Akademik Prof.Dr. Abdulla Mehmeti (1962-)

Akademik Abdulla Mehmeti

Abdulla Mehmeti u lind në Shipkovicë të Tetovës, më 2 janar 1962. Shkollën fillore e ka kryer në vendlindje, ndërsa shkollën e mesme katërvjeçare në Gjimnazin e Tetovës e ka kryer në afat prej tre vjetësh. Arsimin e lartë e ka kryer në Universitetin e Prishtinës, Fakultetin e Filologjisë - Dega Letërsi dhe Gjuhë Shqipe. 

Njëkohësisht ka studiuar me korrespodencë edhe në Fakultetin Juridik të po këtij Universiteti. Studimet pasuniversitare i ka ndjekur në Universitetin e Shkupit, për kulturologji në fushën e letërsisë. Ka kryer edhe kurse e specializime të tjera në fushën profesionale.

Gjatë kohës së studimeve në Prishtinë, ka marrë pjesë aktive në lëvizjen studentore dhe demonstratat e vitit 1981. Për bindjet e tij politike është dënua me burg dhe është privuar nga gjithë të drejtat qytetare për shkollim të mëtejmë, punësim dhe zhvillimin e veprimtarive publike.

Me fillimin e proceseve demokratike, në vitin 1990, bashkë me intelektualë të tjerë dhe ish të burgosur e të përndjekur politik e ka udhëhequr këshillin rajonal të aksionit popullor për pajtimin e gjaqeve dhe hasmërive mes shqiptarëve në fshatrat e Malësisë së Tetovës.

Në janar të vitit 1990 e ka përgatitur Programin, e ka formuar dhe udhëhur Këshillin nismëtar për themelimin e Bashkësisë Kulturore Shqiptare, kuvendi themelues i së cilës është mbajtur më 19 gusht 1990, në Shipkovicë të Tetovës. 

Pushteti i atëhershëm në Maqedoni themelimin e kësaj organizate kulturore dhe atdhetare e luftoi me të gjitha mjetet dhe në të gjitha format, duke përdorur kërcënime dhe procese gjyqësore të montuara për nismëtarët dhe aktivistët e saj.

Në vitin 1991, në kuadër të Bashkësisë Kulturore Shqiptare, e ka ngritur iniciativën për mbajtjen e manifestimit të parë shkencor në Maqedoni, me përmasa kombëtare, Simpoziumin shkencor "Shqiptarët e Maqedonisë", i cili i ka zhvilluar punimet në Medresenë "Isa Beu", në Kondovë të Shkupit, më 20, 21 dhe 22 dhjetor të vitit 1991. 

Kontributet shkencore të këtij Simpoziumi kanë shërbyer si Platformë e vetme për zhvillimin e veprimtarisë politike, kulturore, arsimore dhe veprimtarive të tjera shoqërore dhe kombëtare të shqiptarëve në Maqedoni, në përpjekjet e tyre për liri dhe barazi, si dhe për ndërtimin e një shoqërie demokratike.

Në dhjetor të vitit 1993 e ka përgatitur Platformën për hapjen e Universitetit Shqiptar në Maqedoni, e cila është miratuar nga kryesia e Bashkësisë Kulturore Shqiptare në Maqedoni, në të cilën janë përfshirë strategjia, taktika dhe aktivitetet e parapara për themelimit dhe ngritjes së këtij institucioni të rëndësishëm për arsimin e lartë në gjuhën shqipe të shqiptarëve në Maqedoni dhe më gjerë. 

Pas një sërë aktivitetesh disamujore kjo ide u kurorëzua me sukses në Kuvendin themelues të Universitetit Shqiptar në Maqedoni (nga themelimi: Universiteti i Tetovës, sipas selisë së tij), i cili u mbaj më 4 qershor 1994, në sallën solemne të Komunës së Tetovës.

Gjatë viteve 1994 - 1998, ka iniciuar dhe organizuar me dhjetëra manifestime shkencore, arsimore, kulturore dhe artistike, si simpoziume, tribuna shkencore, debate, tryeza të rrumbullakëta, festivale artistike dhe letrare, ekspozita, akademi për ngjarje dhe personalitete të shquar të historisë dhe kulturës kombëtare, si dhe ka nxitur dhe botuar një varg veprash të rëndësishme shkencore dhe letrare nga autorë të njohur shqiptarë, përmes edicionit të botimeve të Bashkësisë Kulturore Shqiptare.

Gjatë kohës së regjimit komunist iu ndalua punësimi dhe zhvillimi i çdo veprimtarie publike, por edhe gjatë periudhës së mëvonshme, duke mos u pajtuar me filozofinë e veprimit të partive politike shqiptare që vepronin gjatë kësaj periudhe, do të mbetet anësh rrjedhave politike, si veprimtar, studiues dhe krijues i lirë, deri në vitin 2002, kur për herë të parë u punësua si profesor i gjuhës dhe komunikimit në Shkollën e mesme për kuadro të ekonomisë "Mosha Pijade", në Tetovë. 

Vetëm pas një viti do të largohet nga puna për shkaqe të motivuara nga politika ditore dhe qarqet armiqësore në radhët e disa partive politike të shqiptarëve në Maqedoni.

Në vitin 2007, me përkrahjen e disa profesorëve nga Universiteti i Prishtinës dhe Universiteti i Tiranës, të cilët atë kohë kanë qenë të angazhuar në Universitetin Shtetëror të Tetovës, u punësua në marrëdhënie të rregullt pune në këtë Universitet, me detyrë ta themelojë dhe organizojë Seminarin e Gjuhës, Letërsisë dhe Kulturës Shqiptare në kuadër të këtij Universiteti. 

Në cilësi të Sekretarit të këtij Seminari, vetëm pas disa muajve e inicioi zyrtarisht themelimin e këtij Seminari, i cili u pranua si njësi akademike e Universitetit, dhe po këtë vit i mbajti punimet për herë të parë në qytetin e Ohrit, me pjesëmarrje të studiuesve më të mirë shqiptarë të albanologjisë nga të gjitha trevat shqiptare dhe nga bota e jashtme.

Deri më tani ka publikuar me qindra punime shkencore dhe publicistike, artikuj, analiza politike dhe studime për kulturën, historinë, gjuhën dhe letërsinë shqipe, në shumë gazeta, revista dhe publikime të tjera. 

Ka marrë pjesë në disa konferenca shkencore, simpoziume, tribuna dhe manifestime të tjera shkencore, në vend dhe jashtë vendit.

Nga viti 1990 deri më sot, ka përgatitur dhe publikuar disa programe dhe platforma për punën dhe veprimtarinë e institucioneve të ndryshme kulturore, arsimore dhe shkencore, si dhe memorandume, rezoluta, deklarata dhe akte të tjera për çështjen e shqiptarëve në Maqedoni dhe çështjen shqiptare në përgjithësi.

Është autor i dhjetëra veprave shkencore dhe publicistike. Së shpejti pritet të publikohet edhe kompleti i veprave të zgjedhura të këtij autori në 25 vëllime, ndër të cilat edhe monografia për Universitetin e Tetovës, në tri vëllime, me fakte e dëshmi të papublikuara deri më sot, si dhe monografi të tjera shkencore dhe vepra publicistike, për historinë, gjuhën, kulturën, jetën shoqërore dhe lëvizjen politike të shqiptarëve në Maqedoni, dhe jo vetëm.
Ka qenë kryetar i disa asociacioneve kulturore dhe shkencore shqiptare në Maqedoni: kryetar i Bashkësisë Kulturore Shqiptare, kryetar i Forumit kombëtar Forcat e Bashkuara, është edhe anëtar i organeve drejtuese të disa asociacioneve kulturore dhe shkencore brenda dhe jashtë vendit, ku merr pjesë aktive në organizimin e punës dhe veprimtarisë së tyre.

Në shkurt të vitit 2016 është zgjedhur kryetar i Akademisë Shqiptare Amerikane të Shkencave edhe Arteve, me seli në Shkup.
Aktualisht jeton në Tetovë dhe punon në Universitetin Shtetëror të Tetovës.


F.B

Jakup Krasniqi

Prof.Dr.Jakup Krasniqi, lindi më 01.01.1951 në Fatos (ish Negrovc) të Drenasit.

Shkollën fillore dhe të mesme e kreu në vendlindje.

Studimet i mbaroi në Prishtinë në Fakultetin Filozofik dega Histori. 

Më pas i kushtohet punës si pedagog dhe krahas saj fillon veprimtarinë politike në ilegalitet. Në vitet 1981 deri më 1991 burgoset për arsye politike nga pushtuesi serb.

Ishte pjesëtar aktiv i LDK-së në Drenas e më vonë edhe anëtar i kryesisë së LDK-së. Angazhohet aktivisht në ndërtimin e strukturave të UÇK-së dhe zëdhënës i saj në kohën e luftës. Anëtar i delegacionit shqiptar në Rambuje të Francës. Ministër në qeverinë e parë të Kosovës. Pas zgjedhjeve të para në Kosovën e çliruar ministër për shërbimet publike.

Në zgjedhjet e lira pas pushtimit më 1992-1998 deputet në parlamentin e Kosovës. Në seancën e parlamentit të ri të Kosovës më 9 janar 2008, dalë nga votimet e 17 nëntorit 2007, Jakup Krasniqi zgjidhet Kryetar i Parlamentit të Kosovës. Në vitin 2014 së bashku me Fatmir Limaj formuan partinë e quajtur Nisma për Kosovën. Tani është Kryetar i Këshillit Kombëtar të kësaj partie.

Aktivitete dhe funksione:

1972–1977 Arsimtar në Fatos dhe Arllat; 1976–1977, Arsimtar në Shkollën e Mesme në Drenas; 1979–1981 Arsimtar në Arllat dhe pastaj në Shkollën e Mesme në Skenderaj; 1991–1994 Arsimtar në gjimnazin “Skënderbeu“ në Drenas; 1995–1998 Kryetar i Këshillit të Arsimit në Drenas; 1998–1999 Zëdhënës i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK); 1999 Anëtar i Delegacionit të Kosovës dhe i Grupit Politik në Konferencën e Rambujesë; 1999–janar 2000 ministër i Ministrisë për Rindërtim dhe Zhvillim; 2001-Deputet në Legjislaturën e Parë; mars 2002 dhjetor 2004 Ministër i Ministrisë së Shërbimeve Publike në Qeverinë e Kosovës; tetor 2004-2007 Deputet në Kuvendin e Kosovës, mandati II; 2004-2007 Shef i GP të PDK-së në Kuvendin e Kosovës; nëntor 2007 deputet, mandati III; janar 2008- vijon Kryetar i Kuvendit të Kosoves; 1973–1981 Veprimtari politike Klandestine (ilegale) në Lëvizjen Kombëtare të Kosovës; 1981–1991 I burgosur politik; 1991–1999 Anëtar i Kryesisë dhe kryetar i Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK), dega në Drenas; 1992–1998 Deputet i Parlamentit të Kosovës; 1998–1999 Zëdhënës i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK), anëtar i Shtabit të Përgjithshëm, anëtar i Drejtorisë Politike të UÇK; 1999–2003 Sekretar i Përgjithshëm i Partisë së Prosperitetit Demokratik të Kosovës (PPDK) përkatësisht Partisë Demokratike të Kosovës (PDK), tetor 2005-vijon Sekretar i Përgjithshëm i PDK-së, nëntor 2005 anëtar i Grupit Politik Strategjik nga PDK, në bisedimet e Vjenës.

Libra

1.Kthesa e madhe Ushtria Çlirimtare e Kosovës, Shtëpia Botuese "Buzuku", Prishtinë 2006;

2."Kosova i a historical context"; Shtëpia Botuese "Eeuroprinty",  Prishtinë 2007; 

3."Një luftë ndryshe për Kosovën"; Shtëpia Botuese "Buzuku",  Prishtinë 2007; 

4."Pavarësia si kompromis"; Shtëpia Botuese "Buzuku", Prishtinë, 2010; 

5."Kosova në kontekst historik"; Botim i dytë i plotësuar. Shtëpia Botuese "Buzuku", Prishtinë 2010;

6."Lëvizja për Republikën e Kosovës 1981-1991 sipas shtypit shqiptar"; Shtëpia Botuese "Buzuku",Prishtinë 2011; 

7."Guxo ta duash lirinë", Shtëpia botuese: "Buzuku". Prishtinë, 2011:

8."Pranvera e lirisë ‘81", Shtëpia botuese: "Buzuku". Prishtinë, 2011;

9."Flijimi për lirinë", Shtëpia botuese: "Buzuku". Prishtinë,2011.

10."Pavarësi dhe personalitete" (Në 100-vjetorin e Pavarësisë së Shqipërisë), Shtëpia botuese "Buzuku", Prishtinë, 2012.

11."Një histori e kontestuar "(Kritikë librit të Oliver Jens Schmitt: “Kosova - histori e shkurtër e një treve qendrore ballkanike”), Shtëpia botuese "Buzuku", Prishtinë, 2013.

12."Zhurmuesit e demokracisë";Shtëpia botuese "Buzuku",  Prishtinë,2016;

13."Reflektime demokratike"; Shtëpia botuese "Buzuku", Prishtinë, 2017; 

14."Arti i bisedimeve"; Shtëpia botuese "Buzuku", Prishtinë,2018.

Pse përfituesi i vetëm i “Shengenit” Ballkanik është Serbia?!

Po flitet aq shumë për “Mini-Shengenin” Ballkanik, për të cilin, pothuajse, në një mendje për rregulla të reja ndërshtetërore janë bërë tri shtete: Serbia, Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut, ndërsa Kosova është jashtë tyre. Edhe sikur të dojë Kosova të ishte, apo të jetë palë, Serbia nuk e pranon si të tillë, sepse ajo nuk e njeh si shtet, dhe s’ka si ta njoh si palë.

Pse, Serbia është përfituesi i vetëm?

Si fillimi, mes Maqedonisë së Veriut dhe Shqipërisë, vizat janë liberalizuar që në vitin 2008, dhe këtë e di kushdo që udhëton drejt vendeve respektive. Për vizitorët e të dy anëve nuk ka më asnjë pengesë. Gjithçka ecën normalisht. Edhe mes Serbisë dhe Maqedonisë së Veriut, me marrëveshje apo pa marrëveshje, nuk ka pengesa në lëvizjen e lirë të qytetarëve dhe të mallrave të tyre.

Duke se problemi është lëvizja mes shqiptarëve të Shqipërisë dhe serbëve të Serbisë. Dhe këtë problem po përpiqet që të zgjidh Aleksandër Vuçiç, për të cilin askush nuk mund të besojë se i plasi zemra e iu dogj shpirti për shqiptarët. Gjithkush e di se atij as i shkon ndërmend të punojë në të mirë të shqiptarëve, sepse po të kishte këtë mendje, do të largohej përfundimisht nga kursi antishqiptar ndaj shqiptarëve të Kosovës dhe menjëherë do të njihte pavarësinë e saj, duke i dhënë fund një konflikti të vjetër dhe të rrezikshëm jo vetëm për Ballkanin. Por, jo, lepuri fle te mallrat dhe tregu. Nuk bëhet fjalë thjesht për lëvizje njerëzish, turistësh, por për lëvizje të krahut të punës dhe të mallrave.

Sot, gjithë lufta në botë; diplomatike, tregtare dhe ushtarake, bëhet vetëm për tregje. Edhe atëherë, kur kishte luftëra klasike dhe pushtime klasike të vendeve të tjera, të gjitha bëheshin vetëm për tregje pune dhe tregje mallrash. Pra, gjithmonë, lufta është bërë për para dhe influencën që sjell para. Dhe parat vijnë vetëm nëpërmjet tregut të punës dhe nëpërmjet tregjeve të mallrave.

Nëse një vendi, me influencën dhe ndërhyrjet e ndryshme ia shkatërron ekonominë, dhe prodhimin industrial (industrinë në tërësi) e bujqësor, atë vend, de facto, e ke pushtuar. Nuk ka më nevojë të dërgosh ushtri e armatim, se do të ishin përpjekje e kot dhe shpenzim i kot. Shqipërisë së mjerë i shkatërruan ekonominë; i shkatërruan industrinë, i shkatërruan bujqësinë, i shkatërruan të gjithë prodhimin bujqësor e industrial, i shkatërruan tregun, e bënë rrip e degë dhe tani, pasi e kanë kthyer në një treg të madh për të tjerët, duke e hequr për veshi nga t’ua dojë qejfi. Edhe koloni, në kuptimin klasik të ishim, nuk do të katandiseshim kaq keq, se vendi që na kishte kolonizuar nuk do t’i linte të tjerët.

Pasi kanë shpartalluar në rrënjë ekonominë e Shqipërisë, duke blerë politikën, djemtë e saj i kanë kthyer në skllevër të botës. Djemtë shqiptarë dhe fuqia shqiptare e krahut të punës, brenda dhe jashtë vendit, punojnë për botën dhe i shërbejnë botës. Edhe ato dy lekë që i fitojnë me “gjaca mullës”, kur i thonë, i sjellin përkohësisht në Shqipëri, pasi ato prapë kthehen nga kanë origjinën, nga kanë ardhur, se të gjithë parat e fituara harxhohen për të blerë prodhimet e të tjerëve, shkojnë te padronët e këtyre prodhimeve, qofshin këto bujqësore, industriale apo të artikujve të përditshëm dhe riciklohen prapë te padronët punëdhënës. Edhe ato pak para që qarkullojnë nga puna dhe rrogat e shqiptarëve, që jetojnë brenda vendit, jashtë shkojnë nëpërmjet bankave të huaja, të cilat nuk kontrollohen e nuk detyrohen nga shteti shqiptar, se ku do t’i shpenzojnë apo investojnë parat e grumbulluara të shqiptarëve.

E parë në këtë prizëm, Shqipërisë nuk i intereson asnjë treg i huaj, se nuk ka as çfarë prodhon e as çfarë tregton.

Edhe Maqedonia e Veriut nuk ka prodhim të fuqishëm e as ka nevojë për tregje të reja. Tregtia e saj e jashtme nuk mendojmë se mund të prishte tregjet e brendshme në Shqipëri, aq më pak në Serbi. Por, forcimi i marrëdhënieve, edhe tregtare Serbi-Shqipëri, do të mund të dëmtonte marrëdhëniet dhe raportet Shqipëri-Maqedoni e Veriut.

Ndryshe është puna me Serbinë.

Serbia ka industria të zhvilluar, bujqësi super të zhvilluar, ekonomi të fortë dhe shtet të konsoliduar. Ajo ka nevojë për tregje. Mallrat dhe prodhimet e saj insiston që të gjejë vend për t’i shitur. Aq më shumë tani, kur i janë prishur raportet me tregun në Kosovë, kur Kosova nuk është më vendi i zbarkimit të mallrave të shumta serbe, pasi Kosova, me të drejtë ka kërkuar reciprocitet dhe në fushën e ekonomisë dhe të tregtisë me Serbinë, gjë që Serbia nuk do ta pranojë.

Atëherë, cilin treg kërkon Serbia ta shtijë me patjetër në dorë? Tregun e Shqipërisë, ndërsa Maqedonia e Veriut ka pak resurse natyrore dhe për aq konsumatorë që ka, “kaferdiset” me të veten, me prodhimin e vet të brendshëm. Ndërkohë që, së pari, Serbia duhet të rregullojë një orë e më parë marrëdhëniet me Kosovën dhe të vendosë ekuilibrat e prishur tregtar me të, mbi bazën e reciprocitetit të ndërsjellë.

Është e çuditshme se si njërin vëlla ta kesh armik e tjetrin vëlla ta kesh mik.

Si është e mundur që Kosova dhe Shqipëria të mos jenë në sinkron në politikën e jashtme, pastaj në atë tregtare dhe ekonomike?! Si mund të pretendohet se po na çahet barku për Kosovën, kur nga mëngjesi në darkë ulemi me ata që punojnë natë e ditë kundër interesave të Kosovës?! A s’ do të ishte mirë që, përpara angazhimit në nisma të tilla, të zgjidheshin në themel problemet Kosovë-Shqipëri dhe pastaj të mendohej për marrëdhëniet me shtetet e tjera Ballkanike?!

Vetëm kështu, Shqipëria dhe Kosova do të ishin një zë i vetëm dhe një zë i fuqishëm.

Po, ku të lënë!…

Në rast se nuk do të ketë një marrëveshje unë mendoj se Kosova ose do të shkojë drejt zgjedhjeve që do të ishte fatale

Flori Bruqi

Anëtari i Akademisë së Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane në Nju Jork ,zt. Flori Bruqi nga Prishtina  u shpreh se nëse nuk arrihet marrëveshja VV-LDK ka dy rrugë, ose do të shkohet në zgjedhje të parakohshme, ose një alternativë tjetër është edhe qeveria teknike.

“Në rast se nuk do të ketë një marrëveshje unë mendoj se Kosova ose do të shkojë drejt zgjedhjeve që do të ishte fatale, ose përndryshe do të ketë një qeveri teknike afatgjatë për të zgjidhur problemet. Kemi një ndryshim të madh midis asaj që do populli i Kosovës dhe asaj se çfarë mund të arrihet duke përfsihrë edhe ndërkombëtarët. Faktori ndërkonbëtar është i interesuar për një dialog dhe mbyllja e çështjes me Serbinë”, tha  Bruqi.

Prof.Dr. Islam Lauka, ish-ambasadori i Shqipërisë në Kosovë : Duhet shmangur shkëmbimin e territoreve, apo ndarjen e Kosovës ; një popull e komb që nuk di ti mbrojë trojet e veta, nuk mund ta mbrojë as pavarësinë e tij !

Gushti, bashkë me rritjen e temperaturës, solli edhe ndezjen e debatit mbi korrigjimin e kufirit me Serbinë, shkëmbimin e territoreve, apo ndarjen e Kosovës. Kjo është e natyrshme, sepse çështjet territoriale janë ndër më jetiket për një komb.

Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, për të disatën herë, u përpoq të bindë opinionin se bëhet fjalë për korrigjim (demarkim) paqësor të kufirit prej 400 km me Serbinë dhe jo për shkëmbim territori, as ndarje të Kosovës; se korrigjimi i kufirit me Sebrinë do të bëjë të mundur bashkimin e Luginës së Preshevës me Kosovën si një e drejtë historike e legjitime e shqiptarëve të kësaj zone; se për jetësimin e kësaj të drejte, ai është i gatshëm t’i drejtohet edhe referendumit popullor.



Në mbështetje të tezës së Thaçit janë shprehur Kryetari i “Lëvizjes për Bashkim”, Valon Murati, akademiku Rexhep Qosja, publicisti Baton Haxhiu dhe ndonjë tjetër. Ndryshe nga Thaçi, akademiku Qosja e pranon se bëhet fjalë, jo vetëm për korrigjim kufiri, por edhe për shkëmbim territoresh me Serbinë dhe se me këtë, sipas tij, nënkuptohet lëvizja, ndryshimi i kufirit në skajin verior të Kosovës, por jo ndarja e saj.

Argumentet e mbështetësve të tezës për korrigjimin e kufirit apo shkëmbimin e territoreve me Serbinë, janë këto:


1- Nuk kemi kohë për të pritur, pritja nuk është alternativë. Vonesat do të na kushtonin shumë. Duhet mbyllur kapitulli që do të sillte njohje reciproke dhe marrëdhënie të mira fqinjësore midis Kosovës dhe Serbisë. Korrigjimi a shkëmbimi i territoreve është instrumenti që na çon drejt realizimit të këtij objektivi. Çdo zgjidhje tjetër vë në pikëpyetje pajtimin historik me Serbinë.

2- Është kërkesë e partnerëve tanë strategjikë, Brukselit dhe Uashingtonit, që nëpërmjet dialogut të mundësuar dhe mbështetur prej tyre, të normalizojmë marrëdhëniet me Serbinë. Nëse nuk veprojmë kështu, pason penalizimi i tyre.

3- Nënshkrimi i marrëveshjes me Serbinë, Kosovës i hap rrugën e njohes nga pesë vendet e BE-së dhe shtete të tera në botë, si dhe i mundëson asaj anëtarësimin në OKB dhe në organizata të tjera ndërkombëtare e rajonale, përfshirë BE-në.

4- Shkëmbimi i territoreve me Serbinë bën të mundur bashkimin e shqiptarëve të Luginës së Preshevës me Kosovën, ndërkohë që, me kalimin e Veriut në Serbi, Kosova “shpëton” nga serbët e asaj zone, që janë kundër integrimit në institutioncet e saj dhe nuk njohin shtetin e pavarur kosovar.

5- Fuqitë e mëdha nuk i kundërshtojnë pajtimet midis dy shteteve edhe nëse ato prekin disa parime të politikës që ato mbrojnë. Marrëveshja e ekuilibruar Kosovë-Serbi është në favor të të gjithëve, përfshirë SHBA-në, BE-në dhe Rusinë.

6- Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiq, dhe ai i Kosovës, Hashim Thaçi, janë shtetarët që kanë potencialin dhe kredencialet e nevojshme për të arritur marrëveshjen përfundimtare midis dy vendeve tona dhe shqiptarët e serbët duhet ta shfrytëzojnë këtë mundësi që u është dhënë.

7- Nëse nuk pajtohemi që të shkëmbejmë Luginën e Preshevës me Veriun e Kosovës, shqiptarët do t’i humbasin të dyja.

Në pamje të parë, duket se këto argumente qëndrojnë dhe ne duhet të nxitojmë që të mos e lëshojmë nga dora këtë moment të artë: Serbia na njeh si shtet të pavarur e sovran; pas kësaj vijnë njohjet nga pesë vendet anëtare të BE-së, nga Afrika, Azia e Amerika Latine; Rusia dhe Kina tërhiqen nga vetoja në Këshillin e Sigurimit dhe Kosovës i ofrohet automatikisht ulësja në OKB; Lugina e Preshevës i bashkohet Kosovës, ndërsa territoret e Leposaviqit, Zubin Potokut dhe Zveçanit, me serbët e tyre jo besnikë, kalojnë në përbërje të Serbisë, duke lënë Mitrovicën veriore, Trepçën dhe Ujmanin në përbërje të shtetit kosovar.

Ky është realiteti iluzor që na ofrojnë mbështetësit e tezës së shkëmbimeve territoriale.

Nëse këto argumente i shohim pak më thellë, në dritën e interesave tona kombëtare e shtetërore, duke ua nënshtruar ato një analize kritike dhe racionale, rezulton se ato janë të paqëndrueshme dhe të rrezikshme. Mbi bazën e kësaj analize, në vijim, janë argumentet e mia kundër idesë së përfshirjes së çështjes territoriale në axhendën e bisedimeve Kosovë-Serbi:

1- Dakord që vonesat na kanë kushtuar dhe po na kushtojnë shumë, por ky konstatim nuk duhet të çojë në atë që të përfshihemi në nota paniku e të nxitohemi për të marë vendime të dëmshme. Më mirë të presim kohë më të mira, se sa të përfundojmë tani një marrëveshje të keqe me Serbinë.

Nëse për Serbinë është koha që të nxitohet (hapja e kapitullit nr.35 të negociatave për anëtarësim në BE nuk mund të bëhet pa normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën, ndërkohë që në Strategjinë e Zgjerimit të BE-së dhe Progres-raportin e vitit 2018, Serbisë i kërkohet nënshkrimi i marrëveshjes gjithëpërfshirëse, juridikisht të zbatueshme, me Kosovën), për ne është koha e durimit strategjik. Nëse Serbia vërtetë dëshiron anëtarësimin në BE, ajo është e detyruar t’I kryejë këto “detyra”, pa qenë nevoja e diskutimit të çështjeve territoriale. Alarmit të Serbisë, nuk ka pse t’i bashkohen shqiptarët.

2- Siç kam theksuar në shkrimin tim të javës së kaluar, dëmi më i madh që i shkaktohet Kosovës me futjen ne axhendën e bisedimeve të problemeve territoriale, është rihapja e çështjes së saj, kthimi prapa në kohë, në vitet 2005-2007, në periudhën e proçesit të statusit, ku midis shumë alternativave u diskutua edhe ajo e ndarjes së Kosovës.

Riaktivizimi i kësaj teme, tani, në dialogun Kosovë-Serbi, do të thotë t’u vihet kryq parimeve themelore të Grupit të Kontaktit për zgjidhjen përfundimtare të çështjes së Kosovës, të miratuara me 14 nëntor 2005, të rikonfirmuara në mbledhjen e tij të datës 31 janar 2006, mbi bazën e të cilave u hartua Plani Ahtisaari dhe që, më vonë, u mishëruan në Kushtetutën e Kosovës. Sipas këtyre parimeve, nuk do të ketë ndarje territoriale të Kosovës, as bashkim me një vend a pjesë të një vendi tjetër.

3- Pavarësisht planeve a dëshirave të Hashim Thaçit, Rexhep Qosjes, etj., qëllimi i Beograti në dialogun Kosovë-Serbi, është, jo që të bihet dakort për shënjimin (demarkimin) e kufirit me Kosovën, siç thotë Thaçi, as shkëmbimin e Luginës së Preshevës me komunat e Veriut, siç shprehet Qosja, por të përfitojë territorialisht në kurriz të Kosovës, para se të arrihet nënshkrimi i marrëveshjes përfundimtare me të, që do të çojë në normalizimin e marrëdhënieve midis dy vendeve. Këtë synim Beogradi e ka bërë të qartë publikisht, nëpërmjet Presidentit Vuçiq, Ministrit të Punëve të Jashtme, Daciq, etj.

Siç dihet, Serbia nuk e njeh Kosovën e pavarur, por e konsideron atë krahinë të saj. Këtë e ka të sanksionuar edhe në preambulën e Kushtetutës. Si kusht të njohjes, eksplicite ose implicite, të shtetit të ri, ajo kërkon bashkimin me Serbinë të territorit të Kosovës, në veri të Ibrit dhe, në pamundësi të realizmint të këtij obiektivi, dhënien e kompetencave ekzekutive Asiocacionit të Komunave me Shumicë Serbe (AKS). Kur flet për korrigjim ose shkëmbim territoresh, Beogradi ka parasysh, në rastin më të mirë, vetëm disa fshatra të Luginës, në rastin më të keq, mbase, edhe vetë qytetin e Preshevës, por është naive të mendohet se ai do të heqë dorë nga Lugina e Preshevës, në tërësi, e cila paraqet interes gjeostrategjik jetik për Serbinë.

Në politikën e jashtme, si rregull, është vështirë të arrihet realizimi i plotë i objektivave të këtij, apo atij aktori. Edhe të mëdhenjtë që, sipas Tukididit, bëjnë atë që duan, shpesh dështojnë në planet e tyre. Të vegjëlit, që po sipas këtij autori, bëjnë atë që u thonë, e kanë akoma më të vështirë të realizojnë objektivat e tyre. Përgjithësisht, ajo që ata arrijnë është një rezultante, pasojë e ndërveprimit të shumë faktorëve, të brendshëm dhe të jashtëm.

Në gjykimin tim, përfshirja e çështjeve tërritoriale në axhendën e dialogut Kosovë-Serbi, në situatën aktuale të botës së trazuar, do ketë si rezultante dëmtimin e rëndë të interesave kombëtare e shtetërore të Kosovës, në favor të interesave serbe. Me shumë gjasë, kjo rezultante do të ketë trajtën e ndarjes së Veriut të Kosovës, ose dhënien e kompetencave ekekutive AKS-së, që, në thelb, është e njëjta gjë.

Marrja nga Kosova e një pjese të Luginës së Preshevës, këtej hekurudhës, nuk e zgjidh problemin e saj, përkundrazi, e komplikon më tepër atë. Si do zgjidhet problemi i fshatrave shqiptare përtej hekurudhës, të banuara nga mijëra shqiptarë?

4- Në aspektin gjeostrategjik, me kalimin e Veriut në përbërje të Serbisë, Kosova humb vargmalet e Kopaonikut. Duke i falur Malit të Zi Qafën e Çakorrit dhe Serbisë këto vargmale, Kosova, në fakt, u ofron avantazhe të dukshme gjeostrategjike fqinjëve të vet, të cilët, në rrethana të caktuara, mund ti shfrytëzojnë kundër saj. Edhe në rastin e Luginës së Preshevës, nëpër të cilën kalon Korridori 10, “korrigjimi” i kufirit mund të çojë në shkëputjen përfundimtare të këtij korridori nga Lugina, gjë që përbën një dobësim tjetër të pozitave gjeostrategjike të faktorit shqiptar.

5- Në aspektin gjeoekonomik, është fakt i njohur, tashmë, që Veriu i Kosovës, me nëntokën e tij, është ndër zonat më të pasura të Kosovës, për të mos thënë më e pasura. Në atë zonë ndodhet edhe ujëmbledhësi i Ujmanit, me rëndësi jetike për Kosovën. Thënë më shkoqur, Veriu i Kosovës është element strukturor i fuqishëm dhe i domosdoshëm mbi të cilin mbështetet aftësia e Kosovës për të jetuar si shtet i pavarur dhe sovran.

6- Korrigjimi apo shkëmbimi i territoreve rrezikon të shkaktojë përçarje brenda Kosovës, por edhe në shkallë kombëtare. Në shoqërinë kosovare mungon konsensusi për këtë çështje. Përkundrazi, ajo është e polarizuar keq: në njërën llogore mbështetësit e Thaçit, dukshëm më të paktë në numër dhe, në tjetrën, kundërshtarët e tij, që përbëjnë shumicën. Kjo situatë është edhe në rrafsh kombëtar, por këtu kemi edhe një element tjetër negativ- futjen e pykave midis shqiptarëve të Luginës së Preshevës dhe atyre të Kosovës. Shqiptarët e Luginës janë kundër bërjes kurban të Veriut për hir të bashkimit të pjesshëm të territoreve të tyre me Kosovën, duke i bërë ata përgjegjës për humbjen e tokave mbi lumin Ibër.

7- Nuk ka asnjë garanci që Fuqitë e Mëdha do të përkrahin një marëveshje serbo-kosovare të bazuar në ndryshime territoriale. Mbështetësit e kësaj teze lënë të kuptohet se SHBA, BE dhe Rusia nuk janë kundër. Qëndrimin e SHBA-së, ata e lidhin me presidencën e Trampit dhe prirjen e tij për miratimin e ujdive dypalëshe, që gjë është e vërtetë, por ata harrojnë që Amerika nuk është vetëm Presidenti, sado kompetenca që të ketë ai, ata harrojnë që “shteti i thellë” amerikan, kur bëhet fjalë për qëndirme parimore, për të cilat ka investuar gjatë, siç ka ndodhur në Kosovë, nk ndryshon lehtë. Aq më pak, mund të ndryshojë BE-ja, e cila është e ndërtuar mbi parime krejt të tjera, jo etniko-territoriale.

Qëndrimi i Rusisë është më kompleks. Ajo ka dëshmuar se zhvillon politikë pa parime, pa moral, dhe në shkelje të ligjit ndërkombëtar. Është pa bazë argumenti i mbështetësve të tezës së shkëmbimit të tërritoreve, sipas të cilit, Moska do të përkrahë marrëveshjen Kosovë-Serb, sepse i duhet një precedent për të zgjidhur problemet e saj në hapësirën pas-sovjetike. Rusisë nuk i duhet precedentët. Ajo i krijon vetë ato, nëpërmjet fuqisë ushtarake, siç ka vepruar në Ukrainë, në Gjerogji, etj. Precedentëve u referohen të vegjëlit, ata që nuk kanë fuqi, siç bën Thaçi me marrëveshjen Holandë-Belgjikë, dy shtete mike dhe aleate, për një mikroterritor prej 19.3 hektarë, që nuk ka asnjë lidhje me rastin që diskutohet midis Kosovës dhe Serbisë.

Zëdhënësja e Ministrisë së Punëve të Jashtme të Rusisë, Maria Zaharova, gjatë vizitës së saj në Beograd, më 10 gusht 2018, deklaroi se Kosova është çështje e brendshme e Serbisë, por edhe ndërkombëtare (edhe e Rusisë, IL), dhe se qëndrimi i Moskës për këtë çështje bazohet në rezolutën 1244 të Këshillit të Sigurimit, të cilën, sipas saj, deri tani, askush nuk e ka revokuar. Që do të thotë se pajtimi i Serbisë me Kosovën nuk sjell domosdoshmërisht mbështetjen e Moskës për Beogradin dhe as pranimin automatik të Kosovës në OKB. Është filtri i interesave të Fuqisë së Madhe ruse që vendos në këtë çështje.

Nuk përjashtohet që, për hir të këtyre interesave, Kremlini ta mbështesë pajtimi serbo-kosovar, duke qenë i bindur që marrëveshja e tyre do ta destabilizojë më tej Ballkanin, sepse kështu Rusia siguron praninë dhe ndikimin e vet në rajon. Siç thotë populli, qeni i keq sjell ujkun në torishtë.

8- I diskutueshëm është edhe argumenti që marrëveshja Kosovë-Serbi hap rrugën e njohjes së saj nga pesë vendet e BE-së dhe shtetet e tjera në botë, si dhe atë të integrimit në organizata ndërkombëtare e rajonale, përfshirë BE-në. Rasti i Katalonjës është i freskët. Vështirë të përfytyrohet që në këtë situatë Madridi të pajtohet me një marrëveshje që saknsionon “pëlqimin” e qendrës për “shkëputjen” e periferisë së saj. Qipro ka deklaruar hapur se nuk do ta njohë shtetin e ri edhe në rast të marrëveshjes midis Kosovës dhe Serbisë.

Sa i takon integrimit në Europë, vetë Brukseli është i përçarë midis konceptit të Makronit të thellimit të integrimit të Bashkimit Europian ekzistues dhe atij të Merkelit, që nuk e përjashton zgjerimin me anëtarë të rinj. Pajtimi serbo-shqiptar është i pafuqishëm për të ndryshuar diçka në këtë drejtim. Edhe sikur, ta zëmë, se përfundimi i marrëveshjes me Serbinë do të ndikonte pozitivisht, integrimi Europian i Kosovës nuk mund të justifikojë humbjen e territorit në veri. Organizatat rajonale janë të përkohshme, toka është e përjetshme.

Analiza racionale të çon në përfundimin që zgjidhjet për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë duhen kërkuar brenda kufijve ekistues, të njohur ndërkombëtarisht, pa cënuar rendin kushtetues në vend dhe pa destabilizuar situatën në rajon e më gjerë. Marrja e vendimeve nga udhëheqësit politikë mbi baza emocionale, intuitive, pa marrë në konsideratë arugmentet, faktet, përvojat historike, si dhe kapacitet dhe aftësistë mobilizuese të shtetit për t’i sendërtuar ato, e çon atë shtet në theqafje. i tillë është vendimi që në dialogun Kosovë-Serbi të diskutohen çështjet territoriale.

Forcat politike dhe intelektuale shqiptare duhet t’u kundërvihen me vendosmëri këtyre përpjekjeve që dëmtojnë seriozisht interesat tona shtetërore e kombëtare. Akademia e Shkencave të Kosovës duhet të dalë me mendimin e vet instituticional për këtë çështje madhore, jo secili anëtar në krye të vet. Këtë gjë duhet të bëjnë edhe institucione e tjera shkencore në Kosovë, por edhe në Shqipëri. “Babai” i pajtimit shqiptaro-serb, kryeministri Edi Rama, duhet të dalë nga pozicioni i strucit, për të dhënë edhe ai mendimin e tij për këtë çështje të mprehtë. Durimi strategjik nuk do të thotë pasivitet strategjik, përkundrazi, mobilizim të të gjitha forcave të shoqërisë, të shteteve tona dhe të mbarë kombit tonë për të shmangur një të keqe të madhe, si humbja e territorit shqiptar.

Bashkimi me Kosovën i Luginës së Preshevës, të cunguar, do të thotë që shqiptarët, jo vetëm do të mbesin pa Luginën dhe pa territoret në veri të Ibrit, por rrezikojnë të mbesin edhe pa shtetin e tyre të konsoliduar dhe funksional. Është momenti i provës për të gjithë ne, i cili do të dëshmojë a e meritojmë pavarësinë e fituar. Një popull e komb që nuk di ti mbrojë trojet e veta, nuk mund ta mbrojë as pavarësinë e tij.

Islam Lauka ka lindur më 18. 06. 1954 në Bytyç të Tropojës. Eshtë diplomat i njohur karriere, studiues dhe autor i disa veprave shkencore.



Në vitin 1976, ka përfunduar Fakultetin e Gjuhëve të Huaja në Tiranë.

 Në vitin 1982, përfundoi kursin e lartë të filozofisë, ndërsa në vitin 1986, atë të diplomacisë.

Pas disa viteve punë 1976-1981, si mësimdhënës, në Lekbibaj dhe Bytyç, të rrethit të Tropojës, si dhe drejtues i Komitetit të Rinisë në po këtë rreth (1982-1985), në shtator të vitit 1985, transferohet në Tiranë, në sistemin e Ministrisë së Punëve të Jashtme, në fillim, si i atashuar, referent, shef sektori, ndërsa në vitin 1991, emërohet sekretar i parë dhe, më vonë, i ngarkuar me punë i Ambasadës së Shqipërisë në Moskë.Në vitin 1994, mbrotji doktoraturën në politologji, në Akademinë Diplomatike të Moskës, në Rusi.

Pas kthimit në atdhe, në vitin 1996, jep dorëheqjen nga Ministria e Jashtme dhe deri në vitin 2005 merret me aktivitet privat. 

Në vitin 2005, rikthehet në MPJ, duke kryer detyra të rëndësishme si, Drejtor i Përgjithshëm në Drejtorinë Rajonale, Drejtor i Përgjithshëm në Drejtorinë e Organizatave Ndërkombëtare dhe Drejtor i Bordit të Institutit të Diasporës.

  Në vitin 2009, emërohet Ambasador i Shqipërisë në Kosovë.Në periudhën shtator 2013 - mars 2014 ka kryer detyrën e Dekanit të Trupit Diplomatik, të akredituar në Prishtinë. Pas përfundimit të mandatit të tij si ambasador, në mars 2014, transferohet në Tiranë, në Ministrinë e Punëve të Jashtme, me gradën diplomatike Ministër Këshilltar, ku qëndroi deri në mars 2015. Aktualisht, është ligjërues në UBT dhe Kolegjin Fama, në fushën e diplomacisë dhe marrëdhënieve ndërkombtare. Nga viti 2003, është Presidenti i Qendrës Shqiptare të Studimeve Amerikano – Britanike dhe nga viti 2005 Drejtori Institutit Shqiptar të Studimeve Politike. Ka marrë pjesë në dhjetëra konferenca ndërkombëtare dhe ka botuar artikuj të shumtë shkencorë, kryesisht, për çështjen e Kosovës, në shtypin vendor dhe atë të huaj.

Veprat

Vepra kryesore e tij është “Kosova, rast universal apo sui generis” e botuar në vitin 2007, në disa gjuhë të huaja. Në këtë libër, Lauka polemizon, kryesisht, me autorë rusë, rreth “precedentit” të Kosovës, duke i hedhur poshtë pretendimet e tyre për analogji të rastit të Kosovës me “konfliktet e ngrira” në hapsirën e ish Bashkimit Sovjetik dhe duke argumentuar shkencërisht që Kosova është një rast i veçante, i cili kërkon zgjidhje të veçantë dhe se nuk ka alternativë tjetër, veç pavarësimit të saj.

Libra të tjerë:

“Evoluconi i problemit të Kosovës dhe gjendja e tij aktuale (1994)

“Shkëputja e Kosovës nga Rusia” (2007)

“Kosova e pavarur ose dështimi i kryqëzatës ruso-serbe” (2011)

Bashkëautor i librave:

“Shqipëria në arkivat ruse” (2006)

“ Antologjia e kryqëzimit: qëndrimi rus ndaj çështjes shqiptare, 1878-2012”(2012)

Botues:

“Toni Bler për shqiptarët " (Ramiz Lushaj, 2001)

“Marrëdhëniet shqiptaro-hebraike” (Haxhi Bajraktari,2009)

“Medlin Ollbrajt- misionarja e Kosovës (Fatbardha Lauka, 2011)


Është shpallur dy herë qytetar nderi, fillimisht në komunën e Bytyçit (2010) dhe në Bashkinë e qytetit të Bajram Currit (2015), në të dyja rastet me motivacion të njejtë – për argumentimin shkencor dhe mbrojtjen diplomatike të çështjes së Kosovës, si dhe lobimin për njohjen e saj si shtet i pavarur dhe sovran.

Flori Bruqi

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka deklaruar se Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimi Evropian janë kundër shkëmbimit të territoreve Kosovë-Serbi.

Edi Rama: SHBA dhe BE janë kundër shkëmbimit të territoreve Kosovë-Serbi; historitë se unë do ta ndaj Kosovën, janë përralla për të përhapur urrejtje!

Rama këtë deklaratë e ka bërë në emisionin “Real Story” pikërisht në ditën kur presidenti amerikan, Donald Trump, ka emëruar si të dërguar për dialogun ambasadorin e SHBA-së në Gjermani, Richard Grenell.

Ai deklaroi se nuk është as për ndarje të Kosovës dhe as për ndryshim kufijsh, kurse akuzoi opozitën se ajo vetëm nxin me ato që deklaron për Kosovën.


“Të gjitha historitë që gjoja se unë do ta ndaj Kosovën janë përralla që bëhen këtu për të përhapur urrejtje. Kosova dhe Mali i Zi sot kanë marrëdhënie shumë të mira. Këtu kemi një sërë protagonistësh që janë gati ta fusin në hell Shqipërinë, Kosovën vetëm që ta nxijnë. Kosova dhe Serbia duhet ta mbyllin këtë çështje dhe patjetër që Serbia ta njohë Kosovën. Unë jam kundër shkëmbimit të territorit dhe jo kufi me vija etnike. Kancelarja Merkel kishte keqkuptime nga këta dhe Merkelin e kam sqaruar për idetë e mia dhe ajo më tha se është dakord. SHBA-ja dhe BE-ja janë bashkë kundër shkëmbimit të territoreve”, tha Rama në intervistë me gazetarin Sokol Balla.

Donika Jusuf Gërvalla, i del krah Prof.Dr.Vjosa Osmanit: Përpjekja e klaneve të neveritshme brenda LDK-së për ta asnjanësuar znj. Osmani e dobëson shumë këtë parti

Vajza e poetit, këngëtarit lirik, veprimtarit, atdhetarit dhe dëshmorit të kombit Jusuf Gërvalla nga Duboviku, Donika Gërvalla, ka shkruar sonte një status n ku ka folur për gjendjen në Kosovë dhe deklaratën e nënkryetares së LDK-së, Vjosa Osmani dhënë në mëngjes se do të konsiderohej gabim “historik mos arritja e një marrëveshje në mes të Lëvizjes Vetëvendosje dhe Lidhjes Demokratike të Kosovës”

Nënkryetarja e LDK-së, Vjosa Osmani tha sot se do të ishte gabim historik nëse nuk arrihet një marrëveshje për koalicion me VV për qeverisjen ardhshme.Pas këtij reagimi, ka ardhur edhe reagimi i Donikës e cila i ka dal në krah znj. Osmani.

Ajo madje ka shkuar më larg duke folur për klane brenda partisë më të vjetër në Kosovë.

“Shumë e vërtetë! Gabim historik me pasoja të rënda për vendin. Përpjekja e klaneve të neveritshme brenda LDK-së për ta asnjanësuar znj. Osmani e dobëson shumë këtë parti, e cila megjithatë ende bart shpresat e një shtrese të gjere të shqiptarëve në Kosovë. Nënkryetarja e Lidhjes Demokratike të Kosovës, znj. Vjosa Osmani e ka cilësuar si gabim historik mos arritjen e një marrëveshje në mes të Lëvizjes Vetëvendosje dhe Lidhjes Demokratike të Kosovës”, ka shkruar Donika Jusuf Gërvalla-Schwarz.