Nikolla Tesla 0 korrik 1856 - 7 janar 1943) ishte një shpikës, fizikant, inxhinier mekanik dhe inxhinier elektrik shqiptar. Nikolla Tesla njihet si ndër shkencëtarët më të përkryer të fund shekullit 19-të dhe fillimit të atij të 20-të, si edhe një nga ndihmuesit më të mëdhenj të teknologjisë moderne.
Patentat e tij dhe punët teorike formojnë bazën e sistemit të fuqisë së rrymës elektrike shndërruese, duke përfshirë sistemin e fuqisë shpërndarëse shumëfazore dhe motorët elektrikë, me të cilët ai ndihmoi në Revolucionin e Dytë Industrial.
I lindur dhe rritur në Perandorinë Austriake, Tesla studioi inxhinieri dhe fizikë në vitet 1870 pa marrë një diplomë, duke fituar përvojë praktike në fillim të viteve 1880 duke punuar në telefoni dhe në Continental Edison në industrinë e re të energjisë elektrike.
Në vitin 1884 ai emigroi në Shtetet e Bashkuara të Amerikës , ku u bë një qytetar i natyralizuar. Ai punoi për një kohë të shkurtër në Edison Machine Works në New York City para se të bëhet i pavarur.
Me ndihmën e partnerëve për të financuar dhe tregtuar idetë e tij, Tesla ngriti laboratorë dhe kompani në Nju Jork për të zhvilluar një sërë pajisjesh elektrike dhe mekanike.
Motori i tij me asinkron me rrymë alternative (AC) dhe patentat e lidhura me polifazën AC, të licencuar nga Westinghouse Electric në vitin 1888, i dhanë atij një shumë të konsiderueshme parash dhe u bë guri i themelit të sistemit polifazor që ajo kompani tregtoi përfundimisht.
Duke u përpjekur të zhvillonte shpikje që ai mund të patentonte dhe tregtonte, Tesla kreu një sërë eksperimentesh me oshilatorë / gjeneratorë mekanikë, tuba elektrikë shkarkimi dhe imazhe të hershme me rreze X.
Ai gjithashtu ndërtoi një anije të kontrolluar me valë, një nga të parat e ekspozuara ndonjëherë.
Tesla u bë i njohur si një shpikës dhe demonstroi arritjet e tij tek të famshmit dhe klientët e pasur në laboratorin e tij, dhe u shqua për shfaqjen e tij në leksionet publike.
Përgjatë viteve 1890, Tesla ndoqi idetë e tij për ndriçimin pa tel dhe shpërndarjen në internet të energjisë elektrike pa tel në eksperimentet e tij të tensionit të lartë, me frekuencë të lartë në New York dhe Colorado Springs.
Në vitin 1893, ai bëri deklarata për mundësinë e komunikimit pa tela me pajisjet e tij. Tesla u përpoq t'i vinte në përdorim praktik të këtyre ideve në projektin e tij të papërfunduar të Kullës Wardenclyffe, një komunikim ndërkontinental dhe transmetues i energjisë, por mbaroi fondet para se ta përfundonte atë.
Pas Wardenclyffe, Tesla eksperimentoi me një seri shpikjesh në vitet 1910 dhe 1920 me shkallë të ndryshme të suksesit. Duke harxhuar shumicën e parave të tij, Tesla jetoi në një seri hotelesh në Nju Jork, duke lënë pas fatura të papaguara.
Ai vdiq në Nju Jork Siti në janar 1943. Puna e Tesla-s ra në errësirë relative pas vdekjes së tij, deri në vitin 1960, kur Konferenca e Përgjithshme për Peshat dhe Masat e quajti njësinë SI të dendësisë së fluksit magnetik, tesla për nder të tij.
Ka pasur një ringjallje të interesit popullor për Tesla që nga vitet 1990.
Nikola Tesla lindi në fshatin Smiljan, Perandoria Austriake (tani Kroaci) tek prindërit Milutin Tesla (1819–1879), një prift ortodoks, dhe Gjuka Mandiq (1822–1892). Gjuka kurrë nuk kishte marrë një arsimim zyrtar. Tesla i dha llogari kujtesës së tij eidetike dhe aftësive krijuese gjenetikës dhe ndikimit të nënës së tij.
Paraardhësit e Teslës ishin , afër Malit të Zi.
Tesla ishte i katërti nga pesë fëmijët. Ai kishte tre motra, Milka, Angelina dhe Marica, dhe një vëlla më të madh të quajtur Dane, i cili u vra në një aksident me një kalë kur Tesla ishte pesë vjeç.
Në vitin 1861, Tesla ndoqi shkollën fillore në Smiljan ku studioi gjermanisht, aritmetikë dhe fe.
Në vitin 1862, familja Tesla u zhvendos në Gospiq aty pranë, ku babai i Tesla punoi si famullitar.
Nikolla kreu shkollën fillore, pasuar nga shkolla e mesme. Në vitin 1870, Tesla u zhvendos në Karlovac për të ndjekur shkollën e mesme në Gjimnazin e Lartë të Vërtetë, ku orët zhvilloheshin në gjermanisht, siç ishte zakonisht në të gjitha shkollat brenda Kufirit Ushtarak Austro-Hungarez.
Nikola Tesla lindi në fshatin Smiljan, Perandoria Austriake (tani Kroaci) tek prindërit Milutin Tesla (1819–1879), një prift ortodoks, dhe Gjuka Mandiq (1822–1892).
Gjuka kurrë nuk kishte marrë një arsimim zyrtar. Tesla i dha llogari kujtesës së tij idetike dhe aftësive krijuese gjenetikës dhe ndikimit të nënës së tij.
Në vitin 1861, Tesla ndoqi shkollën fillore në Smiljan ku studioi gjermanisht, aritmetikë dhe fe. Në vitin 1862, familja Tesla u zhvendos në Gospiq aty pranë, ku babai i Tesla punoi si famullitar. Nikolla kreu shkollën fillore, pasuar nga shkolla e mesme. Në vitin 1870, Babai i Teslës, Milutin Tesla
Tesla më vonë shkroi se ai u bë i interesuar në demonstrimet e energjisë elektrike nga profesori i tij i fizikës. Tesla vuri në dukje se këto demonstrata të kësaj "dukurie misterioze" e bënë atë të dëshironte "të dinte më shumë për këtë forcë të mrekullueshme". Tesla ishte në gjendje të kryente llogari integrale në kokën e tij, gjë që bëri që mësuesit e tij të besonin se ai po mashtronte. Ai përfundoi një mandat katër-vjeçar në tre vjet, duke u diplomuar në vitin 1873.
Në vitin 1873, Tesla u kthye në Smiljan. Menjëherë pasi mbërriti, ai u sëmur nga kolera, ishte i lidhur për shtatë muaj dhe ishte pranë vdekjes disa herë. Në një moment dëshpërimi, babai i Teslës (i cili fillimisht kishte dashur që ai të hynte në priftëri), premtoi ta dërgonte atë në shkollën më të mirë inxhinierike nëse shërohej nga sëmundja.
Në vitin 1874, Tesla shmangu rekrutimin në Ushtrinë Austro-Hungareze në Smiljan duke ikur në juglindje të Likës për në Tomingaj, afër Graçac. Atje ai eksploroi malet të veshur me rrobat e gjahtarit. Tesla tha se ky kontakt me natyrën e bëri atë më të fortë, si fizikisht ashtu edhe mendor.
Ai lexoi shumë libra ndërsa ishte në Tomingaj dhe më vonë tha se veprat e Mark Twain e kishin ndihmuar atë të shërohej për mrekulli nga sëmundja e tij e mëparshme.
Në vitin 1875, Tesla u regjistrua në Politeknikun Austriak në Graz me një bursë Kufiri Ushtarak. Gjatë vitit të tij të parë, Tesla kurrë nuk humbi një leksion, fitoi notat më të larta të mundshme, kaloi nëntë provime (gati dy herë më shumë sesa kërkohej), filloi një klub kulturor serb dhe madje mori një letër lavdërimi nga dekani i fakultetit teknik për të babai i tij, i cili deklaroi: "Djali juaj është një yll i rangut të parë". Gjatë vitit të tij të dytë, Tesla ra në konflikt me Profesor Poeschl për dinamon e Gramme, kur Tesla sugjeroi që komutatorët nuk ishin të nevojshëm.
Tesla pohoi se ai punoi nga ora 3 e mëngjesit deri në orën 11:00, pa përjashtuar asnjë të dielë ose pushime. Ai u "mortifikua kur babai [i tij] ndriçoi [ato] nderime të fituara me vështirësi".
Pas vdekjes së babait të tij në 1879, Tesla gjeti një paketë letrash nga profesorët e tij drejtuar babait të tij, duke paralajmëruar se nëse nuk largohej nga shkolla, Tesla do të vdiste përmes punës së tepërt. Në fund të vitit të dytë, Tesla humbi bursën dhe u bë i varur nga bixhozi. Gjatë vitit të tij të tretë, Tesla luajti biletën e tij dhe paratë e shkollimit, më vonë luajti bixhoz humbjet e tij fillestare dhe ia ktheu ekuilibrin familjes së tij. Tesla tha se ai "pushtoi [pasionin e tij] andej dhe atje", por më vonë në Shtetet e Bashkuara ai ishte i njohur përsëri për të luajtur bilardo. Kur erdhi koha e provimit, Tesla ishte i papërgatitur dhe kërkoi një zgjatje për të studiuar, por u refuzua.
Ai nuk mori nota për semestrin e fundit të vitit të tretë dhe ai kurrë nuk u diplomua nga universiteti.
Patentët
Tesla mori rreth 300 patenta në të gjithë botën për shpikjet e tij. Disa nga patentat e Teslës nuk llogariten, dhe burime të ndryshme kanë zbuluar disa që janë fshehur në arkivat e patentave. Ekzistojnë minimumi 278 patenta të njohura të lëshuara për Teslën në 26 vende. Shumë nga patentat e Tesla-s ishin në Shtetet e Bashkuara, Britani dhe Kanada, por shumë patenta të tjera u miratuan në vendet rreth globit. Shumë shpikje të zhvilluara nga Tesla nuk u vunë në mbrojtje të patentave.
Personal
Paraqitja
Nikola Tesla ishte 1.88 metra i gjatë dhe 64 kg. Ai ishte një figurë elegante, me stil në Nju Jork Siti, i përpiktë në rregullimin, veshjen dhe rregullimin e tij në aktivitetet e tij të përditshme, një pamje të cilën ai e mbante në mënyrë që të çonte përpara marrëdhëniet e tij të biznesit. Ai u përshkrua gjithashtu se kishte sy të lehta, "duar shumë të mëdha" dhe gishtat e madh të dorës e kishte "jashtëzakonisht të mëdha".
Kujtesë eetike
Tesla lexoi shumë vepra, duke memorizuar libra të plotë, dhe gjoja posedonte një kujtesë fotografike.
Ai ishte një poliglot, duke folur tetë gjuhë: serbo-kroate, çeke, angleze, frënge, gjermane, hungareze, italiane dhe latine. Tesla tregoi në autobiografinë e tij se ai përjetoi momente të hollësishme frymëzimi. Gjatë jetës së tij të hershme, Tesla ishte goditur vazhdimisht nga sëmundja.
Ai pësoi një fatkeqësi të veçantë, në të cilën para syve iu shfaqën flakërima verbuese, të shoqëruara shpesh me vizione. Shpesh, vizionet ishin të lidhura me një fjalë apo ide që ai mund të kishte hasur; herë të tjera ata i dhanë zgjidhjen një problemi të veçantë që kishte hasur. Vetëm duke dëgjuar emrin e një sendi, ai mund ta parashikonte atë në detaje realiste.
Tesla vizualizoi një shpikje në mendjen e tij me saktësi ekstreme, duke përfshirë të gjitha dimensionet, para se të kalonte në fazën e ndërtimit, një teknikë e njohur ndonjëherë si të menduarit në fotografi. Ai zakonisht nuk bëri vizatime me dorë, por punoi nga kujtesa.
Duke filluar që nga fëmijëria e tij, Tesla kishte shpikje të shpeshta të ngjarjeve që kishin ndodhur më parë në jetën e tij.
Gjumi
Tesla pohoi se kurrë nuk do të flinte më shumë se dy orë në natë. Sidoqoftë, ai e pranoi se "dremiste" herë pas here "për të rimbushur bateritë e tij". Gjatë vitit të dytë të studimit në Graz, Tesla zhvilloi një aftësi të pasionuar për bilardo, shah dhe lojë me letra, ndonjëherë duke kaluar më shumë se 48 orë në një shtrirje në një tryezë lojrash.
Në një rast në laboratorin e tij, Tesla punoi për një periudhë prej 84 orësh pa pushim. Kenneth Swezey, një gazetar me të cilin Tesla ishte bërë mik, konfirmoi se Tesla rrallë flinte. Swezey kujtoi një mëngjes kur Tesla e thirri atë në 3 të mëngjesit: "Unë isha duke fjetur në dhomën time si një i vdekur ...
Papritmas, zilja e telefonit më zgjoi ... [Tesla] foli i animuar, me pauza, [ndërsa ai] ... përpunoi një problem, duke krahasuar një teori me një tjetër, duke komentuar; dhe kur ndjeu se kishte arritur në zgjidhje, papritmas e mbylli telefonin".
Puna
Tesla punonte çdo ditë nga ora 9:00 e mëngjesit deri në ora 6:00 pasdite. ose më vonë, me darkë pikërisht në orën 8:10 pasdite, në restorantin e Delmonico's dhe më vonë në Hotel Waldorf-Astoria.
Tesla më pas i telefonoi porosinë e darkës së tij kryeparitës, i cili gjithashtu mund të ishte i vetmi që do t'i shërbente.
"Ushqimi u kërkua të ishte gati në orën tetë ... Ai darkoi vetëm, me përjashtim të rasteve të rralla kur do t'i jepte një darkë një grupi për të përmbushur detyrimet e tij shoqërore.
Tesla pastaj rifilloi punën e tij, shpesh deri në orën 3:00 të mesnatës".
Për stërvitje, Tesla eci midis 13 dhe 16 km në ditë.
Ai i përdorte gishtërinjtë e tij njëqind herë për secilën këmbë çdo natë, duke thënë se kjo i stimulonte qelizat e trurit.
Tesla u bë vegjetarian në vitet e tij të mëvonshme, duke jetuar vetëm me qumësht, bukë, mjaltë dhe lëngje perimesh.
Nikolla Tesla, shpikësi dhe inxhinieri i njohur, ka origjinë shqiptare.
Në këtë pamje të vitit 1880 Nikola Tesla paraqitet me veshjen popullore shqiptare të Shqipërisë së Veriut apo Dardanisë. Familja e tij e pat marrë me vete atë veshje popullore si një shenjë shumë e çmuar që sinqerisht trashëgonte origjinën e tyre. Nikola Tesla paraqitet i veshur ashtu në vitin 1880 para se të nisej për në Pragë të Çekisë, më pastaj në Budapest, Paris, e të arrinte në Nju Jork në vitin 1884. Nikola Tesla u shua më 7 Janar 1943 në Nju Jork të ShBA
Edhe pse shumë serbë e identifikojnë Teslën si një figurë kombëtare, për shkak të kontekstit historik dhe të identitetit të tij kulturor, disa shqiptarë pretendojnë se ai duhet të njihet si shqiptar. Kjo çështje ka shkaktuar debate në lidhje me identitetin e tij kombëtar dhe trashëgiminë kulturore. Tesla është një figurë që ka ndikuar thellësisht në zhvillimin e shkencës dhe teknologjisë dhe është nderuar si një nga shpikësit më të mëdhenj të të gjitha kohërave, pa marrë parasysh identitetin e tij kombëtar.
Megjithatë, disa figura të tjera të njohura me rrënjë shqiptare po përvetësohen në narrativat serbe ose sllave, një fenomen që haset shpesh në Ballkan. Shembuj të tillë janë Gjergj Kastrioti (Skënderbeu) dhe Aleksandër Moisiu. Shpesh, këto figura përpiqen të përvetësohen për shkak të kontributeve të tyre të mëdha në kulturën, historinë, dhe identitetin kombëtar të rajonit.
Po, edhe figura e Nënë Terezës është shpesh subjekt i përvetësimeve nga disa vende të rajonit. Edhe pse ajo është shqiptare nga Maqedonia e Veriut (lindur në Shkup), për shkak të kontributit të saj të madh në fushën e bamirësisë dhe mirënjohjes ndërkombëtare që gëzon, disa vende të tjera, përfshirë Serbinë dhe Maqedoninë, kanë tentuar ta paraqesin si pjesë të trashëgimisë së tyre kulturore.
Serbia dhe Maqedonia e Veriut e shohin si një figurë të madhe që mund t'i lidhë me botën dhe ta përfaqësojë rajonin në skenën ndërkombëtare, prandaj përpiqen ta përfshijnë në identitetin e tyre kombëtar. Megjithatë, ajo gjithmonë është identifikuar si shqiptare dhe është përfshirë në identitetin kulturor të popullit shqiptar. Në shumë fjalime dhe letra, ajo ka theksuar origjinën e saj shqiptare dhe lidhjen e ngushtë me popullin e saj, duke i kushtuar kësaj edhe punën e saj bamirëse në disa raste.
Ky fenomen i përvetësimit ndodh shpesh në Ballkan, ku kufijtë dhe identitetet etnike kanë qenë historikisht të ndërlikuara. Megjithatë, për shqiptarët, figura e Nënë Terezës mbetet një simbol i fortë i krenarisë dhe përkushtimit ndaj njerëzimit.
Këto përvetësime ndodhin për shkak të tensioneve historike dhe gjeopolitike që kanë ekzistuar mes shteteve ballkanike. Identitetet kombëtare janë shpesh të ndërlidhura dhe të kontestuara në rajonin e Ballkanit për shkak të migrimeve, përzierjeve kulturore, dhe historisë së komplikuar.
Pra, Nikolla Tesla nuk është serb. Familja e tij ishte nga Sanxhaku, i banuar nga shqiptarë edhe sot.
Pra, Nikolla Tesla nuk është serb. Familja e tij ishte nga Sanxhaku, i banuar nga shqiptarë edhe sot.
Diskutimi mbi identitetin kombëtar të figurave historike është një temë delikate dhe shpesh e ndërlikuar. Disa shqiptarë mendojnë se serbët, siç ndodh në rastin e Nikola Teslës, përpiqen të asociojnë figura të njohura shqiptare me kulturën dhe historinë e tyre, në mënyrë që të forcojnë pretendimet mbi territoret dhe identitetin kombëtar.
Një shembull tjetër është ai i heronjve të ndryshëm shqiptarë nga historia, të cilët shpesh përmenden në kontekste të ndryshme nga fqinjët tanë, duke krijuar konfuzion dhe tension mes grupeve etnike. Ky lloj rivaliteti mbi identitetin kombëtar të figurave historike është i pranishëm në Ballkan dhe shpesh reflektuar në literaturë, histori dhe media.
Kjo temë është komplekse dhe përfshin aspekte historike, kulturore dhe politike, që lidhen me mënyrën se si kombet përpiqen të formulojnë narrativat e tyre dhe të promovojnë trashëgiminë e tyre kulturore. Dialogu dhe ndarja e perspektivave të ndryshme mund të ndihmojnë në krijimin e një kuptimi më të thellë të këtyre çështjeve.
Po, është e vërtetë që disa vende në Serbi e kanë nderuar Nikola Teslën duke emëruar sheshe, uzina dhe aeroporte në emrin e tij. Një nga shembujt më të njohur është Aeroporti Ndërkombëtar i Beogradit, i cili mban emrin "Aeroporti Ndërkombëtar Nikola Tesla". Kjo është një pjesë e strategjisë së Serbisë për të promovuar figurat historike që janë të njohura në botë, veçanërisht ato që lidhen me shkencën dhe teknologjinë.
Emërimi i objekteve dhe institucioneve në emër të Teslës është një mënyrë për të njohur kontributet e tij të jashtëzakonshme në fushën e inxhinierisë elektrike dhe shpikjeve të tjera. Megjithatë, për shqiptarët, ky veprim gjithashtu sjell një ndjenjë të identitetit dhe trashëgimisë që lidhet me origjinën e tij shqiptare. Kjo e bën debatin mbi identitetin e Teslës edhe më të ndjeshëm, pasi shumë shqiptarë ndihen se kontributet e tij në historinë botërore janë shpesh të nënvlerësuara ose të anashkalura.
Kjo situatë pasqyron tensionet historike dhe kulturore që vazhdojnë të ekzistojnë në Ballkan, duke treguar se si historia dhe identiteti kombëtar janë të ndërlidhura dhe si ato mund të interpretohen ndryshe nga grupe të ndryshme. Ka një ndjenjë të zakonshme në mesin e disa shqiptarëve se historianët dhe institucionet e kulturës nuk janë mjaft aktivë në mbrojtjen dhe promovimin e figurave historike shqiptare, përfshirë Nikola Teslën, dhe kontributet e tyre. Disa mendojnë se këto aspekte, si emërimi i objekteve dhe institucioneve në emrat e figurave të njohura shqiptare, shpesh injorohen ose nënvlerësohen nga historianët dhe studiuesit shqiptarë.
Kjo situatë mund të ketë disa shkaqe, përfshirë:
Mungesa e burimeve: Disa historianë mund të përballen me mungesë informacioni ose burimesh të besueshme që do t'u ndihmonin për të analizuar dhe promovuar këto figura historike.
Politizimi i historisë: Historia shpesh është subjekt i interpretimeve të ndryshme nga perspektiva kombëtare, dhe kjo mund të sjellë tensione që ndalojnë studimin objektiv të figurave si Tesla dhe te tjerëve.
Prioritetet e tjera: Mund të ketë prioritete më të mëdha në fushën e kërkimeve historike, siç janë ngjarjet më të fundit të historisë së Shqipërisë, duke lënë pas figura historike më të vjetra që meritojnë vëmendje.
Mungesa e angazhimit publik: Ka një ndjesi se historianët shqiptarë dhe institucionet kulturore mund të mos jenë aq të angazhuar në krijimin e një diskursi publik për këto figura, duke e lënë vendin e hapur për interpretimet e huaja.
Për të adresuar këto probleme, do të ishte e dobishme që historianët shqiptarë të angazhohen më shumë në promovimin e trashëgimisë kulturore shqiptare, duke ofruar një perspektivë më të plotë dhe më të balancuar mbi figurat historike si Nikola Teslla , Aleksandrin e Madh ,Skënderbeun ,Nënë Terezën etj . Kjo do të ndihmonte në forcimin e identitetit kombëtar dhe në rritjen e vetëdijes për kontributet e shqiptarëve në historinë dhe shkencën globale.
Demokratja Kamala Harris dhe republikani Donald Trump do të jenë sot në Karolinën e Veriut në një përpjekje për të siguruar mbështetje në shtetin fushëbetejë, ndërsa amerikanët i ndajnë vetëm tre ditë nga zgjedhjet presidenciale.
Demokratja Kamala do të jetë dita e katërt me radhë që Nënpresidentja Harris dhe ish-Presidenti Donald Trump vizitojnë të njëjtin shtet, në të njëjtën ditë, duke nënvizuar rëndësinë kritike të shtatë shteteve fushëbetejë, që kanë të ngjarë të jenë përcaktues për fatin e zgjedhjeve. Sondazhet tregojnë se në këto shtete, mbështetja për ta është pothuajse e barabartë.
Më shumë se 70 milionë amerikanë kanë votuar tashmë, sipas Laboratorit Zgjedhor në Universitetin e Floridës, më pak sesa shifrat rekord të shënuara në votimin e hershëm në vitin 2020 gjatë pandemisë së COVID-19, por gjithsesi tregues i një niveli të lartë të entuziazmit mes votuesve.
E shtuna shënon ditën e fundit të votimit të hershëm në Karolinën e Veriut, ku deri tani janë hedhur mbi 3.8 milionë vota. Zgjedhjet po mbahen ndërsa pjesa perëndimore e shtetit vazhdon ende me përpjekjet për t’u rimëkëmbur pas përmbytjeve vdekjeprurëse të shkaktuara nga uragani Helene.
Zonja Harris planifikon të paraqitet krah yllit të muzikës rrok Jon Bon Jovi në Charlotte, qyteti më i madh i Karolinës së Veriut, që sikurse Xhorxhia ka 16 vota elektorale, dhe renditen në vendin e dytë për nga numri i tyre, mes 7 shteteve fushëbetejë. Që një kandidat të shpallet fitues i zgjedhjeve presidenciale duhet të që të sigurojë të paktën 270 vota elektorale nga 538 gjithësej.
Karolina e Veriut mbështeti zotin Trump në zgjedhjet e vitit 2020, por në të njëjtën ditë zgjodhi një guvernator demokrat, duke u dhënë shpresë të dyja palëve.
“Ne kemi një mundësi në këto zgjedhje për të kthyer faqen e një dekade me Donald Trump-in, i cili ka shpenzuar gjithë kohën e tij duke u përpjekur që amerikanët t’i drejtojnë gishtin njëri-tjetrit”, tha zonja Harris në një tubim në Janesville të shtetit Uiskonsin, të premten.
Zoti Trump do të mbajë një takim elektoral në Gastonia, në perëndim të Charlotte në mesditë, përpara se të flasë në mbrëmje në arenën “First Horizon Coliseum”, me një kapacitet prej 22 mijë vendesh në qytetin Greensboro.
“Këto zgjedhje janë një zgjedhje mes asaj nëse do të kemi edhe katër vite të tjera paaftësie dhe dështimi të rëndë, apo do të fillojmë katër vitet më të rëndësishme në historinë e vendit tonë”, tha zoti Trump para një turme njerëzish në Miçigan të premten.
Presidenti i PL-së, Ilir Meta, edhe pse në burg, duket se nuk ka harruar zgjedhejt e ardhshme parlamentare, transmeton gazeta “Kosova Sot Online”.
Kreu i PL-së duket se ka nisur fushatën, teksa me anë të një postimi në “Facebook” ka bërë disa premtime për qytetarët.
Ndër të tjera, ai sulmon qeverinë Rama, teksa është shprehur se pensionistët janë kategoria më e diskriminuar në vend. Meta shkruan në 11 vite në pushtet, Rma i varfëroi akoma më shumë.
Postimi i plotë:
Në tre mandate askush nuk e pengoi Edi Ramën të rriste realisht pensionet.
Në 11 vite në pushtet ai i varfëroi gjithmonë edhe më shumë pensionistët, që sot janë kategoria sociale më e diskriminuar, më e përjashtuar dhe më e varfër e shoqërisë.
Pilulat elektorale të indeksimit të pensionit në masën 4.1% dhe “bonusit të fundvitit” nuk janë gjë tjetër veçse tallje e pashpirt dhe poshtërimi më i madh që ai u bën 791 mijë pensionistëve të të gjitha kategorive.
Nuk ka tregues më të vërtetë se sa pensionet për të kuptuar batërdinë që Edi Rama dhe “Rilindja” kanë bërë me taksat e shqiptarëve, veçanërisht duke thelluar borxhin publik jo për të rritur mirëqenien e pensionistëve dhe të të gjithë qytetarëve por për të vijuar pagesat për PPP-të dhe koncensionet korruptive, pra për të vjedhur me inceneratorët, rrugët e florinjta dhe tenderat sekretë.
Qeveria do të duhej të rriste nivelin e pensioneve të paktën 9.4% apo të barabartë me nivelin e inflacionit për artikujt ushqimorë për të mos lejuar përkeqësimin e kostos së jetesës dhe mbi këtë indeksim dhe një rritje reale për të përfituar dhe kjo shtresë nga rritja ekonomike në masën 3.4% për vitin 2023.
Qeveria i ka borxh secilit pensionist në zonat urbane mesatarisht në çdo muaj 9,546 lekë dhe në zonat rurale në 5,752 lekë për shkak të mos indeksimit të plotë mbi bazën e inflacionit të artikujve ushqimore dhe rritjes së munguar të pensionit nga rritja ekonomike.
Pensionistët shqiptarë sot janë më të varfër se në vitin 2013 kur “Rilindja” erdhi në pushtet.
Shifrat janë shumë herë më të vërteta se propaganda cinike e “Rilindjes”.
Qeveria do të duhet të konsideronte në rritjen e pensioneve rritjen reale ekonomike në periudhën 2013-2023 përfshi dhe rritjen e vitit 2024 në masën 40.8%, si dhe indeksimin e pensioneve në rreth 43% për të mbuluar rritjen e çmimeve, përfshi të atyre ushqimore për periudhën deri në shtator të vitit 2024.
Në total indeksimi dhe rritja reale e pensioneve do të duhej të ishte në masen 84% deri në fund të vitit 2024 krahasuar me fundvitin 2013.
Kjo do të thotë që aktualisht në zonat urbane pensioni mesatar i pleqërisë do të duhej të ishte në nivelin 28,638 lekë në muaj kur ndërkohë është 19,092 lekë në muaj.
Ndërsa në zonat rurale pensioni i pleqërisë aktualisht do të duhej të ishte në nivelin 17,256 lekë në muaj kur ndërkohë është 11,504 lekë në muaj. Në raport me masën e pensionit në vendet e rajonit diferenca është thelluar ndjeshëm dhe është shumë më madhe.
Masa e pensionit mesatar të pleqërisë urbane dhe rurale aktualisht në Shqipëri është 170 Euro, ndërsa në Kosovë është 340 Euro, në Malin e Zi është 450 Euro, në Maqedoninë e Veriut është 325 Euro dhe në Serbi është 390 Euro.
Pensionistëve që sot u jepet një lëmoshë e barabartë me 25 lekë në ditë dhe u premtohet vetëm një “bonus” elektoral në fundvit e dinë shumë mirë se shpërdorimi dhe grabitja e taksave të shqiptarëve nga banda e “Rilindjes” është në mbi 1 miliard euro në vit.
Ne i jemi përulësisht mirënjohës brezit, që ka bërë kaq shumë për Shqipërinë ndaj dhe dyfishimi i pensioneve është jo vetëm një nga 5 Prioritetet tona madhore, por një domosdoshmëri.
Partia e Lirisë në qeverisje do të bëjë të mundur:
. Dyfishimin e pensioneve dhe rritjen e tyre të barabartë me mesataren e rajonit, bazuar në nivelin e rritjes reale ekonomike.
. Indeksimin e plotë të masës së pensioneve duke e llogaritur indeksimin mbi bazën e inflacionit të artikujve ushqimorë.
. Indeksimin e shpeshtë brenda vitit të masës së pensioneve në rastet e krizave apo pandemive për shkak të rritjes së shpejtë të çmimeve.
Ne angazhohemi gjithashtu për:
Mbulimin e plotë financiar të të gjithë barnave, që përdoren nga pensionistet dhe të përshkruara me recetë mjekësore.
Mbulimin e të gjitha shërbimeve mjekësore dhe të infermierisë në banesë për të pensionistët me probleme shëndetësore.
Dhënien e shërbimit mjekësor me prioritet për pensionistët për evitimin e pritjeve të gjata në qendra shëndetësore apo spitale.
Sigurimin e shërbimeve mjekësore pa pagesë për rehabilitimin dhe fizioterapinë për pensionistët me sëmundje invalidizuese.
Sigurimin pa pagesë të materialeve mjekësore të trajtimit të pacienteve pensionistë në banesë si dhe artikujve mjekësore (paterica, karroca, shtreter ortopedike), që mundësojnë lëvizjen dhe pavarësimin jetësor të pensionistëve.
Zbatimin e detyruar të protokolleve të geriatrisë në qendrat shëndetësore për pacientët pensionistë.
Profesori i kriminalistikës, Ervin Karamuço zbardhi detaje nga masakra e Shkodrës ku mbetën të vrarë 4 persona.
Profesori i kriminalistikës, Ervin Karamuço zbardhi detaje nga masakra e Shkodrës ku mbetën të vrarë 4 persona.
Duke folur në Euronews Albania, ai tha se ka informacione se viktimat, Hamzi Lici dhe Arlind Bushati janë ndjekur që nga Mali i Zi.
Sipas tij, autorët tashmë mund të jenë arratisur, por policia është shumë afër zbardhjes së ngjarjes dhe ka emra konkret për ata që mund të jenë autorët. Megjithatë Karamuço shton se ka një frikë dhe intimidim nga policia e Shkodrës e cila tashmë është vënë re edhe nga qytetarët.
“Mund t’ju them se kjo ngjarje është në prag të zbardhjes. Nuk mund të them që jemi në prag të arrestimit të autorëve, sepse autorët edhe mund të jenë larguar. Janë gjetur shumë prova.
E para janë gjetur prova në kufi, ku tashmë do të provohet edhe nga deklaratat që do të japë në vijim Policia e Shtetit që viktimat janë ndjekur që nga territori i Malit të Zi në hyrje të territorit Shqiptar dhe më pas janë mbikëqyrur për aktivitetin që kanë pasur në Shkodër deri në kryerjen e atentatit. Madje dihet për autorët edhe dy apo tre shtëpi deri sa janë vendosur për të kryer atentatin.
Këto shtëpi mund të lidhen edhe me persona konkret që mund të akuzohen si personat që kanë kryer atentatin. Ka një frikë dhe intimidim nga ana e policisë në qytetin e Shkodrës ku bëhet me dije se krahas atyre që janë në kërkim, janë edhe katër urdhra ndalimi që mbahen në sirtar nga policia e Shkodrës për katër persona konkret të dyshuar si autorë të kësaj masakre.
Kjo frikë është vënë re edhe nga qytetarët. Policia ka emra konkret, por edhe sikur ti dija nuk do i thoja. Di të them që në javën në vijim do ketë një reformë të thellë në nivelin drejtues të policisë së qarkut të Shkodrës të cilët detyrë do kenë rivendosjen e rendit dhe qetësisë publike në atë qytet”,-tha Karamuço.
Kujtojmë se atentati i ndodhur në Dobraç të Shkodrës pasditen e 30 tetorit 2024 rezultoi me 4 viktima. Shënjestër ishin Hamza Lici dhe Arlind Bushati, por përveç tyre humbën jetën edhe dy kalimtarë të rastësishëm burrë e grua, Flutura dhe Bashkim Basha", tha eksperti.
Berisha: U përpoq sot në Selanik, të bëjë aty një leksion historie. Përmendi një emër, përmendi atdhetarin e flaktë, tribunin Sali Gjuka. A e dini ju o miq se mbesa e Sali Gjukës e kapi Edi Ramën dhe Linda Ramën me presh në dorë, si hajdut. I kapi për sarajet dhe pallatin 5-katësh dhe Rama e shkarkoi me urgjencë në aktin e parë. Laj gojën ti Edi Rama kur të përmendësh Sali Gjukën, laje gojën, hajdut. Përveç mashtrimeve nuk paraqiste gjë. Dëgjoni miqtë e mi, i thuri lavde kopjes së tij në histori, Hasan Pashë Mesaresë, i cili dorëzoi Selanikun për shkak të qypit me flori që mori. Lexo mor i zi. Por s’të bën përshtypje shitja dhe blerja ty, se shitesh e blihesh me klientin e parë. I thuri himn Hasan Pashë Mesaresë, që dokumentet greke tregojnë sa verdhushka mori dhe sa e blenë. Këto janë standarde morale për ty, ndaj dhe shitja, blerja, pazari është virtyt për ty, nuk është ves. Por është faqe e zezë për njeriun.
Gjatë fjalimit të tij, kryedemokrati Berisha akuzoi Edi Ramën se, kudo që udhëton, udhëton si një armik i Kombit shqiptar sepse sepse ai e ka zbrazur Shqipërinë më shumë se çdo pushtim në të gjitha kohërat e saj.
Berisha: Sot kreu i narkoshtetit shqiptar u prit në Selanik me sloganin ‘Tani votat na i kërkon, nga Shqipëria na dëbon’. Dua të përshëndes këtu në emrin tuaj, ata protestues, djem, vajza, burra e gra, guximtar që ja plasën në fytyre Çubrilloviçit shqipfolës të Tiranës, gjenocidin që ka kryer në 11 vitet e pushtet të tij, mbi Shqipërinë e shqiptarët. Tre javë më parë, Eurostati informoi se numri se shqiptarëve që ka braktisur Shqipërinë nga viti 2014 në hapësirën e BE-së, ka arritur në 1.997.043, pra mbi 38% e shqiptarëve në Shqipëri. Ndaj dhe protestuesit në Selanik i zunë derën Çubrilloviçit dhe tek hipte në makinë i bërtisnin; Tani votat na i kërkon, nga Shqipëria na dëbon. Miqtë e mi! Edi Rama kudo që udhëton, udhëton si një armik i Kombit shqiptar në Shqipëri, në Kosovë, në emigracion, diasporë dhe kudo që ndodhen. Ai udhëton si një armik sepse ka zbrazur Shqipërinë më shumë se çdo pushtim në të gjitha kohërat e saj. Edi Rama udhëton si një armik i Shqipërisë dhe kombit shqiptar, sepse ai ka rikthyer në Shqipëri, burgosjet dhe burgjet politike. Sot ky Pilat, përpiqej të lante duart dhe u thoshte emigrantëve se po të kisha unë pushtet mbi drejtësinë nuk arrestonte njerëz të PS. Mendon ky dritëshkurtër, hipokrit se shqiptarët nuk e dinë se, Enver Hoxha arrestoi njëri pas tjetrit çdo bashkëpunëtor, për çdo dyshim si armik të tij. Përkundrazi kjo fakton kontrollin e tij të plotë mbi falangat e krimit të prokurorisë speciale, mbi Dumanin, këtë mercenar pa moral, pa ligj, këtë skllav të krimeve të tij dhe anëtarëve të tjerë të organizatës kriminale. Edi Rama udhëton i damkosur kudo sepse në këtë vend të bekuar, në këtë vend që po ecte shpejt në rrugën e begatimit, në rrugën e ligjit, ai zgjodhi drogën, zgjodhi krimin, ndërtoi narkoshtetin e parë dhe të vetëm në Europë për ta rrënuar atë.