Libri "Operacionet e fshehta dhe strategjia e Luftës së Ftohtë e SHBA"

Nga Flori Bruqi 




Historia nuk është dhe as nuk mund të përcillet si thashethem, sepse historia përbëhet nga jetë njërëzish dhe e krijuar prej tyre dhe pa to nuk ka histori. Prandaj ndodhia e shkuar, domethënë historia, nevojitet të përcillet nëpërmjet fakteve të lidhura dhe thjesht. Si e tillë ajo i jep mjete njeriut për ta ndriçuar me vetëdije mendjen e vet.

Libri i Sarah-Jane Corke, Operacionet e fshehta dhe strategjia e Luftës së Ftohtë e SHBA, 1945-1953, i përkthyer nga origjinali prej Sidorela Risto është deri më tani libri më plotësues në lidhje me operacionet e fshehta të kryera ndaj Shqipërisë gjatë viteve 1948-1953. Historiani Hamit Kaba njohës i një tërësie faktesh e burimesh jep këtë shkakësi për dështimin e operacioneve. 


Analiza dhe studimi trajton thellësisht krijimin e politikës amerikane dhe, në mënyrë të veçantë, atë të lidhur me operacionet e fshehta ndaj Shqipërisë pse ato përfundime afatshkurtëra dhe pasoja afatgjata. 


http://history.dal.ca/Our%20People/Dr._Sarah-Jane_Corke.php

Sarah-Jane Corke

Office:   3182 McCain Arts & Social Science Building Office Hours:   By Appointment    Email:   sarah-jane.corke@dal.ca Tel:   902-494-2099 (v)   902-494-3349 (fax)

Department of History, Dalhousie University

Halifax, Nova Scotia B3H 4P9

Tel: 902-494-2099

E-mail  scorke@dal.ca

EMPLOYMENT

Assistant Professor, Department of History, Dalhousie University, (2000-present)

Lecturer, Department of History, University of Prince Edward Island (09/99-07/2000)

Part Time Lecturer, Department of History, University of New Brunswick (1994-1999)

EDUCATION

University of New Brunswick, Ph.D., September 2000.

University of Guelph, MA, 1992.

University of Guelph, BA, 1990.

TEACHING EXPERIENCE

COURSES TAUGHT

HIST 1701: The Americas

HIST 1867: An Introduction to North American History

HIST 2333: The American Century

HIST 2332: The American Republic from 1840 to the 1990s (survey)

HIST 2333: The Politics of Reform in 20th Century America (name changed)

HIST 2335: Modern American Culture

HIST 3331: The United States, Canada and the World

HIST 2336: The American Century: American Foreign Policy in the 20^th Century

HIST 3335: The Cold War

HIST 3365: The Vietnam War

HIST 3367: Intelligence in War and Diplomacy

HIST 3368: From Hoover to Eisenhower

HIST 3368: America in the Fifties

HIST 3369: From Kennedy to Clinton

HIST 3369: America in the Sixties

HIST 4998: The Historiography of American Foreign Relations, 1776-1945

HIST 4999: The Historiography of American Foreign Relations, 1945-2000

HONOURS THESES SUPERVISED

*Francesca Fergeson, “The Evolution of American Torture Policy” 2101

* Jessica MacIntosh, “Reagan and Grenada” 2010

* David Sutherland, “Crack, Hip-Hop and Reagan’s America,” ongoing.

* Joshua Tapper, “Jewish Identity during the Progressive Era,” 2009.

* Brendan Wright, “John F. Kennedy, Wilsonianism and the Cuban Missile Crisis,” 2006

* Donald Sullivan, “Kennedy, Khrushchev and the Failure at Vienna,” 2005

* Emily Smith, “Kennedy, Ideology and the Cuban Missile Crisis,” 2005

* Philip Duguay, “No Camelot in Congo: JFK and the Crisis in Congo,” 2005

* Maureen Mahoney, “Teddy Roosevelt and George H.W. Bush: Gender and Imperialism Across A Century,” 2004.

* Brian Foster, “Rethinking Wilsonianism, American Foreign Policy and the UN,” 2004

* John Opeck, “Modernity and the Politics of the New Deal,” 2003

* Kathleen Tilly, “Untitled: Cindy Sherman and the Fragmentation of Postmodern Culture.” 2003

* Adam Grant, “The Neo-Conservative Movement in Historical Perspective,” 2002

SECOND READER HONOURS THESIS

* Orion Keresztesi, Canadian History and Kings Contemporary Studies, secondary reader, Spring, 2010. (Primary advisor Shirley Tillotson)

* Deborah Houser, Canadian history, secondary reader, Spring 2009 (Primary advisor Ruth Bleasedale)

* Ana   Philopoulous, “Gender and Generation in the 1920s and 1950s,” Spring 2009. (Primary advisor Shirley Tillotson)

MASTERS THESES SUPERVISED

* James Barry, “Barry Goldwater and the rise of the American Right,” 2009

* Nick Dauphinee, “The Strategic Services Unit in Historical Perspective,” 2007.

* Hazel Gray, “The Truman-Henderson Pirouette: Bias and Predisposition in American Palestine Policy, 1945-1948,” 2005

*Liam Van Beek, “Heroes in Any Other Conflict: The Vietnam Veterans Memorial and Revisionism in 1980s America,” 2005.

* Mark Janson, “The Specter of Degeneration: Ideology and the Biological Debates over American Imperialism, 1898-1902,” 2004.

* Jay Kearney, “Keeping Up Appearances: Rethinking the Impact of Credibility on the Johnson Administrations Decision to Escalate American Involvement in Vietnam,” 2002.

MASTERS GRADUATE STUDENTS – ABD

* Nathan Nickerson, “The Psychological Strategy Board and American Exceptionalism,” Nathan has since taken a government job but hopes to finish one day.

* Jason Stuart, “Robert McNamara and Flexible Response.” Jason withdrew from the program in 2005.

 

 

MA EXTERNAL EXAMINER

Mary Pletsch, “Images of Apocalypse: Memorialization vs. Fetishization in Graphic Novels of 9/11," Master of Arts, Department of English, Second Reader, August 2006.

Paul Foley, “The Creation of the Millennium Challenge Account: Reinventing the Political Project to Foster and Extend Neo-Liberal Principles and Policies to Developing Countries, Master of Arts, International Development Studies, Third Reader, August 2006.

 

AWARDS

Dalhousie Research Development Fund, 2009

Dwight D. Eisenhower Research Grant,  (declined) 2007

Social Science and Humanities 4A 2007 (fundable but not funded)

Dalhousie Research Development Fund, 2005

“The Psychological Strategy Board and the construction of a Cold War Strategy,”

Dalhousie Research Development Fund, 2001

“The Story Behind America’s First Covert Operations: The Truman Administration and the ‘War’ Over Cold War Strategy.”

Harry S. Truman Research Fellowship, 1995

Military and Strategic Studies Dissertation Research Fellowship, 1995

Social Sciences and Humanity Council of Canada Doctoral Fellowship, 1994-1996

“The War of the Potomac: The Truman Administration, Covert Operations and the War Over Cold War Strategy.”

 

PUBLICATIONS

BOOKS

Sarah-Jane Corke, US Covert Operations and Cold War Strategy: Truman, the CIA and Secret Warfare, Routledge, 2007.

Sarah-Jane Corke, Operacionet e fsheta të SHBA-se dhe strategjia e Luftës së Ftohtë, Tirane, Albania: 2009. (This is an Albanian translation of the book listed above.)

 

REFEREED JOURNAL ARTICLES

Sarah-Jane Corke, “George Kennan and the ‘Inauguration of Political Warfare,’” The Journal of Conflict Studies, Summer 2006, vol. 26, no. 1 pp., 98-117.

Sarah-Jane Corke, “History, Historians and the Naming of Foreign Policy: A Postmodern Reflection on American Strategic Thinking During the Truman Administration,” Intelligence and National Security, Fall 2001, vol. 16, no. 3. pp. 146-163.

Sarah-Jane Corke, “Bridging the Gap: Containment, Covert Action and the Search for the Elusive Missing Link in American Cold War Policy, 1948-1953.” The Journal of Strategic Studies, December: 1997, vol. 20, no. 4 pp. 45-65.

BOOK REVIEW RESPONSE

Sarah-Jane Corke, Response to H-Diplo Roundtable on Sarah-Jane Corke, US Covert Operations and Cold War Strategy, June 9, 2010. H-NET

EDITORIALS

Sarah-Jane Corke, “The Audacity of Hope,” Dal News On-line, January 20, 2009.

 

BOOK REVIEWS

Book Review Roundtable: Nicholas Thompson, The Hawk and the Dove: Paul Nitze, George Kennan and the History of the Cold War, H-Diplo, 2010

Book Review Robert Litwak, Regime Change: US Strategy Through the Prism of 911, Boston: The John Hopkins University Press, 2007, International Journal, Vol. 64, No. 3, Summer: 2009.

Review Essay:  Eisenhower and Psychological Operations, Intelligence and National Security, Vol., 24, No., 2, April 2009, pp. 277-290.

H-Diplo Roundtable Review of Ken Osgood, Total Cold War, Eisenhower’s Secret Propaganda Battle at Home and Abroad, H-Dplo Roundtable, Vo. 8, No. 1, February 26, 2007.

Book Review, Arnold Offner, Another Such Victory: President Truman and the Cold War, 1945-1953, in Intelligence and National Security, Summer 2003, vol. 18, no. 4, pp. 208-209

Book Review, Christopher Andrew, For the President’s Eyes Only: Secret Intelligence and the American Presidency From Washington to Bush, New York: Harper Collins, 1995 in The Journal of Conflict Studies, Fall 1995, vol. 15, no. 2, pp. 175 – 178.

Book Review, George F. Kennan, Around the Cragged Hill: A Personal and Political Philosophy, New York: W. W. Norton, 1993, in Conflict Quarterly, Summer 1993, vol. 13, no. 3, pp. 96 - 97

 

MANUSCRIPT REVIEWS - BOOKS

University of Toronto Press, March 2007.

MANUSCRIPT REVIEWS – ARTICLES

Intelligence and National Security, May 2010

CONFERENCE PAPERS AND INVITED CHAIRSHIPS

2010    Chair, Non Proliferation, Society of Historians of American Foreign Relations, SHAFR, June, 24-27, 2010, Madison, Wisconsin.

2010  Roundtable Presentation, Using the Freedom of Information Process, Association of Canadian Archivists, Halifax, Nova Scotia, June 10, 2010

2006    Chair, 1968, Society of Historians of American Foreign Relations, (SHAFR), June 22-25^th, Abilene, Kansas.

2006    Chair, “Transportation Security, Post 9/11: What you need to know,” Cross Currents Series, January 2006, Dalhousie University, 2006       Invited Speaker.

2006    “America,” International Seminar, University of Birmingham, May, 2006 (did not attend because of illness).

2005   Chair, “America & Violence After 9/11,” The Canadian Association of American Studies, October 2005.

2005    Paper, “The Donovan Tradition and American Covert Operations,” SHAFR, National Archives, Maryland, June 2005.

2004   Paper, “What’s New In Intelligence Studies: New Scholars Roundtable?”

            Canadian Association for Security Studies, Ottawa, Canada, October 2004.

2004    “Commentator,” The New Intelligence History, Society of Historians of American Foreign Relations, Washington, June 2004 (did not attend because of illness).

2003    Chair “Creating New Spaces for Academics and Intelligence Practitioners,” Canadian Association for Security and Intelligence Studies, Vancouver, BC, October 2003.

2003    Paper, “American Foreign Policy and the Myth of the Anti-Empire,” Halifax Peace Coalition Speaker Series, St. Mary’s University, Halifax, Nova Scotia, October 2003.

2003    Chair, Intelligence and Policing in the International Context,” Canadian

     Association for Security and Intelligence Studies, Vancouver BC, October 2003.

2003   Paper, Intelligence Requirements in the Post 9/11 World: A Conference Re- Cap,

           CASIS Conference, 2003.

2003    Paper, “The Importance of Postmodernism in the Historiography of American Foreign Relations post-September 11^th,” Canadian Historical Association, June 2003.

2002    Paper, “George Kennan and the Art of Covert Operations,” Canadian Association of Security and Intelligence Studies (CASIS), September 27, 2002.

2001    Paper, “Consensus Ideology and the Formation of George Kennan’s Strategic Vision,” Society of Historians of American Foreign Relations, (SHAFR) American University, Washington DC, June 2001.

2000    Paper, “Theorizing Containment/Liberation,” American Historical Association, Chicago, January 2000.

1999    Paper, “History, Historians and the Naming of Foreign Policy: Another Look at American Strategic Thinking During the Truman Administration,” SHAFR, Princeton University, New Jersey, June 1999.

1997    Paper, “Flexibility or Failure: Eastern Europe and the Dilemmas of Foreign Policy Coordination, 1948-1953,” SHAFR, Georgetown University, Washington DC, June 1997.

1997    Paper, “Operating in a Vacuum: The American Information Program in Eastern Europe, 1948-1953,” Prepared for the 1997 Canadian Association of Security and Intelligence Studies (CASIS), University of Toronto, Toronto, March, 1997.

1996    Paper, “Bridging the Gap: Containment, Covert Action and the Search for the Illusive Missing Link in American Cold War Policy, 1948-1953,” SHAFR, University of Colorado, Boulder, Colorado, June 1996.

            “The Psychological Strategy Board and American Strategy in the Cold War,” Society of Military Historians, Washington DC, April 1996

1995    Paper, “Escapism Within A Closed Frontier: Babe Ruth, Baseball and the American Spectator in the Jazz Age,” Prepared for “Baseball and the Sultan of Swat,” A Scholarly Conference Commemorating the 100^th Birthday of Babe Ruth, Hofstra University, Hempstead, New York, April 1995.

ADMINISTRATIVE SERVICE AND PROFESSIONAL DEVELOPMENT

2010    * Political Science Unit Review

            * Fulbright – Killiam Undergraduate Fellowships adjudication committee

            * Advisor Board Member, IntelForum

http://www.intelforum.org/advisors.html

2009

·        Chair, Reconstituted Canada Research Chair Renewal Committee.

·        Advisory Board Member IntelForum,

2008

·        Chair, Committee for the Interim Chair in Philosophy

·        Weller Prize Committee, Canadian Association of Security and Intelligence Studies.

·        Advisory Board Member IntelForum,

2007   

·        Weller Prize Committee, Canadian Association of Security and Intelligence Studies.

·        Advisory Board Member IntelForum,

2006 

·        Ministerial appointment, Strategic Defense Forum, Department of National Defense, Government of Canada (2002-2006)

·        Advisory Board Intelligence Forum, http://www.intelforum.org/advisors.html

·        Research Development Committee, Dalhousie University

2005

·        Ministerial appointment, Strategic Defense Forum, Department of National Defense, Government of Canada (2002-2006)

·        Advisory Board Intelligence Forum, http://www.intelforum.org/advisors.html

·         Faculty of Arts and Social Sciences University Senate Representative (elected)

·        History Department Coordinator for the Canadian Association of American Studies Conference, at Dalhousie University

·        Faculty of Arts Research Development Committee, Dalhousie University (elected)

·        Graduate Committee, Department of History, Dalhousie University

           

·        Workload Committee Dalhousie University (elected)

2004

·        Ministerial appointment, Strategic Defense Forum, Department of National Defense, Government of Canada (2002-2006)

·        Vice President Canadian Association of Security and Intelligence Studies (CASIS)

·        Interview on Canadian National Security with the Deputy Solicitor General of Canada, Government of Canada, Ottawa, Ontario, October 16, 2004

·        Advisory Board Member Intelligence Forum, http://www.intelforum.org/advisors.html

·         

·        Elected by Faculty of Arts to Dalhousie University Senate (2002-2006)

·        Department of History, Graduate Committee

2003         

·        Ministerial appointment, Strategic Defense Forum, Department of National Defense, Government of Canada (2002-2005)

·        Advisory Board Member Intelligence Forum, http://www.intelforum.org/advisors.html

·         

·        Elected Vice-President Canadian Association of Security and Intelligence Studies

·        Interview, “The implication of American Foreign Policy in the Aftermath of September 11^th,” Security Intelligence Review Committee, Government of Canada, Halifax, NS, April 2003.

·        Interview, “Canada’s Military Requirements,” Department of National Defense, organized by the Strategic Defense Forum, September 2003

·        Interview on Canadian National Security with the Deputy Solicitor General of Canada, Government of Canada, Vancouver BC, October 16, 2003.

·        Senate, Dalhousie University (2002-2005) (elected)

·        International Development Studies Executive Committee

·        Executive Committee, Department of History (elected)

·        Canadian History Search Committee, Department of History

·        History Department Graduate Committee

·        Co-Founder and Director Dalhousie University Reading and Supper Club

2002

·        Ministerial appointment, Strategic Defense Forum, Department of National  Defense, Government of Canada (2002-2005)

·        Advisory Board Member, Intelligence Forum

·        Elected to Dalhousie Senate (2002-2005)

·        International Development Executive Committee

·        Department of History Library Representative

·        Co-Founder, Dalhousie Cultural Studies Reading and Supper Club

   2001

·        International Development Executive Committee

·        Elected Dalhousie Senate

·        Elected to the Department of History Executive Committee

·        Elected to the Department of History 2010 Committee

·        Ministerial appointment, Strategic Defense Forum, Department of National Defense, Government of Canada (2002-2005)

·        Program Chair and Local Arrangements Chair for the Canadian Association of Security and Intelligence Studies Annual Conference at Dalhousie University, September 28-30, 2001. The conference program included a number of high-ranking officials within the Canadian government as well as some of the top scholars in the field. We raised over $30,000 for the conference.

·        Co-founder and Advisory Board Member of Intelligence Forum. I.F. is an interactive electronic E-mail discussion group and website on Intelligence Studies. I.F has been running for eight years now. (http://www.intelforum.org

2000

·        Appointed to the International Development Studies Executive Committee.

·        Started the Dalhousie American Cultural Studies Reading and Supper Club. The group includes ten faculty members from a number of disciplines

·        Appointed to the Search Committee for the Chair for Political Science.

·        SHAFR Program Committee, Society of Historians of American Foreign Relations Annual Conference Program Committee, Toronto, 2000.

RECENT INTERVIEWS

“Prof Talk: Dr. Sarah-Jane Corke”, Dalhousie Gazette, January 18, 2010

“Archive Catalogues Use of Cold War Refugees: Escapee Program Covert Side Recruiting Spies” Max Arthur, Associated Press, Over 80 newspapers picked up the story that came out of the interview. Fall, 2009.

Kosovarët besojnë më shumë në krijimin e “Shqipërisë Etnike” në një kohë të afërt.

Nga Flori Bruqi




Sipas sondazhit të “FLORIPRES-it” në internet (1 mars- 1 prill 2011) rezulton se këtë optimizëm e kanë 48.8% e kosovarëve, kundrejt 25.8% e shqiptarëve, ndërsa të pyeturit në Iliridë janë në shifrat 41.8%.

Pyetjes nëse personalisht do ta mbështesnin apo jo këtë ide politike, i kanë dhënë përgjigje pozitive 62.8% e qytetarëve në Shqipëri, 51.8% e atyre në Iliridë dhe 81% e atyre në Kosovë.

Një tjetër pyetje e kësaj kategorie kishte të bënte me idenë se si do të ishte Shqipëria Etnike  dhe a do të thoshte kjo, bashkimi i Kosovës me Shqipërinë. 32% e qytetarëve në Shqipëri mendojnë se po, 29% e kosovarëve dhe 6.8% e të pyeturve në Iliridë.

Një e dhënë e rëndësishme vjen për pyetjen nëse besojnë se Kosova do t’i përkasë Shqipërisë herët ose vonë. 26.7% e qytetarëve të pyetur në Serbi kanë dhënë një përgjigje pozitive për këtë çështje.

Çështja e Shqipërisë Etnike  duket sikur është harruar, por më shumë se 50 për qind e shqiptarëve në Shqipëri, Kosovë dhe Maqedoni mendojnë se duhet bërë. Por në këtë rast ka një ndryshim mes tre përgjigjeve.

Teksa në Kosovë dhe Maqedoni është rritur numri i njerëzve që kërkojnë Shqipërinë Etnike , në Shqipëri  është ulur. Po kështu  edhe sipas  në sondazhi të "Gallup"-it , kjo dinamikë kontradiktore tregon se sa i rëndësishëm është për rajonin integrimi në Bashkësinë Europiane.

"Këtë vit ideja e Shqipërisë Etnike  ka rënë në mënyrë dramatike në Shqipëri, por është rritur po në mënyrë dramatike në Kosovë dhe në mënyrë të lehtë në Maqedoni. Shpjegimi i kësaj është i thjeshtë. Teksa në Shqipëri pritet heqja e regjimit të vizave, vetëm 7% e kosovarëve e shohim liberalizimin në vitet e ardhshme",- thuhet në raportin e "Gallup".

Sipas tij, pasi shqiptarët e Shqipërisë morën liberalizimin e vizave, interesi i tyre për pjesët e tjera ka rënë ndjeshëm. Në sondazh vihet re se edhe perceptimi marrëdhëniet e mira mes shteteve fqinje është rritur ndjeshëm. Në Shqipëri kjo shifër është rritur nga 15 në 30%. Nga ana tjetër, 42% të të anketuarve mendojnë se këto marrëdhënie kanë nevojë të forcohen edhe më shumë.

Sondazhi i "Gallup", historianët Paskal Milo, Beqir Meta, Arben Puto dhe Hamit Kaba analizojnë miqësinë e shqiptarëve për serbët dhe armiqësinë e serbëve ndaj shqiptarëve

Shqiptarët properëndimorë e tolerantë, serbët prorusë dhe denigrues
 Sondazhi të Gallup, në të cilin 86% e serbëve e konsiderojnë Shqipërinë si një ndër vendet "më pak mike", ndërsa 57% e shqiptarëve shprehen: "Serbia, vend mik".

Por çfarë mendojnë katër historianë të njohur si Paskal Milo, Beqir Meta, Arben Puto dhe Hamit Kaba?

Duket se e kanë ditur rezultatin e tij, pasi në shpjegimet që japin thjesht pohojnë dhe pasurojnë detajet që saktësojnë domethënien e shifrave.

Ata 'gërmojnë' në histori, duke gjetur më shumë tolerancë historike, pranim të tjetrit dhe vendosje vetëm në pozicion mbrojtjeje të shqiptarëve. Por kësisoj edhe më shumë mundësi dhe fakte historike të abuzimit të të tjerëve, e për të pasur një shtet më të dobët se sa serbët nacionalistë.

Gjithsesi, mbi të gjitha besojnë se edhe pse e kaluara nuk harrohet menjëherë dhe lipset koha e vet shëronjëse, Shqipëria dhe Serbia janë vende që natyrshëm po ecin drejt integrimit europian.

Ju si historianë, si i prisni rezultatet e një sondazhi si ai i Gallup, ku 86% e serbëve konsiderojnë Shqipërinë në vendet "më pak mike", ndërsa 57% e shqiptarëve thonë: "Serbia, vend mik"?


                 Prof.dr. Beqir Meta 

- Vërtet që ne nuk i shohim si armiq serbët sot, por i shohim si fqinjët tanë në udhën e integrimit europian.

Shtetin e sotëm serb e konsiderojmë si një shtet fqinj, bashkëudhëtar, aleat, bashkëkontribues për një rend të ri europian. Një vend që nuk është më ai i dikurshmi, qoftë edhe për arsye pamundësish që ka si shtet sot për të vazhduar ato politika të padrejta që kanë ushtruar shtetet paraardhëse.

Ky proces integrimi, them, do ta fashisë nacionalizimin serb, që si në të kaluarën e afërt, si në atë të largët ka qenë burim gjakderdhjesh.
Arben Puto - E lexova në gazetën tuaj sondazhin e Gallup. Por nuk i besoj sondazhit. Më duket spekulativ. Nuk besoj se serbët e thonë masivisht këtë.



Prof.dr.Kristo Frashëri

- Unë mendoj se ne si popull jemi absolutisht më tolerantë se fqinjët tanë. Ne serbët i shikojmë si armiq, kur ata bëjnë politikë. Kur nuk bëjnë politikë, ata janë të njerëzishëm.



    Prof.dr.  Paskal Milo 


- Duke e marrë të mirëqenë sondazhin dhe specifikisht atë për marrëdhëniet shqiptaro-serbe, një rezultat i tillë për mua është i natyrshëm.

Po të kemi parasysh historinë mes dy kombeve, e jo dy shteteve, them se ka një det të gjerë për të përshkuar akoma drejt mirëkuptimit. Historia nuk zhbëhet sado të punohet për urat mes dy vendeve. E do të vazhdojë për një kohë të gjatë të mos zhbëhet menjëherë. Përse shqiptarët më pak të inatosur me serbët e serbët më shumë?

Serbët vuajnë nga megalomania e një kombi të madh në Ballkan dhe me prirje për t'i pasur edhe shqiptarët nën vete. Ndjenjat e qarqeve anti-shqiptare janë acaruar pas shkëputjes së Kosovës.

Po ka një tendencë denigruese serbe ndaj shqiptarëve, të cilët nuk kanë arsye përveç atyre historike për të mos rregulluar marrëdhëniet me ta. Ndjenjat anti-serbe te ne janë reduktuar, tek ata ndjenjat anti-shqiptare janë shtuar.





Prof. As. Dr. Hamit Kaba, Drejtues i Departamentit të Studimeve Bashkëkohore në Institutin e Historisë, Tiranë.



Hamit Kaba - Ky sondazh në fakt është historikisht produkt i historisë sonë dhe i kohës së sotme. Shqiptarët janë një popull me sytë nga Perëndimi, i prirur drejt integrimit në BE. Jemi edhe proamerikanë dhe këtë e pohojnë treguesit mjaft pozitivë për ne në këtë drejtim, por skeptikë tek disa fqinjë rrotull nesh.

Serbia, ndërkohë, ka një tjetër mendësi; një pjesë e shoqërisë është pro BE-së, një pjesë i hedh sytë akoma nga Rusia. Dihen lidhjet, aleancat historike mes tyre.

Shqiptarët nuk kanë pasur një aleat real dhe të fortë në historinë e tyre as në Lindje, as në Perëndim.

Ndërkohë serbët janë mësuar me modele që i kalojnë kufijtë e tyre, ndihen ndoshta perandorakë si në kohën e mesjetës dhe perandorit Stefan Dushani. Ishin një shtet i madh dhe janë zvogëluar jo pak.

Shkëputja e Kosovës për serbët sot është e papranueshme, është akt ilegjitim. Kjo them se është arsyeja kryesore e urrejtjes së tyre. Ndërkohë që ne e shohim si të ligjshme. Donim të zgjidhej një problem yni dhe ai u zgjidh. Por nuk duam armiqësi të përjetshme. Ne në fillim të shekullit humbëm, ndërsa tani përfituam.

Morëm atë që mendonim se na takonte. Kjo bën që ne t'i shohim më me dashamirësi fqinjët tanë.
Por ka shumë faktorë historikë, politikë, psikologjikë brenda atij sondazhi. Është edhe një Rusi që kërkon një fole në qendër të Europës.

Kur ka nisur armiqësia serbo-shqiptare dhe cilat janë shkaqet komplekse historike që kanë pjellë vazhdimisht më shumë urrejtje?

Paskal Milo - Nisi pas Kongresit të Berlinit në 1875-1888, kur dalin në pah pretendimet e Serbisë për territoret shqiptare, edhe duke i kolonizuar ato. Politikat shfarosëse dhe dëbimet ndaj shqiptarëve lulëzuan. Vazhdimisht prej kësaj kohe, politika serbe ka qenë shumë e qartë dhe e afishuar kundër shqiptarëve. Pas Luftës Ballkanike me një intesitet edhe më të madh.

Beqir Meta - Në histori si shteti serb me institucionet e tij shtetërore, si ato joshtetërore si kisha ortodokse serbe, kanë mbajtur qëndrim armiqësor ndaj ekzistencës së popullit dhe shtetit shqiptar. Dhe me projekte shtetërore konkrete prej akademikësh, për zhdukjen e shqiptarëve në prag të Luftës së II-të Botërore, gjë që u tentua tani vonë nga Millosheviçi.

Arben Puto - Po. Pikërisht projekti i akademikut Çubrilloviç. Po të lexoni librin tim "Shqipëria politike '12-'39" në faqet kushtuar viteve '37-'38, do të gjeni se si u nënshkrua dhe një marrveshje me Turqinë, ku te masat që do të ndërmerreshin ishin: t'u thuhet shqiptarëve që vendi i tyre është Turqia, të ikin se do t'u prishin xhamitë, do t'u mbyllin dyqanet, dmth marrin pronat etj.

Por sot ka ndryshuar situata, gjërat po shkojnë drejt normalizmit. Presidenti serb Tadiç ka premtuar një vizitë në Kosovë. Me një frymë të tillë gjërat do shkojnë për më mirë. Por e kaluara ka ende peshën e saj.

Beqir Meta - Ka të bëjë me natyrën e nacionalizimit shqiptar. Shqiptarët kanë qenë gjithmonë tolerantë, në pozicion mbrojtës, dhe e pranojnë tjetrin. Një strukturë e tillë buron edhe nga bashkëjetesa e besimeve të ndryshme fetare në popullsinë shqiptare. Kjo strukturë e ka hequr fondamentalizmin. Ndërkohë që në Ballkan nacionalizimi ka shkuar paralel me fondamentalizmin fetar.

Populli ynë në historinë e tij ka ardhur duke e fashitur fondamentalizimin. Kjo dhe arsye të tjera kanë bërë që në edukatën patriotike të shqiptarëve, krahas kultit të lirisë dhe atdheut, bujti edhe pranimi i tjetrit.

Gjithashtu, në asnjë vend të Ballkanit nuk ka pasur qëndrim pozitiv si ai shqiptar ndaj minoritetit.

Jo vetëm shteti, por edhe popullsia shqiptare dhe ajo e minoritetit nuk kanë pasur konflikte, spastrime etnike, shpronësime, siç ka ndodhur në vende të ndryshme të Ballkanit. As në shkuarën dhe as në të sotmen. Shtypi shqiptar, gjithashtu, edhe sot nuk ngrë fushata kundër minoriteteve, siç ndodh rreth e rrotull nesh.

Çfarë haraçesh kemi pasur nga kjo mënyrë kolektive të menduari, drejt tolerancës, gjë që ngre edhe dilemën: 'si të tjerët apo më tolerant se të tjerët'?

Beqir Meta - Një klimë e tillë ka edhe haraçet e veta. Ka pasur abuzime ndaj nesh. Thonë edhe sepse shqiptarëve iu mungon ndërgjegja kombëtare. Liria individuale krijon probleme në homogjenizimin dhe ka dy anë medaljeje. Ne jemi viktimë e vazhdueshme e historisë. Jemi të solidarizuar me të drejtat e të tjerëve. Kjo mendësi sjell edhe mangësi në ndërtimin e institucioneve.

Kemi pasur suksese, por jemi mbrapa fqinjëve tanë në konsolidimin e institucioneve. Po të shohësh, nacionalizmi tek fqinjët tanë iu ka kalçifikuar institucionet, i ka bërë më të përgjegjshëm ndaj vendit të tyre, por edhe më represivë ndaj ideve liberale.

Hamit Kabo - Toleranca vërtet ndonjëherë kthehet në një haraç. Që e kanë paguar mirë shqiptarët. Ne si popull nuk kemi pushtuar kërrkënd në historinë tonë. Dhe kjo mendësi është trashëguar dhe sot. Por ama kemi pasur problemet tona në krijimin e shtetit. Kjo na ka bërë edhe 'të shtrijmë këmbët sa kemi jorganin'.

Në kohët e sotme, toleranca jonë përbën një faktor plus, por një shekull më parë nuk ishte një cilësi plus. Sepse kombet e tjera që e identifikuan më mirë veten, si serbët, grekët etj, u shkëputën më parë nga Turqia.

Arben Puto - Shqiptarët kanë qenë gjithmonë viktima të genocidit serb. Si kosovarët, si popullsia çame që është dëbuar. Kanë qenë në pozita inferiore. Dhe e kaluara lë gjurmët e saj. E kam vështirë ta besoj se shqiptarët janë më tolerantë në këtë pikë. Për mua ne thjesht nuk kishim shtet, ishim një popull prej 1 milion njerëzish. Nuk më duket se jemi popull tolerant. Shkoni në Kosovë dhe shikoni se sa tolerancë ka! Si i tha ajo deputetja Vokshi policit kosovar: 'Je kafshë, se jeni mësuar me serbët!". Kjo është toleranca?!

Sipas jush, cilat janë shkaqet që ne jemi viktimizuar gjithmonë dhe nëse ka viktima, ka edhe xhelatë, dhe gjithmonë xhelati është fajtori kryesor.

Arben Puto - Po. Sigurisht. E vërtetë. Së pari, ne si vend dhe si popull jemi viktima të coptimit që na u bë nga Fuqitë e Mëdha. Nga kjo rodhën shumë të këqija. Shkaqet e tjera nuk di si t'i përcaktoj.

Paskal Milo - Duke qenë se shqiptarët nën Perandorinë Osmane kanë pasur pozicion më të mirë dhe të privilegjuar e kanë pasur frymën e tolerancës, e kanë kultivuar mes vedi edhe nga toleranca e besimeve fetare dhe e aplikonin këtë me kombe të tjera, që edhe mund të kishin fituar pavarësinë, si serbët, grekët etj.

Toleranca shqiptare ndaj 'tjetrit', që përmendët ju zoti Meta, vonesa për të bërë shtet, që edhe pakëson ndasitë me kombe të tjerë dhe nxjerr në pah një shpirt të lirë më tepër individualist. Të dyja bashkë sikur i qasen më tepër tipareve të sotshme globaliste, domethënë civilizuese europiane.

Duket sikur në shpirtin tonë kombëtar i kemi paraprirë. Sa të vërteta ju duken kjo?

Beqir Meta - Në këto parametra jemi më europianë se fqinjët tanë.

Hamit Kaba -Ne kemi gjëra të përbashkëta si ballkanas, ndryshimet na i vënë re të tjerët, por dhe nga udhëtimet e mia nëpër Europë, Ballkan, vë re që serbët kanë një lloj konservatorizmi dhe janë të infektuar nga kjo si në masat poshtë edhe anasjelltas, lart në elitën e drejtimit të vendit. Por, vetëkuptohet, jo çdo individ dhe personalitet. Ka mjaft intelektualë të spikatur modernë.

Nga ana tjetër, kemi edhe ne shqiptarët të metat tona, që duam të hyjmë në Europë dhe shpesh nuk sillemi si europianë. Ngaqë nuk kemi përsosur mekanizmat e duhur dhe të plotë për këtë proces.

Shqiptarët sot kanë arsye të besojnë te BE dhe SHBA, sepse ata kanë mbështetur me të drejtë nevojat e kombit të tyre. E kanë bërë edhe për interesa të tjera si stabiliteti në rajon, mirëqenia e këtyre vendeve etj.


Janë genetike këto mënyra sjelljeje për t'u qortuar apo më shumë të kultivuara?

Beqir Meta - Ai 80% i serbëve që e quajnë Shqipërinë një vend 'armik', janë produkt i institucioneve që për një kohë të gjatë kanë gdhendur në mendjen e popullit serb atë modul mendimi që ka kultivuar armiqësinë ndaj fqinjit. Është fytyra e nacionalizmit serb, që demonstrohet në këtë mënyrë. Domethënë është kultivuar gjithmonë.
Pse është vonuar apo ka munguar nacionalizmi shqiptar?


Beqir Meta - Nacionalizmi shqiptar ka hyrë vonë në lojë, edhe për faktin se jemi krijuar vonë si shtet. Por ka shumë arsye komplekse pse ka qenë më i dobët. Gjatë historisë sonë vërehet gjithashtu se nuk kemi asnjë proces hipernacionalizmi.

Kemi proces të rritjes së ndërgjegjes kombëtare, por që nuk shkon kurrë deri në këtë shkallë. Por ky faktor, sa pozitiv, aq edhe ka ndikuar në një lloj anemie të institucioneve tona 'të zverdhura', apatike, të përkulshme, të paqëndrueshme etj. S'kemi formim institucional, kombëtar.

Shihni ç'ndodh së fundi Shqipëria është ajo që po i bën lëshime Greqisë. Ia bën për shumë arsye dhe për integrimin e vendit në BE etj. Por shihni Maqedoninë, e cila ka probleme më të mëdha se Shqipëria, dhe refuzon edhe hyrjen në NATO apo BE, nëse nuk zgjidhet problemi i emrit.

Maqedonia vë në lojë ekzistencën e saj..

Beqir Meta - Po. Por jo pak i kërcënuar është edhe Jugu i Shqipërisë nga Greqia. Po na kërcënohet hapur identiteti nga hapja e shkollave greke, dhënia e kartës vorio-epiriote, pensionet që jepen fshehur, flamujt grekë, uzuprimi i Kishës Autoqefale dhe heqja e modulit të Nolit, ndërkohë që kisha e Nolit ishte një antidodë e helenizmit.

Dhe shteti ynë i ka miratuar këto në heshtje. Në këtë rast, në këto probleme themelore nuk ka të bëjë më toleranca. Ky është një kërcënim i hapur dhe nuk duhet të ketë tolerancë.
I keni ngritur këto probleme si drejtor i Insitutit të Historisë edhe në takime të drejtpërdrejta qeveritare?

Beqir Meta - Po ja, pak është që flas për këto gjëra me ju për 'Shekullin'. Flas për televizione, radio, bëjmë botime pa fund. Edhe pse nuk investon kush për të sjellë te ne specialistë të rinj që studiojnë jashtë, të kujdesen për studiuesit e historisë. Dhe për këtë duhen fare pak para.

Por për fat të keq si pozita, edhe opozita kanë ndjekur të njëjtën linjë. Kanë krijuar ndaj Greqisë lëshime të mëdha dhe jo normale duke krijuar një politikë ekspansioniste të saj edhe në ekonominë e vendit tonë. Lëshime ndaj një vendi që akoma përdor termin Vorio-Epir. Nëse ky term do t'i përkiste të shkuarës së harruarës, edhe hajde! Por gjendja e sotme nuk është normale.

Të luftojmë komunizmin... Kush?

Nga Ajet Nuro



Shkas për këtë shkrim janë bërë disa ngjarje të fundit të cilat më bëjnë të pyes vehten: Kemi moral ne shqiptarët? Mbase është pak e rëndë si pyetje por ja që realiteti është i tillë që përgjigja mund të jetë edhe më e rëndë, pra mohuese. Para disa ditësh, gazetari Frank Shkreli që në titull shkruante “ Ende lëvdata për lugatin” Vrejtja e tij (dhe me vend... ) ishte glorifikimi i diktatorit Hoxha, përkujtimet, jo vetëm nga disa ekstremist enverist por edhe nga personalitete politike, i ditës së vdekjes së “gogolit” shqiptar.


              PROF. SAMI REPISHTI

 Para mëse dy javësh Profesori Sami Repishti* (edhe ky zë vjenë nga Shtetet e Bashkuara...) lëshon thirrjen-titull: EVIDENTIMI, DENONCIMI DHE DËNIMI I KRIMIT KOMUNIST DETYRË ATDHETARE. 

Pyetja që me të drejtë shtrohet në këtë rast është: Ende me komunizmin, ende me diktatorin?

 Dhe përgjigja logjike do të ishte: Mjaft më. Fatkeqësisht, komunizmi në Shqipëri nuk është rrëzuar përderisas ai nuk është dënuar zyrtarisht.


     Lideri komunist Enver Hoxha

Komunizmi shqiptar ka nevojë për një Nuremberg. Shumë gazetar (unë do t'i quaja gazetaruc....) u djeg miza ndonjëherë dhe kujtojnë se kaluan 20 vjetë nga “rënia” e komunizmit dhe nuk ka më lezet...

Për të parë se çdo të thotë të dënosh komunizmin, diktatorët dhe kriminelët le të shikojmë se çfarë bëjnë të tjerët.



GAZETARI  ALBERT ZHOLI

Le të marrim shembull Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Amerika ishte nga të vetmit shtete që nuk lejoi me ligj shpalljen e partive politike komuniste. Edhe pse LDB (Lufta e Dytë Botërore) ka 65 vjetë që ka mbaruar në formularët e vizës për të hyrë në këtë shtet kërkohet të dihet nëse vizitori ka lidhje të afërt ose të largët me nazistët. Në Amerikë, nuk lejohet të hyjë asnjë person që ka një njollë krimi (përfshi edhe krime të vogla si vjedhja apo dhuna ndaj të tjerëve...).

Ndryshe nga Amerika, Shqipëria kurr nuk ka marr guzimit të dënoj ata që kanë bërë krime jo vetëm ndaj atyre që u vranë (gabimi ynë është se tek të persekutuarët fusim vetëm ata që u vranë, që u etiketuan armiq të popullit dhe të internuarit...) duke harruar se çdo shqiptar edhe ata që nuk ishin armiq kishin lidhje (edhe kur ishin ndar për t'a mbajtur biografinë të pastër...) me një armik ose ishin pjesë e atij burgu në qiell të hapur që krijoi diktatura.

Madje ka edhe më keq, tek ende sot ka shqiptarë që shikojnë ëndrra të këqia ku u shfaqet diktatori-lugat, ndërkohë që të tjerë e shikojnë të sotmen sipas fillit të kuq që u këput me shembjen e murit të Berlinit.


  KIÇO  MUSTAQI

Duke vazhduar me shembuj nga zgjidhja e çështjes së diktaturës e diktatorëve, le të marrim shembullin e Gjermanisë. Pas LDB Gjermania dhe gjermanët u ndanë nga e kaluara naziste. Gjyqi i Nurembergut ishte gjyqi kundër nazizmit por edhe i ndërgjegjësimit rreth të këqiave që solli ai regjim.

 Të flasësh për Hitlerin në Gjermani siç flitet në Shqipëri për Hoxhën është fyerja më e madhe ndaj kombit gjerman. Një vepër e tillë dënohet, jo vetëm nga ligji por edhe nga opinioni që është i ndërgjegjësuar. Kombi shqiptar nuk ka gajle, le të fyhet....


 GJENERALI I  MIRËNJOHUR SHQIPTAR   VELI LLAKAJ


Gazetari Albert Zholi më ka dërguar para mbi një viti një mesazh nga Veli Llakaj që na oraganizuaka shoqata patriotike dhe unë i kërkova publikisht të mos më transmetoj më mesazhe nga figura të tilla që glorifikojnë figurën më të pështirë të historisë shqiptare, diktatorin.

 Por, si gjithmonë këmbëngulja shqiptare bënë të vetën. Zoti Zholi na njeh me të gjitha shkrimet e veta edhe kur unë (se nuk e di të tjerët.... ) nuk kam dëshirë.

Kështu, intervista e tij me znj. Vito Kapo më vjen në kutin postare elektronike pa ftesë. Duke i hedhur një sy shkarazi (nuk kam nge të lexoj çfarë botohet në shtypin shqiptar e aq më tepër për oborrtarët e diktaturës...) lexoj me shpresë se mos intervistuesi (i oborrtarëve) i bënë ndonjë pyetje rreth bëmave të diktaturës, atyre që vetëm një gjykatës mund t'ua bënte...

     KOÇI XOXE

Por, jo. Aty mësojmë për besnikërinë e sekretares ndaj padronit të saj. Aty mësojmë se Hoxha që e donte aq shumë kllasën, shprehet për Xoxen se ai aq klasë shkollë ka dhe se Hoxha ia jepte dokumentat t'i lexonte jo për t'i miratuar por thjesht ... për ti bërë qejfin...



Pra, asnjë fjalë për ata që Hoxha, Kapo e kompani i zhdukën sepse u rrezikohej pushteti...

Ju kujtoni se xhevahiret shqiptare mbarojnë këtu? Gaboheni!

Një libër për Kiço Mustaqin ka dal në treg.

Kush është ky Mustaqi?

Mustaqi ishte ai që në tranzitologji quhet përfaqësues i “hard line” apo përfaqësuesi i linjës së fortë të forcave në pushtet i betuar për të mos lëshuar pé. Por, për autorin e librit, kjo nuk ka rëndësi. Le t'i japim personazhit të librit tonë ngjyra etnike, le t'a quajmë një grek që u bë ministër i mbrojtjes i Shqipërisë.

Harron autori se ai greku quhet minoritar dhe një minoritar grek ishte në radhë të parë qytetar shqiptar jo vetëm me të gjitha të drejtat por në shumë raste edhe pa të padrejtat që u bëheshin qytetarëve shqiptar...


Nuk e kam lexuar librin dhe nuk dua të gjykoj por pyetja ime është: A ka një prokuror shqiptar që ta akuzoj Kiço Mustaqin për krime.

Në libër Kiço Mustaqi sipas një shkrimi recensues që më ra në dorë, ka pranuar se ka urdhëruar të goditet me artileri dhe të fundoset një anije e mbushur me qytatarë shqiptarë që kërkonin me ç'do kusht t'i largoheshin ferrit komunist.

Fatmirësisht, urdhri nuk u zbatua nga vartësit e ministrit që nga ana e tij nuk i paska dënuar.

 O tempora o mores... Ky është një krim i pastër. Prokuror shqiptar?

Nuk e di nëse Shqipëria ka burra të tillë por një i till mund të gjendet në Hagë...

Gjithë ato organizata që përfaqësojnë të persekutuarit por edhe gjithë ata organizma që përgjigjen për vendosjen dhe zbatimin e praktikave demokratike në vend duhet të ndihen.

Shqiptarët janë me moral e madje e vlerësojnë aq shumë moralin sa herë mbas here në emër të moralit bëjnë edhe vrasje.

Kjo, kur preket ajo pjesa personale. Por, nëse fyhet kolektivi, shqiptarët si popull, askush nuk reagon (përveç po t'i fyesh nga partia...)Ka ardhur koha që shqiptarët të ndajnë vlerën nga anti vlera, të mirën nga e keqja. Kush mund t'a bëjë një gjë të tillë.



Unë mund të përgjigjem se kush nuk mund t'a bëjë; ata që e mbajtën dje pushtetin në këmbë dhe ata që i thurin lavde sot. Të tjerët, për hirë të së djeshmes, së sotmes dhe sidomos të ardhmes duhet të reagojnë. Le të mos lëmë të huajtë të na udhëzojnë për çdo gjë.

----------------------

Ajet Nuro jeton në Montreal, Kanada. Është diplomuar në Universitetin e Montrealit në degën Ekonomi e Politikë. Shkruan shpesh në median elektronike. Është administratori i faqes AlbEmigrant.com dhe një kohësisht i faqes Tribuna Shqiptare.


LEXONI:

INTERVISTA I/ Flet Vito Kapo, ish-Presidente e Bashkimit të Grave të Shqipërisë për 34 vjet rresht

Kur lexojmë ca rrëfime të zonjës Kapo

GJUHA E URREJTJES

Nga Vullnet Mato

Pse o njeri flet fjalën e keqe,
sikur të kam vrarë babanë,
sikur të kam zënë ndër leqe,
të kam prerë në besë vëllanë?

Pse më shan me degë e rrënjë,
kudo ku shkon e u flet njerëzve,
sikur përgojova në nder tët ëmë,
sikur të kam rrahur për vdekje?

Pse harxhon aq shumë të holla
të më nxish më të zi se blozë,
sikur të kam marrë disa miliona,
duke të bërë hile në bixhoz?

Pse më ndërsen çdo lloj briri,
bën zagarë njerëzit e shkretë,
sikur zgjidha qenin nga zinxhiri,
dhe të copëtoi këmishë e brekë?

Pse më urren bre kot së koti,
kur mund të jemi miq për kokë,
kur mund të qeshim e të lozim,
pa të pimë dhe ndonjë gotë?

Gërmo pak për etërit shekullarë,
se mund të dalim dy degë në lis,
mund të kemi një gjak në damarë,
me ata që nderuan shpatat e Arbërisë.

Zgjidh në fjalor fjalë dashurie,
goja e hidhur të kullojë musht,
pastaj bijtë e tim biri dhe sat bije,
mund të na bëjnë edhe krushq.

Sikur gjuhën ta ëmbëlsonim bashkë,
të gjithë sa jemi në të shenjtat brigje,
të na pikonte goja vetëm mjaltë,
do na kishte bota në krye të miqve...