën, pa e bërë as edhe një lëvizje sado të vogël të qafës për ta ngritur. Sidoqoftë, këndi i të pamit është i tillë që shkakton më pak lodhje, dhe veç asaj arrij të kap një fushëpamje më të gjerë. Krejt murin jo, muri me sa duket, vazhdon nga të dyja anët më tej e më tej, sikurse kubeja e pjerrët e majuce atje lart, që shikimi im s’ia rrok dot skajet.

Porse ndërkaq kjo shtrirje e tejme në të dy anët më bën të kuptoj ose të marr me mend, që pas çdo gjase matanë atij që dergjet në të djathtën time dhe atij tjetrit në të mëngjër, vijnë rreshta të dergjurisht të tjerë të palëvizshëm, si lipsana të balsamosura, rreshta që zgjaten e zgjaten në të dy kahjet, madje gati-gati ninëzoj se u zgjatkan pafundësisht.

Ndërkaq, në pjesën e murit që është e kapshme prej syve të mi, shoh do hije, që më shëmbëllehen si merimanga të stërmëdha, e që paprerazi ndryshojnë trajta, sikundër, përkundrazi, është i njëtrajtshëm dritësimi me burim të padukshëm diku prapa, një dritësim i mekët e i verdhëmë, prej të cilit këto hije ngjizen.

Zaten, cok prania e tyre më bën të mos guxoj, të çohem nga shtroja ime e fortë gur, gur prej varri, madje as edhe të kuturis ndonjë lëvizje sado të vogël, përveç asaj të syve. E kështu, me sy, ndjek lëvizjet e hijeve të stërmëdha të merimangave, që aq shpesh më ngjajnë si të jenë hieroglife apo nuk di çfarë shkronjash, edhe që ndryshojnë vazhdimisht, porse kurrgjë nuk po arrij të kuptoj syresh.

Ose, në çastin kur filloj të kuptoj, apo më mirë, kur më duket se edhe pak e do t’ia dal mbanë kësaj, sytë më lodhen dhe shkronjat në mur më kryqozen me njëra-tjetrën. Edhe atëbotë i largoj sytë nga muri dhe s’më mbetet veçse të rri e të dëgjoj hapat e atyre që janë lart.

Kam ndjesinë, prapëseprapë, sikur këta hapa, e paskan njëfarë lidhjeje me hijet e merimangave, apo çfarëdo qofshin, ndoshta hije të rojeve, që as unë edhe as të tjerët si unë të dergjur bri meje, rreshterresht nuk po mundemi t’i shohim.

Po nuk e ajgëtoj dot sesi dhe në ç’mënyrë janë të lidhura. Sidoqoftë, nuk se ndërmarr ndonjë përpjekje, teksa mbaj vesh e dëgjoj hapat e atyre lart. Thjesht, e di që nuk mundem, porse gjithëpoaq nuk mund të rri pa i dëgjuar. E të mahnitem me aftësinë e tyre për t’u çapitur e për të ecur mbi ato siprina, aq të pjerrëta në të dy anët e kulmit.

Nga të ecurit, po ndoshta jo vetëm prej kësaj, ndoshta edhe nga do gjëra, që nuk jam në gjendje t’i shkoqis, i përfytyroj me një pamje si e jona, sado që duhet ta kenë diçka tjetër, diç të ndryshme e të tjetërllojtë, që u jep atë aftësi të mahnitshme. Gjithësesi, nuk e them dot si janë, ndoshta edhe kam frikë ta mendoj, kështu që s’më mbetet veçse të rri e të dëgjoj hapat e tyre, hapat e atyre që janë lart.

Dikur, përsëri kthej shikimin për të kapur me bisht të syrit, ndonjë lëvizje sado të vogël të atij që kam nga e djathta ose të atij nga e majta, apo madje edhe një rrëshqitje sado të shkurtër të shikimit të tyre drejt meje me bisht të syrit. Mirëpo kjo nuk ndodh.

Megjithatë, ka të ngjarë që edhe ata të hedhin vështrime, kur e kur, ashtu si unë, veçse gjasa që vështrimet tona të ndeshen mbetet tepër e pakët, përderisa syri lodhet shpejt dhe koha e vështrimit është e papërfillshme, ndërsa tejzgjatja e kësaj gjendjeje me përsëritje të panumërta vështrimesh, nuk ndryshoka gjë në këtë mes. Është një kohë e pambarimtë, ose që ka mbetur e ngrirë. Nuk di se ku jam dhe nuk di si mbërrita këtu, aq sa më bëhet sikur këtu kam qenë qysh në krye të herës.

Tashmë nuk mbaj mend askurrëgjë nga jeta ime e mëparshme. Edhe as ata që kam përbri nuk flasin, më kot pres të dëgjoj prej tyre ndonjë fjalë çfarëdo, e jo më që të më dëftojnë ku jemi e se si erdhëm. Ndërkaq, e vetmja ngjarje që më kujtohet, por që nuk mjafton për të hedhur sadopak dritë në mugun e dendur të së kaluarës, është ajo e udhëtimit të fundit, e udhëtimit që më solli këtu.

Mbaj mend, pra, që troshitesha në brendësirën e errët të një arabaje. Nuk di të them sa zgjati, edhe asgjë nuk mund të shihja, arabaja ishte e mbyllur nga të gjitha anët. Një herë, duke kërkuar me duar përmes territ, sado i kisha të lidhura si edhe këmbët, e kjo s’më lejonte të vërtitesha lirisht e të kthehesha nga të doja, duke kërkuar me duar përmes territ, pra, gjeta një mazgalle të ngushtë, nëpër të cilën e hodha shikimin një çast përjashta.

Ishte një fushnajë shkretane, e zhveshur, nën qiellin e errët me një hënë të ngrënë midis. Edhe pastaj gjithmonë e njëjta pamje, kështu më kujtohet paksëpaku, ndërsa nuk di e nuk jam në gjendje të them, sa herë u ngjesha te mazgalla që të shihja përjashta, apo nëse ka qenë një herë e vetme dhe përsëritja s’ishte veçse ëndërr.

Ose ndoshta e tëra ka qenë ëndërr, një ëndërr që më kthehet e më kthehet vazhdimisht këtu në kriptën ku qëndroj i palëvizur edhe zgjohem me beft, pa e kuptuar ku ndodhem edhe rri e dëgjoj hapat e atyre lart. Sidoqoftë, mazgallja m’u mbyll dikur, ndoshta e zënë me ndonjë cohë të zezë, edhe më të zezë se nata. Ose mundet që tashmë të kisha hyrë në atë tunelin e angësht, ku e pashë veten më së fundi, nëse edhe kjo nuk qe veçse ëndërr.

Diku tej, shquajta një dritëz, e cila sa vinte e zmadhohej, gjersa më verboi krejt. Pastaj nuk pashë më asgjë, të pamët m’u kthye vetëm tek u gjenda i shtrirë përmbi këtë shtrojë të fortë, si përmbi një rrasë varri apo ku di unë më. Sërishmi jam zgjatur me beft nga ëndrra, aty për aty, vetvetishëm vë veshin të dëgjoj hapat e atyre që janë lart, duhet të jem zgjuar pikërisht ngase paskam ndjerë njëfarë boshllëku, që vihem i tëri ta dëgjoj për ta kuptuar se ç’është, që është mungesa e hapave të atyre lart, që nuk po u dëgjokan.

Kthej sytë majtas e djathtas, me bisht të syrit gjithëherë, po askënd nuk shoh bri meje. Guxoj të çohem në bërryla, nga të dy anët shtrojet e njënjëshme janë të zbrazëta, rrjeshterrjesht nga të dyja anët duke u zvogëluar e tretur pamja e tyre diku larg.

Edhe, ashtu i ngritur në bërryla, e çoj vështrimin nga muri, me shpresën se hijet e mëdha në trajtë kandrrash, ato hieroglife që lëvizin e ndryshojnë pareshtur, diçka po do të më shpjegojnë, për sa u rrëfye gjer këtu, të më rrëfejnë fundin e kësaj, që paksëpaku të mund të them se nuk ka qenë ëndërr, edhe se hapat e atyre lart i paskam dëgjuar përnjëmend.

Porse edhe ato, hijet, hieroglifet që ndryshojnë pareshtur, janë zhdukur nga muri. Rrotullohem dhe shikoj në drejtimin e kundërt, aty ku ngjizeshin ato hije përkundrejt dritës së mugët, si të nëndheshme.

Nuk shoh asgjë, madje as edhe burimin e dritës, që mesa duket vërtet vinte nga nëndheu. Gjithësesi, ëndërr apo zhgjëndërr, nuk gabohesha tek mendoja se hijet që përftonin hieroglifet në mur qenë të lidhura njëfarësoj me hapat e atyre lart.

Prandaj, tani që hapat nuk dëgjohen më, edhe hijet po janë zhdukur. Në ëndërr apo në zgjëndërr, çohem nga shtroja ime e fortë, rrasë varri, dhe nis të eci në shtegun midis rreshtit të shtrojave tashmë të zbrazëta dhe murit, ashtu kot, pa ndonjë synim të caktuar. Mbërrij kësisoj te një portë, jo aq larg sa ç’e kisha pandehur, teksa më përhihej gjer pak më parë e pamat kjo fare kripte.

Porta është paksa e hapur, veçse jo aq sa të mund të shohësh përtej. Mirëpo nuk më bëhet ta shtyj portën. Vështroj një grime drangun e saj, që s’është më i tillë, shndërruar në një diçka të lëngët veshtullore që sikur do të bjerë pikë-pikë përdhe.

Edhe kthehem sërishmi atje ku kisha qenë, te shtroja ime e fortë, rrasë varri, ose te ndonjë nga shtrojat e tjera, të gjitha të njëjta dhe të gjitha tashmë të zbrazëta, edhe dergjem aty i palëvizur, duke pritur të dëgjoj sërishmi hapat e atyre lart.

Muri

Duhet të jenë dy, ndërsa unë jam i vetëm në qelinë time, po nuk se ua kam zili, asnjë grimë. Kështu, më mirë i vetëm, gjer të më vijë ora për të vdekur. Çdo natë, në çdo orë, mund t’ia behin e të më marrin. Sa herë bie të fle, nuk më shqitet trush ninëzimi i asaj, që ka për të ndodhur pashmangshëm.

Kërkëllima e drangut të derës së qelisë, disa gardianë që hyjnë brenda, herë më bëhen dy, herë tre, ose më shumë, pastaj mugëtira e korridorit të gjatë me dyer të shumta, të njënjëshme, në të dy anët rreshterresht, pamja e qiellit, pamje fluturake gjithsesi, dhe ndoshta me një hënë të brejtur, shëmbëlltyrë e një zogu të ngurosur në gdhendjet e stërgjyshërve tanë më të lashtë në agun e kohërave, kjo hënë e përjetshme, e para dhe e fundit, teksa zhytem në errësirën e furgonit të mbyllur nga të gjitha anët.

Pastaj, mbas një troshitjeje që kushedi se sa do të zgjasë, ndalemi rrëzë një shkarëzime dhe aty, pasi dikush më heq skafandrën, po jo zinxhirët me të cilët jam i lidhur këmbë e duar, skuadra e pushkatimit, nga fare afër, shkreh një batare të pafundme rruzujsh të vegjël prej zjarri, dhe unë pothuajse e ndjej sesi ma shpërthejnë kafkën e m’i shqyejnë trutë.

Në fillim, fill mbas gjyqit, pamjet më vinin kështu, të njëpasnjëshme e me një renditje e rrjedhshmëri e qartësi të përkryer e të pagabueshme, a thua përnjimend po e jetoja vdekjen time. Ndaj dhe mundohesha e rrekesha ta shqitja mendjen soje duke e davaritur andej-këtej. Kurse tani më vijnë këto pamje copëra-copëra, ashtu përzierazi, edhe vetëm kur më avitet gjumi.

Ditën është tjetër gjë. Ditën më dynden në kujtesë gjithfarë ngjarjesh të jetës sime, e jo veç ngjarje të rëndësishme, po edhe hollësira që nuk përbëjnë ngjarje, e që s’i kisha kujtuar ndonjëherë.

Por kjo nuk se më mbush me dhimbje ose keqardhje për vetveten. Me vdekjen time tashmë u mësova. Ndaj dhe nuk ua kam zili të tjerëve përreth, prej të cilëve më veçojnë muret, sikurse nuk ndjej zili për ata lart pse janë dy, ndërsa unë këtu jam i vetëm.

Më mirë kështu i vetëm, që ta përbluaj në kujtesë jetën time dhe ta jetoj sërish e sërish. Madje qoftë dhe tani, në këtë orë tek më avitet gjumi dhe teksa ma dëbon gjumin herëpashere ajo ëndrra me sy hapur e asaj çka do të më ndodhë pashmangshëm, e që edhe sonte po mund të ndodhë, në çdo orë të natës. Qoftë dhe tani, që trutë i kam të lodhura e shpirtin të molisur e të ligështuar.

Më duhet të bëj përpjekje, pra, që të shqitem s’andejmi, nga ajo ëndrra e para gjumit, ëndërr në sytë e mi të gapërruar, që më kaplon të tërin.

Ja, hapat e atyre lart kanë pushuar dhe s’i numëroj dot, s’kam se ç’të numëroj, kështu që, për të mos i lënë asnjë qoshe për asnjë çast në trutë e mi ëndrrës së kobshme të vdekjes, përpiqem të mendoj se nesër në mëngjes do të merrem me të tjera ëndrra, me ato që do të shoh gjatë natës, e pastaj vetiu do të vijnë kujtime nga më të ndryshmet dhe kam për ta jetuar jetën time sërish e sërish.

Kështu, gjersa të vijë ora e gjumit, e atij gjumi që herëpashere do të ma dëbojë një ëndërr e kobshme, ëndrra e para gjumit në sytë e mi të gapërruar, e atëherë do të duhet të përpiqem, ashtu si tani, të shqitem s’andejmi, duke menduar mëngjesin e së nesërmes me ëndrrat e tjera, që do të kem parë gjatë natës, dhe vazhdimin e ditës me kujtime nga më të ndryshmet për ta jetuar jetën time sërish e sërish, ose t’ua vë veshin, në atë orë teksa gjumi më avitet dhe ninëzimi i së pashmangshmes gjithë më avitet, t’ua vë veshin, pra, për t’u shqitur së këtejmi, hapave të atyre që janë lart.

E t’i numëroj, gjer të më zerë gjumi. Porse jo çdo natë hapat e atyre lart vazhdojnë aq. Ndodh që ato të rreshtin e unë të jem zgjuar, përballë makthit të skuadrës së pushkatimit, copëra përfytyrimesh që m’i përshkojnë trutë ashtu si rruzujt prej zjarri të bataresë së pafundme.

Si tani, në këtë grimë. Hapat e atyre lart kanë reshtur dhe unë gjendem në boshllëkun e errët të brendësirës së një fugoni. Rrekem të dal s’andejmi duke menduar mëngjesin e nesërm, duke u zgjuar nga ëndrra të reja, me të cilat po do të merrem, porse grimën tjetër gjendem nën një qiell të errësuar me zogun e ngrirë të hënës midis, vetëm për një grimë kështu, e pastaj sërishmi brenda fugonit.

Granit Xhaka tashmë edhe në botën e modës së lartë

VOAL- Kapiteni i kombëtares zvicerane të futbollit, Granit Xhaka, hyn në botën e modës me kompaninë e Lucernës Jucan × Xhaka, shkruhet sot në faqet e Handelszeitung.

Një regjistrim në regjistrin tregtar të kantonit të Lucernës zbulon se kompania u themelua në Horw më 18 nëntor. Emri i Xhakës është i pranishëm në bordin drejtues të kompanisë që synon “tregtimin e tekstileve dhe mallrave të të gjitha llojeve”.

Nuk dihet ende emri me të cilin do të tregtohet marka, por në kompani emri i kampionit të futbollit lidhet me atë të Johannes Ucan, një sipërmarrës aktiv në sektorin e modës.

Roli i Xhakës, i cili aktualisht është në mes të Kupës së Botës në Katar, shkon përtej atij të ambasadorit, sqaroi Uçan: “Granit Xhaka është bashkëpronar i kompanisë. Ne jemi miq prej vitesh”. Një koleksion do të prezantohet në pranverën e vitit 2023, specifikon artikulli.rsi

Serbët mbeten me “gisht në gojë”, Xhaka nuk gjobitet, FIFA pranon gjetjen inteligjente të shqiptarit

Është diskutuar gjatë festimi i Granit Xhakës në fundin e ndeshjes me bluzën “Jashari” pas fitores me Serbinë, ku u aludua madje edhe për një hetim nga ana e FIFA-s, por është vetë organi më i lartë i futbollit botëror që pranon gjetjen inteligjente të shqiptarit!

Granit Xhaka kishte menduar një zgjedhje inteligjente për të goditur sërish serbët dhe për të kujtuar familjen legjendare Jashari nëpërmjet fanellës së shokut të ekipit.

Pavarësisht dyshimeve, askush nuk mund ta dënojë dot, as Xhakën dhe as Jasharin. “The Sun” shkruan se FIFA ka pranuar arsyetimin e Xhakës pas ndeshjes se ishte një premtim i dhënë për shokun e ekipit te Zvicra se do të vishte fanellën e tij nëse do të fitonte.

Kështu që FIFA nuk mund ta dënojë për këtë. Serbët e quajtën provokim, por ndryshe nga katër vjet më parë teksa Graniti dhe Shaqiri u gjobitën, kësaj here shqiptarët janë treguar të zgjuar, përveçse kanë përcjellë mesazhe të forta me gjetjet e tyre.

Në nderim të Skënderbeut, emocione dhe trishtim

  Nga Prof.Eshref Ymeri

January 17, 2022

 

(Me një parantezë)

Për një periudhe të gjatë, në Tiranë dhe në Prishtinë, historianët kanë botuar vepra, në të cilat përshkruhen krimet e shumta që serbogrekët kanë kryer kundër shqiptarëve.

Mendoj dhe shtroj pyetjen:

Edhe sa dhjetëvjeçarë apo shekuj do të vazhdojmë ne shqiptarët të ekspozojmë faqe vetes dhe faqe botës iventarin e krimeve serbe dhe greke kundër kombit shqiptar? Mendoj se me ekspozimin e vazhdueshëm të këtij iventari për vite e vite me radhë, ne shqiptarët jemi bërë qesharakë në sytë e botës. Sepse vetvetiu asaj bote i lind pyetja:

Po ju shqiptarët ku keni qenë, me se jeni marrë kur serbët dhe grekët kryenin krime kundër jush, se ju keni qenë etnia më e madhe në Gadishullin e Ilirisë, çka dihet shumë mirë nga historia?

Jo më kot Shqiptari i Madh Mitrush Kuteli pati shkruar poezinë e famshme me titull “Sot jam këtu kur s’kish njeri, kur s’kish kufi, as fqinjëri, as shkja të zi”.

Dihet se kombi shqiptar u bë objekt i shfarosjes së heshtur nga ana e shovinizmit serbogrek pas Naçertanies së ministrit të jashtëm serb Garashanin (1812-1874) dhe Megalidesë së kryeministrit grek Koleti (1773-1847) të vitit 1844. Dihet, gjithashtu, se në vitin 1850, trojet shqiptare populloheshin nga 1 600 000 banorë, kurse Greqia dhe Serbia kishin respektivisht 1 200 000 dhe 600 000 banorë. Pra, popullsia shqiptare ishte gati sa popullsia serbe dhe greke të marra së bashku. Po atëherë si shpjegohet që serbogrekët të arrinin të kryenin ato krime të përbindshme kundër shqiptarëve, për çka edhe Bajroni (1788-1824) shkruante: “Dy shekuj gjenocid mbi shqiptarët. S’ka komb tjetër të jetë marrë nëpër këmbë kaq pamëshirshëm nga shtetet fqinjë”? Përgjigjja është fare e thjeshtë: sepse shqiptarët, tradicionalisht, duke filluar që nga pararendësit e tyre pellazgoilirianë, kanë qenë tragjikisht të përçarë dhe vazhdojnë të jenë të përçarë deri në ditët tona. Nuk jam në gjendje ta shpjegoj arsyen e kësaj përçarjeje tragjike, e cila të bën të mendosh se kemi mallkim hyjnor.

Një gazetar italian që pati ardhur për vizitë në vendin tonë në fillim të viteve ’90, qe shoqëruar nga një kolegu i tij shqiptar, i cili ka 22 vjet që jeton në Shtetet e Bashkuara. Në njërën nga bisedat e zhvilluara mes tyre, gazetari italian i pati thënë kolegut shqiptar:

“Para se të vija për vizitë, pata lexuar shumë për historinë e vendit tuaj. Nga sa lexova, erdha në përfundimin se ju shqiptarët, përveç periudhës së Pirros së Epirit dhe të Skënderbeut, nuk keni më histori”.

Mendoj se gazetari italian ka pasur shumë të drejtë. Pa vdekjes së Skënderbeut, shqiptarët, në shumicën dërrmuese, përqafuan fenë e errësirës otomane, elitat e tyre hynë në shërbim të saj dhe nuk u mjaftuan vetëm me ndërrimin e fesë, por huazuan edhe të gjithë emrat e njerëzve të asaj errësire, duke braktisur emrat e bukur ilirianë. Që nga vdekja e Skënderbeut deri në shpalljen e pavarësisë, patën shpërthyer kryengritje të armatosura, sidomos në periudhën e Rilindjes Kombëtare, patën dalë në skenën e historisë një sërë trimash në udhëheqje të çetave kryengritëse që luftonin veç e veç, por nuk u vu re kurrë një vetorganizim mbarëshqiptar. Një vetorganizim i tillë nuk u vu re absolutisht edhe pas shpalljes së pavarësisë, deri edhe në ditët tona. Pikërisht për shkak të paaftësisë sonë për vetorganizim mbarëkombëtar, çka të ngjall shumë trishtim, Shqipëria londineze, si asnjë vend tjetër në mbarrë rruzullin tokësor, ka më shumë se një shekull që vazhdon të rrethohet ende nga troje amtare, të populluara nga bashkëkombasit tanë.

Kohët e fundit, mjetet e informimit masiv patën propaganduar gjithandej mendimet e historianit Aleksandër Lambert për shqiptarët, të cilët, sipas tij, kanë drejtuar botën në mesjetë. Po a duhet të mburren shqiptarët se 20 perandorë romakë dhe disa papë të Vatikanit kanë qenë ilirë? Se 36 kryeministra shqiptarë i kanë shërbyer perandorisë së errësirës otomane? Se shqiptarët, kur grekët fshiheshin ferrave, kryen revolucionin grek të vitit 1821 dhe, për pazotësinë e tyre, fitoren ua dhuruan grekëve, të cilët krerët e tyre i shfarosën një e nga një? Se 11 kryemistra shqiptarë i kanë shërbyer Greqisë? Se beteja vendimtare në Luftën e Krimesë të vitit 1856 midis trupave ruse dhe otomane, u fitua nga otomanët falë trimërisë së shqiptarëve? Se beteja vendimtare mes trupave otomane dhe trupave anglo-franceze në betejën e Çanakalasë të vitit 1915, u fitua nga trupat otomane po falë trimërisë së shqiptarëve? Se Mustafa QemalAtaturku (1881-1938) ka qenë shqiptar, por që nuk i ra asnjëherë ndër mend të kujtohej për prejardhjen e tij? Se kryeministri Italian Françesko Krispi (1819-1891) ka qenë shqiptar arbëresh, por nuk u bë i gjallë asnjëherë për të kujtuar rrënjët nga e kishte pasur origjinën?

Pra, rezulton se shqiptarët kanë qenë dhe vazhdojnë të mbeten mercenarë të zellshëm në shërbim të të huajve dhe varrmihës të vetvetes. Shembullin më të freskët të mercenarizmit, në vazhdën e mercenarizmit të kryeargatit të serbosllavizmit Enver Hoxha, po vazhdon ta japë Rama, si kryeservil i Beogradit, një kryeservil ky i përmasave të pështira me fjalën që mbajti online për parlamentin serb nga zyra e tij më 23 nëntor 2021.

Një rast tjetër i mercenarizmit dhe i servilizmit të kastës tradhtare në udhëheqjen e politikës shqiptare me Ramën në krye, u vu re edhe në ditën e parë të këtij viti, kur ministria e jashtme, më 01 janar 2022, botoi një komunikatë, në të cilën theksohej se vendi ynë do të fillonte zyrtarisht mandatin dyvjeçar në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara. Me këtëtë rast, në atë komunikatë deklarohej në mënyrë të papërgjegjshme se mandatin Shqipëria do ta përdorte, demek, për avancimin e “çëshjes së Kosovës”. Kjo deklaratë është një idiotësi me brirë, se “çështja e Kosovës” është zgjidhur që më 17 shkurt të vitit 2008. Por Rama, si kryetradhtar i kombit shqiptar dhe argat i verbër i Vuçiçit, kërkon të jetë në një gjatësi vale me shovinizmin serbomadh dhe rusomadh, dy armiq të egër tradicionalë të kombit shqiptar, të cilët nuk e njohin pavarësinë e Kosovës. Me këtë deklaratë absurde, qeveria shqiptare e mercenarit Rama ka vënë në pikëpyetje sovranitetin e Republikës së Kosovës.

Pikërisht flirtet tradhtare të Ramës me Vuçiçin kundër Republikës së Kosovës bënë që Tirana zyrtare të heshtë si memece, të mos reagojë absolutisht kundër kërkesës së Brukselizmit dhe të Vashingtonit, të cilët, në një deklaratë të përbashkët të tyre, i bënë thirrje Qeverisë së Kosovës që t’i lejonte serbët në Kosovë të votonin në referendumin kombëtar të Serbisë më 16 janar për ratifikimin e ndryshimeve kushtetuese në Serbi, referendum, të cilin shqiptarët e Preshevës e bojkotuan masivisht.

Po si shpjegohet që shqiptarët janë shquar kaq shumë në shërbim të të huajve, kurse vatrën e shtëpisë së vet e patën shuar me ujë? Si shpjegohet që shqiptarët, siç thotë historiani Aleksandër Lambert, nuk kanë sulmuar kurrë territore të huaja? Po a duhet të mburremi ne shqiptarët para botës se nuk kemi pasur synime për pushtim të territoreve të huaja? Sepse bota qesh me ironi dhe na nxjerr gjuhën kur dëgjon deklarata të tillë. Se ajo shtron pyetjen:

Mirë që s’keni pasur synime të pushtoni territore të huaja, por territoret e veta pse nuk i keni mbrojtur? Se territoret tuaja, një herë e një kohë, shtriheshin që nga Peloponezi deri në Danub, kurse tani territori juaj është katandisur sa një “fushë tenisi”?

Që të pushtosh territore të huaja, duhet të kesh siguruar ngjizjen brendakombëtare. Shqiptarët s’kanë qenë të aftë për ta siguruar një ngjizje të tillë, prandaj e kanë pasur të pamundur të pushtonin territore të huaja. Se nuk i ka pasë lejuar përçarja brenda tyre. Pikërisht për shkak të asaj përçarjeje të mallkuar, principatat e Ilirisë i hanin kokat njëra-tjetrës, ndërkohë që ardhacakët sllavë, të pagëzuar serbë me kalimin e kohës, filluan t’u zaptonin trojet dhe t’i vinin nën sundimin e tyre.

Prandaj mendoj dhe kam bindjen e plotë se shqiptarët duhet t’i japin fund ekspozimit kohë e pa kohë të iventarit të krimeve serbe dhe greke kundër kombit tonë, për të mos vazhduar të mbetemi qesharakë në sytë e opinionit ndërkombëtar për pazotësinë tonë, duke reklamuar përçarjen tonë.

Prandaj 17 janari, për çdo shqiptar me vetëdije të lartë kombëtare, është dita e nderimit të kujtimit të Heroit tonë Kombëtar Gjergj Kastriot Skënderbeu, sepse periudha skënderbejane mbetet më e ndritura në historinë e kombit shqiptar. Sepse Skënderbeu ishte gjenerali dhe strategu i shquar, i cili, me Lidhjen e Lezhës të 02 marsit të vitit 1444, hodhi themelet e krijimit të një shteti shqiptar, në të cilin, deri asokohe, princat shqiptarë i hanin kokat njëri-tjetrit. Ai, me largpamësinë e një ushtaraku dhe burrështetasi të madh, krijoi atë organizim mbarëshqiptar, i cili u kalli dërrmën hordhive të errësirës otomane për një çerek shekulli me radhë.

Çdo shqiptar me dinjitet kombëtar, përjetoi emocione të fuqishme kur para disa vjetësh mësoi se Vatikani paskej zbuluar diçka krejtësisht të panjohur për historinë tonë kombëtare. Asokohe qe botuar në internet informacioni në vijim:

“Për herë të parë del në dritë dokumenti ku është shpallur Skenderbeu mbret. Një akt diplomatik, mandat, në të cilin emërohet Martin Muzaka ambasador i Skënderbeut. Është një letër origjinale në pergamen me një vulë shtetërore të varur, që ruhet në Arkivin Sekret të Vatikanit, në fondin Miscellanease, volumi XXXIX, dokumenti 2398, nga viti 1458. Pikërisht në këtë mandat Skenderbeu quhet “mbret”. Ka qenë dr. Musa Ahmeti, një hulumtues i kahkohshëm i arkivave të Vatikanit që ka publikuar disa ditë më parë, në internet, mandatin e mbretërisë shqiptare”

(Citohet sipas: “Skënderbeu është njohur si mbret i Shqipërisë dhe i Maqedonisë që në vitin 1458. Fakte që publikohen për herë të parë”. Nga Violeta Murati. Botoi në faqen e internetit Sitki Cerekja. 06 tetor 2015).

Gazetari turk Ahmet Dursun shkruan se Skënderbeu “… si një ushtarak i zoti, por me një diplomaci prej filozofi, u vendos në krye të një lëvizjeje për ta mbrojtur vendin nga ky sulm i çoroditur. Rezistenca e tij qartësisht tregon se sa mirë e ka njohur perëndimin, por edhe lindjen, dhe sa shumë i ka vlerësuar këto kultura që të mos hyjnë në një luftë direkte, e cila, si fillim, do të mund të shkatërronte perëndimin, por disa dekada më vonë, një sulm i ngjashëm me ato të kryqëzatave, mund t’i nxirrte turqit sërish nga Stambolli…” (Citohet sipas: “Gazetari turk: Skënderbeu, “tradhtari” që shpëtoi dy qytetërime…Nga Ahmet Dursun”. Faqja e internetit “voal.ch”. 06 korrik 2016).

Skënderbeu qe bërë aq shumë simbol i tmerrit për kryeagain e Stambollit, saqë ky i fundit i lutej për të lidhur një marrëveshje me njëri-tjetrin.

Faktet flasin me gjuhën e dokumenteve. Një hulumtues i talentuar shqiptar në Paris ka zbuluar një dokument të tillë, në të cilin thuhet:

“Në librin e autorit francez, Camille Paganel (1795-1859), me titullin “Histoire de Scanderbeg ou Turks et Chrétiens au XV siècle”, të vitit 1855, gjejmë një letërkëmbim diplomatik ndërmjet sulltan Mehmetit dhe heroit tonë kombëtar, Gjergj Kastriotit. Sulltani, në pamundësi të mposhtë “vëllain” e tij, ashtu siç i thur lajka në letër, i propozon disa kushte në këmbim të paqes. Gjergj Kastrioti, me zgjuarsi dhe kurajo, duke mos dyshuar aspak në dinakërinë e Mehmetit, i kthen atij përgjigjen e merituar, madje duke e trajtuar atë si Princ dhe jo si Sulltan dhe Emir” (Citohet sipas: “Zbulohen letrat: Kur Skënderbeu u përgjigjej kushteve të Sulltan Mehmetit”. Nga Aurenc Bebja, Francë, Faqja e internetit “Voal”. 25 shtator 2017).

Letra e Sulltan Mehmetit është e datës 06 maj 1461, kurse Letra e përgjigjes e Skënderbeut mban datën 01 qershor 1461.

Shqipëria, edhe në periudhën e diktaturës komuniste, edhe pas vitit 1990, ka pasur dhe vazhdon të ketë marrëdhënie të mira me Republikën e Turqisë, çka është konkretizuar edhe me vizita të ndërsjella personalitetesh të niveleve të larta. Por udhëheqësit shqiptarë, çuditërisht, as edhe një herë të vetme, nuk i patën shtruar kurrë palës turke pyetjen se cila ishte arsyeja që perandoria otomane e pati trajtuar egërsisht popullin shqiptar, pavarësisht se ai, në shumicën dërrmuese, pati përqafuar fenë islame, pra, fenë e asaj perandorie pushtuese, elitat e tij hynë në shëbim të sulltanit, çka u konkretizua me 36 kryeministra shqiptarë. Por jo vetëm kaq. Ajo perandori na ndaloi edhe shkollat shqipe gjatë një perudhe më shumë se katërshekullore. Veç kësaj, pala shqiptare nuk e pyeti asnjëherë palën turke se pse Turqia, gjatë shekullit XX, pati nënshkruar marrëveshje me Jugosllavinë për pranimin e shqiptarëve të shpërngulur me dhunë nga trojet e veta amtare. Pra, në vend që popullin shqiptar, perandoria otomane ta trajtonte me shumë kimet, ajo, përkundrazi, pati mbajtur një qëndrim shumë të egër ndaj tij. Mos vallë kjo ishte një hakmarrje katërshekullore për inat të Skënderbeut që nuk e mposhti dot kurrë? Heshtja e palës shqiptare për këto çështje madhore, ka dëshmuar dhe dëshmon shkoqur fare se në marrëdhëniet me të huajt ajo nuk është çliruar kurrë nga kompleksi i inferioritetit, nga mercenarizmi, nga servilizmi dhe nga nënshtrimi para tyre. Pikërisht për shkak të servilizmit që ushqen ndaj të huajve, ajo nuk e ka vënë kurrë ujë në zjarr për fatet e bashkëkombasve tanë në vendet e huaja dhe përgjithësisht për diasporën shqiptare. Në Turqi jetojnë më shumë se 7 milionë shqiptarë, por Tirana zyrtare nuk është interesuar kurrë për fatin e tyre.