2020-06-23

Ministrja e Punëve të Jashtme vihet në levizje për hapjen e Aeroportit, i shkruan Abdullah Hotit, Armend Zemajt e Arban Abrashit

Rezultate imazhesh për meliza haradinaj
Ministrja e Punëve të Jashtme vihet në levizje për hapjen e Aeroportit, i shkruan Hotit, Zemajt e Abrashit

Aeroporti i Prishtinës ka disa ditë që njofton në vazhdimësi se fluturimet ende mbesin të bllokuara deri në një vendim të qeverisë.

Një situatë e tillë ka shkaktuar shumë pakënaqësi tek shumë bashkëatdhetarë e kosovarë që shkaku i pandemisë kanë mbetur të bllokuar në shtete të ndryshme. Madje disave u kanë skaduar edhe lejet e qëndrimit.


Lidhur me këtë problematikë para pak minutash ka reaguar ministrja e Punëve të Jashtme, Meliza Haradinaj-Stublla, e cila ka treguar se ka marrë shumë mesazhe dhe ankesa për mos hapjen e aeroportit.

Ajo ka thënë se i ka drejtuar shkresë zyrtare kryeministrit Prof.dr.Avdullah Hoti dhe ministrit të Infrastrukturës, Arban Abrashi, dhe ministrit  Armend Zemaj për të shikuar mundësinë e hapjes së aeroportit të Prishtinës, gjithmonë duke respektuar rekomandimet e OBSH-së.


Reagimi i plotë i Ministres Haradinaj-Stublla:


Me qindra mesazhe dhe telefonata nga diaspora jonë kanë ardhur këto ditë në adresën time dhe të MPJD-së, me kërkesën për hapjen e Aeroportit Ndërkombëtar të Prishtinës “Adem Jashari”.

I mirëkuptoj të gjitha këto shqetësime, veçmas për shkak të anulimeve të vazhdueshme të avio-biletave, koston e madhe financiare dhe pasigurinë nga gjendja e krijuar.

Po për këtë temë, në mëngjesin e sotëm i kam dërguar shkresë zyrtare Kryeministrit Hoti, Ministrave Zemaj dhe Abrashi, që të shohin të gjitha mundësitë që sa më parë të hapin Aeroportin e Prishtinës dhe t’i lejojnë fluturimet, gjithmonë duke respektuar dhe ndjekur udhëzimet e IKSHP-së dhe OBSH-së.

Do të kërkojmë zgjidhje të përshtatshme dhe të sigurtë për bashkëqytetarët tanë dhe për rikthimin në punë të Aeroportit të Prishtinës sa më parë të jetë e mundur.


Kush ështe Meliza Haradinaj ?


Ka kryer studimet bachelor në Universitetin Amerikan në Kosovë (AUK), në drejtimin politika publike. 

Studimet postdiplomatike, Haradinaj i kreu në Universitetin e Oxfortit, përmes bursës së qeverisë britanike, në drejtimin Diplomaci.

Pas përfundimit të studimeve, ajo u rikthye në Kosovë për t’i shërbyer vendit. 

Ajo u zgjodh asambliste në Kuvendin Komunal të Prishtinës gjatë vitit 2009-2013, ndërkaq më vonë themeloi edhe Institutin Kosovar për Diplomaci, organizatë kjo për avancimin e interesit shtetëror të Kosovës në shoqërinë ndërkombëtare.

Meliza është pjesë e kryesisë së AAK-së, ndërkaq edhe pse mbanë mbiemrin Haradinaj, ajo nuk ka asnjë lidhje gjaku me kryeministrit e Kosovës. Meliza është e martuar dhe ka dy fëmijë.

Ish-presidenti i Kosovës dhe ish-kryetari i LDK-së, Fatmir Sejdiu ka folur për zhvillimet e brendshme në LDK.


Sejdiu në “Debat Plus” me Ermal Pandurin në RTV Dukagjini ka thënë se nuk është kundër hapjes së LDK-së por sipas tij kjo duhet të bëhet duke respektuar personat që kanë kontribuar në parti.


“Nuk bëhet kjo punë me militantizëm të momentit”, ka thënë Sejdiu duke aluduar në disa prurje të reja që kanë marrë edhe pozita ministrore.

Ish-kryetari i LDK-së thotë se për shkak të tij shumë njerëz janë përjashtuar nga LDK duke për menduar degën e Gjakovës, përcjell Telegrafi.

Sejdiu thotë se shpreson që në LDK anëtarësia të mbetet besnike e vizionit që ka pasur.


“Të punohet që absolutisht të ndryshohet kjo gjendje. Natyrisht se duhet të rinovohet partia”.

Ish-kryetari i LDK-së thotë se disa qasje “bizare” në LDK duhet të ndryshohen.

“Nuk vendoset në konop njeriu vetëm pse ka një mendim ndryshe”.

Sejdiu thotë se Vjosa Osmani duhet të largohet nga posti i kryetares së Kuvendit.

“Largimi nga posti i kryetares së Kuvendit do të jetë më lehtë dhe më mirë. Ajo tashmë ka mbetur peng i një pozicioni. Ajo pozitë i takon një subjekti tjetër politik”, tha ndër të tjera Fatmir Sejdiu.

Idro Seferi: Serbia ka ndaluar lobimin kundër Kosovës, çfarë pritet në Uashington


Në një raportim nga Beogradi, gazetari Idro Seferi tha se në Serbi flitet që takimi i Uashingtonit me përfaqësuesit e Kosovës të jetë vetëm një marrëveshje fillestare, ndërsa hapa të mëtejshëm do të ketë në muajin gusht.


“Në Beograd pritet që në Uashington të firmoset një marrëveshje për të vënë në binarë dialogun duke u zotuar që palët të mos pengojnë njëri-tjetrin në arritjen e marrëveshjes dhe proceset ndërkombëtare. Serbia ka ndaluar lobimin kundër pavarësisë së Kosovës. Nuk dihet nëse do të jetë Trump në takim, por në Serbi thuhet se pritet që do të ketë në 28 një fotot me përfaqësuesit.


Pritet të jetë një marrëveshje fillestare, ndërsa pritet të ketë hapa në muajin gusht me ndërmjetësimin e Richard Grenell”, tha Seferi.

NË PRAG TË DIALOGUT NË UASHINGTON




Shkruan: Bardhyl Mahmuti

Kërkesa për t’i “dhënë diçka Serbisë”, që ambalazhohet “si kompromis”, është kërkesë për të kënaqur xhelatët që kryen gjenocid në Kosovë.


Në prag të takimit të 27 qershorit të delegacionit të Kosovës dhe të Serbisë në Uashington gjithnjë e më tepër përsëritet deklarata e Nënkryetarit të LDK-së Lutfi Haziri, se “në procesin e dialogut me Serbinë, Kosova do të jep diçka, Kosova duhet të ofrojë diçka për të përballuar këtë proces, sepse ne nuk mund të themi se po shkojmë atje dhe do të kapitalizojmë 100 për qind kërkesat tona”.

Kjo qasje e neveritshme është në harmoni të plotë me qasjen e Aleksandar Vuçiqit dhe Ivica Daçiqit, të cilët vazhdimisht trumbetojnë se Serbia nuk mund të humbë çdo gjë dhe se asaj duhet t’i jepet diçka nga Kosova.

Aleksandar Vuçiqit, Ivica Daçiqit, Lutfi Hazirit dhe të gjithë atyre që mendojnë si ata, u themi se që nga okupimi i Kosovës nga Serbia, për realizimin e pavarësisë nga ky shtet, populli shqiptar i Kosovës KA DHËNË:


– Qindra mijëra viktima të spastrimit etnik të territoreve shqiptare që përpara okupimit serbe hynin në atë që quheshin Sanxhak i Nishit dhe Vilajet i Kosovës

– Dëbimi i 1/3 së popullsisë shqiptare në Turqi me qëllim të realizimit të spastrimit etnik;

– Dhjetëra mijëra të vrarë dhe qindra mijëra të burgosur përpara se të shpërthente lufta e vitit 1998-1999;

Vetëm gjatë luftës së fundit kur u zbatua politika e gjenocidit të shtetit serb mbi popullin shqiptar, KOSOVA KA DHËNË:

– 1392 fëmijë të vrarë


– 1739 gra të vrara

– Mbi 10 mijë civilë tjerë të të gjitha moshave

– Mbi 20 mijë gra të dhunuara


– Mbi 1 milion njerëz të dëbuar me qëllim të spastrimit etnik të Kosovës

– Shkatërrimin e 100589 shtëpive të shqiptarëve

– Shkatërrimin e 358 objekteve shkollore shqipe

– Shkatërrimin e 30 shtëpive kulturore shqiptare

– Shkatërrimin e 93 bibliotekave në vendbanimet shqiptare

– Shkatërrimin e 123 institucioneve shëndetësore

– Shkatërrimin e 220 objekteve të kultit fetar (215 xhami, teqe, tyrbe dhe 5 kisha katolike).

Për pavarësinë e vet Kosova ka dhënë shumë gjak dhe sakrifica dhe nuk ka çka jep asgjë më shumë. Përkundrazi, në kontekst të dialogut për normalizimin e marrëdhënieve ndërshtetërore:

– Serbia DUHET TË JEP LLOGARI PËR GJENOCIDIN QË KREU NË KOSOVË!

– Serbia duhet t’i jep drejtësisë ndërkombëtare tërësinë e njerëzve të zinxhirit që kreu këtë gjenocid;

– Serbia duhet të ndriçojë fatin e mbi 1600 njerëzve që janë zhdukur gjatë procesit të fshehjes së gjurmëve të gjenocidit;

Prandaj, kërkesa për t’i “dhënë diçka Serbisë”, që shpesh ambalazhohet “si kompromis”, që të na njohë pavarësinë e shtetit tonë është kërkesë për të kënaqur xhelatët që kryen gjenocid në Kosovë.

Aleksandar Vuçiqit, Ivica Daçiqit, Lutfi Hazirit dhe të gjithë atyre që mendojnë si ata, u themi se çështja e njohjes së pavarësisë së Kosovës nga ana e Serbisë është çështje politike, që varet edhe nga vullneti i saj. Ndërsa pranimi i krimit të gjenocidit në Kosovë është çështje e drejtësisë dhe duhet t’i imponohet Serbisë!

Aurel Dasareti : Rrëfej një ngjarje nga përvoja e babait tim kur bëhet fjalë për “miqësinë” tipike serbe ndaj shqiptarëve.


Ulërimat e pandërprera serbe të këtyre 30 viteve, sidomos në stadiume sportive: “Shqiptari mirë, shqiptari vdekur”, duhet të merren shumë seriozisht. Përndryshe, Kosova si “shtet” me këta tradhtarë me 30 vjet dështimi në pushtet - do të mbetet vetëm me disa katunde.
Qershor 1987, babai im, psikolog, atëherë 32 vjeçar, ka qenë në një konferencë shkencore në Gjermani. Pas konferencës, në Berlin merr trenin për në Budapest, Hungari  e pastaj do të udhëtonte për Austri e kthehet në Amerikë. Në të njëjtin kupe hyn një udhëtar i moshës 60 vjeçare që do të udhëtonte direkt për në Beograd nëpërmjet Budapestit. Udhëtari përshëndet në gjuhën gjermanishte, prezantohet si serb dhe se gjatë kohë punon në Gjermani si inxhinier ndërtimi. Babai im e dinë gjuhën gjermane, i tregon se ka lindur dhe jeton në Amerikë, kinse është serb me prejardhje por “mjerisht” nuk e di gjuhën “amtare”. Babai e pyetën rreth vizitës së Millosheviç-it në Fushë Kosovë (prill 87) dhe deklaratës para hordhive serbe:  “Askush më nuk do të guxojë t`ju rrahë juve.”
Përgjigja e serbit ishte: “Mbaje mend o serb i mirë, në gjakun e damarëve tanë serbe-sllave nuk vdes kurrë  urrejtja jonë e pakufishme ndaj shqiptarëve. Me Slobodan-in në pushtet ëndrra do të realizohet. Fjalimi i tij ishte vetëm një alibi i planifikimeve tona të vrasim 500.000 shqiptarë të Kosovës dhe Metohisë, një pjesë prej tyre do të ikë në Perëndim, tjetrën do ta dëbojmë për në Shqipëri. Ata pak që do të mbesin do t`i asimilojmë ose...”
Mbetshi me shëndet, kujdes nga virusi kinez por edhe më tepër nga surrogat në pushtet.
Aurel Dasareti

Beteja e Paqenë në Fushë të Mëllenjave më 1389


Dielli 09-06-2014, Bota Sot 11-06-2014, Tirana Observer 18-06-2014, Tema 23-03-2014, Nacional 30-06-2014, Kuq e Zi 
Korrik 2014, Koha Jone 28-06-2015, PeshkuPaUje 28-06-2015, Dita 29-06-2015

BETEJA E PAQENË NË FUSHË TË MËLLENJAVE 
(Kosovo Polje) 

MË 1389 Ngjarja në rrjedhë të poshtme të lumit Llap në verë të vitit 1389 ishte moment historik pa asnjë ndikim për ndryshime të marrëdhënieve ekzistuese në vendet e përfshira në ngjarje. Ajo ngjarje në historiografi depërtoi ngadalë dhe u ngulitë me emërtimin Beteja [e Parë] në Fushën e Mëllenjave (Kosovo Polje, në serbisht) e 28 Qershorit 1389, duke e mveshur me përmasa fantastike.

Lënda burimore udhëpërshkruese, folkloristike, anuare dhe kronikale, që i bënë jehonë asaj ndodhie është e vëllimshme, por shumë kundërthënëse njëra me tjetrën deri në absurd. 

Botimet letraro-kronikale me origjinë sllave, osmane, persiane, greke, latine, shqiptare, hungareze, frënge e të tjera, janë ngritur më vonë për qëllime politike të palëve të interesuara.

 Domethënë, për afirmimin e hapave të rinj pushtues perandorak osman dhe Islamit drejt Perëndimit dhe Lindjes së krishterë, nga njëra anë, dhe përmbushjes së kërkesës për krijimin dhe forcimin e një muri kundra-osman të gjithëkrishterë, në anën tjetër.

 Motivet fetare të krishtera kundraislame në kronikat e shkruara europiane do të forcoheshin veçanërisht pas shekullit XVI, pikërisht si produkt i lëvizjeve të reja kulturore e politike nën çatinë e Humanizmit, të Renesancës, të Reformacionit dhe të Kundëreformacionit. 

Përfundimisht deri në këtë kohë ndodhi kalimi masiv në Islam i shqiptarëve ortodoksë shënsavianë e shënklimentianë në ish-provincat romako-bizantine të Dardanisë dhe të Maqedonisë, që pati për pasojë edhe depërtimin e motiveve fetare islame në kujtesën historike shqiptare për Ndodhinë në Fushë të Mëllenjave në vitin 1389.

Në këtë kumtesë jepen kronikat lindore dhe perëndimore të krijuara në rrjedhë të historisë nga fundi iviteve të 80-ta të shek. XIV deri në fillim të viteve të 70-ta të shek. XVII. Këto dokumente, që mund të studiohen nga çdokush, provojnë mosndodhjen e të ashtëquajturës "Betejë në Fushë të Mëllenjvave" më 1389.

Për burim të parë me origjinë osmane, i pari i njohur deri tashti, ku zuri fillin versioni zyrtar osman për Ndodhinë në Fushë të Mëllenjave, është poema “Iskender-name” e poetit Ahmedije të Anatolisë e përfunduar më 13 Mars 1390. Ndërkaq trajtimi kohor i ngjarjes në Fushë të Mëllenjave më 1389 nisi me veprën “Bāzm u
râzm” persisht të Azis ibn Ardäshira Astrābādija, e përfunduar më 1398. 

Ky krijues jetoi në oborrin e një emiri të pavarur, ndaj e dha dritën e gjelbër për komplotin ushtarak në taborin e Sulltan Muratit. 

Sipas tij Murati I, si dhe biri i tij, Jakubi, u likuiduan me komplot nga i biri, përkatësisht vëllai, Bajaziti I. Kjo dritë më vonë do të
mjegullohet me versionet zyrtare për vrasjen e Muratit I, shkruar nga kronistë dhe historianë oborrtarë, nisur me veprën “Menakib-name” të Jahshi Fakih-ut, shkruar nga bashkëkohësi i ndodhisë. Fakih ishte i biri i Iljasit, imam i Bajazidit I dhe vdiq para vitit 1413.

Vepra e Fakihut u bë bazë e fortë për pretendimet e tjera historiografike osmane për Ndodhinë në Fushë të Mëllenjave më 1389. Pasoi historia e Mulla Shukrullah-ut: “Behxhet-ut Tevarih”, e përfunduar më 2 nëntor 1459.

 Versionin zyrtar osman e shpini edhe më tutje kronisti i quajtur Enver, në veprën “Düstür-name” të viti 1464. Tri vjet më pas u përfundua vepra historiografike madhore: “Tevarih-i al-i osman” e Uruxh-it, e shkruar deri në vitin 1467, i cili u mbështet kryesisht në veprën e Fakihut, të cilën e përfilli edhe historiani zulmëmadh, 
Ahmed Ashik-pasha Zade, në veprën e njohur me emrin “Menakib“ ose “Tevarih-i al-i Osman”, të shkruar deri në vitin 1484. Pasha Zade jetoi dhe veproi në Shkup në vitet 30-50 të shek. XV, ndaj veprën e pasuroi edhe me të dhëna nga kujtesa historike e rajonit që përfshinte Fushën e Mëllenjave. Mirëpo, me ndikim të madh në historiografinë botërore do të bëhet “Kitâb-i Cihan-nümâ” i Mehmet Neshriut, e shkruar midis viteve 1484- 1493, e fryrë me të dhëna fantastike.

Kujtesa historike në Europën Juglindore për ngjarjen në Fushë të Mëllenjave më 1389 gjeti pohim në “Kronikën turke të Janiçarit” të Mihail Konstantin - Ostrovicës, e shkruar në vitet 1491/92, për nevojat e mbretit të Hungarisë. 

Pas kësaj kronike vije historia e rëndësishme “Hesht behisht” e Idris Husam ed-Din - Bitlis, e përfunduar në vitin 1505, ndërkaq kjo u ndjek nga historia, gjithashtu madhore, “Tevàrih-i âl-i Osman” e Kemal Pashazades, e shkruar midis viteve 1502-1510.

Midis viteve 1490-1512, një krijues anonim nga Edrenea e përshtati historinë e Uruxhit, “Tevarih-i al-i osman”, e pasuroi me motive të reja dhe vende-vende e zbukuroi. Tani vijnë veprat historiografike osmane: “Târih-i Niŝancî” e Ramazan zade Mehmet Çelebi - Nishanxhiut, e shkruar para vitit 1561 dhe vepra madhore
“Tac-ut-tevârih”, e Saaduddin Mehmet Hoxha Efendisë, e shkruar më 1575. 

E këtij viti konsiderohet edhe vepra e Ahmed Ferîdûn-it: “Mejmūah-i nunshâāt-i Salâtîn”, në të cilën janë botuar letrat e Sulltanëve, përfshirë edhe “Fermanin e Bajazitit I” nga Fusha e Mëllenjave dërguar kadiut të Bursës për varrosjen e kufomës së Muratit I.


Sipas këtij dokumenti, Sulltan Murati u flijua për islamin, si plotësim i dëshirës së tij, në mesin e muajit Shaban të madhërueshëm 791 të hixhrit, përkatësisht më 1389. 

Muaji Shaban i atij viti filloi ditën e hënë, më 26 korrik dhe kishte 29 ditë, deri më 23 gusht. Del se tragjikomendia tek Fusha e Mëllenjave ndodhi më 8 ose 9 Gusht 1389, datë të cilën nuk e gjejmë në kronikat osmane të hershme, as të përfillur nga historiografia turke, e cila për datë të Betejës së Parë në Fushë të Mëllenjave mban 20 Qershorin 1389.

Përafërsisht të mesit të viteve të 70-ta të shek. XVI është edhe vepra: “Badā’i ‘ul-waqā’i” e autorit Hoxha Husejn dhe “Nuhbet-üt-tevarih ve ‘L-abar” e Mehmed bin Mehmed. 

Të dhëna me interes për ngjarjen në Fushë të Mëllenjave në vitin 1389 la edhe Mustafa Ahmedi - Aliu, i cili shërbeu në Bosnjë, më 1577, kurse kronikën e rëndësishme: “Künh-ül-ahbâr” e shkroi midis viteve 1591-1599. Një vepër historiografike voluminoze midis kronikës dhe historisë me pretendime të mëdha është historia “Tāhih-i Sollakzâde”, e shkruar para vitit 1657, e Mehmet Handamit - Solakzade.

Ndërkaq, të dhëna me interes nga kujtesa historike shqiptare dhe europiane juglindore për Ndodhinë në Fushë të Mëllenjave më 1389 përjetësoi në kujtesën dhe historiografinë osmane udhëpërshkruesi i famshëm Evlie Çelebi, në veprën madhore “Sijaset-name”.

 Ai tokat shqiptare, përfshirë edhe rajonin e Fushës së Mëllenjave i vizitoi në vitet 1660-1662. Për traditën vendase shqiptare të Dardanisë (rajoni që përfshin Fushën e Mëllenjave) me interes për ngjarjen e vitit 1389 ka lënë edhe dervishi i Selanikut Ahmet Dede LutfullahMynexhimbashi,në veprën: “Müneccimbaşi Sahâif-ul-ahbar”, të shkruar pas vitit 1672. Këtu, të themi kushtimisht, përfundon faza e historiografisë letraro-kronikale zyrtare osmane.

Në rrjedhë të kohës, përkrah kronikave osmane, lindën anuarët dhe kronikat me origjinë europiane për Ndodhinë në Fushë të Mëllenjave më 1389. Mirëpo, derisa para kronikave osmane nuk njihet ndonjë dokument arkivor me origjinë lindore, vjetarëve dhe kronikave europiane për këtë ngjarje u kanë paraprirë informatat me shkrim të individëve si përpjekje për të informuar opinionin për Ndodhinë.

Informatën e parë për Ndodhinë në Fushë të Mëllenjave e la gjakoni Ignjatie, më 27 qershor 1389, përcjellës nëpër Lindje i mitropolitit rus, Pimen. Ai shkroi se në popull po flitet për vrasjen e Muratit I, por nuk e zuri ngoje vrasësin, as ditën e vrasjes.

 Më 1 gusht 1389, Mbreti i Bosnjës, Tvrtko I, e bëri me dije Bashkinë e Trogirit dhe të Firencës se ushtria e tij e ka thye ushtrinë osmane të Muratit I. Nga përgjigjja e Firencës, më 20 tetor 1389, në Letrën e Mbretit Tvrtko I, del se firentinasit kishin siguruar edhe informata nga burime të tjera për "Betejën në Fushë të Mëllenjave". Ato Tvrtkos i uronin fitoren dhe i gëzoheshin vrasjes së Muratit I nga anae 12 bujarëve të besatuar, nga të cilët - “njëri prej tyre me shpatë e therri”.

Për sa i përket dokumentave me origjinë serbe, kultin e Lazarit dhe mitin serb të "Kosovo Poljes"(Fushës së Mëllenjave) e krijoi qeveria dhe kisha ruse deri në fund të shekullit XVI. Kisha serbe në Perandorinë Osmane për Ndodhinë në Fushë të Mëllenjave u muar vetëm rreth dy muaj e gjysmë pas ngjarjes. Prifti Pahomije,me gjasë i kishës së Shën Onufrit të Shumicës, vend afër Ravanicës në Shumadi, shkroi: “...Në këtë vit knez Lazarin e vranë turqit dhe Muratin serbët”. 

Dhe, vetëm rreth dhjetë vjet pas ngjarjes, aty nga fundi i shekullit XIV, kemi edhe një shënim tjetër të kishës serbe ku thuhej: “Sa gjëmë u bë në vend kur u vra knezi dhe mbreti i madh turk”, pa ua zë ngoje emrat. Tani kjo kishë Tragjedinë Lazar-Murat më nuk e zuri n’goje për rreth 100 vjet, deri nga fundi i shekullit XV. Në një shënim të kësaj kohe zihej n’goje vrasja e Muratit I dhe e Lazarit dhe humbja e ushtrisë së krishterë “për shkak të ikjes të ca njerëzve serbë”. Emrin e vrasësit të Muratit nuk e përmendi asnjëri nga burimet kishtare serbe të shek. XIV - XV. 

Emrin e vrasësit të Muratit I nuk e përmendi as Konstantin Filozofi në Biografinë e Stefan Lazarit , më 1431, dhe as autori i anuarit Cetinski letopis (1516-1572). Në njërin dhe në tjetrin shkrim, vrasësi i Muratit I emërtohej vetëm “...një farë burri fisnik”, ndonëse kronikat osmane dhe europiane deri në atë kohë për vrasës pranonin Milosh Nikollë Kopiliçin - krahinar vendas dardan, vasal dhe i njohur mirë nga afër i Sulltan Muratit I. Edhe Gjergj II Brankoviçi në veprën “Cronica Serbica” (fundi i shek. XVII), botim i vitit 1704, i iku rolit të Milosh Nikollë Kopiliçit në tragjedinë në Fushë të Mëllenjave më 1389 dhe nuk dha shenja për egzistimin e kultit serb të Lazarit dhe të mitit serb të Fushës së Mëllenjave.

Përsa i përket burimeve europiane për Ngjarjen në Fushë të Mëllenjave më 1389, para Tetorit të vitit 1389 francezi Filip Mezière, ushtarak dhe administrator në Qipro, e informonte Francën se ngjarja ku u vra Murati I me të birin - “së bashku me disa udhëheqës eminent turq” ndodhi “në pjesët e Shqipërisë”. 

Me interes është edhe Letra e Dimitrije Kidonit drejtuar në burg mbretit Mihaili II Paleolog, në ditët e para pas “ndeshjes” së koalicionit të krishterë kundër ushtrisë osmane. 

Tani, më së pesë vjet më nuk u fol për Ndodhinë në Fushë të Mëllenjave deri në Kronikën e murgut të Saint Denisit më 1395, e cila nuk e zuri në gojë emrin e vrasësit të Muratit I. Filip Mezière Ndodhisë në Fushë të Mëllenjave iu kthye edhe një herë më 1396/7 dhe paraqsite se Beteja e Paqenë në Fushë të Mëllenjave më 1389 Dielli 09-06-2014, Bota Sot 11-06-2014, Tirana Observer 18-06-2014, Tema 23-03-2014, Nacional 30-06-2014, Kuq e Zi Korrik 2014, Koha Jone 28-06-2015, PeshkuPaUje 28-06-2015, Dita 29-06-2015 ishin vrarë 20 mijë trupa të Sulltanit dhe po aq të Lazarit. 

Më tej pason kronika e një Anonimi grek e botuar nga Zoras dhe Anonimi i Raguzës më 1402, i cili ndiqte kujtesën boshnjake. Ky do të vë në dukje se në Fushë të Mëllenjave në mesin e qershorit 1389 pranë Lazarit, të cilin e quante “mbret i Bosnjës”, ishin “boshnjakët”, Vuk Brankoviçi dhe Vojvoda Vllatko Vukoviç (i Kroacisë).

Nuk e përmendi fare emrin e atij që Muratit I i “dha plagë në zemër”. Kronisti anonim i Fiorentinës (Kronika e Friulit), në dhjetëvjetëshit e dytë të shekullit XV, foli për ngjarjet nga vrasja e Karlo Durrsakut më 1385, deri në vitin 1409. Sipas tij, Murati pati më se 70 mijë viktima, kurse të krishterët më se 30 mijë.

Me ndikim në historiografinë europiane do të bëhet vepra e Laonici Chalcondyle Atheniensis: “De origjine et rebus gestis Turcorum...”, e shkruar para vitit 1435 dhe e botuar më 1556. 

Ky e dinte se vrasës në variantet: Milo, Miloen dhe Michale. Ndërkaq, sipas informatave që kishte Mbreti hungarez, Albrehti, më 1438- Murati e Lazari u vranë në dyluftim. Për Ndodhinë në Fushë të Mëllenjave më 1389 shkroi edhe Armtari Jerga i Nirnbergut, i cili shërbeu në oborrin e Stefan Vukçiç - Kosaçit para vitit 1466. Mirëpo, ndikim të madh në historiografinë europiane do të bëjë Kronika e Johan Mihail Dukës, e botuar italisht në fillim të shek. XVI.

Atë kryekreje e përfilli Marin Barleti si dhe një grup kallogjerësh në Letrën për Papën më 1598, si edhe relatorët: Marin Bici (1610) dhe Pjetër Mazreku (1623/24). Këto shkrues e pohuan edhe kujtesën historike shqiptare të Dardanisë për vrasjen e Sulltan Muratit I dhe të Milosh Kopiliçit.

 Nga fillimi i shek. XVI për Ndodhinë në Fushë të Mëllenjave më 1389 la të dhëna edhe prifti ulqinak Martin Segoni në udhëpërshkrimin “De itineribus in Turciam Libellus” dedikuar nevojave të mbretin hungarez, më 1502, e cila më vonë i atribuohet udhëpërshkruesit Filice Petantio-s, më 1522.

Me rëndësi të posaçme dhe saktësi të madhe për pjesëmarrjen e shqiptarëve në koalicionin e të krishterëve kundra-osmanë ofron kronika “Historia e generalogia della casa Musachia” e Gjon Muzakës, e shkruar në vitin 1510. 

Këtë e ndjek raguzani Ludovik Cerva Tubero në “Comentario de rebus quae temporibuseius...gestae funt”, e shkruar para vitit 1515, kurse e botuar më 1590 me titull: “...De Turcorum origjine...”.

Ngjarjes së vitit 1389 në Fushë të Mëllenjave iu kushtua edhe Benedikt Kuripeshiçi në “Itinerarium der Botschaftstreise...”, më 1530, kurse më 1550 u botua në gjuhën gjermane kronika osmane e quajtur: “Girabi Tevarichi”. 

Ngjarjes në Fushë të Mëllenjave më 1389 do t’i përkushtohet edhe Francesco Sansouino në “Gli Annali overo le vite de’principi et singnori della casa Othomana”, botuar më 1571 si dhe udhë përshkruesi Jean Palerne Forensien, i cili vizitoi viset e Dardanisë në vitet 90 të shek. XVI dhe regjistroi kujtesën historike shqiptare të ndritur për Skënderbeun dhe për Milo Komnenin (Milosh Nikollë Kopiliçin).

Nga fillimi i shekullit XVII zuri fill trajtimi historiografik humanist europian për Ndodhinë në Fushë të Mëllenjave në vitin 1389. 

Me ndikim të madh në literaturën historiografike europiane do të bëhen veprat: “Il regno de gli Slavi...”, e Mavro Orbinit, e botuar më 1601 dhe “Ristretto de gli anali di Rausa” e Petro Lukarit, e botuar më 1604. 

Këto dhe disa kronika osmane i ndoqi historiani anglez Richard Knolles në veprën “Generall Historie of the Turkes...” e botuar më 1610 dhe 1710, i ndjekur nga Joanne Cuspiniano në veprën “De Turcorum origjine...” të botuar më 1673. 

Nga këtu fillon dija shkencore për Ndodhinë në Fushë të Mëllenjave më 1389 mbi bazën e të dhënave të kronikave osmane e europiane, me pasoja të mëdha për historiografinë dhe historinë e popujve të Europës Juglindore, veçanërisht në dëm të qenies shqiptare në djepin e shqiptarizmës, në Dardani.

E përmbledhur shkurtimisht: për shkencën e historisë nuk është i njohur ndonjë dokument nga dita e ngjarjes dhe me kronikat nuk mund të saktësohet dita kur ndodhi ajo.

 Festimi fetar serb "Vidovdan" për datën e 28 Qershorit 1389 (kalendari gregorian) është shpikje e kishës dhe e politikës serbe nga fundi i shekullit XVIII - fillimi i shekullit XIX, njësoj si edhe kulti i Lazarit dhe miti i Fushës së Mëllenjave. 

Sipas gjykimit kritik të informatave dhe të kronikave osmane dhe europiane mund të thuhet se ka egzistuar përpjekja e fshehtë e Princ Lazarit për një aleancë të të krishterëve europianë kundër pushtuesit osman. 

Ndërkohë, Murati I dhe ushtria e tij arriti në Dardani dhe ndaloi në Fushë të Mëllenjave me qellim të kontrollonte dhe të forconte besnikërinë e vasalëve në Shqipëri, Serbi dhe Bosnje.

Analiza e fakteve tregon se ngjarja në fjalë ishte një komplot në kreun komandues të koalicionit të të krishterëve të Europës Juglindore, në njërën anë, dhe në kreun komandues të ushtrisë perandorake osmane, në anën tjetër. 

Ndodhia në dy pamjet e saj origjinale, në dy taborët ushtarake, u zhvillua në intervalin kohor prej rreth dy orësh dhe në fshehtësi të madhe nga grupe të vogla ushtarake. 

Ajo Ndodhi nuk shkaktoi asnjë çrregullim në marrëdhëniet shoqërore të kohës kundrejt pushtuesit osman dhe vasalëve të tij në Europën Juglindore. 

Në terren nuk mbetën apo nuk egzistojnë gjurmë të luftës - varre as gjësende nga “Beteja...”, e cila  në burimet e përmendura tregohet se kishte armatim këmbësorie, kalorësiake dhe artilerike të përmasa fantastike: mbi 100'000 të vrarë, e po gati aq të plagosur, pjesa më e madhe e të cilëve “nuk u përballuan plagëve”. Kufoma e Muratit dhe kufoma e Lazarit, të padëmtuara, u varrosën me nderime të larta fetare e
pushtetore, i pari pranë xhamisë në Bursë [të Turqisë], kurse i dyti pranë kishës ortodokse në Prishtinë. 

Pak muaj më vonë kufoma e Lazarit do të zhvarroset dhe rivarroset me nderime kishtare e pushtetore në manastirin e Zhiçës të Shumadisë (në Serbinë qendrore). Menjëherë pas "Betejës", Sulltani i ri Bajazidi I u martua me të bijën Mileva të Princit Lazar të vrarë dhe Stefan Lazareviçi, vëllai i Milevës, iu bashkua me ushtri Sulltan Bajazidit në pushtimet e reja.

Çfar pasoi atë ngjarje është ruajtur në kujtesat e hershme shqiptare në Dardaninë e periudhës së krishterë ortodokse shënsaviane. 

Në epiqendër të saj është fati tragjik i Sulltan Muratit I dhe i vendasit drenicar, Milosh Nikollë Kopiliçit, zotërues vasal i Dardanisë i njohur nga afër me Sulltan Muratin I. 

Me këto shëmbëllejnë fuqishëm motivet e hershme të kujtesës epike boshnjake, kroate e serbe, e cila është pasuruar me aktorë imagjinarë dhe me motive fetare, mitike, legjendare e politike. Të gjitha këto patën origjinë versionet zyrtare të oborrit perandorak osman ashtu edhe të kishës ortodokse dhe të oborrit mbretëror serb në shekujt XVXIX.

Ajo që ndodhi në Fushë të Mëllenjave më 28 Qershor 1389 ishte thjesht një grusht shteti (jo betejë midis ushtrive) i organizuar nga Bajazidi I, i biri i vet Sulltan Muratit I dhe lordi serb Vuk Brankoviç. Bajazidi I u bë Sulltani i ri dhe Vuk Brankoviçi pas vdekjes së princit Lazar u bë lordi serb më i fuqishëm vasal i Sulltanit.

Më pas, bandat e vrasësit Vuk Brankoviç ua humbën, përveç atë të princ Lazarit, varret titullarëve shqiptarë që u vranë në atë komplot, përfshirë edhe varrin e princit Theodor Muzaka II. Botimet e shumta në gjuhë të ndryshme apo gojëdhënat popullore mbi të ashtëquajturën "Betejë në Fushë të Mëllenjave më 1389" thjesht
kanë ushqyer propagandën për krijimin e qëllimshëm të mitit (gënjeshtrës) për atë ndodhi. Megjithatë dëshmitë dhe analizat shkencore ndriçojnë të vërtetën dhe rrëfejnë ndryshe.

Serbët e ripohuan sjelljen e tyre vasale ndaj Sulltanit dhe jo si mbrojtës të krishterimit shtatë vjet më pas, më 25 Shtator 1396, në Betejën e Nikopolisit (në veri të Bullgarisë së sotme). Në atë betejë dhe me ndihmën e serbëve, ushtria e Sulltan Bajazidit I shkatërroi një ushtri të madhe europiane të krishterë. Për europianët ajo ishte kryqzata e fundit me përzënë osmanët nga Europa. Në atë betejë serbët nuk e ndaluan tradhëtinë e tyre derisa "mëshiruan" mijra robërit e krishterë duke iua prerë kokat. Beteja e Nikopolisit shënoi
kthesën e pranisë osmane në Europë për shekujt në vazhdim.
Prishtinë, Gusht 2006

Prof. Dr. Muhamet Pirraku (1944-2014)

Si e manipuloi regjimi komunist fotografinë e vetme nga shpallja e pavarësisë në vitin 1912



Regjimi komunist i Enver Hoxhës në luftën e tij kundër besimit fetar, në vecanti atij ndaj klerit katolik, kishte arritur aq larg sa e kishte maipuluar fotografinë e vetme nga shpallja e pavarësisë së Shqipërisë në vitin 1912.
Në fotografinë e manipuluar nga regjimi komunist shihej një shtyllë e vendosur për ta fshehur prezencën e njërit nga më të merituarit e aktit të shpalljes së pavarësisë së shtetit shqiptar, Dom Nikollë Kaçorri
Këtë e ka bërë të njohur në një postim  Paulin Pali:
– Foto e vetme dates 28 Nentor 1912 qe i eshte vendosur shtylla qellimisht per te sfumuar arkitektin e vertete te Pavaresise Dom Nikoll Kacorrin.. ja dhe foto e njejte siper pa shtylle, ku eshte edhe Dom Nikoll Kacorri.
– Vec hunj gardhi ka patur atehere ne Vlore, e cuditerisht u gjend kjo shtylle qe duket si betoni..!!!
– Pse duhej qe patjeter lavdia” ti kalonte otomaneve shqiptare, dhe te ulej vlera dhe kontributi i klerit katolik te kohes..??!!
– Turpi i mbulofte, komunistet, tradhetaret.., per manipulimin qe i kane bere historise tone.

Vdiç shkrimtari dhe avokati i njohur dardan Zeqir Berdynaj (1934-2025)

Zeqir A. Berdynaj, u lind më 6 qershor 1934, në Firzë, ish katundi i Ri i komunës së Pejës.  Shkollën fillore dhe të mesmen e kreu në vendli...