Ambasadori i SHBA-së në Kosovë, Jeffrey Hovenier, ka shprehur shqetësimin e madh të vendit të tij për situatën e sigurisë në veri të Kosovës pas shpërthimit të fundit në kanalin e Ibër-Lepencit.

Ai thotë se SHBA dënon ashpër sulmin ndaj kanalit të Ibër Lepencit në Zubin Potok, të cilin e ka cilësuar si një sulm ndaj infrastrukturës kritike të Kosovës, që dëmton furnizimin me ujë dhe funksionimin e centraleve energjetike.

“Shtetet e Bashkuara dënojnë fuqishëm sulmin e 29 nëntorit në infrastrukturën kritike në Kosovë duke dëmtuar një kanal ujor në Zubin Potok që është thelbësor për furnizimin me ujë të Kosovës dhe funksionimin e termocentraleve të Kosovës”.

Ambasadori Hovenier ka bërë thirrje për një hetim të plotë dhe ka ofruar mbështetjen e plotë të SHBA-së për autoritetet kosovare për të identifikuar dhe ndëshkuar përgjegjësit.

“Ne jemi duke e monitoruar situatën nga afër, do të mbështesim një hetim gjithëpërfshirës dhe i kemi ofruar mbështetjen tonë të plotë Qeverisë së Kosovës për të siguruar që personat përgjegjës për këtë sulm kriminal të identifikohen dhe të mbahen përgjegjës”.

Ai ka dënuar gjithashtu sulmet me granata që ndodhën në Zveçan më 26 dhe 28 nëntor, duke theksuar se këto veprime të dhunshme nuk kanë vend në një shoqëri demokratike dhe janë sulme kundër autoriteteve legjitime të Republikës së Kosovës.

SHBA-ja ka rikonfirmuar mbështetjen e saj të fuqishme për qeverinë dhe popullin e Kosovës, duke shprehur solidaritetin në përballjen me këto sulme kriminale./Telegrafi/

The United States strongly condemns the November 29 attack on critical infrastructure in Kosovo damaging a water canal in Zubin Potok that is essential to Kosovo’s water supply and, operation of Kosovo’s power plants. We are monitoring the situation closely, will support a…

Hovenier: We condemn the attack in Ibër Lepenc, we have offered full support to the Government

 

A person near the damaged water channel in Varragë, municipality of Zubin Potok, on November 29, 20

Ambassador to Kosovo, Jeffrey Hovenier, after meeting with Prime Minister Albin Kurti, August 2, 2024. Photo | Klankosova.tv The Ambassador of the United States of America in Kosovo, Jeffrey Hovenier, has said that the United States strongly condemns the explosion that occurred in the water channel in Ibër Lepenc. In a reaction on the X platform, he said that they are closely monitoring the situation and that they support a full investigation and have offered support to the Government of Kosovo. "The United States of America strongly condemns the November 29 attack on critical infrastructure in Kosovo by damaging a water channel in Zubin Potok that is essential for Kosovo's water supply and the operation of Kosovo's power plants," Hovenier said. "We are monitoring the situation closely, will support a comprehensive investigation and have offered our full support to the Government of Kosovo to ensure that the persons responsible for this criminal attack are identified and held accountable." Among other things, he also condemned the grenade attacks that took place at the police station of Zveçan on November 26 and at the building of the Municipality of Zveçan on November 28. "These violent actions have no place in a democratic society and those responsible for these criminal attacks against the legitimate authorities of the Republic of Kosovo must be held accountable. The United States will continue to express solidarity with the people and Government of Kosovo in the face of such criminal attacks," said Hovenier. A person near the damaged water channel in Varragë, municipality of Zubin Potok, on November 29, 2024.

Kryekrimineli çetnik serb Aleksander Vuçiq: Nuk kemi asnjë lidhje me atë që ndodhi në veri edhe Prishtina e di këtë 30 nëntor 2024

 

 

Uji rrjedh jashtë kanalit të Ibër-Lepencit përmes një çarje në murin e tij të shkaktuar nga një shpërthim në fshatin Varragë të komunës së Zubin Potokut një ditë më parë, 30 nëntor 2024.  Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka thënë se Beogradi nuk ka asnjë lidhje me atë çfarë ndodhi në veri të Kosovës, ku u dëmtua një kanal i ujit i Ibër-Lepencit, duke shtuar se “këtë e di edhe Prishtina”, raporton transmetuesi shtetëror serb, RTS. Një shpërthim mbrëmjen e së premtes i shkaktoi dëme të konsiderueshme kanalit të ujit të Ibër-Lepencit në fshatin Varragë të komunës së Zubin Potokut, duke rrezikuar furnizimin me ujë dhe rrymë në vend. Autoritetet kosovare e akuzuan menjëherë Serbinë se ka gisht në këtë sulm. Një person afër kanalit të dëmtuar të ujit në Varragë, komuna e Zubin Potokut, më 29 nëntor 2024. 

Vuçiq, duke i komentuar këto akuza gjatë një bisede me të rinjtë në tribunën e Partisë Progresive të Serbisë: "Të rinjtë e Serbisë, kurthet dhe mundësitë", i hodhi poshtë akuzat.

 Ai i këshilloi ata të mos marrin vendime nën trysni, duke treguar gjoja pse Serbia nuk reagoi menjëherë pas akuzave të Prishtinës. 

 “Përse të justifikohem, të vrapoj nëpër mediat botërore, të kërkoj falje për diçka që nuk e kam bërë kur ata gjithsesi do ta interpretojnë si të duan”, tha ai. Më herët, ministri i Jashtëm i Serbisë, Marko Gjuriq, i hodhi poshtë pretendimet e Kurtit, duke thënë se derisa “regjimi etnonacionalist i Kurtit është nxituar ta drejtojë gishtin drejt Beogradit pa prova, ne besojmë se akuza të tilla të parakohshme janë një devijim i qëllimshëm, që potencialisht mund të tregojë përfshirjen e regjimit të Albin Kurtit” në këtë sulm. Ai tha se Serbia kërkon që të mbahen përgjegjës kryerësit e këtij sulmi dhe se është e gatshëm të ndihmojë në riparimin e dëmeve ndaj kanalit “qoftë financiarisht apo teknikisht”. “Serbia dënon me termat më të ashpra sulmin e fundit ndaj kanalit të Ibër-Lepencit. Ky akt sabotimi thellësisht shqetësues rrezikon jetët dhe mirëqenien e shumë njerëzve në rajon”, tha Gjuriq në një reagim në X. Drejtori i Zyrës për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, Petar Petkoviq, tha se shkatërrimi i kanalit ka rrezikuar furnizimin me ujë në komunat e veriut të Kosovës për popullin serb, “i cili tashmë jeton në kushte të vështira, veçanërisht në veri të Kosovës”. Shpërthimi ndaj kanalit në fshatin verior nuk shkaktoi viktima, por e krijoi një çarje të madhe në murin anësor të tij, duke shkaktuar rrjedhe të ujit që rrezikoi furnizimin me ujë dhe rrymë në një pjesë të madhe të vendit. Ministrja e Ekonomisë e Kosovës, Artane Rizvanolli, tha një ditë pas sulmit është siguruar furnizimi i rregullt me energji elektrike për vendin dhe ngrohje qendrore për qytetarët e kryeqytetit, Prishtinë. Gazetarët e Radios Evropa e Lirë nga terreni raportojnë se uji mund të shihet duke rrjedhur ende, por në sasi të vogël, nga kanali i dëmtuar, edhe pse gjatë natës është vendosur argjinaturë prej dheu. Kurti njoftoi se Policia e Kosovës i ka arrestuar disa persona dhe ka gjetur prova materiale në lidhje për këtë sulm. Sulmi ndaj Ibër-Lepencit ishte i treti brenda 72 orëve të fundit në veri të vendit, i banuar me shumicë serbe, pas shpërthimeve që ndodhën në një stacion policor dhe në ndërtesën e Komunës në Zveçan. Kjo i nxiti autoritetet kosovare t’i rrisin masat e sigurisë. Një oficer i Policisë së Kosovës vështron kanalin e ujit të Ibër-Lepencit, në veri të vendit, ku një shpërthim të premten shkaktoi dëme, duke rrezikuar furnizimin me ujë dhe rrymë, 30 nëntor. SHIKONI EDHE: Këshilli i Sigurisë ndërmerr masa emergjente pas shpërthimit në Ibër-Lepenc Këshilli i Sigurisë i Kosovës ndërmori masa emergjente për zbutjen e pasojave dhe për ta ruajtur sigurinë e infrastrukturës kritike të vendit gjatë një mbledhjeje në orët e hershme të mëngjesit të shtunën. Gjatë mbledhjes, Kurti tha se Kosova “është e vendosur dhe e përgatitur për t’i mbrojtur qytetarët e tij dhe infrastrukturën kritike”. Të premten, Policia e Kosovës tha se i ka shtuar masat e sigurisë në vend, përfshirë në pjesën veriore të shtetit, ku ditëve të fundit kanë ndodhur “disa sulme apo incidente serioze kriminale”. Sipas njoftimit, është paraparë që të shtohen aktivitetet policore, në mënyrë që të ofrohet më shumë siguri në mbarë Kosovën. Komuna e Zveçanit, sikurse edhe tre komunat e tjera në veri – Mitrovicë e Veriut, Leposaviq dhe Zubin Potok – udhëhiqen nga kryetarë shqiptarë, pasi serbët dhanë dorëheqje nga institucionet e Kosovës dhe bojkotuan zgjedhjet lokale të mbajtura vitin e kaluar. Në vitet e fundit, në veri të Kosovës janë regjistruar një sërë sulmesh të tilla. Rastet e hedhjeve të mjeteve shpërthyese dhe djegie të veturave u rritën veçmas gjatë periudhës kur po zbatohej vendimi i Qeverisë së Kosovës për konvertimin e targave serbe në ato RKS – Republika e Kosovës. Prej atëherë, tensionet në veri vazhdojnë të jenë kryesisht të larta, gjithashtu për shkak të atyre që Qeveria e Kosovës i konsideron si hapa për shtirje të sovranitetit në këtë pjesë.

Foto

Turqia dënon ashpër sulmin në kanalin e ujit, në veri të Kosovës

Ministria e Jashtme turke përmes një reagimi me shkrim tha se ata që kryen sulmin duhet të identifikohen sa më shpejt dhe të sillen para drejtësisë. “Me këtë themi se qëndrojmë në anën e Kosovës dhe jemi të gatshëm të ofrojmë çdo mbështetje nëse është e nevojshme. Ne u bëjmë thirrje të gjitha palëve të veprojnë me përmbajtje për të shmangur përshkallëzimin në rajon”, theksoi ministria turke Ministria e Punëve të Jashtme e Turqisë ka dënuar ashpër sulmin e djeshëm ndaj kanalit të ujit në Zubin Potok në veri të Kosovës, i cili është i një rëndësie kritike për furnizim me ujë dhe energji elektrike në Kosovë. “Me këtë themi se qëndrojmë në anën e Kosovës dhe jemi të gatshëm të ofrojmë çdo mbështetje nëse është e nevojshme. Ne u bëjmë thirrje të gjitha palëve të veprojnë me përmbajtje për të shmangur përshkallëzimin në rajon”, theksoi ministria turke. Mbrëmë, në fshatin Varagë të Zubin Potokut ndodhi një shpërthim i fuqishëm me dëme të shkaktuara në kanalin e ujit të Ibër-Lepencit. Autoritetet dyshojnë se shpërthimi ka pasur për qëllim dëmtimin e infrastrukturës kritike të Kosovës në mënyrë që të pengohet rrjedha e ujit që përdoret për ftohje në procesin e prodhimit të rrymës në termocentralet ‘Kosova A’ dhe ‘Kosova B’. Shpërthimin dhe dëmtimin e kanalit të ujit në veri të Kosovës autoritetet kosovare e kanë konsideruar si “akt terrorist”.

BE-ja denon sulmin terrorist të kryer në kanalin ujor në Ibër-Lepenc

Flori Bruqi 

Bashkimi Evropian e ka quajtur sulm terrorist shpërthimin që ndodhi të premten në kanalin e ujit të Ibër-Lepencit në Zubin-Potok. Në një deklaratë të Përfaqësuesit të lartë për politikë të jashtme dhe siguri të BE-së shpërthimi është cilësuar “akt i neveritshëm sabotimi” në infrastrukturën kritike të Kosovës. “Bashkimi Evropian dënon ashpër sulmin terrorist të kryer të premten në kanalin ujor në Ibër-Lepenc në Zubin Potok në veri të Kosovës. Është një akt i neveritshëm sabotimi në infrastrukturën kritike civile të Kosovës, e cila siguron ujë të pijshëm për një pjesë të konsiderueshme të popullsisë së Kosovës dhe është një komponent jetik i sistemit energjetik të Kosovës”, thuhet në komunikatën e lëshuar nga Josep Borrell përfaqësuesi i lartë i BE-së për politikë të jashtme dhe siguri. Shefi i diplomacisë evropiane ka porositur se institucionet me seli në Bruksel solidarizohen me të gjithë qytetarët e prekur nga ky sulm. Ai shtoi se këto mesazhe solidariteti dhe mbështetje ia ka përcjellë drejtpërdrejt kryeministrit Albin Kurti pasditen e sotme. “Ky akt kriminal duhet të hetohet dhe autorët e tij të vihen para drejtësisë. Në këtë aspekt, BE-ja u bën thirrje të gjitha palëve të interesuara që të bashkëpunojnë plotësisht me autoritetet e Kosovës dhe do të vazhdojnë të ndjekin nga afër zhvillimet”, ka nënvizuar Borrell në këtë komunikatë. Ai ka konfirmuar se BE ka ofruar mbështetje autoriteteve të Kosovës, se misioni i EULEX-it po ofron ndihmë, teksa po vazhdon koordinimi i hapave të mëtejshëm me partnerët përkatës, përfshirë këtu edhe KFOR-in.

Kryeministri i Dradnisë Albin Kurti : Terroristët do të përballen me fuqinë e ligjit të Republikës

 Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka dalë në vendin ku ka ndodhur shpërthimi në kanalin e sistemit Ibër-Lepenc, në fshatin Varagë të Zubin Potokut. Kryeministri është i shoqëruar nga ministri i Brendshëm, Xhelal Sveçla. 

 “Nga ky sulm terrorist e kriminal që ka dëmtuar strukturën kritike, me qenë se ka dëmtuar rënd edhe prodhimin e energjisë elektrike edhe furnizimin me ujë. Duke ju falënderuar punën vetëmohuese të policëve, të inxhinierëve të ekspertëve, të punëtorëve kemi arritur që, deri diku, ta sanojmë dëmin, ndonëse jemi diku diç më shumë se çereku i prurjeve normale të ujit nëpërmjet kanalit Ibër-Lepenc, i cili bën edhe ftohjen e termoelektranave në Obiliq edhe furnizimin me ujë të qytetarëve të shumë komunave përfshirë edhe një pjesë të Prishtinës”, tha Kurti. Kreu i ekzekutivit para medieve ka thënë se policia ka kryer bastisje, ka edhe arrestime, dëshmi e prova materiale dhe të gjithë këta kriminelë e terroristë do të përballen me drejtësinë, me fuqinë e ligjit të drejtë të Republikës demokratike e të pavarur të Kosovës. Pas shpërthimit Kurti u shpreh se shteti ynë është i vendosur dhe i përgatitur për t’i mbrojtur qytetarët e tij dhe infrastrukturën kritike. Kryeministri Kurti, pas shpërthimit në kanalin e ujit Ibër-Lepenc, në Zubin Potok, ka thënë se atje po bëhet një punë e jashtëzakonshme dhe përgatitje e lartë e institucioneve tona, të cilat në kohë rekord sanuan në masë të madhe dëmin e shkaktuar atje. Nuk ka asnjë përshkrim të disponueshëm Deklarimi i plotë për media i kryeministrit Kurti pas vizitës te kanali i dëmtuar i “Ibër Lepencit” Erdhëm bashkë me ministrin e Punëve të Brendshme, drejtorin e Policisë, drejtorin e Inteligjencës sonë dhe me kolegë të tjerë nga sektori i sigurisë që ta shohim në vendin e ngjarjes dëmin e jashtëzakonshëm që na është shkaktuar mbrëmë nga ky sulm terrorist e kriminal që ka dëmtuar infrastrukturën kritike, meqenëse e ka dëmtuar rëndë edhe prodhimin e energjisë elektrike, edhe furnizimin me ujë. Vetëm duke ju falënderuar punës vetëmohuese të këtyre policëve, të inxhinierëve, të ekspertëve, të punëtorëve, kemi arritur që deri diku ta sanojmë dëmin, ndonëse jemi diku tek diç më shumë se çereku i prurjeve normale të ujit nëpërmjet kanalit lbër Lepenc, i cili e bën edhe ftohjen e termoelektranave në Obiliq, edhe furnizimin me ujë të qytetarëve të shumë komunave, përfshirë edhe një pjesë të Prishtinës. Policia po i zhvillon hetimet, ka kryer bastisje, ka edhe arrestime, dëshmi e prova materiale dhe të gjithë këta kriminelë e terroristë do të përballen me drejtësinë, me fuqinë e ligjit të drejtë të Republikës demokratike e të pavarur të Kosovës. I falënderoj të gjithë ata që po punojnë e po kontribuojnë. Ky ishte sulmi i tretë, kishte edhe dy sulme të mëhershme në 72 orët e fundit dhe këto sulme janë kryer nga profesionistë. Unë e pashë në vendin e ngjarjes, nuk ka mundësi që këtë ta bëjë një individ apo dy, nuk ka mundësi që këtë ta bëjnë qytetarë të zakonshëm, e ka bërë një organizatë që është profesioniste në sulme të këtilla terroriste dhe aftësinë, kapacitetin, interesin për një gjë të tillë e ka veçse Serbia. Të gjithë e dini që me datën 29 qershor të vitit të kaluar Mbrojtjen Civile të ashtuquajtur dhe Brigadën Veriore të ashtuquajtur po ashtu, i kemi shpallur organizata terroriste. Këto organizata, sidomos Mbrojtja Civile janë me ligj në Serbi edhe në listë të rrogave atje, sepse u ndahet buxhet e njëkohësisht edhe në organogramin e pushtetit të shtetit armiqësor e agresor serb. Prandaj edhe ne e mbajmë përgjegjës Serbinë për këtë. Kur kësaj ja shtojmë faktin që gjatë kësaj jave ka pasur sulme të mëdha me mbi 200 raketa në Ukrainë nga forcat e federatës ruse kundër Ukrainës në infrastrukturë kritike po ashtu, posaçërisht në kapacitetet energjetike të cilët kanë bërë që mbi 1 milion amvisëri në Ukrainë të ngelen pa energji elektrike, është e qartë se lufta hibride ka marrë një hov të madh dhe përveç kësaj është bërë edhe ajo që quhet në literaturë në strategjitë ushtarake e të mbrojtjes, luftë kinetike, sepse po synohet dëmtimi i infrastrukturës kritike ku dëmi është maksimal. Pra dëmi maksimal është synuar edhe me rastin e këtij sulmi terrorist, sepse kanë mundur t’i vendosin këto mbi 15 kilogram eksploziv në ndonjë rrugë, në ndonjë aks rrugor. Kanë mundur t’i vendosin në një urë, por në kanalin Ibër Lepenc që na e sjellë ujin prej Ujmanit e që dihet që Liqeni i Radoniqit, Liqeni i Batllavës dhe Liqeni i Badovcit me ua mbledhë sasinë, vëllimin e ujit bashkërisht nuk bëjnë më shumë se 1/3-ta e Liqenit të Ujmanit, është e qartë se synimi ka qenë të maksimizohet dëmtimi. Duhet t’i mbështesim organet tona të sigurisë e të rendit, Policinë tonë, Inteligjencën tonë edhe Forcën e Sigurisë së Kosovës në mënyrë që edhe të zbardhet plotësisht e vërteta edhe të zbatohet drejtësia, por edhe të parandalohet çkado e ngjajshme në të ardhmen. I falënderojmë edhe faktorët ndërkombëtarë, Ambasadën e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Ambasadorin e Bashkimit Evropian, Ambasadorin Gjerman, Italian, Francez, KFOR-in e EULEX-in për bashkërendimin që kemi pasur gjatë natës dhe për mbështetjen e tyre për vendin tonë, qytetarët tanë dhe funksionimin demokratik me shërbim të sigurisë e ligjshmërisë, të drejtave e të paqes për gjithë qytetarët pa dallim. Policia në Kosovë nuk është kundër serbëve, po Serbia është kundër Kosovës. Ajo financon, orkestron, mbështet, dirigjon grupe të këtilla kriminale që i ka në listë të rrogave e në organogram të pushtetit, prandaj edhe ne e bëjmë fajtor Serbinë për këtë dhe kërkojmë nga faktorët ndërkombëtarë, sidomos Brukseli dhe Uashingtoni, që ta dënojnë Beogradin dhe të kërkojnë përgjegjësi prej tyre. Nuk është e rastësishme heshtja e Presidentit të Serbisë. Nuk është e rastësishme që ata po presin sa është dëmi, sa na kanë destabilizuar në mënyrë që të shohin se çfarë episodash tjera të organizojnë. Ky ishte sulmi i tretë në 72 orët e fundit, nuk është sulmi i parë. Urojmë të jetë i fundit, por është sulmi i tretë në 72 orët e fundit.

Liqeni i ujmanit i rrezikuar nga bandat çetniko-serbe

                      

                         Nga Flori Bruqi 

Zubin Potok,29.12.2024 

Një shpërthim ka ndodhur mbrëmjen e sotme në rrugën kryesore, në Uglar të Zubin Potokut. 

Korporata Energjetike e Kosovës ka njoftuar se pas shpërthimit në gypin e Ibër Lepencit, është në komunikim të vazhdueshëm me të gjithë akterët relevantë, përfshirë Iber-Lepencin, Njësinë për Politika dhe Monitorim të Ndërmarrjeve Publike, Ministrinë e Ekonomisë, organet e rendit dhe autoritetet tjera të përfshira.

KEK, përmes njoftimit për medie, bën të ditur se deri më tani nuk ka informacion të saktë lidhur me detajet e ngjarjes dhe shpreson për sanimit e shpejtë të gjendjes

 Nga ky shpërthim është dëmtuar një kanal i Ibër-Lepencit, çka ka shkaktuar rrjedhjen e pakontrolluar të ujit në atë zonë. 

 Izmir Zeqiri, kryetar i Komunës së Zubin Potokut, konfirmon për RTK-në që është e rrezikuar një shtëpi dhe që banorët e saj janë evakuuar. 

 Kurse Kompania Rajonale Ujësjellësi "Mitrovica", ka njoftuar se si pasojë e dëmtimit të një pjese të kanalit të Ibër-Lepencit, nga i cili kanal qytetarët e Mitrovicës furnizohen me ujë është ndërprerë furnizimi me ujë të pijes.

 Kjo kompani fton qytetarët që të sigurojnë rezerva të ujit të pijes. Ndryshe në dy ditët e fundit, në veri, ka pasur disa incidente të tjera, ku në Zveçan u gjuajtën bomba në stacionin policor dhe në oborrin e komunës. Policia e Kosovës ka njoftuar të premten se ka rritur masat e sigurisë në të gjithë vendin.

I kontrolluar nga serbët, por një pasuri e madhe për Kosovën, uji i kaltër i Liqenit të Ujmanit reflekton raportet e ftohta ndërmjet ish kundërshtarëve të luftës, mbi konstestin e tyre për kufijtë, Liqeni i Ujmanit vazhdon të ndajë Kosovën dhe Serbinë, dhe mbanë të mbyllura raportet diplomatike prej 25 vjetësh, pas një konflikti etnik që i ndau dy shtetet vite më parë. 

 Kosova ishte provinca jugore e Serbisë që u nda përgjatë konfliktit etnik përgjatë viteve 1998 dhe 1999. 

Një intervenim i NATO-s ndaloi luftën dhe e vuri Kosovën nën administratën e UNMIK-ut deri në shpalljen e pavarësisë në vitin 2008, lëvizje të cilën Beogradi ka refuzuar ta pranojë. Por tani të dy vendet janë nën presionin e normalizimit të raporteve si kushte për të lëvizur përpara drejt integrimit në BE. Zgjidhja e çështjes së kufirit është çelësi i çfarëdo marrëveshje. Policia e Kosovës, ka njoftuar se pak para mesnatës , është sulmuar stacioni policor në Zveçan. Sipas njoftimit zyrtar, drejt oborrit të stacionit janë hedhur dy granata dara nga persona të panjohur, të cilat kanë shkaktuar dëme materiale, mirëpo nuk ka lënë asnjë të lënduar. “Në lidhje me rastin është njoftuar prokurori i Shtetit, i cili ka udhëzuar që rasti të iniciohet si ‘shkaktim i rrezikut të përgjithshëm’”, thuhet në njoftimin e Policisë së Kosovës. Sulmi ka ndodhur vetëm dy ditë, pas njoftimit të kryeministrit Albin Kurti, se në fshatin Izvor të Zveçanit, në veriun e banuar me shumicë serbe, po ndërtohej një nënstacion i ri policor. Përfaqësuesit e komunitetit serb kundërshtojnë ndërtimin e stacioneve policore ose bazave policore, me arsyetimin se ata janë të ekspozuar ndaj “presioneve dhe diskriminimit” nga ana e Policisë. Beograd inga ana tjetër, e kanë vlerësuar ndërtimin e stacioneve të reja si “një mjet shtesë për shtypjen dhe dëbimin e popullatës serbe”.

Liqeni i Ujmanit-rezervuar uji i rëndësisë së jashtëzakonshme  është i rrezikuar nga bandat çetnike serbe .

Liqeni artificial i Ujmanit ose Liqeni i Gazivodës është liqeni më i madh në Kosovë, një rezervuar i madh uji, i ndërtuar në luginën e lumit Ibër. Liqeni ka gjatësi 24 km, gjerësi deri 1300 m, thellësi 107 m dhe sipërfaqe të tërësishme prej 11.9 km, ndërsa kapaciteti i tij është rreth 400 milionë metra kub ujë. Sipërfaqja e liqenit ndodhet në nivelin 694 m të lartësisë mbidetare dhe shtrihet në dy shtete; rreth 80 për qind e sipërfaqes së liqenit ndodhet në Republikën e Kosovës, komuna e Zubin Potokut (9.2 km2) dhe rreth 20 për qind ndodhet në Republikën e Serbisë, komunat Tutin dhe Pazari i Ri (2.7 km2). 

 Lumi Ibër, në shtratin e të cilit është ndërtuar diga dhe është krijuar Liqeni i Ujmanit, buron në trojet shqiptare të Malit të Zi, kalon shkurt nëpër territorin e Serbisë (Sanxhakut), hyn në territorin e R. së Kosovës në gjatësi prej 82 km dhe përsëri hyn në Serbi. Diga e liqenit, e ngritur në rrjedhën e mesme të lumit Ibër në vitet 1979 – 1984, është ndër digat tokësore më të mëdha në Evropë. Nën digën e lartë 107 metra dhe të gjatë 460 metra, ndodhet hidrocentrali i Ujmanit, me dy turbina, kapaciteti i të cilave është dy herë nga 17.5 MW, gjithsej 35 MW. Diga ndodhet rreth 25 km nga Mitrovica, nga përshkon rruga Mitrovicë – Rozhajë – Podgoricë. Në fshatin Bërnjakë, mbi liqen, është ndërtuar vendkalimi kufitar mes Republikës së Kosovës dhe Republikës së Serbisë. 

Nga Liqeni i Ujmanit furnizohen me ujë dy termocentrale, Kosova A dhe Kosova B. 

Uji nga ky liqen, përmes hidrosistemit “Ibër – Lepenc”, përdoret për nevoja industriale të kompanisë “Ferronikel”. Kanali i “Ibër – Lepencit”, i gjatë 49 km, kalon nëpër 33 fshatra dhe dy qytete, si dhe nëpër territorin e komunave Zubin Potok, Mitrovicë, Vushtrri, Obiliq dhe Prishtinë. Gjithashtu, furnizon me ujë të pijes një pjesë të Kosovës, përkatësisht komunat Mitrovicë, Vushtrri, Drenas, Skënderaj, Kastriot, Fushë – Kosovë dhe një pjesë e Prishtinës. Përmes këtij kanali ujiten rreth 12 mijë hektarë të tokës bujqësore në pjesën e epërme të Kosovës. 

Në raste të thatësirës së madhe, sikur në vitin 2014, uji nga Liqeni i Ujmanit është shfrytëzuar edhe për mbushjen e dy liqeneve nga furnizohet Prishtina me ujë; Liqeni i Batllavës dhe Liqeni i Badocit. Vlerësohet se pa ujin e Liqenit të Ujmanit do të paralizohej sistemi energjetik i Kosovës, rrjedhimisht edhe ekonomia e Kosovës. 

 Mirëpo, ky liqen sot e disa vite më parë është bërë mollë sherri mes R. së Kosovës dhe R. së Serbisë.

 Serbia pretendon ta përvetësojë me çdo kusht pronësinë mbi liqenin, bashkë me hidrocentralin e Ujmanit, kombinatin Trepça dhe trafon e Vallaçit. Një marrëveshje për energjinë elektrike mes R. së Kosovës dhe R. së Serbisë është nënshkruar në Bruksel në vitin 2015, por e pazbatuar nga ana e Serbisë. Serbia këmbëngulë se pronësia e liqenit i takon asaj, me pretekstin se gjoja e ka paguar borxhin e trashëguar nga Jugosllavia për ndërtimin e digës në vitet 70-ta. 

Ndërsa, është dokumentuar se diga e liqenit dhe hidrocentrali i Ujmanit janë financuar plotësisht nga fondet e Kosovës, me qëllim të përmbushjes së nevojave ekonomike dhe të qytetarëve të Kosovës. 

Madje, është dokumentuar se janë dëmshpërblyer nga fondet e krahinës së atëhershme të Kosovës të gjithë të zhvendosurit për shkak të ndërtimit të liqenit, si në Kosovë, ashtu edhe në Serbi.

 Dokumentet e Bankës Botërore kanë treguar se tërë projekti ka kushtuar 90 milionë dollarë; BB i ka dhënë 45 milionë dollarë hua dhe po aq janë siguruar nga fondi federativ për zhvillimin e viseve të pazhvilluara përmes Bankës së Kosovës. 

Në të kundërtën e tërë kësaj, Serbia vazhdon luftën e ashpër politike për ta përvetësuar këtë liqen, madje edhe duke u kërcënuar se, nëse nuk i njihet pronësia, do ta devijonte rrjedhën e lumit apo do ta ndërtonte edhe një digë sipër liqenit të tanishëm për ta zbrazur Liqenin e Ujmanit dhe për të shkaktuar kollaps ekonomik në Kosovë. 

 Është interesant se me liqenin udhëheq një kompani publike serbe e Kosovës, ndërsa me hidrosistemin “Ibër – Lepenc” udhëheqin dy kompani; “Ibër – Lepenc” (i Kosovës) dhe “Ibar” (kompani e Serbisë, me qendër në Zubin Potok, e themeluar në vitin 2002), të cilat nuk e njohin njëra – tjetrën.

 Kuvendi i Kosovës, si themelues i ndërmarrjes “Ibër – Lepenc”, e ka përcaktuar këtë ndërmarrje si menagjuese të Liqenit dhe të gjithë sistemit përcjellës të saj, kurse qeverinë e Kosovës, si pronare të saj. Në Shipol të Mitrovicës ndodhet edhe fabrika për përpunimin e ujit të pijes, që furnizon me ujë, pos tjerash, edhe Mitrovicën e Veriut dhe Zveçanin. Pjesë e marrëveshjes së 4 shtatorit 2020, e nënshkruar në Uashington nga kryeministri i Kosovës (A. Hoti) dhe kryetari i Serbisë (A. Vuçiq), në prani të presidentit të SHBA-së, (Donald Trump), është futur edhe Liqeni i Ujmanit. 

Në marrëveshje është saktësuar se do të bëhet një studim fizibiliteti nga Departamenti i Energjetikës i SHBA-së për ndarjen e liqenit apo për shfrytëzim të përbashkët të tij mes Kosovës dhe Serbisë. Madje, me këtë marrëveshje, e cila deri tash nuk është ratifikuar në Kuvendin e Kosovës, Serbia është bë palë në pronësi. Gjithashtu, me këtë marrëveshje liqeni mori edhe një emër të ri, emrin e tretë.

 

Ky liqen sot njihet si Liqeni i Ujmanit, nga shqiptarët, si Liqeni i Gazivodës, nga serbët dhe Liqeni Trump, si emër i përbashkët zyrtar, por që nuk është përvetësuar.

 Përkundër shumë problemeve që trazojnë dy shtete, Liqeni artificial i Ujmanit fle qetas mes Kosovës e Serbisë. Ai është një pasuri strategjike, që ndikon drejtpërdrejt në rrjedhat jetësore ekonomike, veçanërisht në energjetikën e Kosovës. 

 Liqeni i Ujmanit është një liqen i mrekullueshëm i shtrirë mes maleve, me ujë e ajër të pastër, i shpallur zonë e mbrojtur e rëndësisë së veçantë. Liqeni, si rrallëkund tjetër, mund të përdoret edhe për çështje rekreative, për peshkim, për pushim e për sporte në ujë. 

Si i tillë, është një pikë e rëndësishme turistike, i shtrirë në një natyrë fantastike.

Kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, ka reaguar për shpërthimin në Zubin Potok. Ai kërkon që Institucionet e sigurisë të punojnë ngushtë me KFOR-in dhe prezencën amerikane. Haradinaj në një postim në ‘Facebook’ ka shkruar se shpërthimet në veri të vendit janë si rrjedhojë e mungesës e qasjes pro-aktive të Qeverisë dhe Lëvizjes Vetëvendosje në këtë pjesë të Kosovës. Shpërthimi i sotshëm në Ibër si edhe shpërthimi i mëparshëm në Zubin Potok manifeston mungesën e qasjes pro-aktive të Qeverisë së Kosovës dhe është pasojë e një politike krejt të gabuar të Qeverisë dhe Lëvizjes Vetëvendosje në këtë pjesë të Kosovës. Institucionet e sigurisë të punojnë ngushtë me KFOR dhe prezencën amerikane”, ka shkruar Haradinaj Sipas tij, naiviteti dhe mosnjohuria me esencën e problemit nga ana e zyrtarëve politikë të qeverisë po rrezikon infrastrukturën strategjike të Kosovës.

Policia shton masat e sigurisë në shkallë vendi 

 Me qëllim të shtimit të sigurisë publike dhe parandalimit të incidenteve të natyrave të ndryshme, Policia e Kosovës ka njoftuar se ka shtuar masat e sigurisë, përfshirë veriun e vendit ku ditëve të fundit kanë ndodhur disa sulme. Përmes një njoftimi për media, Policia thotë se me planifikimet e parapara do të ketë shtim të aktiviteteve policore për të ofruar më shumë siguri në tërë vendin, për të gjithë qytetarët pa dallim. Sipas Policisë, planifikimet operative policore do të fokusohen në rritjen e prezencës policore në teren, duke realizuar më shumë patrullime në zona më kritike, më shumë pika kontrolli dhe rritje të bashkëpunimit me qytetarët. “Policia me anë të veprimeve operative dhe atyre inteligjente do të ketë synim që të ruajë rendin e qetësinë publike, të parandalojë aktet kriminale e të hetojë e vejë para drejtësisë të gjitha ata që do të guxojnë të atakojnë sigurinë, ligjin dhe rendin kushtetues”, thuhet në njoftim Qëllimi i operacioneve, Policia thotë se do të jetë siguria e qytetarëve, siguria e pronës së tyre e pronës publike dhe asaj institucionale. Policia ka ftuar qytetarët për bashkëpunim në informacionet që vlejnë për rritjen e sigurisë në të gjithë vendin. “Duke pasur parasysh se ndihmë të madhe në realizimin e objektivave policore për më shumë siguri në vend, ka edhe bashkëpunimi me qytetarë, policia duke falënderuar për bashkëpunimin e deritashëm, fton qyfterët që edhe tani e tutje të ndajnë me ne informacione që shkojnë në drejtim të rritjes së sigurisë për të gjithë pa dallim”, thuhet tutje në njoftim.