Mos harro te me dergosh nje puthje...

VASIL  TABAKU ka lindur në Lushnje(10.9.1953), në një familje me origjinë nga Gramshi. Pas disa muajsh familja e tij do të transferohet në zonën e Mallakastrës në qytetin e Ballshit, ku e kaloi fëmijërinë dhe rininë. Arsimin tetëvjeçar e kreu në Ballsh, sikurse edhe atë të mesëm në Shkollën e Mesme të Bashkuar “Derivsh Hekali”.

Poeti, shkrimtari dhe publicisti Vasil Tabaku, krijimtarinë letrare–artistike e ka filluar që në bankat e shkollës tetëvjeçare, kurse botimet e para poetike i ka publikuar në vitet e shkollës së mesme, në organet e shtypit letrar të kohës.

Në vitin 1977 ka përfunduar Studimet e Larta, Fakulteti Gjuhë – Letërsi në Universitetin e Tiranës me rezultate të shkëlqyera, një vit më vonë ka dhënë provimet plotësuese dhe ka kryer edhe Fakultetin e Gazetarisë.

 Në vitin 1987 ka ndjekur për dy vjet Studimet e Larta pas Universitare në specializimin për skenarist i filmit artistik dhe ekranit televiziv, ku është diplomuar po ashtu me sukses të shkëlqyeshëm.

 Në vitin 1995 ka kryer trajnim dymujor për gazetari televizive pranë TRT - Ankara, Turqi.

Edhe pse që student botoi librin e parë dhe dhjetëra cikle poetike në gazetat letrare të kohës si dhe shumë artikuj studimor dhe publicistikë, pushtetarët komunist të asaj kohe, nuk i dhanë mundësinë të punonte në ndonjë qendër të zhvilluar apo shkollë qyteti, por “e detyruan?!”në shtator të vitit 1977 të filloj punën si mësues në fshatin Ninësh të Mallakastrës gjer në qershor të vitit 1978.



Më pas Vasil Tabakun do ta gjejmë në këto detyra dhe funksione profesionale:

- l978 – 1986, drejtues në Pallatin e Kulturës Ballsh.

- 1986 – 1987, gazetar në gazetën “Drita”, organ i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë.

- 1987 – 1993, skenarist i filmit artistik në Kinostudion “Shqipëria e Re”, Tiranë.

-1992 – 1993, kryeredaktor i Revistës “Film” organ i Kinostudios dhe Film – Distribucion.

- 1993 – 1998, gazetar në Radio Televizionin Shtetëror (RTSH), Tiranë.

- 1998, hiqet nga TVSH për shkak të bindjeve të tija politike të djathta, mishëruar edhe në emisionet e tij televizive si dhe në shumë shkrime dhe analiza të botuara në shtypin e ditës si ”RD“, ”Tribuna Demokratike“, “Republika“, ”Drita“, “Albania“ etj.

- 1998 – 1999, gazetar në gazetën “Liria“, organ i shoqatës së ish të dënuarve politikë të Shqipërisë.

- 1999 - 2000, gazetar në Radio Kontakt, Tiranë.

- 2000 – 2001, gazetar në TV- ATN – 1, Tiranë.

- 2001 – 2002, kryeredaktor i gazetës „Tirana demokratike“ organ i PD Tiranë.

- 2002 – 2003, kryeredaktor i gazetës “Lajmëtari i Lirisë“ organ i shoqatës për integrim të ish të përndjekurve politikë.

- 2003 – 2004, kryeredaktor i TV – ATN - 1 dhe Reporter i Radios Ndërkombëtare „IRIB“, komentator politikë në “Radio Nacional”, bashkëpunëtor i gazetës “Bota Sot”në Zvicër etj.

- 2004 –2005, Vasil Tabaku mbetet i papunë.

- Që nga viti 2007, Vasil Tabaku punon gazetar në Agjencinë Telegrafike Shqiptare ATSH.

SHKRIME, TRAJTESA E PUBLIKIME NË FUSHËN E PUBLICISTIKËS:

Vasil Tabaku, ka botuar rreth 5450 shkrime publicistike, analiza politike, sociale, shoqërore si dhe shkrime te veçanta studimore në fushën e letërsisë, folklorit dhe kritikës letrare, në këto organe: “Drita”, “Zëri i Rinisë”, në revistat: “Nëntori” e “Ylli”. Pas vitit 1991 ka botuar kryesisht në: “Rilindja Demokratike (RD)”, “Tribuna Demokratike”, ”Republika”, ”55”, ”Koha Jonë”, ”Liria”, “Ballkan”, “Sot”, ”Tema”, ”Metropol”, ”Lajmëtari i Lirisë”, ”Drita”, ”Shkodra”, ”Bota Sot” në Zvicër etj. Po ashtu Vasil Tabakun e gjemë me poezi e tregime nëpër gazeta e revista si: “Drita”, “Zëri i Rinise”, “Ylli”, “Nëntori” dhe më pas edhe në: “RD”, “Republika”, “Drita”, “Tema“ etj.

- Vasil Tabaku është autor i rreth dyzet e pesë dokumentarëve artistik televiziv në TVSH dhe ATN – 1. Ka realizuar me qindra emisione televizive dhe radiofonike në “TVSH”, “ATN – 1”, në “Radio Kontakt”, “Radio Nacional” dhe së fundi edhe në Radion Ndërkombëtare “IRIB”.

VEPRAT LETRARE:

1. “Hyrja e Pranverës“, poezi, 1976.

2. “Në të gjitha ditët“, poezi, 1981.

3. “Me këngën time dhe jetën“, poezi, 1987.

4. “Ndërrimi i epokave“, studime, 1988.

5. “Bota në sytë e mi”, ese, 1990.

6. „Klithmë drite“, poezi, 1998.

7. “Vit i mbrapsht“, ese politike, l998.

8. “Zgjim i dhimbjes“, ese dhe studime social – shoqërore, 1999.

9. “Vështrim i ngrirë”, poezi dhe ese, 2000.

10. “Shqipëria në udhëkryq, apo politika e kryqëzuar?”, studime dhe artikuj politikë, 2001.

11. “Shkolla Iraniane dhe Shqipëria”, studime dhe intervista me akademikë dhe personalitete të shquara, 2005.

12. “Monumentet e munguara të Demokracisë”, libër eseistiko – publicistikë, 2006.

13. ”Baleti i drerit të plagosur“, roman, 2007.

14. “SHKOLLA IRANIANE DHE SHQIPËRIA”, është përkthyer në gjuhën persishte, Teheran, 2004.

Etj.

ËSHTË PREZANTUAR:

15. Hasan Hasani: “LEKSIKONI I SHKRIMTARËVE SHQIPTARË 1501 – 2001”, Prishtinë 2003.
16. Ferdinan Laholli: “ANTOLOGJI E POEZISË MODERNE SHQIPE – ANTHELOGIE DER MODERNEN ALBANISCHEN LYRIK”, Holzminde/Germany, 2003.

Përveç kësaj veprimtarie të begatshëm që përmendëm më lart Vasil Tabaku ka në proces të finalizimit edhe dy libra, një roman dhe një libër poetik, kurse një pjese e krijimeve poetike i janë përkthyer edhe në gjermanisht, italisht dhe persisht. Ai njehë mirë italishten dhe rusishten.

HYRJA E PRANVERËS

Nga gëmusha e bleruar
U ngrit zogu
Dhe nga krahët
Shkundi dimrin.
Marsi
Me mijëra manushaqe
Puthi tonën…
Me një lirikë
Pranverën putha edhe unë…

Gëzuash pranverë
Afshi yt
Është në çeljen e luleshqerrës
Në biqet e grurit
Dhe bisqet e pemës
Në frymëmarrjen e blerimit
Në receptorin ku telefonon kjo vajzë
Adresën time të largët veriore…
Është në kopshtin e këtyre fëmijëve
Që emrin tënd
Cicërojnë brenda një vjershe.
Frymëmarrja jote pranverë
Është në dashurinë e ushtarit
Që në jakën e kapotës
Mban të çelur një burbuqe
Afshi yt është kudo stinë ripërtëritëse…

POEZIA E NËNËS

Retë dridhen lehtë përmbi hënë
Si shamia jote përmbi thinja
Paske dalë t’më presësh
Paske dalë mok e mira nënë,
Me njërën dorë nga gëzimi
Harruar tek zemra…

Paske dalë,
Buza ç’tu dridhka prej mallit…
Ç’mendon ashtu moj e mirë
Ç’mendon?…
Mos valle dhimbjet e ditëve te largëta…

Si rrezja
Fijen e njomë të barit
Më rrite
Ngrohtësia jote
U bë dashuria ime…
Puthjet e tua
Ëndrrat e mia
Dhe qumështi yt
Janë vet jeta
Vet dashuria…

FËMIJËRIA

Macja
Që loz
Me lëmshin e kaltër të mbesës
Nuk shthur thjeshtë një lëmsh
Kujtimet e mia zgjidh,
Fijet e jetës
Shpleks lehtë-lehtë,
Ditët e para të fëmijërisë…

Ditët e para të rritjes,
Këmbët e vrara nga gurët,
Këmishën e zbardhur
Varur në gardh…
Festa e abetares
Rrepa dhe gjyshi i bardhë
Një këngë e sapo mësuar
Tek fluturonte mbi gjithë kopshtin
Një pushkë druri sipër tavolinës
Me inicialet e gdhendura të emrit tim
Dhe një flamur i vogël
Në duart e mia…
U rritëm kaq shpejt…
Po fëmijëria
Më duket sikur
Zgjuar,
Gjithë zëra, prapa derës është…

Loz macja
Loz edhe mbesa ime Shpresa
Ngadalë lëmshin e kaltër mbledhin
Ngadalë sikur druhen
Mos fëmijërinë time trembin…

URA E QABESË
(Baladë)

Urë e largët në Lindje
Urë me gurë të mëdhenj
Nxirë si muzgje
Me shpinën shekullore
Kërrusur nga pasha e qindra ushtrive…
Ushtri që dynden drejt Orientit
Mbytur në zheg e pluhur.
Duke mbartur mbi vite
Peshën qiklopike të tragjedive…

Bir i Shqipërisë
Kaloi mbi ty
Mbi ty treti rininë
Nën flamuj e klithma të huaja
Poshtë qiellit zhuritës
Të saharasë së vdekjes

Urë e Qabesë
Si hyre kështu në këngët tona
Në pikën e lotit të nënave
Në ëndrrat e brishta të vajzave
Në dridhjen e buzëve që thaheshin,
Ndërsa në krahët e grave
Mbetej emri i nizamit pa varr?…

Urë e Qabesë
Kënga jote e zezë
Këndohej si himn i dhimbjes
Nën çati prej kashte
Rrënuar nga pritja…
Oh, mallkuar qofshin
Gjithë luftërat e pafund!
Ushtari i varrosur atje larg
Thërriste i trishtuar…
mbeç more shokë mbeç…

Eh moj urë e zezë
E zeza urë
Mbi shpinën tënde
Gjithë gunga ngrënë nga ikja
Si deve e gjymtuar në shkretëtirë
Nuk ngrihen më re pluhuri
Nga këmbët dhe arabatë
Ti mbete e varrosur brenda këngëve
Monument dhimbjeje
Por arkitektura jote e shëmtuar
Rishfaqet nga shekulli në shekull
Në imagjinatën e kombeve…

VLORA
(Baladë)

Ecnin, ecnin ata trima
Në luftë drejt Jugut shkonin
Edhe këngën “Vlora… Vlora”
Ndezur epope këndonin.

Ndezur epope këndonte
Edhe trimi gunëbardhë
Si ortek zemërimi zbriste
Të rreptët male radhë radhë.

Zbriste malet radhë radhë
Në ballë puthja seç i digjte
Puthje vashës atje larg
Si e dashurisë lulëkuqe

“Vlora…Vlora…Vlor’ e rrallë”
Ç’janë gjithë këta dasmorë
Me flamur ç’po ndodh vallë,
Deti ç’ka që nxinë moj Vlorë?

Oh nxin deti me dushmanë
Mbushur plotë me gjëmime,
lulet janë trazuar me plagë
seç u skuq pranvera ime…

tufa lulesh mbi të rënët
një zambak plag’ e Selamit
gunën lart çonin erërat
rënë mbi telat e dushmanit.

Rënë mbi telat e dushmanit
Heshtëte zemër e djaloshit
Pushk’ e nxehtë poshtë shkëmbit
Me vështrim përtej detit

Me vështrimin lart mbi det
U përkul një çast dielli
“Vlora… Vlora…” çeli buzët
Dhe pastaj përgjithmon’ fjeti

Fjeti trimi përgjithmonë
Atje larg e priste vajza
Me një grusht të bukur ëndrrash
Me një grusht ëndrrash të bardha…

Po veç shiu me ngadalë
Vinte tej nga perëndimi
E pikonte shkëmb e mal
Lot ’ paprerë hidhërimi

Bashkë me emrin e trimit
Stuhi erdhi vetë kënga
U ngrit mbi shiun e pikëllimit
Zjarr gjëmoi : “Vlora… Vlora…”

VALLJA E TRIMËRISË
(Kur i thanë Hamkos nënës së njërit prej trimave të Rrapo Hekalit se djali i saj ka rënë në male, ajo hoqi shaminë nga koka dhe nisi një valle që sot në Mallakastër e quajnë “Vallja e trimërisë”)

Hankua ish e lehtë si gjethi n’valle
Vajzat pas këngës vinin radhë radhë
Belin e hajthëm këputnin ngadalë
Herë ndezur flakë herë shtruar, shtruar…

Çelnin këngët nga gjoks’ i saj
Çelnin zemrat e vajzave për trimat
Plot dashurit’ ua jepnin pastaj
Djemve të fshatit si vetëtimat.

Një dit’ hanko stuhi doli në valle
Degët e çelura rrept tundnin pemët
Gonxhet pikonin lot ngjyrë alle
Ndërsa zi të dridhshme mbanin këngët

Larg në male kish rënë komiti
Pas istikamit kish heshtur një pushkë
Një rrëkezë gjaku nga shkëmbi zbriti
Dhe Flamuri ishte bërë i kuq prush…

Hankua e hoqi të bardhën shami
Mbi supe iu derdhën flokët e bardhë
Mbi dhimbjen u ngrit stuhi
Në vallen e trimit, gruaja e rrallë…

VJOLLCA
(Motrës)

Vjollca, Vjollca
Thirra tek dritarja e hapur
Dhe prita
Si atëherë të nderje gërshetat jashtë
Të rendnim nëpër kopsht
Në flok
Të të hidhja një grusht me xixëllonja
E gjer në lodhje
Të rendnim me zogjtë…

Ti kishe ikur
Rrugëve të jetës
Duke marrë me vete
Mallin tim
Gërshetat e bukur
Dhe dashurinë…
Në krahët e lumturisë
Qeshje me zë prej gruaje….

Është e vërtetë,
Ti një ditë
Do të ikje
Por nuk duhet të harrosh
Dritaren tonë Vjollca
Dritaren nga shikonim botën…
As kopshtin e vogël
Dhe rrugën tonë prej trëndafilash…
Zërat tanë
Rendin
Me mbresa drite mbi supe
Nëpër hapësirat e qytetit
Që ne të dy
Ndërtonim dikur
Në arkitekturën naive
të imagjinatës sonë…

GJITHMONË MBETET DIÇKA

Gjithmonë
Mbetet diçka mes nesh
Gjurmët e lodhjes
Dhe fytyra e lumturisë

Nga një grumbull zhavorri
E gurësh
Mbin një qytet…

Mbi egërsinë prej uji
Të një lumi
Ngrihet dritë

Mbi ashpërsinë e gjelbër
Të një mali
Mxherrim bukë

E mbi vitet që ikin dhe ikin
Lëmë zërin tonë…

DITA E NJË SHTATORIT
(Enkelejdës 6 vjeçare)

Është i pafund numri i luleve
Emrat e tyre, të panumërt janë
Ashtu si emrat e gjithë fëmijëve
Që sot ulen në bagën e parë…

Ngjyrat e luleve janë të shumta
Si ëndrrat tuaja o gjashtëvjeçarë
Aty ku fillon të hedh hapin A-ja
Krahët tuaj, fluturim kanë marrë.

Është ngritja juaj e dytë në këmbë
Rrugë e germave që të çon në jetë
Këtej janë nisur të gjithë nga kjo bangë
Të gjithë – heronj dhe njerëz të thjeshtë…

PASQYRIM

Saranda
Vajzë gazmore
E porsa zgjuar
Para pasqyrës së dridhshme të Jonit
Ri e drojtur
Me agrumet e shpleksura
Tek ia krehin erërat
Me kaktuset e gjelbërt si qerpik
Dhe diellin
Ndalur ngrohtësisht si buzëqeshje
Mbi buzët ku fle puthja…

Kështu e pash këtë mëngjes Sarandën
Në pasqyrën e kthjelltë të detit
Portin e vogël
Me anijet ngarkuar me grurë dhe agrume
Dhe pallatet
Tek shtohen
Si çerdhet e pranverës
Rrugët e saj
Si një maratonë ëndrrash
Dhe shkallaret e blerta me gjelbërim
Ndërtuar
Nga dashuria e të rinjve…

JAM MALLAKASTER

Vendit ku jam rritur

Neper kraharor
Nje stuhi rrufeshe
Dhe ujrat mahnites te Pocemit…
Krahet
mbush me perqafime
Ndersa iki tej
Mbi dallget e valles mallakastriote
I dehur nga dashuria
Mikpritja e rralle
Ndersa
buzeqeshjet e vajzave te bukura
Zene prit
posht degeve te ullinjeve…
Jam Mallakastra…
Jam kenga shperthyese
Mbi gonxhet e perflakura.
Jam brerorja shmgjyrshe e petaleve
Mbi kuroren madheshtore te Gradishtes
Jam puthja e rrembyer fshehtas
Ne luginen e Vjoses
Malli prej pelegrini
Neper guret magjik te Gjanices…
Mos me zgjoni
Me lini ne enderr..
Me lini aty
Mes aromes mahnitese te trendelines
Ku dashuria e pare
Denes ende
Duke pritur…
Po qiejt e thelle te Mallakastres
Pikon mjalt prej yjesh
Me cyrekun verbues te henes
Neper buzet e mia
Copza hene dhe kokerra yjesh
Si nje grusht shegesh te shkerrmoqura…
Mallakaster
Princesha ime fisnike,
Jam dashuruar me ty gjer ne marrezi…
Rruget e tua
Me hijet e bajameve shendritese
Me hapat prej gjethesh te vajzave
Skifteret e veshtrimit te djemeve
Rrembejne
pellumbat e bardh te gjinjeve
dhe ikin tej
neper bokerrima krojesh peshperites
me fshehtesite e fshehtesive
ku fshehtas
zgjohet dashuria…
Jam Mallakaster
Jam zjarri dhe drita
Jam enderra dhe puthja
Jam brohroima e qiejeve te thelle
Me duart te mbushur me vetetima…
Jam Mallakaster
Jam vet bukuria,
vet zgjimi dhe dashuria
Jam dita
e permbytur ne detin e diellit
Me puthjen
Varur tek Hena…

MADHËSHTIA

Ai bëri gjithçka
Edhe këngën e bleu.
Për lavdinë e vet
Porositi dafina dhe degë ulliri,
Rroba të shkëlqyera,
Luks, pasuri, fjalë të bukura.
Hordhitë e servilëve
Me dorë në zemër i uronin
Jetë dhe lavdi.

Nuk e di se si ndodhi
U thye
Një këmbë e fronit madhështor
Dhe ai
U rrëzua për tokë.
Asgjë nuk mundi ta ringritke përsëri
As lekët
As kënga e porositur
As dafinat dhe degët e ullirit
As eunukët e servilizmit, asgjë
Nuk e ribëri atë më
Njëri të parë...
Ai mbeti atje poshtë
I harruar nga të gjithë

Në turmën e panumërt të anonimëve...


GJITHÇKA FEMËRORE

Gjithçka femërore
e vodhën duart e mia...

Rrëmbyen
afshin e puthjes

Prushërima e brishtë
përvëlonte mallin
ti nuk je më

Nga gjithë ajo stuhi e tërbuar
tashmë
ka mbetur
vetëm fantazma e kujtimeve
në një varrezë zërash...

Era e mbrëmjes
luan
me barin e varrezës
si me flokët e tu të gjatë...

IDENTITET

Tani
Jam vetëm
një qiell udhëtues
drejt vdekjes
shndritës
përvëlues
dhe i tejdukshëm
si fjala
Nëpër humnerat e shpirtit
ndiej si gremisen retë
gjëmimet
vetëtimat shkreptitëse
mbi jelet e kuajve të trembur
ku rri e mbërthyer
heshtja ime prej shiu...

IDENTITET

Tani
Jam vetëm
një qiell udhëtues
drejt vdekjes
shndritës
përvëlues
dhe i tejdukshëm
si fjala
Nëpër humnerat e shpirtit
ndiej si gremisen retë
gjëmimet
vetëtimat shkreptitëse
mbi jelet e kuajve të trembur
ku rri e mbërthyer
heshtja ime prej shiu...


NJE BOTE ME DASHURI

Forma magjike e trupit tend
Esht ne duart e mia
Nje shtjelle ajri,
Nje shi puthjesh pafund…
Beuzet e tua
Te pergjakura
Nen ferferima te fshehta
Mbulojne shpirtin
Ndersa hapi yt prej future
Zhben qiejt
Dhe vetetimat
I mbledh ne tufa si lule
I derdh mbi floket e mi te bardhe
I shendron ne pekedhelje tinzare…
Pakam qen nje bubullime
Mbi gjoksin tend
Te shendruar ne ofshame
Ku dy gjinjte e bardhe
Cmenden marrezisht
Neper marrezira
Ku zgjohet e befasuar
Dashuria…
Ne luajme
Ne vuajme
Ne qajme
Ne qeshim
Bejme marrezia pafund
Kerkojme fundin e botes
Ndersa
Paprtiur kuptojme
Se jemi vetem tek filim I fillimit
Ne femijerojme gjer ne pabesi
Brohorasim
Ne festen e shpirtit
Rendim
Rrezohemi
neper shtigje perqafimesh
Pushtohemi
Shendrohemi ne nji
Cmendemi gjer ne cmenduri
Dashurojme pa e ditur
Gjer ne tejdashuri…


RIAERDHJE...

Erdhe ti
Me hapin prej fluture
Mbi kalldrëmin e yjeve…
Dhe unë nuk e dija
Dashuria nuk paska moshë
Bota
Qënka ndertuar prej dashurisë…
Prej dashurisë
Janë ndërtuar dy sytë e tu magjik
Nga dashuria
Buron fjala jote ngazëlluese…
Dashuria,
Qënka vet shpirt yt i bukur
Plot fshehtesi drite dhe enderrash…
Dashuria,
Çeli zambakun e purpurt
Të buzëve të tua,
Ku puthja ndjehet e lumtur…
Dashuria
Janë dy krahët e tu
Të mbushur me qiej perqafimesh

GJEOGRAFIA E MUNGESAVE

Më mungon ti,
kjo
nuk është e gjitha,
është koha
e mungesave të mëdha.
Kërkoj dritën,
kur
nuk kam zjarrin,
prushrimi i yjeve,
më përvëlon kraharorin.

Kanë humbur lumenjtë,
brenda etjes sime.
Nata,
shpall
festën e zezë.
Fjalët,
të lidhura si skllevër,
tërheqin
zinxhirët nëpër terr.

Është rralluar ajri,
koha,
ha vetveten,
duke rendur e masakruar
drejt harrimit.

Më mungon ti,
kjo
nuk është e gjitha
është koha
e mungesave të mëdha.

Koha
i mungon vetvetes.

Kohë, ah koha...
Unë rend
në pakohë të kërkoj kohën...

NJE,DY,TRE…

Nje, dy, tre,...
Numeroj deshirat
Dhe qiejt rrembej,
T’i jap dhurate…
Por qiejte
Nuk mjaftojne.
Nuk mjaftojne lumenjte
Te paket jane detet…
Gjithcka
Eshte e pamjaftueshme
Perpara madheshtise se dashurise…
Nje,dy, tre…
Duart
Bashkohen
lart ne horizont
Dhe ti
duke buzeqeshur
Me thua se nje puthje
eshte gjithcka
Nje puthje
eshte vet liria,
Eshte
jeta jone prej drite
Eshte zjarri I shpirit tone
Dhe magjia e perqafimit…
Na mjafton
vetem nje buzeqeshje
Qe ne
ti hipim kalit te harbuar te gezimit
Dhe te humbim
tej neper fshehetesite tona,
Atje
ku dashuria
feston zhurnmshem
Dhe shndrohet
ne nje uragan pasionesh
Klithmash lumturie
Dhe britma enderrash …
Nje,dy,tre…
Me duaj
Dhe me shkaterro qenien
Shperbem
ne pluhur yjor
Dhe derdhem
Mbi supet e gjithe te dashuruareve…

TROPOJA

-Ja kushtoj miqeve te mi poete tropojane

Valltare elegante
Me nje fashe te kaler reshe
Rreth belit delikat
Ndersa buzeqeshjen magjike
Tund ne ajer
si nje shami prej lule bjeshkesh
dhe boten mbush me dashuri
Me drite vallesh mahnitese…
Tropoja,
Vajza alpine
Me te cilen
jemi dashuruar te gjithe…
Kenga qe fluturon
Mbi majekrahun e brishte
Henen mitike
ka shendruar ne lahute
Tupanat gjemuese
I ka bere prej diellit…
Tropoja
Me emrin e ndertuar prej puthjesh
Nga puthja rilinde…
Tropoja
Shtojzavalle ujvarash
Skllaveron embel veshtrimin tim
Duke me shendruar
pak e nga pak
Ne djaloshin Muji…
Tropoja
Enderra ime prej bore
Ortek I fuqishem pasionesh
Mbi pasqyrat shendritese
te liqeneve malor
Une shoh zerin tim
Shqiponjen madheshtore
Mbi horizontet e thinjur
Me copra legjendash….
Zeri im
Me puthjefjalen Tropoje…


DRITHËRIMË

Ndër duar
një e qarë fëmije,
një tufë dënesash
ngrihen nëpër hapësirë
si një tufë zogjsh
ku dikush ka qëlluar më armë...

Mbi duart e mia
copëra belbëzimesh dhe drithërima
nuk di nga binin...
Diku
një fëmijë qante
mbase për lodrën e tij,
ndoshta për një trill
apo thjeshtë për bukë...

Një e qarë fëmije
vrapon nëpër rrugë
duke u penguar nëpër gurë...

CAMERIA

Ti je tek une
Je Brenda meje
Je dashuria dhe shpresa ime
Je toka dhe qielli I bekuar Cameri
Je emir im I kryqezuar
Mbi ballin e shekullit te ri
Dhimbja e madhe prej dielli
Psheretime e pergjakur
Zeri I prangosur
Dhe heshtja madheshtore e triumfit
Mbi zgjimin e ujit,
reve, shiut dhe rrufeve…
Te kam pritur Cameri
Ne rrugen e gjate te munidmeve
Me Henen e bukur te mbremjes
Me puthjen e purputr te agimit
Por ti Cameria ime martire
Je ende peng I dhimbjes
Ndersa buzeqeshjen
Hedh mbi token e fyer
Si nje drite enderrash…
Mbuluar
Me pelerinen e kesaj drite
Jeta rilindi
Dashurite
Shperthyen
Nje kopesht madheshtor
Puthjesh dhe perqafimesh
Mbi tiranine e vdekjes…
Cameri
Dashuridhimbja ime madheshtore
Kajrafili I pergjakur
Rritur mbi kraharotin e Shqiperise
Por gjersa LIRIA
Te jete dashuria jote Cameri
Shpirti im
Nuk eshte ende shpirt
Zemra ime
Nuk eshte ende zemer
Kenga ime
Nuk eshte ende kenge
Zeri im
Nuk eshte ende ze
Fjala ime
Nuk eshte ende fjale
Puthja ime
Nuk eshte ende puthje
Dashuria ime
Nuk eshte ende dashuri
Por zemrimi im I permbajtur
Zjarre te mdhenje ka ndezur
Ka perflakur qijet
Detet ka shendruar ne thirrje
Dallget ka kthyer ne zera te fuqishem
Horizontet
Tashme jan zgjuar
Bota ka ndalur rrotullimin
Dhe degjon zerin tend Cameria ime…


ETYD

Mbi rruge,
balerinat e pikave te shiut
me marrin per dore...
tej ne horizont,
une pash kalin e lodhur te vrapimeve te mia...
nje buzeqeshje e harruar mbi peme,
me thosh se jeta eshte e bukur...
poshte pemes,
nje pellumb i vrar
dhe macja tinzare qe festonte...


PËRTEJ PRITJES

Veshur me buzeqeshje
Sikur mbi supe
Të kishe hedhur
Pelerinen e argjendët të hënës…
Dhe Bota…
lunate me luftërat,
Dashuritë
puthnin vdekjen
në buzët e ftohta
Liria ishte kryefjala e ditës
Iishin mbaruar fjalët
Kufoma këngësh
Ndertonin qytetin e heshtjes
Vëndi im,
Përmes plagësh
Përshëndeste
dritën që zbriste nga qiejt
Me litar rrufeshë
Sa i gjatë ky tranzicion
Kjo pritje e thinjur shpresash
Mbi krah zogjësh të uritur…
Oh tepër e gjatë pritja përtej pritjes…
MOSKOHA
Më kishin vjedhur duart
Duart e mia të bukura
Harruar,
Mbi fasada të shëndritëshme…
Sytë e mi prej pika uji
Ishin arratisur
Mbi buzët e etjes…
Koha vraponte e shpërfytyruar
Drejt moskohës,
në harrim…
Gjithçka
Ishte një përzjerje orësh, ditësh dhe vitesh
Gjithçka dhe asgjë…
Ndërsa në treg
Një koleksion fytyrash të shpërfytyruara
Shiten si orgjinale..
Kohë e moskohës,
Ti fytyrë e mosfytyrës
Dashuri e mosdashurisë,
urrejtje e mosurrejtjes.
Oh
Më në fund
Ju lutem,
lërmëni në detin e dhimbjes sime…


MASKARENJTE

Per fat te keq I kemi kudo rreth e rrotull nesh…

Buzeqeshja e tye
Nje enjgjell I vjedhur nga miresia
Poshte maskes se buzeqeshjes
Nje fytyre e neveriteshme hakmarrse
Plot mllef ndaj nesh
Plote ligesi ndaj kohes
Dhe plote zezim ndaj drites…
Neper fjalet e tyre
Une shoh si vdes e verteta
Koyfoma e dashurise
Hesht neper arkivolin e buzeve te maskarenjeve
Shpirti I tyre
eshte thjesht nje nate e zeze
me lulet e hidhura te se keqes…
Ata kurre nuk e diten
Cfare eshte dashuria,
Ata kurr nuk njohen perqafimin
Dhe magjine e puthjes…
Maskarenjte
Edhe shpirtin e shesin,
Edhe zemren e kane shendruar ne mall tregu
Maskarenjte
Edhe token e shenjte te Atdheut
E mohoine
E japin peng
Maskarenjte qe nuk e njohin ngjyren e bardhe
Jane miqe vetem me naten…
Maskarenjte
Vrases te padukshem te miqesise
Dhe armiqte e eger te se vertetes
Meritojne vetem nje emr ne shqip
Maskarenje…


ME DUAJ

Eshte e lehte te mos me duash
Eshte e thjeshte te me lesh ne harrim…
Po ti e di
Une jam I gjithi nje puthje
Ku shpirti detezon perms brohoritjeve
Ne pritje te perqafimit...
Perse te mos shkojme
Neper dallget e terbuara te harbimit
Ku jeta cmendet
Ku zemra nuk eshte zemer
Por nje shperthim zjarresh…
Eshte e lehte te mos me duash
Megjithate eshte e pamundur
Futures t’i mohosh fluturimin
Te fshish nga qielli te kalteren e thelle
Eshte e thjeshte te me lesh ne harrim
Por nuk mund te harrosh
Vrapimin e yjeve
Neper buzet e perzhitura te puthjes
Qiellin qe mer fryme
Perms ledhetimeve te tua…
Mos harro
Per dashurine
Kam nevoje
Njesoj si per ajrin
Sepse toka
I lind vet lulet
Per te zbukuruar trupin …
Mos harro te me dergosh nje puthje
Me petalet e kaltera te trandafilit…
Ndersa bota mbusht e tera me celje shumngjyreshe
Ku asnje lule nuk eshte e njejte
Dhe gjithe perqafimet jane ndryshe….

VETMI

Perqafimi im
Ky shall transparent
Mbi gjoksin tend
Ku zgjohen
Dy pellumbat e trmbur te gjinjeve
Ferferine
Dhe humbet lart ne qiell…
Syte e mi prej uji
Pikojne
Mbi puthjen e harruar
Neper diten e zhurmeshme
Heshtja ime prej zambakesh
Keputet lehte
Sic keputet nje re nga horizonti
Prej gishtave te tu…
Dhimbja ime
Shendruar ne gjethe
Shkermoqet ngadale
Nga pakujdesia e gishtave te tu
Ndersa zeri im
Iken per te mos u kthyer me kurre
Mbi krahet e futures…
Une gjith dhimbje
Koken mbeshtes
Mbi krharorin e ftohet te vetmise…



PRISHTINA

Nje toke
E bere prej shpirtit tim
Prej dhimbjes dhe krenarise
Prej drites dhe zjarrit te zemres sone…
Prishtine.
Emri I identitetit tim shqiptar
Fjala e dashurise sime te madhe
Dhe puthja prej qielli
Ku perqafohen horizontet…
Kam rene ne gjunje para teje
Qytet I lirise.
Neper guret e rruges
Lemoj hapat e heronjeve
Jeta e tyre
Eshte shendruar ne buzeqeshen tende
Na mallin tend,
Ne perqafimputhjen
Dhe lotedritezimin tend Prishtine…
Jam dashuria jote
Jam zeri yt prej pike loti
Dhe grimca lumturie pakufij
Jam zambaku I celur ne kraharorin tend
Prishtine,
Frymemarrja jote
Mbush qiejt
I jepe jete gjithe bijeve te KOSOVES
Nepre krahet e plagosur te rruzullit
Ata si zogjte
Presin tu forcohen krahet
Per te rendur ne nje fluturim pakthim
Drejt teje Prishtine…
Epokat
Shfletojne horizontet
Si flete te histories
Perms gjemimeve te viteve
Gishtat e mi te drojtur
Shkruajne kryeemrin e paqes
Prishtine…

Tirane 21 shtetor 2012

KLITHMË

Zgjat dorën ta kap
Një tufë zjarresh
Përvëlojnë gishtat
Mbi shpinën e një zogu
Fluturon
brenga jonë
prej ajri dhe drite
Të gjithë e shikojnë
Dhe askush
nuk e dëgjon
Ndërsa shikoj malin
të çahet tejpërtej


TI KE IKUR...

Të kam dhe nuk të kam pranë...
Duart tona
Dy krahë shpendi të trembura
Ndërsa dhimbja
Shndërrohej në një puthje pa fjalë...
Unë kisha përqafuar qiellin
Dhe ndieja yjet
Të më përvëlonin buzët
Si pika loti të nxehtë...
Tashmë...
Ti je një zjarr shndritës
Nëpër shpirtin tim
Të shndërruar në qiell...


XHAMIA BLU

Kisha hyrë
Në brendësi të qiejve.
Një mysliman
Ulej dhe ngrihej
Si pendul i orëve të shpirtit njerëzor
Një qetësi perëndish
Me gjestin madhështor të faljes.
Ishte çasti
Kur Turqia
Binte në gjunjë përpara Zotit.

Stamboll, gusht l994.


VALS BLU

Se kush mi ka vjedhur fjalët
Danubi
Derdh blunë e thellë drejt qiellit.
Mbi valë
Valsi i bukur i Hënës
Sonte
Nuk jam vetvetja.
Sonte
Jam Hëna mbi Danub
Heshtja ime
Një varkë që ikën drejt qiellit...

IDENITITI

Veshtrimi im
Eshte mosha e dhimbje.
Eshte mbremja e dashurise,
Eshte heshtja e puthjes
Dhe zgjimi I zemrimit
Mos e prekni…
Frymemarrja ime
Eshte
Qielli I te braktisurve
Rruga plot stuhi e shprese
Dhe rilindja e drites
Perms syrit te femijes
Mos e zgjoni frymemarrjen time…
Merrmeni perdore
Drejt hapsirave te shpirti tuaj
Dhe bemini enderren e muzgut
Ku mengjeset struken
Si zogje qe presin
T’u lindin krahet….



KOSOVA tashme jeton LIRINE e saj te plot, ajo tashme pas mbikqyrjes se nderkombetareve per Pavarsine e saj, eshte me teper krenare, fisnike, dinjitoze dhe Demokratike. Kosova tashme ehte shpirti yne, zeri yne, fjala jone, enderra jone, dashuria jone dhe toka e cdo shqiptari...

Dashuria ime

E ka emrin KOSOVË
Dhimbja ime
Ka portretin e KOSOVËS
Malli im
Ka frymëmarrjen e KOSOVËS
Shpresa ime
Është e nesërmja e KOSOVËS
Ëndrra ime
Është syri i KOSOVËS
Zgjimi im
Është një diell i ngrohtë KOSOVE...
Unë nuk jam pjesë
As copë, as fragment
Unë jam vet KOSOVA
Jam SHQIPËRIA...

Si kurohet prostata, stomaku, gurët në veshka, migrena, diabeti dhe astma

Gjithnjë e më shpesh po vihet re se kur arteret përbrenda janë të prekura apo të acaruara, kolesterola dhe pllakëzat e kane kanë më të lehtë për t’u grumbulluar përgjatë mureve të brendëshme të artereve. Sipas të dhënave pushimi i zemrës nuk shkaktohet vetëm nga pompimi i pa mjaftueshëm i gjakut, por edhe atëherë kur pompimi i gjakut është normal, por zemra nuk është në gjendje ta absorbojë atë.Në afro 50 përqind të rasteve pushimi i zemrës ndodh nga që zemra është e sforcuar dhe për këtë arsye nuk mund të thith gjak të mjaftueshëm, megjithëse pompimi është normal. Ky rast quhet diastolic dhe pikërisht për këtë arësye mjekët rekomandojnë zbatimin e masave parandaluese kundër presionit të lartë të gjakut dhe nivelit të lartë të kolesterinës. Ata thonë se pushimi i zemrës, pavarësisht nga arsyet, është një sindromë fatale, që shkaktohet nga sëmundje të ndryshme kardiovaskulare. Simptomat tipike të kësaj syndrome janë lodhja, vështirësi në frymëmarrje, ënjtje të këmbëve dhe probleme në ritmin e rrahjeve të zemrës.
Femrat
Shenjat e sëmundjes së zemrës te gratë paraqiten më vonë, nga vitet e tyre të gjashtëdhjeta ose dhjetë vjet më vonë sesa te burrat. Hormonet luajnë rol mbrojtës te gratë para menopauzës, por besimi se gratë janë imune ndaj problemeve të zemrës para menopauzës janë tërësisht të gabueshme. Ekzistojnë dallime të rëndësishme në atë se si reagon sistemi kardiovaskular i gruas ndaj stresit, hormoneve dhe shtresimit të yndyrave dhe helmeve, si për shembull atyre të duhanit. Po ashtu, ekzistojnë edhe disa dallime në masë të konsiderueshme të mëdha rreth asaj se me çfarë agresiviteti i shërojnë mjekët problemet e zemrës te gratë - madje edhe në ambulancën për ndihmën e shpejtë ato nuk e fitojnë përkujdesjen e duhur ose së paku të tillë siç u ofrohet burrave me probleme të zemrës. Një pjesë e problemit janë edhe të gjitha fushatat për rrezikun nga kanceri në gji, me të cilën mashtrohen gratë që të besojnë se ajo është sëmundja e vetme nga e cila duhet të ruhen.
Duhani
Rreziku më i madh për gratë është pirja e duhanit. Sipas specialistëve të gjitha ato ferma që pijnë rregullisht duhan janë të prirura që në moshën 70 vjeçare të pësojnë akat në zemër. Pikërisht për këtë arësye ata I rekomandojnë gratë që të jenë në formë të mirë, të bëjnë rregullisht ushtrime gjimnastikore, të ushqehen në mënyrë të rregullt dhe të pushojnë me pirjen e duhanit. Pirja e duhanit është faktori më i madh i rrezikshëm për të dyja gjinitë, para diabetit, tensionit të lartë të gjakut, holesterolit të lartë, trashësisë dhe joaktivitetit fizik.
Alkooli
Po ashtu, edhe pirja e pijeve alkoolike paraqet rrezik si për meshkujt ashtu edhe për femrat. Studimet kanë zbuluar se ata që pijnë më tepër se 21 gota verë ose birrë në javë kanë 70 për qind gjasa më të mëdha të vuajnë nga sulmi në zemër. Nga ana tjetër në këtë grupim alkolistësh, ata që mund ta vuajnë të parët atakun, janë të gjithë personat që e kanë të tarshëguar sëmundjen e zemrës. Pra që do të thotë që njëri nga prindërit e personave të ketë pasur probleme me zemrën.
Yndyra
Ajo duhet eleminuar domosdoshmërisht në të gjitha vaktet e njerzve. Shtresat e yndyrës pa marrë parasysh nëse janë në arteriet kryesore ose në ato më të vogla, kanë lidhje të drejtpërdrejtë me artisklerozën, ose trashjen e arterieve, në mënyrë të barabartë si për meshkujt ashtu edhe pëe femrat, sipas gjatësisë së tërë arteries. Ky proçes sipas mjekëve është analog, në bazë të së cilit burrat dhe gratë trashen. Kur trashen burrat kjo shtresohet rreth stomakut të tyre. Kur trashen gratë zakonisht pesha shpërndahet kudo.

Shkenca/Si mund të luftohet sëmundja me arra dhe bajame
Diabeti, si duhet kuruar

Këshillat nga specialistët për pacientët e sheqerit

Diabeti i sheqerit është një sëmundje endokrino-metabolike, që ka të bëjë me mënyrën se si organizmi ynë e përpunon sheqerin (karbohidratet apo glukozën) që ne marrim me ushqimet e ndryshme. Defekti qëndron në pamundësinë e insulinës, një hormon i prodhuar nga pankreasi, për të mbajtur nivelin e sheqerit në gjak në vlerat normale. Insulina ose prodhohet pak (pamjaftueshmëri e pankreasit) ose nuk vepron si duhet për të futur sheqerin brenda në qelizat e indeve të organizmit (pamjaftueshmëri e insulinës). Për rrjedhojë sheqeri është me tepricë në gjak dhe jep shenja të ndryshme (simptoma) si etja, shtimi oreksit, shtimi në peshë, nevoja për urinim të shpeshtë, lodhja e shpejtë, ulja e vëmendjes dhe përqendrimit dhe në përgjithësi një dobësi e përgjithshme. Këto simptoma nuk është e thënë të jenë të gjitha të pranishme tek një pacient me diabet.
Llojet
Diabeti i sheqerit është dy tipesh. Kjo sëmundje në kuptimin e përgjithshëm është e tillë që karakterizohet me rritjen mbi shifrat normale të sheqerit në gjak dhe me daljen e tij nëpërmjet urinës. Përveç ç’rregullimit të sheqernave në diabet ç’rregullohen yndyrnat, kripërat dhe ç’rregullohet metabolizmi i lëndëve. Kjo sëmundje jep ndërlikime akute të menjëhershme dhe ndërlikime kronike që zgjasin gjithë jetën. Në mënyrë të përgjithshme ndërlikimet vijnë si pasojë e uljes apo e ngritjes së sheqerit në gjak, dhe kur këto janë respektivisht të menjëhershme, të sëmurët bien në gjendje kome ose në gjumë të thellë. Por sëmundja e diabetit ndikon gjithashtu dhe prek arteriet e zemrës, nga ku mund të shfaqen edhe infarkte të cilat janë sëmundje tepër të rrezikshme ose kur dëmtohen arteriet e këmbës, shfaqet gangrena e këmbës, kur dëmtohen arteriet e syrit shfaqet një ndërlikim nga i cili sëmuren të dy sytë edhe i sëmuri mund të humbë edhe shikimin, kur dëmtohen arteriet e veshkës shfaqet një dëmtim që në popull njihet me termin azotemia. Për këtë unë do të rekomandoja dietat diabetike si edhe disa ilaçe barna popullore që së fundmi kanë dalë në treg në vendin tonë.
Barnat
Sulfoniluret, janë barnat kryesore me të cilat trajtohet sëmundja e diabetit. Më tej të gjithë diabetikët kurohet rregullisht me insulinë. Insulina ultra e shpejtë, nëse para buke, injektimi duhet të bëhet 20 minuta para ngrënies. Pas injektimit, niveli maksimal në gjak arrihet brenda 1 ore dhe efekti zgjat 3-4 orë. Insulina e shpejtë, nëse edhe kjo merret para buke, injektimi bëhet 60 minuta para ngrënies. Efekti zgjat 5-7 orë.

Këshillat
1-Pacientët me diabet duhet të kontrollojnë peshën
2-Duhet të kufizojnë sheqernat e rafinuara
3-Duhet të rrisin sasinë e fibrës në dietë
4-Yndyrnat duhet të jenë vajra me 1 lidhje dyfishe (si p.sh. vaji i ullirit).
5-Duhet t’i shtojnë dietës së tyre arra
6-Efikase edhe bajamet
Shenjat
1-Dhimbje barku
2-Frymëmarrje të ngadalta e të thella
3-Prani e ketoneve në gjak dhe në urinë

Këshilla dhe rekomandime për grupmosha të ndryshme
Gurët në veshka, pse formohen

Si trajtohen të sëmurët me veshka, kurat

Guri në veshkë është një masë e fortë, që ndodh kur përbërësit e kalciumit ose kimikate të tjera në urinë, formojnë kristale që ngjiten së bashku. Këto kristale, rriten dhe formojnë gurë, të cilët luhaten nga një kokërr gruri në një top golfi. Gurët në veshka janë më të zakonshme tek burrat, dhe më saktësisht, katër në pesë raste, kanë gurë në veshka. Normalisht, urina përmban substanca që parandalojnë formimin e kristaleve. Megjithatë, kjo nuk funksionon për të gjithë. Disa nga faktorët që kontribuojnë në formimin e gurëve tek njerëzit e prekshëm janë: marrja e pakët e lëngjeve, infeksione kronike në rrugët urinare, keqpërdorim i disa mjekimeve, bllokim i rrugëve urinare, aktivitet i kufizuar për disa javë, disa sëmundje të caktuara gjenetike dhe metabolike.
Simptomat
Disa njerëz, mund të mos kenë simptoma, por jo gjithmonë të pakuptueshme, si: dhimbje të mëdha në veshka apo në barkun poshtë dhe ndihen në ije. Dhimbja mund të zgjasë nga minuta në orë, e ndjekur nga periudha qetësie; të vjella, temperaturë, ethe dhe dobësi, urinë e turbullt apo me erë të keqe, bllokim i daljes së urinës. Prezencën e gurëve në veshka e identifikojnë rrezet X. Teknikat e specializuara të rrezeve X (ndonjëherë edhe me injeksione me ngjyrë) apo me ultratinguj, mund të përdoren për të identifikuar më me saktësi masën dhe vendndodhjen e gurëve dhe për të identifikuar funksionimin e veshkave. Testet e gjakut dhe urinës mund ta ndihmojnë një doktor për të gjetur se çfarë po e shkakton gurin dhe të planifikojë trajtimin më të mirë.
Parandalimi
Trajtimet që mund të parandalojnë formimin e gurëve në veshka janë të mundshme në çdo rast. Prova të qëndrueshme sugjerojnë se marrja e lëngjeve në sasi të madhe mund të ulë rrezikun e gurëve. Përveç kësaj, sapo të zbulohet shkaku i formimit të gurit, mund të përdoren mjekime të ndryshme apo ndryshime në dietë për të parandaluar gurët e rinj. Tipi i mjekimit, varet nga gjaku dhe testet e urinës. Përveç se zbrazni mbeturinat dhe lëngjet nga trupi juaj, veshkat tuaja luajnë edhe këto role të rëndësishme: rregullojnë ujin në trup dhe përbërës të tjerë kimikë në gjak si: sodiumin, potasin, fosforin dhe kalciumin; largojnë mjekimet dhe helmimet nga trupi juaj; çlirojnë hormonet në gjak për të ndihmuar trupin; rregullojnë presionin e gjakut; krijojnë qelizat e kuqe; nxisin kockat e forta.

6 keshillat rekomandohen për pacientët që kanë probleme me veshkat,mes të cilave më e rëndësishme është të pihen më shumë se tre litra lëngje në ditë. Gjithashtu këta pacientë duhet të evitojnë kripërat dhe yndyrnat.

3 tipe mjekimesh janë të përshtatshme për ata pacientë q ë kanë probleme me veshkat. Megjithatë sipas specialistëve tipi I mjekimit varet nga gjaku dhe testet e urinës, që I bëhen çdo pacienti, dhe pjesa më e madhe ndryshojnë nga njëra-tjetra.

70 për qind e njerzve që kanë probleme me veshkat, shqetësimet e tyre të para I kanë ndjerë që në moshën 25 vjeçare. Sipas specialistëve shfaqja e gurëve në veshka është karakteristike për të gjithë pacinetët që më vonë kanë nevojë për trajtim të vazhdueshëm.

Studimet/Pjesa më e madhe e sëmundjeve shkaktohen nga dhjami i tepërt
Si duhet të kurohet mbipesha

Sot lufta kundër kileve të tepërta nuk është vetëm një problem individual, ai tashmë është kthyer në problem social dhe qeveritar. Shkencëtarët u bëjnë thirrje, në mënyrë të veçantë prindërve për një kontroll më rigoroz ndaj reklamave që u drejtohen fëmijëve, duke ndikuar negativisht në mënyrën e tyre të të ushqyerit. Sipas tyre, reklamat ndikojnë mbi sjelljen e fëmijëve ndaj ushqimit, duke i drejtuar nga fastfood-et (ushqimet e gatuara shpejt) apo atyre të paketuara, të mbushura me yndyrna dhe sheqerna të tepërta për dietën e fëmijëve dhe të rriturve njëkohësisht. Sipas mjekëve, obeziteti është shkaktarja numër një e sëmundjeve të zemrës dhe diabetit dhe vlerësohet se shkakton gati 70 mijë raste të reja me kancer që zbulohen çdo vit në Evropë. Humbja, qoftë edhe fare pak në peshë, ka një efekt pozitiv të jashtëzakonshëm mbi shëndetin e njeriut, thonë mjekët. Dhe kjo mund të arrihet duke kombinuar të ushqyerin korrekt, perime e fruta, si dhe një rutinë ushtrimesh fizike.Numri i njerëzve mbipeshë po rritet me një ritëm shqetësues, me të janë të lidhura sëmundjet e zemrës, diabeti, presioni i lartë i gjakut, sulmet në zemër, goditjet në tru dhe disa forma të kancerit. Shëndoshja e tepruar është një fenomen që po ndodh kudo që vendet po u nënshtrohen urbanizimit, të ardhurave më të larta, teknologjisë moderne dhe ushqimeve të gatshme, duke lënë më shumë kohë për pushim.

Obeziteti shkurton jetëgjatësinë
)Sipas të dhënave, jeta e personave mbi peshë mund të shkurtohet deri në 25 vjet, nëse mbipesha fillon rreth moshës 20-vjeçare.
Një grua mund të humbasë 5-8 vjet në rast se është mbi peshë
Një burrë mund të humbasë 12 vjet në rast se është mbi peshë.

Semundja e zemrës
Mbipesha është shkaktari numër një i vdekjeve dhe atakeve të shkaktuara nga mbipesha. Sipas specialistëve, si femrat ashtu edhe meshkujt janë të destinuar që të vuajnë nga sëmundjet e zemrës, pa dallim moshe dhe gjinie.

3-Kanceri
që shfaqet nga mbipesha
Disa forma të ndryshme të kancerit bëhen të mundura edhe nga mbipesha. Sidomos në rastet kur personi ka nisur të shëndoshet që në moshë të re. )Medikamentet që mund të përdoren kundër dhjamosjes, mund të rritin rrezikun e kancerit.

Stomaku ndikon mbi oreksin
Megjithëse njerëzit më të shëndoshë priren të kenë oreks më të madh, madhësia e stomakut (dhe jo madhësia e trupit) duket se ndikon ndjenjën e ngopjes gjatë dhe pas ngrënies. Ky përfundim shkencor zbulon se faktorët që kontrollojnë vëllimin e stomakut, pavarësisht nga madhësia e trupit, janë mjete të fuqishme për të luftuar mbipeshën.

Shkenca, sëmundja e trashëguar, pluhuri i dhomës e thekson
Astma, 7 këshillat e mjekëve

Bimët dhe ushqimet që duhet të përdorim pacientët

Astma bronkiale, një sëmundje kronike serioze, që dita ditës po shpeshtohet, dhe futet ndët problemet shëndetësor botërore. Shkaktarët e astmës, si edhe të sëmundjeve tjera atopike, janë alergjenet e ambientit jetësor dhe të disa llojeve të ushqimit. Këtu hyn në rend të parë pluhuri i shtëpisë, ku gjendet një lloj tenje. Sipas të dhënave të shkencëtarëve të ndryshëm, mbi 55% të astmatikëve janë të ndieshëm në këtë tenjë, kurse mbi 30% në qimet dhe epitelin e kafshëve, në mykra (kërpudha) rreth 10% dhe në polen rreth 40%. Mirëpo, rolin kryesor në shfaqjen e astmës e luan trashëgimi. Trashëgohet paraprirja për të reaguar me manifestime alergjike në kontakt me alergjenet e caktuara; në rastin e astmës me reagime pezmatuese alergjike të mukozave bronkiale, që manifestohet me sulme astmatike. Pra, për t'u shfaqur astma, nevojitet prirja e trashëguar dhe kontakti me lëndën alergjike. Astmën e shkaktojnë poleni (pluhuri i disa luleve, qimet e bagëtive, pendlat, pluhuri kur i pastrojmë rrobat me fyrçë, pastaj edhe pluhuri i shtëpisë). Mullinxhinjtë janë të ndieshëm, sepse nga pluhuri që krijohet gjatë bluarjes së drithit, pezmatojnë astmën. Disa të sëmurë janë të ndjeshëm edhe ndaj ushqimit. Asmatikët janë rreptësisht të ndaluar të pinë duhan, kafe, alkool, lëngje të gazuara, të mos pijnë qumësht të lopës, vezë, domate, mish me shumë yndyrë, lëkurën e mishit të pulës, mish te peshkut si dhe ushqim të konservuar
Simptomat
Shenjat klinike te fëmijët, pavarësisht nga mosha, mund të ndahen në tre grupe. Grupi i parë janë fëmijët në gji, ku sulmet astmatike shfaqen me gulçim, grupi i dytë janë fëmijët me astmën e qartë atopike dhe grupi i tretë janë fëmijët me shenja të astmës tipike, por pa mundësi të vërtetimit të konstitucionit atopik. Sëmundja në grupin e parë quhet bronkit obstruktiv recidivues (bronkitit i paraprinë infektimi viral dhe sëmundja më vonë tërhiqet). Sëmundja në grupin e dytë quhet bronkit obstruktiv alergjik recidivues (nëse shenjat e sëmundjes janë shumë të rëndë, përkufizohet si astma). Diskutabil është emir I sëmundjes në grupin e tretë (bronkiti obstruktiv recidivues joalergjik), për të cilën u thuhet prindëve që fëmijës do t'i tërhiqet në moshën e pubertetit. Shenjat më të shpeshtë në fillim të sëmundjes janë ngulçimi, kollitja, marrja frymë me vështirësi, si dhe të dhënat për bronkitet dhe pneumonitet që përsëriten. Ngulçimi është shenja më e shpeshtë e astmës, por për këtë sëmundje duhet të mendohet edhe te kollitjet e paqarta, sidomos natën, si dhe te bronkitet dhe pneumonitet që rikthehen.

Mjekimi
Masat parandaluese të sulmeve astmatike përfshijnë mënjanimin prej të gjithë shkaktuesve të mundshëm. Lëngjet e frutave dhe çajrat e shumëllojshëm me prejardhje bimore japin efekte lehtësuese në rrugët e frymëmarrjes dhe në fyt, duke bërë që kolla të zbutet.

Bimët
Një bimë mjaft frytdhënëse në luftën kundër kollës së shkaktuar nga mushkëritë është edhe lulëkuqja. Nga kjo bimë përdoren vetëm petalet e saj. Çaji i lulëkuqes pihet i ëmbëlsuar me mjaltë, sepse ai jo vetëm i jep ëmbëlsi çajit, por ndihmon edhe në përmirësimin e fytit.

Çokollata
Një grup shkencëtarësh kanë vërtetuar se çokollata është një ushqim mjaft e mirë kundër disa sëmundjeve. Merita i takon teobrominës, një substancë që ndodhet në farat e kakaos, e cila ka rezultuar se është më efikase se kodeina, një nga qetësuesit më të mëdhenj të kollës kronike.

Problemet
Të sëmurët astmatikë vuajnë zakonisht në mbrëmje si dhe gjatë natës. Vuajtja më e theksuar nga asmta është tek njerëzit me gjoks të ngushtë ose deformime nga të cilat tek këta njerëz shkaktohen edhe shtrëmbërime të shpinës.

Këshilla për të evituar sëmundjen e moshës së tretë
Humbja e kujtesës, ja simptomat

Sëmundja e Alzheimerit, ose ndyshe siç njihet më shpesh humbja e kujtesës, lind pas moshës 65 vjecare. Përqindja e popullsisë që preket në këtë moshë është rreth 10 %. Pas kësaj moshe përqindja e popullsise që preket rritet 2% çdo vit, për të arritur rreth 50% në moshën 85 vjecare.Sipas specialistëve sëmundja ka raste qe lind edhe para moshës 65 vjecare, por këto raste janë të rralla dhe karakterizohen nga histori të veçanta
Simptomat
Simptoma me e njohur e kësaj sëmundjeje është harresa, por simptomat janë të shumta. Zakonisht sëmundja fillon me harresa gjithmonë e më të mëdha, të cilat në fillim kanë karakter minimal dhe me kalimin e kohës bëhen gjithmonë e me shqetësuese. Duhet patur kujdes të mos ngatërrohen harresat normale me ato harresa që përbëjnë sëmundje. Psh. është harresë normale të mos mbash mend ku ke parkuar makinën në parkingun e supermerkatës, por është një harresë patologjike të kthehesh në shtëpi pa makinë sepse ke harruar që kishe shkuar me makinë. Të sëmurët me Alzheimer kanë një karakteristikë që e bën më të vështirë diagnostikimin e tyre. Në përgjithësi nuk e pranojne kurrë se janë sëmurë. Prandaj pacientë të tillë zakonisht vijnë të shoqëruar nga ndonjë familjar. Bëjnë batuta për të zhvlerësuar pse janë në spital dhe i duket e çuditshme sesi psh gruaja, është fiksuar qe ai ka probleme. Pra ndihen tërësisht në rregull në vetvete. Vetëm testet e ndryshme (të cilat në Shqipëri me siguri janë në lindje e sipër) mund të nxjerrin në pah deficitin e madh. Simptoma e dytë interesante e kësaj sëmundje është anomia, pra mos gjetja e emrave dhe fjalëve gjatë diskutimeve. Kjo simptomë, në fakt, përbën simptomen e dyte kryesore me të cilën Alzheimeri mund të lindë. Në ato pak raste që sëmundja nuk fillon me harresa, ajo më së shumti fillon me probleme gjuhësore. Sëmundja bën që me kalimin e kohës pacienti të evitojë gjithmonë e më shumë fjalët që nuk i gjen dot dhe të përdorë sinonime dhe përshkrime të gjata për gjëra që kanë fjalën e vet. Simptoma e tretë është çorientimi kohor dhe hapesinor. Ndodh që kur pyet pacientë si këta në çfarë muaji jemi mund tja fusë kot fare. E gjithë kjo, me normalitetin që karakterizon gjithë eksperiencën e pacientëve të këtij lloji. Simptoma të tjera janë: Humbja e kapacitetit të gjykimit llogjik, ndryshime të çuditshme të humorit, ndryshim i personalitetit (këtë e ve re mirë kush ka shume vite që jeton me personin),humbje e dëshirës dhe inisiativës për të bërë shumë gjëra.

Shenjat e sëmundjes
1-Memoria humbet ço ditë e më shumë
2-Personi ka probleme gjyhësore (harron fjalët përkatëse dhe përdor të tjera në vend të falës së duhur)
3-Pjesën më të madhe të kohës është konfuz
4- Gjërat e reja i mban mend me shumë vështiresi
5-Mund të ketë konfiguracione, (nuk di të bëjë llogaritë)
6-Nuk arrin të shkruajë normal)
7-Mezi lexon
8-Ka vështirësi në veshjen e rrobave të trupit
9- Me kalimin e kohës pacienti humb interesin në gjerat që e rrethojne dhe behet teresisht konfuz.
10-Mund te kete dhe aluçinacione, probleme me urinimin dhe jashteqitjen (inkontinence).
11-Në fund fare pacienti humb edhe kontrollin e trupit të vet thuajse në çdo aspekt.

85 per qind e gjashtëdhjetë vjeçarëve vuan nga humbja e kujtesës. Kjo përbën një nivel epidemiologjik shumë të lartë. Sistemet shendetësore të vendeve perëndimore kanë humbje shumë të mëdha prej kesaj sëmundjeje.

40 vjeç
sipas specialistëve është mosha gjatë së cilës nisin të shfaqen simptomat e parë të humbjes sëkutesës. Simptomat vijnë si rezultat i dëmtimit të qelizave nervore, të cilat ngadalsojnë përcjelljen e sinjalit për në tru dhe anasjelltas.

Këshillat e mjekëve për të evituar dhimbjet në mëngjes
3 format e migrenës, si kurohen ato

Rekomandime dhe barnat për të gjitha grupmoshat

Rreth 8 për qind e meshkujve dhe 14 për qind e grave në Shqipëri vuajnë nga dhimbja e kokës, siç njihet në gjuhën mjekësore, migrena. Në të shumtën e rasteve kjo sëmundje prek moshat 35 deri në 45 vjeç. Tek gratë shpesh ajo është në formë më të zgjatur dhe më intensive. Por nuk përjashtohen mundësitë e shfaqjes së saj edhe te fëmijët, 5 për qind e tyre vuajnë nga kjo sëmundje.
Jo gjithmonë ndihma e mjekut mund të çojë në parandalimin e kësaj sëmundjeje tepër shqetësuese për njerëzimin. Shpesh vetëshërbimi mund të jetë shumë më frytdhënës se medikamentet e rekomanduara prej mjekut.
Migrena klasike
Shfaqet zakonisht tek fëmijët, adoleshentët ose të rinjtë. Është me e shpeshtë tek femrat dhe ka karakter familjar. Kriza fillon me çrregullime vizuale (shkëndija ose deformim i objekteve), dhimbje pulsuese vetëm në një gjysmë të kokës (në të majtë ose në të djathtë), të vjella. Vazhdon 2-6 orë dhe përmirësohet pas gjumit.
Migrena e zakonshme
Dhimbje koke unilaterale ose bilaterale, me ndjenjën e të vjellës, por pa të vjellë dhe pa shqetësime vizuale. Më e shpeshtë tek femrat. Kriza fillon gradualisht dhe mund të zgjasë nga disa orë deri në disa ditë.
Migrena “me orar”
Dhimbje koke unilaterale (si djegie), retroorbital (mbrapa syve), shfaqet natën. Më e shpeshtë tek meshkujt e rinj (90%). Kriza fillon rreth 2-4 orë pasi ka rënë të flejë, ka një intensitet të lartë që të zgjon nga gjumi, i sëmuri loton vetëm nga njëri sy dhe paraqet kongjestin nazal. Zakonisht nuk shoqërohet me probleme vizuale ose të vjella. Kriza vazhdon 20-60 min. pastaj pushon menjëherë dhe rishfaqet ditën tjetër në të njëjtën orë për disa javë me radhë. Pastaj mund të pushojë për disa muaj dhe të rishfaqet përsëri.
Shkaqet
Shkaqet e shfaqjes së migrenës deri më sot ende nuk janë bërë plotësisht të njohura, edhe pse në botë numri i njerëzve, që vuajnë prej saj, është shumë i madh. Migrena është një formë e veçantë e dhimbjes së kokës, e cila mund të zgjasë nga disa minuta deri për ditë me radhë. Me migrenë nënkuptohen një valë dhimbjesh akute, në një gjysmë të kokës, shpesh të shoqëruara nga të vjella dhe marramendje. Shenjat e para janë shqetësime vizive: fleshe dritash në ajër, shfaqen sidomos tek adoleshentët ose moshat e reja, të cilët janë pjesëtarë familjesh ku është prezente kjo sëmundje edhe tek anëtarët e tjerë, dhe sidomos tek femrat me probleme menstruale. Patogjenezia e migrenës është e lidhur me modifikimin e fluksit të gjakut celebral, shkaktuar nga shqetësime arterioale.
Geni që shkakton migrenën
Në vitin 1996 është zbuluar një gen përgjegjës për transportimin e kalciumit nëpër qelizat celebrale, i cili shkakton një formë tjetër migrene, e quajtur “migrena familjare”, nëse ky gen nuk funksionon normalisht, lëvizjet e nivelit të kalciumit reflektohen në mosfunksionimin e disa neurotrasmetuesve, ngacmimi i të cilave shkakton këtë formë migrene. Më parë, njerëzit bënin shkaktarë të shfaqjes së migrenës grumbullimin e një pjese të gjakut në tru, por ajo u hodh poshtë nga studiues të ndryshëm dhe mendohet se shkaktare e shfaqjes së saj janë ngacmues të ndryshëm, si zhurmat e forta, drita e fortë, problemet e ndryshme, alkooli, uria, streset psikologjike. Thuhet se migrena është dy herë më shumë prezente tek femrat se sa tek meshkujt. Sipas shkencëtarëve përveç barnave migrena mund të shërohet plotësisht me mjekësi popullore. Pasi, sipas tyre, barishtet që i përdorim për mjekim në mjekësi popullore nuk janë vetëm ilaçe, ato janë (shumica e tyre) pjesë e ushqimit të përditshëm.

Këshilla për migrenën dhe spondiliatroza
1-Çdo mëngjes duhet të bëni të paktën 15 minuta ushtrime për muskujt e qafës
2-Duhet të bëni në darkë dush me temperaturën e ujit mesatare
3-Duhet të evitoni stresin dhe dëgjimin e televizorit me zë të lartë
4-Pirja e çajrave të ndryshme, veçanërisht me mente bën mirë për sëmundjen
5- Ecja, shëtitjet pasditeve ndihmojnë për një gjumë më të mirë
6-Zgjedhja e dyshekut, e jastëkut duhet të jetë e kujdesshme, në mënyrë që ato të përshtaten me masën e qafës
7-Kurimi i sëmundjes ka për bazë kortizonin
8-Për të hequr dhimbjen nuk duhet të pini asnjëherë paracetamol dhe aspirina

Personat që preken më shumë nga ky variant i sëmundjes
Spondiliatroza, si ta kurojmë

Spondiliatroza, është kryesisht sëmundje që prek të gjithë ata njerëz që kanë punuar në fabrika, uzina, në minierë. Kjo pasi helmet me të cilat punohet zakonisht në të tilla vende shkaktojnë dëmtime të sistemit nervor, që ka lidhje të drejtpërdrejtë me palcën kurrizore. Përpos këtij fakti, specialistët tregojnë se spondiliatroza është edhe shfaqje e gjumit të keq në mënyrë të vazhdueshme, si dhe shfaqje e dëmtimit të sistemit nervor. Madje kohët e fundit është arritur në përfundimin se edhe ata njerëz të cilët nuk i mbajnë shpatullat e tyre drejtë dhe kanë probleme me mënyrën e qëndrimit, janë të “kërcënuar” nga spondiliatroza.
Dhimbja
Shkaktohet lehtësisht nga stresi, emocioni, tensioni dhe është e shpeshtë tek njerëzit depresivë dhe me ankth; ndaj një nga metodat e kurimit është edhe psikoterapia, pasi kjo sëmundje lidhet më emocionet intense. Dhimbja në kokë, ka dy shfaqje karakteristike, migrenën dhe spondiliatrozën, ato janë dy nga shqetësimet më të shpeshta edhe pse në disa raste mund të jetë një shenjë e mirë; shfaqja e një lodhjeje ose një tensioni, por nëse është e fortë dhe e përsëritur është simptomë i një sëmundjeje cerebrale si: ematomë, encefalite, meningjit ose ndonjë hipertension i rëndë.
Simptomat
Dhimbja mund të jetë fikse dhe pulsuese, zgjatja e saj dhe lokalizimi janë në varësi të kushteve që e favorizojnë ose në të kundërt e pushojnë. Domethënëse janë edhe përsëritjet dhe intensiteti i dhimbjes, i cili mund të jetë aq i lartë sa ta bëjë jetën e pacientit shumë të vështirë. Skematikisht mund të dallosh disa tipe, midis të cilave migrena dhe spondiliatroza. Spondiliatroza godet sidomos moshat e rritura, nuk transmetohet nga familja dhe mund të zgjasë në një kohë të papërcaktuar, duke shqetësuar edhe gjumin e natës. Dhimbja është më e shpërndarë sesa në rastin e një migrene, duke u shtuar në pjesën e pasme të kokës dhe sidomos në nyjen mes kokës dhe qafës. Terapia kundër spondiliatrozës thellohet në teknikat e relaksimit, me anë të masazheve dhe psikoterapisë edhe pse nuk përjashton përdorimin e ilaçeve, sidomos sedativët dhe antidepresivët; ndërsa ilaçet më të rënda këshillohen vetëm kur dhimbjet janë të padurueshme.

Fitnesi
largon spondiliatrozën. Ushtrimet aerobike dhe kohët e fundit fitnesi, është një ndër aleatët më të mirë për të larguar sëmundjen e spondiliatrozës. Sipas specialistëve, çdo njeri duhet të bëjë të paktën 10 minuta ushtrime në ditë për të vënë në lëvizje muskujt e kokës, që kanë edhe lidhje të drejtpërdrejtë me palcën kurrizore.Shfaqja e sëmundjes mund të ndodhë edhe pas moshës 70 vjeçarë.
Mund të jesh 70 a më shumë vjeç, dhe s’ke pasur kurrë më parë probleme me spondiliatrozën. Mjekët nuk e përjashtojnë mundësinë që nëse ke punuar gjithë kohën në një ambient të mbyllur dhe nëse
ke punuar në fabrika, apo edhe në zyra me kompjuter

Pse shkaktohet ajo, çfarë rekoandojnë specialistët
Ushqimet që kurojnë prostatën

Gjithçka duket se fillon me urinime sa më të shpeshta, si shkaktarë të të cilave shumë herë meshkujt akuzojnë ndonjë ftohje apo mendojnë se kanë pirë shumë lëngje. Ndonjëherë mendohet se është dhe faji i ajrit të kondicionuar. Më pas dhimbja fillon të përhapet dhe në kurriz dhe gjithnjë e më shumë mendohet se kemi të bëjmë me një ftohje. Po ama të tjerët nuk vuajnë nga ky problem, dhe pse mund të jenë të ftohur dhe, ç’është më e keqja, kjo gjendje zgjat me shumë se sa një ftohje normale.
Kanceri i prostatës godet çdo vit rreth 12 për qind të popullsisë botërore. Studimet shkencore akoma nuk kanë arritur të zbulojnë se përse disa meshkuj sëmuren dhe disa të tjerë jo. Specialistët thonë se dihet që me kalimin e viteve një mashkull ka mundësi më të mëdha për të zhvilluar këtë lloj tumori, por nuk janë identifikuar akoma faktorët që e shkaktojnë këtë, përveç dhjamosjes. Për të identifikuar prekjen e një organizmi mashkullor nga ky lloj tumori ekziston dhe një test i veçantë. Testi konsiston në një analizë të thjeshtë gjaku në të cilën matet niveli i PSA që është një glikoproteinë e prodhuar nga qelizat e prostatës. Përqendrimi i kësaj substance të prodhuar nga qelizat e prostatës shtohet në raste infeksioni, neoplasish apo hiperplasish beninje.
Ushqimet
Për të parandaluar kancerin onkologët rekomandojnë që të ndiqet një dietë e ekuilibruar, e pasur me fruta dhe perime dhe e varfër me proteina. Sipas disa studimeve ekzistojnë disa ushqime që e parandalojnë këtë lloj kanceri më shumë se disa të tjera. Ja disa prej tyre: Hudhrat dhe qepët. Nuk mund të konsiderohen ushqime galante, por ama janë parandaluese të mira për organizmin mashkullor nga ky lloj tumori. Kush i ha këto ushqime me sasi të mëdha rrezikon që të sëmuret më pak. Dhe për ironi të fatit, merita është pikërisht e përbërësve që shkaktojnë dhe erën e rëndë. Po, djathit vegjetarian. Bën mirë për kolesterolin, por dhe për prostatën. Djathi vegjetarian mund të eliminojë rrezikun e përhapjes së tumorit. Një përbërës i sojës, genisteina ngadalëson ndjeshëm rritjen e tumorit. Kjo mund të shpjegojë dhe pse vendet orientale, që kanë një dietë të pasur me sojë, janë më pak të prekura nga ky lloj tumori. Seleni kryen një funksion dezinfektues, pra mbron organizmin nga shumë sëmundje, mes këtyre dhe tumorit të prostatës. Aq e ndjeshme është kjo, sa disa qendra amerikane iu sugjerojnë burrave të moshës mesatare të marrin një dozë të përditshme seleni. Në sasi të konsiderueshme seleni gjendet tek mishi dhe tek drithërat. Ekzistojnë dhe ilaçe farmaceutike dietetike që përmbajnë selen, por e rëndësishme është që të mos kalohet doza e nevojshme. Peshku dhe arrat. Duket se vitaminat kanë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e organizmit nga tumori i prostatës, sidomos vitamina D, e cila gjendet kryesisht në vajin e mëlçisë së merlucit dhe tonit, tek qumështi dhe tek vezët dhe vitamina E që gjendet tek frutat e thata dhe tek gruri. Konsumim sa më të madh të domateve. Domatja konsiderohet si një kandidat i mirë për parandalimin e kancerit të prostatës. Licipeni dhe karotenoidi që i japin ngjyrën e kuqe domates ulin mundësinë e krijimit të tumorit.

Prostata, gjithmonë pas 40 viteve
Tumor? Prostat? Shpeshherë pacienti nuk e ka të qartë se për çfarë flitet realisht, madje ndonjëherë specialistët thonë se është detyrë e tyre që t’u shpjegojnë se ku ndodhet dhe çfarë roli ka prostata. Prostata ndodhet afër uretrës, rrugët urinare nëpërmjet të cilave urina dhe lëngjet dalin jashtë penisit. Tek një mashkull i rritur është i madh pak a shumë sa një gështenjë dhe peshon rreth 20 gram. Funksioni i tij kryesor është prodhimi i lëngut që transporton spermatozoidet gjatë ejakulacionit.

Çfare te hani
1-Hudhrat janë parandaluese të mira për organizmin mashkullor nga ky lloj tumori
2-Qepët, merita e është e përbërësve që shkaktojnë dhe erën e rëndë
3-Djathi vegjetarian mund të eliminojë rrezikun e përhapjes së tumorit
4-Peshku, vitaminat e tij kanë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e organizmit
5-Arrat, sipas specialistëve kanë vitaminë D
6-Domatet janë tepër të rëndësishme për konsum të përditshëm, parandalojnë kancerin e prostatës
7-Drithërat e ndryshme, të cilat kanë në përbërjen e tyre selen
8-Mishi, edhe në të gjendet seleni, por është e rekomandueshme të mos ekzagjerohet me përdorimin e tij.

Shkenca/Ilaçet e reja për të luftuar sëmundjen edhe tek fëmijët
Dhimbja e stomakut, si kurohet

Një zgjerim ose varg zgjerimesh, në pjesën pararendëse të kanalit ushqyes, në të cilin bluhet ushqimi. Sipas ekspertëve kjo është pamja që ka stomaku gjatë keqfunksionimit të tij. Çdo 24 orë krijohen gjashtë deri shtatë litra lëngje në kanalin midis stomakut dhe zorrës nga gjëndrat e pështymës, stomaku, pankreasi, tëmthi dhe zorra e hollë. Megjithëse njerëzit më të shëndoshë priren të kenë oreks më të madh, madhësia e stomakut (dhe jo madhësia e trupit) duket se ndikon ndjenjën e ngopjes gjatë dhe pas ngrënies. Efektet stimuluese të nikotinës sjellin mbiprodhim të acidit të stomakut, duke kultivuar kështu një terren për ulcera peptike. Inflamacioni i stomakut - gastriti - dhe ulcerat peptike janë më të përhapura tek alkoolikët. Alkooli i marrë me aspirinën ose analgjezikë të ngjashëm, rrit rrezikun për gjakrrjedhje nga stomaku, veçanërisht tek njerëzit me ulcera të stomakut. Një shembull mbi gjendje që kanë të bëjnë me stresin janë ç’rregullimet hormonale të cilat mund të çojnë në probleme me stomakun. Njeriu duhet të flasë me mjekun e tij përpara se të nisë kurimin me Diclofenac T ratiopharm, nëse njeriu ka pasur hemorragji nga stomaku apo nëse njeriu ka sëmundje të tjera të stomakut. Megjithëse njerëzit më të shëndoshë priren të kenë oreks më të madh, madhësia e stomakut (dhe jo madhësia e trupit) duket se ndikon ndjenjën e ngopjes gjatë dhe pas ngrënies.

Tetraciklina
Ilaçet e kësaj familjeje kanë gjetur përdorim në trajtimin e Artritit reumatik. Këto ilaçe njihen prej kohësh për aftësinë e tyre për të luftuar infeksionet. Tetraciklina nuk ka shumë efekte anësore dhe merret lehtë. Disa studime të ndërmarra në kafshë dhe në njerëz tregojnë se tetraciklina ka aftësinë që të zvogëlojë numrin e disa qelizave të caktuara të sistemit imunitar si dhe kimikatet që shkatërrojnë lëndën ndërtuese të kyçeve (kartilageve). Doksicikline (doxycycline) dhe minocikline (minocycline) janë lloje ilaçesh të familjes së tetraciklinës që janë përdorur për të luftuar infeksionet e lëkurës së fytyrës (acne), këto ilaçe tani po studiohen në trajtimin e osteoarthritis dhe artritit reumatik.

3 janë medikamnetet që duhet të pëerdoren për të kuruar dhimbjen e stomakut. Sipas specoalistëve bëhet fjalët për tretaciklinën, për doksiciklina dhe miniciklinë

4 janë produket që nuk dueht të përdoë pacienti që vuan nga stomaku. Bëhet fjalë për alkoolin, aspirinat, ujin shumë të ftohur, pasi dëmton muret e stomakut, si dhe limonat dhe lëngjet e tjera acidikë.

3 muajsh është mosha në të cilën një personi I shfaqen shenjat e para të sëmundjes së stomakut në rast se e ka atë të trashëguar. Në këto raste fëmijët kanë tëvjella të vazhdueshme që shkaktohen nga mujskuj e stomakut./tiranaobserver/

EJAKULIMI PARAKOHSHEM "EP" -definicioni,shkaqet,trajtimi.

DEFINICIONI

Është pothuajse e pamundur për të marrë një përkufizim të saktë ejakulimit parakohshem: atë që disa çifte konsiderojnë një gjatësi të kënaqshme të raportit seksual do të jetë shumë e papërshtatshme për të tjerët. Në 2006 Kongresi i Shoqërisë Evropiane për Mjekesine seksuale , një gazetë kërkimi amerikane raportone:
* Koha mesatare e qëndrueshme te njerëzve me EP ishte 1,8 minuta.
* 'burraT normale' zgjatin një mesatare prej 7,3 minuta.

Por ka pas meshkuj të cilët pohuan se kanë derdhje te parakohshme, por që mund të zgjasin deri në 25 minuta. Kjo qartë tregon njerëzit kanë gjeresisht ide të ndryshme për atë që është normale.

Në Kongresin e njëjtë, Profesor Waldinger raportoi se 2,5 për qind e njerëzve mund të mos e kalojn 90 sekonda brenda vaginës. Ata meshkujt padyshim kanë EP.
Si një përkufizim i punës, në qoftë se ju ose partneri juaj mendoni se orgazma po ndodh shumë shpejt, atëherë ka të ngjarë se është një shkallë e EP.
1 - "Një person i cili ejakulon para se partneri i tij kërkon që ai të ejakulon ose para se ai vete deshiron te ejakuloj.
2 - " ejakulim perzistente ose rekurente me stimulim minimale seksual para, në, ose menjëherë pas penetrimit dhe para se personi dëshiron atë."

Te dhënat e rasteve mjekësore të ejaculation parakoshem tregojnë këto shifra të mjera:

•-Meshkujt që derdhen para kontaktit penis- vagina, janë 15%
•-Meshkujt që derdhen në minutën e parë të depërtimit, janë 53%
•-Meshkujt që derdhen pas dy minutash te depërtimit, janë 25%
•-Meshkujt që derdhen pas tre minutash te depërtimit, janë 17%
•-Meshkujt që derdhen pas pesë minuta e depërtimit, janë 13%
•-Meshkujt që derdhen pas dhjetë minutave të depërtimit, janë 7%
•-Meshkujt që derdhen pas pesëmbëdhjetë minuta e depërtimit, janë 3%
•-Meshkujt që derdhen me vullnetin e tyre, janë 0,1%
•-Meshkujt që nuk pëlqejn të derdhen 0,01%
(dr.Paulo Amino)

Sipas librit "Si ta kapërcejm derdhjen e parakohshme"("How To Overcome Premature Ejaculation"), ata vlerësojnë se 75 për qind e burrave në SHBA derdh në më pak se dy minuta pas depërtimit.

SHKAQET

Në shumicën e rasteve premature ejaculation ka rëndësi, sepse kjo i bën njerëzit të pakënaqur dhe të frustruar. Dhe në raste të rënda mund të kërcënojnë ose edhe rrënoj një martese - thjesht sepse prishet jetën seksuale të të dy partnerëve.
Ndonjëherë, gjendja është aq e keqe njeriu nuk mund të ketë marrëdhënie seksuale për shkak se ai derdh para se ai mund të merrni në vaginë. Kjo mund të jetë shkatërruese për vetë një njeri i mosbesimi. Dhe kjo mund të jetë tepër frustruese dhe bezdisshëm për partnerin e tij - veçanërisht në qoftë se ajo dëshiron të mbetet me barrë.
Derdhje e parakohshme është një ankesë e zakonshme. Kjo vetem rrallë shkaktohet nga një problem fizik.
Derdhje e parakohshme në fillim e një marrëdhënie është më shpesh shkaktohet nga ankthi dhe stimulim shumtë. Fajin dhe faktorë të tjerë psikologjik mund të jenë të përfshira
• Pas efekteve te masturbim te tepruar.
• Hypersensitivity e gjëndërs se prostatës.
• takimi i parë seksuale "Jo-i mirë" .
• Glans (maja e penisit) tepër i ndjeshëm.
ngushtësia vaginal.
• Hypersensitivity.
• alkoolizmi. •Ankthi.

Egzaminimet dhe analizat

Zakonisht nuk ka rezultatet abnormale me kete gjendje. Ofruesin e kujdesit shëndetësor mund të merr më shumë informacion të dobishëm nga intervista personit ose çiftit.

Efektet e këqija te EP tek Mashkulli

• përkeqëson problemin e tij.
• Mbetet ne ankth.
• Nxitet keq e më keq.
• vetë-respekti humbet.
• shmang kontaktet seksuale.
• Ngushllohet për lehtësim të përkohshëm.
• bëhet përkohësisht impotent
• humbe harmonin me gruan e tij.

Efektet e keqe e derdhje e parakohshme për femra

• pëson trauma emocionale.
• Mbetet në depresion.
• bëhet grindavece.
• Çështjet i bën gjëra të vogla.
• shmanget seksit .
• shkatërron harmonin me burrin e saj.
• bëhet jo-serioze për marrëdhënie.

MEGJITHATE, është e rëndësishme për ju të dini se GJITHA llojet derdhje e parakohshme mund të riparohen.
JU nuk jeni vetëm me problemet e tua.
JU mund të mësoni teknika sakta te derdhjes se parakohshme që do të dote ndalojn derdhjen e parakohshme.

TRAJTIMET DHE BARNAT

Trajtimi për raste të lehta

Nëse keni EP shumë te lehete - për shembull, ju mund të zgjasni pesë minuta, por do të donte të 10 , ndoshta nuk ka ndonje pike per te shkuar te mjeku.
Pse? Sepse ju duhet të jetë në gjendje për të përmirësuar ceshtjen me teknikat thjeshtë të zbavitjes.
Kjo do të thotë ktheni mendjen tuaj në diçka tjetër kur ju kuptoni që orgazma është afër. Për shembull, ju mund të mendoni për diçka krejtësisht të pakoncetruar me seksin ose majë veten.

Xhel anestezisë lokale

Disa njerëz mundohen të trajtoj veten me një xhel anestezisë lokale që është aplikuar në boshtin e penisit pak para raportit seksual.
Ky produkt është shpallur në publik si një mënyrë e mirë për të "shuar 'ndjesit seksuale në penis.
Ne nuk e këshillojnë duke përdorur këtë xhel sepse anestezisë lokale mund të zbeh(topit,dobsoj) ndjesite seksuale për partneren tuaj.
Ajo gjithashtu mund të shkaktojë një reagim te dhimbshëm në lëkurë ose partneren, me kruajtje intensive, skuqje dhe ulcera (ang. sorennes)

Prezervativ per dashuri te gjate

Shkencëtarët gjermanë kanë dalë me një qasje pak të ndryshme që nuk do të shkaktojë iritim vaginale.
Është quajtur "prezervativ per dashuri te gjatei' dhe ai përmban një anestezisë lokale (benzocaine) brenda tij.
prezervativ per dashuri te gjate janë tani duke u shitur në shumë vende, me një shumëllojshmëri te emrave të markave.
Disa pacientë meshkuj kanë thënë se qendrojn me gjate me keta prezervativ, por njeriu është ende në rrezik për një reagim ndjeshmërie të benzocaines.


Trajtimi për rastet më të rënda
Nëse ju EP po shkakton probleme të rëndësishme, ajo është mirë të këshillohet me një ekspert për trajtim.

Teknika shtrydhjes

Doktori juaj mund t'ju udhëzojë ju dhe partnerin tuaj në përdorimin e një metode të quajtur teknikë shtrydhje.
Kjo metodë shëron shumicën dërrmuese të njerëzve, me kusht që të dy partnerët të bashkëpunojn (e cila nuk është gjithmonë rastesi). Ajo bazohet në një special "kapje(mberthim,shtrengim te penisit) zhvilluar nga terapistët nga Masters dhe Johnson amerikan.

Shtrydhja me gisht heq dëshirën për orgazm, kështu që në qoftë se, sipas udhëzimeve të kujdesshëme,cifti e përdor atë gjatë një periudhe prej javësh, ata mund të ri-trajnojn burrin kështu qe ai mund të zgjasë ejakulimin shumë më gjatë .

Kjo metodë punon si vijon:

Hapi 1. Fillo aktivitetin seksual si zakonisht, duke përfshirë stimulimin e penisit, derisa ju të ndjeheni pothuajse gati të para ejakulimit .

Hapi 2. A partneri juaj shtrydh fund e penisit tuaj, deri në piken ku koka e penist (glans) bashkohet me boshtin, dhe të mbajë shtrydh për disa sekonda, derisa urgjenca per te ejakuluar kalon.

Partnerja juaj vendos gishtin e madh te dores mbi njeren ane te penist te erektuar.

Gishti treguas i saj dhe gishtat e mesem janë mbi në anën tjetër.

Gishti tregues është mbi kreshte të glansit (kokë se penist '), ndërsa gishtin e mesem është nën kreshtë.

Kur njeri mendon se ai është afër një kulm, ai tregon partnerin e tij.

Hapi 3. Pas shtrydhja eshte liruar, të presesh për rreth 30 sekonda, pastaj kthehemi në paraloje. Ju mund të vëreni se shtrydhjae penisit shkakton ajo të bëhet më pak i ngritur, por kur stimulim seksual rifillon, se së shpejti rimerr erekcion(ngritje) të plotë.

Hapi 4. Nëse ju ndjeni se jeni përsëri gati të ejakuloni, partneri juaj përsërit procesin e shtrydhjes.

Personi apo çifti mund të përsëris këtë model derisa njeriu deshiron te ejakuloj.Heren e fundit të vazhdojë stimulimin deri sa njeriu arrin
orgazmën.

Duke përsëritur këtë per aq herë sa është e nevojshme. Pas disa seanca praktikë, ndjenja të dish se si ta shtyjë derdhje mund të bëhet një zakon që nuk kërkon gjate teknikën shtrydhjes.

Ne kemi parë shumë njerëz me EP të cilët nuk mund të zgjasnin për 30 sekonda, por që ishin në gjendje të zgjasnin për aq kohë sa një gjysmë ore pas trajnimit të kujdesshëm gjatë një periudhe prej muajsh. Megjithatë,po te mos bëhet si pjesë e një programi të organizuar, ai ndoshta nuk do të funksionojë.
Shtrydhja Master xhonson vertetë duhet të demonstrohet për ju personalisht nga një ekspert. Shumica e çifteve të cilët përpiqen të mësojnë atë nga interneti ose një libër e marrin gabuar.
Këshilla jonë: shikoni te një profesionist (specialist I urologjise).

Medikamente

Disa ilaqet kundër depresionit dhe krem i ditës mjet anastezik janë përdorur për të trajtimin e derdhje e parakohshme. Edhe pse asnjë nga këto barna sjane miratuar në mënyrë specifike nga Administrata per Ushqim dhe Barna për trajtimin e derdhjes e parakohshme, disa janë përdorur për këtë qëllim. Ju mund të kenë nevojë të provoni medikamente të ndryshme ose doza para se ju dhe mjeku juaj gjen një trajtim që punon për ju.Antidepresantet

Një efekt anësor i antidepresantve është vonesa e orgazmës. Mjekët sugjerojnë se burrat të cilët kanë EP, ilaqet kundër depresionit mund ti marrin për të përfituar nga ky efekt anësor i veçanta.

Doktori juaj mund të porosis një nga disa frenuesit selektiv rimarjes serotonin (SSRIs), të tilla si sertraline (Zoloft), paroxetine (paxil) ose fluoxetine (Prozac), për të ndihmuar vonesën e ejakulimit.

Nëse koha e ejakulimit tuaj nuk përmirësohet, mjeku juaj mund të përshkruajnë antidepressant tricyclic clomipramine (Anafranil), i cili gjithashtu ka treguar të përfitojnë njerëzit me këtë sëmundje.

Ju mund të mos keni nevojë për të marrë këto ilaçe çdo ditë për të parandaluar derdhjen e parakohshme. Duke marrë një dozë të ulët disa orë para se të planifikoni të keni marrëdhënie seksuale mund të jetë e mjaftueshme për të përmirësuar simptomet tuaja.

Efekte të tjera anësore te këtyre ilaqet kundër depresionit mund të përfshijnë,ndjenja e te vjellurit, gojën të thatë, të qenët i përgjumur dhe ul libidon.

Fuqia e frymarjes
frymëmarja e vetedijshme është një çelës për dashuri te zgjatur. Frymëmarrje e shpejtë exciton dhe ngjall(nxit) juve.Frymëmarrje të kontrolluar,ngadalta, shumë më poshtë në bark tuaj, ju zbut dhe e ndihmon vononi ejakulimin.Fokusimi në frymën tuaj merr vëmendjen tuaj larg nga organet gjenitale. Sinkronizo ritmin tuaj të frymëmarrjes me partnerin tuaj,forcon lidhjen tuaj me njëri-tjetrin.

Ju mund të përdorni disa prej "teknikat e muskujve "në vijim te shtyni ejakulimin

tkurrja e muskujve PC (pubococcygeous)
Kjo është thjesht shtrengoj muskujt e dyshemes se legenit tuaj , rreth scrotum, penisit dhe anusit kur te ndjeheni afimin ejakulimit. Një mënyrë e lehtë për ushtrimin e kësaj është që të ndërpretni rrjedhjen e urinen tuaj kur shkoni ne banjo.

Presioni Perineum
Presion mbi perineum, një vend në mes të rrugës mes scrotum tuaj dhe anusin tuaj, do të ndihmojë për të ndaluar ejakulimin, sepse ky vend arrin deri gjëndëra e prostatës. Është prostata qe kontrahohet dhe zgjeron gjatë orgazmës dhe pastaj nxjerr lëngun e ejakulimit. . Kerkoji partneres tuaj për të aplikuar këtë presion të dashur për ju.

Terheqja e Testiseve

Kur mashkulli eshte afer orgazmës scrotumin (qesja e herdheve)te e tij ngriti deri më pranë trupit të tij. Ju mund të vonojë ejakulimin nga butësisht duke tërhequr testes tuaj poshtë dhe larg nga trupi juaj. Partnerja juaj gjithashtu mund të bëjë këtë për ju.

Passion Pump

Kjo teknikë, që kombinon shtengimine muskujt PC, rrotullohen sytë tuaj lart, duke prekur gjuhën tuaj te çatia e gojës tuaj, dhe perfytyro energjinë tuaj seksuale te rrjedh larte neper trupin tuaj ndërsa jeni duke praktikuar kontrolluarimin frymëmarjes se thellë , është një nga mënyrat më efektive të vonimit te ejakulimit.. Kjo është një teknikë seksuale Taoist kung fu i cili ka shtuar dobi të ndihmuar ju qarkullojnë energjinë seksuale në trupin tuaj në vend që ajo të mbetet e nxehte dhe e rëndë në rajonin tuaj gjenital.

Këshillë Special
Është më e lehtë për shërim ejakulation premature duke u përqëndruar në lëvizjen e energjisë tuaj seksuale ne trupin tuaj dhe jo duke u përqendruar ne ejaculim. Ndalo lëvizjet, relaxohu pak dhe merr frymë thellë dhe ngadalë ,do të ndihmoj me këtë praktikë.

Teknikja e futjes(shtyrjes)

Një teknikë e shkëlqyer shtyrjes që sjell kënaqësi te madhe për një grua dhe ndihmon një mashkullini te kombinim i futjes se thellë dhe të cekët. Me futje te cekët do të thotë qe penisi juaj vetëm të hyjë 11 / 2 deri 2 inç brenda partneres suaj. Këto dyte e parët te inçev janë pjesë më te ndjeshme te vaginës e një gruaje. futja e thellë do të thotë penis hyn si plotësisht aq sa ju mundeni.

Në këtë teknikë ju kombinoni një seri prej nëntë futjeve mjaft te shpejtë ceke me një te ngadalshëm të thellë. Futjae cekët stimulon indet më të ndjeshme vaginale partnerest tuaj dhe në të njëjtën kohë të krijojë një vakum efekt që e bën dhembjen e saj për goditje e thella që do të vijnë. Dhe për shkak se shumica e futjeve tuaja janë ato të cekët, exicitoni vetëm disa inçat e parë te penisit tuaj, ju jeni në gjendje të qendroni për më shumë!

Pozicione të ndryshme seksuale

Disa njerëz arrijë orgazmë dhe ejakulim më shpejt në pozicionin tradicional misionar (mashkulli siper). Këta njerëz mund të qendrojne më gjatë kur partnerja ietyre është në krye. Mbani mend, megjithatë, se preferencat pozicionev seksuale ndryshon gjerësisht shumë .
Ndrysho Pozicionet shpesh mund të ndihmojë gjithashtu, ndoshta duke i dhënë mashkulli pauza te shkurtra gjate paralojes para cdo pozicioni.

Psikoterapia
Kjo qasje, i njohur edhe si këshillim apo terapi diskutimi, përfshin duke folur me një ofrues të shëndetit mendor në lidhje me marrëdhëniet tuaja dhe përvojat. Këto sesione diskutimi mund të ju ndihmojë ta redukoni performancën e ankthit ose të gjej mënyrat më efektive për ballafaqimin me stresin dhe zgjidhjen e problemeve. Për shumë çifte të prekura nga derdhje e parakohshme, duke folur me një terapist së bashku mund të prodhojnë rezultate më të mira.

E erdhmja (Prognoza)
Në shumicen e rasteve, burri është në gjendje të mësojnë se si të kontrollit ejakulimin përmes edukimit dhe duke praktikuar teknika të thjeshta të përshkruara. Ejakulimi i parakohshem kronik mund të jetë një shenjë e ankthi ose depresioni. Një psikiatër apo psikolog mund t'ju ndihmojë per te trajtuar këto gjendje.

7 variante gjenetike shkak për kancerin në prostatë

http://www.tiranaobserver.al/2012/09/18/7-variante-gjenetike-shkak-per-kancerin-ne-prostate/

Shkencëtarët kanë zbuluar shtatë variacione gjenetike të cilat janë të lidhura me shfaqjen dhe zhvillimin e kancerit të prostatës dhe mund të shtojnë rrezikun e shfaqjes së këtij kanceri te meshkujt dhe disa sëmundje të tjera. Ky është numri më i madh i faktorëve gjenetikë, të cilët paraqesin rrezikun e shfaqjes së kancerit të prostatës, i zbuluar nga Cancer Research çka parashtron kërkesa jetësore për të kuptuar bazën gjenetike të sëmundjes. Gjashtë prej varianteve gjenetikë shkaktare të këtij tipi kanceri në dy studime të veçanta janë botuar publikuar në të njëjtën kohë në botimin më të fundit të gazetës Nature Genetics.
Çdo të thotë ky avancim për kancerin e prostatës?
Ky zbulim lidhur me trashëgiminë dhe gjenetikën tregon për mundësitë më të mëdha që i afrohen shkencës për të pasur në dorë një test gjenetik i cili do të parashikonte se cili person rrezikonte zhvillimin e kancerit të prostatës.
A është kanceri i prostatës një problem universal?
Kjo formë e shfaqjes së kancerit te meshkujt është një problem shumë i madh që parashtron kërkesa për arritjen e përfundimeve sa më efikase, për të diagnostikuar sëmundjen që në fillesat e saj dhe për të realizuar kurimin e duhur. Por kjo sëmundje sa vjen e bëhet më e keqe, nga vetë shtimi i numrit të të diagnostikuarve me këtë tip kanceri; nga 35 000 raste në vit, 10 000 prej tyre rezultojnë vdekjeprurës.
Çfarë është prostata dhe simptomat e kancerit të prostatës
Prostata është një gjëndër, është e pranishme vetëm te meshkujt, i ndodhur afër uretrës, tubi i cili transporton urinën nga qeska e urinës në penis. Prostata ka madhësinë e një kokrre arre dhe përgatit lëndën në të cilin sperma e prodhuar në testikuj mund të notojë. Tek një në çdo tre meshkuj të moshës së tretë prostata fillon të zmadhohet, dhe shfaq simptoma të tilla si: vështirësi gjatë urinimit, rrjedhje të pakët të urinës, etj. Sidoqoftë në nëntë nga dhjetë raste që shkaktojnë këto simptoma janë të parrezikshme. Vetëm një në dhjetë nga rastet e zmadhimit të prostatës është kancer.
Mosha kur shfaqet kanceri i prostatës
Nuk janë të paktë ata meshkuj që vuajnë nga kanceri i prostatës. Sidomos burrat që i kanë kaluar të 40-at. Gjithçka duket se fillon me urinime sa më të shpeshta, si shkaktarë të së cilave shumë herë meshkujt akuzojnë ndonjë ftohje apo mendojnë se kanë pirë shumë lëngje. Më pas dhimbja fillon të përhapet dhe në kurriz dhe gjithnjë e më shumë mendohet se kemi të bëjmë me një ftohje. Po ama të tjerët nuk vuajnë nga ky problem, dhe pse mund të jenë të ftohur dhe, ç’është më e keqja, kjo gjendje zgjat me shumë se sa një ftohje normale. Kanceri i prostatës godet çdo vit rreth 12 për qind të popullsisë botërore. Niveli i vdekshmërisë ka pësuar rënie me 9 për qind që nga viti 1985 deri në 1998. Mbijetesa prej pesë vjetësh, pasi është identifikuar dhe kuruar tumori, është rritur me 15 për qind këto 15 vitet e fundit. Në Evropë nga ky lloj tumori janë të prekur 40 në 100 mijë persona, ndërsa në USA 70 në 100 mijë. Por nuk është e thënë që të gjithë ata që kanë një hiperplasi beninje zhvillojnë tumorin e prostatës.

Këshilla për një dietë që parandalon kancerin e prostatës

1- Hudhrat janë parandaluese të mira për organizmin mashkullor nga ky lloj tumori
2- Qepët, merita është e përbërësve që shkaktojnë dhe erën e rëndë
3- Djathi vegjetarian mund të eliminojë rrezikun e përhapjes së tumorit
4- Peshku, vitaminat e tij kanë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e organizmit
5- Arrat, sipas specialistëve kanë vitaminë D
6- Domatet janë tepër të rëndësishme për konsum të përditshëm, parandalojnë kancerin e prostatës
7- Drithërat e ndryshme, të cilat kanë në përbërjen e tyre selen
8- Mishi, edhe në të gjendet seleni, por është e rekomandueshme të mos ekzagjerohet me përdorimin e tij

Matja e rrezikut të shfaqjes së kancerit
Studimet shkencore akoma nuk kanë arritur të zbulojnë se përse disa meshkuj sëmuren dhe disa të tjerë jo. Për të identifikuar prekjen e një organizmi mashkullor nga ky lloj tumori ekziston dhe një test i veçantë. Testi konsiston në një analizë të thjeshtë gjaku në të cilën matet niveli i PSA, që është një glikoproteinë e prodhuar nga qelizat e prostatës. Përqendrimi i kësaj substance të prodhuar nga qelizat e prostatës shtohet në raste infeksioni, neoplasish apo hiperplasish beninje. Duhet të përsëritet të paktën tetë herë dhe shërben për të diagnostikuar sa më parë një tumor. Vlera normale e PSA është 2.5 ng/ml. Në qoftë se ky përqendrim është më i lartë, atëherë do të ishte e nevojshme të bëni një biopsi. Në qoftë se gjatë biopsisë arrin në 10 ng/ml, atëherë rreziku i krijimit të një tumori është rritur.

Prostata, tumori më i përhapur te meshkujt
Kanceri i prostatës shfaqet më shpesh te ata meshkuj që i kane kaluar dyzet vjet. Por shumë prej tyre nuk e njohin realisht sëmundjen dhe simptomat me të cilat ajo shoqërohet. Shpeshherë pacienti nuk e ka të qartë se për çfarë flitet realisht, madje ndonjëherë specialistët thonë se është detyrë e tyre që t’u shpjegojnë se ku ndodhet dhe çfarë roli ka prostata. Prostata ndodhet afër uretrës, rrugët urinare nëpërmjet të cilave urina dhe lëngjet dalin jashtë penisit. Tek një mashkull i rritur është i madh pak a shumë sa një gështenjë dhe peshon rreth 20 gram. Funksioni i tij kryesor është prodhimi i lëngut që transporton spermatozoidet gjatë ejakulacionit. Ky është tumori më i përhapur tek meshkujt, dhe në veçanti tek ata që janë mbi 65 vjeç, pas tumorit të mushkërisë dhe kolonit.

Eliminimi i qelizave tumorale me radioterapi
Radioterapia është një radioaksion që dëmton qelizat tumorale, duke i çuar deri në vdekje. Çdo seancë nga 10-15 minuta në ditë për 6-8 javë me radhë. Ky lloj diagnostikimi është e këshillueshme për pacientë të rinj dhe me tumor të lokalizuar. Avantazhet kryesore janë eliminim i qelizave tumorale dhe mundësi shumë të mëdha shërimi. Terapi e njohur është edhe Krioterapia, e cila ka të bëjë me ngrirjen e qelizave tumorale, gjë që shkakton dhe vdekjen e tyre. Ndërhyrja zgjat rreth një gjysmë ore dhe është e këshillueshme për pacientë me tumor të lokalizuar. Avantazhi kryesor ka të bëjë me kohën e shkurtër të ndërhyrjes. Po ashtu terapia hormonale, rregullon nivelin e testosteronit, dhe është e këshillueshme për pacientët që nuk munden t’u nënshtrohen ndërhyrjeve kirurgjikale.

Rastet e shfaqjes së kancerit të prostatës
Rritja e shpejtë e niveleve të PSA, tregues i mbijetueshmërisë tek kanceri i prostatës, është indeks i një mbijetese të ulët. Një studim i realizuar në mbi 1095 meshkuj me tumor të lokalizuar në prostatë, ka treguar se një rritje e rrufeshme e përqendrimeve të antigjenit PSA, prostate-specific antigen, është një indikator i një mbijetese të reduktuar. Objektivi i studimit ishte vlerësimi i faktit nëse do të mund të identifikoheshin meshkujt në rrezik letal pas trajtimit me heqje e plotë e prostatës, pas tumorit të prostatës. U vu re se një rritje vjetore e PSA më e lartë nga 2 mg/ml ishte e shoqëruar me një mbijetueshmëri tepër të ulët. Edhe parametra të tjerë kanë lejuar të parashikohet mbijetueshmëria e pacientëve me tumor të prostatës.

FLORI BRUQI:Ç'DUHET TË DIJNË MESHKUJT PËR PROSTATËN?

Gjithcka duket se fillon me urinime sa me te shpeshta si shkaktare te te cilave shume here meshkujt akuzojne ndonje ftohje apo mendojne se kane pire shume lengje. Ndonjehere mendohet se eshte dhe faji i ajrit te kondicionuar. Me pas dhimbja fillon te perhapet dhe ne kurriz dhe gjithnje e me shume mendohet se kemi te bejme me nje ftohje. Po ama te tjeret nuk vuajne nga ky problem dhe pse mund te jene te ftohur dhe c?eshte me e keqja kjo gjendje zgjat me shume se sa nje ftohje normale.

G jithçka duket se fillon me urinime sa më të shpeshta si shkaktarë të të cilave shumë herë meshkujt akuzojnë ndonjë ftohje apo mendojnë se kanë pirë shumë lëngje. Ndonjëherë mendohet se është dhe faji i ajrit të kondicionuar. Më pas dhimbja fillon të përhapet dhe në kurriz dhe gjithnjë e më shumë mendohet se kemi të bëjmë me një ftohje. Po ama të tjerët nuk vuajnë nga ky problem dhe pse mund të jenë të ftohur dhe çështë më e keqja kjo gjëndje zgjat me shumë se sa një ftohje normale.


I madh sa një gështenjë

Tumor Prostat Shpeshherë pacienti nuk e ka të qartë se për çfarë flitet realisht, madje ndonjëherë specialistët thonë se është detyrë e tyre që tu shpjegojnë se ku ndodhet dhe çfarë roli ka prostati. Prostati ndodhet afër uretrës, rrugët urinare nëpërmjet të cilave urina dhe lëngjet dalin jashtë penisit. Tek një mashkull i rritur është i madh pak a shumë sa një gështenjë dhe peshon rreth 20 gram. Funksioni i tij kryesor është prodhimi i lëngut që trasporton spermatozoidet gjatë ejakulacionit. Ky është tumori më i përhapur tek meshkujt, dhe në veçanti tek ata që janë mbi 65 vjeç, pas tumorit të mushkërisë dhe kolonit.



Është një tumor që shfaqet së bashku me flokët e bardhë dhe nuk shfaqet kurrë para 40-50 viteve jetë. Por vdekjet e shkaktuara nga ky lloj tumori tashmë kanë rënë në mënyrë të ndjeshme. Në qoftë se në 1985 mbijetesa prej 5 vjetësh pas kurimit të tumorit ishte 50 për qind tani është rritur në 66 për qind. Kanceri i prostatit godet çdo vit rreth 12 për qind të popullsisë botërore. Niveli i vdekshmërisë ka pësuar rënie me 9 për qind që nga viti 1985 deri në 1998. Mbijetesa prej pesë vjetësh pasi është identifikuar dhe kuruar tumori, është rritur me 15 për qind këto 15 vitet e fundit. Në Evropë nga ky lloj tumori janë të prekur 40 në 100 mijë persona ndërsa në USA 70 në 100 mijë. Por nuk është e thënë që të gjithë ata që kanë një hipërplasi beninje zhvillojnë tumorin e prostatit. Studimet shkencore akoma nuk kanë arritur të zbulojnë se përse disa meshkuj sëmuren dhe disa të tjerë jo. Specialistët thonë se dihet që me kalimin e viteve një mashkull ka mundësi më të mëdha për të zhvilluar këtë lloj tumori por nuk janë identifikuar akoma faktorët që e shkaktojnë këtë përveç dhjamosjes. Për të identifikuar prekjen e një organizmi mashkullor nga ky lloj tumori egziston dhe një test i veçantë. Testi konsiston në një analizë të thjeshtë gjaku në të cilën matet niveli i PSA që është një glikoproteinë e prodhuar nga qelizat e prostatit. Përqëndrimi i kësaj substance të prodhuar nga qelizat e prostatit shtohet në raste infeksioni, neoplasish apo hiperplasish beninje. Duhet të përsëritet të paktën tetë herë dhe shërben për të diagnostifikuar sa më parë një tumor. Vlera normale e PSA është 2.5ng/ml. Në qoftë se ky përqëndrim është më i lartë atëherë do të ishte e nevojshmë të bëni një biopsi. Në qoftë se gjatë biopsisë arrin në 10 ng/ml atëherë rreziku i krijimit të një tumori është rritur.

Pesë ushqime që i bëjnë mirë prostatit:

Pë të parandaluar kancerin onkologët rekomandojnë që të ndiqet një dietë e ekuilibruar e pasur me fruta dhe perime dhe e varfër me proteina. Sipas disa studimeve egzistojnë disa ushqime që e parandalojnë këtë lloj kanceri më shumë se disa të tjera. Ja disa prej tyre: Hudhrat dhe qepët. Nuk mund të konsiderohen ushqime galante por ama janë parandaluese të mira për organizmin mashkullor nga ky lloj tumori. Kush i ha këto ushqime me sasi të mëdha rrezikon që të sëmuret më pak. Dhe për ironi të fatit merita është pikërisht e përbërësve që shkaktojnë dhe erën e rëndë. Po, djathit vegjetarian. Bën mirë për kolesterolin por dhe për prostatin. Djathi vegjetarian mund të eleminojë rrezikun e përhapjes së tumorit. Një përbërës i sojës, genisteina ngadalëson ndjeshëm rritjen e tumorit.


Kjo mund të shpjegojë dhe pse vendet orientale që kanë një dietë të pasur me sojë janë më pak të prekura nga ky lloj tumori. Seleni. Kryen një funksion dizinfektues pra mbron organizmin nga shumë sëmundje mes këtyre dhe tumorit të prostatit. Aq e ndjeshme është kjo sa disa qendra amerikane i sugjerojnë burrave të moshës mesatare të marrin një dozë të përditëshme seleni. Në sasi të konsiderueshme seleni gjendet tek mishi dhe tek drithërat. Egzistojnë dhe ilaçe farmaceutike dietike që përmbajnë selen por e rëndësishme është që të mos kalohet doza e nevojshme. Peshku dhe arrat. Duket se vitaminat kanë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e organizmit nga tumori i prostatit sidomos vitamina D e cila gjendet kryesisht në vajin e mëlçisë së merlucit dhe tonit, tek qumështi dhe tek vezët dhe vitamina E që gjendet tek frutat e thata dhe tek gruri. Konsumim sa më të madh të domateve. Domatja konsiderohet si një kandidat i mirë për parandalimin e kancerit të prostatit. Licipeni dhe karotenoidi që i japin ngjyrën e kuqe domates ulin mundësinë e krijimit të tumorit.

Të gjitha kurat pët të mundur tumorin e prosatit:

Brakiterapia

Çfarë është Impiantim i disa kapsulave të vogla sa kokrra e orizit në prostat që përmbajnë përbërës radioaktiv.

Sa zgjat Një seancë e vetme operacioni që zgjat rreth një orë e gjysmë.

Për kë është e rekomandueshme Për pacientët në moshë të madhe që kanë tumor të lokalizuar.
Avantazhet: Kohëzgjatje e kufizuar e ndërhyrjes. Rikthim i shpejtë tek aktivitetet normale. Rrezik shumë minimal i komplikacioneve pas operacionit.
Disavantazhet: Shqetësime urinare dhe irritime të mundshme pranë zonës së prostatit.

Radioterapia

Çfarë është Radioaksion që dëmton qelizat tumorale duke i çuar deri në vdekje.
Sa zgjat Çdo seancë nga 10-15 minuta në ditë për 6-8 javë me rradhë.
Për kë është e këshillueshme Pacientë të rinj dhe me tumor të lokalizuar.

Avantazhet: Eleminim i qelizave tumorale dhe mundësi shumë të mëdha shërimi.
Disavantazhet: Domosdoshmëria për të vazhduar seancat për një kohë të gjatë rreth dy muaj dhe rrezik i komplikacioneve pas kurimit si: shqetësime urinare, impotencë etj.

Krioterapia

Çfarë është Ngrirje e qelizave tumorale, gjë që shkakton dhe vdekjen e tyre.
Sa zgjat Ndërhyrja zgjat rreth një gjysmë ore.
Për kë është e këshillueshme Për pacientë me tumor të lokalizuar.
Avantazhet: Kohë e shkurtër e ndërhyrjes.
Disavantazhet: Nuk ka akoma të dhëna të mjaftueshme në se mund të konsiderohet nje teknikë e suksesshme.

Ndërhyrja kirurgjikale

Çfarë është Një ndërhyrje kirurgjikale në prostat.
Sa zgjat Duke përfshirë dhe kohën e qëndrimit në spital ndërhyrja kërkon rreth 6 ditë.
Për kë është e këshillueshme Pacientëve që parashikohet të kenë të paktën dhe 10 vjet jetë dhe me tumor të lokalizuar.
Avantazhet:Zhdukje e tumorit, shpejtësi e shërimit, rezultat me afat të gjatë (15 vjet).
Disavantazhet: Rrezikohen komplikacione pas operacionit (shqetësime urinare, vështërsi në aktivitetin seksual, impotencë).

Terapia hormonale

Çfarë është Ilace fermaceutike që rregullojnë nivelin e testeronit.

Sa zgjat Rreth dy vjet.

Për kë është e këshillueshme Pacientët që nuk duan apo nuk munden tu nënshtrohen ndërhyrjeve kirurgjikale. Pacientët në moshë të avancuar dhe ata në metastazë.
Avantazhet: I heq ushqimin tumorit dhe ndalon rritjen.
Disavantazhet: Nuk është një trajtim rrënjësor por sipërfaqësor, shkakton shqetësime kardiovaskulare.