Agjencioni floripress.blogspot.com

2014/08/13

Nga Mr.sci. Flori Bruqi : Ç' është Ebola?



Ebola, i njohur zyrtarisht si Ebola, ethe hemorragjike, është një sëmundje e rëndë e shkaktuar nga virusi Ebola që së pari u njoh në Afrikë në vitin 1976.


Simptomat e hershme mund të përfshijnë ethe, dhimbje koke dhe muskuj, dhimbje të fytit dhe dobësi, e ndjekur nga diarre, të vjella dhe dhimbje barku, sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve.


 Në disa raste, sëmundja shkakton skuqjen e syve kuqe, hiccups dhe gjakderdhje të brendshme dhe të jashtme.


Deri në 90 për qind e njerëzve që janë të infektuar me Ebola vdesin prej tij, sipas Institutit Kombëtar të Shëndetësisë.

Shpërthimet kanë ndodhur në vendet afrikane, duke përfshirë Republikën Demokratike të Kongos, Gaboni, Sudan, Bregu i Fildishtë, Uganda dhe Republikën e Kongos.

Si ajo transmetohet?

Njerëzit nuk janë ushtritë natyrore të virusit Ebola, dhe kjo është besuar se personi i parë në shpërthim u bë i infektuar nëpërmjet kontaktit me një kafshë të infektuar.


 Kafshët që janë raportuar me të dhe kanë përhapur sëmundjen tek njerëzit janë chimpanzetë, Gorillat , antilopat e pyjeve dhe majmunat cynomolgus, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë.



Pasi një person është infektuar, sëmundja mund të përhapet nga personi në person përmes kontaktit me sekrecione me gjak, pështymë, mukusit ose të tjera. Në vendet ku Ebola ka ndodhur, sëmundja është e përhapur shpesh në mjedise të kujdesit shëndetësor ku punëtorët kanë pasur kontakt me pacientët dhe nuk veshin rroba mbrojtëse apo maska, CDC thotë. Ri-përdorimi i gjilpërave të kontaminuara mund të përhapë sëmundjen.


Hulumtuesit ende nuk e dinë ku Ebola natyrisht banon. Studimet kanë treguar se lakuriqët e natës mund të jenë të infektuar me virusin dhe mbijetojnë pa simptoma të sëmundjes, sipas OBSH-së.



Sa njerëz janë infektuar?


Që kur Ebola u zbulua, rreth 1,850 raste dhe më shumë se 1200 vdekje janë raportuar, sipas OBSH-së.

Ebola nuk ka shkaktuar sëmundje në Shtetet e Bashkuara. Në vitin 1990, studiuesit në Virxhinia dhe Texas u infektuan me një lloj të virusit Ebola nga kontakti me majmunët e importuara, thotë CDC (qendra e kontrollit shëndetsor).




 Mirëpo, lloji Ebola në këto raste, tani quhet Ebola-Reston, dhe nuk shkaktojn simptoma të njerëzit, edhe pse ajo ishte fatal në majmunët.

A ka ndonjë kurë?


Pacientët me Nr Ebola janë trajtuar me terapi mbështetëse, e cila përfshin balancimin e lëngjeve, duke ruajtur nivelin e tyre të oksigjenit dhe tensionin e gjakut, si dhe trajtimin e tyre për çdo infeksion të ndërlikuar, thotë CDC.



Mbretëria e Bashkuar dhe Hong Kongu i kanë vendosur në karantinë disa udhëtarë që kanë pasur simptome të sëmundjes vdekjeprurëse. Britanikët nuk kanë pasur asnjëherë deri më tani raste të Ebolës.

Frika se epidemi a e virusit të Ebolës, e cila në Afrikën Perëndimore i ka lënë të vdekur më shumë se 670 njerëz, mund të marrë përmasa ndërkombëtare i ka shtyrë zyrtarët shëndetësorë në Mbretërinë e Bashkuar dhe Hong Kong që të vendosin në karantinë udhëtarët e aeroplanëve që kanë pasur simptome të kësaj sëmundjeje vdekjeprurëse, njofton USA Today.

Ministria e Shëndetësisë në Mbretërinë e Bahkuara ka konfirmuar të mërkurën se një mashkull i cili ka fluturuar nga Nigeria në Birmingham, nuk ka qenë i sëmurë nga virusi i Ebolës, por pas fluturimit ai ka thënë se nuk ndihet mirë.
ebola-prijeti-cijelom-svijetu-neke-zemlje-uvele-karantenu-504x335-20140730-20140730144815-63e15d60e4495c7e9ae5d7bb3a04d6e8
Në Mbretërinë e Bashkuar ende nuk ka pasur ndonjë rast të Ebolës.


Britanikët të frikësuar: Shumë njerëz po na vijnë nga Afrika Perëndimore


Ministri i Punëve të Jashtme Philip Hammond ka deklaruar se kërcënimi nga ebola është i madh sepse shumë njerëzi udhëtojnë nga Afrika Perëndimore në Britaninë e Madhe. Hammond do të mbajë një takim të urgjent për të parë se si të parandalohet virusi.


Hong Kong: Dyshime për një grua e cila megjithatë nuk ishte e infektuar

Në anën tjetër, në Hong Kong, CCTV News njofton se si një grua e cila është dyshuar se ka pasur simptome të Ebolës, është i izoluar dhe se ajo po shërohet në qytet. Megjithatë South China Morning ka bërë të ditur se ajo grua ka qenë për pushime ne Keni megjithatë nuk është infektuar.

Epidemia e Ebolës është më e madhja në histori. Është përhapur nga Guinea e egër, Liberia, Nigeria dhe Sierra Leone.



Për këtë virus vdekjeprurës nuk ka ilac, e as ndonjë trajtim të veçantë.


 Gjasat për të vdekur nga virusi janë 60 përqind për të infektuarit. Simptomet e para janë të ngjashme me gripin: temperaturë, dhimbje dhe ndezje e fytit.

Me gjeresisht lexoni:
Ebola virus

What is the Ebola virus?

Ebola is a severe febrile virus, which is in 50% to 90% of all cases fatale.

The virus was discovered for the first time in Zaire, which is nowadays known as the Democratic Republic of Congo, in 1976. The biggest Ebola outbreak up to now started in March 2014 in Guinea und has spread so far over the whole of West-Africa. Until the 4th August 2014 1,711 cases have been reported to the WHO and 932 patients have already died due to the affects of the aggressive illness.


Photo Credit: CDC/Cynthia Goldsmith

What are the symptoms?

Typical symptoms for the virus are according to the World Health Organisation (WHO) fever, intense weakness, sore throat, muscle pain and head aches. After a while nausea, diarrhea and skin irritation can follow. In some extreme cases it can lead to internal and external bleeding and can also affect the function of kidneys and liver. It can take two days but also up to three weeks until the symptoms can be noticed.

How is the virus transmitted?

Ebola gets transmitted through direct contact with infected body fluids like for example: blood, urine, diarrhea, saliva or sweat. This means that all people which have close contact with an infected person have a high risk to also get infected. Ebola does not get transmitted through the air, like for example flu. Nevertheless animals can also infect people. Monkey, bats (especially fruit bats) and antelopes are listed as especially risky.


Photo Credit: CDC/ Frederick A. Murphy

Which consequences has the classification by the WHO to an international public health risk?

On the 8th August, 2014 the WHO declared the Ebola epidemic to an international public health risk. This has only been done twice in the past years. Once in 2009 during the outbreak of bird flu in Asia and in the previous May after there had been some cases of polio in different states of the world.
This classification gives the WHO the opportunities to make worldwide legally binding regulations to fight the Ebola virus.


schülke recommends to prevent in the following way:

The Ebola virus is an enveloped virus which can be inactivated by any disinfectant, which has at least been tested on “limited virucidal action”, this means effective against enveloped viruses. Therefore all of our products which are labeled with “limited virudical action” can been used for prevention..

http://www.schuelke.com/int/en/service/49290.htm

mikrozid AF liquid
mikrozid AF liquid
Aldehyde-free, alcoholbased rapid disinfectant.
Areas of application

Alcohol-based preparation for the rapid disinfection of medical
devices [CE 0297] in all areas with an increased risk of infection
and where short contact times are recommended, e.g.:
• Patient treatment units
• Examination couches
• Operating tables and nearby work surfaces
• Surfaces of medical equipment
Alcohol-based preparation for the rapid disinfection of all types
of surfaces.
  • ready to use
  • very broad biocidal activity within the shortest possible time
  • good wetting properties
  • dries rapidly without leaving smears
(Here you can downloaden the


kodan tincture forte colourless
kodan tincture forte colourless
skin antiseptic, alcoholic
Product description:

Ready-to-use skin antiseptic for preoperative use as well as before taking a blood sample and giving an injection.
  • broad-spectrum antiseptic effect
  • fast effect (15 sec.before injections)
  • very good skin tolerance
  • ready to use, pH balanced at 5.5 and dries quickly
  • good incision foil adhesion after drying
(Here you can downloaden the free Adobe Reader software.)
  • All products shown on the international web site do represent a general profile and basic overview on any properties only. For country specific items and purchasing channels please contact our local partners, one of our subsidiaries or our head quarter.
terralin liquid
terralin liquid
Alcohol-based rapid disinfectant,containing no aldehydes.
Product description:
Thanks to its short contact time, it can be used for rapid disinfection
of medical devices [CE 0297] in all hospital areas with a high infection risk, e. g.
• Treatment units and adjoining surfaces
• Examination tables
• Operating tables and adjoining surfaces
• Medical device surfaces
  • Ready-to-use
  • Rapid and effective in many applications
  • Dries rapidly, leaving no streaks
(Here you can downloaden the free Adobe Reader software.)

http://www.schulke.co.uk/product/_/42/mikrozid-alcohol-free-liquid/?cid=7


WHO Statement on the Meeting of the International Health Regulations Emergency Committee Regarding the 2014 Ebola Outbreak in West Africa

WHO statement
8 August 2014
The first meeting of the Emergency Committee convened by the Director-General under the International Health Regulations (2005) [IHR (2005)] regarding the 2014 Ebola Virus Disease (EVD, or “Ebola”) outbreak in West Africa was held by teleconference on Wednesday, 6 August 2014 from 13:00 to 17:30 and on Thursday, 7 August 2014 from 13:00 to 18:30 Geneva time (CET).
Members and advisors of the Emergency Committee met by teleconference on both days of the meeting1. The following IHR (2005) States Parties participated in the informational session of the meeting on Wednesday, 6 August 2014: Guinea, Liberia, Sierra Leone, and Nigeria.
During the informational session, the WHO Secretariat provided an update on and assessment of the Ebola outbreak in West Africa. The above-referenced States Parties presented on recent developments in their countries, including measures taken to implement rapid control strategies, and existing gaps and challenges in the outbreak response.
After discussion and deliberation on the information provided, the Committee advised that:
  • the Ebola outbreak in West Africa constitutes an ‘extraordinary event’ and a public health risk to other States;
  • the possible consequences of further international spread are particularly serious in view of the virulence of the virus, the intensive community and health facility transmission patterns, and the weak health systems in the currently affected and most at-risk countries.
  • a coordinated international response is deemed essential to stop and reverse the international spread of Ebola.
It was the unanimous view of the Committee that the conditions for a Public Health Emergency of International Concern (PHEIC) have been met.
The current EVD outbreak began in Guinea in December 2013. This outbreak now involves transmission in Guinea, Liberia, Nigeria, and Sierra Leone. As of 4 August 2014, countries have reported 1 711 cases (1 070 confirmed, 436 probable, 205 suspect), including 932 deaths. This is currently the largest EVD outbreak ever recorded. In response to the outbreak, a number of unaffected countries have made a range of travel related advice or recommendations.
In light of States Parties’ presentations and subsequent Committee discussions, several challenges were noted for the affected countries:
  • their health systems are fragile with significant deficits in human, financial and material resources, resulting in compromised ability to mount an adequate Ebola outbreak control response;
  • inexperience in dealing with Ebola outbreaks; misperceptions of the disease, including how the disease is transmitted, are common and continue to be a major challenge in some communities;
  • high mobility of populations and several instances of cross-border movement of travellers with infection;
  • several generations of transmission have occurred in the three capital cities of Conakry (Guinea); Monrovia (Liberia); and Freetown (Sierra Leone); and
  • a high number of infections have been identified among health-care workers, highlighting inadequate infection control practices in many facilities.
The Committee provided the following advice to the Director-General for her consideration to address the Ebola outbreak in accordance with IHR (2005).

States with Ebola transmission

  • The Head of State should declare a national emergency; personally address the nation to provide information on the situation, the steps being taken to address the outbreak and the critical role of the community in ensuring its rapid control; provide immediate access to emergency financing to initiate and sustain response operations; and ensure all necessary measures are taken to mobilize and remunerate the necessary health care workforce.
  • Health Ministers and other health leaders should assume a prominent leadership role in coordinating and implementing emergency Ebola response measures, a fundamental aspect of which should be to meet regularly with affected communities and to make site visits to treatment centres.
  • States should activate their national disaster/emergency management mechanisms and establish an emergency operation centre, under the authority of the Head of State, to coordinate support across all partners, and across the information, security, finance and other relevant sectors, to ensure efficient and effective implementation and monitoring of comprehensive Ebola control measures. These measures must include infection prevention and control (IPC), community awareness, surveillance, accurate laboratory diagnostic testing, contact tracing and monitoring, case management, and communication of timely and accurate information among countries. For all infected and high risks areas, similar mechanisms should be established at the state/province and local levels to ensure close coordination across all levels.
  • States should ensure that there is a large-scale and sustained effort to fully engage the community – through local, religious and traditional leaders and healers – so communities play a central role in case identification, contact tracing and risk education; the population should be made fully aware of the benefits of early treatment.
  • It is essential that a strong supply pipeline be established to ensure that sufficient medical commodities, especially personal protective equipment (PPE), are available to those who appropriately need them, including health care workers, laboratory technicians, cleaning staff, burial personnel and others that may come in contact with infected persons or contaminated materials.
  • In areas of intense transmission (e.g. the cross border area of Sierra Leone, Guinea, Liberia), the provision of quality clinical care, and material and psychosocial support for the affected populations should be used as the primary basis for reducing the movement of people, but extraordinary supplemental measures such as quarantine should be used as considered necessary.
  • States should ensure health care workers receive: adequate security measures for their safety and protection; timely payment of salaries and, as appropriate, hazard pay; and appropriate education and training on IPC, including the proper use of PPEs.
  • States should ensure that: treatment centres and reliable diagnostic laboratories are situated as closely as possible to areas of transmission; that these facilities have adequate numbers of trained staff, and sufficient equipment and supplies relative to the caseload; that sufficient security is provided to ensure both the safety of staff and to minimize the risk of premature removal of patients from treatment centres; and that staff are regularly reminded and monitored to ensure compliance with IPC.
  • States should conduct exit screening of all persons at international airports, seaports and major land crossings, for unexplained febrile illness consistent with potential Ebola infection. The exit screening should consist of, at a minimum, a questionnaire, a temperature measurement and, if there is a fever, an assessment of the risk that the fever is caused by EVD. Any person with an illness consistent with EVD should not be allowed to travel unless the travel is part of an appropriate medical evacuation.
  • There should be no international travel of Ebola contacts or cases, unless the travel is part of an appropriate medical evacuation. To minimize the risk of international spread of EVD:
    • Confirmed cases should immediately be isolated and treated in an Ebola Treatment Centre with no national or international travel until 2 Ebola-specific diagnostic tests conducted at least 48 hours apart are negative;
    • Contacts (which do not include properly protected health workers and laboratory staff who have had no unprotected exposure) should be monitored daily, with restricted national travel and no international travel until 21 days after exposure;
    • Probable and suspect cases should immediately be isolated and their travel should be restricted in accordance with their classification as either a confirmed case or contact.
  • States should ensure funerals and burials are conducted by well-trained personnel, with provision made for the presence of the family and cultural practices, and in accordance with national health regulations, to reduce the risk of Ebola infection. The cross-border movement of the human remains of deceased suspect, probable or confirmed EVD cases should be prohibited unless authorized in accordance with recognized international biosafety provisions.
  • States should ensure that appropriate medical care is available for the crews and staff of airlines operating in the country, and work with the airlines to facilitate and harmonize communications and management regarding symptomatic passengers under the IHR (2005), mechanisms for contact tracing if required and the use of passenger locator records where appropriate.
  • States with EVD transmission should consider postponing mass gatherings until EVD transmission is interrupted.

States with a potential or confirmed Ebola Case, and unaffected States with land borders with affected States

  • Unaffected States with land borders adjoining States with Ebola transmission should urgently establish surveillance for clusters of unexplained fever or deaths due to febrile illness; establish access to a qualified diagnostic laboratory for EVD; ensure that health workers are aware of and trained in appropriate IPC procedures; and establish rapid response teams with the capacity to investigate and manage EVD cases and their contacts.
  • Any State newly detecting a suspect or confirmed Ebola case or contact, or clusters of unexplained deaths due to febrile illness, should treat this as a health emergency, take immediate steps in the first 24 hours to investigate and stop a potential Ebola outbreak by instituting case management, establishing a definitive diagnosis, and undertaking contact tracing and monitoring.
  • If Ebola transmission is confirmed to be occurring in the State, the full recommendations for States with Ebola Transmission should be implemented, on either a national or subnational level, depending on the epidemiologic and risk context.

All States

  • There should be no general ban on international travel or trade; restrictions outlined in these recommendations regarding the travel of EVD cases and contacts should be implemented.
  • States should provide travelers to Ebola affected and at-risk areas with relevant information on risks, measures to minimize those risks, and advice for managing a potential exposure.
  • States should be prepared to detect, investigate, and manage Ebola cases; this should include assured access to a qualified diagnostic laboratory for EVD and, where appropriate, the capacity to manage travelers originating from known Ebola-infected areas who arrive at international airports or major land crossing points with unexplained febrile illness.
  • The general public should be provided with accurate and relevant information on the Ebola outbreak and measures to reduce the risk of exposure.
  • States should be prepared to facilitate the evacuation and repatriation of nationals (e.g. health workers) who have been exposed to Ebola.
The Committee emphasized the importance of continued support by WHO and other national and international partners towards the effective implementation and monitoring of these recommendations.
Based on this advice, the reports made by affected States Parties and the currently available information, the Director-General accepted the Committee’s assessment and on 8 August 2014 declared the Ebola outbreak in West Africa a Public Health Emergency of International Concern (PHEIC). The Director-General endorsed the Committee’s advice and issued them as Temporary Recommendations under IHR (2005) to reduce the international spread of Ebola, effective 8 August 2014. The Director-General thanked the Committee Members and Advisors for their advice and requested their reassessment of this situation within 3 months.
http://www.who.int/mediacentre/news/statements/2014/ebola-20140808/en/


http://www.tagesschau.de/ausland/ebola-faq-100.html

FRAGEN UND ANTWORTEN

Helfer bringen eine dekontaminierte Leiche für die Beerdigung zurück zu seiner Familie.  | Bildquelle: dpa

FAQWas ist Ebola?

Stand: 08.08.2014 13:48 Uhr
Die Ebola-Epidemie in Westafrika ist nach Angaben der WHO außer Kontrolle. Mehrere hundert Menschen sind bereits an der Fieberkrankheit gestorben. Warum ist dieser Ausbruch so massiv? Lässt sich die Epidemie überhaupt bekämpfen?tagesschau.de beantwortet die wichtigsten Fragen.
ALLES AUSKLAPPEN

Was ist Ebola genau?

Ebola ist eine Fiebererkrankung, die durch Viren übertragen wird. Sie ist in etwa 50 bis 90 Prozent der Fälle tödlich. Vor fast 40 Jahren, 1976, wurde die Krankheit erstmals in Zaire entdeckt, der heutigen Demokratischen Republik Kongo. Die Krankheit tritt in Wellen auf, der größte bisher registrierte Ausbruch hält Westafrika seit März dieses Jahres in Atem.
Ebola-Epidemien von 1976 bis 2012
galerie

Ihre Meinung - meta.tagesschau.de







Dibran Demaku: Roma mes legjendës dhe reales


Roma. Kryqyteti i Italisë.  Kryeqyteti i Perandorisë. Kryeqyteti i lashtësisë. Kryeqyteti i lshtësisë njerëzore. I asaj lashtësie që shkon përtej reales. Kalon përtej reales e hyn në legjendë. E legjenda thotë: Romuli e Remi ishin dy vëllezër binjak. Pas lindjes së tyre dikush i vë në një lloj arke dhe i hedh në valet e lumit. Mbase në valet e lumit Tiber. Vala e lumit i merr me vete dhe dikur i nxjerr në breg të lumit, apo në hyrjen e një shpelle. E në shpellë gjendet Ulkonja me klyshët e saj. Ulkonja i ushqen me qumshtin e saj edhe të dy vëllezërit duke menduar se janë klyshët e saj. Ata, vëllezërit Romuli e Remi e rrisin shtatin me qumshtin e Ulkonjës. Pas një kohe ata gjen dhe i merr me vete një Shenjëtore. Kur rriten, Romuli e themelon Romën dhe aty e sjell edhe villain e tij Remin. Kështu thotë legjenda në është për t`i besuar! Ndërkaq ne shqiptarët themelimin e qytetit të Romës ia dedikojmë një luftëtari që kishte marrë pjesë në luftimet e Trojës. E ai luftëtar kishte emrin Ene. Eneu, pas humbjes së luftës së Trojes ishte shpëngulur në  brigjet e ishullit që atëherë quhej me një emër tjetër e që sot quhet Itali. Eneu me suitën e tij kishte zbarkuar pikërisht aty ku ndodhet sot qyteti i Romës dhe e kishte themeluar atë. Edhe kjo i takon legjendës,në është për t`i besuar!. . .
Ndërkaq Roma, si qytet i lashtësisë njerëzore, e themeluar ashtu ose kështu u ka bërë ballë stuhive shekullore duke u ikur legjendave dhe ajo sot është reale dhe e prekshme. Dhe unë me time shoqe dhe me time bijë kemi fluturuar nga Hamburgu i Gjermanisë dhe kemi ardhur këtu, në qytetin e lashtësisë njerëzore,!  Gjatë katër ditëve sa do të qëndrojmë këtu,ta shohim dhe ta prekim Romën, që renditet në një nga shtatë mrekullitë e botës!
Në mëngjesin e një korrikut,pas një gjumi të rehatshëm në njërin nga hotelet e shumtë të Romës, unë ime shoqe dhe ime bijë,ju bashkuam lumit të gjatë të turistëve që kishin zbritur në Romë, nga e gjithë bota. Nën rrezet e praruara të diellit mëngjesor, Roma me tërë lashtësinë e vetë kishte marrë një ngjyrim përrallor. Lumi i gjatë i turistëve nga e gjithë bota ishte drejtuar tek ajo që mund të quhet mrekulli e mendjes dhe e dorës njerëzore e që e ka emrin Amftteatër antik! Me këtë emër njihet në shumë gjuhë të botës e edhe në gjuhën tone shqipe! Ndërkaq ai njuhet edhe si Kolosseo!

Pasi kemi prerë biletat dhe kemi pritur bukur gjatë kemi kaluar portën kryesore dhe kemi hyrë brenda në amfiteatër! Ime bijë e mrekulluar me ato pamje madhështore të amftteatrit do të thërriste:-Kjo qenka vetë mrekullia! Vetëm ,nuk po mund ta akceptoj me mendjen time se si kanë arritur njerëzit para shumë e shumë shekujsh të ndërtojnë diçka kaq madhështore! Dhe vërtetë vetë amfiteatri antik. me muret e tij të larta dhe me mijëra labirinthet e tij më shumë se reales i ngjante vetë legjendes!Lumi i gjatë i njerëzve ishte shpërndarë gjithandej labirintheve të Amfiteatrit dhe në atë moment mendja njerëzore nuk mund ta përcaktonte se sa mijëra njerëz ishin Brenda tij. Vetëm me siguri se numri i turistëve e kishte kaluar numrin e spektatorëve që kishin paraparë projektuesit e tij e që sipas shënimeve të ndryshme nëpër muret e amftteatrit thuhej që numri i tyre të ishte shtatëdhjetë mijë! Turistët e mrekulluar nga amfiteatri antic dhe labirinthet e tij bënin filmime e fotografi nga më të ndryshmet. Thuajse që të gjithë kishin dëshirë që pasi të iknin nga këtu, të merrnin me vete filmim edhe fotografi nga çdo kënd dhe cep i  amfiteatrit. Sipas shënimeve në muret e tij idenë për ngritjen e tij e kishte dhënë perandori i kohës me emrin Fllavio emër me të cilin identifikohej edhe vetë amfiteatri antik. Derisa kaloje nëpër ato labirinthe patjetër të shkonin në mendje edhe luftërat që kishin zhvilluar për jetë a vdekje gladiatorët në arenën e këtij amftteatri! Gjithësesi mendja do të shkonte edhe në vuajtjet dhe mundimet njerëzore për ndërtimin e tij. Sa djersë e gjak ishte derdhur nën themelet dhe muret e tij!Por, kohërat ishin të tjera dhe njerëzit gjithashtu! Ata kishin derdhë djersë e gjak në ngritjen e tij e ne tash ecnim nëpër ato mure e labirinthe që kishin ngritur ata. Dhe gjithësesi krahas mrekullisë që ndjenim kur i shihnim ato mure dhe labirinthe të amfteatrit,ndjenim edhe dhëmbje për gjakun e djersën e derdhur të ndërtuesve!Sepse fundi i fundit edhe mrekullia e edhe dhëmbja janë njerëzore! Ato kanë bashkëjetuar e do të bashkëjetojnë me njeriun sa ai të marri frymë në këtë planetë që emrin e ka Tokë!. . .

Pas plotë katër orësh kishim lënë prapa amfiteatrin antik me mijëra labirinthet e tij dhe i ishim drejtuar pjesës së qytetit,apo thënë më mirë ca gërmadhave të mbetura nga pjesa e qytetit ku dikur kishin jetuar perandorët e perandorisë më të madhe të të gjitha kohërave-Perandorisë Romake! Se kur dhe si ishin shembur ato ndërtesa, që tash më shumë ishin gërmadha,unë nuk arrita të mësoj! Në mendje më shkoi se do të ketë ndodhur ndonjë tërmet me lartësi të tmerrëme të shkallës së Rihterit! Mbase ai tërmet e ka përgjysmuar edhe vetë amftteatrin antik?! Duke kaluar nëpër ato gërmadha ku dikur kishin jetuar perandorët e ishe perandorisë, në mendje më shkoi edhe ajo që dikur kishim mësuar në librat e historisë për Perandorinë në fjalë dhe për perandorët e saj! Njëri nga ata ishte çmendur dhe me çmendurinë e tij e kishte rrënuar gfjysmën e qytetit të Romës! Ai kishte qenë Perandori Neron i cili kishte dhënë urdhër që Roma të ndizej! Në ato libra të historisë thuhej se me atë rast nga flakëte zjarrit të urdhëruar nga perandori Neron ishte rrënuar pothuajse gjysma e qytetit! Sido që të ketë ndodhur, pasardhësit e Neronit të çmendur ishin kujdesurqë të ruanin atë çfarë mund të ruhej!

Pak më tej ndërtesave të dikurshme qeveritare, tash gërmadha,ndodheshin  pallatet e perandorëve të ndryshëm, natyrisht edhe ato të rrënuara. Pamë dhe prekëm ish pallatet e perandorit Fllavio, të perandorit August, të ciceronit etj.
Dhe të gjitha këto ish ndërtesa qeveritare dhe pallate perandorësh,  të rrënuara,port ë ruajtura ,tash paraqisnin një atraksion të vërtetë për turistët!. . .
Ditën tjetër do të vizitonim Vatikanin dhe Selinë e shenjtë. Sheshi i Shën Pjetrit si dhe Katedralja madhështore e Selisë së shenjtë,edhe atë ditë ishte i mbushur me turistë nga e gjithë bota. Për fat të mire këtu siç duket nuk kishte ndodhur asnjëherë ndonjë tërmet shkattërruse,apo nuk kishte arritur dora zjarrëvënëse e Neronit!Katedralja e Shën Pjetrit, si Seli e Shënjtë, aty ku ka Rezidencën edhe Papa,ishte sa e mrekullueshme aq edhe madhështore!Pasi kishim parë ambientet e brendshme të Katedrales,ime bijë kishte shfaqur dëshirën që të ngjiteshim lartë në kupolën e saj!Meqë deri në kupolën e Katedrales mund të arrihet pasi të kesh ngjitur pesëqind e pesëdhjetë e një shkallët e saj, ime shoqe ishte tërhequr!
Ime bijë dhe unë e morëm rrugën e ngjitjes në majën e Ketedrales. Shkallët e ngjitjes vende-vende ishin të ngushta dhe disa që ia kishin mësyer majës,ktheheshin prapa. Ime bijë dhe unë,e së bashku me ne edhe shumë të tjerë ia kishim arritur qëllimit. Ishimngjitur në mjaë të Katedrales dhe nga aty e shihnim qytetin e Romës sin ë shuplakë të dorës! Nga aty shiheshin edhe të parqet e shumta të Vatikanit dhe të Romës, që edhe ato në vete ishin mrekullia vetë!
Pas kalimit të një dite në qytetin e Vatikanit dhe në Selinë e shenjtë u kthyem në dhomat tona të hotelit me Metronë e qytetit. Roma( e në të edhe Vatikani) përveq transporiti mbitokësor e kanë edhe atë nëntoksor(Metronë). Dhe Metroja i ka dy linja që e përshkojnë Romën  si të thuash në mënyrë horizontale dhe vertikale,apo si të thush veri-jug dhe lindje-perëndim. Kur po ktheheshim në hotel me Metro,seç më shkoi në mendje transporit në Shqipëri dhe në Kosovë! Kohët e fundit në kryeqytetet e të dyja shteteve shqiptare,është në kaos të vërtetë nga numri rekord i makinave!Dhe m`u kujtuan premtimet e politikanëve si në Tiranë e në Prishtinë, në kohë fushatash elektorale! Si në Tiranë ashtu edhe në Prishtinë,politikanët në kohë fushatash elektorale premtojnë mrekullira! Njëra nga ato premtime të tyre ishte edhe ndërtimi i linjave të tramvajit si në Tiranë ashtu edhe në Prishtinë! Por fill pastaj çdo premtim harrohet dhe tramvaji asesi të arrijë në Tiranë apo Prishtinë!. . .
Roma. Kryeqyteti i Italisë. Kryeqyteti i Perandorisë. Kryeqyteti i lashtësisë. Ngado të kalosh ndeshësh me lashtësinë. Këtu një ndërtesë gjysëm e rrënuar, aty një gjysëm muri kalaje! Atraksion i vërtetë për secilin që vjen këtu! Atraksion i vërtetë janë edhe katedralet e shumta,që tash janë caqe të vizitave të turistëve. Caqe të vizitave të turistëve janë edhe sheshet e rrugët karakteristike të ndërtuara në Romën e lashtë.
Ditën e tretë të qëndrimit tonë në Romë e nisëm me vizitën tek Fontana e ujit të fatit! Kështu disi quhetFontana e njohur e Romës, atraksion i vërtetë për turistët. Vetëm se ne këtë here sikur nuk kishi fat.Fontana ishte në renovim e ne as nuk e pamë ujin e fatit e as nuk hodhëm para të imta në te!Meqë Fontana renovohej ia mësyem Katedrales Panteon!Një Katedrale e njohur dehe shumë karakteristike në arkitekturën e saj. Pastaj vizituam sheshin “Spanja” . Aty në mes të sheshit një barkë simbol i Spanjës si dhe ngjitur me të “Shkallët spanjolle”. Ime bijë që ka qenë në Barcelonë më tregon se këto shkallë spanjolle në romë ngjajnë shumë me shkallët e Barcelonës! Edhe këtu turistë nga e gjithë bota!

Ngjitemi nëpër shkallët “Spanjolle” dhe pasi kalojmë nëpër një rrugë përpara na del villa e njohur me emrin “Villa Mediqi”. Kjo villë dikur i takonte familjes Mediqi që sipas qytetarëve të Romës familja në fjalë ka bërë shumë Romën! Ngjitur me villën në fjalë fillon njëri nga parqet më të bukura të Romës!Është pasdite e vonë dhe ne vendosim që orët e mbetura deri në mbrëmje t`i kalojmë në një shëtitje nëpër parkun e mrekullueshëm. Gjithandej turistë që shëtisin nëpër park nën tingujt e muzikës së ndryshme që nxjerrin artistët e ndryshëm me instrumentet e tyre!. . .
Meqë unë jam i vetëm, dal humbës në votimin që bëmë se nga do të shkojmë në ditën e katërt të qëndrimit tone në Romë. Ime bijë dhe ime shoqe,si pjesëtare të gjinisë femërore,kanë dëshirë që në ditën e mbetur t`i vizitojmë lokalet e shit-blerjeve që në Romë janë me numër të paimagjinueshëm! Dhe aty gjenden lokale nga më të zakonshmet deri tek ato të jshtëzakonshmet! Kur themn kështu e kam fjalën tek lokalet me qmime të zakonshme deri tek ato me çmime të paarritshme për xhepat tanë. -Por, merqë jemi këtu, përse mos t`i shohim edhe ato!-më thotë si në shaka ime bijë! Nuk më mbetët tjetër vetëm t`i bindem dëshirës së tyre!

Marrim Metronë nga Termini dhe zbresim në Spagna(që do të thotë: Spajna). Nga aty zbresim në” Sheshin e popullit” dhe pastaj nisemi nëpër rrugën apo “Via del Korsso”. ”Via del Korsso” fillon nga “Sheshi i popullit” dhe përfundon në sheshin “Viktor Emanuelli i dytë”, aty ku ndodhet edhe pallati i mermertë me emrin e perandorit në fjalë. Në të dy anët e “Via del Korssos”,lokale të shit-blerjeve nga më të ndryshme. Aty do të gjesh lokale të shit-blerjeve me çmime të zakonshme si dhe lokale të shit-blerjeve me çmime të jshtëzakonshme!Ime bijë dhe ime shoqe ,meqë ju ka dhënë rasti nuk  duan që t`u kalojë asgjë pa pare! Hyjmë e dalim nëpër lokale të shit-blerjeve,diku vetëm sa për të shuar kureshtjen e diku për të blerë diçka për vete e pse jo edhe ndonjë dhuratë për të afërmit dhe për miqtë! Kur i kemi rënë “Via del Korssos” në fund, është padite e vonë. Dielli ju ka afruar perëndimit e ne nuk na mbetët tjetër vetëm të kthehemi në hotel ku do të kalojmë edhe natën e fundit në Romë. Rruga e kthimit në hotel kalon nga pjesa e vjetër e qytetit,aty ku ndodhet anfitatri antikdhe ne e shikojmë edhe njëherë atë pjesë të qytetit dhe sikur i themi  ” mirëmbeç” qytetit të Romës,,në të cilën kaluam katër ditë të paharrueshme!. . .
Roma….  Kryeqyteti i Italisë…. Kryeqyteti i Perandorisë…. Kryeqyteti i lashtësisë…. I asaj lashtësie që shkon përtej reales…Kalon përtej reales e hyn në legjendë…Dhe sërish kthehet në reale… Roma në mes të legjendes dhe reales….










Çfarë ndodhi më 1 nëntor 2025?

  Serbia ka heshtur lidhur me raportimet se një serb është plagosur dhe rrëmbyer nga Xhandarmëria serbe në territorin e Leposaviqit, në veri...