Cfare eshte acidi urik dhe pse shkakton artrit?

Shkruan: Flori Bruqi

Acidi urik prodhohet ne organizem pas shperberjes te lendeve proteinike nga metabolizmi.

 Nje djete e pasur me mish te kuq fasule dhe shparguj sjell nje nivel te larte te acidit urik ne gjak. 

Nese acidi urik eshte ne vlera te larta ne organizem atehere depozitohet ne forme kristalesh te artikulacionet kockore duke shkaktuar enjtje dhe dhimbje te kyceve. 

****

Studimet në njerëz kanë dëshmuar prova të qarta për një lidhje midis hiperuricemisë dhe përkeqësimit të funksionit të veshkave.
Një studim i hershëm zbuloi se hiperuricemia e lehtë asimptomatike shoqërohej me ulje të rrjedhës së gjakut ne veshka . Një studim më i fundit zbuloi se pacientët me nivele më të larta të acidit urik në gjak , në krahasim me ata me nivele më të ulta, kishin një raport shansesh prej 1.49 për përkeqësimin e funksionit renal . Një studim tjetër zbuloi se një rritje prej 2 mg / dL në nivelin e acidit urik në serum u shoqërua me një rritje prej 1.69 here me shume për semundje kronike te veshkave . Për më tepër, pacientët me hiperuricemi janë raportuar të kenë më shumë të ngjarë të zhvillojnë sëmundje renale në fazën përfundimtare . Në nje studim me te hershem, pacientët me hiperuricemi u shoqëruan me një rënie cdo vit të filtrimit glomerular me 2.5 ml / min / 1.73 m2, pothuajse dyfishin e nivelit të rënies të vërejtur në grupin me uricemi normale . Prandaj, duket e arsyeshme që mjekimi per uljen e acidit urik mund të ndalojnë përparimin e semundjeve te veshkave në pacientët me hiperuricemi (gutta).
Si perfundim mund te themi qe ne te semuret me veshka kronike, kontrolli i rregullte i uricemise (acidit urik) duhet te jete nje rutine ne ndjekjen mjekesore te ketyre pacienteve dhe mjekimi per uljen e niveleve te larta te tyre perben nje mbrojtje te mire per te penguar perkeqesimin e funksionit te veshkave.

                                 ********

 Kurat popullore te njohura per shperberjen e acidit te akumuluar ne nyjet kockore jane bimet e egra malore dhe perimet e fresketa si limoni kastraveci selinoja dhe xhinxheri (erze).

  Bime Medicinale ne saje te kerkesave tuaja ka formuluar vajin e masazhit per eliminimin e kristaleve te acidit urik nga artikulacionet dhe cajin qe pastron gjakun nga aciditeti. 

 Vaji bimor perbehet nga ekstakti i pishes,mersines,mentes, karafilit, xhinxherit etj... Pihen disa pika nga vaji dhe pjesa tjeter perdoret per masazh.

 Acidi urik është një lëndë e mbetur e trupit që zakonisht gjendet në gjak. Formimi i acidit urik varet nga zbërthimi i kimikatit të quajtur purina. Normalisht, acidi urik tretet me gjakun, arrin në veshka dhe kalon nëpër trup me urinë. Megjithatë, kur ka një formim të tepruar të purinës (që mund të jetë për shkak të zakoneve të të ngrënit), ose kur veshkat nuk funksionojnë siç duhet, acidi urik qëndron në trup. Shumë acid urik në trup mund të çojë në një gjendje të quajtur hiperuricemia.

Kjo gjendje shëndetësore mund të çojë në formimin e kristaleve të acidit urik, të cilët vendosen në kyçe dhe shkaktojnë përdhes – një formë e dhimbshme e artritit. Këto kristale gjithashtu mund të vendosen në veshka, duke çuar në një gjendje të quajtur gurë në veshka. Sot, në këtë artikull do të kuptojmë simptomat paralajmëruese që lidhen me këtë gjendje dhe mënyrat e ndryshme në të cilat mund të menaxhohet gjendja. Nivelet e pakontrolluara të acidit urik Gjendja mund të bëhet e rrezikshme me simptoma të rënda nëse trajtimi i duhur nuk jepet në kohë. Acidi i lartë urik mund të dëmtojë kockat, nyjet dhe indet tuaja në një masë të madhe. Gjendja është gjithashtu ndër faktorët kryesorë të rrezikut për sëmundje të rënda të veshkave dhe zemrës.

 Përveç këtyre, acidi urik i patrajtuar është gjetur gjithashtu si një faktor rreziku për zhvillimin e diabetit të tipit 2, presionit të lartë të gjakut dhe sëmundjes së mëlçisë yndyrore. Prandaj, ndërhyrja mjekësore në kohë është e nevojshme kur bëhet fjalë për menaxhimin e simptomave që lidhen me nivelet e larta të acidit urik.

 Simptomat e acidit të lartë urik Meqenëse gjendja mund të çojë në komplikime të rënda shëndetësore, më poshtë është një listë e shenjave dhe simptomave që mund t’ju ndihmojnë të dalloni sëmundjen sa më shpejt dhe të filloni me procedurën e trajtimit: Acidi i lartë urik mund të çojë në përdhes Përdhesi është një gjendje që shfaqet kur niveli i acidit urik rritet brenda trupit. Përdhesi mund të dëmtojë rëndë nyjet e trupit tuaj, kështu që këtu janë disa nga simptomat e kësaj gjendjeje: -Dhimbje në kyçe -Ngurtësia e kyçeve -Vështirësi në lëvizjen e kyçeve -Skuqje në zonën e prekur -Ënjtje -Nyje të paformuara Acidi i lartë urik mund të shkaktojë gjithashtu gurë në veshka 

 Një tjetër efekt anësor i rëndë i acidit të lartë urik është sëmundja e veshkave. Kristalet e acidit urik që formohen kur gjendja lihet e patrajtuar mund të vendosen në veshka dhe të çojnë në një sëmundje të dhimbshme të quajtur gurë në veshka. Këtu janë disa nga simptomat që lidhen me këtë gjendje: -Dhimbje të forta në pjesën e poshtme të barkut -Dhimbje në zonat anësore (veshkat janë të vendosura) -Nauze ose të vjella -Dhimbje gjatë urinimit -Gjak në urinë -Erë e keqe në urinë -

Ndryshimi në ciklin e urinimit Dy gjendje që mund të shkaktohen nga nivelet e larta të acidit urik në trup diskutohen qartë, por si mund të dihet nëse gjendja ka dalë jashtë kontrollit? 

Trupi dërgon një sërë simptomash paralajmëruese kur acidi urik në trup është shumë i lartë. 9 simptoma paralajmëruese Tani që e dini se si acidi urik mund të dëmtojë organet tuaja, këtu janë 7 simptoma paralajmëruese që mund t’ju tregojnë kur niveli i acidit urik po del jashtë kontrollit: -

Dhimbje të forta kyçesh -Dhimbje akute abdominale (kryesisht në pjesën e poshtme të barkut) -Gjak në urinë -Gunga të forta që gjenden nën lëkurë pranë zonave të kyçeve -Dëshira e shtuar për të urinuar -Urina me erë të keqe -Ngurtësia e kyçeve -Skuqje në zonat e kyçeve -Ënjtje e pashpjegueshme e shoqëruar me dhimbje në kyçe.

  Shenjat dhe simptomat e lartpërmendura të acidit të lartë urik janë ato që raportohen zakonisht.

 Megjithatë, edhe nëse vëreni vetëm një simptomë ose ndonjë gjë të pazakontë që po ndodh në trupin tuaj, sigurohuni që të kontrolloheni menjëherë nga një mjek.

Mjekim:Tableta Alopurinol HD, 100 mg, përdorim oral më recetë të mjekut DS.1x1 tabletë në ditë.

Konsultimi më mjekun dhe Farmacistin.Ilaqi merret me recetë mjekësore pasi të bëhën analizat e gjakut, për acidin urik,  në Laborator.

Glauk Konjufca i zhgënjyer me BE-në: Me padurim doni të punoni me qeverinë serbe pro-ruse, e neve nuk na hiqni masat

Kryeparlamentari Glauk Konjufca ka shprehur zhgënjimin e tij ndaj deklaratave të Përfaqësuesit të Lartë të Bashkimit Evropian, Josep Borell, pasi ky i fundit ka uruar qeverinë e re të Serbisë, ku në kabinet ka dy ministra të sanksionuar për korrupsion. “Me keqardhje dëgjohet se BE-ja po pret me padurim të punojë me qeverinë serbe, duke përfshirë zëvendëskryeministrin Alexander Vulin, i cili është nën sanksionet e SHBA-së për lidhjet e tij të ngushta me Rusinë, ndërsa ata ende nuk janë të gatshëm të heqin masat e padrejta kundër Kosovës”, ka shkruar kryeparlamentari në platformën X. Ndryshe, përfaqësuesi i Lartë i Bashkimit Evropian për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Joseph Borrell, ka uruar Millosh Vuçeviqin për zgjedhjen në postin e kryeministrit të Serbisë. “Paraprakisht, mezi pres të punoj me ju, Ministrin e Punëve të Jashtme, Marko Gjuriq dhe anëtarët e tjerë të qeverisë, në mënyrë që Serbia të ecë përpara në rrugën e saj evropiane”, ka shkruar në rrjetet sociale diplomati evropian. Regrettable to hear that EU is looking forward to work with serbian govt, including Deputy PM Alexander Vulin, who is under US sanctions for his close ties to Russia, while they are still not ready to lift unfair measures against Kosova. Ndaj kësaj deklarate ka reaguar deputeti gjerman, Michael Roth si dhe ish-Ministri i Jashtëm malazez, Miodrag Vlahoviq, duke marrë parasysh se në qeverinë serbe gjenden dy ministra të sanksionuar nga SHBA-ja për korrupsion. “Serbia dëshiron të bëhet anëtare e plotë e Bashkimit Evropian. E vërtetë. Por qeveria e re e Serbisë? Seriozisht?”, ka ironizuar Roth. E pabesueshme, absurde dhe qesharake e ka cilësuar ish-zyrtari shtetëror malazez urimin e Borrellit. “Ky është, në fakt, një shembull i përsosur i politikës krejtësisht të kotë dhe thellësisht të paaftë të burokratëve të BE-së ndaj Serbisë dhe Ballkanit Perëndimor. ‘Për ta çuar Serbinë përpara në rrugën e saj drejt BE-së’?! Është një kabinet LUFTE, pro-rus! E turpshme”, ka shkruar ish-kryediplomati malazez në platformën X.

Ilir Osmani, një qytetar nga Elbasani, humbi jetën para disa ditësh në Pejë të Kosovës, pasi u përplas për vdekje nga një automjet.

 

Ngjarja që fillimisht u dyshua si aksidentale, rezulton se është vrasje e qëllimshme.

Emisioni Uniko e ka ndjekur këtë histori dhe ka zbardhur tërësisht ngjarjen.

Në bashkëpunim edhe me Prokurorinë e Pejës që po heton rastin, gazetari Spartak Koka ka depozituar prova dhe dëshmi lidhur me këtë ngjarje.

Shoferi i makinës që përplasi për vdekje Ilir Osmani është Serxhio Osmani 23 vjeç nga Elbasani, nipi i Donika Jonuzit. Donika Jonuzi ishte bashkëjetuesja e Ilir Osmanit.

Bashkëjetesa e çiftit dhe fëmija i adoptuar

Ilir Osmani dhe Donika Jonuzi nga Elbasani bashkëjetonin prej 10 vitesh. Ata nuk ishin të celebruar zyrtarisht me dokumente, por bashkëjetonin me njëri-tjetrin në shtëpinë e nënës së Ilir Osmanit në Elbasan.

4 vite më parë, ata adoptuan një fëmijë. Fëmija, që për baba biologjik kishte vëllain e Donika Jonuzit, u adoptua që në ditën e lindjes nga Donika dhe bashkëjetuesi i saj Iliri. Procesi i birësimit u bë sipas ligjit, por djali, Denisi që sot është 4 vjeç, nuk u regjistrua zyrtarisht me prindër Ilirin dhe Donikën për shkak se çifti nuk ishte celebruar me dokumente, por thjesht bashkëjetonin. Në fakt, Donika Jonuzi rezulton të jetë e martuar në Francë me një shtetas francez më të madh në moshë se ajo. Nga divorci me të, pret që të përfitojë gjysmën e pasurisë së një prone.

Lypja, nga Elbasani në Pejë të Kosovës

Problemet mes çiftit nisën vitin e fundit. Donika Jonuzi shkonte shpesh në Pejë të Kosovës, aty ku lypte. Familjarët e të ndjerit Ilir Osmani thonë se Donika nuk ishte në gjendje të vështirë ekonomike. Ajo madje kishte dhe makinë. Por, Donika shkonte për të lypur në Pejë për shkak se fitonte shumë. Kurse Iliri punonte me tregti në Elbasan.

Dyshime për përdorimin e djalit në lypje

Disa ditë më parë, Ilir Osmani kishte shkuar në Pejë për të takuar Donikën që ishte aty bashkë me djalin 4-vjeçar, Denisin. Ilir kishte krijuar shumë afërsi me djalin e birësuar, dhe siç tregojnë familjarët, edhe Denisi e kërkonte shumë babain birësues.

Iliri Osmani dyshonte se bashkëjetuesja e tij Donika mund ta shfrytëzonte djalin e mitur për lypje në Pejë. Për këtë arsye kishte shkuar që ta merrte. Në Pejë ai ndodhej bashkë me të ëmën e tij. Kjo e fundit u largua prej andej dhe u kthye në Elbasan 2 ditë para se Iliri të përplasej për vdekje nga makina.

Vrasja e paramenduar me makinë

Ilir Osmani u përplas për vdekje në Pejë nga një makinë Volkswagen Golf 5 që drejtohej nga 23-vjeçari Serxhio Jonuzi, nipi i Donika Jonuzit. Fillimisht u dyshua për aksident, por Prokuroria dhe Policia e Pejës, duke analizuar kamerat e sigurisë dhe dëshmitë e dëshmitarëve okularë, rezulton se makina ka ndryshuar korsi dhe është futur mbi trotuar duke përplasur për vdekje Ilir Osmanin. Në momentin e përplasjes, sipas hetuesve rezulton që shoferi ka shtuar shpejtësinë dhe nuk ka shenja frenimi. Pra, kemi të bëjmë me vrasje të paramenduar. Serxhio Jonuzi është arrestuar nga autoritetet e Pejës në Kosovë.

Dyshimet për organizimin e vrasjes nga Donika Jonuzi

Kur Ilir Osmani ndodhej në Pejë së bashku me nënën e tij, Donika Jonuzi i tha të ëmës së bashkëjetuesit që të kthehej në Elbasan se për dy ditë do të kthehej dhe Iliri. Dhe në fakt ashtu ndodhi. Por Iliri u kthye i vdekur. Familjarët e Ilirit thonë se Donika është “peshku i madh dhe organizatorja” e vrasjes së Ilir Osmanit. Sipas tyre, por edhe sipas dyshimeve të grupit hetimor të Prokurorisë së Pejës, Donika kishte porositur nipin e saj që të përplaste me makinë Ilir Osmanin për të mbajtur e vetme Denisin 4-vjeçar me qëllim që ta shfrytëzonte për lypje në Pejë. Kjo për shkak se Iliri ishte kundër dhe nuk donte që djalin ta nxirrte për lypje. Nga ana tjetër, Donika e konsideronte si biznes lypjen në Pejë dhe përfitonte shuma të konsiderueshme. Kjo duket edhe në jetën e dyfishtë që bënte Donika Jonuzi, ku në fotot e siguruara nga emisioni Uniko ajo duket një njeri tërësisht ndryshe me veshje të tjera dhe makinë.

Shqipëria humbi tre vende në Indeksin Botëror të Lirisë së Medias gjatë vitit të kaluar në vlerësimin e dhënë nga organizata Reporterë pa Kufij, duke rënë në këtë mënyrë në vend të fundit në rajonin e Ballkanit.

Flori Bruqi

RSF, e cila vlerëson gjendjen e lirisë së medias mbi një metodë të hollësishme për të marrë parasysh si statusin e ligjeve që prekin lirinë e medias ashtu edhe situatën praktike, e konsideroi gjendjen në Shqipëri si “të vështirë”. 

Po kështu u vlerësua gjendja edhe në Serbi, dy vendet e vetme në Evropë me përjashtim të Turqisë, Rusisë dhe Bjellorusisë për të cilat jepet vlerësimi “i vështirë.” 

 Serbia dhe Shqipëria kanë ndryshuar kategori në hartën e Indeksit, duke kaluar nga “problematike” – e cila është kategoria e tretë nga 5 të tilla – në zonën “e vështirë”, që është kategoria e katërt. 

Në kategorinë më poshtë, në të pestën, gjenden shtetet me qeveri diktatoriale apo ato me diktatura totalitare. 

 Mes fqinjëve tanë, Kosova, Bosnia, Bullgaria dhe Kroacia janë vendet ku liria e medias vlerësohet se është “problematike” ndërsa Maqedonia e Veriut dhe Mali i Zi konsiderohen si dy vendet e vetme në këtë zonë ku liria e medias është “e kënaqshme”.

 Gjendja e Shqipërisë vlerësohet ndjeshëm më keq se sa në vitin 2022 veçanërisht për shkak të treguesit të gjendjes së sigurisë së gazetarëve. Rënia në këtë tregues lidhet veçanërisht me ngjarjen e pazbardhur të atentatit me armë ndaj Top Channel në mars të vitit të kaluar, në të cilin, një roje humbi jetën. 

Që nga ajo kohë, autoritetet shqiptare nuk kanë qenë në gjendje të identifikojnë autorët dhe motivin e sulmit, gjë që në vetvete përbën një pasiguri të shtuar për gazetarët dhe punonjësit e medias. Shënimi për Shqipërinë vëren se politikanët kufizojnë pavarësinë editoriale të medias ndërsa shënjon si veçanërisht shqetësuese politizimin e rregullatorit të medias nga qeveria “Rama” përmes zgjedhjes së Armela Krasniqit si kryetare dhe politizimit të mëtejshëm të televizionit publik shqiptar përmes emërimit si drejtor të ish-deputetit socialist Alfred Peza.

 “Gazetarët kritikë shpesh bëhen shënjestër sulmi që synon t’i diskretitojë ata dhe që organizohen si nga qeveria ashtu edhe nga opozita,” thotë RSF. 

“Gazetarët kanë vështirësi në sigurimin e informacionit të mbajtur nga shteti, aksesi në të cilin mund të jetë kufizuar edhe më shumë nga një centralizim i kohëve të fundit të komunikimeve të qeverisë”, vëren më tej organizata duke iu referuar krijimit të Agjencisë së Medias dhe Komunikimit nga qeveria e kryeministrit Edi Rama në vitin 2022. 

 RSF shënjestron me kritikë jo vetëm qeverinë dhe opozitën por edhe Strukturën e Posaçme Kundër Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit, SPAK.

 Puna e SPAK u konsiderua si shqetësuese për lirinë e medias për shkak të kërkesës së prokurorisë dhe urdhrave të gjykatës së posaçme për sekuestrimin e materialeve të punës të gazetarit Elton Qyno. 

Raporti cilësoi gjithashtu si “kontrovers” dhe të pavend vendimin e një prokurori për të urdhëruar median të mos raportonte mbi sulmet kibernetike kundër institucioneve shtetërore në vitin 2022. 

Në atë rast, prokuroria njoftoi se ka shpallur “sekret hetimor” të gjitha materjalet e rrjedhura online nga hakerat e dyshuar iranianë.

 Urdhri, i cili gjerësisht u injorua dhe injorimi i të cilit nuk u pasua nga akuza për shkelje kundër gazetarëve, u konsiderua si një tejkalim kontrovers i autoritetit të prokurorisë. 

 Liria e medias është në përkeqësim në shkallë globale për shkak të ringritjes së forcave autoritariste në shumë vende, si në lindje, ashtu edhe në perëndim. 

 Sipas raportit, krahas luftës kundër Ukrainës, Rusia ka ndjekur edhe një kryqëzatë kundër gazetarëve. Mbi 1,500 gazetarë janë arratisur nga vendi.

 Ndërkohë, gjendja në Ukrainë duket se është përmirësuar ndërsa vendi përqafon me forcë lirinë përkundrejt luftës.

 “Megjithëse shteti i së drejtës nuk shtrihet në të gjithë vendin që nga koha e pushtimit rus, gjë që ka ndaluar autoritetit ukrainase nga garantimi i lirisë së shtypit në territoret e pushtuara, ndikimi politik në Ukrainën e lirë është pakësuar,” vëren raporti. 

 Ndryshe nga Ukraina, vende si Italia kanë pësuar rënie të ndjeshme, ndonëse vlerësimi për të është shumë më i lartë se sa për Shqipërinë. 

Shqetësimi kryesor për lirinë e medias në Itali njihet me emrin legge bavaglio i cili u miratua vitin e kaluar nga maxhoranca qeverisëse e kryeministres Giorgia Meloni, i cili ndalon gazetarët të citojnë në raportimet e tyre urdhër-arrestet e policisë apo prokurorisë. 

 Gazetarët në Itali janë në përgjithësi të lirë, por sipas RSF, detyrohen të ushtrojnë herë pas here vetëcensurën për të shmangur rrezikun e padive abuzive të njohura si SLAPP apo procese të tjera gjyqësore. Italia u rrëzua për këto arsye nga vendi 41 në renditjen botërore në vendin 46.